חזרה לדף הראשי של מכון מעלה אדומים tornar a la pajina prinsipal
del Instituto Maale Adumim
חזרה לדף הראשי של אוצר הלשון הספניולית tornar a la pajina prinsipal del Trezoro de la Lengua Djudeoespanyola
|
אוצר הלשון הספניולית (לאדינו) לדורותיה – המילון המקיף ההיסטורי מילון המובאות: שירה קלאסית ודרמה לפי סדר אלפביתי |
|
Trezoro
de la Lengua Djudeoespanyola (ladino) a traves de las
Epokas - Diksionario amplio istoriko
Diksionario de sitasiones: Poezia klasika i Drama Segun el orden alfabetiko |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2151 |
abandonar v. |
עזב, נטש, זנח; הזניח, הפקיר; ויתר על; דחה; התפטר, הסתלק |
|
Puevlo vil, abandono su kulto a Adonay! (Papo, Navot) |
|
Si, so indinyo, porke abandoni la severidad. (Papo, Navot) |
|
I porke non abandono su relidjion es viktoriozo en kada kombate i gerra. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1 |
abashar v. |
ירד, פחת; הוריד, הפחית, הנמיך; העמיק (בשאלה/נושא) |
|
abasha su pazmo venga i los vea. (Gaon, Poezias) |
|
abashates tu echa vizera sovre tu frente (Papo, Navot) |
|
Presto basho de las simas d'Olimpos, i fue a Itaka (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4860 |
abasharse v. refl. |
הנמיך קומתו, הצטנע |
|
A la stasion fínala después ke s'abasharon, al grupo de mansevas de yir le ordonaron. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2 |
abasho adv. |
מטה, למטה |
|
basho de sus vides i de su igera. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5379 |
abastado - El Abastado |
שַׁדַּי, אלהים |
|
kualo? el Todo Poderozo l |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5380 |
abatido adj. |
מדוכא, מדוכדך, מוכה (גם נפשית), נדכא; קודר, עגום, נוגֶה; מיוגע; המום, נדהם |
|
puedes tiranizar a la bivda al meskino / al triste i |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3732 |
abatirse v. refl. |
נדכָּא (נעשה מדוכא), נחלש; התמוטט; כמש, נבל |
|
este andjel ke kuando la veo todas mis fuersas se abaten, (Rinio, 1906) |
|
a mi tu esklavo me dates korason ke bate / viendo ombres ke sufren se atrista |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3 |
abediguador m. |
מציל חייו של מישהו, מושיע; בעל צדקה, גומל חסדים |
|
i en esta ora El nos abedigue (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4 |
abismo m. |
תהום |
|
Simientos El pozo al abismo mudo (Gaon, Poezias) |
|
Nos entrimos en un abizmo ke es fuerte de salir. (Rinio, 1906) |
|
el paiz esta yena de eshpiones, el keda ainda en las tinievlas del despotizmo, basho un govierno suzio i ladron, ke lo esta yevando al |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4861 |
abokarse v. refl. |
גחן, התכופף, רכן, היטה עצמו, השתחווה; נעתר; נכנע, השפיל עצמו |
|
Lavora kon la pala, kavaka kon la chapa, s'aboka, s'alevanta, el dia no s'eskapa! ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3978 |
aboltar v. |
סובב, הקיף; הפך; חזר, שב, הלך בחזרה; החזיר; הפנה; החליף; השתנה |
|
El rey Ahashverosh abolto todo de preto a blanko (La segunda Ester, 1911) |
|
Eya abolto el korason de nuestro bien amado soverano (La segunda Ester, 1911) |
|
Me rezvali en la laja en boltando la tinaja (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4023 |
aboltarse v. refl. |
התהפך; הסתובב; חזר מנסיעה; שינה טעמו; המיר דתו |
|
Ke se les boltava sus ansias en alegrias. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2154 |
abominavle adj. |
מאוס, נתעב, מתועב, נבזה, משוקץ, מעורר גועל, שנוא, דוחה |
|
ke tiene en orror vuestras echas abominavles? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2949 |
abondansa/abondansia f. |
שפע, שפעה, ריבוי |
|
en abondansa, les dio largamente de los ke tenia. (Odisea) |
|
ke abashava kon abondansa kada manyana. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2950 |
abondante adj. |
שופע, מצוי בשפע, פורה |
|
kon spondjas fofas, i otros, karne abondante spartian. (Odisea) |
|
Moneda te daremos, en oro, abondante. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5 |
abordar v. |
נגע ב-, השיק ל-; עגן |
|
Mi senso no puede abordar favulas (Gaon, Poezias) |
|
Leshos de mi sezo abordar tu dicha (Gaon, Poezias) |
|
Oras serias ke mi senso abordar puede salmeo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5069 |
aborreser v. |
שנא, תעב, בחל ב-, מאס |
|
Amigo eskarso / nemigo deskalso / haver ke es falso / aborrese el Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
8 |
aborresido adj. |
מתועב, שנוא, משוקץ |
|
el es desdenyado i aboresido. - (Gaon, Poezias) |
|
Esta rasa aborresida siempre nos presigio (La segunda Ester, 1911) |
|
Invierno, sezon indjustamente aborresida / sos mi amiga, porke debasho tu kara palida / ay ermozuras komo las ke en suenyo pasan / figuras, vistas, tanto lindas ke plasan la realidad / ma son mas puras ke la verdad (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2155 |
aborresión f. |
שנאה, איבה, טינה, מיאוס |
|
Deshi soltar de mis ojos flamas de aboresion. (Papo, Navot) |
|
de masakrar todo nuestro puevlo por su grande aborrision. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
9 |
abrasar v. |
חיבק |
|
despues la abrasa delante la djente (Gaon, Poezias) |
|
ken el Koran santo guarda i abrasa (Gaon, Poezias) |
|
i ken la enkontra lugo la abrasa. (Gaon, Poezias) |
|
i kon peadades eyas la abrasan (Gaon, Poezias) |
|
abrasar se viene kon diversos ijos. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4647 |
abraso m. |
חיבוק |
|
En prima okazion ke estuvo en sus brasos, la djovena, en medio de bezos i abrasos, kon amargura disho ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
14 |
abrigo m. |
מקלט, מחסה |
|
esta sonyadera topara abrigo. (Gaon, Poezias) |
|
pues bushkan abrigo de la providensia. (Gaon, Poezias) |
|
todo en siendo aleman, se aze pasar komo sudito italiano por estar mijor al |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4317 |
abuzo m. |
ניצול לרעה, שימוש לרעה; הגזמה, עודף, יתר |
|
Dezilde al puevlo djudio: na la pura Ley del Dio, no mesklada de tantos uzos, kometiendo abuzos. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2951 |
achetar (it.) v. |
הסכים, נענה, נעתר, קיבל, השלים עם |
|
los eternales, de darsela non acheto, ma mi padre (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
16 |
adelantre adv. |
קדימה, לפנים, הלאה |
|
despues adelante soltaron sus pasos. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2952 |
adientro prep. |
ב- |
|
Kuando los dos se toparon adientro de la kaza alta, (Odisea) |
|
Sesh dias i sesh noches, stuvieron enserrados, adientro de vagones, eskuros i siyados. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
17 |
adientro adv. |
בפנים, בתוך, בקרב; פנימה |
|
Eyos oy kombaten adientro mi tino (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4863 |
adjilearse (t.) v. refl. |
הזדרז, מיהר, נחפז |
|
Apenas amanese, gritando Aufstehen, kon palos, kon rempushos - afín ke s'adjileen ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4648 |
adjuntado adj. |
מחובר, מלוכד, מאוחד, מצורף, מוצמד, נלווה |
|
Azanos, grupos, grupos, se vian adjuntados, en un lugar o otro oyendo enkantados de bokas de personas ke kon sus ojos vieron, o de buen manadero las kozas las sintieron. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
18 |
adjuntar v. |
חיבר, איחה, איחד, צרף, הוסיף, הצמיד, עשה אגודה אחת; כינס, אסף, הפגיש; שידך בין אנשים, הפגיש |
|
Andjelos vinieron - adjunta kon yoro (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5382 |
admiravle adj. |
נערץ; נהדר, נפלא |
|
metales, animales, plantas i flores / en diferentes kolores i golores / todo maraviyozo i |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2156 |
adoptar v. |
אימץ |
|
Yo. furiozo de natura adopti la pasensia? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
20 |
adorar v. |
אהב אהבה עזה, היה מאוהב ב-, העריץ; עבד, האליל, סגד ל- |
|
a el lo adoran trivos kativados (Gaon, Poezias) |
|
a El lo adoran i es rekirido. (Gaon, Poezias) |
|
su Ley se adora pues es la mas vieja (Gaon, Poezias) |
|
Puevlo siego sin verguensarse adora Baal, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3734 |
adornado adj. |
מקושט, מעוטר |
|
estan adonadas i paresen sonreirme. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4318 |
adovar v. |
תיקן, שיקם, הטליא; השכין שלום, השלים (בין שני בני ריב) |
|
Ya eskapo su rijo segun eya kijo: areno bien las puertas, ya adovo dos kamaretas, (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
23 |
adrer /adrir v. |
שרף, הבעיר, הדליק; בער |
|
su frente parese ardir komo flama - (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
24 |
adresar (fr.) v. |
שלח, מען, פנה אל |
|
kualos entre el repozo son al Dio aderesados. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
25 |
adresarse (fr.) v. refl. |
פנה אל, פנה בדברים |
|
despues al publiko el se aderesa (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
26 |
adulsar v. |
המתיק, ריכך, הקל; הגיש דברי מתיקה |
|
Onde la kreensa adulsa la suerte (Gaon, Poezias) |
|
ere kompetente adulsar la suerte (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2953 |
aedado m. & adj. |
זקן, קשיש, בא בימים; מבוגר |
|
el aedado eroe, ke dizen ke mas el no viene (Odisea) |
|
i una muchacha lo kuida aedada - le traye komida (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5231 |
aereo/aeriano adj. |
אווירי |
|
el posto de observasion enemigo me avia visto i azia tirar los tiros kontra- |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
28 |
afalago m. |
הרגעה, ניחום, תנחומים |
|
ley del afalago i dela pasensia (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2955 |
afamar v. |
הפך (מישהו) למפורסם; הרעיב |
|
ovras de ombres i diozes, ke los poetas los afaman, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2956 |
afartar v. |
השביע |
|
Pues, kuando i de komer i bever s'afartaron los novios, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
29 |
afeitar v. |
איפר, פירכס, קישט |
|
afeitar se supo mas ke kada dia (Gaon, Poezias) |
|
afeitada kon djoyas, o todo lo nesesario (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2957 |
aferrar v. |
תפס, אחז, החזיק; תפס (שכלית), הבין; הגיע |
|
i beveraje, kuando la kanseria aferra sus miembros, (Odisea) |
|
La rezia lansa aferro, kon la punta aguda de bronzo, (Odisea) |
|
se aserko, l'aferro por la mano, su lansa de bronzo (Odisea) |
|
En segida kon gritos: ''Shimshon, te aferrimos! Estas en muestras manos! No puedes mas salvarte!'' ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Es ke s'esta sonyando? Es ke esta despierta? La aferró el espanto, su alma se alerta. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2960 |
afín de conj. |
כדי ל-, במטרה ל- |
|
I yo, vo yirme a Itaka afin de pushar a su fijo, (Odisea) |
|
Afin d'arresivir la moneda prometida, ke le permeteria d'amijorar su vida. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4651 |
afinkado adj. |
קבוע, יציב, תקוע |
|
Ke dos, dos por sus kodas las tuvo el atado, i torcha asendida en eyas afinkado; ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
30 |
afirmar v. |
אישר, אימת, קיים, חיזק, חתם, נתן תוקף; טען/הצהיר בתוקף |
|
Rabi Meir kijo afirmar los fueros (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4652 |
aflakar v. |
הרזה (גרם רזון); החליש, ריפה, התיש; העני |
|
Ke te aflakaria? Ke koza te devrian azer por ke la piedras i te apanyarian?'' ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4865 |
aflakarse v. refl. |
רזה, הרזה, כחש; נחלש, כילה כוחו, תשש, התרופף; התרושש |
|
Ansi de ora en ora, de dia en semana, s'aflaka, se konsume, se aze muzelmana. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2159 |
afrenta f. |
עלבון; הוצאת שם רע; מבוכה, אי נעימות |
|
Ma, tu mereses todas las afrontas ke te aran! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3983 |
afrisión f. |
מניעה, מחסור; ענות, עינוי, סבל, ייסורים, עוני |
|
Sin entender ke sus puevlo esta en gran perikolo i afliksion. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2160 |
afuera adv. |
בחוץ; חו"ל; בהשאלה: בבית הקברות |
|
i por afuera siempre te menaza la gerra. (Papo, Navot) |
|
de |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4866 |
agora (gr.) f. |
כיכר השוק (בפוליס היוונית); שוק לממכר מצרכי מזון וכו' |
|
Pasaron siete dias, la meten en komando, En otro blok del kampo agora 'sta morando. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
31 |
agora adv. |
עכשיו, כעת, עתה |
|
i pues ke Dio kijo mandarlo agora (Gaon, Poezias) |
|
Ma el agora, por su mala suerte, murio i ninguno, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
32 |
agua f. |
מים |
|
salpike su frente kon la agua santa. (Gaon, Poezias) |
|
el rio mostro un espejo en su agua klara, (Papo, Navot) |
|
Komo una agua ke korre i no se estanka (Papo, Navot) |
|
Siendo save ke yo vine a inchir agua i ke ainda no retorni? (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4653 |
agudeserse v. refl. |
עשה חד, התחדד, הושחז; החכים |
|
Sintiendo de dinero, sus sensos se agudesen. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2962 |
agudo adj. |
חד, מחודד, מושחז, מלוטש; שנון, חריף, חד שכל; חד (צליל, כאב), צורם |
|
La rezia lansa aferro, kon la punta aguda de bronzo, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
33 |
aharvar (ebr.) v. |
היכה, הלקה, חבט, עינה; צלצל, דפק |
|
i despues la harvan kon fieros kemando. (Gaon, Poezias) |
|
Harvaron kanezes kon virgas de fierro, (Gaon, Poezias) |
|
El, aharvando las kuedras, kito melodiozas sonadas. (Odisea) |
|
El Dio se va ensanyando por lo negro ke va pujando, en deshando su komando males nos van harvando. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Si mas siento esta avla vos harvo kon esta tavla. I yo kon este fierro la kavesa vo la fiero (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
La gritan, la aharvan, a kada paso i paso, su nombre es agora el numero al braso. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4321 |
aharvarse (ebr.) v. refl. |
היכה עצמו |
|
Esto sefte ke vide yo pedrer ansi el meoyo: marido i mujer harvarsen, ke tienen de kesharsen? (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
35 |
Aífto m. |
מצרים |
|
El sol de Aifto ora enserrarse (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2964 |
aijar v. |
הוליד/ילדה; אימץ ילד |
|
lo aijo, aunandose kon Poseidon en su grota (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
36 |
aínda adv. |
עוד, עדיין; בכל זאת |
|
solo al Untado espera ainda. (Gaon, Poezias) |
|
alguno djimiendo inda desha verse (Gaon, Poezias) |
|
ma ainda solo kome ensu meza (Gaon, Poezias) |
|
ninguno ainda se ve por la kae (Gaon, Poezias) |
|
Dias inda inosente resitando orasiones (Gaon, Poezias) |
|
Un viejo ainda ven orasionando (Gaon, Poezias) |
|
maldicho - ainda al Dio orasionas (Gaon, Poezias) |
|
Estas palavras sonan ainda en mis oidos! (Papo, Navot) |
|
Ya es serka mediodia, el sol esta serka la fuente, i ainda mi kerido no paso. (Rinio, 1906) |
|
No vos estas averguensando? Ainda estas avlando! (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
43 |
aire m. |
רוח, אוויר, הבל, דברים בטלים; מנגינה, נעימה, לחן; מראה, דמיון |
|
entornadas de enzinos i de aire delisiozo. (Gaon, Poezias) |
|
i de el oriente un aire delgado (Gaon, Poezias) |
|
ekspuesto al aire por ke algun perro (Gaon, Poezias) |
|
I una boz grito en el aire: ''Tembla malino! (Papo, Navot) |
|
yevado en el aire sovre las alas del viento. (Papo, Navot) |
|
vasta la yevan, liviana ansi ke el soplo del aire. (Odisea) |
|
Nos das los envigorantes aires las tempestas / ke los desho azer mis karas koloradas / i mi alegria es dulse komo la de fiestas / i mi korason late un kante de enamoradas (La Amerika, 1917) |
|
porke non estiende su braso poderozo / i los esparze en el |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
46 |
ajeno n. & adj. |
זר, נוכרי |
|
Siervos vozos fuitesh por tierras ajenas (Gaon, Poezias) |
|
para korrer detras de siertas mujeres ajenas. (Papo, Navot) |
|
ke un ajeno tan mucho aspere a la puerta; de eya (Odisea) |
|
'Karo ajeno, te ensanyaras de lo ke vo dizirte? (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2968 |
ajurnar (fr.) v. |
דחה |
|
I eya, ni el kazamiento odiozo l'ajurna, ni puede (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4323 |
akavidado adj. |
זהיר, מתון |
|
El ya tuvo meldado, ansi el es akavidado de no suvir kon kalsado i sin averse eskarvado. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2167 |
akayar v. |
השתיק, השקיט, הרגיע |
|
me akayi, me kontenti kon su repuesta vana, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
47 |
akel pron. dem. |
ההוא |
|
realsandose tu alma konponiendo akel kante. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
48 |
akerensiar v. |
חיבב; התאהב |
|
Dio ke akerensia su puevlo antigo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
49 |
akeya /akeyas pron. dem. |
ההיא/ההן |
|
por akea ija vino kativarse (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3984 |
akeyos pron. dem. |
ההם |
|
Agora nuestro mal non parese komo akel de akeyos dias (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
50 |
aki adv. |
כאן, פה |
|
i suvir aki podites ven veras tu mi asiento. (Gaon, Poezias) |
|
asta tu djentio aki en Estrahan. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
52 |
aklarar v. |
האיר; הבהיר, הסביר, באר |
|
vengan i aklaren mis tristes penserios (Gaon, Poezias) |
|
rogo le aklare su eskuro dia (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
54 |
akodrarse v. refl. |
נזכר, העלה בזכרונו |
|
Me akodro yo su djura, sus ordenes venerados (Gaon, Poezias) |
|
En akodrandose d'el, a los diozes favlo i les disho: (Odisea) |
|
El ombre sospechando - s'avia akodrado, de lo ke se paso i estava preparado - ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2970 |
akojer v. |
אסף, ליקט, קיבץ, אגר |
|
Arrespondiendole Zeus, k'akoje las nuves, le disho: (Odisea) |
|
O bien kon sus amigas a pasear se iya, en kampos o en guertas, i flores akojia. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2168 |
akomodado adj. |
מסודר, מאורגן, מצוייד כהלכה |
|
Segun tu pareser sea todo akomodado! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2169 |
akompanyado adj. |
מלווה; רדוף, מכושף |
|
Paresen estar akompanyadas de munchos ruidos (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2170 |
akompanyador/dera |
מלווה, בן לוויה |
|
Mi salida inkonito, sin akompanyadores, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
55 |
akompanyar v. |
ליווה; הגיע לאותה רמה, השתווה בהישג |
|
yamando muchachos ke la akompanyen (Gaon, Poezias) |
|
visto ke dos servideras aneya la akompanyavan. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2972 |
akonsejar v. |
ייעץ |
|
fija de Atlas, ke mal akonseja, i todas fonduras (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2973 |
akonsejarse v. refl. |
התייעץ |
|
Ama venid, los k'estamos aki mos akonsejaremos (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
56 |
akonteser v. |
קרה, התרחש |
|
kualo vezes akontese - ma son virgas de demones. (Gaon, Poezias) |
|
Vezes akontese ke eya durmiendo (Gaon, Poezias) |
|
salvarmos de todos malores ke mos akontesio. (La segunda Ester, 1911) |
|
No era esto prova, el Pelishti pensava, ke una maraviya akontesiendo stava? ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
58 |
akorado adj. |
חרד, קצר רוח |
|
De fatiga akorado las noches ke yo me topo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
59 |
akorrido adj. |
נחפז, אץ, רץ |
|
Entre alas flameantes de anjelos akorridos (Gaon, Poezias) |
|
Yo so vuestro marido ke siempre vo akorrido por traer lo menesterozo; (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2974 |
akorruto adv. |
לעתים קרובות, תדיר; באופן אקראי |
|
son a los suyos; i al tiempo akorruto enkontros tuvimos, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
60 |
akostar v. |
התקרב, ניגש אל; הגיע אל המזח; היטה |
|
Akostando mi oido i armandome pasensia (Gaon, Poezias) |
|
sin akostar mi oido a la boz del oraklo. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2975 |
akto m. |
מעשה, פעולה; רישום; מערכה (במחזה) |
|
si Zeus va permeter, ke se agan aktos de vengansa; (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2976 |
aktualmente adv. |
כעת, עכשיו, עתה |
|
aktualmente; i ke no lo vea ninguno izieron; (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
61 |
akudir v. |
עזר ל-, סייע ל-, בא לעזרה, נחלץ לעזרה, חש לעזרה, הציל |
|
se esforsa i akude surmontar sovre la nuve. (Gaon, Poezias) |
|
despues el desiende akudir sus pasos (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
63 |
akumplir v. |
ביצע, הגשים, הוציא לפועל, מילא (בקשה); השביע רצון |
|
Akumpliendo mi ovligo tornare ami olgansa (Gaon, Poezias) |
|
ken esto akumple noble es su suerte. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
65 |
ala f. |
כנף; סנפיר |
|
Basho de mis alas yo djuro i digo: (Gaon, Poezias) |
|
Entre alas flameantes de anjelos akorridos (Gaon, Poezias) |
|
yevado en el aire sovre las alas del viento. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4325 |
alado prep. |
ליד, על יד, סמוך ל- |
|
Ke vos diga una: parese ke vos izites a la una kon el vezino de alado, ke i el es un atavanado. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Tanto se tuvo gastado i la shemura alado. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
67 |
alaod m. |
עוּד, לאוטה (כלי נגינה) |
|
I los alaudes batan i resonen (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4327 |
alavado adj. |
מהולל; מפורסם |
|
Ansi una nasion salvada, delos puevlos alavada, no ternes ningun remorso sigiendo este kurso. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2977 |
alavar v. |
שיבח, הילל, פאר |
|
se korajozo, afin ke los ke a naser van, t'alaven. (Odisea) |
|
Ayi ensima, los bilbilis i los pasharos se dan rendevu por kantar i por alavar la gloria del dia. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4656 |
alavarse v. refl. |
התרברב, התפאר |
|
Alegres se alavan: ''Ermanos, reushimos!'' ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
68 |
alavasión f. |
שבח, תשבחות, הלל, תהילה |
|
Eyas ke denunsien sus alavasiones (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
69 |
albersia /albirsia f. |
בשורה טובה |
|
antes la albersia sea pregonada (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
70 |
alda f. |
צד, שולים, כנף בגד |
|
ven sovre mi alda ninyo regalado (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
71 |
aldea f. |
כפר |
|
por espandiduras azul en aldeas. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
72 |
alegrar v. |
שימח |
|
alegrar desierto ke vino la ora. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
73 |
alegrarse v. refl. |
שמח, עָלַז |
|
i El se alegra de vervos esklavos. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
74 |
alegre adj. |
שמח, עליז, תוסס, מאושר |
|
alegres, gozozos, borrachos, rientes, (Gaon, Poezias) |
|
El kanez alegre se move orozo (Gaon, Poezias) |
|
Mira komo Rinio es ermoza, es biva, es alegre, es fuerte, (Rinio, 1906) |
|
Oh! Todo esta alegre... todo esta dulse... todo esta ermozo... (Rinio, 1906) |
|
Alegres se alavan: ''Ermanos, reushimos!'' ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
76 |
alegría f. |
שמחה, גיל, חדווה, עליזות,ששון, צהלה |
|
sea por ventura i por alegria (Gaon, Poezias) |
|
rendir a mi patria repozo i alegria. (Papo, Navot) |
|
alegria i gozo a toda la nasion. (La segunda Ester, 1911) |
|
Ke se les boltava sus ansias en alegrias. (La segunda Ester, 1911) |
|
Nos das los envigorantes aires las tempestas / ke los desho azer mis karas koloradas / i mi alegria es dulse komo la de fiestas / i mi korason late un kante de enamoradas (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4869 |
alemán/o n. & adj. |
גרמני |
|
Un dia los almanes del nido l'arrankaron, kon su padre i madre al lager la yevaron. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
remarkad bien estos puntos pretos, ayi esta konchentrada toda la artileria |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4870 |
alertarse v. refl. |
נבהל, נאחז בהלה |
|
Es ke s'esta sonyando? Es ke esta despierta? La aferró el espanto, su alma se alerta. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2174 |
aleshado adj. |
רחוק, מרוחק; מבודד, מתבודד |
|
I a ti torpe Ah'av, aleshado de lo bueno, (Papo, Navot) |
|
londje (k'en dos se apartan, los mas aleshados de ombres, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2175 |
alevantar v |
הרים, הקים, העלה, זקף, הגביה, הניף; קומם, המריד; שיקם; העתיק; אסר |
|
la ke enrezio tu reinado, levanto tu pendon, (Papo, Navot) |
|
En mi echar i en mi alevantar yo no penso ke a el. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2176 |
alevantarse v. refl. |
קם, התרומם; קם ממיטתו; מרד, התמרד; הפסיק; (על השמש/היום:) זרח; סמר; יצא לדרך |
|
me levantaria kada dia kon nueva gana, (Papo, Navot) |
|
ke no ay un ombre ke se levante i lo depiedra. (Papo, Navot) |
|
estos el Sol onde s'echa, los otros onde s'alevanta), (Odisea) |
|
Lavora kon la pala, kavaka kon la chapa, s'aboka, s'alevanta, el dia no s'eskapa! ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2980 |
algo m. |
משהו, דבר מה; מעט |
|
Algo de esto konta i a nos, dioza, fija de Zeus. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5234 |
algodón m. |
צמר גפן, כותנה; ריפוד |
|
en manko de nada yo me via entornado por pelotas de |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
77 |
algún adj. |
איזשהו |
|
Solo algun perro mudo i ambriento (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
78 |
alguno pron. |
מישהו |
|
algunos atestan sentir su salmeo (Gaon, Poezias) |
|
de algunos mizmo no ay ni memoria (Gaon, Poezias) |
|
alguno djimiendo inda desha verse (Gaon, Poezias) |
|
alguno de eyos fue romanesido, (Gaon, Poezias) |
|
Yo no veo en mi nasion alguno tan ardiente (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
82 |
alimpiar v. |
ניקה, טיהר, מרק; ''גילח'' ממישהו את כל רכושו |
|
i alos kulpozos alimpia del yerro (Gaon, Poezias) |
|
Yo te vo azer alimpiar de todos tus pekados... (Papo, Navot) |
|
De alimpiar la suziedad de la idolatria, (Papo, Navot) |
|
otros, las mezas las arresentavan i las alimpiavan (Odisea) |
|
I tu alimpies todo i apareja, i si por mi te preguntan, (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5235 |
alkansar v. |
השיג, הגיע ל-; הספיק; הצליח |
|
yo |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3741 |
alkavo adj. |
אחרון |
|
destorvar los dias de alkavo de tu viejo padre. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
83 |
Allah (t.) m. |
אלהים |
|
Del sielo entonses el Alla muy laso (Gaon, Poezias) |
|
Alla solamente es Dio eternelo (Gaon, Poezias) |
|
De kuando salio Purim vamos diziendo Allah kierim: (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
85 |
alma f. |
נשמה, נפש |
|
Mi alma konsiente visio enkuvierto (Gaon, Poezias) |
|
vido la muchacha ke bola su alma (Gaon, Poezias) |
|
sostener el mundo i rebivir almas (Gaon, Poezias) |
|
apenas es noche no se ve mas alma (Gaon, Poezias) |
|
Las almas se soplan i Dio las rekoje (Gaon, Poezias) |
|
Son ya kuantos dias ke mi alma kansa (Gaon, Poezias) |
|
despues el replika kon alma trublada: (Gaon, Poezias) |
|
si la alma gia el kuerpo siyado (Gaon, Poezias) |
|
Son ya kuantos dias ke mi alma kansa (Gaon, Poezias) |
|
espiego si saves - mi alma demanda. (Gaon, Poezias) |
|
realsandose tu alma konponiendo akel kante. (Gaon, Poezias) |
|
konsentia ke mi alma serka ti bushka repozo. (Gaon, Poezias) |
|
onde te kere kitar la alma i las entranyas! (Papo, Navot) |
|
destruir el avenir de tus chikos ke son tu alma i tu sangre, (Rinio, 1906) |
|
Mi vida no es mia es suya; mi alma es para el. (Rinio, 1906) |
|
metio su alma en perikolo de muerte, (La segunda Ester, 1911) |
|
guadrame de la falsa testimoniansa / de akel ke pushado por la vengansa / va delantre el tribunal i djura / por kondanar a una |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4338 |
almario m. |
ארון; כינוי לטיפש |
|
Los pusos i los punyos yenos de reskunyos delos klavos ke enkontri enel armario i yukuri; (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3744 |
almendra f. |
שקד; טבעת דמוית שקד |
|
Ayi enfrente, en la entrada del chiflik los arvoles de almendra i de kaise estan kuviertos de flores, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
97 |
almiskle m. |
ניחוח, בושם; מוּשְּׁק (סוג של בושם); מור |
|
Entre guertos balsamados kon almiskle i ensensio (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4872 |
alondjar (port.) v. |
הרחיק, דחה; האריך |
|
Kon seda la vistian, yevava djoyas d'oro, la alondjavan siempre de males i de yoro. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
98 |
alsar v. |
העלה, הרים, הניף, נשא |
|
Kon tembla la alsa i mira el sielo (Gaon, Poezias) |
|
alsaron sus palmas al Dio ensalsado (Gaon, Poezias) |
|
Un kozak supito alsa su martio (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2982 |
alsarse v. |
התרומם |
|
ver de su tierra alsarse el fumo, aun ke de londje, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2181 |
altar m. |
מזבח |
|
relumbrando sovre el altar de su santuario, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2182 |
alteza f. |
גובה, רום, רוממות, הוד מעלה |
|
Si alteza, ya paso. Yo la presti mi kavayo (Papo, Navot) |
|
Kerias ke te respondiera: ''Si, alteza real, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2184 |
altig(u)ozamente adv. |
ביהירות, בגאווה |
|
altigozamente tomi mi espada en mano (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2185 |
altig(u)ozo adj. |
גאוותן, גאה, יהיר, שחצן |
|
el altigozo suksesor del terrivle Zimri. (Papo, Navot) |
|
Altiguos parientes / dolores de dientes / en rikes las mientes / son penas del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2983 |
alto adj. |
גבוה, רם, נישא, מרומם, תמיר |
|
ke en la mar las konose, i el, los pilares los altos, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5236 |
altramente (it.) adv. |
אחרת, באופן אחר |
|
ay esperansa si la kavaleria non keda de avansar, |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
105 |
altura f. |
גובה; גבעה, תל |
|
Me parese por alturas supito ke yo deskalso (Gaon, Poezias) |
|
parese taksaron ansi de altura (Gaon, Poezias) |
|
Onesto i kalmo de alturas vino (Gaon, Poezias) |
|
I supito se alevanta i suve asta la altura. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2186 |
alusinasión f. |
חזיון תעתועים |
|
devienes sujeto a las alusinasiones? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
108 |
alvorada f. |
שחר, עמוד השחר; חגיגה משפחתית של הצגת הנדוניה |
|
Kuantas alvoradas se also lijero (Gaon, Poezias) |
|
serkana desierto es la alvorada (Gaon, Poezias) |
|
De la alvorada asta anochese (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2984 |
ama/amá (t.) conj. |
אך, אבל, אולם |
|
Ama agora andar yo me vo a la rápida nave, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2985 |
amado m. & adj. |
אהוב |
|
vente atras a tu tierra natala amada, i un kolmo (Odisea) |
|
Eya abolto el korason de nuestro bien amado soverano (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4873 |
amaneser v. |
האיר/הנץ השחר; השכים קום |
|
Apenas amanese, gritando Aufstehen, kon palos, kon rempushos - afín ke s'adjileen ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3745 |
amante n. |
אוהב, מאהב; אהוב; ארוס; מומחה, בקיא |
|
Yo no tengo en el mundo ninguna koza mas valutoza ke el amor de mi amante. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3746 |
amanyana/aminyana adv. |
מחר |
|
Amanyana kale ke le de una repuesta, ke repuesta ke le de? (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
111 |
amar v. |
אהב |
|
ser el Dio de siempre ama los pasientes (Gaon, Poezias) |
|
Ah! El amar kuanto dulse es! (Rinio, 1906) |
|
Ke digan, si! Yo no entiendo razon, yo amo a Lefteri, lo amo, i lo amare. (Rinio, 1906) |
|
Ke sepa! Si, ke Katerina sepa ke yo amo a su marido, esto no me importa! (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2187 |
amargado adj. |
נעצב, ממורמר |
|
Suspiros de bivdas amargadas i de guerfanos (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
112 |
amargo adj. |
מר, מריר; עגום; זריז, מוכשר, ערום; כינוי לקפה |
|
tambien la komida mas ke fyel amarga (Gaon, Poezias) |
|
kansarla empesa un amargo yanto (Gaon, Poezias) |
|
Ke amargo a nuestro puevlo kon penas i dolores. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4658 |
amargura f. |
מרירות; עצב, עוגמה; מרור |
|
En prima okazion ke estuvo en sus brasos, la djovena, en medio de bezos i abrasos, kon amargura disho ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Los dias se suksiden, la vida es muy dura, su korason 'sta triste i yeno d'amargura. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
114 |
amasado adj. |
שנלוש |
|
i kon fyel la vida vos es amasada. (Gaon, Poezias) |
|
terrivle reinado amasado kon tirania! (Papo, Navot) |
|
guadrame de akel vizino ensavanado / ke manyana i tadre aze orasion / sin entender ke kon lodo es |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
115 |
amasar v. |
לש |
|
Kon las piesas de tu oro se amasa la korona (Gaon, Poezias) |
|
ke kon suziedades fueron amasados (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2189 |
amatar v. |
כיבה; הרגיע; מחץ בין האצבעות |
|
Mashki mi ravia kon mis dientes? La deshi amatar (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
117 |
amatarse v. refl. |
כבה |
|
antes se amate la luz de mi vida (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2190 |
amavle/amable adj. |
נעים, חביב, אדיב, מנומס, נעים הליכות, מסביר פנים |
|
Sierto, esperavas de mi, palavras mas amavles. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2191 |
ambezar v. |
לימד, הורה; למד |
|
embezadles vozotros los de vuestros avuelos. (Papo, Navot) |
|
para k'ambeze si ay novedades de la atornada (Odisea) |
|
La povre no savia, lo ambezo mas tadre, ke dizde el primo dia kedo sin padre i madre. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2192 |
ambre f. |
רעב, כפן; בולמוס, רעבון |
|
La ambre, la sed te apuran; i tu mas esperas! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
118 |
ambriento /e adj. |
רעֵב |
|
Solo algun perro mudo i ambriento (Gaon, Poezias) |
|
rondjaria vuestros kuerpos a perros ambresidos (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4659 |
amejorar/amejorear v. |
שיפר, שכלל, השביח, היטיב, טייב |
|
Afin d'arresivir la moneda prometida, ke le permeteria d'amijorar su vida. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2194 |
amenazar v. |
אִיֵּם |
|
i por afuera siempre te menaza la gerra. (Papo, Navot) |
|
Eya rondja la tavla i el la menaza kon el fierro (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2195 |
amigo m. |
חבר, רע, עמית, ידיד |
|
Alteza, yo no so amigo de la ingratitud; (Papo, Navot) |
|
ke en Itaka - estonses tambien, stando entre amigos, (Odisea) |
|
vienes por la prima vez, o tu sos de mi padre amigo, (Odisea) |
|
El ministro es mi amigo, le rogare ke lo tenga en membrasion (La segunda Ester, 1911) |
|
O bien kon sus amigas a pasear se iya, en kampos o en guertas, i flores akojia. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
Vizino borozo / haver mentirozo / amigo selozo / enfastio del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
Amigo eskarso / nemigo deskalso / haver ke es falso / aborrese el Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
Amigo en sensia / haver de konsensia / mujer de pasensia / bendision del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
guadrame sovre todo de akel falsador / ke se amostra a la kara |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2989 |
amistad/amistá f. |
ידידות, רעות, חיבה |
|
el se la dio; visto ke muy grande amistad le tenia - (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2196 |
amor m. (Sal.)/f. (Izm./Ist.) |
אהבה,חיבה; אהוב |
|
Mi amor por ti, no es oy menos ke akel dia, (Papo, Navot) |
|
te djuro ke no fue para presigir los amores, (Papo, Navot) |
|
El amor nos aze andjeles, nos aze bivir una vida enteramente differente de la muestra... (Rinio, 1906) |
|
eya enborracha mi korason de amor. (Rinio, 1906) |
|
Mi korason esta yeno de amor por mi kerido Lefteri. (Rinio, 1906) |
|
Ah! Por amor de mi nasion echo gritos de esklamasion. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Paz i amor reinan kuando eskurese / el rededor del ogar paternal / mientres ke afuera todo se estremese / kon las furores de invierno infernal (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3995 |
amostrar v. |
הראה; הוכיח |
|
Amostradme kon kual puevlo non sufrio Israel i fue salvo (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5387 |
amostrarse v. refl. |
הופיע, הראה עצמו;העמיד פנים |
|
guadrame sovre todo de akel falsador / ke |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2990 |
ancho adj. |
רחב; נח לבריות |
|
donos a los imortales ke moran en los sielos anchos? (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4330 |
andar m. (port.) |
קומה בבית, דירה; הליכה |
|
Andadvos, si vos plaze, a vuestro echo, si vos digo, ke provecho? (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
119 |
andar v. |
הלך, צעד, פסע, התהלך; עשה בלהט |
|
andando kon una roza en su mano (Gaon, Poezias) |
|
Mas ni ombre bivo anda por la kaye (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2991 |
ande/andi adv. |
איפה, היכן? לאן?; אצל |
|
kuando d'Efira torno, d'ende el fijo de Mermeros, Ilos |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
19 |
andjélo /ánjel/ándjel/ándjeli/ándjel |
מלאך |
|
Anjelos supremos ora nuestro templo (Gaon, Poezias) |
|
Andjelos vinieron - adjunta kon yoro (Gaon, Poezias) |
|
anjel de los sielos es i nada manka. (Gaon, Poezias) |
|
Entre alas flameantes de anjelos akorridos (Gaon, Poezias) |
|
El amor nos aze andjeles, nos aze bivir una vida enteramente differente de la muestra... (Rinio, 1906) |
|
este andjel ke kuando la veo todas mis fuersas se abaten, (Rinio, 1906) |
|
Shimshon, ke los Daneos, la djente de su trivo, kontavan ke un andjel viniendo del Dio bivo, predisho a su madre, mujer ke no paria, k'en manko de un anyo un ijo teneria, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
ladron, ipokrita, ingrato i traishedor / |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2992 |
anel pron. |
לו, אליו |
|
ma solo anel, k'atornar dezeava i ver su espoza, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2993 |
aneya/aneyas pron. |
לה, אליה/להן, אליהן |
|
Le respondio Telemahos, el savio, aneya, i le disho: (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2994 |
ánfora f. |
אמפורה, כד בעל שתי אזניים(להחזקת יין וכו') |
|
unos, en anforas, vino kon agua stavan meleskando, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3996 |
angajarse (fr.) v. refl. |
התארס; התחייב,לקח עליו; נכנס |
|
Ansi yo a este enshempio korro i me angajo (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
124 |
angustia f. |
תוגה, צער, יגון, עצב, דאבה; מחנק; גועל, דחייה, רצון להקיא; בוז |
|
ekspuestos a males angustias i penas (Gaon, Poezias) |
|
El no se ve, no se oye, i solo angustia i yoros (Odisea) |
|
Tiempo enuvlado / haver malavlado / mirada de lado / angustia del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2198 |
animal m. |
חיה; אדם חסר מצפון |
|
I ke es la repuesta ke te dio este animal, (Papo, Navot) |
|
'Animales, yo so mas feros ke vozotros!'' griti (Papo, Navot) |
|
me meti a oir brameos de los animales, (Papo, Navot) |
|
Kamino komo kosha, tengo grande kongosha de levantar mender i kavesales ke es echo de animales. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
metales, |
|
O Dio guadrame del ipokrita / komo akel |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
125 |
aniyo m. |
טבעת |
|
saka sus aniyos i pues kon kevranto (Gaon, Poezias) |
|
Yo, le di el aniyo a mi kerida Rinio ke va ser mi mujer... (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
126 |
anke (it.) prep. |
למרות ש-; הגם ש-, נוסף לכך, יתירה מזאת; אף על פי כן, בכל זאת |
|
i anke estremesivle va por el mi paso fiero. (Gaon, Poezias) |
|
anke enkuvrieron el fin de los dias (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2201 |
anoche adv. |
אמש, הלילה שעבר |
|
Anoche kaminates por todas las plasas de Shomron. (Papo, Navot) |
|
loke topo interesante es la konversasion ke tuvi |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
128 |
anocheser v. |
ירד הלילה; באירוניה: נזכר בחלומו במטלה ששכח לבצעה |
|
De la alvorada asta anochese (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5075 |
anojado (port.) adj. |
כעוס, רוגז, כועס, נרגז, זועף; נעלב |
|
Luvia arrojada / kamiza mojada / mujer anojada / kastigo del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
129 |
ansí adv. |
כך, ככה |
|
parese taksaron ansi de altura (Gaon, Poezias) |
|
i ansi se viene terminar la fiesta. (Gaon, Poezias) |
|
ansi son eyos sonantes ansi eren orgoliozos. (Gaon, Poezias) |
|
Ansi ermozura Livorno no vido (Gaon, Poezias) |
|
vasta la yevan, liviana ansi ke el soplo del aire. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
133 |
ansia f. |
צער, סבל, ענות; דאגה, חרדה; קמצנות, אהבת בצע |
|
para ke konosan ansias dela vida. (Gaon, Poezias) |
|
Ke se les boltava sus ansias en alegrias. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2202 |
ansiarse v. refl. |
התענה, הצטער, התעצב,התמלא דאגה; שאף ל-, חתר ל- |
|
Dizme Ah'av, por kualo te ansias i te apretas? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5391 |
ansiozo/ansiaozo adj. |
חרד, דואג; משתוקק |
|
portefolio vazio non puedo apiadar segun kero / yo bivo triste i |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
134 |
antes adv. |
קודם, פעם, לפני כן |
|
salvar sus kreentes una ora antes. (Gaon, Poezias) |
|
El kanez palido torna komo antes (Gaon, Poezias) |
|
i antes el bole le dize: Espera! (Gaon, Poezias) |
|
por ver kuanto antes luz de delivransa. (Gaon, Poezias) |
|
antes vente anyos ke fuimos matados (Gaon, Poezias) |
|
Al empesijo komo de antes le avlaron. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
139 |
antiguo /antigo adj. |
עתיק, עתיק יומין;מיושן |
|
Ma un Dio existe viejo i antiguo (Gaon, Poezias) |
|
Dio ke akerensia su puevlo antigo (Gaon, Poezias) |
|
de los baraganes en dias antiguos (Gaon, Poezias) |
|
Amostradme onde esta Amalek, Moav, Sihon i Og, reyes antigos (La segunda Ester, 1911) |
|
kualo? el Todo Poderozo l Abastado / a estas indjustisias se keda kayado? / porke komo el tiempo |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
142 |
anular v. |
ביטל, פסל |
|
ma el tiempo todo anula, atema (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
143 |
anyo m. |
שנה |
|
Ditas perlas rekojidas antes ocho sientos anyos (Gaon, Poezias) |
|
antes vente anyos ke fuimos matados (Gaon, Poezias) |
|
Meresio a anyos, salud i rikeza (Gaon, Poezias) |
|
Ma kuando vino el tiempo, despues ke pasaron los anyos (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
146 |
aogar v. |
חנק; הטביע |
|
otra noche vengo yo por aogarte. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4662 |
apanyar v. |
תפס, אחז, החזיק, לפת; חטף;כינס, אסף; תיקן |
|
Ke modo kon endjenios, el ombre apanyaron, los ojos le vaziaron i lo enkarselaron. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2998 |
aparar v. |
הציג, הראה בפומבי; חידד (עפרון) |
|
i s'aparo a la 'ntrada de la kaza de Odiseus, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
147 |
aparejado adj. |
מוכן, שהוכן, שיועד |
|
Sin saver yo delas penas para mi aparejadas (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
148 |
aparejar /aparijar v. |
הכין, ערך, התקין |
|
se aparejaron para la matansa. (Gaon, Poezias) |
|
i aparejarte una fin de las mas terrivles! (Papo, Navot) |
|
I tu alimpies todo i apareja, i si por mi te preguntan, (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5393 |
aparensia f. |
חזות, צורה, הופעה, מראה |
|
ladron, ipokrita, ingrato i traishedor / andjel de |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
149 |
apareser v. |
הופיע, נגלה |
|
aparese una ermoza persona (Gaon, Poezias) |
|
Ma aparesiendo nuestro rey untado (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5238 |
aparey (fr.) m. |
מכשיר |
|
en arrivando en las linias enemigas, sin pedrer tiempo izi pozar mi |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2204 |
aparisión m. |
הופעה; רוח רפאים; חזיון,התגלות, הופעה פתאומית |
|
a dezbarasarme de la terrivle aparision. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
151 |
aparte adv. |
לחוד, בנבדל, בנפרד |
|
demas ke no manke el harem aparte (Gaon, Poezias) |
|
k'azen k'el sielo aparte este de la tierra, detiene. (Odisea) |
|
todos, aparte del dio Poseidon, k'ensanyado estuvo (Odisea) |
|
De ombres aparte de damas. (La segunda Ester, 1911) |
|
Mujeres, puevlo aparte, tienen leyes en disparte, todo el penserio tienen a sus dinim ke mantienen (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Aparte d'una supa i d'una revanada de pan, el dia entero, no mete en boka nada. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
No tiene mas kaveyos, no le desharon nada, aparte de kundurias i djuba envarada. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3001 |
apartener/apartenir v. |
היה שייך ל-, השתייך, נמנה עם |
|
de las ke apartenian al muy korajozo Odises. (Odisea) |
|
No era prova esto a kien apartenia, la fuersa, la grandura i la barragania? ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5394 |
apaziguar v. |
השקיט, הרגיע; השלים בין,השכין שלום |
|
el vero repentimiento kalmara la ravia del Kreador / i solo |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4879 |
apel (fr.) m. |
מיפקד במחנה ריכוז |
|
Las echan de las kamas. Un chay, i a la kaye. Appel! Es maloroza kien tadra, kien se kaye. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
152 |
apena/apenas adv. |
בקושי, כמעט שלא, זה אך |
|
apenas es noche no se ve mas alma (Gaon, Poezias) |
|
Apenas amanese, gritando Aufstehen, kon palos, kon rempushos - afín ke s'adjileen ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4001 |
apiadar v. |
נחלץ לעזרה, סייע ל-, עזר ל- |
|
Elas! non ay ken se apiade por nozotros! (La segunda Ester, 1911) |
|
ma su korason guay duro i indiferente / non tiene kompasion, non |
|
portefolio vazio non puedo |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3002 |
apiadarse v. refl. |
חמל, ריחם |
|
i pues muerirse. I tu, Olimpiano, no te apiadas? (Odisea) |
|
non eskapo de sufrir - d'el los diozes se apiadaron (Odisea) |
|
El Dio ke mire i ke se apiade. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
153 |
aportar v. |
תרם; בא לבקר; נשאר ליד הדלת |
|
kuala aportada dizen fue del sielo. - (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
154 |
apóstol /apóstolo |
שליח (נצרות) |
|
esto testimonian dodje apostolos. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3004 |
apozarse v. refl. |
נח, התיצב; לן במקום כלשהו, עבר את הלילה |
|
al poste se apozo de la sala, la muy bien fraguada, (Odisea) |
|
Akel ke kon keshada de azno en las manos, firio sin apozarse un mil de sus ermanos; ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
155 |
aprendear v. |
מישכן, נתן במשכון |
|
unidad aprendan de el las nasiones. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
156 |
aprender v. |
למד |
|
aprender la eskritura por leer tu onda sensia. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
157 |
aprendimiento m. |
לימודים, התלמדות, חניכות |
|
Para sus misterios no ay prendimiento (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3005 |
apresiar v. |
העריך, החשיב, העריץ, הוקיר;אמד, העריך, קבע מחיר |
|
suerte, porke la kantiga mucho la apresian la djente, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3006 |
apresurado adj. |
זריז; נחפז, ממהר, בהול;מזורז; חסר סבלנות, חסר מנוחה; נכון ל- |
|
Ma state agora aki, i si mizmo stas apresurado, (Odisea) |
|
Apresurado se hue, i el non aspero ke mozotros (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
158 |
apresuransa /za f. |
דחיפות, נחיצות, חפזון, חפזה, קוצר רוח |
|
vazian asus bokas kon apresuransa (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3008 |
apresurarse v. refl. |
מיהר, נחפז, הזדרז, אץ |
|
'No me detengas aki mas, porke m'apresuro al kamino. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2205 |
apretado adj. |
לחוץ, דחוק, הדוק, מהודק; קמצן, קפוץ יד; ביישן, נחבא אל הכלים |
|
su talia svelta apretada en su longo sayo? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2206 |
apretar v. |
הידק, לחץ, דחק; בלם; הכביד על, העיק; הפעיל לחץ, הכריח, כפה; איית; לחץ, עינה, נגש, דיכא, הכניע; הטריד; גרר, החזיק בכח |
|
i me meti a korrer kon sanya. Mis dientes apreti, (Papo, Navot) |
|
I todo el ke lo apreto i lo presigio devino kavo. (La segunda Ester, 1911) |
|
Les dizes esta penando a favor de los djudios ke los apretan. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2207 |
apretarse v. refl. |
נלחץ, כפה על עצמו מחסור והנזרות; התנסה בלחץ ומצוקה |
|
Dizme Ah'av, por kualo te ansias i te apretas? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4004 |
apreto m. |
לחץ, מועקה; עינוי, ענות, מצוקה, רעב, דוחק, ייסורים |
|
Por apreto de nuestro puevlo les are una demanda. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
159 |
aprometer v. |
הבטיח; הציע |
|
siendo apromete salvasion kumplida. (Gaon, Poezias) |
|
Si su sekreto tu vas a deskuvrirlo, i mos vas a dizirlo, i vamos a batirlo, te damos la palavra, te lo aprometemos, ke vamos a pagarte. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3009 |
aprontar v. |
הכין, עיבד; ערך (שולחן), סידר, ארגן; ערך/סידר משהו במהירות |
|
la mijor nave apronta, i toma vente remadores, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4666 |
aprovar v. |
ניסה, בדק, בחן, מדד (בגד); טעם; העמיד בנסיון; הוכיח; אישר; השתדל; צער |
|
Se dechidio, portanto, de no dezesperarse, de aprovar de muevo, i de mas esforsarse, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2208 |
apurar v. |
טיהר; ריכז בהרטבה או אידוי; דחס, צמצם, צימק; גרם ענות, לחץ |
|
La ambre, la sed te apuran; i tu mas esperas! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4333 |
aranjar (fr.) v. |
סידר, ערך; תיקן, יישב; יישב מחלוקת בצורה ידידותית |
|
Aki dezir todo no se va, siendo no es yeshiva; ma komo un amigo, por la verdad vos digo ke los savios kudiaron i todo bien aranjaron: (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4005 |
ardiente adj. |
לוהט, יוקד, בוער, מתלקח; נלהב, להוט, קנאי |
|
Yo no veo en mi nasion alguno tan ardiente (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4006 |
ardor m. |
להט, התלהבות, להיטות, דבקות; התפרצות |
|
Yo me siento oy un ardor de patriotizmo (La segunda Ester, 1911) |
|
entre nozotros se topan inda personas yenas de |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4335 |
arena f. |
חול; אבן בכליות; זירה |
|
Oy ize la kozina, me pelei kon la vezina por arena ke no tenia de antes ya me devia. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4336 |
arenar v. |
פיזר חול על, כיסה בחול; תקע בחול (מכונית); ניקה בחול, קרצף רצפה |
|
El tambien se va raviando kon su mujer peleando ke en estando deskuvierta arenava ventana i puerta. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Ya eskapo su rijo segun eya kijo: areno bien las puertas, ya adovo dos kamaretas, (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3010 |
arenozo adj. |
חולי |
|
I vo mandarlo a Sparta i a Pilos, la arenoza, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3011 |
arienda f. |
אחוזה, נחלה, חווה |
|
aventurado ke en sus ariendas s'enviejeseria! (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
161 |
arma f. |
נשק; שלט אצולה |
|
kon armas de Hemil i sus kamarados. (Gaon, Poezias) |
|
En viendo las banyeras, los postos, los soldados, kon armas en sus manos i perros a sus lados, ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
162 |
armarse v. refl. |
התחמש, הצטייד |
|
Akostando mi oido i armandome pasensia (Gaon, Poezias) |
|
Inda tierna kriatura me armi yo kon pasensia (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4007 |
armonía f. |
הרמוניה, התאמה; הסכמה, הבנה; רצון טוב |
|
El siempre regreta la paz i la armonia de todas sivdades (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2209 |
aroma f./m. |
ניחוח, ארומה |
|
ke te emboracho kon sus ojos o kon su aroma. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
165 |
arrankar v. |
עקר, עקר מן השורש; קטף, תלש בכח, קרע, שבר |
|
pues ranka espinos i kanta kon zelo. (Gaon, Poezias) |
|
vino el Dio firme rankar sus kadenas. (Gaon, Poezias) |
|
i arankarvos ojo por ojo, diente por diente. (Papo, Navot) |
|
se dezraygen i vayan arankarte tu prea? (Papo, Navot) |
|
Akel ke arrankado avia de sus baza, las puertas muy pezantes de la sivdad de Aza, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Un dia los almanes del nido l'arrankaron, kon su padre i madre al lager la yevaron. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
167 |
arrankarse v. refl. |
נעקר, נקרע מעל; נכסף, השתוקק; נעצב |
|
se ranken los puevlos por sus dezonores. - (Gaon, Poezias) |
|
Ma 2 semanas manka, mi alma se arranka ke no ay por la Paskua otro ke sal i agua. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4008 |
arrastado (port.) adj. |
נסחב; מָשוּך;מסכן, עלוב |
|
Komo los forasteros arrastados i despojados. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
168 |
arrastar (port.) v. |
גרר, סחב, סחף, משך אחריו; נשרך, נהג בעצלתים; החריב, הרס |
|
rasta por las plasas bushkando resiento - (Gaon, Poezias) |
|
Kuerpos de muchachas rastan por la plasa (Gaon, Poezias) |
|
pues de kinze siglos rastar por el mundo (Gaon, Poezias) |
|
ke arastan por las kaes peor ke los zinganos, (Papo, Navot) |
|
las kavras godras, i los bueyes ke sus piezes los arrastan. (Odisea) |
|
Echar me kero repozado, el kavesal desfronyado, del kolchon un poko blando las lanas arrastando. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
171 |
arrastarse (port.) v. refl. |
זחל, התרפס, השתרך, הלך בכבדות, נסחב, נגרר |
|
por ayi se rasta deskalsa, deznuda (Gaon, Poezias) |
|
se raste kontente por bushkarse nido. (Gaon, Poezias) |
|
i se arrasta kon pena suviendo a su vinya fekonda. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3757 |
arraviar v. |
הכעיס, הרגיז; לא עמד בדבריו; סירב לשלם חובו אחרי הפסד במשחק |
|
Ya es serka mediodia, mi padre me esta asperando, i si se aravia, ke se aravie, (Rinio, 1906) |
|
El tambien se va raviando kon su mujer peleando ke en estando deskuvierta arenava ventana i puerta. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3014 |
arraviarse v. refl. |
התרגז; לא עמד בדיבורו; העמיד פני כועס כדי להשתמט מחובה; נדהם מכל דבר; ייסר, הוכיח;היהמסוכסך עם |
|
'Vas araviarte kon mi por lo ke te dire, Antinoos? (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
173 |
arrazgar v. |
קרע, שיסע; בילה |
|
ken en el renyega sera arazgado. (Gaon, Poezias) |
|
triste, ke siempre arazga mi buen korason en mi pecho, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
174 |
arrazgarse v. refl. |
קרע לעצמו (בגד); נקרע |
|
avrirsen los sielos razgarsen los mares; (Gaon, Poezias) |
|
el sielo se razga i en dos se parte (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
176 |
arrebivir v. |
החיה, החזיר לתחיה, עורר מחדש; רענן, אושש, דירבן, המריץ |
|
avidas de siempre seran rebividos. - (Gaon, Poezias) |
|
sostener el mundo i rebivir almas (Gaon, Poezias) |
|
La luvia no rebive mas tus kampos i soledades, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
178 |
arreevar v. |
השלים עם, סבל |
|
Si el sentimiento esto lo reeva (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
179 |
arrekojer v. |
אסף, כינס, ריכז, קיבץ, קבץ, צבר, ליקט; הקהיל; הלביש, כיסה; מיזגאוויר החדר; נתקף התכווצויות בפה |
|
Las memorias brutas ke el sezo rekoje (Gaon, Poezias) |
|
sin avlar palavra korre i rekoje. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5397 |
arrematar v. |
סילק; כילה, השמיד, הרס, נתן מכת מוות |
|
porke de los sielos non rondja sovre eyos / komo tambien en las sivdades de la yanura / fuego i ashufre i de esta manera / los |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5398 |
arrepentimiento f. |
חרטה, נוחם; חזרה בתשובה; חזרה מהבטחה או התחייבות |
|
el vero |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4254 |
arrepentirse v. refl. |
התחרט, ניחם (על), חזר בו מהבטחתו/התחייבותו; סרב, ויתר |
|
Eya de su penserio negro non se repienta (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2214 |
arresentar v. |
סידר, ארגן, ערך, עבר לחיים מסודרים; הביא מישהו לחיים מסודרים; השקיע את הפסולת; יישב; חיבר, כתב |
|
i la freskor de la noche resento mi korason. (Papo, Navot) |
|
otros, las mezas las arresentavan i las alimpiavan (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
180 |
arresgatar v. |
שחרר, חילץ, גאל, פדה |
|
despues de su muerte sera rezgatado. (Gaon, Poezias) |
|
Yo ke no desho una prea de mi mano rezgatar? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2215 |
arresgatarse v. refl. |
השתחרר, נגאל |
|
ke bushkava kon prisa rezgatarse de tu mano. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4592 |
arreskunyo m. |
שריטה |
|
Los pusos i los punyos yenos de reskunyos delos klavos ke enkontri enel armario i yukuri; (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3017 |
arresponder v. |
ענה, השיב; הגיב; קיים התחייבות, עמד בהתחייבות |
|
Arrespondiendole Zeus, k'akoje las nuves, le disho: (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5240 |
arrestar v. |
עצר, אסר, חבש בבית סוהר;עצר את הפעילות/ההליכה; עצר לביקורת |
|
i la djustisia? eya me va |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
181 |
arresumar v. |
הרטיב, לחלח |
|
sopla i deviene todo resumado. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4341 |
arresvalar/arresvalarse v. refl. |
החליק |
|
Me rezvali en la laja en boltando la tinaja (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3018 |
arretar (fr.) v. |
עצר |
|
ya atorno; ma los diozes, parese, al kamino l'arretan. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
182 |
arretorserse v. refl. |
התפתל |
|
de suvir los montes se retorsen rayos (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
160 |
arrevatado adj. |
חטוף, שדוד, שנטרף; שנבלע; שבושל בחפזון; צעקני (צבע) |
|
Reklamar deritos revatados antes (Gaon, Poezias) |
|
reflos revatados son vuestra pasada (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3019 |
arrimar v. |
נשען, נסמך על; השעין, סמך; הניח לזמן מוגבל; נתן מחסה; ערם (ערימה) |
|
la lansa k'el karreava arrimo a la alta kolona (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
184 |
arrinkón m. |
פינה, זווית, פאה |
|
deznudos deskalsos, por los arinkones. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3020 |
arriva adv. |
למעלה |
|
I de su sala arriva oyo Penelope la savia, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3021 |
arrivar v. |
הגיע; עגן; הצליח; קרה |
|
o puede ser ke aki arrivo por un echo privado? (Odisea) |
|
Porke no me imajino k'a pie tu aki arrivates. (Odisea) |
|
Una semana paso ke el ijo trespaso; I dize ke es mi pekado loke le tuvo arrivado! (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Ansi, seguramente, arrivara su torno, De le tomar la vida, de la echar al forno. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
en |
|
espera dunke asta ke el komandan |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5076 |
arrojado adj. |
מושלך, זרוק; גולה, מגורש, מורחק, מסולק, מוחרם, מנודה; זנוח, דחוי |
|
Luvia arrojada / kamiza mojada / mujer anojada / kastigo del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
185 |
arrojar v. |
גרש, סילק; הדף, זרק, יידה, השליך, הטיל, דחה; פלט; גרש; שתה בלי להשתכר; פיטר |
|
kaen i la ronjan onde las judias. (Gaon, Poezias) |
|
rondjaria vuestros kuerpos a perros ambresidos (Papo, Navot) |
|
En lugar de sintirlos les rondjavan sus saetas. (Papo, Navot) |
|
Eya rondja la tavla i el la menaza kon el fierro (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
porke de los sielos non |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
164 |
arroyo m. |
נחל, פלג, יובל, זרם |
|
enkono las aguas de este aroyo, (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5243 |
artilería f. |
ארטילריה, תותחנות |
|
remarkad bien estos puntos pretos, ayi esta konchentrada toda la |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2218 |
arto adj. |
שָּׁבֵעַ |
|
A la fin, arto de vuestros kastigos meresidos, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
186 |
artura f. |
שׂובע, רוויה |
|
se viste i kome siempre a artura. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2219 |
árvol m. |
עץ, אילן |
|
Ensenyadles la religion djusta, arvol de vidas, (Papo, Navot) |
|
Te espantates no sientan arvoles de la olea, (Papo, Navot) |
|
basho de un arvol, komo una nimfa grasioza, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3023 |
arvolear v. |
יִעֵר |
|
de Reitron, de debasho de la kuesta del arvoleado (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3024 |
arvolera f. |
שפעת עצים; שדרת עצים; בוסתן |
|
en una izla entornada de aguas kon rika arvolera, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4884 |
asado m. |
צלי |
|
I entindio estonses de ke se espandia un guezmo de asado de noche i de dia. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3025 |
asamblea f. |
עצרת, בית נבחרים, מועצה,אסיפה |
|
a los Ahayos, de lindos kaveyos, a la asamblea, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2222 |
asasino (it.) m. |
רוצח |
|
reflektando la figura de un asasino; (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4668 |
asegurar v. |
הבטיח, ביסס, חיזק; אישר; נתן אחריות (למכשיר) |
|
I si vas a toparlo i mos vas a kontarlo, i vamos aferrado, te lo aseguramos ke tu seras kerida de la nasion entera, por siempre bendizida. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
187 |
asembrar v. |
זָרַע; פיזר דברים על כל עבר, זרע מהומה |
|
Verdugos eternos asombrantes flama (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
188 |
asemejado adj. |
דומה, מושווה, מוצב לשם השוואה; בר השוואה |
|
A montones de skeletos vienen ser asemejados (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
189 |
asemejar v. |
דמה ל-; השווה; הופיע |
|
el mar asemeja kristal echizante (Gaon, Poezias) |
|
Primo, la vido Telemahos, ke a un dio asemeja, (Odisea) |
|
tal komo el, ke su boz asemeja a la de los diozes. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4669 |
asendido (port.) adj. |
דלוק, מודלק |
|
Ke dos, dos por sus kodas las tuvo el atado, i torcha asendida en eyas afinkado; ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3028 |
asentado adj. |
יושב, ישוב, מיושב, עומד יציב במקומו; מסודר במקצועו |
|
visto ke entre los novios estava asentado muy triste, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
190 |
aserkar v. |
קרב |
|
se aserka del oido i esklama: alevanta. (Gaon, Poezias) |
|
en aserkando su testa afin ke los otros no oygan: (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3030 |
aserkarse v. refl. |
התקרב, ניגש אל, הגיעאל; הראה דמיון כלשהו |
|
se aserko, l'aferro por la mano, su lansa de bronzo (Odisea) |
|
I el, igual a un dio, s'aserko de los novios al punto. (Odisea) |
|
La mujer se aserka del dormiente sin ruido. A la kama lo ata fuertemente. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
191 |
asertar v. |
אישר, אימת, אישרר, חיזק, בִּסֵּס;הבטיח, טען, הצהיר, קבע, הבהיר |
|
asiertar si aze ke diozes komandan (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5400 |
ashufre m. |
גופרית; צבע גופרית; גפרור |
|
porke de los sielos non rondja sovre eyos / komo tambien en las sivdades de la yanura / fuego i |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
192 |
asiento m. |
מושב, כסא; בסיס, כן; מקום, משטח ישיבה; קרן; איתנות, יציבות; הסכם; בסיס כלכלי; עכוז; מצב צבירה; מעמד, תפקיד |
|
i suvir aki podites ven veras tu mi asiento. (Gaon, Poezias) |
|
un lindo asiento, afin k'el ajeno, entre estos gavientos (Odisea) |
|
La konduizio i asento en un asiento, ke kon panyo lindo (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2223 |
asote m. |
שוט, מגלב, פרגול; הלקאה, הצלפה |
|
Inumana! Asote de los desgrasiados djudios! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3034 |
asperar v. |
חיכה, המתין, ציפה; קיווה |
|
ke un ajeno tan mucho aspere a la puerta; de eya (Odisea) |
|
i a mis kompanyos ke despasensiados m'estan asperando; (Odisea) |
|
Ya es serka mediodia, mi padre me esta asperando, i si se aravia, ke se aravie, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
193 |
asta prep. |
עד, עד ל- |
|
asta el suelo espandio su braso (Gaon, Poezias) |
|
i asta la tierra trema i resona. (Gaon, Poezias) |
|
De la alvorada asta anochese (Gaon, Poezias) |
|
Nuestro puevlo kaye munchas vezes asta la profondura (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3036 |
astuto adj. |
ערום, ערמומי; בעל תושיה, תחבולן |
|
Kontame, Muza, del ombre astuto k'estuvo errando (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2224 |
atado adj. |
קשור, מחובר, מאוגד, צרור; מחוייב; אדוק |
|
las dulses kadenas ke te detenian atado, (Papo, Navot) |
|
se va kedar; i si mizmo va star kon kadenas atado, (Odisea) |
|
Agora se topava a la prizion, atado, sin ojos, sin kaveyos, firido, umiliado. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
196 |
ataganto m. |
מטרד, טורח; שעמום; גועל, בחילה |
|
ala vista es solido pero kavza ataganto. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2225 |
atakado adj. |
מותקף; שחפן, שחוף, חולה במחלה מדבקת; צמוד לגוף |
|
Ma, segun veo, tienes el meoyo atakado. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
197 |
atamiento m. |
חיבור, הצמדה; חיבה, דבקות |
|
i kon el velunta ser en atamientos (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
198 |
atar v. |
קשר, חיבר, צרף, אגד, איגד; סגר עיסקה; סמך על, נתן אמון ב- |
|
i komo ke atan mis pies kon kadenas. (Gaon, Poezias) |
|
Kualunke, Delila, kien dezea aferrarme, el deve de atarme, kon siete kuedras freskas ke no se enshugaron. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4345 |
atavanado adj. |
משוגע, מטורף, חסר לו בורג, הראש בעננים; טיפש, שוטה |
|
Ke vos diga una: parese ke vos izites a la una kon el vezino de alado, ke i el es un atavanado. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
199 |
atemamiento m. |
החלשה, כילוי כוח; כלה, כיליון |
|
fuersa ke podesta sin atemamiento (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
200 |
atemar v. |
התיש, ייגע, הוציא את הנשמה; כילה, השמיד, איבד |
|
ma el tiempo todo anula, atema (Gaon, Poezias) |
|
Sin seer ipokrito kon razon echar grito: fin kuando vas atemar la moneda del djudio tomar? (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4344 |
atensión f. |
תשומת לב; התחשבות |
|
Kered bien meldar kon atansion esta konversasion entre Chevi Moshonachi i Lapsa Senyorachi. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
201 |
atestar v. |
העיד, הצהיר, נתן עדות |
|
no fue konosida - atestaron esto. (Gaon, Poezias) |
|
algunos atestan sentir su salmeo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
203 |
atestiguar v. |
העיד, אישר |
|
Yo nada no kulpo Dio ke atestigue (Gaon, Poezias) |
|
atestiguavan no deshar fuyir una okasion (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
204 |
atinar v. |
הבחין, הבדיל, הרגיש, שם לב; מצא את מה שגישש אחריו, גילה בעיניו; למד; קבע בדעתו |
|
a esta sonyante lugo la atina. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3038 |
atornada f. |
חזרה; חזרה לחיים, תחיה |
|
vino la ora de la atornada del bravo Odises. (Odisea) |
|
para k'ambeze si ay novedades de la atornada (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3040 |
atornar v. |
חזר, חזר אחורה |
|
ya atorno; ma los diozes, parese, al kamino l'arretan. (Odisea) |
|
ma solo anel, k'atornar dezeava i ver su espoza, (Odisea) |
|
ke Odiseus, el muy meoyudo, a su kaza atorne, (Odisea) |
|
ke atorno. I si vas a oyir ke tu padre sta bivo, (Odisea) |
|
Al punto k'ambezaron, k'el grande enemigo ke tanto lo bushkaron, de muevo atorno i kon Delila estava, la linda Pelishtea, la mosa ke amava. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
205 |
atorvado adj. |
מודאג, מבועת, נפחד, הלום פחד; משתומם, מבולבל |
|
Atorvado de el lecho por seguirlo yo me also (Gaon, Poezias) |
|
De puevlo torvado yena es la plasa (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
207 |
atorvante adj. |
מפחיד, מבעית |
|
Nuves atorvantes kuvren vuestro sielo (Gaon, Poezias) |
|
Na el guerto yeno ere de skeletos atorvantes (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2227 |
atorvar v. |
הבעית, הפחיד; בילבל; עכר |
|
ke me desrepozan i me atorvan el espirito. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
209 |
atrás adv. |
אחורה, מאחורי; מלפני (זמן), אחרי |
|
Atras - dize el kon sanya, largo es este kamino (Gaon, Poezias) |
|
el topara komo venir atras, porke es muy esvelto. (Odisea) |
|
ke el atras va venir. Ya se hue el dia de su retorno! (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3046 |
atristarse v. refl. |
הצטער, נעצב, התעצב אל לבו, נעגם |
|
yo, en verdad, por su muerte no m'atristaria tan mucho (Odisea) |
|
a mi tu esklavo me dates korason ke bate / viendo ombres ke sufren |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2228 |
atudrir v. |
המם, הדהים; התאווה לישון |
|
O ke chorro de palavras! Izevel me atudres! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4010 |
augusto adj. |
מלכותי, מלא הוד |
|
Tamien nuestro augusto soverano el rey Kazimir (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
210 |
aular (t.) v. |
בכה, נאנח, התאנח; נהם, שאג |
|
ular kon orgolyo su shofar sagrado (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3047 |
aunar/aunear v. |
איחד, מיזג; ייחד; עשה לאחיד; קיבץ יחד |
|
lo aijo, aunandose kon Poseidon en su grota (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4011 |
autorizasión f. |
הסמכה; סמכות |
|
'Haman del rey Ahashverosh demando la autorizasion (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
211 |
avagar adv. |
לאט, בנחת, בשקט, במתינות |
|
Avagar de sus kostias saka pues su vieja lira (Gaon, Poezias) |
|
La luz rosiada avagar se trae (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4674 |
avagariko adj. |
אטי |
|
Se va avagariko. Se kedan enklavados en sus lugar. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5244 |
avansar v. |
התקדם, קידם; השתפר; חסך |
|
ay esperansa si la kavaleria non keda de |
|
uf! despues de todo, ke me importa a mi si los enemigos |
|
en este mundo todo muere todo pasa / todo se renova todo se envejese / todo komo el esfuenyo |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
213 |
avante prep. & adv. |
לפני כן; ימי קדם |
|
kombatio kon puevlos dias de avante (Gaon, Poezias) |
|
Ma so muy malorozo de tener mujer inyorante komo las de avante. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3048 |
ave f. |
עוף; כינוי לאדם חסר יוזמה, כבד ומסורבל |
|
komo una ave en alto bolo; i koraje i huersa (Odisea) |
|
se de las aves: no por mucho tiempo de su tierra londje (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3050 |
avenir (fr.) m. |
עתיד; חזות, סיכוי |
|
al avenir, siendo ke tal ke sos te pario Penelope. (Odisea) |
|
destruir el avenir de tus chikos ke son tu alma i tu sangre, (Rinio, 1906) |
|
En vezes a la kama, djuzgando su estado, al avenir medita, i a lo sentensiado. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2229 |
aventura f. |
הרפתקה |
|
i no fui el eroe de ninguna aventura. (Papo, Navot) |
|
Tuvites un insidente? Alguna aventura? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
214 |
aventurado adj. |
נועז, שנוטל סיכונים; עני, אומלל; מאושר, ממוזל, בעל מזל |
|
bien aventurado kon la konkuista - (Gaon, Poezias) |
|
aventurado ke en sus ariendas s'enviejeseria! (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5403 |
aver (ebr.) m. |
אוויר, רוח; אווירה, אטמוספירה; אקלים, מזג אוויר, סבר פנים |
|
munchos palasios munchas grandezas / bienes |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3052 |
averguensante adj. |
מבייש, פוגע בכבוד, משפיל, מעליב, מבזה |
|
savio kon eyos d'estar, i ver fechas tan averguensantes.'' (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4675 |
averguensar v. |
בִּיֵּשׁ, השפיל, פגע בכבוד, העליב, ביזה |
|
Shimshon, me enganyates, mintiras me dishites i me averguensates. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2231 |
averguensarse v. refl. |
התבייש, בוש בחברה, גילה חוסר בטחון עצמי |
|
Puevlo siego sin verguensarse adora Baal, (Papo, Navot) |
|
No vos estas averguensando? Ainda estas avlando! (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5246 |
aviasión f. |
חיל אוויר; אוויראות, תעופה |
|
i retomi de nuevo el kamino de nuestro kampo de |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3053 |
aviertamente adv. |
בפומבי |
|
vas a matarlos, sea kon enganyo o aviertamente. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
215 |
avierto adj. |
פתוח, חשוף, פרוץ; מפולפל, גס, בלתי צנוע, נהנתני; ישר, נוהג בפתיחות, נבון, בהיר, זריז, פעיל |
|
I por todo ken dezea ditas puertas son aviertas. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
216 |
avizar v. |
הודיע, פירסם, מסר הודעה, הכריז, תידע; הזהיר |
|
ke por su persona nuestra Ley aviza. (Gaon, Poezias) |
|
no ay ken le avize ni profeta ke le profetize por azer loke es djusto: guadrar la Ley a su punto. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3054 |
avizo m. |
הודעה, מודעה, בשורה, ידיעה; דעה; עצה |
|
Es k'un avizo te trusho por el retorno de tu padre, (Odisea) |
|
i en avizos no kreo yo mas, d'onde sea ke vengan, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4012 |
avla f. |
דיבור, דבר; נאום, הרצאה, דרשה, שיחה (ברדיו, בציבור), כושר דיבור |
|
Senyores estas avlas veniash kitar de vuestra boka? (La segunda Ester, 1911) |
|
Avlas de bovo / ojada de lovo / de fuego I rovo / te guadre el Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
217 |
avlar v. |
דיבר, הירצה, שוחח, החל בשיחה |
|
pues impresionado avlar el empesa: (Gaon, Poezias) |
|
En baldes les avlarian ansi sus santos profetas. (Papo, Navot) |
|
De entre eyos primero favlo Telemahos, el savio: (Odisea) |
|
me inklino a eya sin avlar, sin pensar, i sin razonar. (Rinio, 1906) |
|
No seas komo el vezino ke perdio el buen kamino: no miran sus keazeres, avlan mal delas mujeres. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4351 |
avlarse v. refl. |
דובר |
|
Es menester ke se avle por el estado deploravle; (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2233 |
avlastón/a adj. |
פטפטן, להגן |
|
Si, maldision sovre ti Ah'av, avliston maldicho! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5404 |
avrir v. |
פתח, פקח, חלץ פקק, נתן סם משלשל |
|
el vero repentimiento kalmara la ravia del Kreador / i solo apaziguara su djusta rigor / |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
218 |
avrirse v. refl. |
נפתח; הנץ; פתח עצמו, התוודה, גילה ליבו; קרע, פרם; התגבר על ביישנותו |
|
avrirsen los sielos razgarsen los mares; (Gaon, Poezias) |
|
El templo se avre kon loores presto - (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
220 |
avuelo/a n. |
סב/סבא, סבתא |
|
akual esperaron i nuestros avuelos (Gaon, Poezias) |
|
embezadles vozotros los de vuestros avuelos. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4013 |
ayegar v. |
הגיע, התקרב; הגיע להשג, השיג, הצליח; הקריב קרבן; זכה לראות |
|
Dio mos ayege a veer la luz briliante del dia (La segunda Ester, 1911) |
|
Nunka ayegaras a naser, si ansi tenia ke ser (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
221 |
ayí/aí adv. |
שם, שמה |
|
ayi no podesta espanto de muerte, (Gaon, Poezias) |
|
ayi onde siente ke kantan i tanyen. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4014 |
ayuda f. |
חוקן; עזרה, סיוע, תמיכה, סעד |
|
Dio este en tu ayuda i kumpla tu demanda (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2235 |
ayudar v. |
עזר, סייע, תמך, סעד, הושיט יד |
|
no te vo ayudar nunka en semejantes males! (Papo, Navot) |
|
Penso dos, tres minutos, despues les dize esto: ''Sinyores, muchas grasias por vuestro lindo djesto, muy kiero ayudar yo, so buena patriota, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
223 |
ayudo m. |
תמיכה, סיוע, סעד, עזר; מענק |
|
formo sielos, tierra, sin tener ayudo (Gaon, Poezias) |
|
o del Dio supremo rekerer ayudo - (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
225 |
ayunar v. |
צם, התענה, ישב בתענית |
|
Ayunar Ramadan kada dodje mezes (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
226 |
ayuno m. |
תענית, צום |
|
bolvidas de sako digan en ayuno: (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4353 |
azeituna f. |
זית (הפרי) |
|
Pan ya trushe tres okas kon azeitunas pokas. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3761 |
azer v. |
עשה, יצר; עזר, סייע, הושיט עזרה |
|
Kualo azer? Kualo rijir? No se. Esto komo un loko. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2236 |
azerse v. refl. |
נעשה, הפך ל-, היה ל-; העמיד פנים, עשה עצמו; הבשיל, השלים בישולו; מת |
|
Los sielos se izieron de kovre por tus maldades, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
227 |
azienda f. |
רכוש, הון, עושר, נכסים, נחלה |
|
kultivar mis sekas rozas i pensar por mi azienda. (Gaon, Poezias) |
|
nunka avra, ke por huersa i sin tu kierer, tus aziendas (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4677 |
azno m. |
חמור |
|
Akel ke kon keshada de azno en las manos, firio sin apozarse un mil de sus ermanos; ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
228 |
azul adj. |
כחול, כחול עז, תכול, אינדיגו |
|
por espandiduras azul en aldeas. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2237 |
Baal (ebr.) |
בעל (אליל) |
|
Puevlo siego sin verguensarse adora Baal, (Papo, Navot) |
|
En ken? - En Baal! un Dio vano de palo i piedra, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
229 |
baldar v. |
ביטל; ביטל גזירה; שבר; הפסיק, עצר; עשה לבלתי חוקי, ביטל חוקיות |
|
el baldo devista todas las setensias (Gaon, Poezias) |
|
en dito momento balde la setensia. (Gaon, Poezias) |
|
demando del rey baldar la mala sentensia i suerte (La segunda Ester, 1911) |
|
I todas malas sentensias de Aman las baldo. (La segunda Ester, 1911) |
|
Verdad: minag Israel Tora; ma segun es la ora, en ora de azer por el Dio mizmo un din balda djudio. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
231 |
baldarse v. refl. |
שבת, חדל |
|
dia el exilo por siempre se balda. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2239 |
baldes adv. |
בחינם, חינם אין כסף |
|
En baldes les avlarian ansi sus santos profetas. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5405 |
bandido m. |
שודד, גזלן, לסטים, פושע; מישהו משולי החברה, נבל, מנוול |
|
kruel malo infame i imprudente / de la rasa de los |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3058 |
bankito m. |
ספסל קטן, דרגש |
|
lo kuvrio, i le karreo para sus pies un bankito. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3762 |
banyarse v. refl. |
התרחץ |
|
El viajador kansado kontempla las blankas palombas ke vienen a banyarsen... (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4886 |
banyera f. |
אמבטיה, אמבט; אישה רוחצת (בחוף); בלנית |
|
En viendo las banyeras, los postos, los soldados, kon armas en sus manos i perros a sus lados, ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4887 |
banyo m. |
אמבט, אמבטיה, מרחץ; רחצה; חדר אמבטיה; עיר מרחצאות |
|
Sin entender del todo lo ke s'esta pasando, deznuda 'sta al banyo, la 'stan dezenfektando. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5078 |
baraja f. |
סכסוך, קטטה, מריבה; בלבול |
|
Barajas en kaza / insonia sin kavza / kon lokas kien kaza / postemas del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2240 |
barbaría (fr.) f. |
פראות, ברבריות, אכזריות, ונדליות, חייתיות |
|
Dezgrasiado pais onde yaze la barbaria! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2241 |
bárbaro adj. |
פרא, ברברי, אכזר |
|
Ke vengansa me digas barbara! ke plan infernal (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3059 |
bariera (fr.) f. |
גדר, מחיצה, מחסום |
|
'De tu bariera de dientes ke dicha salio, fija mia? (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
232 |
barragán n. & adj. |
גיבור, אמיץ; חזק, חסון; גברי; מי שמפגין את שריריו (אירוני), בעל כוח |
|
de los baraganes en dias antiguos (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
233 |
barraganería f. |
כוח, עצמה, עוז, שריריות, גבורה, עזות נפש; פילגשות |
|
ma donde emana su baragania ... (Gaon, Poezias) |
|
No era prova esto a kien apartenia, la fuersa, la grandura i la barragania? ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4017 |
barro m. |
טיט, בוץ, חומר (חימר) |
|
por los fuertes travajos ke les dio kon tuvlas i barro. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2242 |
barva f. |
סנטר; זקן |
|
supito, una kavesa kon una barva blanka (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5406 |
basheza f. |
שפלות, שפלות רוח, אי מוסריות, נבזות, גסות, המוניות, נבלה |
|
el ke formo vuestra oreja i la mia / non oira los gritos del prove, del meskino / enfin de las viktimas de vuestra porfia? / el ke izo vuestro ojo, non vera kon tino / vuestras indjustisias, vuestras |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2243 |
basho adv. |
מתחת ל- |
|
basho de un arvol, komo una nimfa grasioza, (Papo, Navot) |
|
I eya, en los viendo kon la nariz en basho, se konsentio kulpavle, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2244 |
basho adj. & adv. |
נמוך; שטוח; שפל, בזוי, נבזה, נקלה; מרמה נמוכה, מאיכות ירודה |
|
De sufrir la insolensia de un basho sudito, (Papo, Navot) |
|
Guay senyores! Oy nos topamos bashos i menospresiados (La segunda Ester, 1911) |
|
Gritos de plasa / komida de prasa / morar kon basha klasa / desgusto del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
234 |
batir v. |
דפק, הלם, הקיש, המם, היכה |
|
batio su espalda del rasul profeta (Gaon, Poezias) |
|
I los alaudes batan i resonen (Gaon, Poezias) |
|
Si su sekreto tu vas a deskuvrirlo, i mos vas a dizirlo, i vamos a batirlo, te damos la palavra, te lo aprometemos, ke vamos a pagarte. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
a mi tu esklavo me dates korason ke |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4355 |
bavajada f. |
שטות, הבל, דבר הבל, ריק, הבלות, עניין של מה בכך, דבר פעוט; (המונית:) כינוי לאבר הזכרי |
|
Tambien en nuestras moradas pasan estas bavajadas: kon los echos dela fiesta nos vazian la testa. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2245 |
baza f. |
יסוד, בסיס, אשיה, תשתית, שרשים |
|
seloza sin baza, seloza sin nada, sin razon. (Papo, Navot) |
|
Akel ke arrankado avia de sus baza, las puertas muy pezantes de la sivdad de Aza, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
241 |
bendezir v. |
ברך, שיבח, הילל |
|
verla, bendizirla, eren sus dezeos (Gaon, Poezias) |
|
Bendizir los kuerpos rotos i razgados (Gaon, Poezias) |
|
i el non estanka bendizir su parte - (Gaon, Poezias) |
|
I si vas a toparlo i mos vas a kontarlo, i vamos aferrado, te lo aseguramos ke tu seras kerida de la nasion entera, por siempre bendizida. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
236 |
bendicho adj. |
ברוך, מבורך, מקודש |
|
tornar ala Tierra Santa i Bendicha. (Gaon, Poezias) |
|
deve ser por todos santo i bendicho. (Gaon, Poezias) |
|
kisas la donzeya dizen es bendicha. (Gaon, Poezias) |
|
I el Dio bendicho siguo su kamino (Gaon, Poezias) |
|
i iria ver ansi la vengansa del Dio bendicho. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
240 |
bendisión f. |
ברכה |
|
esperando bendisiones resivir de el publiko. (Gaon, Poezias) |
|
El Dio del sielo katara, su bendision vos dara, de peligro vos guadrara, sus fases relumbrara. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Amigo en sensia / haver de konsensia / mujer de pasensia / bendision del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
244 |
berbante n. & adj. |
נוכל, רמאי, גנב, נבל |
|
ma derroka torres sovre los berbantes (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3763 |
berbil (t.) m. |
זמיר; כינוי לילד יפה |
|
Ayi ensima, los bilbilis i los pasharos se dan rendevu por kantar i por alavar la gloria del dia. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2247 |
bestia f. |
חיה, בעל חיים, בהמה; חיית טרף; כינוי לאדם גס ותוקפני |
|
al entender, siendo entrates komo bestia kansa (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
245 |
bever v. |
שתה, לגם, גמע; רימה, הערים; נתן אמון ב- |
|
Eya bever save - i dansar kontente (Gaon, Poezias) |
|
Un vino se beve otro es traido (Gaon, Poezias) |
|
Eskupes sovre la meza onde komes i beves? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3060 |
beveraje m. |
משקה, שיקוי; שתיה |
|
i beveraje, kuando la kanseria aferra sus miembros, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
247 |
bevienda f. |
משקה, שיקוי; שתיה |
|
no manke komanya i mucha bevienda. (Gaon, Poezias) |
|
i mosos fina los bodres inchian djarros kon bevienda. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2249 |
beya/beyo adj. |
יָפָה/יָפֶה |
|
Beya reina, kome oy sola; Yo no tengo gana. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
248 |
bezar v. |
נישק, נשק; התאים (זה לזה), התחבר היטב |
|
beza el terreno i mira el sielo (Gaon, Poezias) |
|
Penya sus kaveos i beza su frente (Gaon, Poezias) |
|
i bezar las Leyes kuando el se yega. (Gaon, Poezias) |
|
bezar sus patadas i enkoronarlo (Gaon, Poezias) |
|
de noche kon el ombre, i mientres ke lo stava bezando i karesando i ke lo abrasava, kon boz ke seduizia le iva demandando: ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
252 |
bezarse v. refl. |
התנשק |
|
i ayi se beza kon los tanyedores. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
253 |
bezerro m. |
עגל, שור צעיר; אדם גס, חסר חינוך |
|
los kualos kreeron a Dio i bezerros (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
254 |
bibilá |
שפה, אימרה |
|
Su biblia inche atodos idea (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2250 |
bien m. |
רכוש, עושר, הון, ברכה; טוב; יתרון |
|
deznudo de sus bienes i despojo sus oro. (Papo, Navot) |
|
Fachile es, porke sin punision el bien d'otro lo komen, (Odisea) |
|
Yerno vakante / esfuegro sekante / su bien al enkante / dezgrasia del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
munchos palasios munchas grandezas / |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5179 |
bienfezente (fr.) adj. |
גומל חסד |
|
Elas! sin ti o bienfeziente blanko tanto /el mundo temblaria kon espanto / porke sin ti el segador en el verano / no kortaria espigas el presiozo grano (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4019 |
bienvenida/bienvinida f. |
קבלת פנים |
|
Rengrasio sinyores vuestra bienvenida, (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
255 |
biervo m. |
מילה |
|
i sin biervos loa al Dio eternelo (Gaon, Poezias) |
|
Bivo es el biervo anke Sokrat kijo (Gaon, Poezias) |
|
biervo pronunsado por diozes djigantes (Gaon, Poezias) |
|
se la tomo, i le disho favlando kon biervos bolantes: (Odisea) |
|
a la adjunta, afin ke vos diga kon biervos muy klaros, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2251 |
biko (it.) m. |
מקור, חרטום |
|
Bushkates seguro el biko de una paloma (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2252 |
bivdo/a n. |
אלמן/אלמנה |
|
Suspiros de bivdas amargadas i de guerfanos (Papo, Navot) |
|
De otra parte tengo un padre viejo ke es bivdo, (Rinio, 1906) |
|
puedes tiranizar a la |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3765 |
bivir v. |
חי, התקיים, גר; ניהל חיי הוללות |
|
El amor nos aze andjeles, nos aze bivir una vida enteramente differente de la muestra... (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
258 |
bivo adj. |
חי, מלא חיים; ער, ערני; תוסס,שובב, עליז, זריז; פיקח, מבריק; בוהק |
|
Mas ni ombre bivo anda por la kaye (Gaon, Poezias) |
|
ke atorno. I si vas a oyir ke tu padre sta bivo, (Odisea) |
|
Mira komo Rinio es ermoza, es biva, es alegre, es fuerte, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3067 |
blamar (fr.) v. |
גינה, נזף, ביקר, הוקיע; בייש |
|
'Guay! Kuanto stan los mortales dispostos a blamar los diozes! (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4357 |
blando adj. |
רך; בעל אופי רך, ותרן, רכרוכי, רפה, כנוע |
|
Echar me kero repozado, el kavesal desfronyado, del kolchon un poko blando las lanas arrastando. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
259 |
blanko m. |
פחם (בלשון סגי נהור : ''לבן'');''לבנים'' ''אספרוס'' - כסף |
|
i su frente limpia komo nieve blanka (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4020 |
blanko adj. |
לבן, צח, צחור |
|
El rey Ahashverosh abolto todo de preto a blanko (La segunda Ester, 1911) |
|
Esto todo blanko se kijo dos dias a lo manko (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Elas! sin ti o bienfeziente blanko tanto /el mundo temblaria kon espanto / porke sin ti el segador en el verano / no kortaria espigas el presiozo grano (La Amerika, 1917) |
|
en manko de nada yo me via entornado por pelotas de algodon |
|
ladron, ipokrita, ingrato i traishedor / andjel de aparensia, satan de korason / esto loke en este sieklo tiene valor / saves azer lo preto |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
260 |
blokar (fr.) v. |
עצר, עיכב, חסם, נעל, בלם,צר (שם מצור) |
|
ma Dio ke domina i su poder bloka (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4888 |
bloko m. |
גוש, נדבך; מצור; בלוק פוליטי; בלוק (צריף) במחנה ריכוז |
|
Pasaron siete dias, la meten en komando, En otro blok del kampo agora 'sta morando. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3068 |
blondo (fr.) m. & adj. |
בלונדי, בלונדיני,זהוב, צהוב |
|
vate en sigueta a Sparta, ende Menelaos el blondo, (Odisea) |
|
Su kaveyera blonda al ombro abashava, en banyo de parfumes el puerpo se lavava. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3069 |
boda f. |
חתונה; בהשאלה: דבר מה בלתי נעים |
|
padre, i boda ayi le aran i van darle una dota (Odisea) |
|
Es una fiesta, o boda? Porke un kombite d'amigos (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2253 |
bodre m. |
חוף, גדה; שפה, קצה, שוליים, צד |
|
Debasho de un arvol, al borde del dulse Kishon (Papo, Navot) |
|
i mosos fina los bodres inchian djarros kon bevienda. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
261 |
boka f. |
פה, לוע |
|
vazian asus bokas kon apresuransa (Gaon, Poezias) |
|
Flamas de su boka parese el saka (Gaon, Poezias) |
|
Por tapar nozotros la boka de Rikita (La segunda Ester, 1911) |
|
Senyores estas avlas veniash kitar de vuestra boka? (La segunda Ester, 1911) |
|
Eres muy bien loka en kitando de vuestra boka maldision al ke vos toka kon intelijensia poka. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3072 |
bolante adj. |
מעופף, עף; בעל יכולת לדאות ולרחף, נע ונד בקלות |
|
se la tomo, i le disho favlando kon biervos bolantes: (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
263 |
bolar v. |
עף, טס, ריחף, עופף, פרח; נמלט במהירות; נפטר (באירוניה) |
|
bola por preturas manka de olgansa (Gaon, Poezias) |
|
vido la muchacha ke bola su alma (Gaon, Poezias) |
|
i antes el bole le dize: Espera! (Gaon, Poezias) |
|
Ombres de esta natura mejor es su faltura; por esta negregura bolo mi kriatura. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3073 |
bolo m. |
טיסה, מעוף, התעופפות |
|
komo una ave en alto bolo; i koraje i huersa (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2254 |
bondad/bondat f. |
טוב; טובה, שירות |
|
Estas tantas bondades de Dios me toman el tino; (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3074 |
bora (gr.) f. |
סערה; כעס אלים |
|
Ma desfamado, anel lo prearon agora las boras. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5082 |
borozo adj. |
כעסן, מהיר לכעוס |
|
Vizino borozo / haver mentirozo / amigo selozo / enfastio del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
266 |
borracho adj. & n. |
שתוי, שיכור, מבוסם |
|
alegres, gozozos, borrachos, rientes, (Gaon, Poezias) |
|
I yo, yo no se en ke mundo me topo; yo esto borracho, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3075 |
bovo m. & adj. |
טיפש, אוויל, פתי, תם, חסר דעת, מטומטם, שוטה, רפה שכל |
|
bovos kriados, los kualos los bueyes de Elios Iperion (Odisea) |
|
Avlas de bovo / ojada de lovo / de fuego I rovo / te guadre el Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
O! ombres |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4361 |
boyá/boya (t.) |
צבע; איפור; עצב, סבל, יגון, צער |
|
Vos en komer es loke pensash, mas kudiado no estash ke se kere la boya por enkalar la ornaya, kierech i arena demaziado por la pared i el tavlado. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
267 |
boz f. |
קול, קול בהצבעה, צליל, טון |
|
se sentiran bozes fieras i onestas (Gaon, Poezias) |
|
despues kontinua el kon boz mas flaka: (Gaon, Poezias) |
|
por el orizonte una boz pregona (Gaon, Poezias) |
|
uno viene ami lado i kon boz muy ezmoviente: (Gaon, Poezias) |
|
Mas boz no se siente - todos son kayados (Gaon, Poezias) |
|
I una boz grito en el aire: ''Tembla malino! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
272 |
bramar v. |
נהם, שאג, געה; צעק, זעק; רטן, מלמל; הביע זעם באיומים ותוקפנות |
|
por eyos, por eyos mi konsensia brama; (Gaon, Poezias) |
|
razgan su vestido - yorando bramando (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2256 |
bramido m. |
שאגה, נהמה, יבבה; גניחה, אנחה, זעקת כאב |
|
me meti a oir brameos de los animales, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
274 |
braso m. |
זרוע; ענף, סמוכה |
|
Despues ael lecho dirije sus brasos (Gaon, Poezias) |
|
asta el suelo espandio su braso (Gaon, Poezias) |
|
i eya se prende dientro sus brasos. (Gaon, Poezias) |
|
En prima okazion ke estuvo en sus brasos, la djovena, en medio de bezos i abrasos, kon amargura disho ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Shimshon ke kon sus manos i sus potentes brasos, un gran leon avia kortado en pedasos; ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
La gritan, la aharvan, a kada paso i paso, su nombre es agora el numero al braso. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
Las yevan al lavoro, se deve yir al paso, al son de la orkestra, sin manear un braso. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2257 |
bravo adj. |
אמיץ, גיבור; ישר, נאמן; מכובד, בעל ערך |
|
Si, brava donzeya, ya viene, yo lo esto viendo. (Papo, Navot) |
|
vino la ora de la atornada del bravo Odises. (Odisea) |
|
Yama a los bravos Ahayos a una adjunta amanyana, (Odisea) |
|
Los kapitanes muestros, son los governadores de Aza i las kuatro sivdades mas mayores de muestro bravo puevlo, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
277 |
bravura (fr.) f. |
אומץ לב, אומץ, גבורה |
|
Mars mostro potensia i mucha bravura (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
278 |
braza f. |
גחלת, גחלים |
|
Pues ke kon sus brazas kero dekorar yo mi garganta. (Gaon, Poezias) |
|
Sus pechos deznudos i sus ojos brazas (Gaon, Poezias) |
|
Piedrisko de brazas, luvia de tizones (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3065 |
briyante adj. |
מזהיר, מבהיק, מבריק, נוצץ, מתנוצץ |
|
Le respondio la de ojos briyantes, la dioza Atena: (Odisea) |
|
Le respondio la de ojos briyantes, la dioza Atena: (Odisea) |
|
Dio mos ayege a veer la luz briyante del dia (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2258 |
briyo m. |
קרן אור, נצנוץ; בוהק, זוהר, ברק, להט; הדר |
|
Tengo otra sorte de briyor, otra kaentura! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4892 |
brodar v. |
רקם |
|
Sus manos delikadas en agua no metía, brodando o meldando, ansi pasava el dia. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3079 |
bronzo m. |
ארד, ברונזה |
|
se aserko, l'aferro por la mano, su lansa de bronzo (Odisea) |
|
serka el umbral del kortijo; la lansa de bronzo en su palma, (Odisea) |
|
droga ke mata personas bushkando, sus flechas de bronzo, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4687 |
brusko adj. |
מחוספס, בלתי עדין, גס; תקיף, קשה; חשוך |
|
Entiende lo ke pasa, un djesto brusko aze, i komo si son filos las kuedras las dezaze. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
281 |
bruto adj. |
דוחה, מכוער; גס, גולמי, בלתי מעובד; חורג מנימוס ודרך ארץ; ברוטו (המשקל הכולל, משקל כולל אריזה) |
|
Las memorias brutas ke el sezo rekoje (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4362 |
buendad /buendá f. |
טוב לב, נדיבות לב, חמלה, אדיבות; תמימות; טובה, מעשה חסד |
|
Mostrad loke es verdad, bushkad siempre la buendad. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4025 |
bueno adj. |
טוב, טוב לב, נדיב לב, רחום, נעים, ישר |
|
El es un ombre savio, bueno i onesto (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3082 |
buey m. |
שור |
|
las kavras godras, i los bueyes ke sus piezes los arrastan. (Odisea) |
|
bovos kriados, los kualos los bueyes de Elios Iperion (Odisea) |
|
por resivir ekatomba de bueyes i godros kodreros. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
282 |
buketo (fr.) m. |
זר פרחים |
|
Asus pies puzieron buketos de flores (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3085 |
bukle (fr.) m. |
תלתל; סיכת ראש, אבזם, פריפה; בובה |
|
a la nimfa, de los bukles ermozos, lo ke es taksado: (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4363 |
burakado (port.) adj. |
מנוקב, מחורר |
|
Las manos burakadas de paredes enkaladas i de arenar las kashas, las altas i las bashas. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
283 |
burako (port.) m. |
חור, נקב, חריר; פתח |
|
remishkan kon kudio todos sus burakos (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5248 |
buró (1) (fr.) m. |
שולחן כתיבה; משרד, לשכה |
|
la shena reprezenta un |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5249 |
burókrata n. |
ביורוקרט |
|
somos unos dezgrasiados sotometidos a unos kuantos |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
284 |
bushkar v. |
חיפש, ביקש |
|
bushko perdonansa del Dio por su yerro (Gaon, Poezias) |
|
konsentia ke mi alma serka ti bushka repozo. (Gaon, Poezias) |
|
El sezo ke bushke entender lo justo (Gaon, Poezias) |
|
La sensia razona i bushka kamino (Gaon, Poezias) |
|
por bushkar el nido de su triste rasa. (Gaon, Poezias) |
|
Sin bushkar su grasia i su rekompensa (Gaon, Poezias) |
|
sin ke El insista bushkarse partido (Gaon, Poezias) |
|
se raste kontente por bushkarse nido. (Gaon, Poezias) |
|
ya saves muy bien ke yo no bushko la grandeza (Papo, Navot) |
|
bushka todos los remedios para poseerla, (Papo, Navot) |
|
Si bushko de desbarasarme de mi mujer, mi padre se espozara. (Rinio, 1906) |
|
Si bushko de kazarme tambien kon Rinio, segun la ley no se puede. (Rinio, 1906) |
|
Bushkaremos remedio siendo es a kuatro i medio. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Al punto k'ambezaron, k'el grande enemigo ke tanto lo bushkaron, de muevo atorno i kon Delila estava, la linda Pelishtea, la mosa ke amava. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Es ke la sufriensa devenira tan fuerte, ke no le kedara mas ke de bushkar la muerte? ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
292 |
buyendo adj. |
רותח |
|
Pues dientro mares de kovre buyendo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4894 |
chapa (t.) f. |
מעדר, מכוש |
|
Lavora kon la pala, kavaka kon la chapa, s'aboka, s'alevanta, el dia no s'eskapa! ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4895 |
chay (t.) m. |
תה; נהר |
|
Las echan de las kamas. Un chay, i a la kaye. Appel! Es maloroza kien tadra, kien se kaye. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4896 |
cheminea f. |
ארובה; אדם המעשן בלי הרף |
|
I sin kedar un punto, de kuatro chemineas, suvia al sielo fumo i flamas kon sinteas. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3770 |
chiflik (t.) m. |
חווה, נחלה; בוסתן; מקור הכנסה שאינו כרוך במאמץ ועבודה |
|
Ayi enfrente, en la entrada del chiflik los arvoles de almendra i de kaise estan kuviertos de flores, (Rinio, 1906) |
|
El deve pasar por aki por irse al chiflik serka su padre. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
293 |
chikez f. |
ילדות, קטנות; קוטן |
|
De chikez ke yo traziero i leo livros de sensia (Gaon, Poezias) |
|
de todas las servideras, i en su chikez lo mantuvo. (Odisea) |
|
Estas muntanyas de enfrente onde yo pasi kaje toda mi chikez en la mandra de mi padre, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3772 |
chiko m. |
נער, ילד קטן |
|
destruir el avenir de tus chikos ke son tu alma i tu sangre, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4365 |
chilté (t.) |
מזרן, מזרון |
|
La chilte en la rima no se echa mas ensima. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
294 |
China f. |
סין |
|
entonses de Hina Ashur i Mitsrayim (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
295 |
chío m. |
זעקה חדה ונוקבת |
|
i todo se tembla de su fuerte chio (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3773 |
chobán (t.) m. |
רועה; אדם לבוש בבגדים רחבים גסים |
|
De aki, yo siento el son de los chuflitikos de los chobanes, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2261 |
chorro m. |
זרם, שטף, זרם מים; פריצה פתאומית ועזה של נוזלים |
|
O ke chorro de palavras! Izevel me atudres! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
296 |
chuchuleo m. |
ציוץ, צפצוף |
|
De leshuras se eskuchan chuchuleos envisiantes (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
297 |
chuflete/chuflet m. |
משרוקית, צפצפה |
|
resonando sus chufletes estos livros empolvados. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3774 |
chufletiko m. |
משרוקית קטנה |
|
De aki, yo siento el son de los chuflitikos de los chobanes, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
298 |
chupar v. |
מצץ, ליקק, לקק; לגם משקה אלכוהולי ברוב חשק; נישק |
|
venga i lo chupe, pues amudesido (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3087 |
dainda (port.) adv. |
עדיין; עוד, עוד יותר |
|
ninya dainda, i dio vente bueyes, en paga de eya, (Odisea) |
|
todo el tiempo k'estava dainda en su tierra akel ombre. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4026 |
dama f. |
גברת, גבירה; אבן משחק בדמקה; מלכה במשחק שחמט/קלפים |
|
De ombres aparte de damas. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
299 |
dansa f. |
ריקוד, מחול |
|
Espiritos santos salen ala dansa (Gaon, Poezias) |
|
pues impresionados salen ala dansa, (Gaon, Poezias) |
|
i ordenan fiestas dansas i tanyeres. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
302 |
dansar v. |
רקד, חולל |
|
Eya bever save - i dansar kontente (Gaon, Poezias) |
|
dansan kada noche deredor mi kama. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
304 |
danyar v. |
הזיק, חיבל, גרם נזק ל- , פגע ב-; הפחיד, הטיל אימה |
|
ma ultimamente danyo su kamino (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
305 |
danyo m. |
נזק, הרס, פגיעה; כעס, רוגז, מצב רוח רע; שגעון חולף, זרות, מוזרות, אקסצנטריות |
|
dientro el pecho produizo danyo. (Gaon, Poezias) |
|
a mi negra dezventura al de sinko kilometros tuvi una panne en el motor, i por milagro, non se komo, pudi abashar sin ningun |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
306 |
dar v. |
נתן, העניק, מסר; תרם, נדב; צלצל; הכה; התרחב (בגד, נעל); (כאשר מופיע שם אחרי הפועל:) גרם, עשה |
|
los mira i nunka les da su repuesta. (Gaon, Poezias) |
|
Amanyana kale ke le de una repuesta, ke repuesta ke le de? (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3089 |
darse v. refl. |
התמסר, הקדיש עצמו |
|
el se la dio; visto ke muy grande amistad le tenia - (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3090 |
debasho adv./prep. |
מתחת, תחת |
|
de Reitron, de debasho de la kuesta del arvoleado (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4897 |
dechidido (it.) adj. |
נחוש בדעתו (על אדם); שהוחלט (דבר מה) |
|
La azera mas fuerte i muy mas dechidida, de garrear la gerra i a kedar en vida? ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3777 |
dechidir (it.) v. |
החליט, פסק, החליט בדעתו |
|
No puedo dechizarme a ninguna koza, i es por esta razon ke so oy un mizeravle, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4689 |
dechidirse (it.) v. refl. |
בא לידי החלטה |
|
Se dechidio, portanto, de no dezesperarse, de aprovar de muevo, i de mas esforsarse, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3778 |
defender v. |
הגן על, גונן על; לימד זכות על, סינגר; מנע, אסר |
|
yo te defendo de azer el mas chiko paso por destruir la ventura de tu mujer, (Rinio, 1906) |
|
entre nozotros se topan inda personas yenas de ardor por |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
307 |
defenderse v. refl. |
נמנע; התגונן |
|
Komo puedra defenderme vea yo su lumbre santa (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4027 |
definitivo adj. |
סופי, מוחלט, החלטי, מכריע |
|
Esta es mi desizion definitiva (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2262 |
degoyado adj. |
שחוט, שנשחט בידי שוחט, טבוח |
|
degoyados sin piadad por todos sus kaminos. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2263 |
degoyar v. |
שחט, טבח; ''שחט במחיר'' - מכר ביוקר רב |
|
de degoyar este suzio guertelano. (Papo, Navot) |
|
i a los novios les favle, ke sin fin estan degoyando (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3092 |
dejá (fr.) adv. |
כבר |
|
stavan deja en sus kazas, salvos de la mar i la gerra; (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
308 |
deklarar v. |
הצהיר, גילה דעתו, הודיע, הכריז; הסביר, הבהיר, פירש, שפך אור |
|
Antes se deklare su fuersa djigante (Gaon, Poezias) |
|
seran deklaradas ditas maraviyas (Gaon, Poezias) |
|
deklarar se azen asus kreedores; (Gaon, Poezias) |
|
ke se kreeron en loke el suenyo les deklaro. (Papo, Navot) |
|
Mentes so yo, te deklaro, el fijo d'Anhialos, el savio, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
311 |
dekontino adv. |
בלי הפסק, בהתמדה; תמיד |
|
dekontino son keridas por judios i por estranyos. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
312 |
dekorar v. |
קישט; עיטר (העניק עיטור) |
|
Pues ke kon sus brazas kero dekorar yo mi garganta. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
313 |
delantre adv. & prep. |
לפני, מול, נוכח, בפני; קדימה, לפנים; בהשוואה ל- |
|
despues la maldizen delante la djente (Gaon, Poezias) |
|
despues la abrasa delante la djente (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
315 |
delegado m. |
נציג, שליח, בא כוח, מיופה כוח, ציר |
|
mandan delegados saludarle presto. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
316 |
delgado adj. |
דק, צנום, רזה, דקיק; עדין, רך; חריף |
|
i de el oriente un aire delgado (Gaon, Poezias) |
|
el dia del djuzgo al ponte delgado (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
318 |
delikadeza f. |
עדינות, נימוס, רכות |
|
Eya es traida kon delikadeza (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4898 |
delikado adj. |
עדין, ענוג, רגיש, שביר, רופף; אדיב; רזה, כחוש; אנין; טעים; חריף; מצויין |
|
Sus manos delikadas en agua no metía, brodando o meldando, ansi pasava el dia. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2265 |
delisia f. |
תענוג, הנאה, עונג, עדנה, תחושת עונג; מעדן |
|
ke de mil plazeres i delisios la va mantener. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
319 |
delisiozo adj. |
טעים, ערב לחיך, מענג, נעים; נחמד, מקסים, מושך לב, חינני, ערב |
|
entornadas de enzinos i de aire delisiozo. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
320 |
delito m. |
עבירה, עוון, פשע, הפרת חוק |
|
los negros delitos fueron kavzadores (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
321 |
delivransa (fr.) f. |
שחרור; לידה |
|
por ver kuanto antes luz de delivransa. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4028 |
demanda f. |
בקשה, שאלה, משאלה; דרישה, תביעה, הפצרה; ביקוש; עתירה, עצומה |
|
Dio este en tu ayuda i kumpla tu demanda (La segunda Ester, 1911) |
|
Por apreto de nuestro puevlo les are una demanda. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
322 |
demandar v. |
שאל, ביקש, דרש, תבע, ביקש במפגיע |
|
aken demandarla por espoza viene: (Gaon, Poezias) |
|
espiego si saves - mi alma demanda. (Gaon, Poezias) |
|
Grasias a Ester la reina ken favor de los djidios del rey demando (La segunda Ester, 1911) |
|
de noche kon el ombre, i mientres ke lo stava bezando i karesando i ke lo abrasava, kon boz ke seduizia le iva demandando: ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2266 |
demanyana adv. |
בבוקר, מוקדם בבוקר; בוקר; מחר בבוקר |
|
O, esto ya lo remarki yo de oy demanyana. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
324 |
demás adv. |
בנוסף ל-, חוץ מ- |
|
demas ke no manke el harem aparte (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
325 |
demonio m. |
שד, שטן, רוח רעה, דמון |
|
kualo vezes akontese - ma son virgas de demones. (Gaon, Poezias) |
|
i ken de demones teme i se espanta (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
327 |
denunsiar v. |
הודיע, גילה; הכריז, פרסם; הלשין, מסר |
|
Eyas ke denunsien sus alavasiones (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3094 |
depasar v. |
עלה על, עבר את |
|
ke a todos los mortales depasa en sensia, i izo (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2267 |
depedrer v. |
האביד, גרם אובדן (נפשי, כלכלי), הרס, השמיד |
|
ke no ay un ombre ke se levante i lo depiedra. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3095 |
depedrerse v. refl. |
הלך לאיבוד, איבד דרכו; נעלם; מת, נהרס, אבד; התבולל |
|
ke se depiedra ansi todo otro ke aze lo mizmo! (Odisea) |
|
porke a kavza de sus lokeria se depedrieron; (Odisea) |
|
Ke se depedrieron de la tierra porke eran nuestros enemigos, (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
328 |
depender v. |
היה תלוי ב-, היה מותנה ב- |
|
no ay ken dependa su espandimiento. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4366 |
deploravle adj. |
מצער, מעציב, אומלל, שיש להצטער עליו |
|
Es menester ke se avle por el estado deploravle; (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4032 |
derecha (la) f. |
ימין, צד ימין; יד ימין |
|
Razgo la mar i la izo parar komo al de derecha i isiedra (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2268 |
derechedad f. |
יושר, הגינות, ישרות, כנות, תום לב, צדק, חוקיות; זכות |
|
Yo no vendo la derechedad por ningun prezente, (Papo, Navot) |
|
i a nuestro puevlo le dio derechedades komo el franko. (La segunda Ester, 1911) |
|
Soto la dinastia de Vladislav teniamos derechedades (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
329 |
derechero adj. |
צדיק, צודק, הוגן, כן, ישר |
|
Un Dio derechero en su fey no falsa (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4367 |
derecho adj. |
ישר, צדיק, נקי כפים, הגון, כן, תם לב; ישר, זקוף, ניצב, אנכי; ימני |
|
Segid lo derecho en fin ke el prove tenga provecho; (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
330 |
derecho adv. |
הישר, בקו ישר, למישרין |
|
idolos no pueden kaminar derecho (Gaon, Poezias) |
|
solo asi se pensa del prove no se interesa / yo demando esto es djustisia, esto es |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
333 |
derito (it.) m. |
משפטים (לימודי); זכות |
|
Reklamar deritos revatados antes (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
332 |
derredor adv. |
מסביב |
|
dansan kada noche deredor mi kama. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
331 |
derredor m. |
סביבה, הקף; אווירה; משפחה, קרובים |
|
i ayi mansevos de los deredores (Gaon, Poezias) |
|
Paz i amor reinan kuando eskurese / el rededor del ogar paternal / mientres ke afuera todo se estremese / kon las furores de invierno infernal (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
334 |
derrokar v. |
הרס, ניתץ, החריב, השמיד, איבד, השם; דירדר, הפיל; אימלל, גרם אסון |
|
derokando puertas kon folor i sanya (Gaon, Poezias) |
|
no derroka justos i malos ensalsa - (Gaon, Poezias) |
|
ma derroka torres sovre los berbantes (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2269 |
desbarasarse v. refl. |
נפטר מ-, |
|
a dezbarasarme de la terrivle aparision. (Papo, Navot) |
|
Repozate, dezbarasate de las iluziones! (Papo, Navot) |
|
Si bushko de desbarasarme de mi mujer, mi padre se espozara. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3097 |
desbrochar v. |
פרץ (שטפון/מלחמה); שחרר, הוציא, פתח שסתום; התיר כפתורים; התפרק, הוציא את הרגשות, התפרץ, השתחרר (גז, נוזל) |
|
I desbrocharon los novios en ruido en las salas skuras, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
337 |
desde prep. |
מאז.., למן, מ-, מן |
|
dez entonses sirkulando entre mi ire su lumbre. (Gaon, Poezias) |
|
dez ke uzurpado vos fue el suelo - (Gaon, Poezias) |
|
ke desde epokas fueron ulvidados (Gaon, Poezias) |
|
Ke dezde su nasensia el Dio lo protejava, i en lo ke azia sukseso le mandava; ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
La povre no savia, lo ambezo mas tadre, ke dizde el primo dia kedo sin padre i madre. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
340 |
desdenyado adj. |
מבוזה, מזולזל; רוחש בוז |
|
el es desdenyado i aboresido. - (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4374 |
desdicha f. |
חוסר מזל, ביש מזל, מסכנות, אומללות, מזל רע, רוע מזל |
|
Yo kale este ensanyado, kon vos averme keshado vos eres la maldicha ke me trushites desdicha. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
341 |
desender/desenderse v. |
ירד; היה צאצא של |
|
pues eya desiende kalma ala plasa (Gaon, Poezias) |
|
despues el desiende akudir sus pasos (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4692 |
desepsionado (fr.) |
מאוכזב |
|
Se konvensio ke no, ma kedo desepsionada, porke no le pagaron, porke ovro por nada. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3098 |
desfamado adj. |
ידוע לשמצה, בעל שם רע, שאיבד את שמו הטוב; מושמץ, שהוציאו עליו דיבה |
|
Ma desfamado, anel lo prearon agora las boras. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4368 |
desfronyado adj. |
ללא ציפה (כר, שמיכה) |
|
Echar me kero repozado, el kavesal desfronyado, del kolchon un poko blando las lanas arrastando. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3785 |
desgrasia f. |
אסון, פורענות, מכה (מכות מצרים), צרה; אומללות; תאונה חמורה; תועבה |
|
Es dezgrasia! Somos tambien vizinos, i esta mizeravle ve kuando salgo i kuando entro. (Rinio, 1906) |
|
Ke desgrasia es esto? Sentid, vos digo, presto. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Yerno vakante / esfuegro sekante / su bien al enkante / dezgrasia del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
las novedades non las topo del todo buenas, los enemigos kontinuan a avansar, ke |
|
las mizerias i las |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2271 |
desgrasiado adj. |
הרה אסון; מסכן, אומלל, ביש מזל |
|
Ah, es por seguro alguna nueva dezgrasiada! (Papo, Navot) |
|
Inumana! Asote de los desgrasiados djudios! (Papo, Navot) |
|
Dezgrasiado pais onde yaze la barbaria! (Papo, Navot) |
|
el desgrasiado, ke londje de sus kamaradas mal yeva (Odisea) |
|
Ama, el mas desgrasiado de todos los ombres, la djente (Odisea) |
|
mudos sentados oyian - del desgrasiado retorno (Odisea) |
|
La noche kaye preta, 'stan tres en una kama, se siente desgrasiada. Si 'stava aki su mama! ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
somos unos |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2273 |
desgusto m. |
גועל, בחילה, מיאוס, קבס, מורת רוח |
|
Kontame, dunke, tu desgusto de kualo proviene. (Papo, Navot) |
|
Gritos de plasa / komida de prasa / morar kon basha klasa / desgusto del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
343 |
deshar v. |
עזב, השאיר, נטש, זנח, הזניח; ויתר על, מסר, נכנע, נתן ל-; עזב מקום עבודה, התפטר; הוריש, ציווה, הנחיל |
|
Deshar prime todo detras la espalda (Gaon, Poezias) |
|
yo no desharia vuestros krimenes sin kondana, (Papo, Navot) |
|
Yo ke no desho una prea de mi mano rezgatar? (Papo, Navot) |
|
I yir no desha su fija al povre ke yora, i todo (Odisea) |
|
ke estas salas devesh de deshar, i pransar kada uno (Odisea) |
|
Ke me valen todos los karneros ke me desho mi padre? (Rinio, 1906) |
|
No sea ke esta maldicha de Katerina no lo esta deshando venir, (Rinio, 1906) |
|
Ken vos disho ke penesh? Tantos dinim ke tenesh bivir no estas deshando, tanto vas enshugando. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Por la masa pensaremos, esto todo desharemos. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
344 |
desidar/desidir v. |
החליט, פסק |
|
la alma deside si bueno se pensa (Gaon, Poezias) |
|
ser Dio al Mashiah desidio por darte. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
347 |
desierto adv. |
באמת, כמובן, בודאי, לבטח |
|
alegrar desierto ke vino la ora. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4035 |
desizión f. |
החלטה |
|
Esta es mi desizion definitiva (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
348 |
deskalavrado adj. |
פגוע/פצוע ראש |
|
torsidos, palidos, i deskalavrados (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
349 |
deskalso adj. |
יחף, חלוץ נעל, ערום רגל |
|
Me parese por alturas supito ke yo deskalso (Gaon, Poezias) |
|
deznudos deskalsos, por los arinkones. (Gaon, Poezias) |
|
por ayi se rasta deskalsa, deznuda (Gaon, Poezias) |
|
mirandole kon sospecho ser deznudo i deskalso. (Gaon, Poezias) |
|
Amigo eskarso / nemigo deskalso / haver ke es falso / aborrese el Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3104 |
deskaro m. |
עזות פנים, חוצפה, חוסר דרך ארץ; השתחררות בדיבור מצד מי שהיה עצור וביישן |
|
non es, porke kon fiertad i deskaro, a mi me parese, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2276 |
deskontinuar v. |
חדל מ- |
|
siendo yo no se nunka deskontinuar mi dezeo. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5414 |
deskorchar v. |
פשט את העור; דרש מחיר מופרז; הפשיט מישהו מנכסיו |
|
guadrame de akel vizino ensavanado / ke manyana i tadre aze orasion / sin entender ke kon lodo es amasado / en |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5254 |
deskuvierta f. |
גילוי, תגלית; הסרת כיסוי |
|
todo en siendo aleman, se aze pasar komo sudito italiano por estar mijor al avrigo de una |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4371 |
deskuvierto adj. & m. |
חשוף, גלוי, מגולה, גלוי ראש; חסר כיסוי (בבנק) |
|
El tambien se va raviando kon su mujer peleando ke en estando deskuvierta arenava ventana i puerta. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
353 |
deskuvrir v. |
גילה, הסיר הלוט, גילה לעין כל, חשף, מצא |
|
Todos los ke saven deskuvrir misterios (Gaon, Poezias) |
|
i deskuvreme el nombre de este povre kanez! (Papo, Navot) |
|
Sus malisias de esta maldicha Rikita yo le deskuvrire (La segunda Ester, 1911) |
|
I no duvdesh del todo, deskuvrire el sekreto. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Si su sekreto tu vas a deskuvrirlo, i mos vas a dizirlo, i vamos a batirlo, te damos la palavra, te lo aprometemos, ke vamos a pagarte. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
354 |
desnudar v. |
הפשיט, עירטל |
|
sale por los guertos deznuda sus pechos (Gaon, Poezias) |
|
Rabi Meir presto deznuda su manto (Gaon, Poezias) |
|
deznudo de sus bienes i despojo sus oro. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
355 |
desnudo adj. |
ערום, חשוף; חסר אמצעים |
|
deznudos deskalsos, por los arinkones. (Gaon, Poezias) |
|
por ayi se rasta deskalsa, deznuda (Gaon, Poezias) |
|
Sus pechos deznudos i sus ojos brazas (Gaon, Poezias) |
|
mirandole kon sospecho ser deznudo i deskalso. (Gaon, Poezias) |
|
Sin entender del todo lo ke s'esta pasando, deznuda 'sta al banyo, la 'stan dezenfektando. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5415 |
despareser v. |
הסתיר, החביא, העלים; מת, נפטר; נעלם |
|
en este mundo todo muere todo pasa / todo se renova todo se envejese / todo komo el esfuenyo avansa / todo komo la solombra |
|
porke non estiende su braso poderozo / i los esparze en el aire komo polvo? / porke non se avre la tierra kon gozo / i los aze |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3105 |
despartir v. |
הפריד, חילק, פילג; הקצה, הפיץ, שיווק |
|
kon spondjas fofas, i otros, karne abondante spartian. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
359 |
despartirse v. refl. |
נפרד, נבדל, הבדיל עצמו, התפלג, התפרק (חברה) |
|
del ke lo komprende el no se esparte (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
360 |
despasensia f. |
חוסר סבלנות, קוצר רוח, אי מנוחה |
|
rogando kon yoros i kon despasensia (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
361 |
despasensiado adj. |
חסר סבלנות, קצר רוח, מתנהג בחוסר סבלנות |
|
nozos konfirmamos i despasensiados (Gaon, Poezias) |
|
i a mis kompanyos ke despasensiados m'estan asperando; (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2279 |
despasensiar v. |
גרם קוצר הרוח, עיצבן |
|
O, Ah'av, ya me despasensiates! Konta mas presto! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2280 |
despecho m. |
מורת רוח, דאבון לב, כאב לב, יאוש, מרירות נפש; טינה, איבה, תרעומת; התנהגות חוצפנית ואכזרית |
|
Si, es la ravia, el despecho i la verguensa (Papo, Navot) |
|
Riir kon despecho / paras non en pecho / ofisial sin echo / vengansa del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
362 |
despedasarse v. refl. |
התפרק לנתחיו, שוסע |
|
despues se englute i se despedasa (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
363 |
despiego m. |
הסבר; פרישׂה, פרישׂת קפלים |
|
espiego si saves - mi alma demanda. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
364 |
despierto adj. |
ער, נעור; זהיר, עומד על המשמר; נבון, בעל תושיה |
|
si un Dio existe bivo i despierto (Gaon, Poezias) |
|
Es ke s'esta sonyando? Es ke esta despierta? La aferró el espanto, su alma se alerta. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5088 |
desplazer m. |
אי נעימות, דחיה, חוסר שביעות רצון, מורת רוח |
|
Torpedad, lokura / hazindad sin kura / prizion sin mankura / desplazer del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4037 |
despojado adj. |
ששולל, שנגזל, מנושל |
|
Komo los forasteros arrastados i despojados. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2281 |
despojar v. |
שלל מ-, גזל, נישל, הפשיט |
|
deznudo de sus bienes i despojo sus oro. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5255 |
despotismo m. |
עריצות, רודנות, דיקטטורה |
|
el paiz esta yena de eshpiones, el keda ainda en las tinievlas del |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
649 |
despozar v. |
אירס |
|
Espozarla dize su senyor fielo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3819 |
despozarse v. refl. |
התארס |
|
Si bushko de desbarasarme de mi mujer, mi padre se espozara. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
365 |
después prep. |
אחר כך, אחרי; נוסף ל- |
|
despues el desiende akudir sus pasos (Gaon, Poezias) |
|
Ma despues ke meresites ser dichozo un momento (Gaon, Poezias) |
|
despues kontinua el kon boz mas flaka: (Gaon, Poezias) |
|
Despues ael lecho dirije sus brasos (Gaon, Poezias) |
|
despues el replika kon alma trublada: (Gaon, Poezias) |
|
Despues ke veluntas saver la istoria (Gaon, Poezias) |
|
despues se englute i se despedasa (Gaon, Poezias) |
|
despues de su muerte sera rezgatado. (Gaon, Poezias) |
|
i kualo promete despues dela muerte. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2282 |
desrepozar v. |
טרד ממנוחתו, הטריד, הפריע, לא נתן מנוחה |
|
ke me desrepozan i me atorvan el espirito. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2283 |
desrepozo m. |
הפרעה, הטרדה; אי רגיעה, אי נוחות, חוסר מנוחה, מחוש, הרגשה רעה, הרגשה בלתי נוחה |
|
El desrepozo ke tu sientes yo tambien lo siento. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2284 |
desterrar v. |
הוציא מהאדמה, עקר; הוציא מהקבר; גרש, הגלה |
|
Maldiz mi vano poder! Desterame! Umiyame! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
374 |
destino m. |
גורל, יעד, גזרת הגורל |
|
ma pues ke se avla de ley i destino (Gaon, Poezias) |
|
dezean portanto saver sus destino (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2285 |
destruir v. |
הרס, החריב, השמיד, איבד |
|
antes de destruyir un inosente guertelano! (Papo, Navot) |
|
destruir el avenir de tus chikos ke son tu alma i tu sangre, (Rinio, 1906) |
|
yo te defendo de azer el mas chiko paso por destruir la ventura de tu mujer, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4903 |
destruirse v. refl. |
נהרס, נחרב, התמוטט |
|
Savia ke su vida no es mas lo ke era, se destruyo su mundo, es una prizoniera. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
kale tener pasensia, imposivle ke nuestro paiz |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4072 |
desvaneser v. |
עייף, הוגיע, פטפט באופן מעייף; הקים רעש |
|
Ni avles muncho ni te ezvaneskas. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2286 |
desvarear v. |
הזה, דמדם, השמיע דברי טירוף; דיבר שטויות, דיבר בלי הגיון; דיבר חופשי בלי כבוד |
|
Ke dezvareavas? Pensavas en mi, mi kerida! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5257 |
desvelopar (fr.) v. |
פיתח, גידל, הצמיח; הרחיב |
|
verso las nueve yo fui al laboratorio, |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4377 |
desventura f. |
אסון, פורענות; מזל ביש, רוע מזל |
|
Ke es esta desventura? Loke avlas es lokura. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
a mi negra |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2287 |
detener v. |
עיכב; החזיק ב-, תפס, ריסן, בלם, חסם, עצר |
|
i supi i savre detener loke te prometi. (Papo, Navot) |
|
las dulses kadenas ke te detenian atado, (Papo, Navot) |
|
En korto, promete mas de loke puede detener. (Papo, Navot) |
|
lo detenia la nimfa Kalipso, la dioza ermoza, (Odisea) |
|
los kualos, ke kontra su veluntad, lo estan deteniendo. (Odisea) |
|
k'azen k'el sielo aparte este de la tierra, detiene. (Odisea) |
|
Ma lo devesh saver, lo devesh tomar de nota: yo a Shimshon lo amo, refuzo de pedrerlo i todo lo ke puedo are por detenerlo''. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
376 |
detenimiento m. |
מעצור, עיכוב, עצירה, השתהות, התעכבות |
|
la kuvren i presto sin detenimiento (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
377 |
determinado adj. |
קבוע, מוגדר, מוחלט; נחוש בדעתו |
|
No se donde se empesa la loor determinada (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4038 |
detestar v. |
שנא, תעב, בחל ב- |
|
Su vida por su puevlo sakrifiar i detestar? (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2290 |
detestavle adj. |
נתעב, מתועב |
|
Detestavle Sedom nueva yena de sus orrores! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
378 |
detrás prep. |
אחרי, מאחורי; לפי, כפי, בהתאם ל- |
|
Deshar prime todo detras la espalda (Gaon, Poezias) |
|
Fuye, Ye'hu, fuye! Eskondete detras de este monte! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
379 |
devanar v. |
צנף, גילגל חוט על עצמו או על מקל; התיר סליל חוטים; דיבר בחוסר הגיון |
|
Yo mirava las estreas devanarsen por el sielo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3110 |
devastar v. |
החריב, הרס, השם |
|
azen la korte a mi madre i stan devastando mi kaza. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
380 |
devenir/se (fr.) v./v. refl. |
הפך ל-, היה ל-, נעשה |
|
asta el devenga polvo i seniza (Gaon, Poezias) |
|
sopla i deviene todo resumado. (Gaon, Poezias) |
|
Esklava devino i sierva vendida - (Gaon, Poezias) |
|
sin egzaminar la kavza devini sospechoza. (Papo, Navot) |
|
fin devendras el pastor de estos revanyos (Papo, Navot) |
|
Yo sufri la insolensia, devini tolerante, (Papo, Navot) |
|
I todo el ke lo apreto i lo presigio devino kavo. (La segunda Ester, 1911) |
|
Es ke la sufriensa devenira tan fuerte, ke no le kedara mas ke de bushkar la muerte? ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4040 |
dever m. |
חובה |
|
Nozotros devemos de tener en Dio nuestra esperansa. (La segunda Ester, 1911) |
|
Oy ize la kozina, me pelei kon la vezina por arena ke no tenia de antes ya me devia. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
383 |
dever/se v. |
היה חייב/מחוייב, חב; היה צריך |
|
deve ser por todos santo i bendicho. (Gaon, Poezias) |
|
por un Dio el mundo deve ser giado. (Gaon, Poezias) |
|
de rodias deve kaer la persona. (Gaon, Poezias) |
|
Ke? Insolente! Ulvidas la onra ke me deves? (Papo, Navot) |
|
eyos devrian rogar de tener mas prestez en los piezes (Odisea) |
|
El deve pasar por aki por irse al chiflik serka su padre. (Rinio, 1906) |
|
Ke te aflakaria? Ke koza te devrian azer por ke la piedras i te apanyarian?'' ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Le dize: ''Delila, el ke kiere apanyarme, kon kuedras muevas, rezias, el deve de atarme. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Las yevan al lavoro, se deve yir al paso, al son de la orkestra, sin manear un braso. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4373 |
dezazer v. |
התיר, הרס, השחית, פרק, פורר,בילה, שחק, המיס |
|
Los perdes se dezazieron, los menderes se purieron, se kere una esterika para la kamaretika. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Entiende lo ke pasa, un djesto brusko aze, i komo si son filos las kuedras las dezaze. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
386 |
dezdenyo m. |
זלזול, בוז, שאט נפש; שחצנות, יהירות |
|
piza kon dezdenyo todo el ke pasa (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
387 |
dezeado adj. |
רצוי, נחשק |
|
de esta pekenya tanto dezeada. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
388 |
dezear v. |
איחל; חשק, רצה מאוד |
|
korasones rotos ken mirar dezea (Gaon, Poezias) |
|
dezean portanto saver sus destino (Gaon, Poezias) |
|
dezeando en sus fuego kayentar mis flakos niervos. (Gaon, Poezias) |
|
i de s'echar serka d'eya a la kama todos dezeavan. (Odisea) |
|
ma solo anel, k'atornar dezeava i ver su espoza, (Odisea) |
|
Ma no salvo sus kompanyos malgrado ke lo dezeava, (Odisea) |
|
Kualunke, Delila, kien dezea aferrarme, el deve de atarme, kon siete kuedras freskas ke no se enshugaron. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4906 |
dezenfektar v. |
חיטא |
|
Sin entender del todo lo ke s'esta pasando, deznuda 'sta al banyo, la 'stan dezenfektando. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2296 |
dezenganyar v. |
חשף תרמית, פיכח (מישהו) מאשליות, הוציא מטעות; הכזיב מתקווה, איכזב |
|
Te amo, Izevel! te so fiel, dezenganyate! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
391 |
dezeo m. |
רצון, חפץ, חשק, תשוקה, שאיפה, התאוות; הדבר הנחשק; איחול |
|
judia ke seas ere mi dezeo (Gaon, Poezias) |
|
El tome mujeres kuantas su dezeo (Gaon, Poezias) |
|
kantos al Untado yenos de dezeo. (Gaon, Poezias) |
|
verla, bendizirla, eren sus dezeos (Gaon, Poezias) |
|
se inche por eya de dezeos sin mizura, (Papo, Navot) |
|
siendo yo no se nunka deskontinuar mi dezeo. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
395 |
dezeozo adj. & m. |
רוצה, חומד, חושק, משתוקק, מתאווה, נכסף; אביון |
|
Oy fue kontentado el rav dezeozo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
396 |
dezesperado adj. |
מיואש, נואש; אנוש |
|
kanto kantes desperado sin saver por ke eskopo, (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4700 |
dezesperarse v. refl. |
התייאש |
|
Se dechidio, portanto, de no dezesperarse, de aprovar de muevo, i de mas esforsarse, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
346 |
dezierto m. |
מדבר, ציה, שממה, ישימון |
|
serkana desierto es la alvorada (Gaon, Poezias) |
|
transformar keria en sordo dezierto. (Gaon, Poezias) |
|
En el dezierto nos governo kon la magna (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3790 |
dezir v. |
אמר, הגיד, ניסח, הביע, ביטא (בכתב או בעל פה), דיקלם, פקד; היטיב עם |
|
Ke digan, si! Yo no entiendo razon, yo amo a Lefteri, lo amo, i lo amare. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2300 |
dezmelenado adj. |
פרוע שיער |
|
kon tanta dezorden, triste i dezmelenada? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
399 |
dezonor m. |
חרפה, כלימה, בושה, בושת, בזיון, קלון |
|
se ranken los puevlos por sus dezonores. - (Gaon, Poezias) |
|
ensuziados de la dezonor i la infamia. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4376 |
dezonrar v. |
הוציא שם רע, קילל, ביזה |
|
Kuando se meten a penar se olvidan ke ay senar; las kriaturas yoran, maldizen i dezonran: (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2302 |
dezorden m. |
אי-סדר, אנדרלמוסיה, מהומה, ערבוביה, בלבול, תוהו ובוהו |
|
kon tanta dezorden, triste i dezmelenada? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5259 |
dezorganizado adj. |
בלתי מסודר |
|
muestras trupas estan |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2303 |
dezraigarse v. refl. |
נעקר מהשורש, שורש |
|
se dezraygen i vayan arankarte tu prea? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
400 |
dezraiziar v. |
שירש, עקר משורש |
|
por dezraizarlo de el empesijo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
401 |
día m. |
יום, יממה |
|
kombatio kon puevlos dias de avante (Gaon, Poezias) |
|
anke enkuvrieron el fin de los dias (Gaon, Poezias) |
|
kon la luz del dia salio ezmovido (Gaon, Poezias) |
|
me levantaria kada dia kon nueva gana, (Papo, Navot) |
|
se los komieron, i el les vedo el dia del retorno. (Odisea) |
|
destorvar los dias de alkavo de tu viejo padre. (Rinio, 1906) |
|
Oh! Ek un dia grande! Ek un dia onde todos los sentimientos de mi manseves se despiertan... (Rinio, 1906) |
|
Agora nuestro mal non parese komo akel de akeyos dias (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2305 |
diavlo m. |
שטן, שד, מזיק; אדם ערום/פיקח חסר מצפון |
|
sakrifisiar a los diavlos o segir el viento. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
404 |
dicha (1) f. |
ניב, אימרה, ביטוי, אמירה; פקודה; מידע |
|
ma sono la ora, eskuchad mi dicha (Gaon, Poezias) |
|
Leshos de mi sezo abordar tu dicha (Gaon, Poezias) |
|
Todos kon enkanto sienten esta dicha (Gaon, Poezias) |
|
Ma ven agora i oye, i mete a mi dicha tus mientes: (Odisea) |
|
'De tu bariera de dientes ke dicha salio, fija mia? (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
407 |
dicho m. |
מאמר, אמירה, דו''ח; צו, פקודה |
|
i el Dio ke puede krear kon su dicho (Gaon, Poezias) |
|
El save plaziente repetar su dicho (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
409 |
dichozo adj. |
בעל מזל, בר מזל, ממוזל, מאושר |
|
por seer dichozo torna en su tierra (Gaon, Poezias) |
|
Ma despues ke meresites ser dichozo un momento (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2306 |
diente m. |
שן |
|
i me meti a korrer kon sanya. Mis dientes apreti, (Papo, Navot) |
|
Mashki mi ravia kon mis dientes? La deshi amatar (Papo, Navot) |
|
i arankarvos ojo por ojo, diente por diente. (Papo, Navot) |
|
'De tu bariera de dientes ke dicha salio, fija mia? (Odisea) |
|
Altiguos parientes / dolores de dientes / en rikes las mientes / son penas del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
411 |
dientro prep. |
בתוך, ב- |
|
i eya se prende dientro sus brasos. (Gaon, Poezias) |
|
dientro el pecho produizo danyo. (Gaon, Poezias) |
|
Pues dientro mares de kovre buyendo (Gaon, Poezias) |
|
dientro de los templos kozakos entraron (Gaon, Poezias) |
|
Eya se sakude dientro su kama (Gaon, Poezias) |
|
dientro las venas es su influensa (Gaon, Poezias) |
|
ke tu entrar azes dientro mi nido (Gaon, Poezias) |
|
Por dientro, la indjustisia reina en tu tierra, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
418 |
diez/dies num. |
עשר, עשרה |
|
trusho el profeta los dies mandamientos. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3788 |
diferente adj. |
שונה, נבדל, אחר |
|
El amor nos aze andjeles, nos aze bivir una vida enteramente differente de la muestra... (Rinio, 1906) |
|
metales, animales, plantas i flores / en |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4378 |
dikat (t.) m. |
תשומת לב, שקידה |
|
Mirad i azed dikat ke no kedo urti ni makat (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4379 |
din (ebr.) m. |
דין, חוק, צדק; פסק דין; משפט, דין תורה |
|
Es menester saver ke un livro deve aver, Shulhan Aruh nombrado: todo din es topado; todos los diritos enel son eskritos. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Verdad: minag Israel Tora; ma segun es la ora, en ora de azer por el Dio mizmo un din balda djudio. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2310 |
dinastía f. |
שושלת, בית מלוכה |
|
Razgar la maska de esta odioza dinastia, (Papo, Navot) |
|
Soto la dinastia de Vladislav teniamos derechedades (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4044 |
dinero m. |
כסף, מטבע; הון |
|
Ya kansimos de darle muncho dinero sin kuenta. (La segunda Ester, 1911) |
|
Sintiendo de dinero, sus sensos se agudan. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
non puedo salvar, non puedo venir al sokorro / mi parte en la vida es flaka no tengo |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
419 |
dinyo adj. |
ראוי, נאות, נכבד; מאופק, רציני |
|
Apolon ke era de mas digna kasta (Gaon, Poezias) |
|
Yo no so dinyo de mis sobervios predesesores! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
420 |
Dio m. |
אלוהים, אל; דבר מה אהוב מאוד ונערץ |
|
Un Dio derechero en su fey no falsa (Gaon, Poezias) |
|
i iria ver ansi la vengansa del Dio bendicho. (Papo, Navot) |
|
El Dio ke mire i ke se apiade. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
421 |
diosa/dioza f. |
אלילה |
|
'Hera, Artimeda, tambien otras diozas. (Gaon, Poezias) |
|
lo detenia la nimfa Kalipso, la dioza ermoza, (Odisea) |
|
Algo de esto konta i a nos, dioza, fija de Zeus. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5260 |
direksión f. |
כיוון; הנהלה, הנהגה; כתובת |
|
el posto de observasion enemigo me avia visto i azia tirar los tiros kontra-aerianos en mi |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
422 |
dirijir v. |
הדריך, הנחה; כיוון, הפנה; הנהיג, ניהל; מען |
|
El es ke dirije esta tierra sierto (Gaon, Poezias) |
|
Despues ael lecho dirije sus brasos (Gaon, Poezias) |
|
Kisas este santo dirije i gia (Gaon, Poezias) |
|
dirijir se vienen para el konvento. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3121 |
dirijirse v. refl. |
כיוון עצמו, הפנה עצמו אל, פנה אל |
|
sus korasones se les dirijeron i en otras kozas, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4381 |
dirito (it.) m. |
חוק, משפט, הזכות לבקש/לדרוש משהו ממישהו |
|
Es menester saver ke un livro deve aver, Shulhan Aruh nombrado: todo din es topado; todos los diritos enel son eskritos. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2313 |
dishiplo m. |
תלמיד, חסיד |
|
Azerte rekonoser a los dishiplos de Yarov'am (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
426 |
diskorsar v. |
נאם, נשא דרשה, דרש, הרצה |
|
i emosionado diskursar empesa: (Gaon, Poezias) |
|
mizmos, d'avlar kon orgolio i de diskorsar kon koraje. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3123 |
disposto (it.) adj. |
ער, זריז, חש בטוב; מוכן; נוטה ל- |
|
'Guay! Kuanto stan los mortales dispostos a blamar los diozes! (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2314 |
disputarse v. refl. |
נחלק, היה חלוק על |
|
se disputo tu prea i te yago el korason? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
427 |
dito (it.) adv. & adj. |
באותו אופן, כנ''ל, כאמור; האמור; פלוני |
|
pues eya konserva dita esperansa - (Gaon, Poezias) |
|
en dito momento balde la setensia. (Gaon, Poezias) |
|
Dito ponte invizivle ami sierve por sendero (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
430 |
diverso adj. |
שונה, נבדל |
|
abrasar se viene kon diversos ijos. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
431 |
divino adj. |
אלהי, שמימי, נעלה, כליל יופי |
|
las aze divinas en sus movimiento (Gaon, Poezias) |
|
Komo deshare la sensia pues ke el poder divino (Gaon, Poezias) |
|
i orasiones navrantes de profetas divinos (Papo, Navot) |
|
O Tishbi, santo profeta, mesajero divino! (Papo, Navot) |
|
kontra el divino Odises, fina ke yego a su tierra. (Odisea) |
|
Tu, no oyites la fama ke tuvo el divino Orestes, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3126 |
djarro m. |
כד, קנקן |
|
I agua trusho en djarro de oro una servidera, (Odisea) |
|
i mosos fina los bodres inchian djarros kon bevienda. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2317 |
djemido m. |
אנחה |
|
Djemidos de munchas viktimas de la tirania, (Papo, Navot) |
|
A los gritos i djemidos los vezinos son reunidos (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
las mizerias i las desgrasias me azen suspirar / las lamentasiones i los |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
433 |
djemir v. |
נאנח, התאנח |
|
alguno djimiendo inda desha verse (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
434 |
djénero m. |
סוג, סוגה, מין |
|
Antes de nozotros todos los djeneros (Gaon, Poezias) |
|
Ansi son los ombres! Ansi es el jenero kruel! (Papo, Navot) |
|
O, los ombres, los ombres! Jenero terrivle! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
435 |
djente f. |
בריות, בני אדם; קרובים, משפחה רחבה |
|
sombaer no puede el ninguna djente. (Gaon, Poezias) |
|
por ke su flakeza konosa mi djente (Gaon, Poezias) |
|
despues la abrasa delante la djente (Gaon, Poezias) |
|
Los diozes no keren mersed dela djente (Gaon, Poezias) |
|
Djente de Livorno vienen vijitarlo (Gaon, Poezias) |
|
D'onde tu sos, de ke djente? En kuala sivdad tu nasites? (Odisea) |
|
La djente van a dezir ke Lefteri tiene dos kriaturas i ke es verguensa lo ke esto aziendo... (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
468 |
djentileza f. |
אדיבות, נימוס, נועם, חביבות |
|
i todos sus djestos mostran jentileza (Gaon, Poezias) |
|
emplea su jentileza para sombaerla, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
440 |
djentío m. |
המון; לאום |
|
por azerlo torna un grande djentio. (Gaon, Poezias) |
|
asta tu djentio aki en Estrahan. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3129 |
djentoria f. |
המון, עם רב, שפעת בריות, שטף אנשים |
|
k'es este pranso, i esta djentoria? Para ke te prime? (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3130 |
djerente m. & f. |
מנהל עסק, מנהלן |
|
Pan, la djerente serioza les trusho, i otros gizados, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
442 |
djesto m. |
מחווה, ז'סטה |
|
i todos sus djestos mostran jentileza (Gaon, Poezias) |
|
Entiende lo ke pasa, un djesto brusko aze, i komo si son filos las kuedras las dezaze. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Penso dos, tres minutos, despues les dize esto: ''Sinyores, muchas grasias por vuestro lindo djesto, muy kiero ayudar yo, so buena patriota, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
443 |
djigante m. & f. |
ענק, נפיל |
|
Antes se deklare su fuersa djigante (Gaon, Poezias) |
|
ke diozes djigantes la son impulsando, (Gaon, Poezias) |
|
biervo pronunsado por diozes djigantes (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3131 |
djinoyos m. pl. |
ברכיים |
|
'En los djinoyos, Telemahos, sta de los diozes la koza, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
446 |
djorno (it.) m. |
יום |
|
todos se saludan i dizen bon djorno (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2321 |
djoven adj. & n. |
צעיר |
|
No, mi joven prinsipe, yo nunka esto vo azer! (Papo, Navot) |
|
Despu?s de poko tiempo la djovena en viendo ke el serro sus ojos i ya esta durmiendo, se va a la ventana, los kapitanes yama - ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4907 |
djoveniko m. |
עלם, בחור |
|
La linda djovinika, ijika muy kerida, ke sus parientes todo le davan en su vida. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2322 |
djoya f. |
תכשיט, עדי; אוסף תכשיטי אשה |
|
afeitada kon djoyas, o todo lo nesesario (Papo, Navot) |
|
Kon seda la vistian, yevava djoyas d'oro, la alondjavan siempre de males i de yoro. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4909 |
djuba f. |
שמלה |
|
No tiene mas kaveyos, no le desharon nada, aparte de kundurias i djuba envarada. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2323 |
djudería f. |
שכונת היהודים; יהדות העיר/המדינה/העולם |
|
I de rendir el gozo a toda la djuderia. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3132 |
djugar v. |
שיחק, השתעשע, התבדר; ניגן על כלי נגינה; הימר, שיחק משחקי מזל; לגלג; נע, זע במקומו (יש לו ''שפיל'') |
|
Vido ayi a los novios gavientos. Djugando piedrikas (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4045 |
djugo m. |
משחק, שעשוע; בדיחה, מהתלה |
|
No es djugo de kriaturas i fasfechas (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
447 |
djuisio m. |
משפט, דין, פסק דין; דעה, שיפוט, תחושה |
|
pronto a juisios del dia sagrado (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3133 |
djunta f. |
ישיבה, התכנסות, מועצה; קבוצה, חבורה; זוג, צמד; יחסי מין |
|
a la adjunta, afin ke vos diga kon biervos muy klaros, (Odisea) |
|
Yama a los bravos Ahayos a una adjunta amanyana, (Odisea) |
|
al Olimpos, al palasio de Zeus, tenian adjunta. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
448 |
djunto adj. |
מחובר, מאוחד, צמוד |
|
komer, envisiarse junto en su meza. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
449 |
djura f. |
נדר, שבועה, אלה |
|
Me akodro yo su djura, sus ordenes venerados (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2324 |
djuramiento m. |
שבועה; פעולת השבעות |
|
ya saves ke Ye'hu no falsa en sus djuramientos, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
450 |
djurar v. |
נשבע |
|
Djuro por mi sangre favulas son esto (Gaon, Poezias) |
|
Basho de mis alas yo djuro i digo: (Gaon, Poezias) |
|
Yo te djuri amor por siempre, fieldad eterna, (Papo, Navot) |
|
Dios djuro a la fin de tajar Ah'av i su semen. (Papo, Navot) |
|
Me forsa de prometer, i no me permete djurar? (Papo, Navot) |
|
Si, Eliya'hu! yo te lo prometo! Te lo djuro (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5261 |
djustisia f. |
צדק, יושר, הגינות |
|
i la |
|
solo asi se pensa del prove no se interesa / yo demando esto es |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
453 |
djusto adj. |
צודק, חסר פניות, פנים, ישר, צדיק, הוגן, הגון; בעל מידה נכונה |
|
El sezo ke bushke entender lo justo (Gaon, Poezias) |
|
al tribunal firme se savra lo djusto (Gaon, Poezias) |
|
Ensenyadles la religion djusta, arvol de vidas, (Papo, Navot) |
|
Mordehay el djusto ke vido de nuestro puevlo (La segunda Ester, 1911) |
|
Una idea muy djusta me esta viniendo en el korason (La segunda Ester, 1911) |
|
No ay ken le avize ni profeta ke le profetize por azer loke es djusto: guadrar la Ley a su punto. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
452 |
djusto m. |
צדיק, מי שדבק במוסר ובצדק, בעל מידות טובות |
|
en onor del djusto ijo de klemente (Gaon, Poezias) |
|
no derroka justos i malos ensalsa - (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5421 |
djuzgador/dera n. |
שופט, דיין |
|
el ve, no tengas duvdo el siente todo / i mizmo los pensamientos los mas sekretos / de vuestro korason no le son inkuviertos / ken se puede fuir de un tal |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5422 |
djuzgamiento m. |
פסק דין; חריצת דין; משפט, דין; יכולת שיפוט והערכה; דעה |
|
O! ombres bovos, lokos mankos de sezo! / ombres ke las kozas klaras komo el dia / la metes kon la eskuridad al mizmo pezo? / ke el ombre a su propio |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2330 |
djuzgar v. |
שפט, דן; העריך, ביקר; גינה |
|
Perdoname Ah'av, si te djuzgi mal un momento. (Papo, Navot) |
|
En vezes a la kama, djuzgando su estado, al avenir medita, i a lo sentensiado. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
456 |
djuzgo (1) m. |
בית משפט, בית דין; משפט, דין |
|
el dia del djuzgo al ponte delgado (Gaon, Poezias) |
|
ma oras de jusgo nuestro Dio zelozo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3136 |
doblar v. |
כפל, הכפיל; קיפל, כופף, היטה |
|
Eya despues ke dublo i tambien estiro la kamiza, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
458 |
dodje adj. |
שנים עשר, שתים עשרה |
|
Ayunar Ramadan kada dodje mezes (Gaon, Poezias) |
|
esto testimonian dodje apostolos. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4384 |
doktor/resa m. |
רופא, רופאה |
|
No se kere doktor yamar; ansi el ninyo se va kalmar, frios no le va tomar. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4048 |
dolor f. & m. |
כאב, מכאוב, ייסורים; צער |
|
Ke amargo a nuestro puevlo kon penas i dolores. (La segunda Ester, 1911) |
|
Altiguos parientes / dolores de dientes / en rikes las mientes / son penas del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2331 |
doloriozo/dolorozo adj. |
כואב, כאוב; מכאיב |
|
tan melankolika, pensativle i dolorioza. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
460 |
dominar v. |
שלט על, משל, חלש על, שלט ב-, השתלט; הכריע (אויבים) |
|
Fuersa ke domina en el pensamiento (Gaon, Poezias) |
|
ma Dio ke domina i su poder bloka (Gaon, Poezias) |
|
ke sierto domina un Dio grandiozo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
463 |
donar v. |
תרם |
|
Una linda ninya le dono la suerte (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3137 |
dono m. |
מענק, מתן, מתנה, תשורה, שי; ירושה, עזבון; כישרון |
|
donos a los imortales ke moran en los sielos anchos? (Odisea) |
|
te vas a yir a la nave alegre, tuviendo un dono (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
464 |
donzeya/dondzeya f. |
עלמה; אשה בעלת יופי נדיר |
|
razgaron donzeyas amuchos pedasos (Gaon, Poezias) |
|
kisas la donzeya dizen es bendicha. (Gaon, Poezias) |
|
Gritos de donzeyas tristes ke razgaron sus velos, (Papo, Navot) |
|
Kruel! Ke kuando vee una donzeya enfrente de el, (Papo, Navot) |
|
Si, brava donzeya, ya viene, yo lo esto viendo. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4705 |
dormiente adj. |
ישן, קופא |
|
La mujer se aserka del dormiente sin ruido. A la kama lo ata fuertemente. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2335 |
dormir v. |
ישן, נם |
|
Todo dormia basho de una nochada klara. (Papo, Navot) |
|
En tu pais sangretado duerme la tuertaldad, (Papo, Navot) |
|
Estos djudios estan ainda durmiendo komo akeyos de Shushan (La segunda Ester, 1911) |
|
A Dio, Sinyor del Mundo! Dio tanto poderozo! Te rogo, en Gan-Eden, ke durman en repozo. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
De mas nos mandas la blanka nieve ke vagarozamente / kae de los sielos kantando silensiozamente / komo la mirada de una madre serka la kuna / kuando durme su kriatura kontandole de luna (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
470 |
dormirse v. refl. |
נרדם |
|
serra sus parparos i se durme presto. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
466 |
dos num. |
שנים, שתים; שני, שתי |
|
el sielo se razga i en dos se parte (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3139 |
dota f. |
נדוניה, נדן, מוהר |
|
padre, i boda ayi le aran i van darle una dota (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
467 |
dover m. |
חובה, מחוייבות, התחייבות; מחוייבות מוסרית, חוק מוסר; תפקיד, משימה; שעורי בית |
|
por ke se someta a kumplir doveres. (Gaon, Poezias) |
|
Para kumplir dover de un kreado, de un ombre: (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3140 |
droga f. |
סם משכר, סם מרפא, תרופה; הרואין; סממן |
|
droga ke mata personas bushkando, sus flechas de bronzo, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3797 |
dulsamente adv. |
ברוך, במתיקות |
|
Esta fuente ke sintio munchas vezes mis suspiros korre dulsemente i vagarozamente, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2338 |
dulse adj. & adv. |
מתוק, ערב; רך, טוב, רחום, נעים; תה''פ: ברכות, במתיקות |
|
las dulses kadenas ke te detenian atado, (Papo, Navot) |
|
el ruisenyor aze a sentir su dulse kante (Papo, Navot) |
|
eya yoro, su kerido marido, fin k'un dulse es.huenyo (Odisea) |
|
el tiempo lo enfechiza kon dulses i enganyadores (Odisea) |
|
Ah! El amar kuanto dulse es! (Rinio, 1906) |
|
En mi esfuenyo yo no veo ke su dulse figura, (Rinio, 1906) |
|
Oh! Todo esta alegre... todo esta dulse... todo esta ermozo... (Rinio, 1906) |
|
todo esto me aze una dulse impresion. (Rinio, 1906) |
|
Nos das los envigorantes aires las tempestas / ke los desho azer mis karas koloradas / i mi alegria es dulse komo la de fiestas / i mi korason late un kante de enamoradas (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3798 |
dulsor m. |
מתיקות, מתק, ערבות, רוך, רכות, נעימות, עדינות, טוב לב, תום, תמימות |
|
Ninguna dulsor en el mundo no iguala a akeya del amor! (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
469 |
dulsura f. |
ריבה, מרקחת; ממתקים, דברי מתיקה; מתיקות |
|
sorven sus dulsuras kon muchos savores. (Gaon, Poezias) |
|
Konvensida de traer una rehmision a mi puevlo kon mi dulsura buena (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2340 |
dunke/dunkuey (it.) conj. |
לפיכך, לכן, אפוא, כתוצאה מכך |
|
Va dunke! Ovra, Izevel! Furia del inferno! (Papo, Navot) |
|
espera |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4912 |
duro adj. |
קשה, נוקשה, צפיד, קשיח; קפדן, קשוח, נוקשה, אכזרי; מחוספס, קהה רגש;קפוץ יד; אטום ראש, מוגבל |
|
Los dias se suksiden, la vida es muy dura, su korason 'sta triste i yeno d'amargura. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
Mas de ochenta ombres, mujeres, kriaturas, tratados komo perros, pasavan oras duras. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
ma su korason guay |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5424 |
duvda f. |
ספק, פקפוק |
|
kruel malo infame i imprudente / de la rasa de los bandidos prezidente / son sin |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4706 |
duvdar v. |
הטיל ספק ב-, פקפק |
|
I no duvdesh del todo, deskuvrire el sekreto. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3143 |
duvdo m. |
ספק, פקפוק, חשש |
|
'Duvdo non ay, Telemahos, ke te ensenyaron los diozes (Odisea) |
|
i la djustisia? eya me va arrestar i sin |
|
el ve, no tengas |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5426 |
duvdozo adj. |
מוטל בספק, מפוקפק, מסופק, חשוד, בלתי ראוי לאמון |
|
portefolio vazio non puedo apiadar segun kero / yo bivo triste i ansiozo / siempre vazio, siempre |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3144 |
ebranlar (fr.) v. |
זעזע |
|
gueka. Poseidon, k'ebranla la tierra, aunke no mata (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3145 |
echa f. |
פעולה, מעשה, פֹּעַל, ביצוע; עסק, עניין |
|
savio kon eyos d'estar, i ver fechas tan averguensantes.'' (Odisea) |
|
Esterina, ya vas a tener el koraje de azer esta echa (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4914 |
echado adj. |
גולה, מגורש, מורחק, מוחרם, מנודה; שוכב, שכוב |
|
Se ferira el puerpo. Se kedara echada. Se fuyira del rango. Ensultara soldada. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3799 |
echar v. |
זרק, השליך, הטיל; ירה; דחה מ-; השכיב; גרש, גרש אשה; הפעיל |
|
En mi echar i en mi alevantar yo no penso ke a el. (Rinio, 1906) |
|
Ah! Por amor de mi nasion echo gritos de esklamasion. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3146 |
echarse v. refl. |
שכב, שכב לישון; הטיל עצמו, החל |
|
estos el Sol onde s'echa, los otros onde s'alevanta), (Odisea) |
|
kon eya no se echo, para non ensanyar su espoza |
|
De echarme a sus pies kon yoros i rogativa. (La segunda Ester, 1911) |
|
La chilte en la rima no se echa mas ensima. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
471 |
echizante adj. |
בעל השפעה מכשפת |
|
el mar asemeja kristal echizante (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2341 |
echo adj. |
עשוי, ממומש; בשל |
|
abashates tu echa vizera sovre tu frente (Papo, Navot) |
|
en una kasha bien echa, la ke muchas lansas kontuvo (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
472 |
echo m. |
עבודה, עסק, משלח יד, עיסוק, מסחר, התעסקות, עניין, מעשה |
|
Siempre kuando eya termina sus echos (Gaon, Poezias) |
|
Ma vate agora a tu sala, i okupate de tus echos, (Odisea) |
|
Andadvos, si vos plaze, a vuestro echo, si vos digo, ke provecho? (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Riir kon despecho / paras non en pecho / ofisial sin echo / vengansa del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3800 |
ek prop. |
הינה |
|
Oh! Ek un dia grande! Ek un dia onde todos los sentimientos de mi manseves se despiertan... (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
473 |
eksitado adj. |
משולהב, מרוגש, מעוצבן |
|
Yo mirando eksitado la vizion estremesiente (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3150 |
ekspedir v. |
שיגר, שלח; החיש |
|
a Ogigia la izla, lo ekspediremos, ke diga (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2342 |
eksprimir v. |
ניסח, הביע, ביטא רעיון |
|
Yo no topo komo eksprimir mi rekonosensia. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
474 |
ekspuesto adj. |
מוצג, חשוף |
|
ekspuestos a males angustias i penas (Gaon, Poezias) |
|
ekspuesto al aire por ke algun perro (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4707 |
ekstaz/is m. |
התפעלות, התלהבות, אקסטזה |
|
De todos mas fiestavan a la sivdad de Aza, la djente por las kayes estavan en ekstaza, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4053 |
elás! (fr.) interj. |
אהה! אבוי! |
|
Elas! non ay ken se apiade por nozotros! (La segunda Ester, 1911) |
|
Elas! sin ti o bienfeziente blanko tanto /el mundo temblaria kon espanto / porke sin ti el segador en el verano / no kortaria espigas el presiozo grano (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
476 |
eleno m. |
הלני, יווני |
|
Elenos vinieron mostrar sus malisia (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
477 |
emanar v. |
נבע, קרן; נדף |
|
ma donde emana su baragania ... (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3801 |
embabukar v. |
הונה, רימה, הוליך שולל |
|
Oh! Maldicha fuera la ora onde yo me embabuki a kazarme kon Katerina, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
478 |
embalsamado adj. |
חנוט; מבושם |
|
Entre guertos balsamados kon almiskle i ensensio (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
479 |
embeleko m. |
עיסוק תפל, חסר חשיבות; דאגה לדברים קלי ערך; תחביב |
|
dito embeleko, i pensando esto (Gaon, Poezias) |
|
Kada uno sus pasiones teshe el kon embeleko (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3151 |
embiar v. |
שלח, שיגר |
|
en embiando a Ermes ke bien viza, matador d'Argos, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
481 |
embirlantado adj. |
מכוסה ביהלומים; בהשאלה: מזהיר |
|
kon tronkos aberlantados resakados de tu lira. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
482 |
embolvido adj. |
שקוע ב-, שקוע עמוק (בעבודה); מסובך; מודאג |
|
bolvidas de sako digan en ayuno: (Gaon, Poezias) |
|
bolvida en sedas i en klavedones (Gaon, Poezias) |
|
espiritos malos bolvidos de flama (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2343 |
emborrachar v. |
שיכר, ביסם |
|
ke te emboracho kon sus ojos o kon su aroma. (Papo, Navot) |
|
eya enborracha mi korason de amor. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4054 |
eminensia f. |
רמה; מעלת כבוד (תואר) |
|
Eminensia! Nuestro kapo spirituel! (La segunda Ester, 1911) |
|
Una letra bien eskrita Su Eminensia entrege en mis manos (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
485 |
emosionado adj. |
נרגש |
|
i emosionado diskursar empesa: (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
486 |
empesar v. |
התחיל, החל, פתח |
|
No se donde se empesa la loor determinada (Gaon, Poezias) |
|
i emosionado diskursar empesa: (Gaon, Poezias) |
|
i eya empesa temblar del espanto (Gaon, Poezias) |
|
En akeos tiempos empeso el zelo (Gaon, Poezias) |
|
kansarla empesa un amargo yanto (Gaon, Poezias) |
|
pues impresionado avlar el empesa: (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
492 |
empesijo m. |
התחלה, ראשית, תחילה |
|
por dezraizarlo de el empesijo (Gaon, Poezias) |
|
Al empesijo komo de antes le avlaron. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2344 |
emplear/eyar v. |
השתמש ב-; העסיק; רכש |
|
emplea su jentileza para sombaerla, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5092 |
emprestado adj. |
מולווה, מושאל |
|
Nombre gastado / kaer de su stado / vestir emprestado / es flama del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2345 |
emprestar v. |
הלווה; השאיל |
|
Si alteza, ya paso. Yo la presti mi kavayo (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4064 |
emprezentar v. |
הגיש; נתן במתנה; מחל |
|
I su vida la enprezenta? (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
493 |
enaltesido adj. |
מורם, נישא, מוגבה |
|
Esta kriatura Dio enaltesido (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5185 |
enamorado adj. & m. |
מאוהב; אוהב, מאהב |
|
Nos das los envigorantes aires las tempestas / ke los desho azer mis karas koloradas / i mi alegria es dulse komo la de fiestas / i mi korason late un kante de enamoradas (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
494 |
endevanarse v. refl. |
התלפף |
|
Sovre sus rodiyas el se endevana (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4388 |
endevdado adj. |
חייב |
|
Ma kale deshar sin kalsado ami ijo regalado, o seer endevdado o rovado por no azer pekado. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4389 |
endevina f. |
מנחשת בקלפים, קוראת עתידות; הגדת עתידות |
|
Es una maraviya el prekante dela tia: la endevina ordeno de meter al sereno limon i agua de mar (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3152 |
endevinar v. |
ניחש, הגיד עתידות, התנבא |
|
es ke va ser, mizmo ke endevino no se, ni los sinyos (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3153 |
endevino m. |
מגיד עתידות |
|
oye d'algun endevino, ke eya invita a su sala. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
495 |
endjuntos adv. |
ביחד |
|
ke matados sean padre junto ijo. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4390 |
endulko m. |
כישוף, קסם, מקסם, מעשה ידעונות; לחש, השבעה |
|
Dishe yamar un mediko, eya izo aldulko. Por sanar su ijo eya kuras no kijo (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
496 |
enemigo m. |
אויב |
|
kualos kombatieron kon sus enemigos. (Gaon, Poezias) |
|
vender no lo viene a el enemigo - (Gaon, Poezias) |
|
Enemiga de los djudios i de sus Eterno! (Papo, Navot) |
|
I ke a los enemigos les azia vengansas i manzias. (La segunda Ester, 1911) |
|
Al punto k'ambezaron, k'el grande enemigo ke tanto lo bushkaron, de muevo atorno i kon Delila estava, la linda Pelishtea, la mosa ke amava. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Amigo eskarso / nemigo deskalso / haver ke es falso / aborrese el Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
el posto de observasion |
|
uf! despues de todo, ke me importa a mi si los |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4057 |
enemistad f. |
איבה, שנאה, עויינות |
|
i la enemistad kon nozotros kontinuo i rekresio. (La segunda Ester, 1911) |
|
Rikita la maldicha le trusho entre nozotros una grande enemistad (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
498 |
enfasio (port.) m. |
טרדה, טרחה, אי נעימות; שעמום |
|
Todos los ke reflan del enfasio fuerte (Gaon, Poezias) |
|
Vizino borozo / haver mentirozo / amigo selozo / enfastio del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3154 |
enfechizar v. |
כישף |
|
el tiempo lo enfechiza kon dulses i enganyadores (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3803 |
enfín adv. |
לבסוף |
|
Eya es un andjel, enfin es una ija kon la kuala la persona puede bivir venturoza, (Rinio, 1906) |
|
el ke formo vuestra oreja i la mia / non oira los gritos del prove, del meskino / |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4059 |
enforteserse v. refl. |
התחזק |
|
Kon su mano tendido El se enfortisio, (La segunda Ester, 1911) |
|
Non mi kerida Ester, non te enforteskas (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
499 |
enfrente adv. |
ממול, מול, נוכח; נגד |
|
por tu suerte yo repenso i enfrente mi te veo. (Gaon, Poezias) |
|
enfrente las luzes del plazo sagrado. (Gaon, Poezias) |
|
este mar de plata enfrente mi guerto (Gaon, Poezias) |
|
por ser kongrasiada enfrente su sia. (Gaon, Poezias) |
|
Kruel! Ke kuando vee una donzeya enfrente de el, (Papo, Navot) |
|
Ayi enfrente, en la entrada del chiflik los arvoles de almendra i de kaise estan kuviertos de flores, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5266 |
engajarse (fr.) v. refl. |
התחייב, התקשר;התגייס |
|
es el rio Lumnipeza onde en toda su longura |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
503 |
enganyador/dera adj. |
נוכל, רמאי, גנב; צבוע |
|
suenyos enganyantes i nuves de viento (Gaon, Poezias) |
|
el tiempo lo enfechiza kon dulses i enganyadores (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4710 |
enganyar v. |
הטעה, רימה, הונה, הוליך שולל; סחט (הוציא כסף במרמה) |
|
Shimshon, me enganyates, mintiras me dishites i me averguensates. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
504 |
enganyo m. |
מרמה, רמאות, רמיה, תרמית, הונאה, גניבת דעת; בדותה, תחבולה, תכסיס |
|
entender yo los enganyos ke me aven enkonado. (Gaon, Poezias) |
|
vas a matarlos, sea kon enganyo o aviertamente. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
505 |
englutirse v. refl. |
בלע, אכל בחפזון |
|
despues se englute i se despedasa (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3157 |
engrandeser v. |
גדל, שגשג, צמח; גידל(ילד); הגדיל, הרחיב, הרבה, העצים, הפריז, הגזים; גרם שגשוג |
|
kuando s'engrandesera i s'eskarinyara de su tierra. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4061 |
engrasiar v. |
נטה חסד ל-, העניק חן |
|
I Dio la engrasio i la protejo, (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
506 |
enigma f. |
חידה; מסתורין |
|
o sakras enigmas - oyere el resto; (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
507 |
enkalado adj. |
מסוייד, מטוייח |
|
Por las sferas el me gia sovre torres enkaladas (Gaon, Poezias) |
|
Las manos burakadas de paredes enkaladas i de arenar las kashas, las altas i las bashas. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4392 |
enkalar v. |
סייד, טח |
|
Vos en komer es loke pensash, mas kudiado no estash ke se kere la boya por enkalar la ornaya, kierech i arena demaziado por la pared i el tavlado. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4711 |
enkantado adj. |
מוקסם, מכושף; נדהם, המום; משותק מרוב הפתעה |
|
Azanos, grupos, grupos, se vian adjuntados, en un lugar o otro oyendo enkantados de bokas de personas ke kon sus ojos vieron, o de buen manadero las kozas las sintieron. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
508 |
enkantarse v. refl. |
נדהם, התבלבל, איבד ראשו |
|
todos se enkantan ken le da moneda (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5095 |
enkante (1) m. |
מכירה פומבית |
|
Yerno vakante / esfuegro sekante / su bien al enkante / dezgrasia del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
509 |
enkanto m. |
קסם; התפעלות, הקסמות; התפלאות, תדהמה |
|
Todos kon enkanto sienten esta dicha (Gaon, Poezias) |
|
kale ver enkantos ke Dio presigido (Gaon, Poezias) |
|
velunta se aga todo al enkanto. (Gaon, Poezias) |
|
siempre podestaron i fueron enkanto (Gaon, Poezias) |
|
El enkanto de los Pelishtim i los Aisianos (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
513 |
enkargar v. |
הטעין, העמיס (על אוניה, כלי רכב); הטיל עול/שליחות/משימה |
|
La natura enkargando sovre mi su pezgedumbre (Gaon, Poezias) |
|
Ke komo una pluma las tuvo enkargado, enriva de sus ombros i a Hevron yevado; ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4713 |
enkarselar v. |
אסר, עצר, כלא |
|
Ke modo kon endjenios, el ombre apanyaron, los ojos le vaziaron i lo enkarselaron. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
514 |
enkativarse v. refl. |
נשבה |
|
por akea ija vino kativarse (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4714 |
enklavado adj. |
מסומר; ממוסמר, נעוץ, תקוע |
|
Se va avagariko. Se kedan enklavados en sus lugar. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
515 |
enkolgar v. |
תלה, הוקיע |
|
eyas le kolgaron la kadena santa. (Gaon, Poezias) |
|
kolga de kontino sovre sus garganta - (Gaon, Poezias) |
|
la enkolgo en un gancho serka de la kama ornada, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
517 |
enkomendar v. |
ציווה, פקד, הורה; יעץ, המליץ; הזמין (בגד, נעלים לפי הזמנה) |
|
me enkomendaron mira no kazarte (Gaon, Poezias) |
|
el rav alos mosos torna enkomenda (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
519 |
enkonamiento m. |
טומאה, פיגול; זיהום, אילוח; חילול |
|
a regmir su puevlo de el enkonio (Gaon, Poezias) |
|
a regmir su puevlo de el enkonio (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
520 |
enkonar v. |
טינף, לכלך, זיהם; חילל, טימא |
|
enkono las aguas de este aroyo, (Gaon, Poezias) |
|
entender yo los enganyos ke me aven enkonado. (Gaon, Poezias) |
|
Eyos enkonaron todo lo mas santo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
524 |
enkontrar v. |
פגש; ספג, נחשף ל- |
|
i ken la enkontra lugo la abrasa. (Gaon, Poezias) |
|
Los pusos i los punyos yenos de reskunyos delos klavos ke enkontri enel armario i yukuri; (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3159 |
enkontro m. |
פגישה, מפגש, צירוף, התחברות |
|
son a los suyos; i al tiempo akorruto enkontros tuvimos, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4063 |
enkorajar v. |
עודד, המריץ, עורר, דירבן |
|
Segun Ester la reina por su nasion se enkorajo (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4062 |
enkoronamiento m. |
הכתרה |
|
La semana venidera ke es tamien dia de su enkoronamiento. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
525 |
enkoronar v. |
הכתיר; גרם סיפוק עמוק |
|
bezar sus patadas i enkoronarlo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
526 |
enkorvarse v. |
התכופף, השתחווה, קד |
|
ser verso Medina siempre se enkorva (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4915 |
enkontrarse v. refl. |
נפגש |
|
Desho a sus parientes, se fue sin separarse, segura ke fin poko ya van a enkontrarse. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
527 |
enkuvierta f |
דבר סתר, נסתרות; מחבוא |
|
Mi alma no siente miedo estudiar sus enkuviertas (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
528 |
enkuvierto adj. |
סודי, נסתר, נחבא, מוחבא |
|
malgrado de todos resta enkuvierto. (Gaon, Poezias) |
|
Mi alma konsiente visio enkuvierto (Gaon, Poezias) |
|
No se ken un enkuvrido salta sovre mi garganta (Gaon, Poezias) |
|
el ve, no tengas duvdo el siente todo / i mizmo los pensamientos los mas sekretos / de vuestro korason no le son |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
531 |
enkuvrir v. |
החביא, הסתיר, הצפין, שמר בסוד |
|
onde el todos sus dias la enkuvre, la estira. (Gaon, Poezias) |
|
anke enkuvrieron el fin de los dias (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
533 |
enpolvado adj. |
מאובק |
|
resonando sus chufletes estos livros empolvados. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4065 |
enrejistrar v. |
רשם, הקליט |
|
Ansi kaves enrejistrarle todos los malores (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
534 |
enreshar v. |
הקיף בסבכה/בסורג |
|
Sovre lazos enreshados ezmeraldas i zafira (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2349 |
enreziar v. |
חיזק, הידק, אימץ, ביצר, ביסס, ייצב; עודד |
|
la ke enrezio tu reinado, levanto tu pendon, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3160 |
enreziarse v. refl. |
התחזק, התאושש; התבסס, ביסס מעמדו הכלכלי |
|
Tu korason i tu alma s'enrezien kuando tu la oyes, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3161 |
enrikeserse v. refl. |
התעשר |
|
se enrikese, i mas onorado deviene el mizmo. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3162 |
enriva prep. |
מעל, על גבי |
|
i pregoneros enriva sus manos agua les vertian, (Odisea) |
|
Ke komo una pluma las tuvo enkargado, enriva de sus ombros i a Hevron yevado; ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
535 |
ensanyado adj. |
כועס, זועם |
|
El su palma me espande i me mira ensanyado (Gaon, Poezias) |
|
un kanez entonses salio ensanyado (Gaon, Poezias) |
|
Palas Atena entera ensanyada favlo, i le disho: (Odisea) |
|
todos, aparte del dio Poseidon, k'ensanyado estuvo (Odisea) |
|
Yo kale este ensanyado, kon vos averme keshado vos eres la maldicha ke me trushites dezdicha. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4395 |
ensanyar v. |
הכעיס |
|
El Dio se va ensanyando por lo negro ke va pujando, en deshando su komando males nos van harvando. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Ken vos disho ke penesh? Tantos dinim ke tenesh bivir no estas deshando, tanto vas enshugando. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
537 |
ensanyarse v. refl. |
התרגז |
|
vezes se ensanya i repuesta tiene (Gaon, Poezias) |
|
D'el no t'ensanyes, si de los Danaos el kanta la mala (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5429 |
ensavanado adj. |
צבוע, ערמומי, חנפן, מדבר חלקות |
|
guadrame de akel vizino |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
538 |
ensender v. |
הדליק, הצית |
|
kayentar la sangre ensender el pecho. (Gaon, Poezias) |
|
Estas palavras me keman i me azen ensender! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
539 |
ensensio m. |
קטורת ולבונה; שבח מוגזם |
|
Entre guertos balsamados kon almiskle i ensensio (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2351 |
ensenyar v. |
לימד, הורה |
|
Ensenyadles la religion djusta, arvol de vidas, (Papo, Navot) |
|
'Duvdo non ay, Telemahos, ke te ensenyaron los diozes (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4716 |
enserklado adj. |
מוקף, מכותר |
|
El, avrio los ojos, miro de parte en parte. Los kapitanes vido, se disho: Sto 'nserklado. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4916 |
enserrado adj. |
סגור, מסוגר, כלוא, אסור |
|
Sesh dias i sesh noches, stuvieron enserrados, adientro de vagones, eskuros i siyados. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
540 |
enserrarse v. refl. |
נסגר, הסתגר, התבודד |
|
El sol de Aifto ora enserrarse (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
541 |
enshalshado adj. |
מהולל |
|
alsaron sus palmas al Dio ensalsado (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
542 |
enshalshar v. |
שיבח, הילל, רומם, העריץ; הגביה, הרים |
|
ensalsar un firme sovre la natura (Gaon, Poezias) |
|
no derroka justos i malos ensalsa - (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2352 |
enshemplo m. |
דוגמא, משל |
|
En lugar de tomar enshemplo de sus malos gios, (Papo, Navot) |
|
Ansi yo a este enshempio korro i me angajo (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4717 |
enshugarse v. refl. |
התייבש, התייבש מאי אכילה |
|
Kualunke, Delila, kien dezea aferrarme, el deve de atarme, kon siete kuedras freskas ke no se enshugaron. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3805 |
ensima adv. |
למעלה, על גבי, מעל |
|
Ayi ensima, los bilbilis i los pasharos se dan rendevu por kantar i por alavar la gloria del dia. (Rinio, 1906) |
|
veo los karnerikos saltar el uno ensima del otro (Rinio, 1906) |
|
La chilte en la rima no se echa mas ensima. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2353 |
ensuziado adj. |
מלוכלך, מזוהם, מטונף |
|
ensuziados de la dezonor i la infamia. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2354 |
ensuziar v. |
הכתים, טינף, לכלך, זיהם, אילח |
|
en nombre ...Ye'hu, no ensuzies tu korason puro! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
544 |
entender v. |
הבין, תפס (שכלית) |
|
entender yo los enganyos ke me aven enkonado. (Gaon, Poezias) |
|
El sezo ke bushke entender lo justo (Gaon, Poezias) |
|
Sin entender ke sus puevlo esta en gran perikolo i afliksion. (La segunda Ester, 1911) |
|
I entindio estonses de ke se espandia un guezmo de asado de noche i de dia. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
Sin entender del todo lo ke s'esta pasando, deznuda 'sta al banyo, la 'stan dezenfektando. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2355 |
entender m. |
דעה, סברה |
|
al entender, siendo entrates komo bestia kansa (Papo, Navot) |
|
Ke digan, si! Yo no entiendo razon, yo amo a Lefteri, lo amo, i lo amare. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3808 |
enteramente adv. |
לגמרי, כליל, בשלמות, באופן מוחלט |
|
El amor nos aze andjeles, nos aze bivir una vida enteramente differente de la muestra... (Rinio, 1906) |
|
Todo esto delantre de mi es nada, enteramente nada eskuentra de una mirada de Lefteri... (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2356 |
entero adj. |
שלם, בלי פגם, מלא, כולל, כולו |
|
ke lucho oras enteras sin tener ventura. (Papo, Navot) |
|
Maraviyada entera, atras s'atorno a su sala, (Odisea) |
|
la natura entera esta en fiesta. (Rinio, 1906) |
|
Aparte d'una supa i d'una revanada de pan, el dia entero, no mete en boka nada. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
546 |
entierro m. |
קבורה, לוויה |
|
Ayi el kadavre resta sin enterro (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1984 |
entitular v. |
כינה, הכתיר, נתן שם/ כותרת |
|
i su padre viene titularla Sara (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
547 |
entonar v. |
פצח בשיר; חלק מחמאות (פצחבשיר הלל) |
|
por aki entonan sus lavios loores (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
548 |
entonses adv. |
אזי, אם כך; לפנים, מקודם |
|
dez entonses sirkulando entre mi ire su lumbre. (Gaon, Poezias) |
|
un kanez entonses salio ensanyado (Gaon, Poezias) |
|
Del sielo entonses el Alla muy laso (Gaon, Poezias) |
|
entonses de Hina Ashur i Mitsrayim (Gaon, Poezias) |
|
a Odises no lo vide d'estonses, i el no me vido.'' (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
552 |
entornado adj. |
מוקף, אפוף; פתוח למחצה |
|
entornadas de enzinos i de aire delisiozo. (Gaon, Poezias) |
|
ditas oras me parese ser tornado de tizones (Gaon, Poezias) |
|
ma bivo sta i se topa en una izla entornada (Odisea) |
|
en una izla entornada de aguas kon rika arvolera, (Odisea) |
|
Los chikos vayes entornados de pinyaskos i de yervas forman un lugar de resfolgo i repozo (Rinio, 1906) |
|
en manko de nada yo me via |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3171 |
entornar v. |
הקיף, סבב, סובב, אפף; פתח למחצה |
|
ke la entorna la mar, ke te es eredad de tu padre!'' (Odisea) |
|
eyos tiravan, tiravan sin destankar i fue kon grandes penas i manuvras ozadiozas ke yo pudi fuirme de dientro de esta rodancha de obuses ke me |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5430 |
entosegador/dera n. |
מרעיל |
|
guadrame del menterozo del falsador / komo de akel kulevro |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3172 |
entrada f. |
כניסה, פרוזדור, חדר כניסה; מוצא; הכנסה; ערך מילוני |
|
i s'aparo a la 'ntrada de la kaza de Odiseus, (Odisea) |
|
Ayi enfrente, en la entrada del chiflik los arvoles de almendra i de kaise estan kuviertos de flores, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
554 |
entranyas f. pl. |
קרביים, מעיים; הדברים ההכרחיים ביותר; המקום העמוק שבו שוכנת האהבה האמיתית |
|
Aki ay entranyas fyel i pechaduras (Gaon, Poezias) |
|
onde te kere kitar la alma i las entranyas! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
555 |
entrar v. |
נכנס, חדר; התכווץ |
|
Al templo del geto entran los kozakos (Gaon, Poezias) |
|
Kon miedo la entran ke vea al Santo (Gaon, Poezias) |
|
ke tu entrar azes dientro mi nido (Gaon, Poezias) |
|
al entender, siendo entrates komo bestia kansa (Papo, Navot) |
|
Es dezgrasia! Somos tambien vizinos, i esta mizeravle ve kuando salgo i kuando entro. (Rinio, 1906) |
|
Ma kuando a Birkenau, el kampo de la muerte entro, d'un punto al otro, se le troko la suerte. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3814 |
entrarse v. refl. |
הכניס עצמו ל-, חדר |
|
Nos entrimos en un abizmo ke es fuerte de salir. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
558 |
entre prep. |
בין; במשך |
|
dez entonses sirkulando entre mi ire su lumbre. (Gaon, Poezias) |
|
Entre sus viziones una noche kalma (Gaon, Poezias) |
|
pues komo los guarda entre la talega (Gaon, Poezias) |
|
si entre el pecho su fuersa resona (Gaon, Poezias) |
|
asta Dio vos regma de entre leones (Gaon, Poezias) |
|
ma entre el geto kantan las mujeres (Gaon, Poezias) |
|
Entre tanto, Ye'hu, te rekomendo la pasensia; (Papo, Navot) |
|
Kered bien meldar kon atansion esta konversasion entre Chevi Moshonachi i Lapsa Senyorachi. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2360 |
entregar v |
מסר, הפקיד בידי; הלשין |
|
ke el Eterno entregara en tus manos savias. (Papo, Navot) |
|
Una letra bien eskrita Su Eminensia entrege en mis manos (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
564 |
entrompieso m. |
מכשול, מעצור, עיכוב, מגבלה; פח, מלכודת, מוקש |
|
ma el entropeso mucha djente siega (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
565 |
entuziasmo m. |
התלהבות, השתלהבות, התרגשות, התפעלות |
|
Empesando el sus salmos ordenar kon entusiasmo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5096 |
enuvlado adj. |
מעונן |
|
Tiempo enuvlado / haver malavlado / mirada de lado / angustia del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4921 |
envarado adj. |
נוקשה, קשיח |
|
No tiene mas kaveyos, no le desharon nada, aparte de kundurias i djuba envarada. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3173 |
envejeserse v. refl. |
הזדקן |
|
aventurado ke en sus ariendas s'enviejeseria! (Odisea) |
|
en este mundo todo muere todo pasa / todo se renova todo |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
566 |
enveluntar v. |
רצה, חפץ, התאווה; העניק (אלוהים) לה יכולת ללדת |
|
velunta se aga todo al enkanto. (Gaon, Poezias) |
|
i no veluntava avlar otra koza (Gaon, Poezias) |
|
i no envelunta avlar otra koza (Gaon, Poezias) |
|
Despues ke veluntas saver la istoria (Gaon, Poezias) |
|
i kon el velunta ser en atamientos (Gaon, Poezias) |
|
pues ansi velunta la fuersa suprema. (Gaon, Poezias) |
|
ke biven de sus lazeria, segun ke anel le envelunta. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2083 |
enverano m. |
קיץ |
|
Por guertos la veen noches de verano (Gaon, Poezias) |
|
Elas! sin ti o bienfeziente blanko tanto /el mundo temblaria kon espanto / porke sin ti el segador en el verano / no kortaria espigas el presiozo grano (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2361 |
envidiar v. |
קינא |
|
La aze kreer ke va ser de invidiar su suerte, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5187 |
envigorante (fr.) adj. |
מרענן |
|
Nos das los envigorantes aires las tempestas / ke los desho azer mis karas koloradas / i mi alegria es dulse komo la de fiestas / i mi korason late un kante de enamoradas (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
569 |
envisiarse v. refl. |
נהנה מן החיים, עשה חיים; בלשון סגי נהור: סבל מבעיות וצרות |
|
komer, envisiarse junto en su meza. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
570 |
enzino m. |
אלון |
|
entornadas de enzinos i de aire delisiozo. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
571 |
epoka/époka f. |
תקופה, דור, עידן |
|
ke desde epokas fueron ulvidados (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2362 |
eredad f. |
ירושה, נחלה |
|
'Mi rey la eredad de mi padre no puedo vender!'' (Papo, Navot) |
|
'No vendo eredad de mi padre''. O ke repuesta! (Papo, Navot) |
|
ke la entorna la mar, ke te es eredad de tu padre!'' (Odisea) |
|
Ke me vale todos estos kampos de mi padre ke me kedaran a mi por eredad, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
572 |
ereser v. |
התמלא זעם, התכעס |
|
no senyor portanto ereska tu sanya. (Gaon, Poezias) |
|
la vasta? Zeus, de ke kontra el stas tu tan eresido? (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
573 |
ermana f. |
אחות, אחות רחמניה |
|
i nombrarla viene Sara mi ermana. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2364 |
ermano m. |
אח |
|
I rejisto para un ermano de la libertad. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
574 |
ermozo adj. |
יפה, נאה, הדור, אסטטי |
|
kisas fue taksado ke esta ermoza (Gaon, Poezias) |
|
aparese una ermoza persona (Gaon, Poezias) |
|
Oh! Todo esta alegre... todo esta dulse... todo esta ermozo... (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
576 |
ermozura f. |
יופי, חן, נוי, תפארת |
|
ma eya se gana kon su ermozura (Gaon, Poezias) |
|
i Venus fue reina dela ermozura (Gaon, Poezias) |
|
Ansi ermozura Livorno no vido (Gaon, Poezias) |
|
paso una donzeya de ermozura sin igual (Papo, Navot) |
|
para dar mas luzio relumbror a su ermozura, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
579 |
eróe m. |
גיבור |
|
Kisas los eroes inspiran pasensia (Gaon, Poezias) |
|
i no fui el eroe de ninguna aventura. (Papo, Navot) |
|
rangos de ombres eroes, la fija del padre potente. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3178 |
errar v. |
שוטט, נדד, טעה |
|
a Odises, de su tierra lo aze ke londje el erre. (Odisea) |
|
Kontame, Muza, del ombre astuto k'estuvo errando (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
581 |
esfera f. |
כדור, עיגול; סביבה, תחום השפעה, ספירה |
|
Otra vez el se sakude i por sferas venir suve (Gaon, Poezias) |
|
No lo del suelo alas sferas suve (Gaon, Poezias) |
|
Por las sferas el me gia sovre torres enkaladas (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
584 |
esforsarse v. refl. |
התאמץ, השתדל, התחזק; התאפק |
|
se esforsa i akude surmontar sovre la nuve. (Gaon, Poezias) |
|
Se dechidio, portanto, de no dezesperarse, de aprovar de muevo, i de mas esforsarse, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Se le tuersio la spalda de tanto esforsarse, de lenya la estanyan, si oza apozarse. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4719 |
esforso (port.) m. |
מאמץ, התאמצות |
|
Kon paga i sin paga vo a azer esforsos, por dar en vuestras manos el ombre sin remorsos! ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
585 |
eshemplo m. |
דוגמא, משל, מופת |
|
traeran del sielo - seresh vos exemplo - (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5097 |
es.huegro m. |
חם, חותן |
|
Yerno vakante / esfuegro sekante / su bien al enkante / dezgrasia del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
580 |
es.huenyo m. |
שינה; חלום |
|
Dio, Dio, del esfuenyo la muchacha salta (Gaon, Poezias) |
|
eya yoro, su kerido marido, fin k'un dulse es.huenyo (Odisea) |
|
En mi esfuenyo yo no veo ke su dulse figura, (Rinio, 1906) |
|
en este mundo todo muere todo pasa / todo se renova todo se envejese / todo komo el |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3181 |
eskalera f. |
סולם, מדרגות |
|
fija d'Ikarios, el kante divino; i por la eskalera (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
586 |
eskalón m. |
מדרגה, שלב (בסולם), דרגה |
|
Alos eskalones del saver sagrado (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3182 |
eskapar v. |
גמר, סיים, השלים, כילה; חמק, השתמט; הציל, הושיע |
|
non eskapo de sufrir - d'el los diozes se apiadaron (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4069 |
eskaparse v. refl. |
נמלט, ברח, התחמק; ניצל, נושע; נגמר |
|
De esta mizeria eskaparmos! (La segunda Ester, 1911) |
|
Lavora kon la pala, kavaka kon la chapa, s'aboka, s'alevanta, el dia no s'eskapa! ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3183 |
eskarinyar v. |
גרם געגועים |
|
visto ke siempre me vo eskarinyar de la testa del ombre (Odisea) |
|
kuando s'engrandesera i s'eskarinyara de su tierra. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5098 |
eska(r)so m.& adj. |
קמצן, צייקן; נדיר |
|
Amigo eskarso / nemigo deskalso / haver ke es falso / aborrese el Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4399 |
eskarvar/eskarvarse v./v. refl. |
חיטט, נבר, חפר; חיפש באופן מדוקדק |
|
El ya tuvo meldado, ansi el es akavidado de no suvir kon kalsado i sin averse eskarvado. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
587 |
eskeleto m. |
שלד |
|
Na el guerto yeno ere de skeletos atorvantes (Gaon, Poezias) |
|
A montones de skeletos vienen ser asemejados (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
589 |
esklamarse v. refl. |
צעק, זעק, קרא בקול, הכריז, ביטא בקולניות סבל/מורת רוח |
|
se aserka del oido i esklama: alevanta. (Gaon, Poezias) |
|
ma a los diozes yo vo a esklamar, ke para siempre biven, (Odisea) |
|
I kaje kada noche estando a la kama, se kuvre la kavesa, los yora i esklama: ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
590 |
esklamasión f. |
צעקה, קריאה, זעקה, הכרזה, ביטוי קולני של סבל/מורת רוח |
|
i todos fuyendo kon esklamasiones, (Gaon, Poezias) |
|
Todas estas esklamasiones soltadas en una, (Papo, Navot) |
|
Ah! Por amor de mi nasion echo gritos de esklamasion. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
591 |
esklavaje m. |
עבדות |
|
ver nasion moverse en su esklavaje. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2369 |
esklavedad/vidad f. |
עבדות, שעבוד |
|
Ma, no so tambien del todo el de la esklavitud. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
592 |
esklavo m. |
עבד; סוג אריג פשוט לתפירת מדי חיילי השולטן |
|
Esklava devino i sierva vendida - (Gaon, Poezias) |
|
i El se alegra de vervos esklavos. (Gaon, Poezias) |
|
i voluntariamente esklavo de Beliyaal! (Papo, Navot) |
|
ma yo sere el patron de mi kaza i de los esklavos (Odisea) |
|
a mi tu |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
594 |
eskojer v. |
בחר, ברר, מיין |
|
eya kon presura sus panyos eskoje (Gaon, Poezias) |
|
eskojer se deve el mijor kamino. (Gaon, Poezias) |
|
Eskojo en sus lugar uno de los ke lo temen, (Papo, Navot) |
|
skoje un lindo, i uno de mizma valor vo a darte.'' (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
596 |
eskojerse v. refl. |
התכווץ, הצטמק |
|
lo menospresiado ayi se eskoje - (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
597 |
eskojido adj. |
נבחר, משובח; ממויין |
|
de el para siempre fui yo eskojida (Gaon, Poezias) |
|
metales, animales, plantas i flores / en diferentes kolores i golores / todo maraviyozo i admiravle / i por kualo el ombre |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2372 |
eskonderse v. refl. |
התחבא, הסתתר |
|
Eskondete detras de este monte, ma, mas presto! (Papo, Navot) |
|
Fuye, Ye'hu, fuye! Eskondete detras de este monte! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
598 |
eskondidijo m. |
מחבוא, מסתור |
|
Ma na ... las tardadas por eskondidijos (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
599 |
eskopo (it./port.) m. |
מטרה, תכלית, יעד, כוונה |
|
kanto kantes desperado sin saver por ke eskopo, (Gaon, Poezias) |
|
Ma otramente, kon malo eskopo, kijeron los diozes (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5269 |
eskritorio m. |
שולחן כתיבה, מכתבה, כן כתיבה, ספסל של תלמיד |
|
la shena reprezenta un buro militar, dos |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
600 |
eskritura f. |
כתב, כתב יד; ניהול ספרים |
|
leendo tus eskrituras mas i mas siempre me also. (Gaon, Poezias) |
|
Ma su rasa viene en la eskritura (Gaon, Poezias) |
|
aprender la eskritura por leer tu onda sensia. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
603 |
eskuchar v. |
האזין, הקשיב; ציית, שמע בקול; שינן (שעור, תפילה) |
|
ma sono la ora, eskuchad mi dicha (Gaon, Poezias) |
|
i kayendo atus piezes eskucho la poezia: (Gaon, Poezias) |
|
eskucho yo ezmovido tu salmeo por la sensia: (Gaon, Poezias) |
|
ke eskuchar puedan todas las nasiones - (Gaon, Poezias) |
|
De leshuras se eskuchan chuchuleos envisiantes (Gaon, Poezias) |
|
I te dare un konsejo si vas a kierer eskucharlo: (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
608 |
eskudo m. |
מגן; שם של מטבע (אסקודו) |
|
Dicho de profetas romper el eskudo (Gaon, Poezias) |
|
d'este palasio, yevando su kasko, dos lansas i eskudo, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3818 |
eskuentra adv. |
כנגד, מול |
|
Todo esto delantre de mi es nada, enteramente nada eskuentra de una mirada de Lefteri... (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
609 |
eskulkar v. |
ריגל, עקב בסתר, חיפש |
|
ma si tu kreensa viene enkulkarse (Gaon, Poezias) |
|
para eskulkar bien sin ke te konoskan la djente. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2375 |
eskupir v. |
ירק, רקק; גילה סוד |
|
Eskupes sovre la meza onde komes i beves? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5188 |
eskureser v. |
החשיך, האפיל, העיב, הקדיר,עמעם, ערפל |
|
Paz i amor reinan kuando eskurese / el rededor del ogar paternal / mientres ke afuera todo se estremese / kon las furores de invierno infernal (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5435 |
eskuridad/eskuridat f. |
חושך, חשיכה, אפילה |
|
O! ombres bovos, lokos mankos de sezo! / ombres ke las kozas klaras komo el dia / la metes kon la |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
610 |
eskuro (port.) adj. |
חשוך, אפל, אפלולי; כהה, קודר; עגום; מעורפל; שקשה להסבירו, שקשה להבינו |
|
rogo le aklare su eskuro dia (Gaon, Poezias) |
|
yendo por la skura mar a Temesa, onde estranya lingua (Odisea) |
|
I desbrocharon los novios en ruido en las salas skuras, (Odisea) |
|
i mientres ke se gozavan, les vino la tadre eskura; (Odisea) |
|
Sesh dias i sesh noches, stuvieron enserrados, adientro de vagones, eskuros i siyados. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
ma yo veo todo |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
611 |
esmeralda f. |
ברקת (אבן יקרה) |
|
Sovre lazos enreshados ezmeraldas i zafira (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
612 |
esmover v. |
ריגש, גרם התרגשות, עורר רחמי |
|
Todos se ezmoven sentir al Untado (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
613 |
esmovido adj. |
מרוגש; מזועזע; נע ונד |
|
kon la luz del dia salio ezmovido (Gaon, Poezias) |
|
eskucho yo ezmovido tu salmeo por la sensia: (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
615 |
esmoviente adj. |
מרגש, נוגע ללב, מעורר רחמים |
|
uno viene ami lado i kon boz muy ezmoviente: (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
616 |
espada f. |
חרב, סיף |
|
El kanez temblando mira la espada (Gaon, Poezias) |
|
La espada presto aze su ovligo (Gaon, Poezias) |
|
altigozamente tomi mi espada en mano (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
618 |
espalda f. |
גב, שכם; כושר עמידה |
|
Deshar prime todo detras la espalda (Gaon, Poezias) |
|
batio su espalda del rasul profeta (Gaon, Poezias) |
|
Se le tuersio la spalda de tanto esforsarse, de lenya la estanyan, si oza apozarse. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3194 |
espanderse v. refl. |
התפשט, התפזר,נפוץ, התרחב (עסק); נתן אשראי לקליינטורה רחבה |
|
del kual en Argos i toda Elas se espande su fama.'' (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
620 |
espandidura f. |
התפשטות, פרישה, התפרסות; מרחב, שטח |
|
por espandiduras azul en aldeas. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
621 |
espandimiento m. |
התפשטות, התרחבות |
|
no ay ken dependa su espandimiento. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
622 |
espandir v. |
פירסם, הפיץ, הודיע, פירסם ברבים; פיזר, פרש, מתח, גלל; תלה לייבוש |
|
asta el suelo espandio su braso (Gaon, Poezias) |
|
El su palma me espande i me mira ensanyado (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4927 |
espandirse v. refl. |
התפשט |
|
I entindio estonses de ke se espandia un guezmo de asado de noche i de dia. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2377 |
espantar v. |
הפחיד, הבעית, החריד, הבהיל |
|
Te espantates no sientan arvoles de la olea, (Papo, Navot) |
|
Si akel es un sharlatan, vos eres un prodestan: de pekado no vos espantash, a vuestra mujer gritash porke azen lo djusto kada una a su gusto. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
624 |
espantarse v. refl. |
פחד, ירא, התירא, נבהל, נבעת, נחרד, נאחז פחד |
|
i ken de demones teme i se espanta (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
625 |
espanto m. |
פחד, מורך לב, מורא, אימה, יראה, חרדה, בהלה; פוביה |
|
i eya empesa temblar del espanto (Gaon, Poezias) |
|
Inda sorprendida del mucho espanto (Gaon, Poezias) |
|
ayi no podesta espanto de muerte, (Gaon, Poezias) |
|
Ke al oyir su nombre, temblavan de espanto mujer ansi ke ombre. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Es ke s'esta sonyando? Es ke esta despierta? La aferró el espanto, su alma se alerta. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
Elas! sin ti o bienfeziente blanko tanto /el mundo temblaria kon espanto / porke sin ti el segador en el verano / no kortaria espigas el presiozo grano (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
628 |
Espanya f. |
ספרד |
|
de aki asta Espanya se senyala su termino. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
629 |
esparzir v. |
פיזר, הפיץ, זרה |
|
esparzio su puevlo por kuatro kantones (Gaon, Poezias) |
|
porke non estiende su braso poderozo / i los |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2378 |
espasio m. |
מרחב, שטח, חלל; רווח, מרווח; סדק; שעשועים, בידור, פנאי; תענוג,עונג |
|
este espasio ke tu vites de las viziones. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
630 |
espasiozo adj. |
מרווח, רחב ידיים; משעשע, מבדר |
|
Kuantas noches espasiozas me serri yo en mi tienda (Gaon, Poezias) |
|
en su kaverna espasioza, su espozo kijendo ke sea. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
631 |
espejante adj. |
מזהיר, מבהיק |
|
un tablo de vidro luzio espejante. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2379 |
espejo m. |
מראה, ראי, אספקלריה; בבואה; נצנוץ, זיו; דוגמא, דגם |
|
el rio mostro un espejo en su agua klara, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2380 |
espektákolo/espekták(u)lo |
מחזה, מראה, הצגה |
|
Ke es esto? de ke spetaklo es mi vista ferida? (Papo, Navot) |
|
Ma, pasi indiferente sovre este spetaklo, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
632 |
esperansa f. |
תקווה, תוחלת, סיכוי |
|
inchirlo de pazmo i de esperansa. (Gaon, Poezias) |
|
i todos sin reflo i sin esperansa (Gaon, Poezias) |
|
yenos de fatiga i de esperansa (Gaon, Poezias) |
|
pues eya konserva dita esperansa - (Gaon, Poezias) |
|
Nozotros devemos de tener en Dio nuestra esperansa. (La segunda Ester, 1911) |
|
O es ke la esperansa ke va venir el dia, ke meterá un kavo a esta trajedia, ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
ay |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
636 |
esperar v. |
קיווה, ציפה, ייחל, חיכה |
|
i antes el bole le dize: Espera! (Gaon, Poezias) |
|
solo al Untado espera ainda. (Gaon, Poezias) |
|
ma esperar prime ke guesos podridos (Gaon, Poezias) |
|
La ambre, la sed te apuran; i tu mas esperas! (Papo, Navot) |
|
|
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
639 |
espeso (2) adj. |
קפדן, נוקדן, איסטניס, נוקדן |
|
de esta tempesta loka i espesa (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5190 |
espiga f. |
שיבולת; תירס, קלח תירס |
|
Elas! sin ti o bienfeziente blanko tanto /el mundo temblaria kon espanto / porke sin ti el segador en el verano / no kortaria espigas el presiozo grano (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
640 |
espino m. |
שיח, סנה; קוץ, חוח; כינוי לזד |
|
Sovre kuestas de espinos me sarea presurozo (Gaon, Poezias) |
|
pues ranka espinos i kanta kon zelo. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2383 |
espión (fr.) m. |
מרגל |
|
Solo entravestido komo un vero espion, (Papo, Navot) |
|
el paiz esta yena de |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
642 |
espirito m. |
רוח, נפש |
|
Espiritos santos salen ala dansa (Gaon, Poezias) |
|
un padre un ijo i un espirito. (Gaon, Poezias) |
|
espiritos malos bolvidos de flama (Gaon, Poezias) |
|
ke me desrepozan i me atorvan el espirito. (Papo, Navot) |
|
Giate kon espirito, kondusete kon prudensia, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4284 |
espiritual adj. |
ספיריטואלי, רוחני, בעל חוש הומור |
|
Eminensia! Nuestro kapo spirituel! (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3196 |
espondja f. |
ספוג |
|
kon spondjas fofas, i otros, karne abondante spartian. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
645 |
espozo/za n. |
חתן/כלה; בעל/אישה נשואה, רעיה |
|
A el rey untado es eya espoza (Gaon, Poezias) |
|
Solo al Untado sere yo espoza (Gaon, Poezias) |
|
yo so la espoza de el rey untado. (Gaon, Poezias) |
|
aken demandarla por espoza viene: (Gaon, Poezias) |
|
sea su kerida sea su espoza. (Gaon, Poezias) |
|
en su kaverna espasioza, su espozo kijendo ke sea. (Odisea) |
|
ma solo anel, k'atornar dezeava i ver su espoza, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3199 |
esprito m. |
רוח; אלכוהול, ספירט, כוהל; אד זיקוק; רוח רפאים, רוח |
|
pensa estonses en tu korason i tambien tu esprito, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
651 |
espuntar v. |
הנץ, צץ, ביצבץ, צץ ועלה, הופיע, נפתח (פרח) |
|
delas kualas luz del dia espunta por madrugadas. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4402 |
estableser v. |
ייסד, ביסס, כונן, הקים |
|
El vos favorizara i la paz en vos estabelesera. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2386 |
estado m. |
מצב, מעמד, נסיבות; סמכות; מדינה |
|
i ke te azian dar por model en tu estado. (Papo, Navot) |
|
Es menester ke se avle por el estado deploravle; (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
En vezes a la kama, djuzgando su estado, al avenir medita, i a lo sentensiado. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
Nombre gastado / kaer de su stado / vestir emprestado / es flama del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
652 |
estankar v. |
סתם, חסם, עצר, אטם; נעצר, הפסיק; חדל/נח ממאמץ |
|
i el non estanka bendizir su parte - (Gaon, Poezias) |
|
eyos tiravan, tiravan sin |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2387 |
estankarse v. refl. |
נעצר, נבלם, התעכב |
|
Komo una agua ke korre i no se estanka (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
653 |
estanko m. |
עצירה, הפסקה, הפוגה |
|
Ke yo bushki sin estanko manadero suprimados. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4931 |
estanyar v. |
ציפה בבדיל; נזף, ענש |
|
Se le tuersio la spalda de tanto esforsarse, de lenya la estanyan, si oza apozarse. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4932 |
estasión f. |
תחנה, תחנה מרכזית, תחנת רכבת, בית נתיבות |
|
A la stasion fínala después ke s'abasharon, al grupo de mansevas de yir le ordonaron. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
654 |
estatua f. |
פסל, אנדרטה |
|
por Roma ainda su statua rasta. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5437 |
estender v. |
האריך, הרחיב, פיזר, גולל; נטה (פ"י) |
|
porke non |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4405 |
estera f. |
מחצלת; שטיח כניסה |
|
Los perdes se dezazieron, los menderes se purieron, se kere una esterika para la kamaretika. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
655 |
esteso (it.) adj. |
זהה |
|
i porke siempre estesa su savor es rafinada. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
656 |
estiliar v. |
נטף, טפטף; הזיל, הטיף |
|
viene kon sus lavios sangre estilantes (Gaon, Poezias) |
|
Su kolcha estira torna kon repozo (Gaon, Poezias) |
|
onde el todos sus dias la enkuvre, la estira. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4721 |
estimado adj. |
מכובד |
|
De mas, en la istoria vas a kedar membrada, onrada, alavada i mucho estimada''. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3200 |
estirar v. |
פרש, מתח, שטח; גיהץ |
|
Eya despues ke dublo i tambien estiro la kamiza, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3201 |
estirarse v. refl. |
השתרע, התרפה; מת, שבק חיים; נהיגה ביהירות ובצורה מנופחת |
|
se estiro en su kama ayi, en pensadas undido. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3781 |
estorvar v. |
עיכב, עצר, חסם, הפריע |
|
destorvar los dias de alkavo de tu viejo padre. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3202 |
estranyero m. & adj. |
זר, נוכרי, בן לארץ אחרת |
|
'O! estranyero, kon muy buen intento me dizes las kozas, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
659 |
estranyo adj. |
מוזר, משונה, תמהוני, הפכפך, גחמן; זר, נוכרי |
|
Dio este suenyo kuanto es estranyo (Gaon, Poezias) |
|
dekontino son keridas por judios i por estranyos. (Gaon, Poezias) |
|
yendo por la skura mar a Temesa, onde estranya lingua (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
661 |
estrasar v. |
הרס, החריב, נהג כוונדאל |
|
todo el ke siente sus panyos estrasa, (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2388 |
estremeser v. |
הפחיד, זעזע, החריד, גרם חלחלה, הטיל אימה, הבעית |
|
suven, i azen estremeser el sol i la luna. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5191 |
estremeserse v. refl. |
הזדעזע, רעד, נבעת, נבהל, חרד |
|
Paz i amor reinan kuando eskurese / el rededor del ogar paternal / mientres ke afuera todo se estremese / kon las furores de invierno infernal (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
664 |
estremesiente adj. |
איום, נורא, מבעית, מפחיד, מטיל אימה, מעורר חלחלה |
|
Yo mirando eksitado la vizion estremesiente (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
665 |
estremesivle adj. |
מפחיד, מבעית, נורא |
|
i anke estremesivle va por el mi paso fiero. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
666 |
estrenado adj. |
שחנכו אותו, שמשתמשים בו לראשונה |
|
Inos ninyo de diez anyos para mal fui estrenado (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
662 |
estreya f. |
כוכב, מזל, גורל |
|
Yo mirava las estreas devanarsen por el sielo (Gaon, Poezias) |
|
ma kon las estreas sale ala plasa (Gaon, Poezias) |
|
Eyas oy luminan komo las estreyas (Gaon, Poezias) |
|
sus ojos luminan komo las estreas (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3204 |
estruir v. |
גרף, החריב, השם, הרס, השמיד, בילה (מרוב שימוש), קלקל |
|
mucho despues k'estruyo la santa sitadela de Troya, (Odisea) |
|
todos mis bienes; i van estruir otro un poko a mi mizmo.'' (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
669 |
estudiar v. |
למד, עיין ב-, חקר |
|
Mi alma no siente miedo estudiar sus enkuviertas (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5438 |
estupido adj. |
טפשי, סכל, טיפש |
|
puedes tiranizar a la bivda al meskino / al triste i abatido, kitarles el tino? / el ser vanitozo |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2389 |
esvelto adj. |
זריז, קל תנועה; ער, ערני, חריף, פיקח, יודע לחלץ עצמו ממבוכה; תמיר, גבוה, זקוף |
|
su talia svelta apretada en su longo sayo? (Papo, Navot) |
|
el topara komo venir atras, porke es muy esvelto. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
670 |
eternelo (it.) m. |
אלוהים |
|
i sin biervos loa al Dio eternelo (Gaon, Poezias) |
|
Alla solamente es Dio eternelo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
672 |
eterno adj. |
נצחי |
|
de sielos eternos, sien mil anyos antes. (Gaon, Poezias) |
|
i si es potente firme i eterno (Gaon, Poezias) |
|
Al verdjel eterno afin delos dias (Gaon, Poezias) |
|
loar al Eterno Dio ke todo gia. (Gaon, Poezias) |
|
Yo te djuri amor por siempre, fieldad eterna, (Papo, Navot) |
|
O par odiozo! Si mi zelo via el Eterno, (Papo, Navot) |
|
ke el Eterno entregara en tus manos savias. (Papo, Navot) |
|
Enemiga de los djudios i de sus Eterno! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3207 |
exaktamente adv. |
בדיוק, בדיקנות, במדויק |
|
Ma ven i kontame esto, i dimelo exaktamente: (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2394 |
examinar v. |
בדק, בחן |
|
sin egzaminar la kavza devini sospechoza. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
676 |
exilo m. |
גלות, נידוי, גירוש, הגליה, גולה |
|
Nos, en el exilo entre las nasiones (Gaon, Poezias) |
|
dia el exilo por siempre se balda. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
678 |
existensia f. |
קיום, מציאות, ישות |
|
ser eya kombate por su existensia (Gaon, Poezias) |
|
El es existensia ke todo sostiene (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
680 |
existir v. |
התקיים, היה קיים, נמצא |
|
Existieron puevlos flakos o gerreros (Gaon, Poezias) |
|
Ma un Dio existe viejo i antiguo (Gaon, Poezias) |
|
Ma el puevlo Israel siempre existe en la Tierra (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
682 |
fábula f. |
אגדה, משל, מעשיה, עלילה |
|
Djuro por mi sangre favulas son esto (Gaon, Poezias) |
|
Mi senso no puede abordar favulas (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3208 |
fachile (it.) adj. |
קל |
|
Fachile es, porke sin punision el bien d'otro lo komen, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
684 |
fadamiento/fadas m. |
זבד הבת, מתן שם לבת הנולדת |
|
ke vengan sin falta todos ala fada; (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
685 |
fadar v. |
נתן שם לבת ילודה; הקסים, קָסַם, עשה קסמים |
|
i fadarla viene kon muchos sermones. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5439 |
falsador m. |
כזבן, רמאי; אדם שאינו עומד בדיבורו |
|
guadrame del menterozo del |
|
guadrame sovre todo de akel |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
686 |
falsar v. |
רימה, הונה, בגד, לא עמד בדיבורו, מעל |
|
Un Dio derechero en su fey no falsa (Gaon, Poezias) |
|
ya saves ke Ye'hu no falsa en sus djuramientos, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5100 |
falso m. |
נוכל, רמאי, בוגד; צליל מזוייף |
|
Amigo eskarso / nemigo deskalso / haver ke es falso / aborrese el Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
de la virtud el ombre pedrio la memoria / de la santedad non kedo ke la estoria / la fey la karedad son una vana koza / el ser profano |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
687 |
falso adj. |
כוזב, מזויף, מסולף, שקרי, מעוות; שגוי, מלאכותי, מעושה, מוטעה |
|
todo falso i impuro todo loko trokamiento. (Gaon, Poezias) |
|
guadrame de la |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
688 |
falta f. |
משגה, שגיאה, טעות; פגם; עבירה, עוון, חטא, אשמה; חוסר, חסרון, מחסור |
|
ke vengan sin falta todos ala fada; (Gaon, Poezias) |
|
El nos de repozo siempre sin tu falta - (Gaon, Poezias) |
|
Ombres de esta natura mejor es su faltura; por esta negregura bolo mi kriatura. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3209 |
fama f. |
שם, פרסום, תהילה, מוניטין |
|
Tu, no oyites la fama ke tuvo el divino Orestes, (Odisea) |
|
i grande fama iya a legar para siempre a su fijo. (Odisea) |
|
del kual en Argos i toda Elas se espande su fama.'' (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
690 |
famiya/famía f. |
משפחה, בית אב; רעיה |
|
i le de en parte fruto de famiya. (Gaon, Poezias) |
|
komo es tu nombre, tu famiya vera (Gaon, Poezias) |
|
I onde esta su famiya, i onde sus kampos natales? (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4407 |
famiyozo adj. |
מטופל במשפחה גדולה |
|
Yo, ke so famiyozo, esto muy penseriozo: oka i media de shemura se kere buena para. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3213 |
famozo adj. |
ידוע, מפורסם, נודע; דגול |
|
el sharlatan, ke avia a su padre famozo matado? (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2396 |
fantazía f. |
דמיון, פנטזיה; גחמה, קפריזה; הזיה, חזיון שוא; הילולא |
|
Es suenyo o fantazia loke me kontates? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4408 |
fas f. |
פנים (פני המים/כדור הארץ) |
|
El Dio del sielo katara, su bendision vos dara, de peligro vos guadrara, sus fases relumbrara. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4073 |
fasfecha f. |
הונאה, תרמית, גניבת דעת; מהתלה |
|
No es djugo de kriaturas i fasfechas (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
692 |
fatal adj. |
גורלי; קטלני |
|
Sesa la rebuelta fatal malonesta (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
693 |
fatiga f. |
עייפות, לאות, יגיעה, חולשה, רפיון; טירדה, טורח |
|
De fatiga akorado las noches ke yo me topo (Gaon, Poezias) |
|
yenos de fatiga i de esperansa (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4409 |
fatigarse v. refl. |
נלאה, התעייף, התייגע |
|
Peni i me fatigi, kualo a ganar ayegi? Un kuarto muy silik ke se piedre un metalik (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4074 |
favor m. |
חסד, חן, טובה (עשה לו טובה) |
|
Grasias a Ester la reina ken favor de los djidios del rey demando (La segunda Ester, 1911) |
|
Les dizes esta penando a favor de los djudios ke los apretan. (La segunda Ester, 1911) |
|
Rogando en favor de mis infortunados ermanos (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2397 |
favorizar (fr.) v. |
העדיף, נטה חסד ל-, נתן זכות יתר ל- |
|
Dios no te favoriza mas de sus buenas prometas (Papo, Navot) |
|
El vos favorizara i la paz en vos estabelesera. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3214 |
fekondo/fekundo adj. |
פורה |
|
i se arrasta kon pena suviendo a su vinya fekonda. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
695 |
felis adj. |
מאושר, בר מזל |
|
Kual nadando en sus olas es felis i muy plaziente. - (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
696 |
felisitar v. |
שיבח, איחל, ברך; החמיא |
|
Todos felisitan esta ninya kara (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
697 |
fenómen/o m. |
תופעה, מופת, מקרה נדיר |
|
Este fenomeno es basta kuriozo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
698 |
ferida f. |
פצע, חַבּוּרה, מכה |
|
sin pensar los vino yelar la ferida (Gaon, Poezias) |
|
Es gerras ke uvo aki? D'aki un poko de raki por meter en la ferida, azer kedar la sangre korrida (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2398 |
ferido m. & adj. |
פצוע |
|
Ke es esto? de ke spetaklo es mi vista ferida? (Papo, Navot) |
|
Agora se topava a la prizion, atado, sin ojos, sin kaveyos, firido, umiliado. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4412 |
ferir v. |
פצע, חבל |
|
Si mas siento esta avla vos harvo kon esta tavla. I yo kon este fierro la kavesa vo la fiero (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Akel ke kon keshada de azno en las manos, firio sin apozarse un mil de sus ermanos; ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Se ferira el puerpo. Se kedara echada. Se fuyira del rango. Ensultara soldada. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2399 |
feros adj. |
אכזרי, פראי |
|
'Animales, yo so mas feros ke vozotros!'' griti (Papo, Navot) |
|
O tirana! O kulevra mala! Tigresa feros! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
699 |
fey f. |
אמונה |
|
Un Dio derechero en su fey no falsa (Gaon, Poezias) |
|
se krio al sielo su fey verdadera. (Gaon, Poezias) |
|
Nuestra fey fue siempre ley dela kerensia (Gaon, Poezias) |
|
Ovligos kansantes vuestra fey somete (Gaon, Poezias) |
|
Es ombre patron de Ley, en su mujer tiene fey, no kale ke se lo diga porke no eche miga. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
de la virtud el ombre pedrio la memoria / de la santedad non kedo ke la estoria / la |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5444 |
fiarse v. refl. |
סמך על, בטח ב-, היה לו אמון ב-, האמין ב-; שפך ליבו לפני |
|
O! ombres bovos, lokos mankos de sezo! / ombres ke las kozas klaras komo el dia / la metes kon la eskuridad al mizmo pezo? / ke el ombre a su propio djuzgamiento |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3215 |
fidel (fr.) adj. |
נאמן |
|
de kada parte tenia una servidera fidela. (Odisea) |
|
Shimshon, esta en prezio en sus sivdad, i eyos, fideles sivdadinos i buenos Pelishteos, se konsentian fuertes, en alto, viktoriozos, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2401 |
fidelidad/fidelitá f. |
נאמנות, דיוק |
|
le promete amor, fieldad fin a la muerte; (Papo, Navot) |
|
Yo te djuri amor por siempre, fieldad eterna, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
703 |
fiel adj. |
נאמן |
|
su mujer fiela pario - i agora (Gaon, Poezias) |
|
monakas fielas kon sus saumerio - (Gaon, Poezias) |
|
i solo Muhamed su siervo fielo (Gaon, Poezias) |
|
Espozarla dize su senyor fielo (Gaon, Poezias) |
|
en prometiendo de ser siempre fiel a sus leyes. (Papo, Navot) |
|
o en las manos d'amigos fieles despues de la gerra. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
707 |
fiero (fr.) adj. |
גאוותן; חייתי, פראי, בלתי מרוסן; אמיץ; נוקשה, קשוח; גדול, עצום |
|
i anke estremesivle va por el mi paso fiero. (Gaon, Poezias) |
|
se sentiran bozes fieras i onestas (Gaon, Poezias) |
|
estavan satisfechos, muy fieros, muy orozos. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
709 |
fierro m. |
ברזל; עוגן |
|
Harvaron kanezes kon virgas de fierro, (Gaon, Poezias) |
|
i despues la harvan kon fieros kemando. (Gaon, Poezias) |
|
No, yo governo siempre kon mi veluntad de fierro, (Papo, Navot) |
|
favlan, para merkar kovre; i fierro lumbrozo por kargo (Odisea) |
|
Eya rondja la tavla i el la menaza kon el fierro (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Si mas siento esta avla vos harvo kon esta tavla. I yo kon este fierro la kavesa vo la fiero (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3218 |
fiertad/fiertá f. |
גאווה, יהירות, גובה לב |
|
non es, porke kon fiertad i deskaro, a mi me parese, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
711 |
fiesta f. |
חג, חגיגה, מועד, יום טוב; שמחה,מסיבה, כרה |
|
i ordenan fiestas dansas i tanyeres. (Gaon, Poezias) |
|
i ansi se viene terminar la fiesta. (Gaon, Poezias) |
|
Es una fiesta, o boda? Porke un kombite d'amigos (Odisea) |
|
la natura entera esta en fiesta. (Rinio, 1906) |
|
por fiestar nuestras fiestas kon algria. (La segunda Ester, 1911) |
|
siempre en fiestas mos veremos i mos vijitaremos (La segunda Ester, 1911) |
|
Si demando una kopa me dezis ke tengo kulpa, ke se guadro por la fiesta en una limpia sesta: Si keresh una rota ya la tenesh aki pronta. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Nos das los envigorantes aires las tempestas / ke los desho azer mis karas koloradas / i mi alegria es dulse komo la de fiestas / i mi korason late un kante de enamoradas (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3220 |
fiestar v. |
חגג, אכל ושתה, נהנה |
|
stan en tu kaza fiestando. Se indinyaria un ombre (Odisea) |
|
fin a la koza meter; i fiestando stan eyos komiendo (Odisea) |
|
por fiestar nuestras fiestas kon algria. (La segunda Ester, 1911) |
|
Los Pelishtim fiestavan en todas sus sivdades, porke fue apanyado, segun las novedades, Shimshon el temerozo, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5445 |
fievre f. |
קדחת |
|
guadrame del menterozo del falsador / komo de akel kulevro entosegador / ke el veneno de su modrisko es tal / ke traye la |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
713 |
figura f. |
דמות, דיוקן, צלם, פנים |
|
leshos de figura i de pensamiento. (Gaon, Poezias) |
|
reflektando la figura de un asasino; (Papo, Navot) |
|
En mi esfuenyo yo no veo ke su dulse figura, (Rinio, 1906) |
|
Invierno, sezon indjustamente aborresida / sos mi amiga, porke debasho tu kara palida / ay ermozuras komo las ke en suenyo pasan / figuras, vistas, tanto lindas ke plasan la realidad / ma son mas puras ke la verdad (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
714 |
fin f. |
קצה, גבול, תחום, סוף, קץ; הפסק, חידלון, כלה, מוות |
|
anke enkuvrieron el fin de los dias (Gaon, Poezias) |
|
Al verdjel eterno afin delos dias (Gaon, Poezias) |
|
A la fin, arto de vuestros kastigos meresidos, (Papo, Navot) |
|
i aparejarte una fin de las mas terrivles! (Papo, Navot) |
|
i a los novios les favle, ke sin fin estan degoyando (Odisea) |
|
en |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2408 |
fin prep. |
עד |
|
le promete amor, fieldad fin a la muerte; (Papo, Navot) |
|
Desho a sus parientes, se fue sin separarse, segura ke fin poko ya van a enkontrarse. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3223 |
fina prep. & conj. |
עד, עד ל- |
|
kontra el divino Odises, fina ke yego a su tierra. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4935 |
final adj. |
סופי, אחרון |
|
A la stasion fínala después ke s'abasharon, al grupo de mansevas de yir le ordonaron. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4936 |
fino adj. |
דק, דקיק, עדין, רזה, טהור (זהב); מעודן, טעים לחיך, משובח, מעולה; מזוכך; חד, שנון, פיקח |
|
Su puerpo, antes fino i yeno de supleza, parese komo muerto, kien save kuanto peza! ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
716 |
firmamiento/firmamento m. |
רקיע; ברית; חתימה |
|
Konkluir su firmamento entre nozos el parvino. (Gaon, Poezias) |
|
alos sometidos a el firmamiento. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
718 |
firmar v. |
חתם |
|
firme en sus livros la mizma setensia. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2409 |
firmeza f. |
מוצקות, יציבות, איתנות, חוזק; תקיפות; התמדה |
|
para glorifikarme kon eya i tener firmeza. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
719 |
firmo adj. |
קבוע, יציב, איתן, חסון, חזק; תקוע; תמידי; בטוח, עומד על דעתו |
|
al tribunal firme se savra lo djusto (Gaon, Poezias) |
|
vino el Dio firme rankar sus kadenas. (Gaon, Poezias) |
|
i si es potente firme i eterno (Gaon, Poezias) |
|
Solo un Dio firme krea i podesta (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3224 |
fita f. |
חוט, שרוך |
|
de plata, i el kadenado serro kon la fita de kuero. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
723 |
flakeza f. |
רזון, שידפון; חולשה, תשישות, אנמיה, תורפה |
|
i ken se prezenta kon dita flakeza (Gaon, Poezias) |
|
por ke su flakeza konosa mi djente (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
725 |
flako adj. |
חלש, חלוש, רפה, בעל בריאות רופפת, רופף; רזה, צנום, כחוש, דק; שביר |
|
despues kontinua el kon boz mas flaka: (Gaon, Poezias) |
|
Existieron puevlos flakos o gerreros (Gaon, Poezias) |
|
dezeando en sus fuego kayentar mis flakos niervos. (Gaon, Poezias) |
|
non puedo salvar, non puedo venir al sokorro / mi parte en la vida es |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
728 |
flama f. |
להבה, שלהבת, לשון אש |
|
Flamas de su boka parese el saka (Gaon, Poezias) |
|
espiritos malos bolvidos de flama (Gaon, Poezias) |
|
Verdugos eternos asombrantes flama (Gaon, Poezias) |
|
su frente parese ardir komo flama - (Gaon, Poezias) |
|
Deshi soltar de mis ojos flamas de aboresion. (Papo, Navot) |
|
Saviendo ke tu amas, tu patria, tu puevlo, i pronta en las flamas a'ntrar estas por eyos, rogamos muestra ermana, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
I sin kedar un punto, de kuatro chemineas, suvia al sielo fumo i flamas kon sinteas. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
Nombre gastado / kaer de su stado / vestir emprestado / es flama del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
732 |
flamante/flambante adj. |
בוער, לוהט, מתלקח |
|
Entre alas flameantes de anjelos akorridos (Gaon, Poezias) |
|
Torchas flamantes portando, se iya kon el Evrikleya, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3226 |
flecha f. |
חץ; מערוך; קשת כינור |
|
droga ke mata personas bushkando, sus flechas de bronzo, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
733 |
flor f. |
פרח; החלק המובחר |
|
Asus pies puzieron buketos de flores (Gaon, Poezias) |
|
metales, animales, plantas i |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2411 |
flosho adj. |
רפוי, רפה, רופף, חלש, חסר להיטות, נרפה |
|
Un flosho no puede ser uno de sus suksedores! (Papo, Navot) |
|
i yo, komo flosho, komo ninyo, komo un nesio, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2413 |
floshura f. |
רפיפות, חולשה, רכרוכיות, התרופפות, העדר כוח רצון |
|
Konfiame el kargo de repasar tu flosheza! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3227 |
fofo adj. |
רך, רכרוכי, ספוגי; חלול, נבוב, שקוע |
|
kon spondjas fofas, i otros, karne abondante spartian. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
734 |
folor f. |
כעס, זעם, חימה, חרון אף |
|
derokando puertas kon folor i sanya (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
735 |
fonsado (fr.) adj. |
כהה |
|
kon sus sinko ijos salvar el fonsado. (Gaon, Poezias) |
|
A nuestra trompeta venga el fonsado (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3228 |
fonsado m. |
צבא |
|
Iya el fonsado d'Ahayos estonses azerle un kolmo, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4080 |
forastero m. & adj. |
נוכרי, זר |
|
Komo los forasteros arrastados i despojados. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5448 |
formado adj. |
מעוצב, בנוי |
|
y a este ombre komo mi |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
737 |
formar v. |
עיצב, עיבד, גיבש, צר צורה; יצר, ברא, עיצב, הקים, כונן; ערך בשורה (צבא); היווה, היה |
|
formo sielos, tierra, sin tener ayudo (Gaon, Poezias) |
|
Los arvoles formaron una ombra impozante, (Papo, Navot) |
|
Los chikos vayes entornados de pinyaskos i de yervas forman un lugar de resfolgo i repozo (Rinio, 1906) |
|
el ke |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
583 |
forsado adj. |
אנוס, מאולץ, כפוי, מוכרח, מחוייב, נאלץ |
|
seran esforsadas dias de vengansa. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2415 |
forsar v. |
הכריח, אילץ, חייב, אנס, תקף |
|
Me forsa de prometer, i no me permete djurar? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5276 |
fotográfiko |
צילומי |
|
en arrivando en las linias enemigas, sin pedrer tiempo izi pozar mi aparey |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3229 |
fraguar v. |
בנה, הקים |
|
al poste se apozo de la sala, la muy bien fraguada, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4081 |
franko m. & adj. |
ארופאי, מערבי; לאדינו, ספניולית; פרנק (מטבע צרפתי) |
|
i a nuestro puevlo le dio derechedades komo el franko. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4417 |
fregar v. |
חיכך, שיפשף, הבריק; הדיח (כלים), מרק; הטריד, הרגיז; ''תקע'', ''דחף''; עיסה |
|
No desho sapatetas ke no frego las soletas. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
738 |
frente f. |
מצח |
|
El Dio de Estrahan oprima su frente (Gaon, Poezias) |
|
Travan sus kaveyos rezgunian su frente (Gaon, Poezias) |
|
Penya sus kaveos i beza su frente (Gaon, Poezias) |
|
su frente parese ardir komo flama - (Gaon, Poezias) |
|
i su frente limpia komo nieve blanka (Gaon, Poezias) |
|
salpike su frente kon la agua santa. (Gaon, Poezias) |
|
abashates tu echa vizera sovre tu frente (Papo, Navot) |
|
Yo sinti la verguensa pintarse sovre mi frente, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4728 |
fresko adj. |
קריר, צונן, רענן, טרי |
|
Kualunke, Delila, kien dezea aferrarme, el deve de atarme, kon siete kuedras freskas ke no se enshugaron. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2418 |
freskor m. |
קרירות, טריות, רעננות |
|
i la freskor de la noche resento mi korason. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4418 |
frío adj. |
קר, צונן; אדיש, קריר |
|
No se kere doktor yamar; ansi el ninyo se va kalmar, frios no le va tomar. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Su marido es buen krio ke mizmo kon frio alo ke eya dize el ni avla ni maldize. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
744 |
fruto m. |
פרי; תוצר, תוצרת; תוצאה, תועלת |
|
i le de en parte fruto de famiya. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2419 |
fuego m. |
אש, תבערה, שריפה, דליקה, בערה, להבה; בהשאלה: יקר מאוד |
|
' Estas palavras de fuego me tomaron el tino, (Papo, Navot) |
|
Avlas de bovo / ojada de lovo / de fuego I rovo / te guadre el Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
porke de los sielos non rondja sovre eyos / komo tambien en las sivdades de la yanura / |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3823 |
fuente f. |
מעיין, מקור, עין; מזרקה; ברז; ניקוז מורסה מוגלתית |
|
Esta fuente ke sintio munchas vezes mis suspiros korre dulsemente i vagarozamente, (Rinio, 1906) |
|
Ya es serka mediodia, el sol esta serka la fuente, i ainda mi kerido no paso. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
746 |
fuero m. |
חוק; סמכות; זכות יתר, פריבילגיה |
|
i el te ordena ke sus fueros ames (Gaon, Poezias) |
|
tuvieron sus diozes kreeron sus fueros (Gaon, Poezias) |
|
Rabi Meir kijo afirmar los fueros (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
749 |
fuersa f. |
כוח, גבורה, עוצמה, מרץ, יכולת |
|
Antes sea yo prendido por las fuersas misteriozas (Gaon, Poezias) |
|
fuersa ke podesta sin atemamiento (Gaon, Poezias) |
|
Fuersa ke domina en el pensamiento (Gaon, Poezias) |
|
Antes se deklare su fuersa djigante (Gaon, Poezias) |
|
pues ansi velunta la fuersa suprema. (Gaon, Poezias) |
|
de Pol?femos k'iguala a un dio, i su huersa es grande (Odisea) |
|
este andjel ke kuando la veo todas mis fuersas se abaten, (Rinio, 1906) |
|
Kon fuersa de mi Dio i zahut de nuestra ley. (La segunda Ester, 1911) |
|
No era prova esto a kien apartenia, la fuersa, la grandura i la barragania? ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Shimshon, tu fuersa, dime, de onde esta manando? ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
754 |
fuerte adj. |
חזק, חסון, קשה, עז; נמרץ, תקיף, סמכותי; נוקשה, קשיח, קשוח, חמור; שובב |
|
i todo se tembla de su fuerte chio (Gaon, Poezias) |
|
grande, pezgada i huerte, kon eya sumete en su sanya (Odisea) |
|
Mira komo Rinio es ermoza, es biva, es alegre, es fuerte, (Rinio, 1906) |
|
por los fuertes travajos ke les dio kon tuvlas i barro. (La segunda Ester, 1911) |
|
Shimshon, esta en prezio en sus sivdad, i eyos, fideles sivdadinos i buenos Pelishteos, se konsentian fuertes, en alto, viktoriozos, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
La azera mas fuerte i muy mas dechidida, de garrear la gerra i a kedar en vida? ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4732 |
fuertemente adv. |
בחוזקה |
|
La mujer se aserka del dormiente sin ruido. A la kama lo ata fuertemente. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
755 |
fuír v. |
ברח, נס, נמלט; נמנע מ-; סטה מ- |
|
i todos fuyendo kon esklamasiones, (Gaon, Poezias) |
|
Fuye, Ye'hu, fuye! Eskondete detras de este monte! (Papo, Navot) |
|
atestiguavan no deshar fuyir una okasion (Papo, Navot) |
|
Se ferira el puerpo. Se kedara echada. Se fuyira del rango. Ensultara soldada. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
el ve, no tengas duvdo el siente todo / i mizmo los pensamientos los mas sekretos / de vuestro korason no le son inkuviertos / ken se puede |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4733 |
fuírse v. refl. |
הסתלק, ברח, נמלט, חמק, התחמק, נעלם |
|
El ombre ke avia diez vezes reushido, de se fuir de eyos i avia surbivido; ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
eyos tiravan, tiravan sin destankar i fue kon grandes penas i manuvras ozadiozas ke yo pudi |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
756 |
fumeante adj. |
מעלה עשן |
|
Vendi yo al sol luzido por kandelas fumeantes (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
757 |
furia f. |
זעם, כעס, רוגז, חרון; בת שאול |
|
ni ser golpeado por furia de olas (Gaon, Poezias) |
|
Va dunke! Ovra, Izevel! Furia del inferno! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2423 |
furiozo adj. |
כעוס, זועם, נזעם, רוגז; נלהב, קנאי, מטורף, מלא רגשה |
|
Yo. furiozo de natura adopti la pasensia? (Papo, Navot) |
|
Anoche, sali furiozo komo olas del Kidron, (Papo, Navot) |
|
Mi kerida, ya te konosko bien ke sos furioza, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5194 |
furor m. |
כעס, זעם |
|
Paz i amor reinan kuando eskurese / el rededor del ogar paternal / mientres ke afuera todo se estremese / kon las furores de invierno infernal (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5278 |
fuzilar/fuzilyar/fuziyar v. |
ירה (כיתת יורים), הוציא להורג ביריה |
|
i la djustisia? eya me va arrestar i sin duvdo ke yo sere |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3232 |
fuzo m. |
כישור, פלך ; נרתיק; קופסת מטבעות זהב וכסף |
|
del fuzo i la rueka; i dales a tus servideras (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
758 |
fyel f. |
מרה; לענה |
|
i kon fyel la vida vos es amasada. (Gaon, Poezias) |
|
Aki ay entranyas fyel i pechaduras (Gaon, Poezias) |
|
tambien la komida mas ke fyel amarga (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2426 |
gana f. |
תיאבון, רצון, חשק, תשוקה |
|
me levantaria kada dia kon nueva gana, (Papo, Navot) |
|
Beya reina, kome oy sola; Yo no tengo gana. (Papo, Navot) |
|
stando, no se truvie de sus tumulto i piedra la gana (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4084 |
ganar v. |
הרוויח, זכה ב-; נהנה מ-, הפיק תועלת; ניצח, זכה; השתכר; רכש |
|
ke tuvieron la shans de ganar la nasion komo grandes lotoros (?) (La segunda Ester, 1911) |
|
Peni i me fatigi, kualo a ganar ayegi? Un kuarto muy silik ke se piedre un metalik (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
761 |
ganarse v. refl. |
זכה |
|
ma eya se gana kon su ermozura (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3234 |
gancho m. |
וו, אנקול, קרס; חכה, צלצל; וונעילה; עוגן; מסרגה |
|
la enkolgo en un gancho serka de la kama ornada, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4940 |
ganeden/ganeder (ebr.) |
גן עדן |
|
A Dio, Sinyor del Mundo! Dio tanto poderozo! Te rogo, en Gan-Eden, ke durman en repozo. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
762 |
garganta/gargante m. |
גרון, צואר |
|
No se ken un enkuvrido salta sovre mi garganta (Gaon, Poezias) |
|
Pues ke kon sus brazas kero dekorar yo mi garganta. (Gaon, Poezias) |
|
Konsintiendo yo repozo subordeno mi garganta (Gaon, Poezias) |
|
ke amedia noche kayo su garganta ... (Gaon, Poezias) |
|
kolga de kontino sovre sus garganta - (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3235 |
garsón (fr.) m. |
מלצר, דייל |
|
Alevanto un garson i aneyos servio platos yenos (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5103 |
gastado adj. |
משומש, שחוק, מחוק, בלוי, מבוזבז, מקולקל, נשחת, שכלה; מפונק |
|
Nombre gastado / kaer de su stado / vestir emprestado / es flama del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3236 |
gastar v. |
בזבז, הוציא כסף; בילה, כילה, קלקל, מירטט |
|
en su morada a su torno, gastando de vuestra moneda. (Odisea) |
|
Tanto se tuvo gastado i la shemura alado. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3237 |
gaviente/to (ebr.) m. |
גאה, גאוותן, יהיר, עז פנים |
|
Vido ayi a los novios gavientos. Djugando piedrikas (Odisea) |
|
'Vos, de mi madre los novios gavientos, yenos d'insolensia, (Odisea) |
|
I ek, los novios gavientos entraron. Despues s'asentaron (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
767 |
gayo m. |
תרנגול |
|
en meskla de miles salmeos de gayos. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2428 |
gerra f. |
מלחמה, קרב |
|
i por afuera siempre te menaza la gerra. (Papo, Navot) |
|
stavan deja en sus kazas, salvos de la mar i la gerra; (Odisea) |
|
I porke non abandono su relidjion es viktoriozo en kada kombate i gerra. (La segunda Ester, 1911) |
|
Es gerras ke uvo aki? D'aki un poko de raki por meter en la ferida, azer kedar la sangre korrida (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
La azera mas fuerte i muy mas dechidida, de garrear la gerra i a kedar en vida? ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4942 |
gerrear v. |
נלחם, נאבק, התקוטט |
|
La azera mas fuerte i muy mas dechidida, de garrear la gerra i a kedar en vida? ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
768 |
gerrero/gerreero m. |
לוחם |
|
Existieron puevlos flakos o gerreros (Gaon, Poezias) |
|
Segun terna el gerrero fiel dela ordenansa. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
770 |
geto m. |
גטו |
|
ma entre el geto kantan las mujeres (Gaon, Poezias) |
|
Al templo del geto entran los kozakos (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
772 |
giar v. |
הדריך, הנחה, הוביל, ניהל |
|
por un Dio el mundo deve ser giado. (Gaon, Poezias) |
|
si la alma gia el kuerpo siyado (Gaon, Poezias) |
|
Kisas este santo dirije i gia (Gaon, Poezias) |
|
Por las sferas el me gia sovre torres enkaladas (Gaon, Poezias) |
|
Yo ninyo delas vejezes veo tu sos ken me gia (Gaon, Poezias) |
|
La alma komanda kalkula i gia (Gaon, Poezias) |
|
dize - un supremo perpetue gia (Gaon, Poezias) |
|
i giar se venga asegun su gusto; (Gaon, Poezias) |
|
Esto diziendo gio, i Palas Atena lo seguia. (Odisea) |
|
el vero repentimiento kalmara la ravia del Kreador / i solo apaziguara su djusta rigor / avrid avrid los ojos i deshadvos |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
780 |
giarse v. refl. |
התנהל, התנהג, כלכל מעשיו |
|
i todo se gia kon muncho ruido (Gaon, Poezias) |
|
Giate kon espirito, kondusete kon prudensia, (Papo, Navot) |
|
Yo vo ser rey? Grasias Dios! Si, me vo giar kon sensia! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2431 |
gío m. |
חינוך, הכוונה |
|
En lugar de tomar enshemplo de sus malos gios, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3242 |
gizado m. |
בישול; תבשיל, נזיד |
|
Pan, la djerente serioza les trusho, i otros gizados, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
781 |
gloria f. |
תהילה, תפארת, הוד |
|
kuala nuestro puevlo rekonta kon gloria (Gaon, Poezias) |
|
i kantar tu gloria delantre ijos de Rehav'am. (Papo, Navot) |
|
Ayi ensima, los bilbilis i los pasharos se dan rendevu por kantar i por alavar la gloria del dia. (Rinio, 1906) |
|
Luz del kativerio i gloria de Israel! (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2433 |
glorifikarse v. refl. |
התהלל, התפאר, התרברב, פיאר את עצמו |
|
para glorifikarme kon eya i tener firmeza. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3243 |
godro adj. |
שמן, עבה, סמיך, עתיר שומן |
|
por resivir ekatomba de bueyes i godros kodreros. (Odisea) |
|
las kavras godras, i los bueyes ke sus piezes los arrastan. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
782 |
golor f. |
ריח, ניחוח |
|
i la saumaron kon muchos golores (Gaon, Poezias) |
|
metales, animales, plantas i flores / en diferentes kolores i |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2434 |
golpe m. |
מכה, מהלומה, אגרוף, הולם; הלם, שוק, זעזוע; תקיפה; יריה |
|
Si! Todos los golpes ke te daran! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
783 |
golpear v. |
דפק, הלם, הקיש, נקש |
|
ni ser golpeado por furia de olas (Gaon, Poezias) |
|
a maltratarvos, golpearvos delantre la djente (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4734 |
governador/governator m. |
מושל, שליט, נציב, נגיד |
|
Los kapitanes muestros, son los governadores de Aza i las kuatro sivdades mas mayores de muestro bravo puevlo, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2436 |
governar v. |
משל ב-, שלט ב-, ניהל; כלכל |
|
No, yo governo siempre kon mi veluntad de fierro, (Papo, Navot) |
|
Verguensa por un rey ke governa kon su voluntad! (Papo, Navot) |
|
En el dezierto nos governo kon la magna (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5279 |
governo/govierno m. |
ממשלה, שלטון,ממשל; מזון, מחיה, כלכלה |
|
el paiz esta yena de eshpiones, el keda ainda en las tinievlas del despotizmo, basho un |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3245 |
gozar (de) v. |
נהנה (מ-) |
|
kon lo k'al tino le viene mos aga gozar? Los poetas, (Odisea) |
|
i nuestro puevlo gozava en klaridades. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3246 |
gozarse v. refl. |
נהנה, התענג, התמלא שמחה, עלז |
|
El, stando ayi se gozava del pranso; ma los otros diozes (Odisea) |
|
para ke pues ke te vas a lavar i a gozarte en tu alma, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
784 |
gozo m. |
הנאה, תענוג, עונג, שמחה, ששון, מָשׂוֹשׂ, חדווה, עליזות |
|
portanto su kaza es sentro de gozo (Gaon, Poezias) |
|
I de rendir el gozo a toda la djuderia. (Papo, Navot) |
|
en muestra kaza beviendo los vinos, i yeno de gozo, (Odisea) |
|
alegria i gozo a toda la nasion. (La segunda Ester, 1911) |
|
El gozo mos kayo al pozo. (La segunda Ester, 1911) |
|
porke non estiende su braso poderozo / i los esparze en el aire komo polvo? / porke non se avre la tierra kon |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
785 |
gozozo adj. |
שמח, עליז |
|
alegres, gozozos, borrachos, rientes, (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
786 |
grandeza f. |
גאווה, יהירות; גדולה |
|
el es venturozo veer su grandeza (Gaon, Poezias) |
|
ya saves muy bien ke yo no bushko la grandeza (Papo, Navot) |
|
munchos palasios munchas |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
787 |
grandiozo adj. |
גאה, יהיר; מפואר, נהדר, נשגב, גרנדיוזי |
|
ke sierto domina un Dio grandiozo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4735 |
grandor/grandura m. |
גדולה, תפארת, רוממות, יפעה; מוטת כנפיים; ממד, מידה, שיעור, גודל |
|
No era prova esto a kien apartenia, la fuersa, la grandura i la barragania? ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5195 |
grano m. |
גרעין, גרגר; ניצה, כפתור של פרח; פצע, מורסה, אבעבועה; מטבע; מידת משקל |
|
Elas! sin ti o bienfeziente blanko tanto /el mundo temblaria kon espanto / porke sin ti el segador en el verano / no kortaria espigas el presiozo grano (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
788 |
grasia f. |
חן, חסד, קסם; חסד עליון |
|
Sin bushkar su grasia i su rekompensa (Gaon, Poezias) |
|
Yo vo ser rey? Grasias Dios! Si, me vo giar kon sensia! (Papo, Navot) |
|
El sielo esta puro, el sol relumbra kon muncha grasia, (Rinio, 1906) |
|
I de demandar del rey grasia por la muncha pecha? (La segunda Ester, 1911) |
|
Grasias a Ester la reina ken favor de los djidios del rey demando (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
789 |
grasiozo adj. |
חינני, מלא חן, מלבב, נחמד, חמוד, נאה, נעים, חביב, מקסים, מושך את הלב, רב חסד |
|
no ay komo eya grasioza i linda (Gaon, Poezias) |
|
basho de un arvol, komo una nimfa grasioza, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
790 |
gritar v. |
צעק, זעק, צרח, צווח, קרא בקול; רגז, קצף; גער, נזף |
|
gritan los uspedes i el vazo yeno, (Gaon, Poezias) |
|
I una boz grito en el aire: ''Tembla malino! (Papo, Navot) |
|
'Animales, yo so mas feros ke vozotros!'' griti (Papo, Navot) |
|
Kuando penso ke yo esto kazado i ke tengo dos kriaturas, mi konsensia me grita: Kualo estas aziendo? (Rinio, 1906) |
|
Por el otro lugar el korason me grita: Tu sos mansevo, la vida es la vida, (Rinio, 1906) |
|
Apenas amanese, gritando Aufstehen, kon palos, kon rempushos - afín ke s'adjileen ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
La gritan, la aharvan, a kada paso i paso, su nombre es agora el numero al braso. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
O Dio guadrame del ipokrita / komo akel animal ke non |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2444 |
grito m. |
צעקה, זעקה, צריחה; גערה |
|
Miles de gritos orrivles suvieron a los sielos: (Papo, Navot) |
|
A los gritos i djemidos los vezinos son reunidos (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Sin seer ipokrito kon razon echar grito: fin kuando vas atemar la moneda del djudio tomar? (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
En segida kon gritos: ''Shimshon, te aferrimos! Estas en muestras manos! No puedes mas salvarte!'' ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Gritos de plasa / komida de prasa / morar kon basha klasa / desgusto del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
el ke formo vuestra oreja i la mia / non oira los |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3249 |
grota f. |
מערה |
|
lo aijo, aunandose kon Poseidon en su grota (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
791 |
grupo/grupa m. |
קבוצה, חבורה; צרור מטבעות כסף קשור ומוחתם |
|
A grupos a grupos al templo se traeen (Gaon, Poezias) |
|
Azanos, grupos, grupos, se vian adjuntados, en un lugar o otro oyendo enkantados de bokas de personas ke kon sus ojos vieron, o de buen manadero las kozas las sintieron. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
A la stasion fínala después ke s'abasharon, al grupo de mansevas de yir le ordonaron. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
792 |
guadrar v. |
שמר, הגן על; הסתיר, הצפין |
|
ma es imposivle se guarden dos leyes (Gaon, Poezias) |
|
pues komo los guarda entre la talega (Gaon, Poezias) |
|
pero guadrarlos puedras, i ser rey en tus salas. I un ombre (Odisea) |
|
El Dio del sielo katara, su bendision vos dara, de peligro vos guadrara, sus fases relumbrara. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
K'el Dio de Israel ke ninguno no lo via, i ande se topava ninguno no savia, sus diozes esta vez lo avian sometido, i pedrio poder de guadrar a su kerido? ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Avlas de bovo / ojada de lovo / de fuego I rovo / te guadre el Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
O Dio |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3251 |
guay! interj. |
אוי! אויה! אבוי! |
|
'Guay! Kuanto stan los mortales dispostos a blamar los diozes! (Odisea) |
|
Guay senyores! Oy nos topamos bashos i menospresiados (La segunda Ester, 1911) |
|
ma su korason |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2445 |
guérfano m. |
יתום |
|
Suspiros de bivdas amargadas i de guerfanos (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4946 |
guerta/guerte f. |
גן, גינה, גן ציבורי, פארק; גן ירק |
|
O bien kon sus amigas a pasear se iya, en kampos o en guertas, i flores akojia. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2446 |
guertelano n. |
גנן; איכר |
|
de degoyar este suzio guertelano. (Papo, Navot) |
|
antes de destruyir un inosente guertelano! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
794 |
guerto m. |
גן, גינה; גן ירק |
|
Entre guertos balsamados kon almiskle i ensensio (Gaon, Poezias) |
|
sale por los guertos deznuda sus pechos (Gaon, Poezias) |
|
Por guertos la veen noches de verano (Gaon, Poezias) |
|
En un guerto sareado kon luengas de leones (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
798 |
gueso m. |
עצם, גרם; כף נעליים (עשויה עצם) |
|
ma esperar prime ke guesos podridos (Gaon, Poezias) |
|
d'uno ke los guesos blankos s'estan pudriendo de luvia (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
799 |
guespede m. |
אורח |
|
gritan los uspedes i el vazo yeno, (Gaon, Poezias) |
|
i era komo un guespede, komo Mentes, rey de los Tafios. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4947 |
guezmo m. |
ריח |
|
I entindio estonses de ke se espandia un guezmo de asado de noche i de dia. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
800 |
gusto m. |
טעם; רצון, תיאבון; הנאה, אושר, תענוג, סיפוק; נטיה, חוש טעם |
|
i giar se venga asegun su gusto; (Gaon, Poezias) |
|
onde no podremos azer nuestro gusto. (Gaon, Poezias) |
|
Si akel es un sharlatan, vos eres un prodestan: de pekado no vos espantash, a vuestra mujer gritash porke azen lo djusto kada una a su gusto. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4094 |
gustozo adj. |
מאושר, שמח, עליז, מלא גיל; עשוי בחן וטעם |
|
gustozos i alegres estemos toda la vida, (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4095 |
haham (ebr.) m. & adj. (pl. hahamim) |
חכם, ידען, למדן, מלומד; רב ספרדי |
|
Yo senyor Haham, yo me prezentare kon la letra onde el rey (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
802 |
harem (t.) m. |
הרמון; איסור על גברים לראות פני נשים מוסלמיות שלא מהמשפחה |
|
demas ke no manke el harem aparte (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5109 |
haver (ebr.) m. (pl.: haverim/haveres) |
חבר, רע, עמית, שותף; חבר (בארגון) |
|
Vizino borozo / haver mentirozo / amigo selozo / enfastio del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
Tiempo enuvlado / haver malavlado / mirada de lado / angustia del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
Amigo eskarso / nemigo deskalso / haver ke es falso / aborrese el Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
Amigo en sensia / haver de konsensia / mujer de pasensia / bendision del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
803 |
hazino m. |
חולה, פציינט |
|
Ken komo el pudo kurar los hazinos (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5110 |
hazinura f. |
מחלה, חולי; נכות; דאגה, צרה, אובססיה; הרגל רע שקשה להגמל ממנו |
|
Torpedad, lokura / hazindad sin kura / prizion sin mankura / desplazer del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5111 |
holera f. |
כולרה |
|
Vieja kon mesta / holera i pesta / mujer mal onesta / punision del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
804 |
idea f. |
השגה, תפיסה, ידיעה, מושג, מושכל, רעיון, מחשבה, אידיאה; דעה |
|
Su biblia inche atodos idea (Gaon, Poezias) |
|
Una idea muy djusta me esta viniendo en el korason (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2448 |
idolatría f. |
עבודת אלילים, עבודה זרה |
|
De alimpiar la suziedad de la idolatria, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
805 |
ídolo m. |
אליל, פסל, פסיל |
|
Konst. Idolos son todos de palo pudrido (Gaon, Poezias) |
|
idolos no pueden kaminar derecho (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
807 |
igera/igero n. |
עץ תאנה |
|
basho de sus vides i de su igera. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2449 |
igual adj. |
זהה, שווה, שווה ערך, שקול |
|
ke kon sanya, me invitavan a ser sus iguales. (Papo, Navot) |
|
paso una donzeya de ermozura sin igual (Papo, Navot) |
|
I el, igual a un dio, s'aserko de los novios al punto. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3255 |
igualar v. |
היה שווה ל- |
|
de Polifemos k'iguala a un dio, i su huersa es grande (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
808 |
igualmente adv. |
באֹפֶן שווה, באותו אֹפֶן |
|
yeno era igualmente i de tristes impresiones. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3831 |
ija f. |
בת, ילדה |
|
Eya es un andjel, enfin es una ija kon la kuala la persona puede bivir venturoza, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4948 |
ijiko m. |
ילדון, בן קטן |
|
La linda djovinika, ijika muy kerida, ke sus parientes todo le davan en su vida. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
809 |
ijo m. |
בן, ילד |
|
ke matados sean padre junto ijo. (Gaon, Poezias) |
|
Rikeza sin ijo / la kaza sin rijo / konak sin kortijo / takserat del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4739 |
ilo m. |
חוט; להב (צד חותך של סכין/חרב) |
|
Entiende lo ke pasa, un djesto brusko aze, i komo si son filos las kuedras las dezaze. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
810 |
iluminar v. |
האיר, הנהיר; קישט באורות; אייר |
|
Eyas oy luminan komo las estreyas (Gaon, Poezias) |
|
sus ojos luminan komo las estreas (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2451 |
iluzión f. |
אחיזת עיניים, הזיה, דמיון שוא; אשליה |
|
Repozate, dezbarasate de las iluziones! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3256 |
imajinar v. |
דמיין, הגה, תאר לעצמו, דימה, שיער |
|
Porke no me imajino k'a pie tu aki arrivates. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2452 |
imenso adj. |
ענק, עצום, כביר, בלי שיעור |
|
ke kargan mi alma de una tristeza imensa! (Papo, Navot) |
|
O Kreador! Dio santo i poderozo / kreates un mundo grande i ermozo / sielo i tierra todo |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2453 |
imitar v. |
חיקה |
|
Imitas verguensozamente Avimeleh i Par'o, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3257 |
imortal adj. |
נצחי |
|
los imortales en mi korason i ke kreo k'ansina (Odisea) |
|
donos a los imortales ke moran en los sielos anchos? (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2454 |
impedir v. |
מנע, עיכב, עצר, שם מכשול, קידם פני; נעצב, הצטער; נפגע |
|
Ma? ken me impidio de kondenar su insolensia? (Papo, Navot) |
|
la impedi de fuyir. Ek la, az segun tu plazer!'' (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2456 |
impío adj. |
חסר רחמים, חסר לב |
|
Sakudidvos del yugo de vuestros reyes impios! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4097 |
implorar v. |
התחנן, ביקש, עתר, הפציר |
|
Del rey de una piadad suprema implorare. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
812 |
importansa f. |
חשיבות |
|
Sus muchas mankezas son sin importansa (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3259 |
importar v. |
ייבא; היה חשוב |
|
Esto es ke les importa aneyos, la lira i el kante. (Odisea) |
|
Ke sepa! Si, ke Katerina sepa ke yo amo a su marido, esto no me importa! (Rinio, 1906) |
|
uf! despues de todo, ke me |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
813 |
imposivle adj. |
בלתי אפשרי, לא יתכן, מןהנמנע; בלתי נסבל |
|
ma es imposivle se guarden dos leyes (Gaon, Poezias) |
|
Es imposivle! Non savesh la negra natura (La segunda Ester, 1911) |
|
kale tener pasensia, |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
814 |
impotente adj. |
עקר, חסר אונים, חסר כוח גברא, אימפוטנט |
|
Dio ke es meskino i es impotente (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2457 |
impozante (fr.) adj. |
נהדר, מפואר, מרשים, עצום, נעלה, נשגב, מלא הוד, נערץ |
|
Los arvoles formaron una ombra impozante, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
815 |
impresión f. |
רושם, התרשמות; הדפסה, תדפיס, הדפס |
|
yeno era igualmente i de tristes impresiones. (Gaon, Poezias) |
|
todo esto me aze una dulse impresion. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
816 |
impresionar v. |
הרשים, הותיר רושם |
|
pues impresionados salen ala dansa, (Gaon, Poezias) |
|
pues impresionado avlar el empesa: (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5461 |
imprudente adj. |
בלתי זהיר, רשלני, פזיז |
|
kruel malo infame i |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
818 |
impulsar v. |
דחף; המריץ, דירבן, הניע |
|
ke diozes djigantes la son impulsando, (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
819 |
impuro adj. |
לא טהור, טמא, לא נקי |
|
todo falso i impuro todo loko trokamiento. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
820 |
inchir v. |
מילא, גדש; פיטם, הלעיט |
|
inchirlo de pazmo i de esperansa. (Gaon, Poezias) |
|
Su biblia inche atodos idea (Gaon, Poezias) |
|
Roivan, inchian el aire de vosiferasion, (Papo, Navot) |
|
ke este par reinante, para inchir su trezoro, (Papo, Navot) |
|
i los enchia kon vino un moso, ke iya-venia. (Odisea) |
|
i mosos fina los bodres inchian djarros kon bevienda. (Odisea) |
|
Siendo save ke yo vine a inchir agua i ke ainda no retorni? (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2460 |
inchirse v. refl. |
התמלא, התנפח, השמין, התפטם |
|
se inche por eya de dezeos sin mizura, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2461 |
indiferente adj. |
אדיש |
|
Ma, pasi indiferente sovre este spetaklo, (Papo, Navot) |
|
ma su korason guay duro i |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
822 |
indikar v. |
סימן, הראה, רמז על, הצביע |
|
indikar al mundo el mijor kamino (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3262 |
indinyarse v. refl. |
התקומם נגד, התמרמר, זעם |
|
stan en tu kaza fiestando. Se indinyaria un ombre (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2462 |
indinyo adj. |
בלתי מכובד, בלתי ראוי, לא יאה, לא הולם; נתעב, בזוי, שפל, מגונה |
|
Si, so indinyo, porke abandoni la severidad. (Papo, Navot) |
|
O, yo so indinyo de ti! ma no de infieldad! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4740 |
indjenio m. |
זריזות, כשרון, מיומנות; כושר המצאה, תחבולה, תכסיס, המצאה |
|
Ke modo kon endjenios, el ombre apanyaron, los ojos le vaziaron i lo enkarselaron. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5196 |
indjustamente adv. |
שלא בצדק |
|
Invierno, sezon indjustamente aborresida / sos mi amiga, porke debasho tu kara palida / ay ermozuras komo las ke en suenyo pasan / figuras, vistas, tanto lindas ke plasan la realidad / ma son mas puras ke la verdad (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2464 |
indjustisia f. |
חוסר צדק, אי צדק, עיוות דין |
|
Por dientro, la indjustisia reina en tu tierra, (Papo, Navot) |
|
el ke formo vuestra oreja i la mia / non oira los gritos del prove, del meskino / enfin de las viktimas de vuestra porfia? / el ke izo vuestro ojo, non vera kon tino / vuestras |
|
kualo? el Todo Poderozo l Abastado / a estas |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4099 |
induljente adj. |
ותרן, פשרן, סלחן, רך, סלחני; סובלני |
|
Induljente, kontente, plaziente i modesto. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5465 |
infame adj. |
בזוי, שפל |
|
kruel malo |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2465 |
infamía f. |
שפלות, חרפה |
|
ensuziados de la dezonor i la infamia. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2466 |
infernal adj. |
גהינומי, תופתי, נורא |
|
Ke vengansa me digas barbara! ke plan infernal (Papo, Navot) |
|
No vo ser el instrumento de tus planes infernales, (Papo, Navot) |
|
Paz i amor reinan kuando eskurese / el rededor del ogar paternal / mientres ke afuera todo se estremese / kon las furores de invierno infernal (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
823 |
inferno m. |
גהינום, תופת |
|
podia vengarse i sin el inferno. (Gaon, Poezias) |
|
Va dunke! Ovra, Izevel! Furia del inferno! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2469 |
infidelidad/infidelitá f. |
בוגדנות, אי נאמנות |
|
O, yo so indinyo de ti! ma no de infieldad! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
824 |
influensa f. |
השפעה; שפעת |
|
dientro las venas es su influensa (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4100 |
infortunado adj. |
ביש מזל, מסכן, אומלל |
|
Rogando en favor de mis infortunados ermanos (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2470 |
ingratitud f. |
כפיות טובה |
|
Alteza, yo no so amigo de la ingratitud; (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5466 |
ingrato adj. |
כפוי טובה |
|
ladron, ipokrita, |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3835 |
inklinarse v. refl. |
היטה עצמו, התכופף, הרכין עצמו |
|
me inklino a eya sin avlar, sin pensar, i sin razonar. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2471 |
inkognito adj.& adv. |
בלתי ידוע, לא מוכר, נעלם (מתמט.); בעילום שם, אינקוגניטו |
|
Mi salida inkonito, sin akompanyadores, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2472 |
inkonsientemente adv. |
בבלי דעת, בלי הכרה |
|
Inkonsientemente me topi dientro la shara: (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3263 |
inolvidavle adj. |
בלתי נשכח |
|
porke mas d'otra mujer tengo inolvidavle tristeza; (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
825 |
inosente adj. |
תם, תמים; חף מפשע, זכאי |
|
Dias inda inosente resitando orasiones (Gaon, Poezias) |
|
antes de destruyir un inosente guertelano! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2474 |
insidente m. |
תקרית, ארוע |
|
Tuvites un insidente? Alguna aventura? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
826 |
insistir v. |
הפציר, דרש בתוקף, סירהב |
|
sin ke El insista bushkarse partido (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2475 |
insolensia f. |
חוצפה, עזות פנים |
|
Yo sufri la insolensia, devini tolerante, (Papo, Navot) |
|
Ma? ken me impidio de kondenar su insolensia? (Papo, Navot) |
|
De sufrir la insolensia de un basho sudito, (Papo, Navot) |
|
'Vos, de mi madre los novios gavientos, yenos d'insolensia, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2478 |
insolente adj. |
חוצפן, חצוף, עז פנים; שחצן, רברבן |
|
Ke? Insolente! Ulvidas la onra ke me deves? (Papo, Navot) |
|
de atakar kon ira sus ofensador insolente. (Papo, Navot) |
|
puedes tiranizar a la bivda al meskino / al triste i abatido, kitarles el tino? / el ser vanitozo stupido i orgoliozo / inyorante |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5113 |
insomnia f. |
נדודי שינה |
|
Barajas en kaza / insonia sin kavza / kon lokas kien kaza / postemas del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
827 |
inspirar v. |
שאף רוח; השרה, נתן השראה |
|
Kisas los eroes inspiran pasensia (Gaon, Poezias) |
|
i oras de miedo inspira pasensia. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
829 |
instruksión f. |
הוראה, השכלה, חינוך, הקניית דעת |
|
ditas instruksiones me kavzan mas penas (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2480 |
instrumento m. |
כלי, מכשיר; כלי נגינה |
|
No vo ser el instrumento de tus planes infernales, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4949 |
insultar v. |
העליב, גידף |
|
Se ferira el puerpo. Se kedara echada. Se fuyira del rango. Ensultara soldada. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4427 |
intelijensia f. |
שכל, בינה, מישכל, איטליגנציה |
|
Eres muy bien loka en kitando de vuestra boka maldision al ke vos toka kon intelijensia poka. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3265 |
intento m. |
כוונה, מטרה |
|
Ermes ansi le favlo; ma malgrado su bueno intento, (Odisea) |
|
'O! estranyero, kon muy buen intento me dizes las kozas, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5282 |
interés m. |
עניין; ריבית |
|
ma yo veo todo eskuro, dia por dia vemos las intrigas de la korte, eyos miran mas presto sus |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5468 |
interesarse v. refl. |
התעניין, מצא עניין ב-; נטל חלק בעסק |
|
solo asi se pensa del prove no |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2481 |
intrepido/intrepidio adj. |
אמיץ לב |
|
Tu, el intrepidio Ah'av, terror de las nasiones, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5283 |
intriga f. |
תכך (תככים), קנוניה, אינטריגה |
|
ma yo veo todo eskuro, dia por dia vemos las |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2482 |
inumano adj. |
אכזר, בלתי אנושי |
|
Inumana! Asote de los desgrasiados djudios! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3267 |
investigar v. |
חקר |
|
i por tu padre, ke londje se topa, va i investiga (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5198 |
invierno m. |
חורף |
|
Paz i amor reinan kuando eskurese / el rededor del ogar paternal / mientres ke afuera todo se estremese / kon las furores de invierno infernal (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
830 |
invitar v. |
הזמין |
|
invitar el vino asus kompanieros (Gaon, Poezias) |
|
O te invito a pasear entre las montanyas (Papo, Navot) |
|
ke kon sanya, me invitavan a ser sus iguales. (Papo, Navot) |
|
oye d'algun endevino, ke eya invita a su sala. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
831 |
invizivle adj. |
בלתי נראה |
|
Dito ponte invizivle ami sierve por sendero (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4428 |
inyorante/inyorente n.& adj. |
בור, בער, עם הארץ, חסר ידע, אנאלפבית |
|
Ma so muy malorozo de tener mujer inyorante komo las de avante. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Segun mi pareser muy inyorante deves ser; meldar del todo no savesh, no azes ke lo ke vesh. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
puedes tiranizar a la bivda al meskino / al triste i abatido, kitarles el tino? / el ser vanitozo stupido i orgoliozo / |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4430 |
ipókrita/o adj.& m. |
מתעה, רמאי, נוכל; צבוע, מתחסד, דו פרצופי |
|
Sin seer ipokrito kon razon echar grito: fin kuando vas atemar la moneda del djudio tomar? (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
ladron, |
|
O Dio guadrame del |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
832 |
ir v. |
הלך, ניגש אל, ביקר; כלה; חלף (זמן); פועל עזר לציון הווה מתמשך/עתיד; התאים |
|
Muchachos se moven, yendo i viniendo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2485 |
ira f. |
כעס, זעם, חימה, כעס גדול |
|
de atakar kon ira sus ofensador insolente. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4102 |
Israel m. |
ישראל |
|
Luz del kativerio i gloria de Israel! (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
833 |
istoria f. |
סיפור; היסטוריה, דברי הימים |
|
Despues ke veluntas saver la istoria (Gaon, Poezias) |
|
mas ke una oja de triste istoria. (Gaon, Poezias) |
|
siempre sus istoria - me trae konsuelo. (Gaon, Poezias) |
|
De mas, en la istoria vas a kedar membrada, onrada, alavada i mucho estimada''. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
de la virtud el ombre pedrio la memoria / de la santedad non kedo ke la |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5284 |
italiano m. & adj. |
איטלקית; איטלקי |
|
todo en siendo aleman, se aze pasar komo sudito |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3269 |
izla f. |
אי |
|
en una izla entornada de aguas kon rika arvolera, (Odisea) |
|
ma bivo sta i se topa en una izla entornada (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5285 |
jeometría f. |
גאומטריה |
|
verso las nueve yo fui al laboratorio, dezvelopi los klishes i izi un relevo |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2486 |
kada adj. |
כל- |
|
me levantaria kada dia kon nueva gana, (Papo, Navot) |
|
de kada parte tenia una servidera fidela. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
836 |
kadavre (fr.) m. |
גופה, גוויה, פגר, נבלה |
|
Ayi el kadavre resta sin enterro (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
837 |
kadena f. |
שרשרת, שלשלת; שרשרת ארועים הקשורים זה בזה |
|
vino el Dio firme rankar sus kadenas. (Gaon, Poezias) |
|
i komo ke atan mis pies kon kadenas. (Gaon, Poezias) |
|
eyas le kolgaron la kadena santa. (Gaon, Poezias) |
|
No puedes mas sufrir mis kadenas, (Papo, Navot) |
|
las dulses kadenas ke te detenian atado, (Papo, Navot) |
|
se va kedar; i si mizmo va star kon kadenas atado, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3273 |
kadenado (port.) m. |
מנעול, בריח, שרשרת |
|
de plata, i el kadenado serro kon la fita de kuero. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5286 |
kafé (fr.)/kafén m. |
קפה; בית קפה |
|
loke topo interesante es la konversasion ke tuvi anoche al |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3836 |
kaje adv. |
כמעט, כאילו, כביכול |
|
Estas muntanyas de enfrente onde yo pasi kaje toda mi chikez en la mandra de mi padre, (Rinio, 1906) |
|
I kaje kada noche estando a la kama, se kuvre la kavesa, los yora i esklama: ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
840 |
kale (catal.) conj. |
צריך ל-, יש צרך ל- |
|
kale ver enkantos ke Dio presigido (Gaon, Poezias) |
|
Amanyana kale ke le de una repuesta, ke repuesta ke le de? (Rinio, 1906) |
|
Es ombre patron de Ley, en su mujer tiene fey, no kale ke se lo diga porke no eche miga. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4432 |
kaler (catal.) v. |
צריך, יש צרך, עליו ל- |
|
A la vezina kale ver, ke eya kon su saver al marido i su ijo te los kito al kortijo. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5473 |
kalidad/kalitá f. |
איכות |
|
kruel malo infame i imprudente / de la rasa de los bandidos prezidente / son sin duvda |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
841 |
kalkolar /kalkular v. |
חישב, העריך, ערך חשבון; הוציא כסף במידה |
|
La alma komanda kalkula i gia (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
842 |
kalma f. |
שקט, דומיה; שלווה, רוגע, מרגוע; מנוחה, הפוגה |
|
i sus orasiones se dizen kon kalmo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
843 |
kalmamente adv. |
בשקט, ברוגע |
|
pues ordena ke yo ande kalmamente asu lado. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2489 |
kalmar v. |
שיכך, הרגיע, השקיט, הקל |
|
El sharmo de la natura me kalmo un momento, (Papo, Navot) |
|
el vero repentimiento |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3274 |
kalmarse v. refl. |
נרגע, שקט |
|
va a kalmarse, porke no puedra en ninguna manera (Odisea) |
|
No se kere doktor yamar; ansi el ninyo se va kalmar, frios no le va tomar. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
844 |
kalmo adj. |
שקט, שוקט, שלו, רגוע, רוגע, נינוח, שאנן; אדיש, שווה נפש, קהה רגש, קר רוח, קר מזג |
|
en la alma kalma del Kagan orozo; (Gaon, Poezias) |
|
Bruklof la umilde mostra seer kalma. (Gaon, Poezias) |
|
Entre sus viziones una noche kalma (Gaon, Poezias) |
|
lugo todos restan kalmos i se prenden de el pazmo. (Gaon, Poezias) |
|
pues eya desiende kalma ala plasa (Gaon, Poezias) |
|
Onesto i kalmo de alturas vino (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5475 |
kalmo m. cf. kalma |
|
|
O Dio guadrame del ipokrita / komo akel animal ke non grita / ma kon |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4434 |
kalsado m. |
נעל, מנעל, מגף |
|
Ma kale deshar sin kalsado ami ijo regalado, o seer endevdado o rovado por no azer pekado. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
850 |
kama f. |
מיטה, ערש, יצוע |
|
dansan kada noche deredor mi kama. (Gaon, Poezias) |
|
Eya se sakude dientro su kama (Gaon, Poezias) |
|
se estiro en su kama ayi, en pensadas undido. (Odisea) |
|
La mujer se aserka del dormiente sin ruido. A la kama lo ata fuertemente. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
852 |
kamarada n. |
חבר, ידיד, רע, עמית |
|
kon armas de Hemil i sus kamarados. (Gaon, Poezias) |
|
el desgrasiado, ke londje de sus kamaradas mal yeva (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4435 |
kamareta f. |
חדר, חדר שינה |
|
Los perdes se dezazieron, los menderes se purieron, se kere una esterika para la kamaretika. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Ya eskapo su rijo segun eya kijo: areno bien las puertas, ya adovo dos kamaretas, (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
853 |
kambiar v. |
החליף, המיר |
|
kambiaron su nombre i en su garganta (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
854 |
kaminar v. |
הלך, צעד, פסע, התהלך, טייל |
|
idolos no pueden kaminar derecho (Gaon, Poezias) |
|
Anoche kaminates por todas las plasas de Shomron. (Papo, Navot) |
|
Kamino komo kosha, tengo grande kongosha de levantar mender i kavesales ke es echo de animales. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
855 |
kamino m. |
דרך, נתיב, נתיבה, מסלול |
|
La sensia razona i bushka kamino (Gaon, Poezias) |
|
Atras - dize el kon sanya, largo es este kamino (Gaon, Poezias) |
|
ma ultimamente danyo su kamino (Gaon, Poezias) |
|
I el Dio bendicho siguo su kamino (Gaon, Poezias) |
|
eskojer se deve el mijor kamino. (Gaon, Poezias) |
|
degoyados sin piadad por todos sus kaminos. (Papo, Navot) |
|
se metio komo un pilar sovre mi kamino (Papo, Navot) |
|
Por el kamino nos presigio el rey Amalek, (La segunda Ester, 1911) |
|
No seas komo el vezino ke perdio el buen kamino: no miran sus keazeres, avlan mal delas mujeres. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
i retomi de nuevo el |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3277 |
kamiza f. |
כתונת, חולצה |
|
se asento a la kama, kito su kamiza moyete, (Odisea) |
|
Luvia arrojada / kamiza mojada / mujer anojada / kastigo del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
860 |
kampana f. |
פעמון; אורלוגין; כינוי לדייקן |
|
no ay templo sin ke kampana resone (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2493 |
kampo m. |
שדה, אחו; אזור כפרי; מחנה |
|
La luvia no rebive mas tus kampos i soledades, (Papo, Navot) |
|
a la sivdad, ma ke londje a los kampos sta males yevando, (Odisea) |
|
I onde esta su famiya, i onde sus kampos natales? (Odisea) |
|
Ke me vale todos estos kampos de mi padre ke me kedaran a mi por eredad, (Rinio, 1906) |
|
El ke kemo sus kampos de trigo i olivares, por mezo de rapozas - sien i sinkuenta pares ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Ma kuando a Birkenau, el kampo de la muerte entro, d'un punto al otro, se le troko la suerte. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
O bien kon sus amigas a pasear se iya, en kampos o en guertas, i flores akojia. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
Pasaron siete dias, la meten en komando, En otro blok del kampo agora 'sta morando. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
i retomi de nuevo el kamino de nuestro |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
861 |
kandela f. |
נר |
|
Vendi yo al sol luzido por kandelas fumeantes (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
862 |
kandil m. |
עששית, מנורת שמן; שתוי |
|
kandiles pekenyos yevan en sus palmas (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
863 |
kanez m.& adj. |
זקן, ישיש |
|
Harvaron kanezes kon virgas de fierro, (Gaon, Poezias) |
|
El kanez alegre se move orozo (Gaon, Poezias) |
|
un kanez entonses salio ensanyado (Gaon, Poezias) |
|
El kanez palido torna komo antes (Gaon, Poezias) |
|
El kanez temblando mira la espada (Gaon, Poezias) |
|
Un malo kanez ke una ermoza vinya tiene, (Papo, Navot) |
|
i deskuvreme el nombre de este povre kanez! (Papo, Navot) |
|
Devini tolerante delantre de este kanez? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3280 |
kanistro (it.) m. |
סל נצרים, טנא |
|
i servideras kanistros kon panes de trigo servian, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3839 |
kansado adj. |
עייף, יגע, לאה, חסר כוח, תשוש |
|
El viajador kansado kontempla las blankas palombas ke vienen a banyarsen... (Rinio, 1906) |
|
Vine muncho kansado de aver tanto penado. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
868 |
kansante adj. |
מעייף ,מייגע, מעיק |
|
Ovligos kansantes vuestra fey somete (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
869 |
kansar v. |
עייף, ייגע, הלאה, הוגיע |
|
kansarla empesa un amargo yanto (Gaon, Poezias) |
|
Son ya kuantos dias ke mi alma kansa (Gaon, Poezias) |
|
Son ya kuantos dias ke mi alma kansa (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4104 |
kansarse v. refl. |
התעייף, התייגע, נלאה |
|
Ya kansimos de darle muncho dinero sin kuenta. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2497 |
kanseria /kansería f. |
עייפות, לאות, רפיון, חולשה |
|
Esta fue la kanseria de kuala me avlates. (Papo, Navot) |
|
i beveraje, kuando la kanseria aferra sus miembros, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2498 |
kanso adj. |
עייף, יגע, לאה, חסר כוח, תשוש |
|
al entender, siendo entrates komo bestia kansa (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
878 |
kantar (1) m. |
שיר, שירה |
|
El eskucha penseriozo los kantares resitados (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
872 |
kantar v. |
שר, זימר |
|
ayi onde siente ke kantan i tanyen. (Gaon, Poezias) |
|
ma entre el geto kantan las mujeres (Gaon, Poezias) |
|
pues ranka espinos i kanta kon zelo. (Gaon, Poezias) |
|
kanto kantes desperado sin saver por ke eskopo, (Gaon, Poezias) |
|
pues venir i ser parados kanta el en el silensio: (Gaon, Poezias) |
|
todos eyos salmeantes sus kantar en mis oidos. (Gaon, Poezias) |
|
i kantar tu gloria delantre ijos de Rehav'am. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
879 |
kante m. |
שיר, לחן |
|
realsandose tu alma konponiendo akel kante. (Gaon, Poezias) |
|
kanto kantes desperado sin saver por ke eskopo, (Gaon, Poezias) |
|
kada uno kuerdas fiere i resone siertos kantes. (Gaon, Poezias) |
|
kantos al Untado yenos de dezeo. (Gaon, Poezias) |
|
el ruisenyor aze a sentir su dulse kante (Papo, Navot) |
|
fija d'Ikarios, el kante divino; i por la eskalera (Odisea) |
|
kantes i bailes, los kualos son los ornamientos del pranso. (Odisea) |
|
Esto es ke les importa aneyos, la lira i el kante. (Odisea) |
|
Nos das los envigorantes aires las tempestas / ke los desho azer mis karas koloradas / i mi alegria es dulse komo la de fiestas / i mi korason late un kante de enamoradas (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
883 |
kantón m. |
פינה, זווית, קרן זווית; קנטון |
|
esparzio su puevlo por kuatro kantones (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2501 |
kapache (it.) adj. |
מוכשר, כשרוני, זריז, מיומן, כשיר, בעל יכולת, מומחה; מסוגל |
|
Eliya'hu, porke? Sere yo kapase de pardjurar? (Papo, Navot) |
|
i se el rey de los Tafios, ke son marineros kapaches. (Odisea) |
|
dize k'el rey de los Tafios el es, remadores kapaches.'' (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4744 |
kapitán m. |
קפיטן, סרן; ראש, מנהיג |
|
Despu?s de poko tiempo la djovena en viendo ke el serro sus ojos i ya esta durmiendo, se va a la ventana, los kapitanes yama - ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4105 |
kapo (it.) m. |
ראש, מנהיג, מנהל, מדריך רוחני |
|
Eminensia! Nuestro kapo spirituel! (La segunda Ester, 1911) |
|
muestras trupas estan dezorganizadas, mankamos de buenos |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3287 |
kara f. |
פנים, פרצוף, קלסתר; לחיים; גפת הנעל (החלק העליון של הנעל) |
|
un velo resplandesiente tuviendo delantre sus karas; (Odisea) |
|
Ire serka la fuente me lavare la kara por refreskarme un poko... (Rinio, 1906) |
|
I vos, mi nikochera, porke esta negra kara? (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4745 |
karesar (fr.) v. |
ליטף |
|
de noche kon el ombre, i mientres ke lo stava bezando i karesando i ke lo abrasava, kon boz ke seduizia le iva demandando: ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
884 |
karga f. |
משא, מטען, משקל, עומס; עול, נטל, מעמסה, חובה, שליחות |
|
Mi vasto palasio me es ami karga (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
885 |
kargado adj. |
עמוס, טעון; אחראי ל-, ממונה על; שתוי, שיכור |
|
Por nuves kargadas la luna se trasa (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
886 |
kargar v. |
העמיס, הטעין, טען, שיגר חבילות; הטיל משימה |
|
kual kargo pekados de toda la djente. (Gaon, Poezias) |
|
ke kargan mi alma de una tristeza imensa! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2503 |
kargo m. |
מטען; התחייבות, חובה |
|
Konfiame el kargo de repasar tu flosheza! (Papo, Navot) |
|
favlan, para merkar kovre; i fierro lumbrozo por kargo (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5476 |
karidad m. |
צדקה, חסד, נדבה, גמילות חסדים |
|
de la virtud el ombre pedrio la memoria / de la santedad non kedo ke la estoria / la fey la |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3289 |
karne f. |
בשר |
|
kon spondjas fofas, i otros, karne abondante spartian. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3841 |
karnero m. |
כבש, איל |
|
veo los karnerikos saltar el uno ensima del otro (Rinio, 1906) |
|
Ke me valen todos los karneros ke me desho mi padre? (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
887 |
karo adj. & adv. |
יקר; נדיר, בלתי מצוי; יקר ללב, יקיר; ביוקר |
|
Todos felisitan esta ninya kara (Gaon, Poezias) |
|
'Karo ajeno, te ensanyaras de lo ke vo dizirte? (Odisea) |
|
'Madre kerida, de ke te kontrarias, k'el karo poeta, (Odisea) |
|
Mi konsejo si vos plaze karos senyores (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3292 |
karrear (port.) v. |
הוביל משאות כבדים, הוביל, הסיע; החליף/העתיק דירה; גרם, היה הסיבה ל-; אסף, קיבץ; כלכל |
|
la lansa k'el karreava arrimo a la alta kolona (Odisea) |
|
lo kuvrio, i le karreo para sus pies un bankito. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
888 |
kasar v. |
צד |
|
Aki las monakas vienen i la kasan (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3294 |
kasha (1) f. |
תיבה, ארגז, קופה, קופסא, מגירה |
|
en una kasha bien echa, la ke muchas lansas kontuvo (Odisea) |
|
Las manos burakadas de paredes enkaladas i de arenar las kashas, las altas i las bashas. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3295 |
kasko m. |
קסדה |
|
d'este palasio, yevando su kasko, dos lansas i eskudo, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
889 |
kasta f. |
כת, כיתה, מעמד, קסטה |
|
Apolon ke era de mas digna kasta (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5477 |
kastigar v. |
ענש, העניש; ייסר, הוכיח |
|
ke vuestra kovdisia por las rikezas / trokaron estos visios en virtudes presiadas?! / O el ke |
|
kualo? el Todo Poderozo l Abastado / a estas indjustisias se keda kayado? / porke komo el tiempo antiguo / el |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
890 |
kastigo m. |
עונש, גמול |
|
kisas por ventura kisas por kastigo. (Gaon, Poezias) |
|
eya no respekta ni siente kastigo (Gaon, Poezias) |
|
A la fin, arto de vuestros kastigos meresidos, (Papo, Navot) |
|
Luvia arrojada / kamiza mojada / mujer anojada / kastigo del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4442 |
katar v. |
בחן, בדק; השקיף, הביט, שם לב |
|
El Dio del sielo katara, su bendision vos dara, de peligro vos guadrara, sus fases relumbrara. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
892 |
katares m. pl. |
עינים |
|
Prevas ke mi puevlo vieron sus katares (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
893 |
kativado adj. & m. |
שבוי |
|
a el lo adoran trivos kativados (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3296 |
kativar v. |
אסר, שבה |
|
ke para mi kativado los tuvo el divino Odises.'' (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4107 |
kativerio m. |
שבי, שביה, גלות, עבדות |
|
Luz del kativerio i gloria de Israel! (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4954 |
kavakar v. |
חפר, עדר, כרה; ניקב, קדח; ירד לעומק |
|
Lavora kon la pala, kavaka kon la chapa, s'aboka, s'alevanta, el dia no s'eskapa! ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5290 |
kavalería f. |
אבירות; חיל פרשים |
|
ay esperansa si la |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2505 |
kavayero m. |
אביר, פרש; איש המעלה, בעל נימוסים |
|
Kavayero, no vites pasar una palombika (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4108 |
kaver v. |
יכול להכנס (יש לו מקום); התאים |
|
Ansi kaves enrejistrarle todos los malores (La segunda Ester, 1911) |
|
Ni kere otra koza ke kave en la mezuza; por buena melezina un poko de orina. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3297 |
kaverna f. |
מערה |
|
en su kaverna espasioza, su espozo kijendo ke sea. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
894 |
kavesa f. |
ראש |
|
Ken fue venturozo salvar su kavesa (Gaon, Poezias) |
|
un punto sakude su grande kavesa (Gaon, Poezias) |
|
su kavesa salta dela otra parte. (Gaon, Poezias) |
|
supito, una kavesa kon una barva blanka (Papo, Navot) |
|
Onde va dar nuestra kavesa (La segunda Ester, 1911) |
|
Loke vos esto avlando de mi kavesa no lo vo kitando: son palavras del Dio bivo, kontrariedad no resivo. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
I kaje kada noche estando a la kama, se kuvre la kavesa, los yora i esklama: ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4445 |
kavesal m. |
כר, כרית |
|
Echar me kero repozado, el kavesal desfronyado, del kolchon un poko blando las lanas arrastando. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Kamino komo kosha, tengo grande kongosha de levantar mender i kavesales ke es echo de animales. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4956 |
kaveyera f. |
שער, שער ארוך, שער סבוך |
|
Su kaveyera blonda al ombro abashava, en banyo de parfumes el puerpo se lavava. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
897 |
kaveyo m. |
שער |
|
Penya sus kaveos i beza su frente (Gaon, Poezias) |
|
Travan sus kaveyos rezgunian su frente (Gaon, Poezias) |
|
a los Ahayos, de lindos kaveyos, a la asamblea, (Odisea) |
|
No tiene mas kaveyos, no le desharon nada, aparte de kundurias i djuba envarada. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
899 |
kavo m. |
סוף, קץ, אחרית; קצה |
|
ma oy las nasiones velan vuestros kavos (Gaon, Poezias) |
|
I ke va ser kavo de nuestra sufriensa. (La segunda Ester, 1911) |
|
I todo el ke lo apreto i lo presigio devino kavo. (La segunda Ester, 1911) |
|
O es ke la esperansa ke va venir el dia, ke meterá un kavo a esta trajedia, ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3299 |
kavra f. |
עז; כינוי לבעל זקן מדובלל |
|
las kavras godras, i los bueyes ke sus piezes los arrastan. (Odisea) |
|
La noche entera ayi, kon un kuero de kavra kuvierto, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
900 |
kavza f. |
סיבה, טעם, גורם, מניע, עילה, נימוק, עניין |
|
Kualas son las kavzas ke no ay repozo (Gaon, Poezias) |
|
sin egzaminar la kavza devini sospechoza. (Papo, Navot) |
|
porke a kavza de sus lokeria se depedrieron; (Odisea) |
|
Barajas en kaza / insonia sin kavza / kon lokas kien kaza / postemas del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
901 |
kavzador m. |
הגורם |
|
los negros delitos fueron kavzadores (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4112 |
kavzante adj. |
אשם; גורם |
|
Ke ivan a seer kavzantes de non restar un djidio ni en Kushan. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
902 |
kavzar v. |
גרם, גרם ל-, הביא לידי |
|
kavzan ke el kuerpo konsentre poderes (Gaon, Poezias) |
|
ala vista es solido pero kavza ataganto. (Gaon, Poezias) |
|
ditas instruksiones me kavzan mas penas (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3302 |
kavzo m. |
מקרה, מאורע |
|
Ke se su fijo, mi madre me disho, ma en todo kavzo (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
905 |
kayadez/kayades f. |
שקט, דממה, שתיקה, דומיה, דמי |
|
Kayadez podesta, kayadez de muerte (Gaon, Poezias) |
|
i de las muntanyas kayadez se traye (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
907 |
kayado adj. |
שקט, דומם, שותק; שתקן |
|
Mas boz no se siente - todos son kayados (Gaon, Poezias) |
|
bevan sus vino kayados; ma no kantes mas este kante (Odisea) |
|
kualo? el Todo Poderozo l Abastado / a estas indjustisias se keda |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
908 |
kaye f. |
רחוב; דרך, שביל |
|
Mas ni ombre bivo anda por la kaye (Gaon, Poezias) |
|
ninguno ainda se ve por la kae (Gaon, Poezias) |
|
en kaminar, korrer por todas las kaes de Shomron. (Papo, Navot) |
|
ke arastan por las kaes peor ke los zinganos, (Papo, Navot) |
|
De todos mas fiestavan a la sivdad de Aza, la djente por las kayes estavan en ekstaza, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Las echan de las kamas. Un chay, i a la kaye. Appel! Es maloroza kien tadra, kien se kaye. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
910 |
kayentar v. |
חימם, הסיק |
|
dezeando en sus fuego kayentar mis flakos niervos. (Gaon, Poezias) |
|
kayentar la sangre ensender el pecho. (Gaon, Poezias) |
|
i el rosio [no] viene kaentar mas tus praderas. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2511 |
kayentura f. |
חום, חום גבוה |
|
Tengo otra sorte de briyor, otra kaentura! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
912 |
kayer/se v./v.refl. |
נפל; חל, ארע |
|
kae al suelo komo un templario (Gaon, Poezias) |
|
i kayendo atus piezes eskucho la poezia: (Gaon, Poezias) |
|
i todos luego de rodiyas kaen (Gaon, Poezias) |
|
El gozo mos kayo al pozo. (La segunda Ester, 1911) |
|
Nuestro puevlo kaye munchas vezes asta la profondura (La segunda Ester, 1911) |
|
La noche kaye preta, 'stan tres en una kama, se siente desgrasiada. Si 'stava aki su mama! ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
Las echan de las kamas. Un chay, i a la kaye. Appel! Es maloroza kien tadra, kien se kaye. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
Nombre gastado / kaer de su stado / vestir emprestado / es flama del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
915 |
kaza f. |
בית, דירה; חדר |
|
kontan ya kemaron numerozas kazas (Gaon, Poezias) |
|
portanto su kaza es sentro de gozo (Gaon, Poezias) |
|
ma yo sere el patron de mi kaza i de los esklavos (Odisea) |
|
el es bien mirado en kaza, Katerina lo sierve muy bien i el tambien la kere muncho. (Rinio, 1906) |
|
El sielo esta puro, el sol relumbra kon muncha grasia, (Rinio, 1906) |
|
Barajas en kaza / insonia sin kavza / kon lokas kien kaza / postemas del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
Barajas en kaza / insonia sin kavza / kon lokas kien kaza / postemas del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3845 |
kazado adj. |
נשוי; ממולא (נאמר על פרי) |
|
Kuando penso ke yo esto kazado i ke tengo dos kriaturas, mi konsensia me grita: Kualo estas aziendo? (Rinio, 1906) |
|
Si yo no era kazado, yo me kazaria kon mi kerida Rinio, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3305 |
kazamiento m. |
חתונה, נִשואים, כלולות |
|
eyos tendrian una kurta vida i mal kazamiento! (Odisea) |
|
I eya, ni el kazamiento odiozo l'ajurna, ni puede (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5120 |
kazar v. |
חיתן, השיא; התחתן, נישא; מילא (הכין מְמֻלָּאִים) |
|
Rikeza sin ijo / la kaza sin rijo / konak sin kortijo / takserat del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
917 |
kazarse v. refl. |
התחתן, נישא |
|
me enkomendaron mira no kazarte (Gaon, Poezias) |
|
a su lugar, i tu madre, si va dezear de kazarse (Odisea) |
|
Oh! Maldicha fuera la ora onde yo me embabuki a kazarme kon Katerina, (Rinio, 1906) |
|
Si bushko de kazarme tambien kon Rinio, segun la ley no se puede. (Rinio, 1906) |
|
Si yo no era kazado, yo me kazaria kon mi kerida Rinio, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4447 |
keazer m. |
תעסוקה, התעסקות |
|
No seas komo el vezino ke perdio el buen kamino: no miran sus keazeres, avlan mal delas mujeres. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3850 |
kedar v. |
נשאר, נותר; חדל, הפסיק; עצר |
|
Ke me vale todos estos kampos de mi padre ke me kedaran a mi por eredad, (Rinio, 1906) |
|
De mas, en la istoria vas a kedar membrada, onrada, alavada i mucho estimada''. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Es ke la sufriensa devenira tan fuerte, ke no le kedara mas ke de bushkar la muerte? ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
918 |
kedarse v. refl. |
חנה; נשאר, נותר, שהה; נעצר, חדל לנוע |
|
Mas eya no sierve i sola se keda (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
919 |
kemar v. |
שרף, הבעיר, הדליק, העלה באש |
|
kontan ya kemaron numerozas kazas (Gaon, Poezias) |
|
i despues la harvan kon fieros kemando. (Gaon, Poezias) |
|
Estas palavras me keman i me azen ensender! (Papo, Navot) |
|
El ke kemo sus kampos de trigo i olivares, por mezo de rapozas - sien i sinkuenta pares ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3308 |
kemarse v. refl. |
נכווה; חש להט;איבד ביתו/עסקו בשרפה; אכל עצמו, התחרט |
|
Ma el korason me se kema por el talentozo Odises, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2513 |
ken? pron. interog. |
מי? |
|
En ken? - En Baal! un Dio vano de palo i piedra, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
921 |
kerensia f. |
חיבה, אהדה, אהבה, רוך, חסד |
|
Nuestra fey fue siempre ley dela kerensia (Gaon, Poezias) |
|
i entro kontente sorver sus kerensias - (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3309 |
kerer v. |
רצה, חפץ; אהב, חיבב, אהד |
|
nunka avra, ke por huersa i sin tu kierer, tus aziendas (Odisea) |
|
el es bien mirado en kaza, Katerina lo sierve muy bien i el tambien la kere muncho. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4448 |
kererse v. refl. |
צריך היה; דאג לעצמו |
|
Esto todo blanko se kijo dos dias a lo manko (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
923 |
kerido adj. |
יקיר, יקר, אהוב |
|
sea su kerida sea su espoza. (Gaon, Poezias) |
|
rika, ansi ke se deve a una fija bien kerida. (Odisea) |
|
Mi korason esta yeno de amor por mi kerido Lefteri. (Rinio, 1906) |
|
Si yo no era kazado, yo me kazaria kon mi kerida Rinio, (Rinio, 1906) |
|
Tomad un poko konsejo de este ombre viejo, seash un buen djudio i seed kerido del Dio; (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
I si vas a toparlo i mos vas a kontarlo, i vamos aferrado, te lo aseguramos ke tu seras kerida de la nasion entera, por siempre bendizida. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
La linda djovinika, ijika muy kerida, ke sus parientes todo le davan en su vida. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4750 |
kerido m. |
אהוב |
|
K'el Dio de Israel ke ninguno no lo via, i ande se topava ninguno no savia, sus diozes esta vez lo avian sometido, i pedrio poder de guadrar a su kerido? ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4751 |
keshada f. |
לסת; לחי |
|
Akel ke kon keshada de azno en las manos, firio sin apozarse un mil de sus ermanos; ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2514 |
kesharse v. refl. |
התאונן, התלונן, קבל, העלה האשמות כנגד; נאנח, התאנח |
|
Sin kererme sentir, de keshas sin razon, me kuvres! (Papo, Navot) |
|
Esto sefte ke vide yo pedrer ansi el meoyo: marido i mujer harvarsen, ke tienen de kesharsen? (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
924 |
kestión f. |
שאלה |
|
En ansi kestiones de fey i kreensa (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
926 |
kevranto m. |
שבר, שברון, דכאון, יאוש |
|
trusheron al mundo miedo i kevranto (Gaon, Poezias) |
|
i fue en la tierra turva i kevranto. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
925 |
kevrita f. |
תבוסה, מפלה, שבר; פשיטת רגל, שמיטה |
|
i ve vuestra kevra de sus altos sielos. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4451 |
kierim (t.) adj. |
אציל, נדיב |
|
De kuando salio Purim vamos diziendo Allah kierim: (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5291 |
kilometro m. |
קילומטר |
|
a mi negra dezventura al de sinko |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
928 |
kinze num. |
חמישה עשר, חמש עשרה |
|
pues de kinze siglos rastar por el mundo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
929 |
kisas adv. |
אולי, יתכן, אפשר |
|
kisas fue taksado ke esta ermoza (Gaon, Poezias) |
|
Kisas este santo dirije i gia (Gaon, Poezias) |
|
Kisas los eroes inspiran pasensia (Gaon, Poezias) |
|
kisas por ventura kisas por kastigo. (Gaon, Poezias) |
|
kisas la donzeya dizen es bendicha. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2515 |
kitar v. |
הוציא, הסיר, סילק, השמיט, גרע, ניכה, הפחית, החסיר, חיסר, הפריש; גרש, נתן גט; עזב, יצא |
|
onde te kere kitar la alma i las entranyas! (Papo, Navot) |
|
El, aharvando las kuedras, kito melodiozas sonadas. (Odisea) |
|
se asento a la kama, kito su kamiza moyete, (Odisea) |
|
Por sus negras ovras la kito de su podestania. (La segunda Ester, 1911) |
|
Senyores estas avlas veniash kitar de vuestra boka? (La segunda Ester, 1911) |
|
Loke vos esto avlando de mi kavesa no lo vo kitando: son palavras del Dio bivo, kontrariedad no resivo. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4117 |
klaredad f. |
קרן אור, נצנוץ, זוהר; הארה, בהירות, צלילות, זוך |
|
i nuestro puevlo gozava en klaridades. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2516 |
klaro adj. |
בהיר, נקי, טהור, זך, צח, שקוף; ברור, נראה לעין, ודאי |
|
el rio mostro un espejo en su agua klara, (Papo, Navot) |
|
Todo dormia basho de una nochada klara. (Papo, Navot) |
|
Ma estas kozas, es klaro, en las manos estan de los diozes: (Odisea) |
|
a la adjunta, afin ke vos diga kon biervos muy klaros, (Odisea) |
|
i Ester la ermoza, klara a la kolor del sielo (La segunda Ester, 1911) |
|
O! ombres bovos, lokos mankos de sezo! / ombres ke las kozas |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5121 |
klasa f. |
כיתה; מחלקה, סוג, מין, דרגה, קטגוריה; כיתה; חדר כיתה; מעמד חברתי, שכבה סוציאלית |
|
Gritos de plasa / komida de prasa / morar kon basha klasa / desgusto del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
934 |
klavedón m. |
חוט זהב/כסף |
|
bolvida en sedas i en klavedones (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4453 |
klavo m. |
מסמר; ציפורן (תבלין) |
|
Los pusos i los punyos yenos de reskunyos delos klavos ke enkontri enel armario i yukuri; (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
935 |
klemente adj. |
חנון, רחום, רחמן, בעל רחמים, מוחל |
|
en onor del djusto ijo de klemente (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5292 |
klishé (fr.) m. |
קלישאה, דפוס, תבנית הדפסה |
|
verso las nueve yo fui al laboratorio, dezvelopi los |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4752 |
koda (it.) f. |
זנב; צמה, ''זנב סוס''; שובל; תור |
|
Ke dos, dos por sus kodas las tuvo el atado, i torcha asendida en eyas afinkado; ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3315 |
kodrero m. |
כבש, שה, טלה |
|
por resivir ekatomba de bueyes i godros kodreros. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2518 |
koketa f. |
גנדרנית, אשה קוקטית |
|
Konta a tu mujer ke ulvidas por las koketas! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
936 |
kolcha f. |
שמיכה; ציפה (לכר/שמיכה) |
|
Su kolcha estira torna kon repozo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4454 |
kolchón m. |
מזרן; בהשאלה: אשה שאינה מקפידה על נקיון הגוף |
|
Echar me kero repozado, el kavesal desfronyado, del kolchon un poko blando las lanas arrastando. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
937 |
kolié/kolier (fr.) m. |
ענק, רביד, מחרוזת; צווארון |
|
diozes sin portretos kruses i koliares (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5481 |
kolmado adj. |
מלא, גדוש; אדם הנהנה מכל טוב |
|
y a este ombre komo mi formado / le dates muncha plata de eya esta |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2519 |
kolmar v. |
מילא, גדש |
|
kolmaron de prezentes Avraam el mentirozo (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3316 |
kolmo m. |
גבול, שיא; תלולית עפר על קבר טרי |
|
vente atras a tu tierra natala amada, i un kolmo (Odisea) |
|
Iya el fonsado d'Ahayos estonses azerle un kolmo, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3318 |
kolona f. |
עמוד; עמודה, טור |
|
la lansa k'el karreava arrimo a la alta kolona (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2520 |
kolor f. |
צבע, גון |
|
Segunda Amora pintada kon mizmas kolores! (Papo, Navot) |
|
i Ester la ermoza, klara a la kolor del sielo (La segunda Ester, 1911) |
|
metales, animales, plantas i flores / en diferentes |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3854 |
kolorado adj. |
אדום, ארגמן, שני; צבעוני |
|
los kampos estan vestidos de sus mantos vedres i kolorados, (Rinio, 1906) |
|
Nos das los envigorantes aires las tempestas / ke los desho azer mis karas koloradas / i mi alegria es dulse komo la de fiestas / i mi korason late un kante de enamoradas (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5293 |
kolpo (it.) m. |
מכה, מהלומה; ארוע מוחי; תחבולה להשגת מטרה |
|
yo alkansi a tomar siertos pozes, kuando okupado en mi lavoro, |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5294 |
komandán (fr.) cf. komandante |
|
|
espera dunke asta ke el |
|
lo ke me da a pensar es la prometa de una grande suma de moneda ke el me aze kontra livrizones de siertos planos importantes ke se toparan al poder de mi |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
938 |
komandar v. |
פקד, ציווה, הורה; הזמין; שלח; היה בעלים של |
|
La alma komanda kalkula i gia (Gaon, Poezias) |
|
al forum en Roma kual Dio oy komanda (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4455 |
komando m. |
מצווה, פקודה; קומנדו |
|
El Dio se va ensanyando por lo negro ke va pujando, en deshando su komando males nos van harvando. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Pasaron siete dias, la meten en komando, En otro blok del kampo agora 'sta morando. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
940 |
komania f. |
מזון, תזונה, צידה, הספקת מזון, מצרכי מזון |
|
no manke komanya i mucha bevienda. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4120 |
kombate m. |
קרב, מלחמה, מאבק |
|
I porke non abandono su relidjion es viktoriozo en kada kombate i gerra. (La segunda Ester, 1911) |
|
es el rio Lumnipeza onde en toda su longura se engaja fuertes |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
941 |
kombatir v. |
נאבק, נלחם |
|
kualos kombatieron kon sus enemigos. (Gaon, Poezias) |
|
kombatio kon puevlos dias de avante (Gaon, Poezias) |
|
Eyos oy kombaten adientro mi tino (Gaon, Poezias) |
|
ser eya kombate por su existensia (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3319 |
kombidado n. & adj. |
אורח, מוזמן |
|
porke i anel le plazia ospitalizar kombidados.'' (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
945 |
kombit/e m. |
משתה, סעודה חגיגית, מסיבה, קבלת פנים; הזמנה |
|
Del kombite salen todos muy plazientes (Gaon, Poezias) |
|
Es una fiesta, o boda? Porke un kombite d'amigos (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
946 |
komer m. |
מזון; ארוחה, תבשיל |
|
ma ainda solo kome ensu meza (Gaon, Poezias) |
|
Kon su marido se toma, no lo desha ni ke koma (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2521 |
komer v. |
אכל, סעד; גרד, איכל |
|
Eskupes sovre la meza onde komes i beves? (Papo, Navot) |
|
Fachile es, porke sin punision el bien d'otro lo komen, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3322 |
komerse v. refl. |
אכל; אוכל, נאכל |
|
se los komieron, i el les vedo el dia del retorno. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4457 |
kometer v. |
עולל, ביצע (מעשה פלילי), עבר עבירה |
|
Dezilde al puevlo djudio: na la pura Ley del Dio, no mesklada de tantos uzos, kometiendo abuzos. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3323 |
komida f. |
ארוחה, סעודה; אוכל, מאכל |
|
vas a skapar la komida, mos vas a kontar ke te prime.'' (Odisea) |
|
I eyos a las komidas ofridas tendieron sus manos. (Odisea) |
|
i una muchacha lo kuida aedada - le traye komida (Odisea) |
|
Gritos de plasa / komida de prasa / morar kon basha klasa / desgusto del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
947 |
komo adv. |
כמו, בדומה ל-, כפי ש-; בערך, כ- |
|
Eyas oy luminan komo las estreyas (Gaon, Poezias) |
|
su frente parese ardir komo flama - (Gaon, Poezias) |
|
kae al suelo komo un templario (Gaon, Poezias) |
|
no ay komo eya grasioza i linda (Gaon, Poezias) |
|
Mira komo Rinio es ermoza, es biva, es alegre, es fuerte, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3326 |
komodo conj. |
כמו, באיזה אופן |
|
Kon ke navio venites; i los marineros, komodo (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3327 |
kómodo adj. |
נוח, קל |
|
todos en rangos de komodas siyas i d'altas poltronas; (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
951 |
kompanía/nya f. |
קהל, קהילה, עדה, חברותא |
|
Meir es tu siervo rav dela kompania (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2522 |
kompanyía f. |
חברה מסחרית/תעשייתית; חברה, חברותא; אורחים |
|
ke te topi prima vez sin tu noble kompanyia (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
952 |
kompanyera f. |
בת זוג, בת לוויה, רעיה, חברה |
|
ser tu solamente sos mi kompaniera. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
953 |
kompanyero m. |
חבר, רע, עמית |
|
invitar el vino asus kompanieros (Gaon, Poezias) |
|
Vine agora aki kon mi nave i mis kompanyeros, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3329 |
kompanyón (fr.) m. |
חבר |
|
Ma no salvo sus kompanyos malgrado ke lo dezeava, (Odisea) |
|
i perkuro de salvarse i a kaza trayer sus kompanyos. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5483 |
kompasión f. |
חמלה, רחמים, השתתפות בצער |
|
ma su korason guay duro i indiferente / non tiene |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
954 |
kompetente adj. |
כשרוני, מוכשר, בעל יכולת, מסוגל, כשיר, מוסמך, מומחה |
|
i kon la demanda no es kompetente (Gaon, Poezias) |
|
ere kompetente adulsar la suerte (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
956 |
komponer v. |
חיבר, הרכיב, יצר, ערך, סידר; תיקן |
|
realsandose tu alma konponiendo akel kante. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
957 |
komponerse v. refl. |
היה מורכב מ- |
|
Kon muchos misterios tu fey se kompone (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3331 |
komportarse v. refl. |
התנהג |
|
I komo un chiko ke no te komportes; un tal tu no sos mas! (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
958 |
komprender v. |
כלל; הבין, תפס |
|
del ke lo komprende el no se esparte (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
959 |
komunal adj. |
ציבורי, קהילתי |
|
pastor komunalo es el i portanto (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4121 |
komunidad/komunitá f. |
קהילה, קהל, קהל קדוש; מועצת הקהילה |
|
La union i la konkordia de todas komunidades. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5123 |
konak (t.) m. |
ארמון, אחוזה; בית המושל |
|
Rikeza sin ijo / la kaza sin rijo / konak sin kortijo / takserat del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5297 |
konchentrar (it.) v. |
ריכז, צמצם |
|
remarkad bien estos puntos pretos, ayi esta |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2523 |
kondana f. |
גזר דין; גינוי, הוקעה |
|
yo no desharia vuestros krimenes sin kondana, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2524 |
kondenar v. |
הרשיע, חייב בדין, דן לחובה, גינה, הוקיע, נידה |
|
Ma? ken me impidio de kondenar su insolensia? (Papo, Navot) |
|
guadrame de la falsa testimoniansa / de akel ke pushado por la vengansa / va delantre el tribunal i djura / por |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2525 |
konduizir v. |
הוביל, הדריך, נהג |
|
Giate kon espirito, kondusete kon prudensia, (Papo, Navot) |
|
La konduizio i asento en un asiento, ke kon panyo lindo (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2526 |
konfiar v. |
הפקיד ביד, מסר, מסר דברים אישיים; בטח ב-, סמך על |
|
Konfiame el kargo de repasar tu flosheza! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
960 |
konfirmar v. |
אישר, קיים, אשרר |
|
nozos konfirmamos i despasensiados (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4458 |
kongosha/kongoja f. |
כבדות, שעמום; תסכול; עצב, צער; גל חום (אצל נשים) |
|
Kamino komo kosha, tengo grande kongosha de levantar mender i kavesales ke es echo de animales. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
961 |
kongrasiado adj. |
אהוב, חינני, מלבב |
|
por ser kongrasiada enfrente su sia. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
962 |
konkista f. |
כיבוש |
|
bien aventurado kon la konkuista - (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
963 |
konkluir v. |
גמר, סיים, השלים; הסיק מסקנה; החליט במהירות, חתך עניין |
|
ma no konklueron sus ley renovada (Gaon, Poezias) |
|
Konkluir su firmamento entre nozos el parvino. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4122 |
konkordia f. |
אחווה, אחדות, תמימות דעים |
|
La union i la konkordia de todas komunidades. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
965 |
konkreto adj. |
ממשי, מוחשי, מציאותי, נראה בעין, בדוק, קונקרטי |
|
la verdad konkreta ere tolerada (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
966 |
konortador m. & adj. |
מנחם |
|
I pensando ami suerte oyo bozes konortantes (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
967 |
konorte/konorto m. |
ניחום, תנחומים |
|
Konorte mi alma siente en pensando (Gaon, Poezias) |
|
antes se konosa i sea topada. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
968 |
konoser v. |
הכיר, ידע, זיהה, למד |
|
para ke konosan ansias dela vida. (Gaon, Poezias) |
|
Osman: El muhamedano no konose torva (Gaon, Poezias) |
|
i kon todos bushka seer konosida. (Gaon, Poezias) |
|
por ke su flakeza konosa mi djente (Gaon, Poezias) |
|
No mi Dio! Tu ke konoses todos los pensamientos, (Papo, Navot) |
|
para eskulkar bien sin ke te konoskan la djente. (Papo, Navot) |
|
Porke non konose el Dio de la Altura (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5298 |
konosido adj. |
מוכר, מפורסם, ידוע, בעל שם |
|
de afuera yo senti el sonido de aserradura de yave, son de una yave |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
973 |
konsakrar (fr.) v. |
הקדיש; קידש |
|
i no vo a otro konsekrar mi vida. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3333 |
konsejo m. |
עצה |
|
I te dare un konsejo si vas a kierer eskucharlo: (Odisea) |
|
Mi konsejo si vos plaze karos senyores (La segunda Ester, 1911) |
|
Tomad un poko konsejo de este ombre viejo, seash un buen djudio i seed kerido del Dio; (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
974 |
konsensia f. |
מצפון, הכרה, תודעה |
|
ma oy konosi el yerro pues truviarse mi konsensia. (Gaon, Poezias) |
|
por eyos, por eyos mi konsensia brama; (Gaon, Poezias) |
|
A ken ke sienta? A la konsensia o al korason? (Rinio, 1906) |
|
Kuando penso ke yo esto kazado i ke tengo dos kriaturas, mi konsensia me grita: Kualo estas aziendo? (Rinio, 1906) |
|
Amigo en sensia / haver de konsensia / mujer de pasensia / bendision del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
976 |
konsentimiento m. |
רגש, הרגשה; הסכמה, הצטרפות לדעה; תפיסת הכוונה הנסתרת |
|
i loke eskoje el konsentimiento (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
977 |
konsentir v. |
הסכים, קיבל עליו; הרגיש, חש, נוכח לדעת |
|
konsentia ke mi alma serka ti bushka repozo. (Gaon, Poezias) |
|
Konsintiendo yo repozo subordeno mi garganta (Gaon, Poezias) |
|
Mi alma konsiente visio enkuvierto (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3334 |
konsentirse v. refl. |
נוכח לדעת, הרגיש, חש |
|
el de su padre s'akodre. I el konsentiendose d'esto, (Odisea) |
|
I eya, en los viendo kon la nariz en basho, se konsentio kulpavle, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Shimshon, esta en prezio en sus sivdad, i eyos, fideles sivdadinos i buenos Pelishteos, se konsentian fuertes, en alto, viktoriozos, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
980 |
konsentrar v. |
ריכז; צבר; דחס |
|
kavzan ke el kuerpo konsentre poderes (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
981 |
konservar v. |
שימר, שמר על; הכין שימורים |
|
pues eya konserva dita esperansa - (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
982 |
konsiderar v. |
העריך, החשיב, כיבד; הביא בחשבון, עיין ב- |
|
yo lo konsidero komo muy seriozo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3335 |
konsolar v. |
ניחם; עינג; סיפק מאווי |
|
de los ke biven en el mundo no mos konsola i dize (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2529 |
konsternado adj. |
נדהם, נרעש, מוכה אכזבה |
|
Onde korre esta linda muchacha konsternada, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
983 |
konsuelo m. |
ניחומים, תנחומים |
|
siempre sus istoria - me trae konsuelo. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4965 |
konsumirse v. refl. |
נצרך; נחלש, תשש, כילה כוחו, כילה עצמו, אכל את עצמו, התכלה, דעך |
|
Ansi de ora en ora, de dia en semana, s'aflaka, se konsume, se aze muzelmana. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
984 |
kontar v. |
סיפר; ספר, חישב; הביא בחשבון, החשיב, כלל; סמך על |
|
kontar los misterios de su santo nido, (Gaon, Poezias) |
|
sin tajarlo i kontarlo komo un movito! (Papo, Navot) |
|
Sierto, Baal no te va kontar por pekado (Papo, Navot) |
|
Kontame, Muza, del ombre astuto k'estuvo errando (Odisea) |
|
vas a skapar la komida, mos vas a kontar ke te prime.'' (Odisea) |
|
I si vas a toparlo i mos vas a kontarlo, i vamos aferrado, te lo aseguramos ke tu seras kerida de la nasion entera, por siempre bendizida. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
De mas nos mandas la blanka nieve ke vagarozamente / kae de los sielos kantando silensiozamente / komo la mirada de una madre serka la kuna / kuando durme su kriatura kontandole de luna (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
985 |
konteksto m. |
הקשר, קונטקסט |
|
o vuestro konteksto kon la providensia; (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3858 |
kontemplar v. |
הסתכל ב-, התבונן ב-; הגה ב-; ריכך, החליש, השפיל (קול) |
|
El viajador kansado kontempla las blankas palombas ke vienen a banyarsen... (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3338 |
kontener v. |
הכיל, כלל, החזיק |
|
en una kasha bien echa, la ke muchas lansas kontuvo (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
986 |
kontentado adj. |
שבע רצון, שהשביעו את רצונו |
|
Oy fue kontentado el rav dezeozo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2532 |
kontentar v. |
השביע, השביע רצון, גרם קורת רוח |
|
I yo, para kontentar el ijo de mi soverano (Papo, Navot) |
|
me akayi, me kontenti kon su repuesta vana, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
987 |
kontente (port.) adj. |
מרוצה, שבע רצון |
|
Eya bever save - i dansar kontente (Gaon, Poezias) |
|
i entro kontente sorver sus kerensias - (Gaon, Poezias) |
|
se raste kontente por bushkarse nido. (Gaon, Poezias) |
|
I nos deshara en nuestro repozo kontente. (La segunda Ester, 1911) |
|
Induljente, kontente, plaziente i modesto. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
990 |
kontino- de kontino |
בהתמדה, תמיד, כל הזמן, בלי הפסק, לנצח |
|
i perdida dizen seer de kontino. (Gaon, Poezias) |
|
kolga de kontino sovre sus garganta - (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
992 |
kontinuar v. |
המשיך, נמשך, התמיד |
|
despues kontinua el kon boz mas flaka: (Gaon, Poezias) |
|
i la enemistad kon nozotros kontinuo i rekresio. (La segunda Ester, 1911) |
|
espera dunke asta ke el komandan arrive i nozotros |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
993 |
kontra prep. |
נגד, כנגד, בנגוד ל-, לעומת |
|
kontra los kreentes a el Dio del sielo- (Gaon, Poezias) |
|
kontra el divino Odises, fina ke yego a su tierra. (Odisea) |
|
de Femios, ke kontra su veluntad el tanyia a los novios. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2534 |
kontraatakar v. |
התקיף התקפת נגד |
|
de atakar kon ira sus ofensador insolente. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3341 |
kontrariar v. |
הפריע, התנגד ל- |
|
'Madre kerida, de ke te kontrarias, k'el karo poeta, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4460 |
kontrariedad/kontrarietá f. |
הפרעה, תקלה, מכשול; דעה נגדית |
|
Loke vos esto avlando de mi kavesa no lo vo kitando: son palavras del Dio bivo, kontrariedad no resivo. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3342 |
konveniente adj. |
נוח, מועיל, מתאים, הולם, בא בעתו; סביר (מחיר) |
|
Ma si a vos vos parese k'es mijor i mas konveniente, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3343 |
konvenser v. |
שיכנע, הוכיח |
|
no konvensio a Egistos, i agora pago el por todo.'' (Odisea) |
|
I ara konvenser al rey de baldar su ravia fuerte (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4756 |
konvenserse v. refl. |
השתכנע |
|
Se konvensio ke no, ma kedo desepsionada, porke no le pagaron, porke ovro por nada. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
994 |
konvensido adj. |
משוכנע |
|
era siempre konvensido ke por mi kresen las rozas. (Gaon, Poezias) |
|
ma afin so konvensido ke mijor fue lo de antes. (Gaon, Poezias) |
|
Konvensida de traer una rehmision a mi puevlo kon mi dulsura buena (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
996 |
konvento m. |
מנזר |
|
dirijir se vienen para el konvento. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4461 |
konversasión f. |
שיחה |
|
Kered bien meldar kon atansion esta konversasion entre Chevi Moshonachi i Lapsa Senyorachi. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
espera dunke asta ke el komandan arrive i nozotros kontinuaremos la |
|
loke topo interesante es la |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
997 |
konvertir v. |
שינה, החליף, המיר (מטבע); המיר דת |
|
pues la konvertieron trokaron sus panyos (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3344 |
konvokar v. |
הזמין, זימן, קרא |
|
i de meterle koraje en su korason, ke konvoke (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3345 |
kopo (port.) m. |
כוס, גביע |
|
de varias karnes, i kopos de oro pozo a sus lado; (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3346 |
koraje m. |
אומץ, אומץ לב. עוז; גבורה; כעס, זעם |
|
i de meterle koraje en su korason, ke konvoke (Odisea) |
|
komo una ave en alto bolo; i koraje i huersa (Odisea) |
|
todos mudriendo sus mushos, porke kon koraje favlava. (Odisea) |
|
Esterina, ya vas a tener el koraje de azer esta echa (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3349 |
korajozo adj. |
אמיץ, עז לב, נועז |
|
se korajozo, afin ke los ke a naser van, t'alaven. (Odisea) |
|
de las ke apartenian al muy korajozo Odises. (Odisea) |
|
Este modo de Ester korajoza nos ara para nozotros nesesava (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
998 |
korán m. |
הקוראן |
|
ken el Koran santo guarda i abrasa (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
999 |
korasón m. |
לב, לבב, ליבה; מרכז |
|
korasones rotos ken mirar dezea (Gaon, Poezias) |
|
ma siempre palpitan nuestros korasones (Gaon, Poezias) |
|
en tu korason de piedra repoza la krueldad; (Papo, Navot) |
|
se disputo tu prea i te yago el korason? (Papo, Navot) |
|
Ah! regreto ke konoses mal mi povre korason! (Papo, Navot) |
|
Ma el korason me se kema por el talentozo Odises, (Odisea) |
|
A ken ke sienta? A la konsensia o al korason? (Rinio, 1906) |
|
eya enborracha mi korason de amor. (Rinio, 1906) |
|
Mi korason esta yeno de amor por mi kerido Lefteri. (Rinio, 1906) |
|
Nos das los envigorantes aires las tempestas / ke los desho azer mis karas koloradas / i mi alegria es dulse komo la de fiestas / i mi korason late un kante de enamoradas (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3352 |
koro m. |
מקהלה; לב |
|
porke l'entro en su koro la savia dicha de su fijo. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1001 |
korona f. |
כתר, נזר, עטרה, זר; כתר לשן |
|
Kon las piesas de tu oro se amasa la korona (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3353 |
koronar v. |
הכתיר, המליך |
|
Nunka el fijo de Kronos, ke no te korone en Itaka, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1002 |
korreo m. |
דואר; דוור רכוב, בלדר, רץ, שליח; שותף לדבר עבירה |
|
El untado lugo manda sus koreos (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1003 |
korrer m. |
זרימה, שטף, זרם; מרוץ |
|
sin avlar palavra korre i rekoje. (Gaon, Poezias) |
|
Los ombres al templo korrieron tremando (Gaon, Poezias) |
|
para korrer detras de siertas mujeres ajenas. (Papo, Navot) |
|
Ansi yo a este enshempio korro i me angajo (La segunda Ester, 1911) |
|
Es gerras ke uvo aki? D'aki un poko de raki por meter en la ferida, azer kedar la sangre korrida (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2539 |
korrer v. |
רץ; (על נוזלים:) זרם, שטף; נבע; דלף |
|
Komo una agua ke korre i no se estanka (Papo, Navot) |
|
Esta fuente ke sintio munchas vezes mis suspiros korre dulsemente i vagarozamente, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4757 |
kortar v. |
גזר, חתך, כרת, קיצר; שבר, הפסיק, אסר; סיפר (תספורת) |
|
Shimshon ke kon sus manos i sus potentes brasos, un gran leon avia kortado en pedasos; ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Elas! sin ti o bienfeziente blanko tanto /el mundo temblaria kon espanto / porke sin ti el segador en el verano / no kortaria espigas el presiozo grano (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1005 |
korte f. |
חצר; חצר המלך, אנשי החצר; בית משפט; חוד, להב; חתך; בד גזור לבגד; גזרה; חיזור |
|
i sea testigo el Dio de mi korte (Gaon, Poezias) |
|
azen la korte a mi madre i stan devastando mi kaza. (Odisea) |
|
ma yo veo todo eskuro, dia por dia vemos las intrigas de la |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3355 |
kortijo m. |
חצר, חצר פנימית, פטיו |
|
en el kortijo ermozo, en sitio kon vista muy vasta, (Odisea) |
|
serka el umbral del kortijo; la lansa de bronzo en su palma, (Odisea) |
|
A la vezina kale ver, ke eya kon su saver al marido i su ijo te los kito al kortijo. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Rikeza sin ijo / la kaza sin rijo / konak sin kortijo / takserat del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4465 |
kosho adj. & m. |
צולע, פיסח, חיגר, נכה |
|
Kamino komo kosha, tengo grande kongosha de levantar mender i kavesales ke es echo de animales. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1006 |
kostiya /kostía f. |
צלע; רעיה |
|
Avagar de sus kostias saka pues su vieja lira (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1007 |
kovdisia f. |
תשוקה, חמדה, חשק |
|
mentira su vida kon kovdisias pasa. (Gaon, Poezias) |
|
ke vuestra |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3357 |
kovrar v. |
גבה; קיבל, רכש; קיבל בחזרה; השיג, זכה ל- |
|
del padre suyo, i kovre buen nombre de entre los ombres.'' (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1008 |
kovre m. |
נחושת |
|
Pues dientro mares de kovre buyendo (Gaon, Poezias) |
|
Los sielos se izieron de kovre por tus maldades, (Papo, Navot) |
|
favlan, para merkar kovre; i fierro lumbrozo por kargo (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1009 |
koza f. |
דבר, חפץ, דבר מה, עניין |
|
i no veluntava avlar otra koza (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1010 |
kozak/o (fr.) m. |
קוזק |
|
dientro de los templos kozakos entraron (Gaon, Poezias) |
|
Al templo del geto entran los kozakos (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4466 |
kozina f. |
מטבח; (איסטנבול: שרותים) |
|
Oy ize la kozina, me pelei kon la vezina por arena ke no tenia de antes ya me devia. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2541 |
kreado m. |
יצור |
|
Para kumplir dover de un kreado, de un ombre: (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5486 |
kreador m. |
יוצר, בורא |
|
el vero repentimiento kalmara la ravia del |
|
O |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1012 |
krear v. |
יצר, עיצב; המציא |
|
Solo un Dio firme krea i podesta (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1013 |
kreasión f. |
יצירה, בריאה; ייסוד; המצאה |
|
kualo es el mundo i la kreadura. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1014 |
kreensa/kreensia f. |
אמונה, אמון |
|
En ansi kestiones de fey i kreensa (Gaon, Poezias) |
|
Onde la kreensa adulsa la suerte (Gaon, Poezias) |
|
ma si tu kreensa viene enkulkarse (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1017 |
kreente n. |
מאמין |
|
tambien sus kreentes el puevlo sinsero. (Gaon, Poezias) |
|
salvar sus kreentes una ora antes. (Gaon, Poezias) |
|
kontra los kreentes a el Dio del sielo- (Gaon, Poezias) |
|
deklarar se azen asus kreedores; (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1021 |
kreer v. |
האמין; סבר, הניח |
|
ma ninguno kree ke puede ser esto (Gaon, Poezias) |
|
ke se kreeron en loke el suenyo les deklaro. (Papo, Navot) |
|
La aze kreer ke va ser de invidiar su suerte, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1022 |
kreido adj. |
שמאמינים בו |
|
por puevlos murientes sea el kreido. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1023 |
kreser v. |
גדל, צמח, צמח לגובה, התארך; גידל; הגדיל, האריך |
|
era siempre konvensido ke por mi kresen las rozas. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3359 |
kriado adj. |
שגודל, שנוצר |
|
bovos kriados, los kualos los bueyes de Elios Iperion (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5488 |
kriar v. |
ברא, יצר; הניק; גידל (ילדים) |
|
metales, animales, plantas i flores / en diferentes kolores i golores / todo maraviyozo i admiravle / i por kualo el ombre eskojido de la kreasion / lo |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1024 |
kriarse v. refl. |
נברא, נוצר |
|
se krio al sielo su fey verdadera. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1025 |
kriatura f. |
תינוק, ילדון; יונק, ינוקא; אדם חסר נסיון |
|
pedasos de madres i de kriaturas (Gaon, Poezias) |
|
Esta kriatura Dio enaltesido (Gaon, Poezias) |
|
Inda tierna kriatura me armi yo kon pasensia (Gaon, Poezias) |
|
i maldicha fuera la ora ke me ize padre, i ke tengo agora dos kriaturas. (Rinio, 1906) |
|
La djente van a dezir ke Lefteri tiene dos kriaturas i ke es verguensa lo ke esto aziendo... (Rinio, 1906) |
|
De Rikita ke non tiene piadad de viejo ni de kriatura? (La segunda Ester, 1911) |
|
No es djugo de kriaturas i fasfechas (La segunda Ester, 1911) |
|
Kuando se meten a penar se olvidan ke ay senar; las kriaturas yoran, maldizen i dezonran: (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Mas de ochenta ombres, mujeres, kriaturas, tratados komo perros, pasavan oras duras. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2544 |
krimen m. |
פשע, פשע חמור, מעשה רצח |
|
yo no desharia vuestros krimenes sin kondana, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5489 |
kriminal adj. & m. |
פלילי; פושע פלילי, רוצח |
|
guadrame sovre todo de akel falsador / ke se amostra a la kara amigo mijor / i aze atras mano un tal grande mal / ke non lo aria ni un |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4468 |
krío m. |
תינוק, יונק, עולל; תקופת ההנקה; תקופת חינוכו וגידולו של ילד קטן; אופן הטיפול בתינוק |
|
Su marido es buen krio ke mizmo kon frio alo ke eya dize el ni avla ni maldize. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1028 |
kristal m. |
בדולח, אלגביש; גביש |
|
el mar asemeja kristal echizante (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2545 |
kruel adj. |
אכזר, אכזרי |
|
Kruel! Ke kuando vee una donzeya enfrente de el, (Papo, Navot) |
|
Ansi son los ombres! Ansi es el jenero kruel! (Papo, Navot) |
|
siendo sos un kruel persekutor de sus profetas. (Papo, Navot) |
|
|
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2548 |
krueldad f. |
אכזריות |
|
en tu korason de piedra repoza la krueldad; (Papo, Navot) |
|
Todo djidio ke no es nasido de aki sera echado kon krueldad. (La segunda Ester, 1911) |
|
O Dio guadrame del ipokrita / komo akel animal ke non grita / ma kon kalmo mostra su maldad / en mudriendo kon ravia i |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1029 |
kruz f. |
צלב |
|
diozes sin portretos kruses i koliares (Gaon, Poezias) |
|
La kruse relumbra i su luz es vista (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2549 |
kuajarse v. refl. |
נקרש, קפא; התגבש, הסתדר, התממש |
|
yo tembli, i mi sangre se enkuajo en mis venas. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1031 |
kual /kuala? kualos?/kualas |
מי/מה זה?, מי/מה זו?, מי/מה אלה? |
|
kual a oprimidos es vero amigo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1032 |
kualo ? interog. |
מה? איזה? |
|
i kualo promete despues dela muerte. (Gaon, Poezias) |
|
kualo no rekeren mizmo ni los reyes. (Gaon, Poezias) |
|
Kualo azer? Kualo rijir? No se. Esto komo un loko. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4758 |
kualunke adj. |
לא חשוב איזה/מה/כמה, יהיה אשר יהיה, כלשהו |
|
Kualunke, Delila, kien dezea aferrarme, el deve de atarme, kon siete kuedras freskas ke no se enshugaron. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1034 |
kuando adv. |
כאשר, כש- |
|
Siempre kuando eya termina sus echos (Gaon, Poezias) |
|
Kuando penso ke yo esto kazado i ke tengo dos kriaturas, mi konsensia me grita: Kualo estas aziendo? (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1035 |
kuanto/kuantos/kuantas adv. |
כמה |
|
Son ya kuantos dias ke mi alma kansa (Gaon, Poezias) |
|
por ver kuanto antes luz de delivransa. (Gaon, Poezias) |
|
Dio este suenyo kuanto es estranyo (Gaon, Poezias) |
|
Ah! El amar kuanto dulse es! (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1038 |
kuatro num. |
ארבע, ארבעה |
|
esparzio su puevlo por kuatro kantones (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2550 |
kuchiyo/kuchío m. |
סכין |
|
Solti el kuchio, i me di todas las penas (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2551 |
kudiado m. |
דאגה, טיפול |
|
Duerme komo rey sin penserios i sin kudiados. (Papo, Navot) |
|
Vos en komer es loke pensash, mas kudiado no estash ke se kere la boya por enkalar la ornaya, kierech i arena demaziado por la pared i el tavlado. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4470 |
kudiar v. |
טיפל ב-, דאג ל- |
|
Aki dezir todo no se va, siendo no es yeshiva; ma komo un amigo, por la verdad vos digo ke los savios kudiaron i todo bien aranjaron: (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1039 |
kudio m. |
השגחה, דאגה, טיפול מסור |
|
remishkan kon kudio todos sus burakos (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1040 |
kuedra f. |
חבל, מיתר, רצועה, מיתר של כלי נגינה |
|
kada uno kuerdas fiere i resone siertos kantes. (Gaon, Poezias) |
|
El, aharvando las kuedras, kito melodiozas sonadas. (Odisea) |
|
Entiende lo ke pasa, un djesto brusko aze, i komo si son filos las kuedras las dezaze. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4136 |
kuenta f. |
חשבון; חרוז |
|
Ya kansimos de darle muncho dinero sin kuenta. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3361 |
kuero m. |
עור |
|
La noche entera ayi, kon un kuero de kavra kuvierto, (Odisea) |
|
sovre los kueros de bueyes, los kualos eyos kon sus manos (Odisea) |
|
de plata, i el kadenado serro kon la fita de kuero. (Odisea) |
|
guadrame de akel vizino ensavanado / ke manyana i tadre aze orasion / sin entender ke kon lodo es amasado / en eskorchando el |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1041 |
kuerpo m. |
גוף |
|
Kuerpos de muchachas rastan por la plasa (Gaon, Poezias) |
|
Bendizir los kuerpos rotos i razgados (Gaon, Poezias) |
|
renova el kuerpo torna kada dia. (Gaon, Poezias) |
|
kavzan ke el kuerpo konsentre poderes (Gaon, Poezias) |
|
si la alma gia el kuerpo siyado (Gaon, Poezias) |
|
rondjaria vuestros kuerpos a perros ambresidos (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1046 |
kuervo m. |
עורב |
|
Kuantos dias yo refrego por mis palmas estos kuervos (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1047 |
kuesta f. |
גבעה, תל; מדרון, שיפוע; גדה, חוף; כתף |
|
Sovre kuestas de espinos me sarea presurozo (Gaon, Poezias) |
|
En Tsion la nueva de sovre sus kuestas (Gaon, Poezias) |
|
de Reitron, de debasho de la kuesta del arvoleado (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3365 |
kuidador m. |
מטפל, שומר, נושא באחריות |
|
la kuidadera, la fija de Ops, el fijo de Pesenor |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3366 |
kuidar v. |
דאג, טיפל |
|
i una muchacha lo kuida aedada - le traye komida (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2553 |
kulevra f. |
נחש, צפע, אפעה |
|
O tirana! O kulevra mala! Tigresa feros! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5493 |
kulevro m. |
נחש |
|
guadrame del menterozo del falsador / komo de akel |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4471 |
kulpa f. |
אשמה, אשם; עבירה, חטא, עוון |
|
Si demando una kopa me dezis ke tengo kulpa, ke se guadro por la fiesta en una limpia sesta: Si keresh una rota ya la tenesh aki pronta. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1049 |
kulpar v. |
חטא, אשם, היה אשם |
|
Yo nada no kulpo Dio ke atestigue (Gaon, Poezias) |
|
eyos no kulpan, es Zeus ke kulpa, ke da a los ombres, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4760 |
kulpavle adj. |
אשם |
|
I eya, en los viendo kon la nariz en basho, se konsentio kulpavle, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1050 |
kulpozo adj. |
אשם |
|
i alos kulpozos alimpia del yerro (Gaon, Poezias) |
|
viertira su sanya sovre el kulpozo. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1052 |
kultivar v. |
עיבד (אדמה), חרש; טיפח |
|
kultivar mis sekas rozas i pensar por mi azienda. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2554 |
kulto m. |
פולחן, דת |
|
Puevlo vil, abandono su kulto a Adonay! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1053 |
kumplido adj. |
משכיל מאוד, מלומד; שלם, מושלם, גמור, מלא |
|
siendo apromete salvasion kumplida. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1054 |
kumplir v. |
השלים, גמר, סיים; קיים, מילא |
|
por ke se someta a kumplir doveres. (Gaon, Poezias) |
|
Para kumplir dover de un kreado, de un ombre: (Papo, Navot) |
|
Dio este en tu ayuda i kumpla tu demanda (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5204 |
kuna f. |
עריסה, ערש, ערסל, נדנדה; צלחת חרסינה עמוקה וגדולה |
|
De mas nos mandas la blanka nieve ke vagarozamente / kae de los sielos kantando silensiozamente / komo la mirada de una madre serka la kuna / kuando durme su kriatura kontandole de luna (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3368 |
kunarse v. refl. |
התנדנד, התערסל, התנענע |
|
sovre lo seko, o bien en la onda s'estan kuneando. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4967 |
kunduria (t.) f. |
נעל |
|
No tiene mas kaveyos, no le desharon nada, aparte de kundurias i djuba envarada. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4462 |
kupa f. |
כוס, גביע; ''הלב'' בקלפים |
|
Si demando una kopa me dezis ke tengo kulpa, ke se guadro por la fiesta en una limpia sesta: Si keresh una rota ya la tenesh aki pronta. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4472 |
kura f. |
תרופה, סם מרפא; טיפול הניתן לחולה; דייטה לחולה; שיטת ריפוי; פתרון, תקנה; אחריות |
|
Dishe yamar un mediko, eya izo aldulko. Por sanar su ijo eya kuras no kijo (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Torpedad, lokura / hazindad sin kura / prizion sin mankura / desplazer del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1055 |
kurar v. |
ריפא, טיפל ב-, דאג ל-; כבש בחומץ/במלח תחת השמש |
|
Ken komo el pudo kurar los hazinos (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1056 |
kuriozo adj. |
סקרן, מתעניין; מעניין, מוזר, משונה |
|
Este fenomeno es basta kuriozo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5303 |
kurnaz/a (t.) adj. |
ערמומי, פיקח, ממולח, שנון; רמאי, נוכל |
|
loke topo interesante es la konversasion ke tuvi anoche al kafe de Frederiko, este es un ombre mucho |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4473 |
kurso m. |
קורס; מרוצה, מרוץ, רצף, מהלך, התנהלות |
|
Ansi una nasion salvada, delos puevlos alavada, no ternes ningun remorso sigiendo este kurso. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2556 |
kurto adj. |
קצר, תמציתי; חולף, בן חלוף, רגעי, ארעי; ביישן, חסר עוז |
|
En korto, promete mas de loke puede detener. (Papo, Navot) |
|
eyos tendrian una kurta vida i mal kazamiento! (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3370 |
kurvo adj. |
עקום, מעוקל, מעוקם |
|
de los Argeos se hueron tambien kon los kurvos navios; (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3371 |
kuvierto adj. |
מכוסה |
|
La noche entera ayi, kon un kuero de kavra kuvierto, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1057 |
kuvrir v. |
כיסה, זרה, פיזר על; הטריד |
|
la kuvren i presto sin detenimiento (Gaon, Poezias) |
|
Nuves atorvantes kuvren vuestro sielo (Gaon, Poezias) |
|
i kuvrir se viene, ma ke temerozo (Gaon, Poezias) |
|
Sin kererme sentir, de keshas sin razon, me kuvres! (Papo, Navot) |
|
lo kuvrio, i le karreo para sus pies un bankito. (Odisea) |
|
Samos, Dulihion i Zakintos k'entera sharas la kuvren, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2558 |
kuvrirse v. refl. |
השתעמם; התעטף, התכסה; כיסה עצמו כספית; רכש כנגד מכירות באשראי |
|
Kuvridvos sako i siniza, razgad vuestros mantos! (Papo, Navot) |
|
I kaje kada noche estando a la kama, se kuvre la kavesa, los yora i esklama: ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5304 |
laboratorio m. |
מעבדה |
|
verso las nueve yo fui al |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1060 |
lado m. |
צד; צד הגוף |
|
pues ordena ke yo ande kalmamente asu lado. (Gaon, Poezias) |
|
uno viene ami lado i kon boz muy ezmoviente: (Gaon, Poezias) |
|
de varias karnes, i kopos de oro pozo a sus lado; (Odisea) |
|
Tiempo enuvlado / haver malavlado / mirada de lado / angustia del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5305 |
ladrón m. & adj. |
גנב, גזלן, פורץ; נוכל, רמאי |
|
el paiz esta yena de eshpiones, el keda ainda en las tinievlas del despotizmo, basho un govierno suzio i |
|
|
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4969 |
lager m. |
מחנה ריכוז |
|
Un dia los almanes del nido l'arrankaron, kon su padre i madre al lager la yevaron. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3375 |
lagrimar/lagrimear v. |
דמע, הזיל דמעות |
|
Lagrimeando, despues, al poeta divino le disho: (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4474 |
laja f. |
מרצפת, אבן שיש או גרניט, אריח; חריץ (גבינה); אדם אטום כמו אבן |
|
Me rezvali en la laja en boltando la tinaja (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5495 |
lamentasión f. |
קינה, יללה, מספד, אנחה, גניחה |
|
las mizerias i las desgrasias me azen suspirar / las |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4475 |
lana f. |
צמר |
|
Echar me kero repozado, el kavesal desfronyado, del kolchon un poko blando las lanas arrastando. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3376 |
lansa f. |
חנית, כידון, רומח |
|
serka el umbral del kortijo; la lansa de bronzo en su palma, (Odisea) |
|
se aserko, l'aferro por la mano, su lansa de bronzo (Odisea) |
|
La rezia lansa aferro, kon la punta aguda de bronzo, (Odisea) |
|
d'este palasio, yevando su kasko, dos lansas i eskudo, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3380 |
largamente adv. |
בהרחבה; ברווח, בשפע; בנדיבות, ביד רחבה, ברוחב לב; לאורך זמן |
|
en abondansa, les dio largamente de los ke tenia. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1062 |
largo adj. |
ארוך; רחוק; נדיב לב |
|
Atras - dize el kon sanya, largo es este kamino (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1063 |
laso adj. |
לאה, עייף, יגע, תשוש |
|
Sovre lazos enreshados ezmeraldas i zafira (Gaon, Poezias) |
|
Del sielo entonses el Alla muy laso (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5205 |
latir v. |
דפק, פעם |
|
Nos das los envigorantes aires las tempestas / ke los desho azer mis karas koloradas / i mi alegria es dulse komo la de fiestas / i mi korason late un kante de enamoradas (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1065 |
lavar v. |
רחץ, כיבס |
|
Lugo la lavaron izieron su trensa (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3381 |
lavarse v. refl. |
התרחץ |
|
en una paila de plata la echo, ke se laven sus manos, (Odisea) |
|
Ire serka la fuente me lavare la kara por refreskarme un poko... (Rinio, 1906) |
|
Su kaveyera blonda al ombro abashava, en banyo de parfumes el puerpo se lavava. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1066 |
lavio m. |
שפה (שפתים) |
|
viene kon sus lavios sangre estilantes (Gaon, Poezias) |
|
por aki entonan sus lavios loores (Gaon, Poezias) |
|
Ke nuestros veros savios pronunsiaron kon sus lavios: (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4971 |
lavorar v. |
עבד; פעל, תיפקד |
|
Lavora kon la pala, kavaka kon la chapa, s'aboka, s'alevanta, el dia no s'eskapa! ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4972 |
lavoro (it.) m. |
עבודה, עמל, יגיעה; עסק, עיסוק; תפקיד, משימה; מוצר מעובד היטב, מוצר אמנותי |
|
Las yevan al lavoro, se deve yir al paso, al son de la orkestra, sin manear un braso. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
yo alkansi a tomar siertos pozes, kuando okupado en mi |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3382 |
lazeria/lazerio (port.) f./m. |
עבודה, עמל; עבודת פרך |
|
ke biven de sus lazeria, segun ke anel le envelunta. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1068 |
lecho m. |
ערש, יצוע, מיטה; שכבת חומר |
|
Atorvado de el lecho por seguirlo yo me also (Gaon, Poezias) |
|
Despues ael lecho dirije sus brasos (Gaon, Poezias) |
|
i serka el lecho sospirando kae. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1071 |
leer v. |
קרא |
|
leendo tus eskrituras mas i mas siempre me also. (Gaon, Poezias) |
|
aprender la eskritura por leer tu onda sensia. (Gaon, Poezias) |
|
sauman i tornan por leer sus salmo. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3383 |
legar v. |
הוריש, ציווה, הנחיל |
|
i grande fama iya a legar para siempre a su fijo. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4477 |
legumbre m. |
ירק, ירקות |
|
Por los rikos ordenaron komer trigo ke guadraron; por los povres ombres todo modo de legumbres. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4973 |
lenya f. |
עץ (חומר), עץ הסקה; חבטות, מלקות; יער |
|
Se le tuersio la spalda de tanto esforsarse, de lenya la estanyan, si oza apozarse. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1074 |
león m. |
אריה, לביא, ארי; כינוי לאדם אמיץ לב |
|
En un guerto sareado kon luengas de leones (Gaon, Poezias) |
|
asta Dio vos regma de entre leones (Gaon, Poezias) |
|
Shimshon ke kon sus manos i sus potentes brasos, un gran leon avia kortado en pedasos; ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3384 |
leshor m. |
מרחק, רוחק, ריחוק |
|
Serka de eya metio para si, a leshor de los novios, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1076 |
leshos adv. |
רחוק, הרחק |
|
supito resta parado al sentir de leshos sones. (Gaon, Poezias) |
|
Leshos de prekantes tu Dio poder tiene (Gaon, Poezias) |
|
Leshos de mi sezo abordar tu dicha (Gaon, Poezias) |
|
leshos de figura i de pensamiento. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1080 |
leshura f. |
מרחק, רוחק |
|
De leshuras se eskuchan chuchuleos envisiantes (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4138 |
letra f. |
מכתב, איגרת; אות; כתב |
|
Kon esta letra yo me prezentare en dia de su nasimiento (La segunda Ester, 1911) |
|
Le aremos una letra al rey yena de loores. (La segunda Ester, 1911) |
|
Yo senyor Haham, yo me prezentare kon la letra onde el rey (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1081 |
ley (2) f. |
תורה, חוק; אמונה, דת |
|
ma es imposivle se guarden dos leyes (Gaon, Poezias) |
|
i bezar las Leyes kuando el se yega. (Gaon, Poezias) |
|
Nuestra fey fue siempre ley dela kerensia (Gaon, Poezias) |
|
ke por su persona nuestra Ley aviza. (Gaon, Poezias) |
|
ma pues ke se avla de ley i destino (Gaon, Poezias) |
|
kuala ley al mundo es mas renomada (Gaon, Poezias) |
|
i su Ley fiela madre alas leyes. (Gaon, Poezias) |
|
kon sangre de puerkos las Leyes mancharon. (Gaon, Poezias) |
|
Puevlo ke ulvido la ley resivida en Sinay! (Papo, Navot) |
|
Si bushko de kazarme tambien kon Rinio, segun la ley no se puede. (Rinio, 1906) |
|
Dezilde al puevlo djudio: na la pura Ley del Dio, no mesklada de tantos uzos, kometiendo abuzos. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1089 |
líbero (it.) adj. |
חופשי, עצמאי |
|
El penserio libero takso i renyega (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2560 |
libertad f. |
חופש, חירות, חופש פעולה |
|
I rejisto para un ermano de la libertad. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1090 |
lijero adj. |
זריז; פועל בלי לחשוב; שטחי |
|
Kuantas alvoradas se also lijero (Gaon, Poezias) |
|
los degoyaron. I mosos lijeros los stavan serviendo, (Odisea) |
|
al mesajero lijero, a Ermes, el matador d'Argos, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3387 |
líkido/líkvido/likuido m. & adj. |
נוזל; נוזלי; שנמכר במכירת חיסול |
|
d'oro, turavles, ke sovre la likida mar i la tierra (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4479 |
limón m. |
לימון |
|
Es una maraviya el prekante dela tia: la endevina ordeno de meter al sereno limon i agua de mar (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1091 |
limpio adj. |
נקי, טהור, זך, צח |
|
i su frente limpia komo nieve blanka (Gaon, Poezias) |
|
Si demando una kopa me dezis ke tengo kulpa, ke se guadro por la fiesta en una limpia sesta: Si keresh una rota ya la tenesh aki pronta. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3388 |
linaje m. |
ייחוס, שושלת, צאצאים; אבות המשפחה |
|
'No te taksaron, seguro, los diozes linaje sin nombre (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1092 |
lindo adj. |
יפה, נאה; נחמד; חינני; הדור; מקסים |
|
Una linda ninya le dono la suerte (Gaon, Poezias) |
|
no ay komo eya grasioza i linda (Gaon, Poezias) |
|
Onde korre esta linda muchacha konsternada, (Papo, Navot) |
|
a los Ahayos, de lindos kaveyos, a la asamblea, (Odisea) |
|
La konduizio i asento en un asiento, ke kon panyo lindo (Odisea) |
|
skoje un lindo, i uno de mizma valor vo a darte.'' (Odisea) |
|
De prezentarte delantre el rey tu, una linda muchacha. (La segunda Ester, 1911) |
|
Al punto k'ambezaron, k'el grande enemigo ke tanto lo bushkaron, de muevo atorno i kon Delila estava, la linda Pelishtea, la mosa ke amava. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
La linda djovinika, ijika muy kerida, ke sus parientes todo le davan en su vida. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
Invierno, sezon indjustamente aborresida / sos mi amiga, porke debasho tu kara palida / ay ermozuras komo las ke en suenyo pasan / figuras, vistas, tanto lindas ke plasan la realidad / ma son mas puras ke la verdad (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3392 |
lingua f. |
שפה, לשון; לשון (אבר בפה) |
|
yendo por la skura mar a Temesa, onde estranya lingua (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5307 |
linia f. |
שורה, קו |
|
en arrivando en las |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1094 |
lira f. |
נבל (כלי נגינה); לירה (מטבע) |
|
Avagar de sus kostias saka pues su vieja lira (Gaon, Poezias) |
|
kon tronkos aberlantados resakados de tu lira. (Gaon, Poezias) |
|
Esto es ke les importa aneyos, la lira i el kante. (Odisea) |
|
Un pregonero metio una lira ermoza en las manos (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3395 |
liviano adj. |
קל, נוח, זריז; שטחי |
|
vasta la yevan, liviana ansi ke el soplo del aire. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5308 |
livrizón m. |
מסירה |
|
lo ke me da a pensar es la prometa de una grande suma de moneda ke el me aze kontra |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1096 |
livro m. |
ספר |
|
Estos livros dela djente todos son keridos mios (Gaon, Poezias) |
|
De chikez ke yo traziero i leo livros de sensia (Gaon, Poezias) |
|
dizen en sus livros ke esto es vero (Gaon, Poezias) |
|
un livro pezgado en su mano trae (Gaon, Poezias) |
|
Es menester saver ke un livro deve aver, Shulhan Aruh nombrado: todo din es topado; todos los diritos enel son eskritos. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1100 |
loar v. |
הילל, שבח, פאר, רומם |
|
i sin biervos loa al Dio eternelo (Gaon, Poezias) |
|
loar al Eterno Dio ke todo gia. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5496 |
lodo m. |
בוץ, רפש, טיט; בהשאלה: אדם חסר מוסר, חסר אופי |
|
guadrame de akel vizino ensavanado / ke manyana i tadre aze orasion / sin entender ke kon |
|
porke non estiende su braso poderozo / i los esparze en el aire komo polvo? / porke non se avre la tierra kon gozo / i los aze despareser dientro el |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4142 |
lokanda (it.) f. |
מזנון, מסעדה קטנה, פונדק דרכים, אכסניה, קנטינה |
|
Vistete agora presto ke los ministros vienen a la lokanda. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1102 |
loko m. & adj. |
משוגע, מטורף, חולה נפש; שוטה, אויל; של טרוף, שגעוני |
|
todo falso i impuro todo loko trokamiento. (Gaon, Poezias) |
|
de esta tempesta loka i espesa (Gaon, Poezias) |
|
Kualo azer? Kualo rijir? No se. Esto komo un loko. (Rinio, 1906) |
|
Eres muy bien loka en kitando de vuestra boka maldision al ke vos toka kon intelijensia poka. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Barajas en kaza / insonia sin kavza / kon lokas kien kaza / postemas del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
O! ombres bovos, |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3396 |
lokura f. |
שגעון, טרוף, איוולת, סכלות |
|
porke a kavza de sus lokeria se depedrieron; (Odisea) |
|
Ke es esta dezventura? Loke avlas es lokura. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Torpedad, lokura / hazindad sin kura / prizion sin mankura / desplazer del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3397 |
londje (port.) adv. |
הרחק, במרחקים |
|
tengo. Mi nave esta londje d'esta sivdad, en el porto (Odisea) |
|
el desgrasiado, ke londje de sus kamaradas mal yeva (Odisea) |
|
ver de su tierra alsarse el fumo, aun ke de londje, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5309 |
longura f. |
אורך |
|
es el rio Lumnipeza onde en toda su |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1104 |
loores f. pl. |
שבח, תשבחות, תהילות |
|
No se donde se empesa la loor determinada (Gaon, Poezias) |
|
por aki entonan sus lavios loores (Gaon, Poezias) |
|
El templo se avre kon loores presto - (Gaon, Poezias) |
|
Le aremos una letra al rey yena de loores. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5130 |
lovo v. |
זאב |
|
Avlas de bovo / ojada de lovo / de fuego I rovo / te guadre el Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1107 |
luchar v. |
נאבק, נלחם, התקוטט |
|
de pasharos ke reluchan por versar sus salmo antes. (Gaon, Poezias) |
|
ke lucho oras enteras sin tener ventura. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1108 |
luego adv. |
אז, תכף ומיד, סמוך אחר כך; אחר כך, אחרי כן |
|
lugo todos restan kalmos i se prenden de el pazmo. (Gaon, Poezias) |
|
i todos luego de rodiyas kaen (Gaon, Poezias) |
|
Lugo la lavaron izieron su trensa (Gaon, Poezias) |
|
a esta sonyante lugo la atina. (Gaon, Poezias) |
|
i ken la enkontra lugo la abrasa. (Gaon, Poezias) |
|
El untado lugo manda sus koreos (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1114 |
luenga f. |
לשון |
|
En un guerto sareado kon luengas de leones (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2563 |
luengo adj. |
ארוך |
|
su talia svelta apretada en su longo sayo? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2564 |
lugar m. |
מקום, אתר, מושב, איזור; תפקיד |
|
En lugar de tomar enshemplo de sus malos gios, (Papo, Navot) |
|
en el lugar ke yo me topo siempre su suvenir esta serka de mi... (Rinio, 1906) |
|
Por el otro lugar el korason me grita: Tu sos mansevo, la vida es la vida, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1115 |
lumbre f. |
אש, להבה |
|
dez entonses sirkulando entre mi ire su lumbre. (Gaon, Poezias) |
|
dita fey parese mucha lumbre tiene. (Gaon, Poezias) |
|
Komo puedra defenderme vea yo su lumbre santa (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3400 |
lumbrozo adj. |
זוהר, מבריק, נוצץ, מזהיר, לוהט |
|
favlan, para merkar kovre; i fierro lumbrozo por kargo (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1118 |
luna f. |
ירח, לבנה, סהר; ראי, מראה; שהרון, סהרון |
|
Por nuves kargadas la luna se trasa (Gaon, Poezias) |
|
suven, i azen estremeser el sol i la luna. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3401 |
lustrar/lustrear v. |
הבריק |
|
i serka d'eyos travo i metio una meza lustrada. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1119 |
luvia f. |
גשם, מטר; כינוי לשפע |
|
Piedrisko de brazas, luvia de tizones (Gaon, Poezias) |
|
La luvia no rebive mas tus kampos i soledades, (Papo, Navot) |
|
d'uno ke los guesos blankos s'estan pudriendo de luvia (Odisea) |
|
Luvia arrojada / kamiza mojada / mujer anojada / kastigo del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1120 |
luz f. |
אור |
|
enfrente las luzes del plazo sagrado. (Gaon, Poezias) |
|
kon la luz del dia salio ezmovido (Gaon, Poezias) |
|
por ver kuanto antes luz de delivransa. (Gaon, Poezias) |
|
La kruse relumbra i su luz es vista (Gaon, Poezias) |
|
La luz rosiada avagar se trae (Gaon, Poezias) |
|
antes se amate la luz de mi vida (Gaon, Poezias) |
|
Luz del kativerio i gloria de Israel! (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1126 |
luzido adj. |
נוגה, בוהק, מזהיר |
|
Vendi yo al sol luzido por kandelas fumeantes (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1127 |
luzio adj. |
יפה, נאה, הדור, נחמד, חמוד; בוהק, זוהר; מסודר; בעל מידות טובות |
|
un tablo de vidro luzio espejante. (Gaon, Poezias) |
|
para dar mas luzio relumbror a su ermozura, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1128 |
ma (it./gr.) conj. |
אך, אבל, אולם |
|
ma entre el geto kantan las mujeres (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2568 |
machukar v. |
כתש, כתת, שחק, מעך, דרס ברגליים, מחץ, פצע, הכאיב, חבל, היכה, דיכא; לעס |
|
kijera el Alto machukarte kon su trueno (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1129 |
madre f. |
אם, אמא; רחם; שמרים; מקור, מעיין |
|
i su Ley fiela madre alas leyes. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1130 |
madrugada f. |
שחר |
|
delas kualas luz del dia espunta por madrugadas. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4145 |
maestad/maestá (it.) f. |
הוד, תפארת, הוד מלכות; פנית כבוד: הוד רוממותו |
|
Agora la reina ke tomo de la Boemia su maestad (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4146 |
magna f. |
מן (שאכלו בני ישראל במדבר), הפרשה מתוקה של גזע מילה; רווח קל, ברכת שמים |
|
En el dezierto nos governo kon la magna (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4484 |
makat (t.) m. |
כיסוי למינדיר (ספה תורכית) |
|
Mirad i azed dikat ke no kedo urti ni makat (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1131 |
mal m. |
כאב, מכאוב; רע, רעה; חטא; מחלה; נזק; הרגל רע; רכילות, לשון הרע |
|
ekspuestos a males angustias i penas (Gaon, Poezias) |
|
i sufrio muchos males en su korason en las mares, (Odisea) |
|
a la sivdad, ma ke londje a los kampos sta males yevando, (Odisea) |
|
No seas komo el vezino ke perdio el buen kamino: no miran sus keazeres, avlan mal delas mujeres. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
guadrame sovre todo de akel falsador / ke se amostra a la kara amigo mijor / i aze atras mano un tal grande |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5132 |
malavlado m. |
רכילות; מוציא דיבה, הולך רכיל, סלפן |
|
Tiempo enuvlado / haver malavlado / mirada de lado / angustia del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2569 |
maldad f. |
רשע, רשעות, רעה, רוע, רוע לב, נבלות, מעשה רע |
|
Los sielos se izieron de kovre por tus maldades, (Papo, Navot) |
|
por sus maldad es ke sufren mas de lo ke es sentensiado. (Odisea) |
|
O Dio guadrame del ipokrita / komo akel animal ke non grita / ma kon kalmo mostra su |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1132 |
maldezir/maldizir v. |
קילל, דיבר רעות |
|
despues la maldizen delante la djente (Gaon, Poezias) |
|
Maldiz mi vano poder! Desterame! Umiyame! (Papo, Navot) |
|
Kuando se meten a penar se olvidan ke ay senar; las kriaturas yoran, maldizen i dezonran: (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Su marido es buen krio ke mizmo kon frio alo ke eya dize el ni avla ni maldize. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1133 |
maldicho adj. & m. |
ארור, מקולל |
|
Andad vos maldichos kon vuestro proekto (Gaon, Poezias) |
|
maldicho - ainda al Dio orasionas (Gaon, Poezias) |
|
Si, maldision sovre ti Ah'av, avliston maldicho! (Papo, Navot) |
|
i maldicha fuera la ora ke me ize padre, i ke tengo agora dos kriaturas. (Rinio, 1906) |
|
No sea ke esta maldicha de Katerina no lo esta deshando venir, (Rinio, 1906) |
|
Rikita la maldicha le trusho entre nozotros una grande enemistad (La segunda Ester, 1911) |
|
Sus malisias de esta maldicha Rikita yo le deskuvrire (La segunda Ester, 1911) |
|
Yo kale este ensanyado, kon vos averme keshado vos eres la maldicha ke me trushites dezdicha. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2572 |
maldisión f. |
קללה, אלה; חרם, נידוי |
|
Si, maldision sovre ti Ah'av, avliston maldicho! (Papo, Navot) |
|
A ken ke salve..? Komo es su nombre?.O maldision (Papo, Navot) |
|
Eres muy bien loka en kitando de vuestra boka maldision al ke vos toka kon intelijensia poka. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1135 |
malgrado (it.) prep. |
אף על פי, למרות |
|
malgrado de todos resta enkuvierto. (Gaon, Poezias) |
|
Ma no salvo sus kompanyos malgrado ke lo dezeava, (Odisea) |
|
Ermes ansi le favlo; ma malgrado su bueno intento, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2574 |
malino adj. |
אוהב להקניט, קנטרן; מזיק |
|
I una boz grito en el aire: ''Tembla malino! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1136 |
malisia f. |
זדון, רשע, רשעות, רוע לב |
|
Elenos vinieron mostrar sus malisia (Gaon, Poezias) |
|
Sus malisias de esta maldicha Rikita yo le deskuvrire (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1137 |
malo m. |
רשע, אדם מזיק, נוטה לעשות רע |
|
no derroka justos i malos ensalsa - (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1138 |
malonesto (fr.) adj. |
בלתי ישר, רמאי |
|
Sesa la rebuelta fatal malonesta (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4150 |
malor (fr.) m. |
אירוע מצער, צרה, פורענות, אסון |
|
Ansi kaves enrejistrarle todos los malores (La segunda Ester, 1911) |
|
salvarmos de todos malores ke mos akontesio. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4152 |
malorozamente (fr.) adv |
לרוע המזל, למרבה הצער, לדאבון לב |
|
Malorozamente lo ke oyimos es verdad (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4490 |
malorozo (fr.) adj. |
אומלל, מסכן; עצוב |
|
Ma so muy malorozo de tener mujer inyorante komo las de avante. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Las echan de las kamas. Un chay, i a la kaye. Appel! Es maloroza kien tadra, kien se kaye. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2575 |
maltratar v. |
הציק ל-, עינה, התאכזר ל-, התעלל ב-, הטריד; גער ב- |
|
a maltratarvos, golpearvos delantre la djente (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4976 |
mama/mamá(n) f. |
אמא |
|
La noche kaye preta, 'stan tres en una kama, se siente desgrasiada. Si 'stava aki su mama! ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4153 |
mamparansa f. |
עזרה, הגנה, חסות, תמיכה; מסך |
|
I ken les sera a eyos una mamparansa. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1139 |
manadero m. |
מקור, מוצא ; מעיין, עין |
|
Ke yo bushki sin estanko manadero suprimados. (Gaon, Poezias) |
|
Azanos, grupos, grupos, se vian adjuntados, en un lugar o otro oyendo enkantados de bokas de personas ke kon sus ojos vieron, o de buen manadero las kozas las sintieron. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4764 |
manar v. |
נבע, קלח, זרם, שפע, זב |
|
Shimshon, tu fuersa, dime, de onde esta manando? ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1140 |
manchar v. |
הכתים, לכלך; התווה אות קלון, הכתים, הדביק סטיגמה, הטיל דופי |
|
kon sangre de puerkos las Leyes mancharon. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1141 |
mandamiento m. |
מצווה; צו, פקודה, חוק; דיבר (עשרת הדיברות) |
|
trusho el profeta los dies mandamientos. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1142 |
mandar v. |
שלח, שיגר; פקד, ציווה, הורה; הזמין |
|
i pues ke Dio kijo mandarlo agora (Gaon, Poezias) |
|
ke oy de los sielos lo aven mandado (Gaon, Poezias) |
|
komo fue mandado por el Dio bendicho (Gaon, Poezias) |
|
El untado lugo manda sus koreos (Gaon, Poezias) |
|
i lo mandaron de sus tierra para tener repozo? (Papo, Navot) |
|
I vo mandarlo a Sparta i a Pilos, la arenoza, (Odisea) |
|
Miramos remedio de mandarle un buen prezente (La segunda Ester, 1911) |
|
El Dio es muy grande, terna piadad i nos mande loke nos es menester el nos ara remeter. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Ke dezde su nasensia el Dio lo protejava, i en lo ke azia sukseso le mandava; ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
De mas nos mandas la blanka nieve ke vagarozamente / kae de los sielos kantando silensiozamente / komo la mirada de una madre serka la kuna / kuando durme su kriatura kontandole de luna (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1146 |
mandjar (it.) m. |
מצרכי מזון, מזון |
|
Maniton i Afion kon fyel la mandjaron (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3875 |
mandra (1) (gr./it.) f. |
מכלאה, גדרת צאן, דיר; שטח פתוח מגודר לאחסון חומרי בניה |
|
Estas muntanyas de enfrente onde yo pasi kaje toda mi chikez en la mandra de mi padre, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3409 |
manera f. |
אופן, דרך, שיטה; צורה, תבנית; נימוס, גינונים; כפפה |
|
de ke manera los novios los vas a echar del palasio. (Odisea) |
|
va a kalmarse, porke no puedra en ninguna manera (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3411 |
mango m. |
ידית (של כלי), ניצב; ננס, נמוך קומה; קטין; אדם פחות ערך |
|
i de la sala salio, i la puerta travo por el mango (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1147 |
mania f. |
שגעון לדבר אחד, בולמוס, הרגל רע; טיב |
|
segun se uzaron i ere su mania. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1148 |
mankar (it./fr.) v. |
חסר, היה חסר; שגה, החטיא; נעדר; לא קיים (את החובה) |
|
demas ke no manke el harem aparte (Gaon, Poezias) |
|
anjel de los sielos es i nada manka. (Gaon, Poezias) |
|
no manke komanya i mucha bevienda. (Gaon, Poezias) |
|
mankan en su vida sensia i pureza. (Gaon, Poezias) |
|
Ma 2 semanas manka, mi alma se arranka ke no ay por la Paskua otro ke sal i agua. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
muestras trupas estan dezorganizadas, |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1152 |
mankeza f. |
חסר, חסך, חסרון, משגה |
|
Sus muchas mankezas son sin importansa (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5311 |
manko adj. |
לקוי, פגום, חסר; עני, חסר כל |
|
en |
|
metales, animales, plantas i flores / en diferentes kolores i golores / todo maraviyozo i admiravle / i por kualo el ombre eskojido de la kreasion / lo kriates |
|
O! ombres bovos, lokos |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4493 |
manko adv. |
פחות |
|
Esto todo blanko se kijo dos dias a lo manko (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Shimshon, ke los Daneos, la djente de su trivo, kontavan ke un andjel viniendo del Dio bivo, predisho a su madre, mujer ke no paria, k'en manko de un anyo un ijo teneria, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5133 |
mankura f. |
כתם, רבב; חסרון, מום, פגם, משגה; תעלול, סטיה מדרך הישר; אשמה |
|
Torpedad, lokura / hazindad sin kura / prizion sin mankura / desplazer del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1153 |
mano f. |
יד |
|
andando kon una roza en su mano (Gaon, Poezias) |
|
un livro pezgado en su mano trae (Gaon, Poezias) |
|
i pregoneros enriva sus manos agua les vertian, (Odisea) |
|
para ke sovre los novios gavientos el meta sus manos! (Odisea) |
|
El salvo a nuestros padres de Mitsrayim de mano del rey Par'o (La segunda Ester, 1911) |
|
Una letra bien eskrita Su Eminensia entrege en mis manos (La segunda Ester, 1911) |
|
Sus manos delikadas en agua no metía, brodando o meldando, ansi pasava el dia. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
guadrame sovre todo de akel falsador / ke se amostra a la kara amigo mijor / i aze atras |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3876 |
mansevez/mansevés f. |
נעורים, עלומים |
|
Oh! Ek un dia grande! Ek un dia onde todos los sentimientos de mi manseves se despiertan... (Rinio, 1906) |
|
Por el otro lugar el korason me grita: Tu sos mansevo, la vida es la vida, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1155 |
mansevo m. |
בחור, עלם; רווק |
|
i ayi mansevos de los deredores (Gaon, Poezias) |
|
i muchos mansevos aven rekerido (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1157 |
mantener v. |
כִּלְכֵּל, פִּרְנֵס, החזיק, תמך כלכלית, קיים, זן, האכיל |
|
i la mantuvieron dies i ocho anyos. (Gaon, Poezias) |
|
ke de mil plazeres i delisios la va mantener. (Papo, Navot) |
|
de todas las servideras, i en su chikez lo mantuvo. (Odisea) |
|
Mujeres, puevlo aparte, tienen leyes en disparte, todo el penserio tienen a sus dinim ke mantienen (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1158 |
manto m. |
גלימה, מעיל |
|
Rabi Meir presto deznuda su manto (Gaon, Poezias) |
|
Kuvridvos sako i siniza, razgad vuestros mantos! (Papo, Navot) |
|
los kampos estan vestidos de sus mantos vedres i kolorados, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5312 |
manuvra f. |
תחבולה |
|
eyos tiravan, tiravan sin destankar i fue kon grandes penas i |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3415 |
manyanada f. |
שעות שלפני הצהרים; הצגה יומית |
|
Ma mos andemos i mos asentemos a la manyanada (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4157 |
manzía/manziya f. |
עצב, אומללות |
|
I ke a los enemigos les azia vengansas i manzias. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1159 |
mar f. |
ים |
|
Komo olas palpitantes de mares tempesteozos (Gaon, Poezias) |
|
Pues dientro mares de kovre buyendo (Gaon, Poezias) |
|
ay Dio ke podesta por seko i mares. (Gaon, Poezias) |
|
avrirsen los sielos razgarsen los mares; (Gaon, Poezias) |
|
el mar asemeja kristal echizante (Gaon, Poezias) |
|
me pensava son senteas en un mar preto de yelo. (Gaon, Poezias) |
|
este mar de plata enfrente mi guerto (Gaon, Poezias) |
|
i sufrio muchos males en su korason en las mares, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1166 |
maravía/maraviya f. |
פלא, נפלאות |
|
seran deklaradas ditas maraviyas (Gaon, Poezias) |
|
Ya pasaron los tienpos ke azia Dio maraviyas (La segunda Ester, 1911) |
|
Es una maraviya el prekante dela tia: la endevina ordeno de meter al sereno limon i agua de mar (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
No era esto prova, el Pelishti pensava, ke una maraviya akontesiendo stava? ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3417 |
maraviyado adj. |
נקסם, מתפעל |
|
Maraviyada entera, atras s'atorno a su sala, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3418 |
maraviyarse/maravíarse v. refl. |
התפלא, התפעל, תמה |
|
mucho se maraviyo, i un dio entendio ke el era. (Odisea) |
|
Esto el disho; i de Telemahos se maraviyavan, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5504 |
maraviyozo/maravíozo adj. |
נפלא, מפליא, פלאי, מעורר פליאה, מעורר השתאות, מקסים; מפואר, נהדר |
|
metales, animales, plantas i flores / en diferentes kolores i golores / todo |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3879 |
marekía (t.) cf. merekía |
|
|
Ke sepa! Si, ke Katerina sepa ke yo amo a su marido, esto no me importa! (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3420 |
marido m. |
בעל, בן זוג |
|
eya yoro, su kerido marido, fin k'un dulse es.huenyo (Odisea) |
|
A la vezina kale ver, ke eya kon su saver al marido i su ijo te los kito al kortijo. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3421 |
marinero m. |
מלח, ימאי, יורד ים |
|
Kon ke navio venites; i los marineros, komodo (Odisea) |
|
i se el rey de los Tafios, ke son marineros kapaches. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1167 |
martiyo/martío m. |
פטיש, מקבת |
|
Un kozak supito alsa su martio (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1168 |
mas adv. |
יותר, עוד |
|
leendo tus eskrituras mas i mas siempre me also. (Gaon, Poezias) |
|
Eyos enkonaron todo lo mas santo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4497 |
masá (ebr.) f. |
מצה |
|
Ke vos sale esto? La masa es mas presto. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Por la masa pensaremos, esto todo desharemos. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4159 |
masakrar v. |
טבח, הרג, השמיד |
|
de masakrar todo nuestro puevlo por su grande aborrision. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1170 |
mashiah (ebr.) m. |
משיח |
|
ser Dio al Mashiah desidio por darte. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1171 |
mashkar v. |
לעס |
|
Todos siernen lo molido i lo mashkan sin espanto (Gaon, Poezias) |
|
Mashki mi ravia kon mis dientes? La deshi amatar (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2580 |
maska (fr.) f. |
מסכה |
|
Razgar la maska de esta odioza dinastia, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3423 |
matador/dera m. & adj. |
רוצח; תליין; מטאדור; מהמם, ''הורג'' |
|
en embiando a Ermes ke bien viza, matador d'Argos, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1172 |
matansa f. |
טבח, הרג, רצח, הריגה |
|
se aparejaron para la matansa. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1173 |
matar v. |
הרג, המית; הטריד, הפריע |
|
antes vente anyos ke fuimos matados (Gaon, Poezias) |
|
ke matados sean padre junto ijo. (Gaon, Poezias) |
|
k'el fijo de Agamemnon, Orestes, l'avia matado. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3425 |
maya f. |
חוליה בשרשרת; שריון; בד תחרה, בד רשת |
|
ke es el último de los Ahayos kon mayas de kovre (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4768 |
mayor m. & adj. |
בכור; בכיר, גדול יותר, בוגר; ראש עיר |
|
Los kapitanes muestros, son los governadores de Aza i las kuatro sivdades mas mayores de muestro bravo puevlo, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4499 |
médiko m. |
רופא |
|
Dishe yamar un mediko, eya izo aldulko. Por sanar su ijo eya kuras no kijo (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4500 |
medio m. |
חצי; אמצע; סביבה |
|
Bushkaremos remedio siendo es a kuatro i medio. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3880 |
mediodía m. |
צהרים, צהרי היום |
|
Ya es serka mediodia, el sol esta serka la fuente, i ainda mi kerido no paso. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4978 |
meditar v. |
הרהר, התבונן התבוננות פנימית, העמיק חשוב |
|
En vezes a la kama, djuzgando su estado, al avenir medita, i a lo sentensiado. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2581 |
melankóliko |
מדוכדך, דכאוני, מלנכולי |
|
tan melankolika, pensativle i dolorioza. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4501 |
meldar v. |
קרא; למד; הגה בתורה; התפלל |
|
El ya tuvo meldado, ansi el es akavidado de no suvir kon kalsado i sin averse eskarvado. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Sus manos delikadas en agua no metía, brodando o meldando, ansi pasava el dia. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3426 |
meleskar v. |
ערבב, ערב, מהל |
|
unos, en anforas, vino kon agua stavan meleskando, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4502 |
melezina f. |
תרופה, סם מרפא |
|
Ni kere otra koza ke kave en la mezuza; por buena melezina un poko de orina. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3427 |
melodiozo adj. |
מלודי, ערב לאוזן |
|
El, aharvando las kuedras, kito melodiozas sonadas. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4769 |
membrado adj. |
זכור |
|
De mas, en la istoria vas a kedar membrada, onrada, alavada i mucho estimada''. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4160 |
membrasión f. |
זֵכֶר, זכרון, זכרון העובר במשפחה מדור לדור |
|
El ministro es mi amigo, le rogare ke lo tenga en membrasion (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1175 |
memoria f. |
זכרון, זכר |
|
Las memorias brutas ke el sezo rekoje (Gaon, Poezias) |
|
de algunos mizmo no ay ni memoria (Gaon, Poezias) |
|
Ke Esterina va tener reusita i memorasion. (La segunda Ester, 1911) |
|
de la virtud el ombre pedrio la |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4980 |
menear v. |
זז, נע, התנועע; הזיז, הניד, הניע, נענע, זעזע, הרעיד, טלטל, ערבב |
|
Las yevan al lavoro, se deve yir al paso, al son de la orkestra, sin manear un braso. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4505 |
menester m. |
צורך, נחיצות, הכרח, כורח |
|
El Dio es muy grande, terna piadad i nos mande loke nos es menester el nos ara remeter. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Es menester ke se avle por el estado deploravle; (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4507 |
menesterozo adj. & m. |
נצרך, עני, אביון; שזקוקים לו, שצריכים אותו |
|
porke el menesterozo mengue algun uzo, no es pekado grande; ni ay ken le komande al prove sin para ke vaya merkar ketsira. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Yo so vuestro marido ke siempre vo akorrido por traer lo menesterozo; (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
kruel malo infame i imprudente / de la rasa de los bandidos prezidente / son sin duvda kalidades muy presiozas / i por ser gran sinyor son muy |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4509 |
menguar v. |
חסר, פחת; החסיר, הפחית, הקטין; הפחית עיניים (בסריגה) |
|
porke el menesterozo mengue algun uzo, no es pekado grande; ni ay ken le komande al prove sin para ke vaya merkar ketsira. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2582 |
menos/meno adv. |
פחות |
|
Mi amor por ti, no es oy menos ke akel dia, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1177 |
menospresiado adj. |
מגונה, בזוי, מבוזה |
|
lo menospresiado ayi se eskoje - (Gaon, Poezias) |
|
Guay senyores! Oy nos topamos bashos i menospresiados (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4770 |
mentira f. |
שקר, רמיה, תרמית, כזב |
|
Shimshon, me enganyates, mintiras me dishites i me averguensates. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2583 |
mentirozo m. & adj. |
שקרן, כזבן, רמאי |
|
kolmaron de prezentes Avraam el mentirozo (Papo, Navot) |
|
Vizino borozo / haver mentirozo / amigo selozo / enfastio del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
guadrame del |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2584 |
meoyo m. |
מוח, שכל, חכמה; מצח |
|
Ma, segun veo, tienes el meoyo atakado. (Papo, Navot) |
|
Esto sefte ke vide yo pedrer ansi el meoyo: marido i mujer harvarsen, ke tienen de kesharsen? (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3428 |
meoyudo adj. & m. |
בעל מוח, פיקח, נבון, בר דעת, בעל שכל ישר |
|
ke Odiseus, el muy meoyudo, a su kaza atorne, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1178 |
mereser v. |
היה ראוי ל- |
|
Meresio a anyos, salud i rikeza (Gaon, Poezias) |
|
durme i ninguno veerla merese (Gaon, Poezias) |
|
no meresio al trezoro por entrar otra persona. (Gaon, Poezias) |
|
Ma despues ke meresites ser dichozo un momento (Gaon, Poezias) |
|
Osman: Vijitar Medina ken bivo merese (Gaon, Poezias) |
|
Ma, tu mereses todas las afrontas ke te aran! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2586 |
meresido adj. |
ראוי, הראוי לו, שמגיע לו (שכר או עונש) |
|
A la fin, arto de vuestros kastigos meresidos, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3429 |
merkar v. |
קנה, רכש |
|
kon su moneda al tiempo Laertes l'avia merkado, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1183 |
mersed f. |
חסד |
|
ayi sus mersedes siempre son topadas (Gaon, Poezias) |
|
Los diozes no keren mersed dela djente (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2587 |
mesajero m. |
שליח, רץ, בלדר |
|
O Tishbi, santo profeta, mesajero divino! (Papo, Navot) |
|
al mesajero lijero, a Ermes, el matador d'Argos, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1185 |
meskino adj. |
עני, נצרך, מסכן; קמצן, צר עין |
|
Dio ke es meskino i es impotente (Gaon, Poezias) |
|
el ke formo vuestra oreja i la mia / non oira los gritos del prove, del |
|
puedes tiranizar a la bivda al |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1186 |
meskla f. |
תערובת, ערוב |
|
en meskla de miles salmeos de gayos. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4511 |
mesklado adj. |
מעורב, מעורבב |
|
Dezilde al puevlo djudio: na la pura Ley del Dio, no mesklada de tantos uzos, kometiendo abuzos. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4512 |
mesklarse v. refl. |
התערבב, התמזג; התערב בענייני האחר |
|
Me diran ke tenesh vos en este echo mesklarvos? (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5135 |
mestas (t.) f. pl. |
ערדליים; נעלי בד פתוחות מאחור (כנעלי בית) שנהגו לנעול רבנים; כינוי לאדם אדוק וקנאי |
|
Vieja kon mesta / holera i pesta / mujer mal onesta / punision del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5510 |
metal m. |
מתכת; ערך |
|
|
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4513 |
metalik (t.) m. |
מטבע תורכי |
|
Peni i me fatigi, kualo a ganar ayegi? Un kuarto muy silik ke se piedre un metalik (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3431 |
meter v. |
שם, הניח, הציב, קבע; השקיע (כסף) |
|
para ke sovre los novios gavientos el meta sus manos! (Odisea) |
|
i serka d'eyos travo i metio una meza lustrada. (Odisea) |
|
Esto diziendo metio a sus pies sus ermozos sandales (Odisea) |
|
I el mundo entero lo mete en rebuelta. (La segunda Ester, 1911) |
|
metio su alma en perikolo de muerte, (La segunda Ester, 1911) |
|
Aparte d'una supa i d'una revanada de pan, el dia entero, no mete en boka nada. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
O es ke la esperansa ke va venir el dia, ke meterá un kavo a esta trajedia, ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2588 |
meterse v. refl. |
לבש; החל |
|
me meti a oir brameos de los animales, (Papo, Navot) |
|
Meterse en perikolo de muerte? (La segunda Ester, 1911) |
|
No se meten a pensar ke de todo se pueden pasar (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1187 |
meza f. |
שולחן |
|
ma ainda solo kome ensu meza (Gaon, Poezias) |
|
Te estamos esperando, la meza esta puesta! (Papo, Navot) |
|
Eskupes sovre la meza onde komes i beves? (Papo, Navot) |
|
otros, las mezas las arresentavan i las alimpiavan (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4771 |
mezo (it.) prep. |
באמצעות, בתיווך |
|
El ke kemo sus kampos de trigo i olivares, por mezo de rapozas - sien i sinkuenta pares ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2591 |
mezura (fr.) f. |
מידה, שיעור; סאה; רצינות וכובד ראש; מתינות, שיקול דעת; משורה (כלי מדידה לנוזלים) |
|
se inche por eya de dezeos sin mizura, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4515 |
mezuzá (ebr.) f. |
מזוזה |
|
Ni kere otra koza ke kave en la mezuza; por buena melezina un poko de orina. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1188 |
miedo m. |
פחד |
|
i oras de miedo inspira pasensia. (Gaon, Poezias) |
|
Kon miedo la entran ke vea al Santo (Gaon, Poezias) |
|
Mi alma no siente miedo estudiar sus enkuviertas (Gaon, Poezias) |
|
Oras son de miedo i en la tribuna (Gaon, Poezias) |
|
trusheron al mundo miedo i kevranto (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3435 |
miembro m. |
אבר; חבר בארגון |
|
i beveraje, kuando la kanseria aferra sus miembros, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3436 |
miente f. |
דעה, הבנה, כוונה; זכרון |
|
Ma ven agora i oye, i mete a mi dicha tus mientes: (Odisea) |
|
Ma non un solo punto, le sale de sus mientes, ke muerte temeroza toparon sus parientes. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
Altiguos parientes / dolores de dientes / en rikes las mientes / son penas del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4772 |
mientres conj. |
בעת, במשך, בעוד |
|
de noche kon el ombre, i mientres ke lo stava bezando i karesando i ke lo abrasava, kon boz ke seduizia le iva demandando: ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4516 |
miga f. |
פירור, פתות, תוך הלחם |
|
Es ombre patron de Ley, en su mujer tiene fey, no kale ke se lo diga porke no eche miga. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3437 |
mijor adv. |
טוב יותר, מוטב |
|
Ma si a vos vos parese k'es mijor i mas konveniente, (Odisea) |
|
todo en siendo aleman, se aze pasar komo sudito italiano por estar |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1193 |
mil ke conj. |
אף על פי ש-, אפילו אם |
|
en meskla de miles salmeos de gayos. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2592 |
mil num. |
אלף |
|
Miles de gritos orrivles suvieron a los sielos: (Papo, Navot) |
|
ke de mil plazeres i delisios la va mantener. (Papo, Navot) |
|
Akel ke kon keshada de azno en las manos, firio sin apozarse un mil de sus ermanos; ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5314 |
milagro m. |
נס, פלא |
|
a mi negra dezventura al de sinko kilometros tuvi una panne en el motor, i por |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5315 |
militar adj. |
צבאי |
|
la shena reprezenta un buro |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4517 |
minag (ebr.) m. |
מנהג, נוהג |
|
Verdad: minag Israel Tora; ma segun es la ora, en ora de azer por el Dio mizmo un din balda djudio. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4504 |
minder (t.) m. |
ספה תורכית, דרגש, מזרן |
|
Kamino komo kosha, tengo grande kongosha de levantar mender i kavesales ke es echo de animales. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4166 |
ministro m. |
שר, מיניסטר; פקיד |
|
El ministro es mi amigo, le rogare ke lo tenga en membrasion (La segunda Ester, 1911) |
|
Vistete agora presto ke los ministros vienen a la lokanda. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3881 |
mío/míos adj. pos. |
שלי |
|
Es ke se peleo el kon su mujer, i entre las palavras ke se disheron, paso tambien el nombre mio. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3882 |
mirada f. |
מבט |
|
Todo esto delantre de mi es nada, enteramente nada eskuentra de una mirada de Lefteri... (Rinio, 1906) |
|
Tiempo enuvlado / haver malavlado / mirada de lado / angustia del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
De mas nos mandas la blanka nieve ke vagarozamente / kae de los sielos kantando silensiozamente / komo la mirada de una madre serka la kuna / kuando durme su kriatura kontandole de luna (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3883 |
mirado adj. |
מטופל, תחת השגחה; (על עוף:) לפני בישול |
|
el es bien mirado en kaza, Katerina lo sierve muy bien i el tambien la kere muncho. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1194 |
mirar v. |
הסתכל, הביט, צפה, השקיף; השגיח, נתן דעתו; שקל; ריפא, טיפל ב- |
|
Yo mirando eksitado la vizion estremesiente (Gaon, Poezias) |
|
El su palma me espande i me mira ensanyado (Gaon, Poezias) |
|
los mira i nunka les da su repuesta. (Gaon, Poezias) |
|
ma eya refuza i mira al sielo: (Gaon, Poezias) |
|
beza el terreno i mira el sielo (Gaon, Poezias) |
|
korasones rotos ken mirar dezea (Gaon, Poezias) |
|
Tente ayi en repozo, yo ya miro el resto! (Papo, Navot) |
|
El Dio ke mire i ke se apiade. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1200 |
misterio m. |
מסתורין, תעלומה, סוד, חידה |
|
Para sus misterios no ay prendimiento (Gaon, Poezias) |
|
Todos los ke saven deskuvrir misterios (Gaon, Poezias) |
|
Kon muchos misterios tu fey se kompone (Gaon, Poezias) |
|
kontar los misterios de su santo nido, (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1204 |
misteriozo adj. |
מסתורי, סודי, נסתר, סתום |
|
Antes sea yo prendido por las fuersas misteriozas (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1205 |
Mistrayim (ebr.) f. |
מצרים |
|
entonses de Hina Ashur i Mitsrayim (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4168 |
mistrí (ebr.) m. & adj. |
מצרי; צועני |
|
i undio los mitsriyim en la agua komo la piedra. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3885 |
mizeravle adj. & n. |
אומלל, עלוב, מסכן, עני; פעוט ערך |
|
Es dezgrasia! Somos tambien vizinos, i esta mizeravle ve kuando salgo i kuando entro. (Rinio, 1906) |
|
No puedo dechizarme a ninguna koza, i es por esta razon ke so oy un mizeravle, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4169 |
mizeria f. |
עוני, דלות, מצוקה, מחסור |
|
De esta mizeria eskaparmos! (La segunda Ester, 1911) |
|
las |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1206 |
mizmo adj |
שווה, דומה; אותו עצמו |
|
firme en sus livros la mizma setensia. (Gaon, Poezias) |
|
Segunda Amora pintada kon mizmas kolores! (Papo, Navot) |
|
de su retorno, sino k'otros muchos de mizmo murieron. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1207 |
mizmo adv. |
אפילו, גם, עוד, בנוסף |
|
de algunos mizmo no ay ni memoria (Gaon, Poezias) |
|
ke se depiedra ansi todo otro ke aze lo mizmo! (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1208 |
model (fr.) m. & adj. |
דוגמא, דגם, מודל, אב טיפוס, מופת; דוגמן/דוגמנית; מופתי, למופת |
|
pues ere su vista, model-singulara (Gaon, Poezias) |
|
i ke te azian dar por model en tu estado. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4170 |
modesto adj. |
ענו, צנוע |
|
Induljente, kontente, plaziente i modesto. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4171 |
modo m. |
אופן, דרך, שיטה, צורה, נוהג, סוג, מין |
|
Este modo de Ester korajoza nos ara para nozotros nesesava (La segunda Ester, 1911) |
|
Por los rikos ordenaron komer trigo ke guadraron; por los povres ombres todo modo de legumbres. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Ke modo kon endjenios, el ombre apanyaron, los ojos le vaziaron i lo enkarselaron. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3440 |
modrer v. |
נשך; גרם פצע/חתך; נשא רווח; הבין |
|
todos mudriendo sus mushos, porke kon koraje favlava. (Odisea) |
|
O Dio guadrame del ipokrita / komo akel animal ke non grita / ma kon kalmo mostra su maldad / en |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5513 |
modrisko m. |
נגיסה, נשיכה; ''מכה'' - רווח חד פעמי גדול |
|
guadrame del menterozo del falsador / komo de akel kulevro entosegador / ke el veneno de su |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1250 |
mohamedano m. & adj. |
בן דת מוחמד, מוסלמי |
|
Osman: El muhamedano no konose torva (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5138 |
mojado adj. |
רטוב, לח |
|
Luvia arrojada / kamiza mojada / mujer anojada / kastigo del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1209 |
molido adj. |
טחון |
|
Todos siernen lo molido i lo mashkan sin espanto (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1210 |
momento m. |
רגע; זמן, הזדמנות |
|
Ma despues ke meresites ser dichozo un momento (Gaon, Poezias) |
|
Los visios mundiales son por un momento (Gaon, Poezias) |
|
en dito momento balde la setensia. (Gaon, Poezias) |
|
O, akel momento no lo vo ulvidar en mi vida! (Papo, Navot) |
|
Perdoname Ah'av, si te djuzgi mal un momento. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1213 |
mónaka (it.) f. |
נזירה |
|
Aki las monakas vienen i la kasan (Gaon, Poezias) |
|
pues por las monakas un dia rovada. (Gaon, Poezias) |
|
monakas fielas kon sus saumerio - (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1216 |
moneda f. |
כסף, מטבע, מטבעות; הון |
|
todos se enkantan ken le da moneda (Gaon, Poezias) |
|
en su morada a su torno, gastando de vuestra moneda. (Odisea) |
|
Si nozotros lo puedemos venser a poder de moneda (La segunda Ester, 1911) |
|
Sin seer ipokrito kon razon echar grito: fin kuando vas atemar la moneda del djudio tomar? (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Afin d'arresivir la moneda prometida, ke le permeteria d'amijorar su vida. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Moneda te daremos, en oro, abondante. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
lo ke me da a pensar es la prometa de una grande suma de |
|
de su |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1254 |
montanya f. |
הר |
|
i de las muntanyas kayadez se traye (Gaon, Poezias) |
|
O te invito a pasear entre las montanyas (Papo, Navot) |
|
Estas muntanyas de enfrente onde yo pasi kaje toda mi chikez en la mandra de mi padre, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1217 |
monte m. |
הר |
|
los montes temblaron komo paja seka (Gaon, Poezias) |
|
de suvir los montes se retorsen rayos (Gaon, Poezias) |
|
Fuye, Ye'hu, fuye! Eskondete detras de este monte! (Papo, Navot) |
|
Eskondete detras de este monte, ma, mas presto! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1219 |
montón m. |
ערימה, גל, תל, תלולית, גיבוב |
|
A montones de skeletos vienen ser asemejados (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3442 |
morada f. |
בית, דירה, מגורים, מקום מגורים, דיור, אכסון |
|
en su morada a su torno, gastando de vuestra moneda. (Odisea) |
|
Tambien en nuestras moradas pasan estas bavajadas: kon los echos dela fiesta nos vazian la testa. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4984 |
morar v. |
גר, דר, התגורר |
|
Pasaron siete dias, la meten en komando, En otro blok del kampo agora 'sta morando. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
Gritos de plasa / komida de prasa / morar kon basha klasa / desgusto del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3443 |
mortal adj. |
קטלני, מועד לפורענות, גורם למוות; בן תמותה, בן אנוש |
|
ke a todos los mortales depasa en sensia, i izo (Odisea) |
|
'Femios, tu saves muchas kozas amadas por los mortales, (Odisea) |
|
'Guay! Kuanto stan los mortales dispostos a blamar los diozes! (Odisea) |
|
guadrame del menterozo del falsador / komo de akel kulevro entosegador / ke el veneno de su modrisko es tal / ke traye la fievre i es kaje |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4777 |
mosa f. |
עלמה, בחורה; עוזרת-בית, משרתת |
|
Al punto k'ambezaron, k'el grande enemigo ke tanto lo bushkaron, de muevo atorno i kon Delila estava, la linda Pelishtea, la mosa ke amava. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1220 |
moso m. |
משרת, נער (משרת); עלם, בחור |
|
el rav alos mosos torna enkomenda (Gaon, Poezias) |
|
los degoyaron. I mosos lijeros los stavan serviendo, (Odisea) |
|
i mosos fina los bodres inchian djarros kon bevienda. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1221 |
mostra f. |
דוגמה, דגם, דוגמית; חתיכת אריג; הפירות בחלקו העליון של הטנא |
|
Bruklof la umilde mostra seer kalma. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1222 |
mostrar v. |
הראה, הורה, הצביע, הציג, גילה, הסביר, הדגים, הוכיח |
|
Ami me mostraron un grande trezoro (Gaon, Poezias) |
|
Bruklof la umilde mostra seer kalma. (Gaon, Poezias) |
|
i todos sus djestos mostran jentileza (Gaon, Poezias) |
|
Nuestro sakramento mostra el sendero (Gaon, Poezias) |
|
Elenos vinieron mostrar sus malisia (Gaon, Poezias) |
|
el rio mostro un espejo en su agua klara, (Papo, Navot) |
|
Mostrad loke es verdad, bushkad siempre la buendad. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1227 |
mostrarse v. refl. |
הופיע, הראה עצמו |
|
Ken mas te se mostra entre las viziones (Gaon, Poezias) |
|
i kon todos viene mostrarse plaziente (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5317 |
motor m. |
מנוע |
|
a mi negra dezventura al de sinko kilometros tuvi una panne en el |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1229 |
moverse v. refl. |
התנועע, זז, עבר ממקום למקום, עקר עצמו ל- |
|
i eyos se moven sin tener olgansa (Gaon, Poezias) |
|
El kanez alegre se move orozo (Gaon, Poezias) |
|
Muchachos se moven, yendo i viniendo (Gaon, Poezias) |
|
ver nasion moverse en su esklavaje. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1233 |
movimiento m. |
תנועה |
|
las aze divinas en sus movimiento (Gaon, Poezias) |
|
i entre las venas es su movimiento - (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2603 |
movito m. |
נֶפֶל; זַחַל |
|
sin tajarlo i kontarlo komo un movito! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3448 |
moye/moyete adj. |
רך |
|
se asento a la kama, kito su kamiza moyete, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1235 |
mozos/mozas pr. pers. |
אנחנו |
|
Konkluir su firmamento entre nozos el parvino. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1236 |
muchacha f. |
עלמה; משרתת |
|
Kuerpos de muchachas rastan por la plasa (Gaon, Poezias) |
|
vido la muchacha ke bola su alma (Gaon, Poezias) |
|
Dio, Dio, del esfuenyo la muchacha salta (Gaon, Poezias) |
|
Onde korre esta linda muchacha konsternada, (Papo, Navot) |
|
i una muchacha lo kuida aedada - le traye komida (Odisea) |
|
De prezentarte delantre el rey tu, una linda muchacha. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1239 |
muchacho m. |
עלם, בחור; רווק |
|
Muchachos se moven, yendo i viniendo (Gaon, Poezias) |
|
yamando muchachos ke la akompanyen (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1241 |
mudo m. & adj. |
אילם, דומם |
|
Solo algun perro mudo i ambriento (Gaon, Poezias) |
|
Simientos El pozo al abismo mudo (Gaon, Poezias) |
|
En el semeterio una ninya muda (Gaon, Poezias) |
|
mudos sentados oyian - del desgrasiado retorno (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1244 |
muerte f. |
מוות, מיתה, פטירה |
|
ayi no podesta espanto de muerte, (Gaon, Poezias) |
|
i kualo promete despues dela muerte. (Gaon, Poezias) |
|
Kayadez podesta, kayadez de muerte (Gaon, Poezias) |
|
sea en la vida o pues de la muerte. (Gaon, Poezias) |
|
despues de su muerte sera rezgatado. (Gaon, Poezias) |
|
le promete amor, fieldad fin a la muerte; (Papo, Navot) |
|
Todos los ke de la supita muerte s'avian salvado, (Odisea) |
|
Es ke la sufriensa devenira tan fuerte, ke no le kedara mas ke de bushkar la muerte? ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
Ma kuando a Birkenau, el kampo de la muerte entro, d'un punto al otro, se le troko la suerte. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1249 |
muestro/muestros adj. pos. |
שלנו |
|
Tu eres kerida nuestra ija vera (Gaon, Poezias) |
|
Al pareser es ke Katerina save muestras relasiones. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3452 |
muevo adj. |
חדש, חדיש; מתחיל, ירוק, טירון |
|
ke kada vez ke la oyen, les sona komo si es mueva. (Odisea) |
|
Le dize: ''Delila, el ke kiere apanyarme, kon kuedras muevas, rezias, el deve de atarme. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
izi las reparasiones i reparti de |
|
saludes mi buen Jakof, ke ay de |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2606 |
mujer f. |
אשה, בת זוג, בת לוויה, רעיה, חברה |
|
para korrer detras de siertas mujeres ajenas. (Papo, Navot) |
|
ke el no mate al ombre, i a su mujer ke no tome: (Odisea) |
|
Si bushko de desbarasarme de mi mujer, mi padre se espozara. (Rinio, 1906) |
|
Yo, le di el aniyo a mi kerida Rinio ke va ser mi mujer... (Rinio, 1906) |
|
Amigo en sensia / haver de konsensia / mujer de pasensia / bendision del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
Luvia arrojada / kamiza mojada / mujer anojada / kastigo del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
Vieja kon mesta / holera i pesta / mujer mal onesta / punision del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1251 |
mundial adj. |
עולמי |
|
Los visios mundiales son por un momento (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1252 |
mundo m. |
עולם, תבל; כל הבריות |
|
pues de kinze siglos rastar por el mundo (Gaon, Poezias) |
|
sostener el mundo i rebivir almas (Gaon, Poezias) |
|
I yo, yo no se en ke mundo me topo; yo esto borracho, (Rinio, 1906) |
|
Ninguna dulsor en el mundo no iguala a akeya del amor! (Rinio, 1906) |
|
O Dio! Tiene ke venir al mundo otra Ester salvarmos (La segunda Ester, 1911) |
|
Savia ke su vida no es mas lo ke era, se destruyo su mundo, es una prizoniera. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1255 |
muriente adj. |
גווע, גוסס, שעומד למות, חולה סופני |
|
por puevlos murientes sea el kreido. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1256 |
murir/murirse v./v.refl. |
מת, נפטר |
|
i murio la reina dela Tierra Santa. (Gaon, Poezias) |
|
pues ke ya murieron todas tus personas! (Gaon, Poezias) |
|
seguramente valia k'el ombre akel se muriera; (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1258 |
murmurear v. |
מלמל, למלם, לחש, רטן, רגן, התלונן |
|
Yo so - el murmura - rav Meir tu padre (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1259 |
muza f. |
מוזה, השראה |
|
Apolon i Zeus - las muzas orozas (Gaon, Poezias) |
|
Kontame, Muza, del ombre astuto k'estuvo errando (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4988 |
muzulman/o m. & adj. |
מוסלמי; מוזלמן (במחנות הריכוז) |
|
Ansi de ora en ora, de dia en semana, s'aflaka, se konsume, se aze muzelmana. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1260 |
nada pron. |
מאומה, מאום, שום דבר, לא כלום |
|
anjel de los sielos es i nada manka. (Gaon, Poezias) |
|
Yo nada no kulpo Dio ke atestigue (Gaon, Poezias) |
|
Ma no ay nada seguro preguntar yo siempre siento (Gaon, Poezias) |
|
Todas tus repuestas nada no rezolven (Gaon, Poezias) |
|
Se konvensio ke no, ma kedo desepsionada, porke no le pagaron, porke ovro por nada. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2607 |
nada f. |
אפס, אין, מאום, מאומה, לא כלום, שום דבר, דבר זניח; כינוי לאדם חסר ערך |
|
seloza sin baza, seloza sin nada, sin razon. (Papo, Navot) |
|
Todo esto delantre de mi es nada, enteramente nada eskuentra de una mirada de Lefteri... (Rinio, 1906) |
|
en manko de |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1264 |
nadar v. |
שחה; שט, צף |
|
Kual nadando en sus olas es felis i muy plaziente. - (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1265 |
namaz (t.) m. |
תפילת המוסלמים |
|
i namaz al dia azer sinko vezes (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4780 |
nariz f. |
אף, חוטם |
|
I eya, en los viendo kon la nariz en basho, se konsentio kulpavle, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4781 |
nasensia f. |
לידה; ייחוס, מוצא |
|
Ke dezde su nasensia el Dio lo protejava, i en lo ke azia sukseso le mandava; ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3456 |
naser/naserse v. |
נולד; בקע, בצבץ |
|
D'onde tu sos, de ke djente? En kuala sivdad tu nasites? (Odisea) |
|
se korajozo, afin ke los ke a naser van, t'alaven. (Odisea) |
|
Nunka ayegaras a naser, si ansi tenia ke ser (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4175 |
nasimiento f. |
לידה, הולדת |
|
Kon esta letra yo me prezentare en dia de su nasimiento (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1266 |
nasión f. |
אומה, לאום, עם |
|
ma oy las nasiones velan vuestros kavos (Gaon, Poezias) |
|
unidad aprendan de el las nasiones. (Gaon, Poezias) |
|
i podestar venga sovre las nasiones. (Gaon, Poezias) |
|
Dio ke solemnizan todas las nasiones. (Gaon, Poezias) |
|
ver nasion moverse en su esklavaje. (Gaon, Poezias) |
|
kon muchos sermones la nasion djudia. (Gaon, Poezias) |
|
Tu, el intrepidio Ah'av, terror de las nasiones, (Papo, Navot) |
|
alegria i gozo a toda la nasion. (La segunda Ester, 1911) |
|
De dezirlo al rey ke Esterina se prezentara avlar por su nasion. (La segunda Ester, 1911) |
|
ke tuvieron la shans de ganar la nasion komo grandes lotoros (?) (La segunda Ester, 1911) |
|
Ah! Por amor de mi nasion echo gritos de esklamasion. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
I si vas a toparlo i mos vas a kontarlo, i vamos aferrado, te lo aseguramos ke tu seras kerida de la nasion entera, por siempre bendizida. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
guadrame de akel vizino ensavanado / ke manyana i tadre aze orasion / sin entender ke kon lodo es amasado / en eskorchando el kuero de su |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4179 |
nasionalizmo m. |
לאומנות |
|
De sakrifiarme por mi puevlo kon sentimiento nasionalismo. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3458 |
natal adj. |
של לידה, של הולדת |
|
vente atras a tu tierra natala amada, i un kolmo (Odisea) |
|
I onde esta su famiya, i onde sus kampos natales? (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1272 |
natura f. |
טבע; אופי, טבע, מהות |
|
ensalsar un firme sovre la natura (Gaon, Poezias) |
|
La natura enkargando sovre mi su pezgedumbre (Gaon, Poezias) |
|
Yo. furiozo de natura adopti la pasensia? (Papo, Navot) |
|
El sharmo de la natura me kalmo un momento, (Papo, Navot) |
|
la natura entera esta en fiesta. (Rinio, 1906) |
|
Es imposivle! Non savesh la negra natura (La segunda Ester, 1911) |
|
Ombres de esta natura mejor es su faltura; por esta negregura bolo mi kriatura. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3460 |
nave f. |
אניה, ספינה, כלי שיט |
|
Vine agora aki kon mi nave i mis kompanyeros, (Odisea) |
|
serka las naves de los Argeos, en la tierra de Troya (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3462 |
navegar v. |
שט, הפליג באניה; ניווט, הוביל, הדריך; עבר, סבל; גידל |
|
ke le taksaron los diozes para ke navige a su kaza, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3463 |
navío m. |
אוניה, ספינה |
|
Kon ke navio venites; i los marineros, komodo (Odisea) |
|
de los Argeos se hueron tambien kon los kurvos navios; (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2611 |
navrante (fr.) adj. |
מעציב, מצער, מדכא |
|
i orasiones navrantes de profetas divinos (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4181 |
negregura f. |
רֶשַע, רשעות, רוע לב, רעה |
|
El prezente lo toma i nos aze mas mal i negregura (La segunda Ester, 1911) |
|
Ombres de esta natura mejor es su faltura; por esta negregura bolo mi kriatura. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4526 |
negro m. & adj. |
רשע; רע, גרוע, כעור, מכוער, מזיק; מלוכלך; שחור |
|
I vos, mi nikochera, porke esta negra kara? (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
a mi |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2612 |
nesesario adj. |
נחוץ, דרוש, הכרחי |
|
afeitada kon djoyas, o todo lo nesesario (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4183 |
nesesitar v. |
הצטרך |
|
Este modo de Ester korajoza nos ara para nozotros nesesava (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2613 |
nesio m. |
טיפש, שוטה |
|
i yo, komo flosho, komo ninyo, komo un nesio, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1275 |
nido m. |
קן |
|
se raste kontente por bushkarse nido. (Gaon, Poezias) |
|
ke tu entrar azes dientro mi nido (Gaon, Poezias) |
|
kontar los misterios de su santo nido, (Gaon, Poezias) |
|
por bushkar el nido de su triste rasa. (Gaon, Poezias) |
|
Un dia los almanes del nido l'arrankaron, kon su padre i madre al lager la yevaron. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1279 |
niervo m. |
עצב; גיד |
|
dezeando en sus fuego kayentar mis flakos niervos. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1280 |
nieve f. |
שלג |
|
i su frente limpia komo nieve blanka (Gaon, Poezias) |
|
De mas nos mandas la blanka nieve ke vagarozamente / kae de los sielos kantando silensiozamente / komo la mirada de una madre serka la kuna / kuando durme su kriatura kontandole de luna (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4527 |
nikochera/nikocherá (gr.) f. |
אשה מבוגרת, עקרת בית לתפארת, בעלת בית |
|
I vos, mi nikochera, porke esta negra kara? (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2614 |
nimfa f. |
נימפה |
|
basho de un arvol, komo una nimfa grasioza, (Papo, Navot) |
|
lo detenia la nimfa Kalipso, la dioza ermoza, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1281 |
ningún/a adj. |
אף (אחד) |
|
sombaer no puede el ninguna djente. (Gaon, Poezias) |
|
i no fui el eroe de ninguna aventura. (Papo, Navot) |
|
Ninguna dulsor en el mundo no iguala a akeya del amor! (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1282 |
ninguno pr. indef. |
אף אחד; אדם חסר ערך |
|
ninguno ainda se ve por la kae (Gaon, Poezias) |
|
ma ninguno kree ke puede ser esto (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1284 |
ninyo m. |
ילד, ילדון |
|
Una linda ninya le dono la suerte (Gaon, Poezias) |
|
la ninya se prende entre la tempesta (Gaon, Poezias) |
|
Todos felisitan esta ninya kara (Gaon, Poezias) |
|
En el semeterio una ninya muda (Gaon, Poezias) |
|
Inos ninyo de diez anyos para mal fui estrenado (Gaon, Poezias) |
|
Yo ninyo delas vejezes veo tu sos ken me gia (Gaon, Poezias) |
|
ven sovre mi alda ninyo regalado (Gaon, Poezias) |
|
No se kere doktor yamar; ansi el ninyo se va kalmar, frios no le va tomar. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2616 |
nochada f. |
ליל, נשף, מסיבת לילה, ערב תרבות/שירה וכו' |
|
Todo dormia basho de una nochada klara. (Papo, Navot) |
|
Kualo? Shemura antes de todo, komo azer otro modo el seder delas dos nochadas? Mizmo si son mal fornadas (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1291 |
noche f. |
לילה, ליל |
|
De fatiga akorado las noches ke yo me topo (Gaon, Poezias) |
|
Por guertos la veen noches de verano (Gaon, Poezias) |
|
apenas es noche no se ve mas alma (Gaon, Poezias) |
|
Entre sus viziones una noche kalma (Gaon, Poezias) |
|
ke amedia noche kayo su garganta ... (Gaon, Poezias) |
|
I entindio estonses de ke se espandia un guezmo de asado de noche i de dia. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4530 |
nombrado adj. |
מכונה, נקרא, קרוי; נודע, ידוע, מפורסם |
|
Es menester saver ke un livro deve aver, Shulhan Aruh nombrado: todo din es topado; todos los diritos enel son eskritos. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1296 |
nombrar v. |
קרא שם, קרא בשם, נתן שם, כינה, נקב בשם; ציטט, ציין, העלה זכר |
|
i nombrarla viene Sara mi ermana. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1297 |
nombre m. |
שם, שם פרטי |
|
komo es tu nombre, tu famiya vera (Gaon, Poezias) |
|
kambiaron su nombre i en su garganta (Gaon, Poezias) |
|
No! La bushko solo para vengarme por tu nombre. (Papo, Navot) |
|
'No te taksaron, seguro, los diozes linaje sin nombre (Odisea) |
|
del padre suyo, i kovre buen nombre de entre los ombres.'' (Odisea) |
|
Es ke se peleo el kon su mujer, i entre las palavras ke se disheron, paso tambien el nombre mio. (Rinio, 1906) |
|
Ke al oyir su nombre, temblavan de espanto mujer ansi ke ombre. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
La gritan, la aharvan, a kada paso i paso, su nombre es agora el numero al braso. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
Nombre gastado / kaer de su stado / vestir emprestado / es flama del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2618 |
nominar v. |
מינה; הציע כמועמד |
|
nomino el ijo de Nimshi por rey de Israel. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4784 |
nota f. |
הערה, רשימה, ציון; חשבון (במסעדה וכו') |
|
Ma lo devesh saver, lo devesh tomar de nota: yo a Shimshon lo amo, refuzo de pedrerlo i todo lo ke puedo are por detenerlo''. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3468 |
novedad/novitá f. |
חידוש; חדשה; הודעה על ארוע חדש |
|
vas a oyir kon la kuala a la djente les da novedades. (Odisea) |
|
para k'ambeze si ay novedades de la atornada (Odisea) |
|
Los Pelishtim fiestavan en todas sus sivdades, porke fue apanyado, segun las novedades, Shimshon el temerozo, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
las |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3470 |
novio/via n. |
חתן/כלה; ארוס/ארוסה |
|
i a los novios les favle, ke sin fin estan degoyando (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1299 |
novle n. & adj. |
אציל, אריסטוקרט; אצילי |
|
ken esto akumple noble es su suerte. (Gaon, Poezias) |
|
ke te topi prima vez sin tu noble kompanyia (Papo, Navot) |
|
Visto ke todos los novles ke sovre las izlas podestan, (Odisea) |
|
porke l'avia venido al tino el novle Egistos, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4992 |
número m. |
מספר, ספרה; גליון (של כתב עת); "מספר" – קטע בהופעה |
|
La gritan, la aharvan, a kada paso i paso, su nombre es agora el numero al braso. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1300 |
numerozo adj. |
רב, מרובה |
|
kontan ya kemaron numerozas kazas (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1301 |
nunka adv. |
אף פעם, בשום אופן, לעולם לא |
|
los mira i nunka les da su repuesta. (Gaon, Poezias) |
|
Nunka ayegaras a naser, si ansi tenia ke ser (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1302 |
nuve f. |
ענן, עב |
|
Por nuves kargadas la luna se trasa (Gaon, Poezias) |
|
se esforsa i akude surmontar sovre la nuve. (Gaon, Poezias) |
|
suenyos enganyantes i nuves de viento (Gaon, Poezias) |
|
Nuves atorvantes kuvren vuestro sielo (Gaon, Poezias) |
|
Arrespondiendole Zeus, k'akoje las nuves, le disho: (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5323 |
observasión f. |
השקפה; צפיה, הסתכלות; הערה |
|
el posto de |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5324 |
obus m. |
פגז |
|
eyos tiravan, tiravan sin destankar i fue kon grandes penas i manuvras ozadiozas ke yo pudi fuirme de dientro de esta rodancha de |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4993 |
ochenta adj. |
שמונים |
|
Mas de ochenta ombres, mujeres, kriaturas, tratados komo perros, pasavan oras duras. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1306 |
ochesientos/ochosientos num. |
שמונה מאות |
|
Ditas perlas rekojidas antes ocho sientos anyos (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2620 |
odiozo adj. |
מבעית, איום; שנוא, דוחה |
|
O par odiozo! Si mi zelo via el Eterno, (Papo, Navot) |
|
Razgar la maska de esta odioza dinastia, (Papo, Navot) |
|
I eya, ni el kazamiento odiozo l'ajurna, ni puede (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2622 |
ofensador m. |
האדם הפוגע/המעליב |
|
de atakar kon ira sus ofensador insolente. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5144 |
ofisial m. |
בעל מקצוע, פועל מקצועי, טכנאי, אומן |
|
Riir kon despecho / paras non en pecho / ofisial sin echo / vengansa del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4184 |
ofisialmente adv. |
רשמית, באופן רשמי |
|
Ofisialmente me eskrivio el rey sin piadad (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3475 |
ofrenda f. |
מנחה, קרבן מנחה; מתנה |
|
Non es Odises ke te onoro i te izo ofrendas (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2623 |
ofreser v. |
הקריב, הגיש, הציע |
|
i sus orasiones sean al Dio vero ofresidas. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3476 |
ofrir v. |
הציע; הגיש מנחה, העניק מתנה |
|
I eyos a las komidas ofridas tendieron sus manos. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5210 |
ogar m. |
אח, קמין; מדורה, מוקד; חיק המשפחה, מעון, חדר המשפחה |
|
Paz i amor reinan kuando eskurese / el rededor del ogar paternal / mientres ke afuera todo se estremese / kon las furores de invierno infernal (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1307 |
oído m. |
אוזן; חוש שמיעה, אבר שמיעה |
|
todos eyos salmeantes sus kantar en mis oidos. (Gaon, Poezias) |
|
Akostando mi oido i armandome pasensia (Gaon, Poezias) |
|
se aserka del oido i esklama: alevanta. (Gaon, Poezias) |
|
Estas palavras sonan ainda en mis oidos! (Papo, Navot) |
|
sin akostar mi oido a la boz del oraklo. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4786 |
oír v. |
שמע, הקשיב, האזין; ציית |
|
Ke al oyir su nombre, temblavan de espanto mujer ansi ke ombre. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
el ke formo vuestra oreja i la mia / non |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1310 |
oja f. |
עלה, טרף; דף |
|
mas ke una oja de triste istoria. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5145 |
ojada f. |
מבט, הצצה, מעוף עין, רפרוף |
|
Avlas de bovo / ojada de lovo / de fuego I rovo / te guadre el Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1311 |
ojo m. |
עין |
|
sus ojos luminan komo las estreas (Gaon, Poezias) |
|
i arankarvos ojo por ojo, diente por diente. (Papo, Navot) |
|
a star en sanya, a kavza del Kiklop k'el le siego el ojo, (Odisea) |
|
Le respondio la de ojos briyantes, la dioza Atena: (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4185 |
oka f. |
אווז |
|
Sin pensar echash topes de oka? (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4532 |
oka/oká f. |
אוקיה (מידת משקל - 400 דראמה) |
|
Yo, ke so famiyozo, esto muy penseriozo: oka i media de shemura se kere buena para. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Pan ya trushe tres okas kon azeitunas pokas. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2627 |
okazión f. |
הזדמנות; ארוע מיוחד (נשף, מסיבה) שיש להתהדר לקראתו; ''מציאה'' מיד שניה |
|
atestiguavan no deshar fuyir una okasion (Papo, Navot) |
|
En prima okazion ke estuvo en sus brasos, la djovena, en medio de bezos i abrasos, kon amargura disho ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5325 |
okupado adj. |
עסוק, טרוד; תפוס; כבוש |
|
yo alkansi a tomar siertos pozes, kuando |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3479 |
okuparse v. refl. |
התעסק |
|
Ma vate agora a tu sala, i okupate de tus echos, (Odisea) |
|
i tu, de ti ke t'okupes, i mete a mi dicha tus mientes.'' (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1312 |
ola f. |
גל |
|
Komo olas palpitantes de mares tempesteozos (Gaon, Poezias) |
|
ni ser golpeado por furia de olas (Gaon, Poezias) |
|
Kual nadando en sus olas es felis i muy plaziente. - (Gaon, Poezias) |
|
las olas de plata vengan kada dia (Gaon, Poezias) |
|
Anoche, sali furiozo komo olas del Kidron, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2629 |
olea f. |
זית |
|
Te espantates no sientan arvoles de la olea, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1316 |
olgansa/olgansia f. |
נופש, מנוחה, עֹנֶג |
|
Akumpliendo mi ovligo tornare ami olgansa (Gaon, Poezias) |
|
bola por preturas manka de olgansa (Gaon, Poezias) |
|
volve por preturas manka de olgansa (Gaon, Poezias) |
|
la veluntad puede prender su olgansa (Gaon, Poezias) |
|
Es El ke nos ara topar la olgansa. (La segunda Ester, 1911) |
|
Onde toparan estos repozo i olgansa (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1320 |
olvidado adj. |
שכוח, נשכח |
|
ke desde epokas fueron ulvidados (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2630 |
olvidar/olvidarse v./v. refl. |
שכח, נשה |
|
Puevlo ke ulvido la ley resivida en Sinay! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5518 |
olvido m. |
שכחה |
|
ke vuestra kovdisia por las rikezas / trokaron estos visios en virtudes presiadas?! / O el ke kastiga al rey el mas sublimo / krees ke por vos se echara al |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3481 |
ombligo m. |
טבור |
|
k'es de la mar el ombligo, i ayi tiene kaza la dioza, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2631 |
ombra (fr.) f. |
צל |
|
Los arvoles formaron una ombra impozante, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1321 |
ombre m. |
בן אדם, אדם, אנוש, איש, גבר |
|
Mas ni ombre bivo anda por la kaye (Gaon, Poezias) |
|
Los ombres al templo korrieron tremando (Gaon, Poezias) |
|
ke no ay un ombre ke se levante i lo depiedra. (Papo, Navot) |
|
Ansi son los ombres! Ansi es el jenero kruel! (Papo, Navot) |
|
Ombres de esta natura mejor es su faltura; por esta negregura bolo mi kriatura. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4788 |
ombro m. |
כתף |
|
Ke komo una pluma las tuvo enkargado, enriva de sus ombros i a Hevron yevado; ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Su kaveyera blonda al ombro abashava, en banyo de parfumes el puerpo se lavava. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3482 |
onda f. |
גל, נחשול; בחילה, קבס |
|
sovre lo seko, o bien en la onda s'estan kuneando. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1323 |
onde adv. |
איפה, היכן; אצל, במקום ש- |
|
Onde la kreensa adulsa la suerte (Gaon, Poezias) |
|
kaen i la ronjan onde las judias. (Gaon, Poezias) |
|
D'onde tu sos, de ke djente? En kuala sivdad tu nasites? (Odisea) |
|
Oh! Maldicha fuera la ora onde yo me embabuki a kazarme kon Katerina, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1325 |
ondo adj. |
עמוק |
|
aprender la eskritura por leer tu onda sensia. (Gaon, Poezias) |
|
sospirando ondo ora de transirse. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3484 |
ondura f. |
מעמקים |
|
fija de Atlas, ke mal akonseja, i todas fonduras (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1327 |
onesto adj. |
ישר, הגון |
|
se sentiran bozes fieras i onestas (Gaon, Poezias) |
|
Onesto i kalmo de alturas vino (Gaon, Poezias) |
|
El es un ombre savio, bueno i onesto (La segunda Ester, 1911) |
|
Vieja kon mesta / holera i pesta / mujer mal onesta / punision del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1329 |
onor f. |
כבוד |
|
en onor del djusto ijo de klemente (Gaon, Poezias) |
|
Si tienes korason, salva mi vida i mi onor! (Papo, Navot) |
|
Kual es akel patriot ke onor de su puevlo regreta? (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3485 |
onorado adj. |
מכובד |
|
k'este palasio era al pasado muy riko i onrado, (Odisea) |
|
se enrikese, i mas onorado deviene el mizmo. (Odisea) |
|
De mas, en la istoria vas a kedar membrada, onrada, alavada i mucho estimada''. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3487 |
onorar v. |
כיבד, הוקיר |
|
Non es Odises ke te onoro i te izo ofrendas (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2635 |
onra f. |
כבוד, הוקרה; יוקרה |
|
Ke? Insolente! Ulvidas la onra ke me deves? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3488 |
onrar v. |
כיבד, הוקיר |
|
i propio k'a su mujer la onrava en su kaza, i nunka (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5326 |
opinión f. |
דעה, סברה |
|
en fin non es a nozotros de dar la |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2636 |
opozar/opozarse (fr.) v./v. refl. |
התנגד, שלל |
|
i nada puede opozarse a loke yo kero. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1330 |
opremido adj. |
מדוכא |
|
Kon tu pluma en la palma oprimido i pensante (Gaon, Poezias) |
|
kual a oprimidos es vero amigo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1331 |
opremir v. |
לחץ, העיק; דיכא, רדף, הציק ל- |
|
El Dio de Estrahan oprima su frente (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1333 |
ora (1) f. |
שעון |
|
es ke por regmirnos ya sono la ora. (Gaon, Poezias) |
|
Oras son de miedo i en la tribuna (Gaon, Poezias) |
|
ma sono la ora, eskuchad mi dicha (Gaon, Poezias) |
|
salvar sus kreentes una ora antes. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2637 |
ora (2) f. |
שעה |
|
ke lucho oras enteras sin tener ventura. (Papo, Navot) |
|
vino la ora de la atornada del bravo Odises. (Odisea) |
|
i maldicha fuera la ora ke me ize padre, i ke tengo agora dos kriaturas. (Rinio, 1906) |
|
I el presio la shemura? A 12 por la ora. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Ansi de ora en ora, de dia en semana, s'aflaka, se konsume, se aze muzelmana. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2638 |
oraklo/orákulo m. |
אורקל, נבואה |
|
sin akostar mi oido a la boz del oraklo. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1337 |
orasión f. |
תפילה |
|
i sus orasiones se dizen kon kalmo (Gaon, Poezias) |
|
Dias inda inosente resitando orasiones (Gaon, Poezias) |
|
i orasiones navrantes de profetas divinos (Papo, Navot) |
|
i sus orasiones sean al Dio vero ofresidas. (Papo, Navot) |
|
Estos djudios se uzaron solo kon taanit i orasion (La segunda Ester, 1911) |
|
guadrame de akel vizino ensavanado / ke manyana i tadre aze |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1339 |
orasionar v. |
התפלל |
|
Un viejo ainda ven orasionando (Gaon, Poezias) |
|
maldicho - ainda al Dio orasionas (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1341 |
orden f. |
צו, פקודה, הוראה |
|
Me akodro yo su djura, sus ordenes venerados (Gaon, Poezias) |
|
kon orden de reyes i de podestantes (Gaon, Poezias) |
|
fuersa perpetua kon orden i rijo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1344 |
ordenansa f. |
מצווה, חוק, פקודה, צו; מערכה |
|
Segun terna el gerrero fiel dela ordenansa. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1345 |
ordenar v. |
ציווה, הורה, פקד, גזר על; סידר; הזמין (סחורה); חיבר (שיר) |
|
pues ordena ke yo ande kalmamente asu lado. (Gaon, Poezias) |
|
i ordenan fiestas dansas i tanyeres. (Gaon, Poezias) |
|
i ordenan salmos sovre las peleas (Gaon, Poezias) |
|
i el te ordena ke sus fueros ames (Gaon, Poezias) |
|
Empesando el sus salmos ordenar kon entusiasmo (Gaon, Poezias) |
|
de los ke stan en su kaza. I a ti te ordeno ke penses (Odisea) |
|
Por los rikos ordenaron komer trigo ke guadraron; por los povres ombres todo modo de legumbres. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
A la stasion fínala después ke s'abasharon, al grupo de mansevas de yir le ordonaron. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5520 |
oreja f. |
אוזן |
|
el ke formo vuestra |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1351 |
orgolio m. |
גאווה, התנשאות, התרברבות, יוהרה, יהירות, שחצנות, שחץ |
|
ular kon orgolyo su shofar sagrado (Gaon, Poezias) |
|
mizmos, d'avlar kon orgolio i de diskorsar kon koraje. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1350 |
orgoliozo m. & adj. |
גאוותן, יהיר, רברבן, שחצן; קפדן, נוקדן |
|
ansi son eyos sonantes ansi eren orgoliozos. (Gaon, Poezias) |
|
puedes tiranizar a la bivda al meskino / al triste i abatido, kitarles el tino? / el ser vanitozo stupido i |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1352 |
oriente m. |
מזרח; ארצות המזרח |
|
i de el oriente un aire delgado (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1353 |
orizonte m. |
אופק |
|
por el orizonte una boz pregona (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4997 |
orkestra/o f./m. |
תזמורת |
|
Las yevan al lavoro, se deve yir al paso, al son de la orkestra, sin manear un braso. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3492 |
ornado adj. |
מקושט, מעוטר |
|
la enkolgo en un gancho serka de la kama ornada, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3493 |
ornam(i)ento m. |
קישוט, עיטור |
|
kantes i bailes, los kualos son los ornamientos del pranso. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4538 |
ornar v. |
קישט, עיטר; אפה |
|
Kualo? Shemura antes de todo, komo azer otro modo el seder delas dos nochadas? Mizmo si son mal fornadas (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4539 |
ornaya f. |
כירה, אח, מחתת גחלים |
|
Vos en komer es loke pensash, mas kudiado no estash ke se kere la boya por enkalar la ornaya, kierech i arena demaziado por la pared i el tavlado. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4998 |
orno m. |
תנור, כבשן, כור |
|
Ansi, seguramente, arrivara su torno, De le tomar la vida, de la echar al forno. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1354 |
oro m. |
זהב, פז |
|
Kon las piesas de tu oro se amasa la korona (Gaon, Poezias) |
|
ke de ser rikos i yenos estar d'oro i vestimienta. (Odisea) |
|
Moneda te daremos, en oro, abondante. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1355 |
orozo (fr.) adj. |
מאושר, ברוך, בר מזל |
|
El kanez alegre se move orozo (Gaon, Poezias) |
|
en la alma kalma del Kagan orozo; (Gaon, Poezias) |
|
estavan satisfechos, muy fieros, muy orozos. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2641 |
orrivle/orrible adj. |
איום, נורא, מבעית, מטיל אימה, מפחיד |
|
Miles de gritos orrivles suvieron a los sielos: (Papo, Navot) |
|
i tormentarte siempre kon sus viziones orrivles, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2643 |
orror m. |
זוועה, פלצות |
|
ke tiene en orror vuestras echas abominavles? (Papo, Navot) |
|
Detestavle Sedom nueva yena de sus orrores! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3495 |
ospitalizar v. |
אשפז; אירח |
|
porke i anel le plazia ospitalizar kombidados.'' (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3496 |
otramente adv. |
אחרת |
|
Ma otramente, kon malo eskopo, kijeron los diozes (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1357 |
otro adj. |
אחר, שונה, נבדל |
|
i no vo a otro konsekrar mi vida. (Gaon, Poezias) |
|
Fachile es, porke sin punision el bien d'otro lo komen, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1358 |
ovedesiente adj. |
ממושמע, צייתן |
|
ke le son fielos i obedesientes. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1359 |
ovligo m. |
התחייבות |
|
Ovligos kansantes vuestra fey somete (Gaon, Poezias) |
|
La espada presto aze su ovligo (Gaon, Poezias) |
|
Akumpliendo mi ovligo tornare ami olgansa (Gaon, Poezias) |
|
kualo? el Todo Poderozo l Abastado / a estas indjustisias se keda kayado? / porke komo el tiempo antiguo / el kastigar non es su |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3498 |
ovra f. |
יצירה, עבודה, מעשה, מפעל; ארגון, אגודה; קופה |
|
ovras de ombres i diozes, ke los poetas los afaman, (Odisea) |
|
Por sus negras ovras la kito de su podestania. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2645 |
ovrar v. |
פעל, יצר, עבד |
|
Va dunke! Ovra, Izevel! Furia del inferno! (Papo, Navot) |
|
Se konvensio ke no, ma kedo desepsionada, porke no le pagaron, porke ovro por nada. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1362 |
oy adv. |
היום |
|
Oy fue kontentado el rav dezeozo (Gaon, Poezias) |
|
ke oy de los sielos lo aven mandado (Gaon, Poezias) |
|
Mi amor por ti, no es oy menos ke akel dia, (Papo, Navot) |
|
Ah!... Yo me topo valorozo oy, si! valorozo... (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5327 |
ozadiozo adj. |
אמיץ, אמיץ לב, נועז, הרפתקן |
|
eyos tiravan, tiravan sin destankar i fue kon grandes penas i manuvras |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1364 |
padre m. |
אב, אבא |
|
ke matados sean padre junto ijo. (Gaon, Poezias) |
|
Avrid vuestros ojos, ijos de unos padres santos! (Papo, Navot) |
|
De otra parte tengo un padre viejo ke es bivdo, (Rinio, 1906) |
|
i maldicha fuera la ora ke me ize padre, i ke tengo agora dos kriaturas. (Rinio, 1906) |
|
De nuestros padres vimos, en sus uzos kaminimos. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3499 |
paga f. |
שכר, תשלום, משכורת, תגמול, גמול, תמורה, פרעון |
|
ninya dainda, i dio vente bueyes, en paga de eya, (Odisea) |
|
Kon paga i sin paga vo a azer esforsos, por dar en vuestras manos el ombre sin remorsos! ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4192 |
pagano m. & adj. |
עובד אלילים, פגני |
|
De echarmos de la tierra segun izo del puevlo pagano. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3500 |
pagar v. |
שילם, פרע, פרע את החשבון, שילם שכר ל- |
|
d'otra persona los bienes komer, sin pagar, bien, komedlos; (Odisea) |
|
no konvensio a Egistos, i agora pago el por todo.'' (Odisea) |
|
Se konvensio ke no, ma kedo desepsionada, porke no le pagaron, porke ovro por nada. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3502 |
paila f. |
גיגית, קערה רחבה, פיילה |
|
en una paila de plata la echo, ke se laven sus manos, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1365 |
paja f. |
חציר, שחת, קש, תבן; קשית; כינוי לאוכל תפל וחסר טעם |
|
los montes temblaron komo paja seka (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4999 |
pala (1) f. |
כף לתנור, מירדה, יעה; את |
|
Lavora kon la pala, kavaka kon la chapa, s'aboka, s'alevanta, el dia no s'eskapa! ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1366 |
palasio m. |
ארמון, טירה, פלטין; היכל, דביר |
|
Mi vasto palasio me es ami karga (Gaon, Poezias) |
|
al Olimpos, al palasio de Zeus, tenian adjunta. (Odisea) |
|
i para mi sovre todo, porke se el patron del palasio.'' (Odisea) |
|
munchos |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1367 |
palavra f. |
מילה, דיבור, כשרון הדיבור; שפה; מונח |
|
sin avlar palavra korre i rekoje. (Gaon, Poezias) |
|
O ke chorro de palavras! Izevel me atudres! (Papo, Navot) |
|
Es ke se peleo el kon su mujer, i entre las palavras ke se disheron, paso tambien el nombre mio. (Rinio, 1906) |
|
Si su sekreto tu vas a deskuvrirlo, i mos vas a dizirlo, i vamos a batirlo, te damos la palavra, te lo aprometemos, ke vamos a pagarte. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1368 |
pálido adj. |
חיוור |
|
torsidos, palidos, i deskalavrados (Gaon, Poezias) |
|
El kanez palido torna komo antes (Gaon, Poezias) |
|
Invierno, sezon indjustamente aborresida / sos mi amiga, porke debasho tu kara palida / ay ermozuras komo las ke en suenyo pasan / figuras, vistas, tanto lindas ke plasan la realidad / ma son mas puras ke la verdad (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1370 |
palma f. |
כף יד; דקל, תומר, תמר |
|
alsaron sus palmas al Dio ensalsado (Gaon, Poezias) |
|
Ma el Dio ke tiene poder en sus palmas (Gaon, Poezias) |
|
i todos las bushkan kon palmas serradas. (Gaon, Poezias) |
|
kandiles pekenyos yevan en sus palmas (Gaon, Poezias) |
|
Kuantos dias yo refrego por mis palmas estos kuervos (Gaon, Poezias) |
|
El su palma me espande i me mira ensanyado (Gaon, Poezias) |
|
Kon tu pluma en la palma oprimido i pensante (Gaon, Poezias) |
|
serka el umbral del kortijo; la lansa de bronzo en su palma, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1377 |
palo m. |
מקל, אלה, מטה, מוט, כלונס; עץ (החומר) |
|
Konst. Idolos son todos de palo pudrido (Gaon, Poezias) |
|
En ken? - En Baal! un Dio vano de palo i piedra, (Papo, Navot) |
|
Apenas amanese, gritando Aufstehen, kon palos, kon rempushos - afín ke s'adjileen ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2652 |
palomba/paloma f. |
יונה |
|
Kavayero, no vites pasar una palombika (Papo, Navot) |
|
Bushkates seguro el biko de una paloma (Papo, Navot) |
|
El viajador kansado kontempla las blankas palombas ke vienen a banyarsen... (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1378 |
palpitante adj. |
רועד, מרעיד, מרטיט, מפרפר, מפרכס |
|
Komo olas palpitantes de mares tempesteozos (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1379 |
palpitar v. |
רעד, רטט, פירכס, דפק, הלם (לב) |
|
ma siempre palpitan nuestros korasones (Gaon, Poezias) |
|
kual siempre palpita en los korasones - (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3506 |
pan m. |
לחם, פת |
|
Pan, la djerente serioza les trusho, i otros gizados, (Odisea) |
|
Pan ya trushe tres okas kon azeitunas pokas. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5328 |
panne (fr.) f. |
כשל, תקלה |
|
a mi negra dezventura al de sinko kilometros tuvi una |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1381 |
panyo m. |
בד, ארג, אריג; לבוש |
|
todo el ke siente sus panyos estrasa, (Gaon, Poezias) |
|
eya kon presura sus panyos eskoje (Gaon, Poezias) |
|
pues la konvertieron trokaron sus panyos (Gaon, Poezias) |
|
La konduizio i asento en un asiento, ke kon panyo lindo (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5329 |
papel m. |
נייר; שטר כסף |
|
verso las nueve yo fui al laboratorio, dezvelopi los klishes i izi un relevo jeometriko en este |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2654 |
par m. |
זוג |
|
ke este par reinante, para inchir su trezoro, (Papo, Navot) |
|
O par odiozo! Si mi zelo via el Eterno, (Papo, Navot) |
|
El ke kemo sus kampos de trigo i olivares, por mezo de rapozas - sien i sinkuenta pares ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1384 |
para prep. |
בשביל, למען, כדי ש-, ל-, לכיוון, לקראת |
|
se aparejaron para la matansa. (Gaon, Poezias) |
|
Mi vida no es mia es suya; mi alma es para el. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4543 |
pará (t.) f. |
מטבע עות'מני; כסף |
|
porke el menesterozo mengue algun uzo, no es pekado grande; ni ay ken le komande al prove sin para ke vaya merkar ketsira. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Yo, ke so famiyozo, esto muy penseriozo: oka i media de shemura se kere buena para. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Riir kon despecho / paras non en pecho / ofisial sin echo / vengansa del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1385 |
parado adj. |
תלוי ועומד, ממשמש ובא |
|
supito resta parado al sentir de leshos sones. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4193 |
parar v. |
עמד, עצר |
|
Razgo la mar i la izo parar komo al (?) de derecha i isiedra (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3508 |
pararse v. refl. |
נעצר; הציג עצמו לפני |
|
Si s'atornava agora, i si se parava a la puerta (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4194 |
pardón (fr.) f. |
סליחה, מחילה, כפרה |
|
Kon muncho pardon diles a los sinyores de aki ke parto (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4545 |
pared/paré m. |
קיר, כותל |
|
Las manos burakadas de paredes enkaladas i de arenar las kashas, las altas i las bashas. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1386 |
pareser m. |
מראה, הופעה; עמדה, דעה, שיפוט |
|
parese taksaron ansi de altura (Gaon, Poezias) |
|
su frente parese ardir komo flama - (Gaon, Poezias) |
|
Flamas de su boka parese el saka (Gaon, Poezias) |
|
Segun tu pareser sea todo akomodado! (Papo, Navot) |
|
Al pareser es ke Katerina save muestras relasiones. (Rinio, 1906) |
|
Segun mi pareser muy inyorante deves ser; meldar del todo no savesh, no azes ke lo ke vesh. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1389 |
pareser/se v. |
דמה, נדמה, נראה כ-; הופיע |
|
Me parese por alturas supito ke yo deskalso (Gaon, Poezias) |
|
Ma si a vos vos parese k'es mijor i mas konveniente, (Odisea) |
|
estan adonadas i paresen sonreirme. (Rinio, 1906) |
|
Agora nuestro mal non parese komo akel de akeyos dias (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5001 |
parfum/o (fr.) m. |
בושם |
|
Su kaveyera blonda al ombro abashava, en banyo de parfumes el puerpo se lavava. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5002 |
pariente m. |
קרוב, קרוב משפחה; מקורב |
|
Desho a sus parientes, se fue sin separarse, segura ke fin poko ya van a enkontrarse. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
La linda djovinika, ijika muy kerida, ke sus parientes todo le davan en su vida. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
Altiguos parientes / dolores de dientes / en rikes las mientes / son penas del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3510 |
parir v. |
הוליד/ילדה |
|
al avenir, siendo ke tal ke sos te pario Penelope. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1390 |
párparo/a m./f. |
עפעף |
|
serra sus parparos i se durme presto. (Gaon, Poezias) |
|
a sus parparas le trusho Atena, de ojos briyantes. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1391 |
parte f. |
מנה, חלק; אזור; צד |
|
i le de en parte fruto de famiya. (Gaon, Poezias) |
|
su kavesa salta dela otra parte. (Gaon, Poezias) |
|
Ke sea portanto kon vos nuestra parte (Gaon, Poezias) |
|
i el non estanka bendizir su parte - (Gaon, Poezias) |
|
De otra parte tengo un padre viejo ke es bivdo, (Rinio, 1906) |
|
El, avrio los ojos, miro de parte en parte. Los kapitanes vido, se disho: Sto 'nserklado. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1395 |
partido m. |
מפלגה; צד; ''שידוך'' (כינוי לבחור/ה מועמד/ת לשידוך) |
|
ser un Dio ke sale bushkarse partido (Gaon, Poezias) |
|
sin ke El insista bushkarse partido (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3512 |
partir v. |
עזב, יצא, יצא לדרך, נסע, הפליג; חתך, חצה |
|
antes ke el para Troya partio, onde i los mijores (Odisea) |
|
Kon muncho pardon diles a los sinyores de aki ke parto (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1397 |
partirse v. refl. |
נחצה, נחתך, נבקע; יצא, יצא לדרך, |
|
el sielo se razga i en dos se parte (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1398 |
parvenir/se (fr.) v./v. refl. |
הגיע ל-, הצליח ל- |
|
Konkluir su firmamento entre nozos el parvino. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3513 |
pasado m. |
עבר, זמן עבר |
|
k'este palasio era al pasado muy riko i onrado, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1399 |
pasar v. |
עבר, חלף, חצה; בילה |
|
piza kon dezdenyo todo el ke pasa (Gaon, Poezias) |
|
Ma, pasi indiferente sovre este spetaklo, (Papo, Navot) |
|
Kavayero, no vites pasar una palombika (Papo, Navot) |
|
El deve pasar por aki por irse al chiflik serka su padre. (Rinio, 1906) |
|
Es un grande pekado sin shemura averse pasado. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
No se meten a pensar ke de todo se pueden pasar (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Mas de ochenta ombres, mujeres, kriaturas, tratados komo perros, pasavan oras duras. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
Sus manos delikadas en agua no metía, brodando o meldando, ansi pasava el dia. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
todo en siendo aleman, se aze |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2659 |
pasear v. |
טייל |
|
O te invito a pasear entre las montanyas (Papo, Navot) |
|
O bien kon sus amigas a pasear se iya, en kampos o en guertas, i flores akojia. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1400 |
pasensia f. |
סבלנות, אורך רוח |
|
Inda tierna kriatura me armi yo kon pasensia (Gaon, Poezias) |
|
Kisas los eroes inspiran pasensia (Gaon, Poezias) |
|
Akostando mi oido i armandome pasensia (Gaon, Poezias) |
|
Entre tanto, Ye'hu, te rekomendo la pasensia; (Papo, Navot) |
|
Yo. furiozo de natura adopti la pasensia? (Papo, Navot) |
|
Amigo en sensia / haver de konsensia / mujer de pasensia / bendision del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
kale tener |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1403 |
pásharo/pasharó m. |
ציפור, עוף |
|
de pasharos ke reluchan por versar sus salmo antes. (Gaon, Poezias) |
|
Ayi ensima, los bilbilis i los pasharos se dan rendevu por kantar i por alavar la gloria del dia. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1404 |
pasiente adj. |
סבלן, סבלני |
|
ser el Dio de siempre ama los pasientes (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1405 |
pasión f. |
סבל, כאב, מכאוב, ייסורים; תשוקה עזה, תאווה, חשק, להיטות |
|
Kada uno sus pasiones teshe el kon embeleko (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4549 |
paskua f. |
פסח; חג |
|
Ma 2 semanas manka, mi alma se arranka ke no ay por la Paskua otro ke sal i agua. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1406 |
paso (1) m. |
צעד, שעל; מידת צעד; הליך; תוקף; שם טוב, יוקרה; זכות מעבר, כרטיס מנוי בתחבורה ציבורית |
|
despues el desiende akudir sus pasos (Gaon, Poezias) |
|
despues adelante soltaron sus pasos. (Gaon, Poezias) |
|
i anke estremesivle va por el mi paso fiero. (Gaon, Poezias) |
|
yo te defendo de azer el mas chiko paso por destruir la ventura de tu mujer, (Rinio, 1906) |
|
La gritan, la aharvan, a kada paso i paso, su nombre es agora el numero al braso. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
Las yevan al lavoro, se deve yir al paso, al son de la orkestra, sin manear un braso. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1409 |
pastor m. |
רועה; רועה רוחני |
|
pastor komunalo es el i portanto (Gaon, Poezias) |
|
fin devendras el pastor de estos revanyos (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1410 |
patada f. |
עקבות; בעיטה; נקישת עקבים; צעד, שעל; רקיעה |
|
bezar sus patadas i enkoronarlo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5212 |
paternal adj. |
אבהי |
|
Paz i amor reinan kuando eskurese / el rededor del ogar paternal / mientres ke afuera todo se estremese / kon las furores de invierno infernal (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2663 |
pátria f. |
מולדת |
|
rendir a mi patria repozo i alegria. (Papo, Navot) |
|
Saviendo ke tu amas, tu patria, tu puevlo, i pronta en las flamas a'ntrar estas por eyos, rogamos muestra ermana, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4197 |
patriot/a/o adj. |
פטריוט, אוהב מולדתו |
|
Kual es akel patriot ke onor de su puevlo regreta? (La segunda Ester, 1911) |
|
Se topo en nuestro puevlo dos patriotos (La segunda Ester, 1911) |
|
Penso dos, tres minutos, despues les dize esto: ''Sinyores, muchas grasias por vuestro lindo djesto, muy kiero ayudar yo, so buena patriota, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4198 |
patriotismo/tizmo m. |
אהבת המולדת, פטריוטיזם |
|
Yo me siento oy un ardor de patriotizmo (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2664 |
patrón m. |
אדון; מעביד, מעסיק, בוס; בעלים; תומך |
|
El patron refuzo de vendermela kon buen presio, (Papo, Navot) |
|
ma yo sere el patron de mi kaza i de los esklavos (Odisea) |
|
i para mi sovre todo, porke se el patron del palasio.'' (Odisea) |
|
Es ombre patron de Ley, en su mujer tiene fey, no kale ke se lo diga porke no eche miga. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2648 |
payís/payiz f. |
ארץ, מדינה |
|
Dezgrasiado pais onde yaze la barbaria! (Papo, Navot) |
|
En tu pais sangretado duerme la tuertaldad, (Papo, Navot) |
|
el |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4200 |
paz f. |
שלום |
|
El siempre regreta la paz i la armonia de todas sivdades (La segunda Ester, 1911) |
|
El vos favorizara i la paz en vos estabelesera. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Paz i amor reinan kuando eskurese / el rededor del ogar paternal / mientres ke afuera todo se estremese / kon las furores de invierno infernal (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1411 |
pazmo m. |
השתוממות, השתאות; הצטננות, התקררות; כאב חזק |
|
lugo todos restan kalmos i se prenden de el pazmo. (Gaon, Poezias) |
|
inchirlo de pazmo i de esperansa. (Gaon, Poezias) |
|
abasha su pazmo venga i los vea. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4201 |
pecha f. |
מס; חזה, שד |
|
I de demandar del rey grasia por la muncha pecha? (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1414 |
pechadura f. |
חזה, מפלש חזה אשה; לבבית חזיה |
|
Aki ay entranyas fyel i pechaduras (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1415 |
pecho m. |
שד, דד, חזה, חיק; חזיה גברית |
|
Sus pechos deznudos i sus ojos brazas (Gaon, Poezias) |
|
sale por los guertos deznuda sus pechos (Gaon, Poezias) |
|
kayentar la sangre ensender el pecho. (Gaon, Poezias) |
|
si entre el pecho su fuersa resona (Gaon, Poezias) |
|
dientro el pecho produizo danyo. (Gaon, Poezias) |
|
triste, ke siempre arazga mi buen korason en mi pecho, (Odisea) |
|
Riir kon despecho / paras non en pecho / ofisial sin echo / vengansa del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1420 |
pedaso m. |
חתיכה, נתח, חלק, מנה, שבר |
|
pedasos de madres i de kriaturas (Gaon, Poezias) |
|
razgaron donzeyas amuchos pedasos (Gaon, Poezias) |
|
Shimshon ke kon sus manos i sus potentes brasos, un gran leon avia kortado en pedasos; ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3517 |
pedrer v. |
איבד |
|
stando, no se truvie de sus tumulto i piedra la gana (Odisea) |
|
Esto sefte ke vide yo pedrer ansi el meoyo: marido i mujer harvarsen, ke tienen de kesharsen? (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Ke te aflakaria? Ke koza te devrian azer por ke la piedras i te apanyarian?'' ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
de la virtud el ombre |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5333 |
pedrido adj. |
אבוד; שאיבד דרכו; מופסד |
|
ay esperansa si la kavaleria non keda de avansar, altramente estamos |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1459 |
pedrisko m. |
ברד |
|
Piedrisko de brazas, luvia de tizones (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1422 |
peinar v. |
סירק |
|
Penya sus kaveos i beza su frente (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1423 |
pekado adj. |
מנומש; מכוסה אבעבועות |
|
No puedo - responde - azer el pekado (Gaon, Poezias) |
|
kual kargo pekados de toda la djente. (Gaon, Poezias) |
|
Sierto, Baal no te va kontar por pekado (Papo, Navot) |
|
Yo te vo azer alimpiar de todos tus pekados... (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4553 |
pekado m. |
חטא, עוון |
|
Es un grande pekado sin shemura averse pasado. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1425 |
pekenyo adj. |
קטן, זעיר, דל ערך |
|
de esta pekenya tanto dezeada. (Gaon, Poezias) |
|
kandiles pekenyos yevan en sus palmas (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1427 |
pelea f. |
קרב, מערכה, מלחמה, התכתשות |
|
i ordenan salmos sovre las peleas (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4554 |
pelear v. |
נאבק, נלחם; רב |
|
El tambien se va raviando kon su mujer peleando ke en estando deskuvierta arenava ventana i puerta. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3911 |
pelearse v. refl. |
רב, התקוטט, התכתש, הסתכסך |
|
Es ke se peleo el kon su mujer, i entre las palavras ke se disheron, paso tambien el nombre mio. (Rinio, 1906) |
|
Oy ize la kozina, me pelei kon la vezina por arena ke no tenia de antes ya me devia. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4556 |
peligro m. |
סכנה |
|
El Dio del sielo katara, su bendision vos dara, de peligro vos guadrara, sus fases relumbrara. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5334 |
pelota f. |
פקעת, סליל (חוטים/צמר); כדור |
|
en manko de nada yo me via entornado por |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1428 |
pena (1) f. |
מאמץ, טורח; צער, עצב, סבל, מכאוב, ענות, ענות; עונש |
|
Sin saver yo delas penas para mi aparejadas (Gaon, Poezias) |
|
ekspuestos a males angustias i penas (Gaon, Poezias) |
|
ditas instruksiones me kavzan mas penas (Gaon, Poezias) |
|
Solti el kuchio, i me di todas las penas (Papo, Navot) |
|
i se arrasta kon pena suviendo a su vinya fekonda. (Odisea) |
|
Ke amargo a nuestro puevlo kon penas i dolores. (La segunda Ester, 1911) |
|
Altiguos parientes / dolores de dientes / en rikes las mientes / son penas del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
eyos tiravan, tiravan sin destankar i fue kon grandes |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4203 |
penar v. |
התאמץ, עמל; הכאיב, עינה |
|
Les dizes esta penando a favor de los djudios ke los apretan. (La segunda Ester, 1911) |
|
Ken vos disho ke penesh? Tantos dinim ke tenesh bivir no estas deshando, tanto vas enshugando. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Kuando se meten a penar se olvidan ke ay senar; las kriaturas yoran, maldizen i dezonran: (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2668 |
pendón m. |
נס, דגל |
|
la ke enrezio tu reinado, levanto tu pendon, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3519 |
pensada f. |
מחשבה, מזימה; דעה; השראה |
|
se estiro en su kama ayi, en pensadas undido. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1431 |
pensamiento m. |
מחשבה |
|
ma mis pensamientos siempre mas rebolven, (Gaon, Poezias) |
|
Siempre El Untado - son sus pensamientos (Gaon, Poezias) |
|
Fuersa ke domina en el pensamiento (Gaon, Poezias) |
|
leshos de figura i de pensamiento. (Gaon, Poezias) |
|
ke el pensamiento truviado aklara (Gaon, Poezias) |
|
No mi Dio! Tu ke konoses todos los pensamientos, (Papo, Navot) |
|
el ve, no tengas duvdo el siente todo / i mizmo los |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1436 |
pensar/se v./v. refl. |
חשב, הרהר, הגה, העלה על הדעת; דאג |
|
me pensava son senteas en un mar preto de yelo. (Gaon, Poezias) |
|
i le preguntaron loke eya pensa (Gaon, Poezias) |
|
sin pensar los vino yelar la ferida (Gaon, Poezias) |
|
Ke dezvareavas? Pensavas en mi, mi kerida! (Papo, Navot) |
|
i el pensava en su padre kerido, k'en supto si iya (Odisea) |
|
En mi echar i en mi alevantar yo no penso ke a el. (Rinio, 1906) |
|
me inklino a eya sin avlar, sin pensar, i sin razonar. (Rinio, 1906) |
|
No se meten a pensar ke de todo se pueden pasar (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Por la masa pensaremos, esto todo desharemos. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
solo asi |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2671 |
pensativle adj. |
חושש, חרד, מודאג; מהורהר, שקוע במחשבות |
|
tan melankolika, pensativle i dolorioza. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1439 |
penserio m. |
דאגה; מחשבה |
|
vengan i aklaren mis tristes penserios (Gaon, Poezias) |
|
El penserio libero takso i renyega (Gaon, Poezias) |
|
Duerme komo rey sin penserios i sin kudiados. (Papo, Navot) |
|
Eya de su penserio negro non se repienta (La segunda Ester, 1911) |
|
Mujeres, puevlo aparte, tienen leyes en disparte, todo el penserio tienen a sus dinim ke mantienen (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1441 |
penseriozo adj. |
מודאג, חרד, חושש; מהורהר, שקוע בהרהורים |
|
Kon tu pluma en la palma oprimido i pensante (Gaon, Poezias) |
|
El eskucha penseriozo los kantares resitados (Gaon, Poezias) |
|
Veo bien? Ah'av penseriozo traversa el ponte! (Papo, Navot) |
|
Yo, ke so famiyozo, esto muy penseriozo: oka i media de shemura se kere buena para. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3914 |
penyasko m. |
סלע גדול |
|
Los chikos vayes entornados de pinyaskos i de yervas forman un lugar de resfolgo i repozo (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3521 |
penyaskozo adj. |
סלעי |
|
i los ke sovre Itaka la penyaskoza reinan, todos (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2674 |
peor adj. & adv. |
יותר גרוע, רע יותר |
|
ke arastan por las kaes peor ke los zinganos, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4563 |
perdé (t.) m. |
וילון, מסך; מפרש; אקרן; תיאטרון צלליות |
|
Los perdes se dezazieron, los menderes se purieron, se kere una esterika para la kamaretika. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2675 |
perdjurar v. |
נשבע במשנה תוקף; נשבע לשקר |
|
Eliya'hu, porke? Sere yo kapase de pardjurar? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1443 |
perdonansa f. |
מחילה, סליחה |
|
bushko perdonansa del Dio por su yerro (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2676 |
perdonar v. |
סלח, מחל |
|
Perdoname Ah'av, si te djuzgi mal un momento. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5527 |
peresozo/perezozo m. |
עצלן |
|
puedes tiranizar a la bivda al meskino / al triste i abatido, kitarles el tino? / el ser vanitozo stupido i orgoliozo / inyorante insolente |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5528 |
perfeksión f. |
שלימות |
|
metales, animales, plantas i flores / en diferentes kolores i golores / todo maraviyozo i admiravle / i por kualo el ombre eskojido de la kreasion / lo kriates manko de |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4205 |
períkolo/kulo (it.) m. |
סכנה, סיכון |
|
Meterse en perikolo de muerte? (La segunda Ester, 1911) |
|
metio su alma en perikolo de muerte, (La segunda Ester, 1911) |
|
Sin entender ke sus puevlo esta en gran perikolo i afliksion. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3522 |
perkurar/se v./v. refl. |
התאמץ, השתדל, ניסה, טיפל ב- |
|
i perkuro de salvarse i a kaza trayer sus kompanyos. (Odisea) |
|
Ni ken perkure salvasion por nozotros! (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1444 |
perla f. |
פנינה, מרגלית |
|
Ditas perlas rekojidas antes ocho sientos anyos (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2677 |
permeter v. |
התיר, הרשה, איפשר |
|
Me forsa de prometer, i no me permete djurar? (Papo, Navot) |
|
si Zeus va permeter, ke se agan aktos de vengansa; (Odisea) |
|
Afin d'arresivir la moneda prometida, ke le permeteria d'amijorar su vida. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1445 |
perpetuar v. |
עשה לנצחי, הנציח |
|
fuersa perpetua kon orden i rijo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1446 |
perpétuo adj. |
נצחי, תמידי |
|
dize - un supremo perpetue gia (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1447 |
perro m. |
כלב |
|
Solo algun perro mudo i ambriento (Gaon, Poezias) |
|
rondjaria vuestros kuerpos a perros ambresidos (Papo, Navot) |
|
En viendo las banyeras, los postos, los soldados, kon armas en sus manos i perros a sus lados, ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1448 |
persegido adj. |
נרדף, שעוקבים אחריו |
|
El puevlo Ebreo anke presigido (Gaon, Poezias) |
|
kale ver enkantos ke Dio presigido (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2679 |
persegir/perseguir v. |
רדף אחר; ביקש, חיפש; המשיך |
|
te djuro ke no fue para presigir los amores, (Papo, Navot) |
|
El kruel prinsipe Yoram me esta presigiendo! (Papo, Navot) |
|
Esta rasa aborresida siempre nos presigio (La segunda Ester, 1911) |
|
I todo el ke lo apreto i lo presigio devino kavo. (La segunda Ester, 1911) |
|
Por el kamino nos presigio el rey Amalek, (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2680 |
persekutidor m. |
רודף |
|
siendo sos un kruel persekutor de sus profetas. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1450 |
persona f. |
בן אדם, איש |
|
pues ke ya murieron todas tus personas! (Gaon, Poezias) |
|
aparese una ermoza persona (Gaon, Poezias) |
|
no meresio al trezoro por entrar otra persona. (Gaon, Poezias) |
|
ke por su persona nuestra Ley aviza. (Gaon, Poezias) |
|
Eya es un andjel, enfin es una ija kon la kuala la persona puede bivir venturoza, (Rinio, 1906) |
|
Azanos, grupos, grupos, se vian adjuntados, en un lugar o otro oyendo enkantados de bokas de personas ke kon sus ojos vieron, o de buen manadero las kozas las sintieron. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
entre nozotros se topan inda |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5152 |
pesta f. |
דבר, מגיפה |
|
Vieja kon mesta / holera i pesta / mujer mal onesta / punision del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5010 |
pezar (1) v. |
שקל |
|
Su puerpo, antes fino i yeno de supleza, parese komo muerto, kien save kuanto peza! ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1454 |
pezgado adj. |
כבד, כבד משקל, מעיק; כבד תנועה, מגושם; בלתי נסבל בשל פדנטיות; מטומטם, טיפש; חמוּר |
|
un livro pezgado en su mano trae (Gaon, Poezias) |
|
grande, pezgada i huerte, kon eya sumete en su sanya (Odisea) |
|
Akel ke arrankado avia de sus baza, las puertas muy pezantes de la sivdad de Aza, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1455 |
pezgadumbre f. |
כבדות, טרדנות, טרחנות; מועקה, נקיפות מצפון; טמטום, איוולת |
|
La natura enkargando sovre mi su pezgedumbre (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5529 |
pezo m. |
מאזנים, משקל; משקולת |
|
O! ombres bovos, lokos mankos de sezo! / ombres ke las kozas klaras komo el dia / la metes kon la eskuridad al mizmo |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1456 |
piadad f. |
רחמים, רחמנות, חמלה, חסד; חסידות |
|
i kon peadades eyas la abrasan (Gaon, Poezias) |
|
degoyados sin piadad por todos sus kaminos. (Papo, Navot) |
|
De Rikita ke non tiene piadad de viejo ni de kriatura? (La segunda Ester, 1911) |
|
Del rey de una piadad suprema implorare. (La segunda Ester, 1911) |
|
Ofisialmente me eskrivio el rey sin piadad (La segunda Ester, 1911) |
|
El Dio es muy grande, terna piadad i nos mande loke nos es menester el nos ara remeter. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4212 |
piadozo adj. |
רחום, רחמן, חסוד, בעל צדקה, נדיב לב, חנון |
|
El rey tiene un korason tierno i piadozo (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1457 |
pie m. |
רגל; מידת רגל |
|
i kayendo atus piezes eskucho la poezia: (Gaon, Poezias) |
|
i komo ke atan mis pies kon kadenas. (Gaon, Poezias) |
|
De echarme a sus pies kon yoros i rogativa. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2683 |
piedra f. |
אבן; חומר קשה מאוד; אבן מצבה, מצבה |
|
En ken? - En Baal! un Dio vano de palo i piedra, (Papo, Navot) |
|
en tu korason de piedra repoza la krueldad; (Papo, Navot) |
|
i undio los mitsriyim en la agua komo la piedra. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3525 |
piedrikas f. pl. |
חצץ; אבנים בכליות |
|
Vido ayi a los novios gavientos. Djugando piedrikas (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1460 |
piesa f. |
מטבע; נתח; חריץ גבינה; מחזה |
|
Kon las piesas de tu oro se amasa la korona (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3526 |
piezes m. pl. |
רגליים |
|
las kavras godras, i los bueyes ke sus piezes los arrastan. (Odisea) |
|
eyos devrian rogar de tener mas prestez en los piezes (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2685 |
pilar m. |
עמוד |
|
se metio komo un pilar sovre mi kamino (Papo, Navot) |
|
ke en la mar las konose, i el, los pilares los altos, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2686 |
pintado adj. |
צבוע, מצוייר; ירוד מבחינה חומרית/בריאותית |
|
Segunda Amora pintada kon mizmas kolores! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2687 |
pintarse v. refl. |
התאפר, התפרכס, הצטבע |
|
Yo sinti la verguensa pintarse sovre mi frente, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1461 |
pizar v. |
דרך, דרס, רמס, בטש, מעך; השיג גבול; כתש; ניצב על |
|
piza kon dezdenyo todo el ke pasa (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2688 |
plan/o m. |
תכנית, מתווה, תרשים, שרטוט, מפת שטח |
|
Ke vengansa me digas barbara! ke plan infernal (Papo, Navot) |
|
No vo ser el instrumento de tus planes infernales, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5337 |
plano adj. |
חלק, שטוח |
|
lo ke me da a pensar es la prometa de una grande suma de moneda ke el me aze kontra livrizones de siertos |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5530 |
planta f. |
שתיל, נטע, צמח; כף (רגל/יד) |
|
metales, animales, |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1462 |
plasa f. |
כיכר; כיכר השוק, שוק |
|
Kuerpos de muchachas rastan por la plasa (Gaon, Poezias) |
|
pues eya desiende kalma ala plasa (Gaon, Poezias) |
|
De puevlo torvado yena es la plasa (Gaon, Poezias) |
|
rasta por las plasas bushkando resiento - (Gaon, Poezias) |
|
ma kon las estreas sale ala plasa (Gaon, Poezias) |
|
Anoche kaminates por todas las plasas de Shomron. (Papo, Navot) |
|
Gritos de plasa / komida de prasa / morar kon basha klasa / desgusto del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5214 |
plasar v. |
הציב, הניח, שם, מיקם, שם במקום, קבע, השקיע (כסף); מכר בקמעונאות, הציע למכירה |
|
Invierno, sezon indjustamente aborresida / sos mi amiga, porke debasho tu kara palida / ay ermozuras komo las ke en suenyo pasan / figuras, vistas, tanto lindas ke plasan la realidad / ma son mas puras ke la verdad (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1467 |
plata f. |
כסף; הון; סכו''ם מכסף |
|
este mar de plata enfrente mi guerto (Gaon, Poezias) |
|
las olas de plata vengan kada dia (Gaon, Poezias) |
|
en una paila de plata la echo, ke se laven sus manos, (Odisea) |
|
y a este ombre komo mi formado / le dates muncha |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3530 |
plato m. |
צלחת, מגש; מנה; שי פירות/ממתקים/פרחים הנשלח לרגל ארוע |
|
Alevanto un garson i aneyos servio platos yenos (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2691 |
plazer m. |
עונג, תענוג, הנאה, עדנה; טובה, חסד |
|
ke de mil plazeres i delisios la va mantener. (Papo, Navot) |
|
la impedi de fuyir. Ek la, az segun tu plazer!'' (Papo, Navot) |
|
Si me dara esto Zeus, kon grande plazer vo tomarlo. (Odisea) |
|
Mi konsejo si vos plaze karos senyores (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3532 |
plazer v. |
מצא חן, נשא חן, נעם, ערב |
|
porke i anel le plazia ospitalizar kombidados.'' (Odisea) |
|
si en verdad esto es k'a los diozes bendichos les plaze, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4565 |
plazerse v. refl. |
נהנה; מצא חן הדדית |
|
Andadvos, si vos plaze, a vuestro echo, si vos digo, ke provecho? (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1469 |
plaziente adj. |
נעים, נוח, ערב |
|
i kon todos viene mostrarse plaziente (Gaon, Poezias) |
|
Kual nadando en sus olas es felis i muy plaziente. - (Gaon, Poezias) |
|
Del kombite salen todos muy plazientes (Gaon, Poezias) |
|
El save plaziente repetar su dicho (Gaon, Poezias) |
|
Induljente, kontente, plaziente i modesto. (La segunda Ester, 1911) |
|
Puede ser ke la reina se topara plaziente (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1473 |
plazo m. |
מועד |
|
enfrente las luzes del plazo sagrado. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1474 |
pluma f. |
נוצה, פוך; ציפורן, עט, קולמוס |
|
Kon tu pluma en la palma oprimido i pensante (Gaon, Poezias) |
|
Ke komo una pluma las tuvo enkargado, enriva de sus ombros i a Hevron yevado; ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1475 |
poder m. |
יכולת, סמכות, יפוי כח, עצמה, כוח, שלטון; רווחה, מצב כלכלי טוב, אמצעים כלכליים |
|
ma Dio ke domina i su poder bloka (Gaon, Poezias) |
|
Komo deshare la sensia pues ke el poder divino (Gaon, Poezias) |
|
Ma el Dio ke tiene poder en sus palmas (Gaon, Poezias) |
|
Te se tome el poder i te se seke la mano (Papo, Navot) |
|
Maldiz mi vano poder! Desterame! Umiyame! (Papo, Navot) |
|
Si nozotros lo puedemos venser a poder de moneda (La segunda Ester, 1911) |
|
K'el Dio de Israel ke ninguno no lo via, i ande se topava ninguno no savia, sus diozes esta vez lo avian sometido, i pedrio poder de guadrar a su kerido? ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
lo ke me da a pensar es la prometa de una grande suma de moneda ke el me aze kontra livrizones de siertos planos importantes ke se toparan al |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2695 |
poderozo adj. |
עשיר, בעל יכולת; חזק, כל יכול |
|
No saves tu ke yo so siervo del Dio poderozo (Papo, Navot) |
|
A Dio, Sinyor del Mundo! Dio tanto poderozo! Te rogo, en Gan-Eden, ke durman en repozo. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
kualo? el Todo |
|
O Kreador! Dio santo i |
|
porke non estiende su braso |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1478 |
podestador m. |
שליט, אדון |
|
kon orden de reyes i de podestantes (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4219 |
podestanía f. |
שלטון; שליטה |
|
Por sus negras ovras la kito de su podestania. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1479 |
podestar v. |
שלט על, חלש על, משל, רדה ב-; הכריע (אויבים) |
|
siempre podestaron i fueron enkanto (Gaon, Poezias) |
|
ayi no podesta espanto de muerte, (Gaon, Poezias) |
|
ay Dio ke podesta por seko i mares. (Gaon, Poezias) |
|
Solo un Dio firme krea i podesta (Gaon, Poezias) |
|
Kayadez podesta, kayadez de muerte (Gaon, Poezias) |
|
fuersa ke podesta sin atemamiento (Gaon, Poezias) |
|
i podestar venga sovre las nasiones. (Gaon, Poezias) |
|
Visto ke todos los novles ke sovre las izlas podestan, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3535 |
poet/a m. |
משורר |
|
El renomado poeta les stava kantando - i eyos, (Odisea) |
|
Lagrimeando, despues, al poeta divino le disho: (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1486 |
poezía f. |
שירה |
|
i kayendo atus piezes eskucho la poezia: (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2696 |
poko adj. |
מועט |
|
Ma en semejantes amores tienes poka shansa, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4807 |
poko adv. |
מעט |
|
Fin poko, en si en reveniendo, se van los kapitanes. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5339 |
polisía f. |
משטרה; תחנת משטרה |
|
somos unos dezgrasiados sotometidos a unos kuantos burokrates i una |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5340 |
polítika f. |
פוליטיקה, מדיניות; דרכים דיפלומטיות |
|
en fin non es a nozotros de dar la opinion sovre la |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3537 |
poltrón adj. |
נרפה, עצלן |
|
todos en rangos de komodas siyas i d'altas poltronas; (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1487 |
polvo m. |
אבק, עפר; אבקה; קמח |
|
asta el devenga polvo i seniza (Gaon, Poezias) |
|
porke non estiende su braso poderozo / i los esparze en el aire komo |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1488 |
poner v. |
שם, הניח; הניח הנחה, דמיין |
|
Asus pies puzieron buketos de flores (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1489 |
ponte m. |
גשר; סיפון, גשר הספינה |
|
el dia del djuzgo al ponte delgado (Gaon, Poezias) |
|
Dito ponte invizivle ami sierve por sendero (Gaon, Poezias) |
|
Pasando el ponte de la salida de la shara, (Papo, Navot) |
|
Veo bien? Ah'av penseriozo traversa el ponte! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1491 |
popular adj. |
עממי; פופולרי |
|
Entre las kreensas la mas populara (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1492 |
por prep. |
בתור; מחמת, בגלל; בשביל, בעבור, כדי, למען; בעד, מבעד ל-, דרך; באמצעות; למשך, במשך; ב-, בתוך |
|
Mas ni ombre bivo anda por la kaye (Gaon, Poezias) |
|
ninguno ainda se ve por la kae (Gaon, Poezias) |
|
no meresio al trezoro por entrar otra persona. (Gaon, Poezias) |
|
sea por ventura i por alegria (Gaon, Poezias) |
|
ay Dio ke podesta por seko i mares. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5536 |
porfía/porfidia f. |
עקשנות, קשיות עורף |
|
el ke formo vuestra oreja i la mia / non oira los gritos del prove, del meskino / enfin de las viktimas de vuestra |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2699 |
porke interog. |
מדוע, למה |
|
Eliya'hu, porke? Sere yo kapase de pardjurar? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1497 |
portanto (fr.) conj. |
בכל זאת, למרות זאת, אולם, אף על פי כן, מכל מקום; לכן, על כן, משום כך |
|
no senyor portanto ereska tu sanya. (Gaon, Poezias) |
|
portanto su kaza es sentro de gozo (Gaon, Poezias) |
|
Ke sea portanto kon vos nuestra parte (Gaon, Poezias) |
|
portanto es eya a todos kerida (Gaon, Poezias) |
|
dezean portanto saver sus destino (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3538 |
portar v. |
נשא |
|
i eya es ke portava las torchas; i mas lo amava (Odisea) |
|
Torchas flamantes portando, se iya kon el Evrikleya, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3540 |
porto m. |
נמל |
|
tengo. Mi nave esta londje d'esta sivdad, en el porto (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5537 |
portofolio m. |
תיק, ארנק; תיק מיניסטריאלי, משרת שר |
|
|
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1502 |
portré/portret/o (fr.) m. |
דיוקן, פורטרט |
|
diozes sin portretos kruses i koliares (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2700 |
posedar (fr.) v. |
החזיק ב-, החזיק בבעלותו, היה לו |
|
bushka todos los remedios para poseerla, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3541 |
poste m. |
כלונס; מזוזת הפתח, מזוזת השער |
|
al poste se apozo de la sala, la muy bien fraguada, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5154 |
postema (gr.) f. |
מורסה, אבצס, פרונקל; בהשאלה: מכאוב; כינוי למישהו מאוס ומכביד; עוגמה ישנה ומכבידה |
|
Barajas en kaza / insonia sin kavza / kon lokas kien kaza / postemas del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5012 |
posto (it.) m. |
תפקיד, משרה; מקום, מושב |
|
En viendo las banyeras, los postos, los soldados, kon armas en sus manos i perros a sus lados, ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
el |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1503 |
potensia f. |
עצמה, כח, אפשרות; מעצמה |
|
los ombres nasidos no tienen potensia (Gaon, Poezias) |
|
Mars mostro potensia i mucha bravura (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1505 |
potente adj. |
חזק, תקיף, בעל עוצמה; עשיר |
|
Los diozes potentes ke al Olimp santo (Gaon, Poezias) |
|
i si es potente firme i eterno (Gaon, Poezias) |
|
rangos de ombres eroes, la fija del padre potente. (Odisea) |
|
Shimshon ke kon sus manos i sus potentes brasos, un gran leon avia kortado en pedasos; ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1507 |
póvero (it.) adj. |
מסכן, אומלל; אביון |
|
i akea vieja tu povera madre (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2701 |
povre adj. & n. |
עני, מסכן |
|
i deskuvreme el nombre de este povre kanez! (Papo, Navot) |
|
Ah! regreto ke konoses mal mi povre korason! (Papo, Navot) |
|
I yir no desha su fija al povre ke yora, i todo (Odisea) |
|
La povre no savia, lo ambezo mas tadre, ke dizde el primo dia kedo sin padre i madre. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5342 |
poza f. |
מעמד הגוף; הפסקה; שלולית, ביצה |
|
yo alkansi a tomar siertos |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1508 |
pozar v. |
חנה, נטה אוהלו; הציב, הניח, שׂם, הציג; דיגמן; הציג עצמו לראווה |
|
Simientos El pozo al abismo mudo (Gaon, Poezias) |
|
de varias karnes, i kopos de oro pozo a sus lado; (Odisea) |
|
en arrivando en las linias enemigas, sin pedrer tiempo izi |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4220 |
pozo m. |
באר, בור |
|
El gozo mos kayo al pozo. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2703 |
prado m. |
אחו, נאות דשא |
|
i el rosio [no] viene kaentar mas tus praderas. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3545 |
pransar v. |
סעד, אכל ארוחת ערב; חגג |
|
ke estas salas devesh de deshar, i pransar kada uno (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3546 |
pranso (it.) m. |
משתה, סעודה חגיגית, מסיבה, בנקט |
|
k'es este pranso, i esta djentoria? Para ke te prime? (Odisea) |
|
kantes i bailes, los kualos son los ornamientos del pranso. (Odisea) |
|
El, stando ayi se gozava del pranso; ma los otros diozes (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5155 |
prasa (t.) f. |
כרשה, כרתי, פראסה |
|
Gritos de plasa / komida de prasa / morar kon basha klasa / desgusto del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2704 |
prea f. |
קרבן; טרף; שוד, גזל, בז |
|
se dezraygen i vayan arankarte tu prea? (Papo, Navot) |
|
Yo ke no desho una prea de mi mano rezgatar? (Papo, Navot) |
|
se disputo tu prea i te yago el korason? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3549 |
prear v. |
שדד, בזז, שלל, גזל, חטף |
|
Ma desfamado, anel lo prearon agora las boras. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3550 |
prechizamente (it.) adv. |
במדוייק |
|
'Bueno, yo prechizamente las kozas te vo a kontarlas. (Odisea) |
|
Ma ven i dime agora, i kontame prechizamente, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2707 |
predesesor m. |
הקודם |
|
Yo no so dinyo de mis sobervios predesesores! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4809 |
predezir v. |
ניחש, ניבא |
|
Shimshon, ke los Daneos, la djente de su trivo, kontavan ke un andjel viniendo del Dio bivo, predisho a su madre, mujer ke no paria, k'en manko de un anyo un ijo teneria, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1509 |
pregonar v. |
הכריז, הכריז בקול (רוכל); הצהיר, הודיע, פרסם |
|
En Kairo pregonan un Shabetay vino (Gaon, Poezias) |
|
tambien las trompetas tanyan i pregonen (Gaon, Poezias) |
|
por el orizonte una boz pregona (Gaon, Poezias) |
|
antes la albersia sea pregonada (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3552 |
pregonero m. |
כרוז |
|
i pregoneros enriva sus manos agua les vertian, (Odisea) |
|
Un pregonero metio una lira ermoza en las manos (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1513 |
preguntar v. |
שאל, חקר, ברר, הציג שאלות; שאל בשלום |
|
i le preguntaron loke eya pensa (Gaon, Poezias) |
|
Ma no ay nada seguro preguntar yo siempre siento (Gaon, Poezias) |
|
'Siendo, ajeno, ke kieres saver i preguntas: es fakto (Odisea) |
|
Vate en primero a Pilos, i a Nestor el novle pregunta, (Odisea) |
|
I tu alimpies todo i apareja, i si por mi te preguntan, (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1515 |
prekante m. |
לחש |
|
Leshos de prekantes tu Dio poder tiene (Gaon, Poezias) |
|
Es una maraviya el prekante dela tia: la endevina ordeno de meter al sereno limon i agua de mar (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1516 |
prender v. |
לקח, נטל; לכד, תפס |
|
lugo todos restan kalmos i se prenden de el pazmo. (Gaon, Poezias) |
|
la ninya se prende entre la tempesta (Gaon, Poezias) |
|
la veluntad puede prender su olgansa (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1519 |
prenderse v. |
נלקח; נלכד, נתפס |
|
i eya se prende dientro sus brasos. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1520 |
prendido adj. |
לכוד, תפוס |
|
Antes sea yo prendido por las fuersas misteriozas (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2708 |
preokupasión f. |
דאגה |
|
ma supito me sakudi de mi preokupasion. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4810 |
preparado adj. |
מוכן, מוכן מראש, נכון |
|
El ombre sospechando - s'avia akodrado, de lo ke se paso i estava preparado - ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2709 |
presiado adj. |
יקר; מוערך, נישום |
|
Ey, avia! Onde vas por ayi donzeya presiada? (Papo, Navot) |
|
ke vuestra kovdisia por las rikezas / trokaron estos visios en virtudes |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2710 |
presio m. |
מחיר; ערך |
|
El patron refuzo de vendermela kon buen presio, (Papo, Navot) |
|
Yo vo korrer a salvarlo al presio de mi vida ...! (Papo, Navot) |
|
I el presio la shemura? A 12 por la ora. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5215 |
presiozo adj. |
יקר |
|
Elas! sin ti o bienfeziente blanko tanto /el mundo temblaria kon espanto / porke sin ti el segador en el verano / no kortaria espigas el presiozo grano (La Amerika, 1917) |
|
kruel malo infame i imprudente / de la rasa de los bandidos prezidente / son sin duvda kalidades muy |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3556 |
prestez/presteza f. |
זריזות, מהירות, להיטות, זריזות כפיים |
|
eyos devrian rogar de tener mas prestez en los piezes (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2712 |
prestidjio/prestijio m. |
יוקרה, שם טוב, מוניטין, פרסטיז'ה |
|
i perdi mi prestidjio de rey triumfante. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1521 |
presto adj. |
זריז, מהיר |
|
mandan delegados saludarle presto. (Gaon, Poezias) |
|
serra sus parparos i se durme presto. (Gaon, Poezias) |
|
la kuvren i presto sin detenimiento (Gaon, Poezias) |
|
La espada presto aze su ovligo (Gaon, Poezias) |
|
Presto basho de las simas d'Olimpos, i fue a Itaka (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2713 |
presto adv. |
מהר, חיש, מיד, בקרוב; מוקדם |
|
Eskondete detras de este monte, ma, mas presto! (Papo, Navot) |
|
O, Ah'av, ya me despasensiates! Konta mas presto! (Papo, Navot) |
|
Vistete agora presto ke los ministros vienen a la lokanda. (La segunda Ester, 1911) |
|
Ke dezgrasia es esto? Sentid, vos digo, presto. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Ke vos sale esto? La masa es mas presto. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Les dize ke se vaygan, ke topen siete kuedras i presto ke las traygan. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
ma yo veo todo eskuro, dia por dia vemos las intrigas de la korte, eyos miran mas |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3558 |
prestozo adj. |
מהיר, זריז; שנעשה בחפזה |
|
porke Odises se hue fina ayi kon su nave prestoza, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1525 |
prestura f. |
מהירות, זריזות, חפזון |
|
eya kon presura sus panyos eskoje (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1526 |
presurozo adj. |
דחוף; מהיר, זריז, נחפז; שאוהב לפעול מהר ובלי לחכות |
|
Sovre kuestas de espinos me sarea presurozo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3559 |
pretender/pretendear v. |
טען, התיימר, תבע זכות |
|
a Itaka te trusheron? I kien pretenden ke son eyos? (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1527 |
preto adj. & m. |
שחור; כושי; אומלל, עצוב, אבל; אדם אלים |
|
me pensava son senteas en un mar preto de yelo. (Gaon, Poezias) |
|
El rey Ahashverosh abolto todo de preto a blanko (La segunda Ester, 1911) |
|
La noche kaye preta, 'stan tres en una kama, se siente desgrasiada. Si 'stava aki su mama! ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
remarkad bien estos puntos |
|
ladron, ipokrita, ingrato i traishedor / andjel de aparensia, satan de korason / esto loke en este sieklo tiene valor / saves azer lo |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1528 |
pretura f. |
רשעות; כעור; שְחור |
|
bola por preturas manka de olgansa (Gaon, Poezias) |
|
volve por preturas manka de olgansa (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1530 |
preva f. |
הוכחה, ראיה; נסיון |
|
Prevas ke mi puevlo vieron sus katares (Gaon, Poezias) |
|
Ke Dio se venere sin ninguna preva (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1532 |
previzión f. |
ראיית הנולד, תחזית |
|
Venerar se deven vuestras provezias (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2715 |
prezentar v. |
הציג, הראה, הגיש, מסר |
|
te prezenti mi korason, viktima la mas tierna, (Papo, Navot) |
|
Eliya'hu, ven! Prezentame una segunda vez (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1533 |
prezentarse v. refl. |
התייצב, הציג עצמו |
|
i ken se prezenta kon dita flakeza (Gaon, Poezias) |
|
De dezirlo al rey ke Esterina se prezentara avlar por su nasion. (La segunda Ester, 1911) |
|
de prezentarse onde el rey komo voluntaria. (La segunda Ester, 1911) |
|
Ken de nozotros agora ke delantre del rey se pueda prezentar? (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2717 |
prezente m. |
הווה; מתנה, שי, מתן, דורון, מנחה |
|
kolmaron de prezentes Avraam el mentirozo (Papo, Navot) |
|
Yo no vendo la derechedad por ningun prezente, (Papo, Navot) |
|
El prezente lo toma i nos aze mas mal i negregura (La segunda Ester, 1911) |
|
Miramos remedio de mandarle un buen prezente (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5541 |
prezidente m. |
נשיא, ראש ועדה |
|
kruel malo infame i imprudente / de la rasa de los bandidos |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3560 |
prima adv. |
ראשית כל |
|
Prima, a los novios da orden de yirsen, kada uno i uno, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1534 |
prime adv. |
יש צורך ב-, צריך ל- |
|
ma esperar prime ke guesos podridos (Gaon, Poezias) |
|
Deshar prime todo detras la espalda (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3561 |
primer (it.) v. |
היה זקוק ל-, היה צריך |
|
'Guay! Kuanto mucho te prime Odises, ke sta tanto londje, (Odisea) |
|
vas a skapar la komida, mos vas a kontar ke te prime.'' (Odisea) |
|
k'es este pranso, i esta djentoria? Para ke te prime? (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3564 |
primero/en primero adv. |
בתחילה, ראשית, קודם כל |
|
De entre eyos primero favlo Telemahos, el savio: (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2719 |
primo adj. & m. |
ראשון, ראשון במעלה, מעולה |
|
Supi prima vez en mi vida respektar la vejes? (Papo, Navot) |
|
vienes por la prima vez, o tu sos de mi padre amigo, (Odisea) |
|
Primo de eyos, el padre favlo de los ombres i diozes; (Odisea) |
|
En prima okazion ke estuvo en sus brasos, la djovena, en medio de bezos i abrasos, kon amargura disho ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
La povre no savia, lo ambezo mas tadre, ke dizde el primo dia kedo sin padre i madre. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2720 |
prínchipe m. |
נסיך |
|
El kruel prinsipe Yoram me esta presigiendo! (Papo, Navot) |
|
No, mi joven prinsipe, yo nunka esto vo azer! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2722 |
prisa f. |
חפזון, פזיזות, מהירות |
|
ke bushkava kon prisa rezgatarse de tu mano. (Papo, Navot) |
|
Korri kon tanta prisa ke perdi la respirasion. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3567 |
privado adj. |
פרטי |
|
o puede ser ke aki arrivo por un echo privado? (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4813 |
prizión f. |
כלא, בית סוהר, בית אסורים |
|
Shimshon, esta en prezio en sus sivdad, i eyos, fideles sivdadinos i buenos Pelishteos, se konsentian fuertes, en alto, viktoriozos, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Agora se topava a la prizion, atado, sin ojos, sin kaveyos, firido, umiliado. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Torpedad, lokura / hazindad sin kura / prizion sin mankura / desplazer del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5016 |
prizionero m. |
אסיר; שבוי |
|
Savia ke su vida no es mas lo ke era, se destruyo su mundo, es una prizoniera. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1536 |
produizir v. |
ייצר |
|
dientro el pecho produizo danyo. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5542 |
profán/profano adj. |
חילוני; גשמי, חומרי; זר לתחום |
|
de la virtud el ombre pedrio la memoria / de la santedad non kedo ke la estoria / la fey la karedad son una vana koza / el ser |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1537 |
profeta m. |
נביא |
|
batio su espalda del rasul profeta (Gaon, Poezias) |
|
Dicho de profetas romper el eskudo (Gaon, Poezias) |
|
ke solo Muhamed fue vero profeta. (Gaon, Poezias) |
|
trusho el profeta los dies mandamientos. (Gaon, Poezias) |
|
siendo sos un kruel persekutor de sus profetas. (Papo, Navot) |
|
En baldes les avlarian ansi sus santos profetas. (Papo, Navot) |
|
no ay ken le avize ni profeta ke le profetize por azer loke es djusto: guadrar la Ley a su punto. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3568 |
profetizía/profetezía f. |
נבואה |
|
ni meto tino en profetezias, k'en vezes mi madre (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1541 |
profetizar v. |
ניבא, התנבא |
|
nasido en Izmir i el profetiza (Gaon, Poezias) |
|
Ma yo agora vo profetizarte segun ke lo meten (Odisea) |
|
no ay ken le avize ni profeta ke le profetize por azer loke es djusto: guadrar la Ley a su punto. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4232 |
profondura f. |
עמקות, מעמקים; חומרה |
|
Nuestro puevlo kaye munchas vezes asta la profondura (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1542 |
projeto (fr./it.) m. |
תכנית, מיזם, פרוייקט |
|
Andad vos maldichos kon vuestro proekto (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2726 |
prometa f. |
הבטחה; נדר |
|
Dios no te favoriza mas de sus buenas prometas (Papo, Navot) |
|
lo ke me da a pensar es la |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1543 |
prometer v. |
הבטיח; נדר; הועיד, יעד |
|
i kualo promete despues dela muerte. (Gaon, Poezias) |
|
i verso las otras mucho mas promete (Gaon, Poezias) |
|
Si, Eliya'hu! yo te lo prometo! Te lo djuro (Papo, Navot) |
|
en prometiendo de ser siempre fiel a sus leyes. (Papo, Navot) |
|
En korto, promete mas de loke puede detener. (Papo, Navot) |
|
Me forsa de prometer, i no me permete djurar? (Papo, Navot) |
|
le promete amor, fieldad fin a la muerte; (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4815 |
prometido adj. |
מאורש, יעוד |
|
Afin d'arresivir la moneda prometida, ke le permeteria d'amijorar su vida. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1545 |
pronto adj. |
מוכן, נכון; מהיר, זריז |
|
pronto a juisios del dia sagrado (Gaon, Poezias) |
|
Saviendo ke tu amas, tu patria, tu puevlo, i pronta en las flamas a'ntrar estas por eyos, rogamos muestra ermana, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1546 |
pronunsiar v. |
הגה, ביטא, הביע, נאם, חרץ |
|
biervo pronunsado por diozes djigantes (Gaon, Poezias) |
|
Ke nuestros veros savios pronunsiaron kon sus lavios: (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4233 |
propaganda f. |
תעמולה |
|
Kon eyos tengo ke azer un rolo i una propaganda (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3570 |
propio adj. |
אישי, עצמי, ייחודי; הולם; עצם (בעצמו), זהה, אותו ה- |
|
i propio k'a su mujer la onrava en su kaza, i nunka (Odisea) |
|
O! ombres bovos, lokos mankos de sezo! / ombres ke las kozas klaras komo el dia / la metes kon la eskuridad al mizmo pezo? / ke el ombre a su |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4234 |
protejar v. |
גונן, הגן על, נתן חסותו |
|
I Dio la engrasio i la protejo, (La segunda Ester, 1911) |
|
Ke dezde su nasensia el Dio lo protejava, i en lo ke azia sukseso le mandava; ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4573 |
protestant/e m. & adj. |
פרוטסטנט/י |
|
Si akel es un sharlatan, vos eres un prodestan: de pekado no vos espantash, a vuestra mujer gritash porke azen lo djusto kada una a su gusto. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4818 |
prova f. |
הוכחה, ראיה; נסיון, ניסוי |
|
No era esto prova, el Pelishti pensava, ke una maraviya akontesiendo stava? ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4574 |
prove n. & adj. |
עני, רש; מסכן |
|
Segid lo derecho en fin ke el prove tenga provecho; (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
el ke formo vuestra oreja i la mia / non oira los gritos del |
|
solo asi se pensa del |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4575 |
provecho m. |
רווח, תועלת, הנאה, יתרון; יעילות; הקלה, הרווחה |
|
Andadvos, si vos plaze, a vuestro echo, si vos digo, ke provecho? (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Segid lo derecho en fin ke el prove tenga provecho; (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
de su moneda ni de su korason ninguno tiene |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2732 |
provenir v. |
בא מ-, יצא, נבע מ- |
|
Kontame, dunke, tu desgusto de kualo proviene. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1547 |
Providensia f. |
ההשגחה העליונה |
|
pues bushkan abrigo de la providensia. (Gaon, Poezias) |
|
o vuestro konteksto kon la providensia; (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2733 |
prudensia f. |
זהירות, מתינות, תבונה |
|
Giate kon espirito, kondusete kon prudensia, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1549 |
prudente adj. |
זהיר, מתון, נבון |
|
Filon el prudente siervo ala sensia (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1550 |
públiko m. |
ציבור, קהל |
|
esperando bendisiones resivir de el publiko. (Gaon, Poezias) |
|
despues al publiko el se aderesa (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1552 |
pudrido adj. |
רקוב, נרקב, מקולקל, נשחת, אכול תולעים, מתולע |
|
ma esperar prime ke guesos podridos (Gaon, Poezias) |
|
Konst. Idolos son todos de palo pudrido (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3571 |
pudrirse v. refl. |
רקב, נרקב, כורסם, נכסס; דאג מאוד, נכסס מדאגה |
|
d'uno ke los guesos blankos s'estan pudriendo de luvia (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2734 |
pueder v. |
יכול, היה מסוגל, היה בעל יכולת |
|
En korto, promete mas de loke puede detener. (Papo, Navot) |
|
Eya es un andjel, enfin es una ija kon la kuala la persona puede bivir venturoza, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3917 |
puederse v. refl. |
ניתן ל-, אפשר |
|
Si bushko de kazarme tambien kon Rinio, segun la ley no se puede. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1554 |
puerko m. |
חזיר; ''חזיר'' - כינוי לנבל; כינוי לאדם שמן ודוחה |
|
kon sangre de puerkos las Leyes mancharon. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4819 |
puerpo m. |
גוף |
|
Tambi?n se konsentio ke su puerpo sta atado. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Se ferira el puerpo. Se kedara echada. Se fuyira del rango. Ensultara soldada. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
Su kaveyera blonda al ombro abashava, en banyo de parfumes el puerpo se lavava. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
Su puerpo, antes fino i yeno de supleza, parese komo muerto, kien save kuanto peza! ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1555 |
puerta f. |
דלת, שער, פתח |
|
derokando puertas kon folor i sanya (Gaon, Poezias) |
|
I por todo ken dezea ditas puertas son aviertas. (Gaon, Poezias) |
|
Las puertas el avrio de la sala la muy bien fraguada, (Odisea) |
|
ke un ajeno tan mucho aspere a la puerta; de eya (Odisea) |
|
Si s'atornava agora, i si se parava a la puerta (Odisea) |
|
Akel ke arrankado avia de sus baza, las puertas muy pezantes de la sivdad de Aza, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1557 |
pues adv. |
אחרי, אחר כך, אז |
|
pues komo los guarda entre la talega (Gaon, Poezias) |
|
pues impresionados salen ala dansa, (Gaon, Poezias) |
|
pues ke ya murieron todas tus personas! (Gaon, Poezias) |
|
pues eya desiende kalma ala plasa (Gaon, Poezias) |
|
saka sus aniyos i pues kon kevranto (Gaon, Poezias) |
|
Pues, kuando i de komer i bever s'afartaron los novios, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1562 |
puevlo m. |
עם, גוי; ציבור |
|
por puevlos murientes sea el kreido. (Gaon, Poezias) |
|
se ranken los puevlos por sus dezonores. - (Gaon, Poezias) |
|
kombatio kon puevlos dias de avante (Gaon, Poezias) |
|
Existieron puevlos flakos o gerreros (Gaon, Poezias) |
|
De puevlo torvado yena es la plasa (Gaon, Poezias) |
|
tambien sus kreentes el puevlo sinsero. (Gaon, Poezias) |
|
a regmir su puevlo de el enkonio (Gaon, Poezias) |
|
Prevas ke mi puevlo vieron sus katares (Gaon, Poezias) |
|
Puevlo siego sin verguensarse adora Baal, (Papo, Navot) |
|
Puevlo vil, abandono su kulto a Adonay! (Papo, Navot) |
|
Amostradme kon kual puevlo non sufrio Israel i fue salvo (La segunda Ester, 1911) |
|
De echarmos de la tierra segun izo del puevlo pagano. (La segunda Ester, 1911) |
|
Ansi una nasion salvada, delos puevlos alavada, no ternes ningun remorso sigiendo este kurso. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Mujeres, puevlo aparte, tienen leyes en disparte, todo el penserio tienen a sus dinim ke mantienen (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Los kapitanes muestros, son los governadores de Aza i las kuatro sivdades mas mayores de muestro bravo puevlo, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Saviendo ke tu amas, tu patria, tu puevlo, i pronta en las flamas a'ntrar estas por eyos, rogamos muestra ermana, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4579 |
pujar v. |
הוסיף, הגדיל; התייקר; גדל, התווסף |
|
El Dio se va ensanyando por lo negro ke va pujando, en deshando su komando males nos van harvando. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4583 |
pulso m. |
דופק, פעימה; פרק היד |
|
Los pusos i los punyos yenos de reskunyos delos klavos ke enkontri enel armario i yukuri; (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3576 |
punisión (fr.) f. |
עונש; קנס |
|
Fachile es, porke sin punision el bien d'otro lo komen, (Odisea) |
|
Vieja kon mesta / holera i pesta / mujer mal onesta / punision del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3577 |
punta f. |
קצה, סוף, פסגה; נקודה; כף |
|
La rezia lansa aferro, kon la punta aguda de bronzo, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1570 |
punto (2) m. |
רגע, דקה; נקודה; סימן פיסוק; רגישות יתר, נוחות להשפעה; תפר, תפר כירורגי; נקודה לדיון; מידת אורך (ס''מ) |
|
un punto sakude su grande kavesa (Gaon, Poezias) |
|
I sin kedar un punto, de kuatro chemineas, suvia al sielo fumo i flamas kon sinteas. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
Ma kuando a Birkenau, el kampo de la muerte entro, d'un punto al otro, se le troko la suerte. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
Ma non un solo punto, le sale de sus mientes, ke muerte temeroza toparon sus parientes. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
remarkad bien estos |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4580 |
punyo m. |
אגרוף; מכת אגרוף; חופן |
|
Los pusos i los punyos yenos de reskunyos delos klavos ke enkontri enel armario i yukuri; (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1571 |
pureza f. |
טוהר, זוך, צחות, טהרה; צלילות, שקיפות |
|
mankan en su vida sensia i pureza. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4581 |
Purim (ebr.) m. |
פורים |
|
De kuando salio Purim vamos diziendo Allah kierim: (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2738 |
puro adj. |
טהור, זך, נקי, צלול, בהיר, ברור, צח, שקוף |
|
en nombre ...Ye'hu, no ensuzies tu korason puro! (Papo, Navot) |
|
El sielo esta puro, el sol relumbra kon muncha grasia, (Rinio, 1906) |
|
Dezilde al puevlo djudio: na la pura Ley del Dio, no mesklada de tantos uzos, kometiendo abuzos. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Invierno, sezon indjustamente aborresida / sos mi amiga, porke debasho tu kara palida / ay ermozuras komo las ke en suenyo pasan / figuras, vistas, tanto lindas ke plasan la realidad / ma son mas puras ke la verdad (La Amerika, 1917) |
|
guadrame de la falsa testimoniansa / de akel ke pushado por la vengansa / va delantre el tribunal i djura / por kondanar a una alma |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5548 |
pushado adj. |
הדוף, דחוף, לחוץ |
|
guadrame de la falsa testimoniansa / de akel ke |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3578 |
pushar v. |
דחף, הדף, דחק, לחץ, שידל, המריץ, עודד |
|
I yo, vo yirme a Itaka afin de pushar a su fijo, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1572 |
rafinado (fr./it.) adj. |
עדין, ענוג, מזוקק |
|
i porke siempre estesa su savor es rafinada. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4584 |
rakí (t.) m. |
יי''ש, עראק |
|
Es gerras ke uvo aki? D'aki un poko de raki por meter en la ferida, azer kedar la sangre korrida (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1573 |
ramazán/ramadán (t.) m. |
חודש רמדאן; צום הרמדאן |
|
Ayunar Ramadan kada dodje mezes (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3925 |
randevú (fr.) m. |
ראיון, פגישה |
|
Ayi ensima, los bilbilis i los pasharos se dan rendevu por kantar i por alavar la gloria del dia. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3579 |
rango m. |
תור, טור, שורה; מקום, מעמד, עמדה, מעלה |
|
rangos de ombres eroes, la fija del padre potente. (Odisea) |
|
todos en rangos de komodas siyas i d'altas poltronas; (Odisea) |
|
Se ferira el puerpo. Se kedara echada. Se fuyira del rango. Ensultara soldada. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3581 |
rápido adj. |
מהיר, זריז |
|
Ama agora andar yo me vo a la rápida nave, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4823 |
rapoza/o f./m. |
שועל; אדם ערום, ערמומי כשועל |
|
El ke kemo sus kampos de trigo i olivares, por mezo de rapozas - sien i sinkuenta pares ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
de la virtud el ombre pedrio la memoria / de la santedad non kedo ke la estoria / la fey la karedad son una vana koza / el ser profano falso i |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1574 |
rasa f. |
גזע; יוחסין |
|
por bushkar el nido de su triste rasa. (Gaon, Poezias) |
|
Ma su rasa viene en la eskritura (Gaon, Poezias) |
|
Esta rasa aborresida siempre nos presigio (La segunda Ester, 1911) |
|
kruel malo infame i imprudente / de la |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1576 |
raskunyar v. |
שרט |
|
Travan sus kaveyos rezgunian su frente (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1577 |
rav (ebr.) m. |
רב |
|
Oy fue kontentado el rav dezeozo (Gaon, Poezias) |
|
Meir es tu siervo rav dela kompania (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2739 |
ravia f. |
כעס, רוגז, חרון, זעם, זעף, חימה |
|
Si, es la ravia, el despecho i la verguensa (Papo, Navot) |
|
Fin estonses, El tiene ke mostrar todas sus ravias. (Papo, Navot) |
|
Mashki mi ravia kon mis dientes? La deshi amatar (Papo, Navot) |
|
I ara konvenser al rey de baldar su ravia fuerte (La segunda Ester, 1911) |
|
el vero repentimiento kalmara la |
|
O Dio guadrame del ipokrita / komo akel animal ke non grita / ma kon kalmo mostra su maldad / en mudriendo kon |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1579 |
rayo m. |
קרן; ברק; מגררת, פומפיה; משוף; חישור (בגלגל); כינוי לאדם המטריד בדרישות/עצות |
|
de suvir los montes se retorsen rayos (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1580 |
razgado adj. |
קרוע, עשוי סחבות |
|
Bendizir los kuerpos rotos i razgados (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1581 |
razgar v. |
קרע |
|
razgaron donzeyas amuchos pedasos (Gaon, Poezias) |
|
razgan su vestido - yorando bramando (Gaon, Poezias) |
|
Razgar la maska de esta odioza dinastia, (Papo, Navot) |
|
Kuvridvos sako i siniza, razgad vuestros mantos! (Papo, Navot) |
|
Gritos de donzeyas tristes ke razgaron sus velos, (Papo, Navot) |
|
Razgo la mar i la izo parar komo al (?) de derecha i isiedra (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2745 |
razón f. |
שכל, תבונה; טעם, סיבה, נימוק, הצדקה, הוכחה; יכולת חשיבה, הגיוניות |
|
seloza sin baza, seloza sin nada, sin razon. (Papo, Navot) |
|
Sin kererme sentir, de keshas sin razon, me kuvres! (Papo, Navot) |
|
Ke digan, si! Yo no entiendo razon, yo amo a Lefteri, lo amo, i lo amare. (Rinio, 1906) |
|
No puedo dechizarme a ninguna koza, i es por esta razon ke so oy un mizeravle, (Rinio, 1906) |
|
ladron, ipokrita, ingrato i traishedor / andjel de aparensia, satan de korason / esto loke en este sieklo tiene valor / saves azer lo preto blanko sin |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1583 |
razonar v. |
הסיק דבר מתוך דבר; התווכח, התפלמס |
|
La sensia razona i bushka kamino (Gaon, Poezias) |
|
me inklino a eya sin avlar, sin pensar, i sin razonar. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2747 |
real adj. |
מלכותי; מציאותי |
|
Kerias ke te respondiera: ''Si, alteza real, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5217 |
realidad/realitá f. |
מציאות |
|
Invierno, sezon indjustamente aborresida / sos mi amiga, porke debasho tu kara palida / ay ermozuras komo las ke en suenyo pasan / figuras, vistas, tanto lindas ke plasan la realidad / ma son mas puras ke la verdad (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1584 |
realsar v. |
הרים, העלה, הגביה; הלל, שיבח |
|
realsandose tu alma konponiendo akel kante. (Gaon, Poezias) |
|
dezeo agora seer realsado (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1586 |
rebashado adj. |
מושפל, עלוב |
|
i kuala mas simple i mas rebashada. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1587 |
rebolver/se v. |
חזר; חזר בו, התכחש; גילגל (בזכרונו), נזכר, החיה בזכרונו |
|
ma mis pensamientos siempre mas rebolven, (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1588 |
rebuelta f. |
התקוממות, מרד, מרי, מרידה, הפיכה, מהפכה; בלבול, סכסוך; מהומה |
|
los judios no saven kualo es rebuelta. (Gaon, Poezias) |
|
Sesa la rebuelta fatal malonesta (Gaon, Poezias) |
|
i todas se alsan sentir la rebuelta ... (Gaon, Poezias) |
|
I el mundo entero lo mete en rebuelta. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2748 |
reflektar v. |
החזיר, שיקף |
|
reflektando la figura de un asasino; (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1591 |
reflo m. |
נשימה, הבל פה; נשמת אף אחרונה |
|
reflos revatados son vuestra pasada (Gaon, Poezias) |
|
i todos sin reflo i sin esperansa (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1593 |
refregar v. |
שפשף, חיכך |
|
Kuantos dias yo refrego por mis palmas estos kuervos (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3922 |
refreskarse v. refl. |
התרענן, שתה משקה מרענן |
|
Ire serka la fuente me lavare la kara por refreskarme un poko... (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1594 |
refuzar (fr.) v. |
סירב, מאן |
|
ma eya refuza i mira al sielo: (Gaon, Poezias) |
|
El patron refuzo de vendermela kon buen presio, (Papo, Navot) |
|
Ma lo devesh saver, lo devesh tomar de nota: yo a Shimshon lo amo, refuzo de pedrerlo i todo lo ke puedo are por detenerlo''. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1595 |
regalado adj. |
יחיד, מיוחד במינו; אהוב מאוד |
|
pario i tu fuites anos regalada (Gaon, Poezias) |
|
ven sovre mi alda ninyo regalado (Gaon, Poezias) |
|
Ma kale deshar sin kalsado ami ijo regalado, o seer endevdado o rovado por no azer pekado. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3582 |
regalo m. |
מתנה, שי, מתן, דורון |
|
Ma el regalo, ke tu korason kiere darme agora, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1597 |
regmir v. |
גאל, הושיע, פדה |
|
asta Dio vos regma de entre leones (Gaon, Poezias) |
|
es ke por regmirnos ya sono la ora. (Gaon, Poezias) |
|
a regmir su puevlo de el enkonio (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4241 |
regmisión f. |
ישועה, תשועה, גאולה, ישע, שחרור, פדיון |
|
Esto nos sera una regmision de nuestra alma i vida (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2750 |
regretar (fr.) v. |
התחרט; הצטער על, נעצב |
|
Ah! regreto ke konoses mal mi povre korason! (Papo, Navot) |
|
El siempre regreta la paz i la armonia de todas sivdades (La segunda Ester, 1911) |
|
Kual es akel patriot ke onor de su puevlo regreta? (La segunda Ester, 1911) |
|
Venir onde el rey salvasion de su puevlo regrete (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4245 |
rehmisión cf. regmisión |
|
|
Konvensida de traer una rehmision a mi puevlo kon mi dulsura buena (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1600 |
reina f. |
מלכה |
|
i Venus fue reina dela ermozura (Gaon, Poezias) |
|
i murio la reina dela Tierra Santa. (Gaon, Poezias) |
|
Agora la reina ke tomo de la Boemia su maestad (La segunda Ester, 1911) |
|
Yo me rendre onde el rey i komo Ester la reina (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2751 |
reinado m. |
מלכות |
|
terrivle reinado amasado kon tirania! (Papo, Navot) |
|
la ke enrezio tu reinado, levanto tu pendon, (Papo, Navot) |
|
Resive de mi mano este seo de reinado. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2754 |
reinante adj. |
המושל, המולך |
|
ke este par reinante, para inchir su trezoro, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2755 |
reinar v. |
מלך, משל, שלט על |
|
Por dientro, la indjustisia reina en tu tierra, (Papo, Navot) |
|
kien d'entre los Ahayos va reinar en Itaka; tus bienes, (Odisea) |
|
fija de Forkis, ke sovre la tumultuoza mar reina, (Odisea) |
|
Paz i amor reinan kuando eskurese / el rededor del ogar paternal / mientres ke afuera todo se estremese / kon las furores de invierno infernal (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2756 |
rejisto m. |
בושה, צניעות, כפיפות ראש |
|
I rejisto para un ermano de la libertad. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1602 |
rekerer/rekerir v. |
דרש; חקר, בדק |
|
kualo no rekeren mizmo ni los reyes. (Gaon, Poezias) |
|
i muchos mansevos aven rekerido (Gaon, Poezias) |
|
El Kagan rekere avles kon silensio (Gaon, Poezias) |
|
o del Dio supremo rekerer ayudo - (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1606 |
rekerido adj. |
דרוש, נדרש |
|
a El lo adoran i es rekirido. (Gaon, Poezias) |
|
i kuala kreensa es mas rekerida. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1608 |
rekeriente m. |
חוקר, דורש |
|
asus rekirientes sera deskuvierto. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1609 |
reklamar v. |
תבע, דרש |
|
Reklamar deritos revatados antes (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1611 |
rekojido adj. |
צָבוּר, מלוקט; דחוס; לבוש ומוכן ליציאה |
|
Ditas perlas rekojidas antes ocho sientos anyos (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2757 |
rekomendar v. |
יעץ, המליץ, נתן המלצה; פקד |
|
Entre tanto, Ye'hu, te rekomendo la pasensia; (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1612 |
rekompensa f. |
פרס, גמול, תגמול, שכר |
|
Sin bushkar su grasia i su rekompensa (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2758 |
rekonosensia f. |
הכרת טובה; אבחנה; הודאה במשגה |
|
Yo no topo komo eksprimir mi rekonosensia. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2759 |
rekonoser v. |
זיהה; הכיר ב-; הודה |
|
Azerte rekonoser a los dishiplos de Yarov'am (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1613 |
rekontar v. |
דקלם, השמיע, סיפר, הגיד |
|
kuala nuestro puevlo rekonta kon gloria (Gaon, Poezias) |
|
segun lo rekonta nuestro testamento (Gaon, Poezias) |
|
i en bueno rekontaremos. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3585 |
rekordar v. |
זכר |
|
mucho ermozo i karo, rekordo a ti de mi parte, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4249 |
rekreser v. |
קרה, התרחש; פיתח, הגדיל; גדל; הוסיף ''עיניים'' (בסריגה) |
|
i la enemistad kon nozotros kontinuo i rekresio. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3923 |
relasión f. |
קשר, יחס, זיקה; סיפור המעשה; דו''ח |
|
Al pareser es ke Katerina save muestras relasiones. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5348 |
relevamiento m. |
הקמה, הרמה, העלאה |
|
verso las nueve yo fui al laboratorio, dezvelopi los klishes i izi un |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2760 |
relijión/religión f. |
דת, אמונה |
|
Ensenyadles la religion djusta, arvol de vidas, (Papo, Navot) |
|
I porke non abandono su relidjion es viktoriozo en kada kombate i gerra. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1615 |
relumbrar v. |
זהר, האיר, זרח, נצץ, נצנץ, הבהיק, הבריק |
|
La kruse relumbra i su luz es vista (Gaon, Poezias) |
|
relumbrando sovre el altar de su santuario, (Papo, Navot) |
|
El sielo esta puro, el sol relumbra kon muncha grasia, (Rinio, 1906) |
|
El Dio del sielo katara, su bendision vos dara, de peligro vos guadrara, sus fases relumbrara. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2762 |
relumbror m. |
זוהר, ברק; מראה זוהר |
|
para dar mas luzio relumbror a su ermozura, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3586 |
remador m. |
חותר (בסירה) |
|
dize k'el rey de los Tafios el es, remadores kapaches.'' (Odisea) |
|
la mijor nave apronta, i toma vente remadores, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2763 |
remarkar (fr.) v. |
העיר; הבחין ב-, שם לב ל-; קבע, נוכח לדעת |
|
O, esto ya lo remarki yo de oy demanyana. (Papo, Navot) |
|
|
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2764 |
remedio m. |
תרופה, מרפא; פתרון, תקנה, תיקון, מוצא, תקווה, אמצעי, עזרה |
|
bushka todos los remedios para poseerla, (Papo, Navot) |
|
Miramos remedio de mandarle un buen prezente (La segunda Ester, 1911) |
|
Bushkaremos remedio siendo es a kuatro i medio. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4588 |
remeter (fr.) v. |
החזיר למקומו; שיפר (מצב כלכלי); דחה; העביר העברה בנקאית |
|
El Dio es muy grande, terna piadad i nos mande loke nos es menester el nos ara remeter. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1616 |
remishkar v. |
חיפש בדקדקנות בכל פינה |
|
remishkan kon kudio todos sus burakos (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4589 |
remorso (it./port.) m. |
יסורי מצפון, מוסר כליות, חרטה |
|
Ansi una nasion salvada, delos puevlos alavada, no ternes ningun remorso sigiendo este kurso. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Kon paga i sin paga vo a azer esforsos, por dar en vuestras manos el ombre sin remorsos! ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5024 |
rempusho m. |
הדיפה, דחיפה; הלם, זעזוע, מהלומה |
|
Apenas amanese, gritando Aufstehen, kon palos, kon rempushos - afín ke s'adjileen ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2765 |
render/rendir (fr.) v. |
הקיא, הקיא את נשמתו; החזיר, השיב, נתן, העניק; הפך ל-; נשא פירות (רווחים); מכר במכירה פומבית |
|
I de rendir el gozo a toda la djuderia. (Papo, Navot) |
|
rendir a mi patria repozo i alegria. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4252 |
renderse/rendirse (fr.) v. refl. |
השתעבד, התמסר לאויב, מסר עצמו לאויב, נכנע, ''הרים ידים''; התעייף, התייגע; הלך ל-, נסע ל-; נתן לעצמו |
|
Yo me rendre onde el rey i komo Ester la reina (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4253 |
rengrasiar (it.) v. |
הודה |
|
Rengrasio sinyores vuestra bienvenida, (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1617 |
reniegante m. & adj. |
משומד, כופר, מומר, בוגד; סותר |
|
i los renyegantes se sierven kon eya. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1618 |
reniegar v. |
השתמד, המיר דתו, כפר, התכחש ל-; סתר את |
|
ken en el renyega sera arazgado. (Gaon, Poezias) |
|
El penserio libero takso i renyega (Gaon, Poezias) |
|
renyegar no puede, ser ora de penas (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1621 |
renomado (fr.) adj. |
מפורסם, ידוע |
|
kuala ley al mundo es mas renomada (Gaon, Poezias) |
|
El renomado poeta les stava kantando - i eyos, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1623 |
renovado adj. |
מחודש, משופץ |
|
ma no konklueron sus ley renovada (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1622 |
renovar v. |
חידש, שיפץ, תיקן |
|
renova el kuerpo torna kada dia. (Gaon, Poezias) |
|
en este mundo todo muere todo pasa / todo |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5350 |
reparasión f. |
תיקון, שיפוץ, בדק; פיצוי |
|
izi las |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5351 |
repartir v. |
חילק, הפיץ |
|
izi las reparasiones i |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2767 |
repasar v. |
גיהץ; שנה, חזר על; שינן |
|
Konfiame el kargo de repasar tu flosheza! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1624 |
repensar v. |
העמיק לחשוב, חשב פעם נוספת |
|
por tu suerte yo repenso i enfrente mi te veo. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1625 |
repetir v. |
חזר על, שנה, אמר שוב; חזר לסורו |
|
El save plaziente repetar su dicho (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1626 |
replikar v. |
השיב, ענה, הגיב, הגיב תגובה מהירה |
|
despues el replika kon alma trublada: (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4255 |
repozado adj. |
שלו, שקט, שוקט, רוגע, רגוע, נינוח, שאנן |
|
ke ya mos desho muy repozados bivir. (La segunda Ester, 1911) |
|
Echar me kero repozado, el kavesal desfronyado, del kolchon un poko blando las lanas arrastando. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2768 |
repozar v. |
הרגיע, השקיט; נח, חדל מעבודתו/מפעילותו |
|
en tu korason de piedra repoza la krueldad; (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2769 |
repozarse v. refl. |
נח, נפש, התרגע, נרגע |
|
Repozate, dezbarasate de las iluziones! (Papo, Navot) |
|
i a repozarse, estonses, se hue kada uno a su kaza. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1627 |
repozo m. |
שלווה, מנוחה, רוגע, מרגוע, שקט, שאננות, הפוגה; מתינות, שיקול דעת |
|
konsentia ke mi alma serka ti bushka repozo. (Gaon, Poezias) |
|
Su kolcha estira torna kon repozo (Gaon, Poezias) |
|
Kualas son las kavzas ke no ay repozo (Gaon, Poezias) |
|
kualos entre el repozo son al Dio aderesados. (Gaon, Poezias) |
|
El nos de repozo siempre sin tu falta - (Gaon, Poezias) |
|
Konsintiendo yo repozo subordeno mi garganta (Gaon, Poezias) |
|
Tente ayi en repozo, yo ya miro el resto! (Papo, Navot) |
|
rendir a mi patria repozo i alegria. (Papo, Navot) |
|
i lo mandaron de sus tierra para tener repozo? (Papo, Navot) |
|
Los chikos vayes entornados de pinyaskos i de yervas forman un lugar de resfolgo i repozo (Rinio, 1906) |
|
I nos deshara en nuestro repozo kontente. (La segunda Ester, 1911) |
|
A Dio, Sinyor del Mundo! Dio tanto poderozo! Te rogo, en Gan-Eden, ke durman en repozo. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5352 |
reprezentar v. |
דימה, תאר, צייר; הציג; ייצג; מילא תפקיד על הבמה |
|
la shena |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2773 |
repudio m. |
גועל, תיעוב; אדם דחוי מקהילתו |
|
Repudio grande para Ah'av ijo de Omri, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1633 |
repuesta f. |
תשובה, מענה |
|
los mira i nunka les da su repuesta. (Gaon, Poezias) |
|
Todas tus repuestas nada no rezolven (Gaon, Poezias) |
|
me akayi, me kontenti kon su repuesta vana, (Papo, Navot) |
|
Amanyana kale ke le de una repuesta, ke repuesta ke le de? (Rinio, 1906) |
|
Penso i penso i no topo ninguna repuesta para todo esto. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3929 |
resfolgo m. |
מנוחה, הפוגה, מרגוע, הקלה, נופש; נוחות; תזונה; מזווה; חדר אורחים |
|
Los chikos vayes entornados de pinyaskos i de yervas forman un lugar de resfolgo i repozo (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1635 |
resiento m. |
סדר, סידור שיטתי הנעשה בישוב דעת |
|
todo El dirije kon muncho resiento (Gaon, Poezias) |
|
rasta por las plasas bushkando resiento - (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1637 |
resitar v. |
דקלם, השמיע |
|
El eskucha penseriozo los kantares resitados (Gaon, Poezias) |
|
Dias inda inosente resitando orasiones (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2775 |
resivido adj. |
שהתקבל |
|
Puevlo ke ulvido la ley resivida en Sinay! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1639 |
resivir v. |
קיבל, ערך קבלת פנים/מסיבה; יילד, קיבל את היילוד |
|
esperando bendisiones resivir de el publiko. (Gaon, Poezias) |
|
por resivir ekatomba de bueyes i godros kodreros. (Odisea) |
|
Loke vos esto avlando de mi kavesa no lo vo kitando: son palavras del Dio bivo, kontrariedad no resivo. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1641 |
respektar (fr.)/respetar v. |
כיבד, הוקיר, העריך, העריץ |
|
eya no respekta ni siente kastigo (Gaon, Poezias) |
|
siendo respektaron la fuersa sagrada. (Gaon, Poezias) |
|
Supi prima vez en mi vida respektar la vejes? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1643 |
respekto (fr.)/respeto m. |
הערכה, הוקרה, כבוד, כבוד עצמי, יראת כבוד, הערצה, התחשבות |
|
kuando del Untado no tenesh respekto (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2777 |
respirasión f. |
נשימה, שאיפה |
|
Korri kon tanta prisa ke perdi la respirasion. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3591 |
resplandesiente/respladiente adj. |
זוהר, מבריק, זורח, נוצץ, קורן, מסנוור |
|
un velo resplandesiente tuviendo delantre sus karas; (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1644 |
responder v. |
השיב, ענה |
|
No puedo - responde - azer el pekado (Gaon, Poezias) |
|
Le respondio la de ojos briyantes, la dioza Atena: (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1645 |
restar/restarse (fr.) v./. refl. |
השתייר; נשאר, נותר, עצר, עמד מלכת |
|
si ainda restas ayi de sus parte (Gaon, Poezias) |
|
Ayi el kadavre resta sin enterro (Gaon, Poezias) |
|
supito resta parado al sentir de leshos sones. (Gaon, Poezias) |
|
Bruklof la judia trankuela resta (Gaon, Poezias) |
|
malgrado de todos resta enkuvierto. (Gaon, Poezias) |
|
Ke ivan a seer kavzantes de non restar un djidio ni en Kushan. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2778 |
resto m. |
שארית, מותר, יתרה, עודף, שיור, שריד |
|
Ma ... orror! ... Izevel, ke te konto el resto? (Papo, Navot) |
|
Tente ayi en repozo, yo ya miro el resto! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5353 |
retomar v. |
לקח מחדש; התחיל מחדש |
|
i |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3930 |
retornar v. |
החזיר, השיב; חזר, שב; הפליג/נסע מחדש; התאושש אחר התעלפות |
|
Siendo save ke yo vine a inchir agua i ke ainda no retorni? (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3593 |
retorno m. |
החזרה, השבה; חזרה, שיבה; התחדשות, התאוששות |
|
komo va ser su retorno. I el, Poseidon, de su ravia (Odisea) |
|
damelo a mi retorno, i lo yevare a mi kaza; (Odisea) |
|
mudos sentados oyian - del desgrasiado retorno (Odisea) |
|
se los komieron, i el les vedo el dia del retorno. (Odisea) |
|
ke el atras va venir. Ya se hue el dia de su retorno! (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4593 |
reunido adj. |
מאוחד |
|
A los gritos i djemidos los vezinos son reunidos (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4258 |
reushida/reushita (fr.) f. |
הצלחה |
|
Ke Esterina va tener reusita i memorasion. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4826 |
reushir (fr.) v. |
הצליח, עלה יפה |
|
Alegres se alavan: ''Ermanos, reushimos!'' ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
El ombre ke avia diez vezes reushido, de se fuir de eyos i avia surbivido; ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5026 |
revanada f. |
פרוסה, נתח, פלח |
|
Aparte d'una supa i d'una revanada de pan, el dia entero, no mete en boka nada. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2780 |
revanyo m. |
עדר בהמות, מקנה; עדר אנושי, ציבור מונהג |
|
fin devendras el pastor de estos revanyos (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4828 |
revenir (fr.) v. |
חזר, שב; התאים; השתווה בערכו ל-; הגיע לו; עלה (כסף) |
|
Fin poko, en si en reveniendo, se van los kapitanes. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1650 |
rey m. |
מלך |
|
kualo no rekeren mizmo ni los reyes. (Gaon, Poezias) |
|
Adonay es uno el rey delos reyes (Gaon, Poezias) |
|
A el rey untado es eya espoza (Gaon, Poezias) |
|
Ma aparesiendo nuestro rey untado (Gaon, Poezias) |
|
yo so la espoza de el rey untado. (Gaon, Poezias) |
|
Sakudidvos del yugo de vuestros reyes impios! (Papo, Navot) |
|
Amostradme onde esta Amalek, Moav, Sihon i Og, reyes antigos (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3598 |
rezio adj. |
חסון, חזק, יציב, מוצק; בריא |
|
La rezia lansa aferro, kon la punta aguda de bronzo, (Odisea) |
|
Le dize: ''Delila, el ke kiere apanyarme, kon kuedras muevas, rezias, el deve de atarme. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1655 |
rezolver v. |
החליט; פתר |
|
Todas tus repuestas nada no rezolven (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1656 |
rezonar v. |
הדהד |
|
i asta la tierra trema i resona. (Gaon, Poezias) |
|
I los alaudes batan i resonen (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1658 |
rezumir |
סיכם, קיצר, תמצת |
|
ora ke se viene rezumir lo sierto - (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1659 |
riente adj. |
חייכני, עליז |
|
alegres, gozozos, borrachos, rientes, (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5555 |
rigor m. |
קפדנות, הקפדה, חומרה, קשיחות, קשיות |
|
el vero repentimiento kalmara la ravia del Kreador / i solo apaziguara su djusta |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5158 |
riir v. |
צחק |
|
Riir kon despecho / paras non en pecho / ofisial sin echo / vengansa del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3931 |
rijir v. |
אירגן, ניהל, סידר, ערך, התקין, טיפל ב-; סיפק, נתן; רחץ את המת; הכין אוכל, בישל |
|
Kualo azer? Kualo rijir? No se. Esto komo un loko. (Rinio, 1906) |
|
Uf! Kualo digo, yo ya tengo mujer, no se kualo vo rijir, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1660 |
rijo m. |
ניהול, ארגון, סידור, טיפול; עבודה, מטלה; בישול; סעודת חג; תבשיל עשיר להבראת חולים |
|
fuersa perpetua kon orden i rijo (Gaon, Poezias) |
|
Ya eskapo su rijo segun eya kijo: areno bien las puertas, ya adovo dos kamaretas, (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Rikeza sin ijo / la kaza sin rijo / konak sin kortijo / takserat del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1661 |
rikeza f. |
עושר, הון, רכוש; שפע |
|
Meresio a anyos, salud i rikeza (Gaon, Poezias) |
|
Altiguos parientes / dolores de dientes / en rikes las mientes / son penas del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
Rikeza sin ijo / la kaza sin rijo / konak sin kortijo / takserat del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
ke vuestra kovdisia por las |
|
munchos palasios munchas grandezas / bienes averes muncha |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3599 |
riko adj. & m. |
עשיר, אמיד; שופע; מוצלח, יפה |
|
ke de ser rikos i yenos estar d'oro i vestimienta. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4595 |
rimá f. |
מזנון; ארון בגדים; ארון מזרחי שקוע בקיר |
|
La chilte en la rima no se echa mas ensima. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2783 |
río m. |
נהר, נחל, פלג |
|
el rio mostro un espejo en su agua klara, (Papo, Navot) |
|
es el |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5355 |
rodancha f. |
מעגל אנשים/ילדים; פשטידה גלולה וספירלית במילוי גבינה תרד ודלעת |
|
eyos tiravan, tiravan sin destankar i fue kon grandes penas i manuvras ozadiozas ke yo pudi fuirme de dientro de esta |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1662 |
rodiyas/rodías f. pl. |
ברכיים |
|
Sovre sus rodiyas el se endevana (Gaon, Poezias) |
|
i todos luego de rodiyas kaen (Gaon, Poezias) |
|
de rodias deve kaer la persona. (Gaon, Poezias) |
|
O Dios!! De rodiyas! De rodiyas delantre de El! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1665 |
rogar v. |
ביקש, הפציר, התחנן, הפגיע, התפלל |
|
rogo le aklare su eskuro dia (Gaon, Poezias) |
|
rogando kon yoros i kon despasensia (Gaon, Poezias) |
|
eyos devrian rogar de tener mas prestez en los piezes (Odisea) |
|
El ministro es mi amigo, le rogare ke lo tenga en membrasion (La segunda Ester, 1911) |
|
Rogando en favor de mis infortunados ermanos (La segunda Ester, 1911) |
|
Saviendo ke tu amas, tu patria, tu puevlo, i pronta en las flamas a'ntrar estas por eyos, rogamos muestra ermana, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Te roga muestro puevlo, ke topes d'onde mana la fuersa d'este ombre. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
A Dio, Sinyor del Mundo! Dio tanto poderozo! Te rogo, en Gan-Eden, ke durman en repozo. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4262 |
rogativa f. |
תחינה, תפילה, תחנון, בקשה |
|
De echarme a sus pies kon yoros i rogativa. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4263 |
rolo (2) (fr.) m. |
רשימה, תור; תפקיד (בתיאטרון וכו') |
|
Kon eyos tengo ke azer un rolo i una propaganda (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1667 |
romaneser v. |
נותר, נשאר; חידש כוחו, אזר כוח |
|
alguno de eyos fue romanesido, (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1668 |
romano m. & adj. |
רומאי; רומני |
|
Tambien los romanos Seneka, Tsitsero (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1669 |
romper v. |
שבר, ניפץ, ריסק; קלקל; עצר, הפסיק, ביטל; הפר ברית, חילל שבועה |
|
Dicho de profetas romper el eskudo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1670 |
rosiar v. |
ירד טל |
|
La luz rosiada avagar se trae (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2785 |
rosío m. |
טל |
|
i el rosio [no] viene kaentar mas tus praderas. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1671 |
roto adj. |
שבור, מקולקל |
|
korasones rotos ken mirar dezea (Gaon, Poezias) |
|
Bendizir los kuerpos rotos i razgados (Gaon, Poezias) |
|
Si demando una kopa me dezis ke tengo kulpa, ke se guadro por la fiesta en una limpia sesta: Si keresh una rota ya la tenesh aki pronta. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1673 |
rovar v. |
גנב, גזל |
|
pues por las monakas un dia rovada. (Gaon, Poezias) |
|
Ma kale deshar sin kalsado ami ijo regalado, o seer endevdado o rovado por no azer pekado. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5162 |
rovo m. |
גניבה, גזל, חטיפה, תרמית, הונאה |
|
Avlas de bovo / ojada de lovo / de fuego I rovo / te guadre el Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1674 |
roza f. |
ורד, שושנה; פרח |
|
kultivar mis sekas rozas i pensar por mi azienda. (Gaon, Poezias) |
|
era siempre konvensido ke por mi kresen las rozas. (Gaon, Poezias) |
|
andando kon una roza en su mano (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3601 |
rueka n. |
כישור, פלך |
|
del fuzo i la rueka; i dales a tus servideras (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1677 |
ruido m. |
רעש, המולה, שאון; שקשוק, קרקוש; שמועה |
|
i todo se gia kon muncho ruido (Gaon, Poezias) |
|
Paresen estar akompanyadas de munchos ruidos (Papo, Navot) |
|
I desbrocharon los novios en ruido en las salas skuras, (Odisea) |
|
La mujer se aserka del dormiente sin ruido. A la kama lo ata fuertemente. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2787 |
ruír v. |
הרעיש, הקים רעש |
|
Roivan, inchian el aire de vosiferasion, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2788 |
ruisenyor m. |
זמיר |
|
el ruisenyor aze a sentir su dulse kante (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1678 |
ruvina f. |
הרס, מפולת, חורבה, חורבות, הריסות, עיי חורבות; התרוששות |
|
yorar por ruvina de el santuvario. (Gaon, Poezias) |
|
las novedades non las topo del todo buenas, los enemigos kontinuan a avansar, ke desgrasia, es la |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2789 |
saeta f. |
חץ; בוכייר |
|
En lugar de sintirlos les rondjavan sus saetas. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1679 |
sagrado adj. |
קדוש |
|
pronto a juisios del dia sagrado (Gaon, Poezias) |
|
enfrente las luzes del plazo sagrado. (Gaon, Poezias) |
|
siendo respektaron la fuersa sagrada. (Gaon, Poezias) |
|
Alos eskalones del saver sagrado (Gaon, Poezias) |
|
ular kon orgolyo su shofar sagrado (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1684 |
sakar v. |
הוציא, הסיר, הוריד, סילק |
|
saka sus aniyos i pues kon kevranto (Gaon, Poezias) |
|
Flamas de su boka parese el saka (Gaon, Poezias) |
|
kon tronkos aberlantados resakados de tu lira. (Gaon, Poezias) |
|
Avagar de sus kostias saka pues su vieja lira (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1688 |
sako m. |
שק; מעיל קצר, וסט, מותניה |
|
bolvidas de sako digan en ayuno: (Gaon, Poezias) |
|
Kuvridvos sako i siniza, razgad vuestros mantos! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1689 |
sakramento m. |
סקרמנט (טכס נוצרי) |
|
Nuestro sakramento mostra el sendero (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2791 |
sakrifikar v. |
הקריב, העלה קרבן; הקדיש |
|
sakrifisiar a los diavlos o segir el viento. (Papo, Navot) |
|
Su vida por su puevlo sakrifiar i detestar? (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4265 |
sakrifikarse v. refl. |
הקריב את עצמו, התמסר |
|
De sakrifiarme por mi puevlo kon sentimiento nasionalismo. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1690 |
sakro adj. |
קדוש, מקודש |
|
o sakras enigmas - oyere el resto; (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1691 |
sakudir v. |
נענע, זעזע, טלטל, ניער; איבק, ניקה באופן יסודי |
|
un punto sakude su grande kavesa (Gaon, Poezias) |
|
Ken las noches viene mis venas sakude (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1693 |
sakudirse v. refl. |
התנענע, הזדעזע, התנער |
|
Otra vez el se sakude i por sferas venir suve (Gaon, Poezias) |
|
Eya se sakude dientro su kama (Gaon, Poezias) |
|
Sakudidvos del yugo de vuestros reyes impios! (Papo, Navot) |
|
ma supito me sakudi de mi preokupasion. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4598 |
sal f. |
מלח |
|
Ma 2 semanas manka, mi alma se arranka ke no ay por la Paskua otro ke sal i agua. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3603 |
sala f. |
אולם, טרקלין, חדר |
|
I de su sala arriva oyo Penelope la savia, (Odisea) |
|
al poste se apozo de la sala, la muy bien fraguada, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2794 |
salida f. |
יציאה, מוצא; יציאה לבילוי; תירוץ; מוצאי; הוצאה; יציאת קיבה, צואה |
|
Mi salida inkonito, sin akompanyadores, (Papo, Navot) |
|
Pasando el ponte de la salida de la shara, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1695 |
salir v. |
יצא מ-, עזב את; יצא לבילוי |
|
pues impresionados salen ala dansa, (Gaon, Poezias) |
|
un kanez entonses salio ensanyado (Gaon, Poezias) |
|
Espiritos santos salen ala dansa (Gaon, Poezias) |
|
kon la luz del dia salio ezmovido (Gaon, Poezias) |
|
Komo del tino me puede salir el divino Odises (Odisea) |
|
Nos entrimos en un abizmo ke es fuerte de salir. (Rinio, 1906) |
|
De kuando salio Purim vamos diziendo Allah kierim: (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Ke vos sale esto? La masa es mas presto. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1699 |
salmeamiento m. |
שירים ותשבחות |
|
en meskla de miles salmeos de gayos. (Gaon, Poezias) |
|
algunos atestan sentir su salmeo (Gaon, Poezias) |
|
Oras serias ke mi senso abordar puede salmeo (Gaon, Poezias) |
|
eskucho yo ezmovido tu salmeo por la sensia: (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1701 |
salmear v. |
שיבח, הילל, שר תהילות, קרא מזמורי תהילים |
|
todos eyos salmeantes sus kantar en mis oidos. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1704 |
salmo m. |
מזמור (תהילים) |
|
Empesando el sus salmos ordenar kon entusiasmo (Gaon, Poezias) |
|
i ordenan salmos sovre las peleas (Gaon, Poezias) |
|
sauman i tornan por leer sus salmo. (Gaon, Poezias) |
|
de pasharos ke reluchan por versar sus salmo antes. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1708 |
salpikar v. |
טפטף, ירד גשם; התיז, הטיל בוץ על |
|
salpike su frente kon la agua santa. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1709 |
saltar v. |
קפץ, דילג, ניתר, זינק, התפרץ; פוצץ; קפץ לביקור; נבהל |
|
No se ken un enkuvrido salta sovre mi garganta (Gaon, Poezias) |
|
Dio, Dio, del esfuenyo la muchacha salta (Gaon, Poezias) |
|
su kavesa salta dela otra parte. (Gaon, Poezias) |
|
veo los karnerikos saltar el uno ensima del otro (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1712 |
salud/salut/salú f. |
בריאות |
|
Meresio a anyos, salud i rikeza (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1713 |
saludar v. |
ברך לשלום, דרש בשלום |
|
todos se saludan i dizen bon djorno (Gaon, Poezias) |
|
mandan delegados saludarle presto. (Gaon, Poezias) |
|
'Yo te saludo, ajeno! Seras bien tratado; i kuando (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5357 |
saludo m. |
ברכת שלום, דרישת שלום, הצדעה |
|
|
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1715 |
salvado adj. |
מוצל, ניצול |
|
i de el esperan por seer salvados. (Gaon, Poezias) |
|
de El esperamos por seer salvados. (Gaon, Poezias) |
|
Ansi una nasion salvada, delos puevlos alavada, no ternes ningun remorso sigiendo este kurso. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3607 |
salvaje m. & adj. |
פרא, פראי, בר; אכזר |
|
d'agua en las vastas mares, en manos de ombres salvajes, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1717 |
salvar v. |
הציל, הושיע, גאל |
|
salvar sus kreentes una ora antes. (Gaon, Poezias) |
|
Ken fue venturozo salvar su kavesa (Gaon, Poezias) |
|
kon sus sinko ijos salvar el fonsado. (Gaon, Poezias) |
|
A ken ke salve..? Komo es su nombre?.O maldision (Papo, Navot) |
|
Yo vo korrer a salvarlo al presio de mi vida ...! (Papo, Navot) |
|
Si tienes korason, salva mi vida i mi onor! (Papo, Navot) |
|
Ma no salvo sus kompanyos malgrado ke lo dezeava, (Odisea) |
|
El salvo a nuestros padres de Mitsrayim de mano del rey Par'o (La segunda Ester, 1911) |
|
O Dio! Tiene ke venir al mundo otra Ester salvarmos (La segunda Ester, 1911) |
|
non puedo |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3609 |
salvarse v. refl. |
ניצל, נושע, נגאל |
|
Todos los ke de la supita muerte s'avian salvado, (Odisea) |
|
i perkuro de salvarse i a kaza trayer sus kompanyos. (Odisea) |
|
En segida kon gritos: ''Shimshon, te aferrimos! Estas en muestras manos! No puedes mas salvarte!'' ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1720 |
salvasión f. |
הצלה, תשועה, ישע, גאולה |
|
siendo apromete salvasion kumplida. (Gaon, Poezias) |
|
Esto ainda aki? ... No korro a la salvasion ...? (Papo, Navot) |
|
Ni ken perkure salvasion por nozotros! (La segunda Ester, 1911) |
|
Por mano de Yeoshua nos vino la salvasion, (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3611 |
salvo adj. |
שלם, בריא ושלם; נושע |
|
stavan deja en sus kazas, salvos de la mar i la gerra; (Odisea) |
|
stavan deja en sus kazas, salvos de la mar i la gerra; (Odisea) |
|
Amostradme kon kual puevlo non sufrio Israel i fue salvo (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4602 |
sanar v. |
הבריא, ריפא |
|
Dishe yamar un mediko, eya izo aldulko. Por sanar su ijo eya kuras no kijo (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3613 |
sandal (t.) m. |
סירת משוטים קטנה |
|
Esto diziendo metio a sus pies sus ermozos sandales (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1721 |
sangre f. |
דם; קרבה משפחתית |
|
viene kon sus lavios sangre estilantes (Gaon, Poezias) |
|
kon sangre de puerkos las Leyes mancharon. (Gaon, Poezias) |
|
rabi Meir kae su sangre se vierte (Gaon, Poezias) |
|
kayentar la sangre ensender el pecho. (Gaon, Poezias) |
|
Djuro por mi sangre favulas son esto (Gaon, Poezias) |
|
yo tembli, i mi sangre se enkuajo en mis venas. (Papo, Navot) |
|
destruir el avenir de tus chikos ke son tu alma i tu sangre, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2801 |
sangret(e)ar v. |
הכתים בדם |
|
En tu pais sangretado duerme la tuertaldad, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5559 |
santedad/santidad f. |
קודש, קדושה |
|
de la virtud el ombre pedrio la memoria / de la |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1726 |
santo adj. & m. |
קדוש |
|
tornar ala Tierra Santa i Bendicha. (Gaon, Poezias) |
|
i murio la reina dela Tierra Santa. (Gaon, Poezias) |
|
salpike su frente kon la agua santa. (Gaon, Poezias) |
|
Kisas este santo dirije i gia (Gaon, Poezias) |
|
eyas le kolgaron la kadena santa. (Gaon, Poezias) |
|
Kon miedo la entran ke vea al Santo (Gaon, Poezias) |
|
Eyos enkonaron todo lo mas santo (Gaon, Poezias) |
|
Espiritos santos salen ala dansa (Gaon, Poezias) |
|
deve ser por todos santo i bendicho. (Gaon, Poezias) |
|
kontar los misterios de su santo nido, (Gaon, Poezias) |
|
Avrid vuestros ojos, ijos de unos padres santos! (Papo, Navot) |
|
En baldes les avlarian ansi sus santos profetas. (Papo, Navot) |
|
O Kreador! Dio |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1736 |
santuario/santuvario m. |
מקדש, דביר |
|
yorar por ruvina de el santuvario. (Gaon, Poezias) |
|
relumbrando sovre el altar de su santuario, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1737 |
sanya f. |
זעם, זעף, רוגז, כעס |
|
Atras - dize el kon sanya, largo es este kamino (Gaon, Poezias) |
|
viertira su sanya sovre el kulpozo. (Gaon, Poezias) |
|
no senyor portanto ereska tu sanya. (Gaon, Poezias) |
|
derokando puertas kon folor i sanya (Gaon, Poezias) |
|
sin zelo, sin sanya, ansi yo setensio (Gaon, Poezias) |
|
ke kon sanya, me invitavan a ser sus iguales. (Papo, Navot) |
|
a star en sanya, a kavza del Kiklop k'el le siego el ojo, (Odisea) |
|
grande, pezgada i huerte, kon eya sumete en su sanya (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4603 |
sapateta f. |
נעל בלה; כינוי לאדם ראוי לבוז |
|
No desho sapatetas ke no frego las soletas. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1742 |
sarear/sareyar (t.) v. |
עטף, ליפף, כרך |
|
En un guerto sareado kon luengas de leones (Gaon, Poezias) |
|
Sovre kuestas de espinos me sarea presurozo (Gaon, Poezias) |
|
ora sus tefilin el es sareando (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5561 |
satán (ebr.) m. |
שטן, שד; מלאך המוות |
|
ladron, ipokrita, ingrato i traishedor / andjel de aparensia, |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4834 |
satisfecho adj. |
שבע רצון |
|
estavan satisfechos, muy fieros, muy orozos. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1745 |
saumar v. |
הקטיר קטורת; חיטא, טיהר בעישון; הזליף בושם; להניח כרעי עוף על אש כדי להקל על המריטה והוצאת הקרביים |
|
i la saumaron kon muchos golores (Gaon, Poezias) |
|
sauman i tornan por leer sus salmo. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1747 |
saumerio m. |
קטורת |
|
monakas fielas kon sus saumerio - (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1753 |
saver m. |
ידע, הבנה, שכל, דעה |
|
Alos eskalones del saver sagrado (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1748 |
saver v. |
ידע, היה מלומד, הכיר |
|
El save plaziente repetar su dicho (Gaon, Poezias) |
|
Eya bever save - i dansar kontente (Gaon, Poezias) |
|
dezean portanto saver sus destino (Gaon, Poezias) |
|
Despues ke veluntas saver la istoria (Gaon, Poezias) |
|
Sin saver yo delas penas para mi aparejadas (Gaon, Poezias) |
|
ya saves ke Ye'hu no falsa en sus djuramientos, (Papo, Navot) |
|
Al pareser es ke Katerina save muestras relasiones. (Rinio, 1906) |
|
Ke sepa! Si, ke Katerina sepa ke yo amo a su marido, esto no me importa! (Rinio, 1906) |
|
La povre no savia, lo ambezo mas tadre, ke dizde el primo dia kedo sin padre i madre. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2807 |
savio m. |
חכם, מלומד, ידען, למדן |
|
ke el Eterno entregara en tus manos savias. (Papo, Navot) |
|
Mentes so yo, te deklaro, el fijo d'Anhialos, el savio, (Odisea) |
|
El es un ombre savio, bueno i onesto (La segunda Ester, 1911) |
|
Ke nuestros veros savios pronunsiaron kon sus lavios: (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1754 |
savor f. |
טעם; עונג; רושם, קסם |
|
sorven sus dulsuras kon muchos savores. (Gaon, Poezias) |
|
i porke siempre estesa su savor es rafinada. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2808 |
sayo m. |
שלמת גבר; שמלה; מקטורן, חזיה; מעיל ארוך; שכמית משי (ללא שרוולים) |
|
su talia svelta apretada en su longo sayo? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1789 |
sed f. |
צמא, צמאון |
|
Bruklof la umilde mostra seer kalma. (Gaon, Poezias) |
|
ser el Dio de siempre ama los pasientes (Gaon, Poezias) |
|
La ambre, la sed te apuran; i tu mas esperas! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1756 |
seda f. |
משי |
|
bolvida en sedas i en klavedones (Gaon, Poezias) |
|
Kon seda la vistian, yevava djoyas d'oro, la alondjavan siempre de males i de yoro. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4605 |
séder (ebr.) m. |
ליל הסדר; הגדה של פסח |
|
Kualo? Shemura antes de todo, komo azer otro modo el seder delas dos nochadas? Mizmo si son mal fornadas (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4835 |
seduzir v. |
פיתה, השיא, הסית; הקסים, משך את הלב |
|
de noche kon el ombre, i mientres ke lo stava bezando i karesando i ke lo abrasava, kon boz ke seduizia le iva demandando: ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4606 |
sefté (t.) |
מכירה ראשונה של היום/ השבוע/ החודש, ''סיפתח'' |
|
Esto sefte ke vide yo pedrer ansi el meoyo: marido i mujer harvarsen, ke tienen de kesharsen? (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5219 |
segador m. |
קוצר |
|
Elas! sin ti o bienfeziente blanko tanto /el mundo temblaria kon espanto / porke sin ti el segador en el verano / no kortaria espigas el presiozo grano (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4836 |
seguida f. |
המשך, המשכה |
|
En segida kon gritos: ''Shimshon, te aferrimos! Estas en muestras manos! No puedes mas salvarte!'' ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1757 |
seguir v. |
הלך אחרי, הלך בעקבות, בא אחרי, עקב; המשיך |
|
Atorvado de el lecho por seguirlo yo me also (Gaon, Poezias) |
|
I el Dio bendicho siguo su kamino (Gaon, Poezias) |
|
sakrifisiar a los diavlos o segir el viento. (Papo, Navot) |
|
Esto diziendo gio, i Palas Atena lo seguia. (Odisea) |
|
Ansi una nasion salvada, delos puevlos alavada, no ternes ningun remorso sigiendo este kurso. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Segid lo derecho en fin ke el prove tenga provecho; (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3618 |
séguita (it.) f. |
המשך, תוצאה; פמליה |
|
vate en sigueta a Sparta, ende Menelaos el blondo, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1759 |
según prep. |
כפי, לפי, בהתאם ל- |
|
segun se uzaron i ere su mania. (Gaon, Poezias) |
|
Segun terna el gerrero fiel dela ordenansa. (Gaon, Poezias) |
|
Segun mi pareser muy inyorante deves ser; meldar del todo no savesh, no azes ke lo ke vesh. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Los Pelishtim fiestavan en todas sus sivdades, porke fue apanyado, segun las novedades, Shimshon el temerozo, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2811 |
segundo adj. |
שני |
|
Segunda Amora pintada kon mizmas kolores! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1768 |
segundo m. |
שניה, רגע |
|
venga el Untado en este sekundo. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3619 |
seguramente adv. |
בוודאי, לבטח |
|
seguramente valia k'el ombre akel se muriera; (Odisea) |
|
''Seguramente, ajeno, toda la verdad vo dizirte. (Odisea) |
|
Ansi, seguramente, arrivara su torno, De le tomar la vida, de la echar al forno. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1761 |
seguro adj. & adv. |
בטוח, מובטח, ודאי |
|
Ma no ay nada seguro preguntar yo siempre siento (Gaon, Poezias) |
|
este es seguro el Dio verdadero (Gaon, Poezias) |
|
Bushkates seguro el biko de una paloma (Papo, Navot) |
|
Dimelo esto en verdad, para ke por seguro lo sepa, (Odisea) |
|
Desho a sus parientes, se fue sin separarse, segura ke fin poko ya van a enkontrarse. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5163 |
sekante (it.) adj. |
מטריד, מוגיע, משעמם |
|
Yerno vakante / esfuegro sekante / su bien al enkante / dezgrasia del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2813 |
sekarse v. refl. |
התייבש, יבש, הוביש, חרב; השתעמם |
|
Te se tome el poder i te se seke la mano (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1763 |
sekiozo/sekiyozo adj. |
צמֵא |
|
Almas sekeozas ke el pensamiento (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1764 |
seko adj. |
יבש, צחיח |
|
los montes temblaron komo paja seka (Gaon, Poezias) |
|
ay Dio ke podesta por seko i mares. (Gaon, Poezias) |
|
kultivar mis sekas rozas i pensar por mi azienda. (Gaon, Poezias) |
|
sovre lo seko, o bien en la onda s'estan kuneando. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5562 |
sekreto adj. |
חשאי, סודי, חבוי, נסתר |
|
el ve, no tengas duvdo el siente todo / i mizmo los pensamientos los mas |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1767 |
sekreto m. |
סוד, רז |
|
pues verso Muhamed su duva sekreta. (Gaon, Poezias) |
|
I no duvdesh del todo, deskuvrire el sekreto. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2814 |
selozo adj. |
מקנא, קנאי |
|
El marido de tu ermoza, selozo kon razon, (Papo, Navot) |
|
ma no savia asta oy ke puedes ser seloza, (Papo, Navot) |
|
seloza sin baza, seloza sin nada, sin razon. (Papo, Navot) |
|
Vizino borozo / haver mentirozo / amigo selozo / enfastio del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4272 |
semana f. |
שבוע |
|
La semana venidera ke es tamien dia de su enkoronamiento. (La segunda Ester, 1911) |
|
Una semana paso ke el ijo trespaso; I dize ke es mi pekado loke le tuvo arrivado! (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Ansi de ora en ora, de dia en semana, s'aflaka, se konsume, se aze muzelmana. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2817 |
semejante adj. |
דומה, כזה, תואם |
|
Ma en semejantes amores tienes poka shansa, (Papo, Navot) |
|
no te vo ayudar nunka en semejantes males! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2819 |
semen m. |
זרע, גזע |
|
Dios djuro a la fin de tajar Ah'av i su semen. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1769 |
semeterio m. |
בית קברות, בית עלמין |
|
En el semeterio una ninya muda (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3623 |
sémpliche (it.) adj. |
תם, תמים, פתי; פשוט, בסיסי |
|
lo konoskamos; i no paresia un sempliche ombre.'' (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4611 |
senar v. |
אכל ארוחת ערב, סעד ליבו |
|
Kuando se meten a penar se olvidan ke ay senar; las kriaturas yoran, maldizen i dezonran: (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1770 |
sendero m. |
נתיב, משעול, שביל, מסלול; דרך החיים |
|
Dito ponte invizivle ami sierve por sendero (Gaon, Poezias) |
|
Nuestro sakramento mostra el sendero (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1772 |
seniza f. |
אפר, רמץ |
|
asta el devenga polvo i seniza (Gaon, Poezias) |
|
Kuvridvos sako i siniza, razgad vuestros mantos! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1773 |
sensia f. |
מדע, השכלה; ידע, דעת, תבונה |
|
aprender la eskritura por leer tu onda sensia. (Gaon, Poezias) |
|
De chikez ke yo traziero i leo livros de sensia (Gaon, Poezias) |
|
Filon el prudente siervo ala sensia (Gaon, Poezias) |
|
La sensia razona i bushka kamino (Gaon, Poezias) |
|
Yo vo ser rey? Grasias Dios! Si, me vo giar kon sensia! (Papo, Navot) |
|
ke a todos los mortales depasa en sensia, i izo (Odisea) |
|
i vido muchas sivdades de djente, i supo sus sensia, (Odisea) |
|
Amigo en sensia / haver de konsensia / mujer de pasensia / bendision del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1777 |
senso (it.) m. |
חוש; משמעות, הוראה; מניע, סיבה, מטרה; כיוון; שכל ישר |
|
Mi senso no puede abordar favulas (Gaon, Poezias) |
|
Oras serias ke mi senso abordar puede salmeo (Gaon, Poezias) |
|
Sintiendo de dinero, sus sensos se agudan. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1806 |
sentensia f. |
גזר, גזר דין, פסק דין, חריצת דין, גזירה; פתגם, אימרה |
|
en dito momento balde la setensia. (Gaon, Poezias) |
|
el baldo devista todas las setensias (Gaon, Poezias) |
|
firme en sus livros la mizma setensia. (Gaon, Poezias) |
|
de los Ahayos de Troya, segun la setensia d'Atena. (Odisea) |
|
demando del rey baldar la mala sentensia i suerte (La segunda Ester, 1911) |
|
I todas malas sentensias de Aman las baldo. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1809 |
sentensiar v. |
גָזַר דין, החליט בצורה נחרצת |
|
sin zelo, sin sanya, ansi yo setensio (Gaon, Poezias) |
|
por sus maldad es ke sufren mas de lo ke es sentensiado. (Odisea) |
|
En vezes a la kama, djuzgando su estado, al avenir medita, i a lo sentensiado. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1779 |
senteya f. |
ניצוץ, זיק, גץ |
|
me pensava son senteas en un mar preto de yelo. (Gaon, Poezias) |
|
I sin kedar un punto, de kuatro chemineas, suvia al sielo fumo i flamas kon sinteas. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1780 |
sentimiento m. |
רגש, תחושה, הרגשה, נטיה טבעית |
|
Si el sentimiento esto lo reeva (Gaon, Poezias) |
|
Oh! Ek un dia grande! Ek un dia onde todos los sentimientos de mi manseves se despiertan... (Rinio, 1906) |
|
De sakrifiarme por mi puevlo kon sentimiento nasionalismo. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1781 |
sentir v. |
חש, הרגיש; שמע, הקשיב, האזין; שמע בקול; הבין; הריח, רחרח |
|
todo el ke siente sus panyos estrasa, (Gaon, Poezias) |
|
eya no respekta ni siente kastigo (Gaon, Poezias) |
|
i todas se alsan sentir la rebuelta ... (Gaon, Poezias) |
|
Todos se ezmoven sentir al Untado (Gaon, Poezias) |
|
En lugar de sintirlos les rondjavan sus saetas. (Papo, Navot) |
|
Sin kererme sentir, de keshas sin razon, me kuvres! (Papo, Navot) |
|
A ken ke sienta? A la konsensia o al korason? (Rinio, 1906) |
|
De aki, yo siento el son de los chuflitikos de los chobanes, (Rinio, 1906) |
|
Ke dezgrasia es esto? Sentid, vos digo, presto. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1785 |
sentirse v. refl. |
נשמע; הורגש; חש עצמו |
|
se sentiran bozes fieras i onestas (Gaon, Poezias) |
|
Mas boz no se siente - todos son kayados (Gaon, Poezias) |
|
Yo me siento oy un ardor de patriotizmo (La segunda Ester, 1911) |
|
La noche kaye preta, 'stan tres en una kama, se siente desgrasiada. Si 'stava aki su mama! ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1787 |
sentro m. |
מרכז, אמצע |
|
portanto su kaza es sentro de gozo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1788 |
senyalar v. |
ציין, סימן, שם סימן, התווה |
|
de aki asta Espanya se senyala su termino. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5036 |
separarse v. refl. |
נפרד (להיפרד), נבדל (להיבדל); התגרש |
|
Desho a sus parientes, se fue sin separarse, segura ke fin poko ya van a enkontrarse. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5563 |
ser (2) m. |
בן תמותה, יצור, חי; מציאות |
|
puedes tiranizar a la bivda al meskino / al triste i abatido, kitarles el tino? / el |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3628 |
seremonía f. |
טקס, טכס |
|
alsale grande, i azele seremonias de muertos (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4613 |
sereno m. |
טללי בוקר, אגלי טל בוקר על זגוגית החלון (משמשים בתרופות ביתיות) |
|
Es una maraviya el prekante dela tia: la endevina ordeno de meter al sereno limon i agua de mar (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1791 |
serio adj. |
רציני, חמור |
|
Oras serias ke mi senso abordar puede salmeo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1792 |
seriozo (fr.) adj. |
רציני |
|
yo lo konsidero komo muy seriozo (Gaon, Poezias) |
|
Pan, la djerente serioza les trusho, i otros gizados, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1793 |
serka adv. |
קרוב ל-, לקראת, בערך |
|
i serka el lecho sospirando kae. (Gaon, Poezias) |
|
konsentia ke mi alma serka ti bushka repozo. (Gaon, Poezias) |
|
serka las naves de los Argeos, en la tierra de Troya (Odisea) |
|
El deve pasar por aki por irse al chiflik serka su padre. (Rinio, 1906) |
|
Ire serka la fuente me lavare la kara por refreskarme un poko... (Rinio, 1906) |
|
Ya es serka mediodia, el sol esta serka la fuente, i ainda mi kerido no paso. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1795 |
serkano adj. |
קרוב, סמוך |
|
serkana desierto es la alvorada (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1796 |
sermón m. |
דרשה, הטפה |
|
kon muchos sermones la nasion djudia. (Gaon, Poezias) |
|
i fadarla viene kon muchos sermones. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1798 |
serner/sernir v. |
ניפה, כבר; סרק ביסודיות |
|
Todos siernen lo molido i lo mashkan sin espanto (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1799 |
serradero m. |
בריח; נטיה לסגור ולנעול בלי הרף |
|
muchos serraderos ven de kada parte (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1800 |
serrado adj. |
סגור, נעול; משונן (כמשור); קמצן, קפוץ יד; ערל, לא נימול |
|
i todos las bushkan kon palmas serradas. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5358 |
serradura f. |
נעילה, סגירה; מנעול; שעת נעילה; עורלה |
|
de afuera yo senti el sonido de |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1801 |
serrar v. |
סגר, נעל, חסם, רכס, פרף |
|
serra sus parparos i se durme presto. (Gaon, Poezias) |
|
de plata, i el kadenado serro kon la fita de kuero. (Odisea) |
|
Despu?s de poko tiempo la djovena en viendo ke el serro sus ojos i ya esta durmiendo, se va a la ventana, los kapitanes yama - ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1802 |
serrarse v. refl. |
נסגר |
|
Kuantas noches espasiozas me serri yo en mi tienda (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3632 |
servidor/dera m. |
משרת/ת, מלצר/ית |
|
visto ke dos servideras aneya la akompanyavan. (Odisea) |
|
I agua trusho en djarro de oro una servidera, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1803 |
servir v. |
שירת, היה משרת, שימש כ-; עבד (עבודת אלילים) |
|
Dito ponte invizivle ami sierve por sendero (Gaon, Poezias) |
|
Mas eya no sierve i sola se keda (Gaon, Poezias) |
|
los degoyaron. I mosos lijeros los stavan serviendo, (Odisea) |
|
Alevanto un garson i aneyos servio platos yenos (Odisea) |
|
el es bien mirado en kaza, Katerina lo sierve muy bien i el tambien la kere muncho. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1804 |
servirse (de alguno kon) v. refl. |
התנהג (עם מישהו ב-), השתמש (ב-) |
|
i los renyegantes se sierven kon eya. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1805 |
sesar v. |
הפסיק, חדל |
|
Sesa la rebuelta fatal malonesta (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4614 |
sesto m. |
שישית, החלק השישי |
|
Si demando una kopa me dezis ke tengo kulpa, ke se guadro por la fiesta en una limpia sesta: Si keresh una rota ya la tenesh aki pronta. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2824 |
severidad/severitá f. |
קפדנות, חומרה |
|
Si, so indinyo, porke abandoni la severidad. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1811 |
sezo m. |
מוח, בינה |
|
Leshos de mi sezo abordar tu dicha (Gaon, Poezias) |
|
El sezo ke bushke entender lo justo (Gaon, Poezias) |
|
Las memorias brutas ke el sezo rekoje (Gaon, Poezias) |
|
O! ombres bovos, lokos mankos de |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5220 |
sezón (fr.) f. |
עונה |
|
Invierno, sezon indjustamente aborresida / sos mi amiga, porke debasho tu kara palida / ay ermozuras komo las ke en suenyo pasan / figuras, vistas, tanto lindas ke plasan la realidad / ma son mas puras ke la verdad (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2825 |
shans (fr.) f. |
מזל, שעת כושר, הזדמנות |
|
Ma en semejantes amores tienes poka shansa, (Papo, Navot) |
|
ke tuvieron la shans de ganar la nasion komo grandes lotoros (?) (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2826 |
shara f. |
יער |
|
Pasando el ponte de la salida de la shara, (Papo, Navot) |
|
Inkonsientemente me topi dientro la shara: (Papo, Navot) |
|
Samos, Dulihion i Zakintos k'entera sharas la kuvren, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3637 |
sharlatán m. |
נוכל, רמאי, שרלטן |
|
el sharlatan, ke avia a su padre famozo matado? (Odisea) |
|
Si akel es un sharlatan, vos eres un prodestan: de pekado no vos espantash, a vuestra mujer gritash porke azen lo djusto kada una a su gusto. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2827 |
sharm/o (fr.) m. |
קסם |
|
El sharmo de la natura me kalmo un momento, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4616 |
shemurá (ebr.) f. |
מצה שמורה |
|
Es un grande pekado sin shemura averse pasado. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Kualo? Shemura antes de todo, komo azer otro modo el seder delas dos nochadas? Mizmo si son mal fornadas (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5359 |
shena (it.) f. |
במה, בימה; קטע ממחזה (סצנה, תמונה) |
|
la |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1815 |
shofar (ebr.) m. |
שופר |
|
ular kon orgolyo su shofar sagrado (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4101 |
siedra (1) f. |
שמאל |
|
Razgo la mar i la izo parar komo al de derecha i isiedra (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1816 |
siegar v. |
עיוור, גרם עוורון; האפיל; סינוור |
|
ma el entropeso mucha djente siega (Gaon, Poezias) |
|
a star en sanya, a kavza del Kiklop k'el le siego el ojo, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2828 |
siego m. & adj. |
עיוור, סגי נהור |
|
Puevlo siego sin verguensarse adora Baal, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5565 |
siékolo (it.) m. |
מאה (המאה העשרים) |
|
ladron, ipokrita, ingrato i traishedor / andjel de aparensia, satan de korason / esto loke en este |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1817 |
sielo m. |
שמים, רקיע |
|
avrirsen los sielos razgarsen los mares; (Gaon, Poezias) |
|
beza el terreno i mira el sielo (Gaon, Poezias) |
|
Yo mirava las estreas devanarsen por el sielo (Gaon, Poezias) |
|
kontra los kreentes a el Dio del sielo- (Gaon, Poezias) |
|
Kon tembla la alsa i mira el sielo (Gaon, Poezias) |
|
anjel de los sielos es i nada manka. (Gaon, Poezias) |
|
ma eya refuza i mira al sielo: (Gaon, Poezias) |
|
ke oy de los sielos lo aven mandado (Gaon, Poezias) |
|
formo sielos, tierra, sin tener ayudo (Gaon, Poezias) |
|
el sielo se razga i en dos se parte (Gaon, Poezias) |
|
Los sielos se izieron de kovre por tus maldades, (Papo, Navot) |
|
Miles de gritos orrivles suvieron a los sielos: (Papo, Navot) |
|
porke de los |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1827 |
siempre adv. |
תמיד, בכל עת |
|
de el para siempre fui yo eskojida (Gaon, Poezias) |
|
leendo tus eskrituras mas i mas siempre me also. (Gaon, Poezias) |
|
era siempre konvensido ke por mi kresen las rozas. (Gaon, Poezias) |
|
Siempre kuando eya termina sus echos (Gaon, Poezias) |
|
Nuestra fey fue siempre ley dela kerensia (Gaon, Poezias) |
|
dia el exilo por siempre se balda. (Gaon, Poezias) |
|
avidas de siempre seran rebividos. - (Gaon, Poezias) |
|
i por afuera siempre te menaza la gerra. (Papo, Navot) |
|
Yo te djuri amor por siempre, fieldad eterna, (Papo, Navot) |
|
en el lugar ke yo me topo siempre su suvenir esta serka de mi... (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1834 |
siendo prep. |
היות ש-, מאחר ש- |
|
siendo apromete salvasion kumplida. (Gaon, Poezias) |
|
siendo respektaron la fuersa sagrada. (Gaon, Poezias) |
|
siendo sos un kruel persekutor de sus profetas. (Papo, Navot) |
|
Siendo save ke yo vine a inchir agua i ke ainda no retorni? (Rinio, 1906) |
|
Aki dezir todo no se va, siendo no es yeshiva; ma komo un amigo, por la verdad vos digo ke los savios kudiaron i todo bien aranjaron: (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1836 |
sierto adj. |
וודאי, בטוח; מסויים |
|
kada uno kuerdas fiere i resone siertos kantes. (Gaon, Poezias) |
|
ke sierto domina un Dio grandiozo (Gaon, Poezias) |
|
para korrer detras de siertas mujeres ajenas. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1838 |
sierto adv. |
לבטח, בוודאי |
|
El es ke dirije esta tierra sierto (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1839 |
siervo (1) m. |
צבי, אייל |
|
Siervos vozos fuitesh por tierras ajenas (Gaon, Poezias) |
|
i solo Muhamed su siervo fielo (Gaon, Poezias) |
|
Meir es tu siervo rav dela kompania (Gaon, Poezias) |
|
Filon el prudente siervo ala sensia (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1843 |
siervo (2) m. |
עבד, משרת |
|
Esklava devino i sierva vendida - (Gaon, Poezias) |
|
No saves tu ke yo so siervo del Dio poderozo (Papo, Navot) |
|
i la metio en las manos de la vieja sierva, la savia. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1844 |
siglo m. |
מאה שנים |
|
pues de kinze siglos rastar por el mundo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1845 |
silensio m. |
שקט, דממה, שתיקה, דומיה |
|
pues venir i ser parados kanta el en el silensio: (Gaon, Poezias) |
|
El Kagan rekere avles kon silensio (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5221 |
silensiozamente adv. |
בשקט, בדממה |
|
De mas nos mandas la blanka nieve ke vagarozamente / kae de los sielos kantando silensiozamente / komo la mirada de una madre serka la kuna / kuando durme su kriatura kontandole de luna (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4619 |
silik (t.) adj. |
בלה, שחוק, מטושטש |
|
Peni i me fatigi, kualo a ganar ayegi? Un kuarto muy silik ke se piedre un metalik (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3640 |
sima f. |
פסגה, שיא, צמרת, קדקד, זניט |
|
Presto basho de las simas d'Olimpos, i fue a Itaka (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1847 |
simiento m. |
יסוד, בסיס, מסד |
|
Simientos El pozo al abismo mudo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1848 |
simple adj. |
פשוט, צנוע |
|
i kuala mas simple i mas rebashada. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1849 |
sin prep. |
בלי, בלא, ללא |
|
Sin bushkar su grasia i su rekompensa (Gaon, Poezias) |
|
i todos sin reflo i sin esperansa (Gaon, Poezias) |
|
seloza sin baza, seloza sin nada, sin razon. (Papo, Navot) |
|
Elas! sin ti o bienfeziente blanko tanto /el mundo temblaria kon espanto / porke sin ti el segador en el verano / no kortaria espigas el presiozo grano (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1851 |
singular adj. |
של יחיד (דק.);יחיד,יחיד במינו, מיוחד; מוזר |
|
pues ere su vista, model-singulara (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1852 |
sinsero adj. |
כן, גלוי לב |
|
i tambien la djente mucho mas sinsera (Gaon, Poezias) |
|
tambien sus kreentes el puevlo sinsero. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3641 |
sinyo m. |
סימן, אות, סמל, רמז, תסמין |
|
es ke va ser, mizmo ke endevino no se, ni los sinyos (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1854 |
sirkular f. |
חוזר, מכתב חוזר |
|
dez entonses sirkulando entre mi ire su lumbre. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3642 |
sitadela f. |
מצודה, מבצר |
|
mucho despues k'estruyo la santa sitadela de Troya, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3643 |
sitio m. |
אתר, מקום; מצור; מעון קיץ |
|
en el kortijo ermozo, en sitio kon vista muy vasta, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1855 |
sivdad f. |
עיר, קרת, כרך |
|
Yena es de vida la sivdad Livorno (Gaon, Poezias) |
|
i vido muchas sivdades de djente, i supo sus sensia, (Odisea) |
|
D'onde tu sos, de ke djente? En kuala sivdad tu nasites? (Odisea) |
|
El siempre regreta la paz i la armonia de todas sivdades (La segunda Ester, 1911) |
|
Akel ke arrankado avia de sus baza, las puertas muy pezantes de la sivdad de Aza, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
porke de los sielos non rondja sovre eyos / komo tambien en las |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4842 |
sivdadino adj. |
עירוני |
|
Shimshon, esta en prezio en sus sivdad, i eyos, fideles sivdadinos i buenos Pelishteos, se konsentian fuertes, en alto, viktoriozos, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3646 |
siya f. |
כסא, מושב; אוכף |
|
todos en rangos de komodas siyas i d'altas poltronas; (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1856 |
siyado adj. |
חתום (בחותם), מוחתם |
|
si la alma gia el kuerpo siyado (Gaon, Poezias) |
|
Sesh dias i sesh noches, stuvieron enserrados, adientro de vagones, eskuros i siyados. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2837 |
siyo m. |
חותמת, חותם |
|
Resive de mi mano este seo de reinado. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2838 |
sobervio adj. |
גאוותן, רברבן, יהיר; נשגב, מרומם, נישא, מפואר |
|
Yo no so dinyo de mis sobervios predesesores! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1857 |
sodro m. & adj. |
חרש; מטושטש, לא ברור |
|
transformar keria en sordo dezierto. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5568 |
sokorro/sokurro m. |
עזרה, תמיכה, סעד; נדבה |
|
non puedo salvar, non puedo venir al |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1858 |
sol m. |
שמש, חמה; אור השמש, חום השמש |
|
El sol de Aifto ora enserrarse (Gaon, Poezias) |
|
suven, i azen estremeser el sol i la luna. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1859 |
solamente adv. |
רק, אך, בלבד |
|
Alla solamente es Dio eternelo (Gaon, Poezias) |
|
ser tu solamente sos mi kompaniera. (Gaon, Poezias) |
|
ma yo yoro solamente ke por mi son muy vazios. (Gaon, Poezias) |
|
sino solamente la espesa nuve (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5038 |
soldado m. |
חייל, איש צבא |
|
En viendo las banyeras, los postos, los soldados, kon armas en sus manos i perros a sus lados, ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
Se ferira el puerpo. Se kedara echada. Se fuyira del rango. Ensultara soldada. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2840 |
soledad f. |
בדידות, בידוד |
|
La luvia no rebive mas tus kampos i soledades, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1863 |
solenizar v. |
פיאר |
|
Dio ke solemnizan todas las nasiones. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4620 |
soleta f. |
סוליה |
|
No desho sapatetas ke no frego las soletas. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1864 |
solid/sólido adj. |
מוצק, קשה, חזק, איתן, יציב |
|
ala vista es solido pero kavza ataganto. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1865 |
solo adv. |
רק, בלבד, לבד |
|
Solo algun perro mudo i ambriento (Gaon, Poezias) |
|
Solo al Untado sere yo espoza (Gaon, Poezias) |
|
i solo Muhamed su siervo fielo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5040 |
solo adj. |
בודד, מבודד, גלמוד |
|
Ma non un solo punto, le sale de sus mientes, ke muerte temeroza toparon sus parientes. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5569 |
solombra f. |
צל; מחסה |
|
en este mundo todo muere todo pasa / todo se renova todo se envejese / todo komo el esfuenyo avansa / todo komo la |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1868 |
soltar v. |
פענח חלום; שיחרר, הירפה, התיר קשר; גרש (את אשתו) |
|
despues adelante soltaron sus pasos. (Gaon, Poezias) |
|
Deshi soltar de mis ojos flamas de aboresion. (Papo, Navot) |
|
Solti el kuchio, i me di todas las penas (Papo, Navot) |
|
Todas estas esklamasiones soltadas en una, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1869 |
soltura f. |
התרופפות; שחרור; גירושין, גט; פתרון חלומות |
|
eyos no konosen ni topan soltura (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1870 |
sombayer/sombaer/sombayir v. |
פיתה, שידל, השיא, הסית; הקסים, משך לב |
|
sombaer no puede el ninguna djente. (Gaon, Poezias) |
|
emplea su jentileza para sombaerla, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1871 |
someter v. |
הכניע, שעבד, השתלט על, התגבר |
|
por ke se someta a kumplir doveres. (Gaon, Poezias) |
|
Ovligos kansantes vuestra fey somete (Gaon, Poezias) |
|
grande, pezgada i huerte, kon eya sumete en su sanya (Odisea) |
|
K'el Dio de Israel ke ninguno no lo via, i ande se topava ninguno no savia, sus diozes esta vez lo avian sometido, i pedrio poder de guadrar a su kerido? ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1873 |
sometido adj. |
כפוף, כנוע, נתון ל- |
|
alos sometidos a el firmamiento. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1874 |
son m. |
צליל, קול; לחן, נעימה, מנגינה |
|
supito resta parado al sentir de leshos sones. (Gaon, Poezias) |
|
De aki, yo siento el son de los chuflitikos de los chobanes, (Rinio, 1906) |
|
Las yevan al lavoro, se deve yir al paso, al son de la orkestra, sin manear un braso. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
de afuera yo senti el sonido de aserradura de yave, |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3648 |
sonada f. |
צליל, קול |
|
El, aharvando las kuedras, kito melodiozas sonadas. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1875 |
sonante adj. |
מצלצל |
|
ansi son eyos sonantes ansi eren orgoliozos. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1640 |
sonar v. |
צלצל, הדהד; ניגן בכלי נגינה |
|
resonando sus chufletes estos livros empolvados. (Gaon, Poezias) |
|
ma sono la ora, eskuchad mi dicha (Gaon, Poezias) |
|
kada uno kuerdas fiere i resone siertos kantes. (Gaon, Poezias) |
|
no ay templo sin ke kampana resone (Gaon, Poezias) |
|
si entre el pecho su fuersa resona (Gaon, Poezias) |
|
es ke por regmirnos ya sono la ora. (Gaon, Poezias) |
|
Estas palavras sonan ainda en mis oidos! (Papo, Navot) |
|
ke kada vez ke la oyen, les sona komo si es mueva. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5361 |
sonido m. |
צליל, קול |
|
de afuera yo senti el |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3948 |
sonreir/sonriir v. |
חייך |
|
estan adonadas i paresen sonreirme. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1881 |
sonyador m. |
חולם, הוזה, בעל חלומות, בעל דמיון |
|
esta sonyadera topara abrigo. (Gaon, Poezias) |
|
a esta sonyante lugo la atina. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5042 |
sonyar/sonyarse v. refl. |
חלם |
|
Es ke s'esta sonyando? Es ke esta despierta? La aferró el espanto, su alma se alerta. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1883 |
soplar v. |
נשף, נשב, נפח |
|
Las almas se soplan i Dio las rekoje (Gaon, Poezias) |
|
sopla i deviene todo resumado. (Gaon, Poezias) |
|
Osman: Soplaron los vientos del Sahara santo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3650 |
soplo m. |
נשיפה, נשיבה, משב |
|
vasta la yevan, liviana ansi ke el soplo del aire. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1886 |
sorprendido adj. |
מופתע, המום, נדהם |
|
Inda sorprendida del mucho espanto (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2846 |
sorta/sorte (fr.) f. |
סוג, מין, אופן, צורה |
|
Tengo otra sorte de briyor, otra kaentura! (Papo, Navot) |
|
su sorte fue para Hilek i Bilek. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1887 |
sorver v. |
גמע, גמא, גמע ברעש, מצץ; שאף, הריח, רחרח; כרסם; נחלש בשל פעילות יתר מינית |
|
sorven sus dulsuras kon muchos savores. (Gaon, Poezias) |
|
i entro kontente sorver sus kerensias - (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4844 |
sospechar v. |
חשד, האשים ללא יסוד |
|
El ombre sospechando - s'avia akodrado, de lo ke se paso i estava preparado - ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1889 |
sospecho/sospejo m. |
חשד |
|
mirandole kon sospecho ser deznudo i deskalso. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2847 |
sospechozo adj. |
חשדן; חשוד |
|
sin egzaminar la kavza devini sospechoza. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1890 |
sospirar v. |
נאנח, גנח |
|
sospirando ondo ora de transirse. (Gaon, Poezias) |
|
i serka el lecho sospirando kae. (Gaon, Poezias) |
|
el me desho; i no solo por el, en yorando, sospiro, (Odisea) |
|
las mizerias i las desgrasias me azen |
|
las mizerias i las desgrasias me azen suspirar / las lamentasiones i los djemidos me azen yorar / ma en vano |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2848 |
sospiro f. |
אנחה, גניחה |
|
Suspiros de bivdas amargadas i de guerfanos (Papo, Navot) |
|
Esta fuente ke sintio munchas vezes mis suspiros korre dulsemente i vagarozamente, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1892 |
sostener v. |
החזיק, תמך ב-, עודד, פרנס |
|
El es existensia ke todo sostiene (Gaon, Poezias) |
|
sostener el mundo i rebivir almas (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4280 |
sostenimiento m. |
סיוע, תמיכה, משען; אמצעי פרנסה |
|
I Dio sera mi sostenimiento i mi sulajo (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4281 |
soto (it.) adv. |
תחת, מתחת ל- |
|
Soto la dinastia de Vladislav teniamos derechedades (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5362 |
sotometido (it.) adj. |
כנוע, נכנע, צייתן, מקבל את הדין; משועבד; תלוי, סמוך על |
|
somos unos dezgrasiados |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2849 |
soverano m. & adj. |
שליט, מלך, ריבון; ריבוני, עליון |
|
I yo, para kontentar el ijo de mi soverano (Papo, Navot) |
|
Eya abolto el korason de nuestro bien amado soverano (La segunda Ester, 1911) |
|
Tamien nuestro aaugusto soverano el rey Kazimir (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1894 |
sovre prep. |
על, מעל, על גבי; בקשר ל- בענין |
|
ensalsar un firme sovre la natura (Gaon, Poezias) |
|
viertira su sanya sovre el kulpozo. (Gaon, Poezias) |
|
Por las sferas el me gia sovre torres enkaladas (Gaon, Poezias) |
|
La natura enkargando sovre mi su pezgedumbre (Gaon, Poezias) |
|
No se ken un enkuvrido salta sovre mi garganta (Gaon, Poezias) |
|
ven sovre mi alda ninyo regalado (Gaon, Poezias) |
|
ma derroka torres sovre los berbantes (Gaon, Poezias) |
|
se esforsa i akude surmontar sovre la nuve. (Gaon, Poezias) |
|
i ordenan salmos sovre las peleas (Gaon, Poezias) |
|
i podestar venga sovre las nasiones. (Gaon, Poezias) |
|
En Tsion la nueva de sovre sus kuestas (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4845 |
sovrebivir v. |
שרד, נשאר בחיים |
|
El ombre ke avia diez vezes reushido, de se fuir de eyos i avia sovrebivido; ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2850 |
subalterno m. |
קצין זוטר |
|
me azia vuestro rey en lugar de subalterno, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5572 |
súblimo adj. |
נשגב, נעלה, נערץ, דגול, נישא, רם |
|
ke vuestra kovdisia por las rikezas / trokaron estos visios en virtudes presiadas?! / O el ke kastiga al rey el mas |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1905 |
subordinar v. |
שעבד, הכפיף |
|
Konsintiendo yo repozo subordeno mi garganta (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2851 |
sudicho adj. |
הנזכר לעיל, האמור לעיל |
|
De sufrir la insolensia de un basho sudito, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5363 |
súdito m. |
נתין, אזרח |
|
todo en siendo aleman, se aze pasar komo |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1906 |
suelo m. |
אדמה, קרקע; רצפה; סף, מפתן |
|
kae al suelo komo un templario (Gaon, Poezias) |
|
No lo del suelo alas sferas suve (Gaon, Poezias) |
|
asta el suelo espandio su braso (Gaon, Poezias) |
|
dez ke uzurpado vos fue el suelo - (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1910 |
suenyo m. |
חלום; שינה |
|
suenyos enganyantes i nuves de viento (Gaon, Poezias) |
|
Dio este suenyo kuanto es estranyo (Gaon, Poezias) |
|
Es suenyo o fantazia loke me kontates? (Papo, Navot) |
|
Invierno, sezon indjustamente aborresida / sos mi amiga, porke debasho tu kara palida / ay ermozuras komo las ke en suenyo pasan / figuras, vistas, tanto lindas ke plasan la realidad / ma son mas puras ke la verdad (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1912 |
suerte f. |
גורל, מזל |
|
Una linda ninya le dono la suerte (Gaon, Poezias) |
|
Onde la kreensa adulsa la suerte (Gaon, Poezias) |
|
ere kompetente adulsar la suerte (Gaon, Poezias) |
|
ken esto akumple noble es su suerte. (Gaon, Poezias) |
|
I pensando ami suerte oyo bozes konortantes (Gaon, Poezias) |
|
por tu suerte yo repenso i enfrente mi te veo. (Gaon, Poezias) |
|
La aze kreer ke va ser de invidiar su suerte, (Papo, Navot) |
|
Ma el agora, por su mala suerte, murio i ninguno, (Odisea) |
|
demando del rey baldar la mala sentensia i suerte (La segunda Ester, 1911) |
|
Ma kuando a Birkenau, el kampo de la muerte entro, d'un punto al otro, se le troko la suerte. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4286 |
sufriensa (it.) f. |
סבל, ייסורים, ענות, כאב, מכאוב |
|
I ke va ser kavo de nuestra sufriensa. (La segunda Ester, 1911) |
|
Es ke la sufriensa devenira tan fuerte, ke no le kedara mas ke de bushkar la muerte? ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5573 |
sufriente adj. |
סובל, כואב, חולה |
|
ma su korason guay duro i indiferente / non tiene kompasion, non apiada al |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2854 |
sufrir v. |
סבל, התייסר; עבר, ספג |
|
De sufrir la insolensia de un basho sudito, (Papo, Navot) |
|
No puedes mas sufrir mis kadenas, (Papo, Navot) |
|
i sufrio muchos males en su korason en las mares, (Odisea) |
|
non eskapo de sufrir - d'el los diozes se apiadaron (Odisea) |
|
Amostradme kon kual puevlo non sufrio Israel i fue salvo (La segunda Ester, 1911) |
|
a mi tu esklavo me dates korason ke bate / viendo ombres ke |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2856 |
sujeto m. |
נושא; נתין, אזרח |
|
devienes sujeto a las alusinasiones? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4846 |
sukseso (it.) m. |
הצלחה |
|
Ke dezde su nasensia el Dio lo protejava, i en lo ke azia sukseso le mandava; ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2857 |
suksesor m. |
הבא אחריו, היורש |
|
el altigozo suksesor del terrivle Zimri. (Papo, Navot) |
|
Un flosho no puede ser uno de sus suksedores! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4288 |
sulajamiento m. |
הקלה |
|
I Dio sera mi sostenimiento i mi sulajo (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5364 |
suma f. |
סכום, חיבור, סך הכל; כמות גדולה |
|
lo ke me da a pensar es la prometa de una grande |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5045 |
supa f. |
מרק |
|
Aparte d'una supa i d'una revanada de pan, el dia entero, no mete en boka nada. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3655 |
supitanio/supitiano adj. |
פתאומי |
|
Todos los ke de la supita muerte s'avian salvado, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1918 |
súpito (it.) adv. |
פתאום, לפתע |
|
Un kozak supito alsa su martio (Gaon, Poezias) |
|
supito resta parado al sentir de leshos sones. (Gaon, Poezias) |
|
Me parese por alturas supito ke yo deskalso (Gaon, Poezias) |
|
supito, una kavesa kon una barva blanka (Papo, Navot) |
|
ma supito me sakudi de mi preokupasion. (Papo, Navot) |
|
i el pensava en su padre kerido, k'en supto si iya (Odisea) |
|
I supito se alevanta i suve asta la altura. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5046 |
supleza f. |
גמישות |
|
Su puerpo, antes fino i yeno de supleza, parese komo muerto, kien save kuanto peza! ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1921 |
supremo adj. |
עליון, עילאי, ראשון במעלה, רם ונישא |
|
Anjelos supremos ora nuestro templo (Gaon, Poezias) |
|
Ke yo bushki sin estanko manadero suprimados. (Gaon, Poezias) |
|
pues ansi velunta la fuersa suprema. (Gaon, Poezias) |
|
dize - un supremo perpetue gia (Gaon, Poezias) |
|
o del Dio supremo rekerer ayudo - (Gaon, Poezias) |
|
Del rey de una piadad suprema implorare. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1926 |
surmontar (fr.) v. |
התגבר על |
|
se esforsa i akude surmontar sovre la nuve. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5047 |
suseder v. |
בא אחרי, ירש; קרה |
|
Los dias se suksiden, la vida es muy dura, su korason 'sta triste i yeno d'amargura. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3950 |
suvenir (fr.) m. |
זכרון; מזכרת |
|
en el lugar ke yo me topo siempre su suvenir esta serka de mi... (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1927 |
suvir v. |
עלה, טיפס, העפיל; העלה |
|
Otra vez el se sakude i por sferas venir suve (Gaon, Poezias) |
|
i suvir aki podites ven veras tu mi asiento. (Gaon, Poezias) |
|
de suvir los montes se retorsen rayos (Gaon, Poezias) |
|
Miles de gritos orrivles suvieron a los sielos: (Papo, Navot) |
|
i se arrasta kon pena suviendo a su vinya fekonda. (Odisea) |
|
I supito se alevanta i suve asta la altura. (La segunda Ester, 1911) |
|
El ya tuvo meldado, ansi el es akavidado de no suvir kon kalsado i sin averse eskarvado. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3658 |
suyo adj. pos. |
שלו |
|
son a los suyos; i al tiempo akorruto enkontros tuvimos, (Odisea) |
|
Mi vida no es mia es suya; mi alma es para el. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1930 |
suziedad f. |
לכלוך, זוהמה, טינופת, סחי |
|
ke kon suziedades fueron amasados (Gaon, Poezias) |
|
De alimpiar la suziedad de la idolatria, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2863 |
suzio adj. |
מלוכלך, מזוהם, מטונף; ''מלוכלך'' - נבל |
|
de degoyar este suzio guertelano. (Papo, Navot) |
|
el paiz esta yena de eshpiones, el keda ainda en las tinievlas del despotizmo, basho un govierno |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4292 |
taanit (ebr.) cf. taní/tanid |
|
|
Estos djudios se uzaron solo kon taanit i orasion (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1931 |
tabló (fr.) m. |
לוח (לכתיבה); מסגרת; תמונה, ציור; תמונה דרמטית, תיאור; טבלא (טבלת נתונים) |
|
un tablo de vidro luzio espejante. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1932 |
tadrada f. |
ערב, ערבית; הצגת ערב, מופע ערב; מסיבת ערבית; איחור |
|
Ma na ... las tardadas por eskondidijos (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5048 |
tadrar v. |
איחר; דחה |
|
Las echan de las kamas. Un chay, i a la kaye. Appel! Es maloroza kien tadra, kien se kaye. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3659 |
tadre f. |
ערב |
|
i mientres ke se gozavan, les vino la tadre eskura; (Odisea) |
|
se atornaron kon gozo, asperando ke venga la tadre; (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2864 |
tajar v. |
חתך, גזר, כרת; חצב; הכרית, טבח, השמיד, רצח, ניתח אברים אברים |
|
sin tajarlo i kontarlo komo un movito! (Papo, Navot) |
|
Dios djuro a la fin de tajar Ah'av i su semen. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1933 |
taksado adj. |
שנגזר, שנקבע מראש |
|
kisas fue taksado ke esta ermoza (Gaon, Poezias) |
|
i kuando este torno, lo mato sin ke huera taksado. (Odisea) |
|
a la nimfa, de los bukles ermozos, lo ke es taksado: (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1934 |
taksar v. |
הטיל מס, מיסה, קבע שיעור המס; גזר, קבע, החליט |
|
kisas fue taksado ke esta ermoza (Gaon, Poezias) |
|
El penserio libero takso i renyega (Gaon, Poezias) |
|
parese taksaron ansi de altura (Gaon, Poezias) |
|
'No te taksaron, seguro, los diozes linaje sin nombre (Odisea) |
|
ke le taksaron los diozes para ke navige a su kaza, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5166 |
taksirat/takserat (t.) m. |
נזק הנגרם בשל רשלנות, לא מתוך כוונה; גורל |
|
Rikeza sin ijo / la kaza sin rijo / konak sin kortijo / takserat del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1937 |
talega f. |
שק, שק טלית |
|
pues komo los guarda entre la talega (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3665 |
talentozo/talentuozo (fr.) adj. |
מוכשר, מחונן |
|
Mentes se yama, i fijo del talentuozo Anh?alos (Odisea) |
|
Ma el korason me se kema por el talentozo Odises, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2866 |
talia f. |
מידה, גיזרה, קומה, גובה; חלק הגוף העליון, פרוטומה; מותן |
|
su talia svelta apretada en su longo sayo? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1938 |
tanto adj. |
כה הרבה |
|
de esta pekenya tanto dezeada. (Gaon, Poezias) |
|
Estas tantas bondades de Dios me toman el tino; (Papo, Navot) |
|
Ken vos disho ke penesh? Tantos dinim ke tenesh bivir no estas deshando, tanto vas enshugando. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2868 |
tanto adv. |
כל כך, כה, עד כדי כך; באותה מידה, אותה כמות |
|
Entre tanto, Ye'hu, te rekomendo la pasensia; (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1939 |
tanyedor/dera n. |
נגן, מוסיקאי |
|
i ayi se beza kon los tanyedores. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1940 |
tanyer v. |
ניגן |
|
ayi onde siente ke kantan i tanyen. (Gaon, Poezias) |
|
tambien las trompetas tanyan i pregonen (Gaon, Poezias) |
|
de Femios, ke kontra su veluntad el tanyia a los novios. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1942 |
tanyeres m. pl. |
נגינות |
|
i ordenan fiestas dansas i tanyeres. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4293 |
tapar v. |
סתם, חסם, אטם, כיסה; עמעם, האפיל על |
|
Por tapar nozotros la boka de Rikita (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4623 |
tavla f. |
לוח, קרש, עץ (חומר), משטח; מדף; מגש; אחת מאבני ''חמש אבנים'' |
|
Eya rondja la tavla i el la menaza kon el fierro (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Si mas siento esta avla vos harvo kon esta tavla. I yo kon este fierro la kavesa vo la fiero (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4625 |
tavlado m. |
קרש, מדף; רצפת עץ |
|
Vos en komer es loke pensash, mas kudiado no estash ke se kere la boya por enkalar la ornaya, kierech i arena demaziado por la pared i el tavlado. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1943 |
tefilín/m (ebr.) m. pl. |
תפילין |
|
ora sus tefilin el es sareando (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1944 |
temblar v. |
רעד, חרד, הזדעזע |
|
Kon tembla la alsa i mira el sielo (Gaon, Poezias) |
|
El kanez temblando mira la espada (Gaon, Poezias) |
|
los montes temblaron komo paja seka (Gaon, Poezias) |
|
i eya empesa temblar del espanto (Gaon, Poezias) |
|
yo tembli, i mi sangre se enkuajo en mis venas. (Papo, Navot) |
|
I una boz grito en el aire: ''Tembla malino! (Papo, Navot) |
|
Ma Poseidon, el ke aze la tierra temblar, kontinua (Odisea) |
|
Ke al oyir su nombre, temblavan de espanto mujer ansi ke ombre. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Elas! sin ti o bienfeziente blanko tanto /el mundo temblaria kon espanto / porke sin ti el segador en el verano / no kortaria espigas el presiozo grano (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1948 |
temblarse v. refl. |
רעד |
|
i todo se tembla de su fuerte chio (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1949 |
temer v. |
פחד מ-, חשש מ- |
|
i ken de demones teme i se espanta (Gaon, Poezias) |
|
Eskojo en sus lugar uno de los ke lo temen, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1950 |
temerozo adj. |
מפחיד, מטיל אימה; אלים, חזק מאוד; ירא |
|
i kuvrir se viene, ma ke temerozo (Gaon, Poezias) |
|
Los Pelishtim fiestavan en todas sus sivdades, porke fue apanyado, segun las novedades, Shimshon el temerozo, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
Ma non un solo punto, le sale de sus mientes, ke muerte temeroza toparon sus parientes. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1951 |
tempesta (it.)/tempestad f. |
סופה, סער |
|
la ninya se prende entre la tempesta (Gaon, Poezias) |
|
de esta tempesta loka i espesa (Gaon, Poezias) |
|
Nos das los envigorantes aires las tempestas / ke los desho azer mis karas koloradas / i mi alegria es dulse komo la de fiestas / i mi korason late un kante de enamoradas (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1953 |
tempestozo/tempestuozo adj. |
סוער, רוגש, גועש; מבשר בוא סערה |
|
Komo olas palpitantes de mares tempesteozos (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1955 |
templo m. |
מקדש, היכל, דביר; בית כנסת |
|
dientro de los templos kozakos entraron (Gaon, Poezias) |
|
Anjelos supremos ora nuestro templo (Gaon, Poezias) |
|
El templo se avre kon loores presto - (Gaon, Poezias) |
|
no ay templo sin ke kampana resone (Gaon, Poezias) |
|
Al templo del geto entran los kozakos (Gaon, Poezias) |
|
Los ombres al templo korrieron tremando (Gaon, Poezias) |
|
A grupos a grupos al templo se traeen (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3669 |
tender v. |
נטה; מתח |
|
I eyos a las komidas ofridas tendieron sus manos. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4294 |
tendido adj. |
מתוח, פרוש, שרוע |
|
Kon su mano tendido El se enfortisio, (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4849 |
tener v. |
היה לו/יש לו, החזיק, הכיל; התנגד, עמד בפני |
|
Shimshon, ke los Daneos, la djente de su trivo, kontavan ke un andjel viniendo del Dio bivo, predisho a su madre, mujer ke no paria, k'en manko de un anyo un ijo teneria, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1962 |
terminar v. |
גמר, סיים, השלים |
|
Siempre kuando eya termina sus echos (Gaon, Poezias) |
|
i ansi se viene terminar la fiesta. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1964 |
término m. |
גבול, תחום, ספר, חזית; מונח |
|
de aki asta Espanya se senyala su termino. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1965 |
terreno m. |
קרקע, שדה, חלקת אדמה; רצפה לא מרוצפת |
|
beza el terreno i mira el sielo (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2872 |
terrivle adj. |
נורא, איום, מבעית, מפחיד, מטיל אימה |
|
terrivle reinado amasado kon tirania! (Papo, Navot) |
|
el altigozo suksesor del terrivle Zimri. (Papo, Navot) |
|
a dezbarasarme de la terrivle aparision. (Papo, Navot) |
|
i aparejarte una fin de las mas terrivles! (Papo, Navot) |
|
O, los ombres, los ombres! Jenero terrivle! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2877 |
terror m. |
אימה, בעתה, טרור |
|
Tu, el intrepidio Ah'av, terror de las nasiones, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1966 |
tesher v. |
ארג; איחה/הטליא אריג/בגד/ גרב; הקים עסק, ארג תכניות |
|
Kada uno sus pasiones teshe el kon embeleko (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3670 |
testa (it.) f. |
ראש |
|
en aserkando su testa afin ke los otros no oygan: (Odisea) |
|
visto ke siempre me vo eskarinyar de la testa del ombre (Odisea) |
|
Tambien en nuestras moradas pasan estas bavajadas: kon los echos dela fiesta nos vazian la testa. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1967 |
testamento/testamiento m. |
צוואה; ברית |
|
segun lo rekonta nuestro testamento (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1968 |
testigo/testiguo m. |
עד |
|
i sea testigo el Dio de mi korte (Gaon, Poezias) |
|
diles aneyos tu dicha, i aze los diozes testigos. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5575 |
testimoniansa f. |
מתן עדות |
|
guadrame de la falsa |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1969 |
testimoniar v. |
העיד |
|
esto testimonian dodje apostolos. (Gaon, Poezias) |
|
todos testimonian - antes el nasiera (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4627 |
tía f. |
דודה, דודה גדולה; שם המשמש בפניה לאשה מבוגרת במקרה של קרבה או לאשה משכבה עממית |
|
Es una maraviya el prekante dela tia: la endevina ordeno de meter al sereno limon i agua de mar (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1971 |
tiempo m. |
זמן, עת, מועד, תקופה, שהות, ארכה; מזג אוויר |
|
En akeos tiempos empeso el zelo (Gaon, Poezias) |
|
Ma kuando vino el tiempo, despues ke pasaron los anyos (Odisea) |
|
son a los suyos; i al tiempo akorruto enkontros tuvimos, (Odisea) |
|
Tiempo enuvlado / haver malavlado / mirada de lado / angustia del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
en arrivando en las linias enemigas, sin pedrer |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1972 |
tienda f. |
יריעה נטויה לצל; אוהל, אפיריון; מפרש |
|
Kuantas noches espasiozas me serri yo en mi tienda (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1973 |
tierno adj. |
רך |
|
Inda tierna kriatura me armi yo kon pasensia (Gaon, Poezias) |
|
te prezenti mi korason, viktima la mas tierna, (Papo, Navot) |
|
El rey tiene un korason tierno i piadozo (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1974 |
tierra f. |
ארץ, קרקע; אדמה, עפר, אבק; רצפה; ארץ, מדינה, כדור הארץ |
|
tornar ala Tierra Santa i Bendicha. (Gaon, Poezias) |
|
Siervos vozos fuitesh por tierras ajenas (Gaon, Poezias) |
|
formo sielos, tierra, sin tener ayudo (Gaon, Poezias) |
|
i fue en la tierra turva i kevranto. (Gaon, Poezias) |
|
El es ke dirije esta tierra sierto (Gaon, Poezias) |
|
por seer dichozo torna en su tierra (Gaon, Poezias) |
|
i asta la tierra trema i resona. (Gaon, Poezias) |
|
i asta la tierra trema i resona. (Gaon, Poezias) |
|
i murio la reina dela Tierra Santa. (Gaon, Poezias) |
|
Por dientro, la indjustisia reina en tu tierra, (Papo, Navot) |
|
kontra el divino Odises, fina ke yego a su tierra. (Odisea) |
|
De echarmos de la tierra segun izo del puevlo pagano. (La segunda Ester, 1911) |
|
Ke se depedrieron de la tierra porke eran nuestros enemigos, (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2880 |
tigresa f. |
נמרת פסים, נקבת הטיגריס |
|
O tirana! O kulevra mala! Tigresa feros! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4628 |
tinaja f. |
כד, לגין, כד גדול למים |
|
Me rezvali en la laja en boltando la tinaja (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5367 |
tinievla/s f./f. pl. |
חשיכה, חושך, אפילה; קדרות, אבל, עצב עמוק; כנוי לאדם קודר |
|
el paiz esta yena de eshpiones, el keda ainda en las |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1983 |
tino (2) m. |
תשומת לב, שימת לב, מודעות, זהירות, שקידה; דעת, שכל; זכרון |
|
Eyos oy kombaten adientro mi tino (Gaon, Poezias) |
|
' Estas palavras de fuego me tomaron el tino, (Papo, Navot) |
|
Estas tantas bondades de Dios me toman el tino; (Papo, Navot) |
|
porke l'avia venido al tino el novle Egistos, (Odisea) |
|
Komo del tino me puede salir el divino Odises (Odisea) |
|
puedes tiranizar a la bivda al meskino / al triste i abatido, kitarles el |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2883 |
tiranía f. |
עריצות, רודנות |
|
terrivle reinado amasado kon tirania! (Papo, Navot) |
|
Djemidos de munchas viktimas de la tirania, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5577 |
tiranizar v. |
רדה |
|
puedes |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2885 |
tirano m. |
עריץ, רודן, טירן |
|
O tirana! O kulevra mala! Tigresa feros! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5368 |
tirar v. |
ירה, קלע; זרק, השליך; הדפיס, הדפיס מהדורה; לקח, משך, קיבל |
|
el posto de observasion enemigo me avia visto i azia |
|
eyos |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5370 |
tiro m. |
יריה, כדור; קול נפץ, קול יריה; ''פצצה'' - ידיעה מרעישה; אסון; פחד ממכת גורל; תותח |
|
el posto de observasion enemigo me avia visto i azia tirar los |
|
yo alkansi a tomar siertos pozes, kuando okupado en mi lavoro, kolpos de |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1985 |
tizón m. |
גחלת, אוד; כינוי לאדם מזיק ודוחה |
|
ditas oras me parese ser tornado de tizones (Gaon, Poezias) |
|
Piedrisko de brazas, luvia de tizones (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3952 |
todo adj. & adv. |
כל- |
|
Ke me valen todos los karneros ke me desho mi padre? (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2886 |
tolerante adj. |
סובלני, טולרנטי |
|
Devini tolerante delantre de este kanez? (Papo, Navot) |
|
Yo sufri la insolensia, devini tolerante, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1987 |
tolerar v. |
התייחס בסובלנות, גילה סובלנות, סבל |
|
la verdad konkreta ere tolerada (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2888 |
tomar v. |
לקח, נטל; תפס; לקח אשה/לקחה בעל - התחתן/נה; קיבל; קנה |
|
En lugar de tomar enshemplo de sus malos gios, (Papo, Navot) |
|
' Estas palavras de fuego me tomaron el tino, (Papo, Navot) |
|
ke el no mate al ombre, i a su mujer ke no tome: (Odisea) |
|
Si me dara esto Zeus, kon grande plazer vo tomarlo. (Odisea) |
|
Agora la reina ke tomo de la Boemia su maestad (La segunda Ester, 1911) |
|
Ansi, seguramente, arrivara su torno, De le tomar la vida, de la echar al forno. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4629 |
tomarse v. refl. |
החשיב עצמו; לקח לעצמו; נתפס; נישאו |
|
Kon su marido se toma, no lo desha ni ke koma (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4299 |
top (t.) m. & adj. |
כדור, כדור בד, כדור נייר; גליל/חבילה (של בד/של חוטים); גוּלה; פגז; חידוד לא מוצלח; מגושם |
|
Sin pensar echash topes de oka? (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1988 |
topar v. |
מצא, גילה, מצא שוב |
|
esta sonyadera topara abrigo. (Gaon, Poezias) |
|
Yo no topo komo eksprimir mi rekonosensia. (Papo, Navot) |
|
ke te topi prima vez sin tu noble kompanyia (Papo, Navot) |
|
Ma non un solo punto, le sale de sus mientes, ke muerte temeroza toparon sus parientes. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
las novedades non las |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1989 |
toparse v. |
נמצא (להמצא), מצא עצמו, נתקל ב-, נוכח |
|
De fatiga akorado las noches ke yo me topo (Gaon, Poezias) |
|
Kuando los dos se toparon adientro de la kaza alta, (Odisea) |
|
Ah!... Yo me topo valorozo oy, si! valorozo... (Rinio, 1906) |
|
en el lugar ke yo me topo siempre su suvenir esta serka de mi... (Rinio, 1906) |
|
I yo, yo no se en ke mundo me topo; yo esto borracho, (Rinio, 1906) |
|
Puede ser ke la reina se topara plaziente (La segunda Ester, 1911) |
|
Agora se topava a la prizion, atado, sin ojos, sin kaveyos, firido, umiliado. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
entre nozotros |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4630 |
torá (ebr.) f. |
תורה |
|
Verdad: minag Israel Tora; ma segun es la ora, en ora de azer por el Dio mizmo un din balda djudio. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3681 |
torcha/torcho f./m. |
לפיד, אבוקה, פנס |
|
Torchas flamantes portando, se iya kon el Evrikleya, (Odisea) |
|
i eya es ke portava las torchas; i mas lo amava (Odisea) |
|
Ke dos, dos por sus kodas las tuvo el atado, i torcha asendida en eyas afinkado; ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2892 |
tormentar v. |
הכאיב, עינה, ייסר, לחץ, הטריד, רדף, הציק ל- |
|
i tormentarte siempre kon sus viziones orrivles, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1990 |
tornar v. |
סובב, סבב, הפך, פנה, השתנה; חזר; החזיר |
|
Akumpliendo mi ovligo tornare ami olgansa (Gaon, Poezias) |
|
Su kolcha estira torna kon repozo (Gaon, Poezias) |
|
por seer dichozo torna en su tierra (Gaon, Poezias) |
|
renova el kuerpo torna kada dia. (Gaon, Poezias) |
|
el rav alos mosos torna enkomenda (Gaon, Poezias) |
|
El kanez palido torna komo antes (Gaon, Poezias) |
|
tornar ala Tierra Santa i Bendicha. (Gaon, Poezias) |
|
Ma si un dia anel lo verian tornar a Itaka, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3684 |
torno m. |
סיבוב, סיור, הקפה; כננת, אבניים (קדר); מחרטה; תור; טריק |
|
en su morada a su torno, gastando de vuestra moneda. (Odisea) |
|
Ansi, seguramente, arrivara su torno, De le tomar la vida, de la echar al forno. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2893 |
torpe n. & adj. |
טיפש, אויל, חסר דעת, קשה הבנה, שוטה, מטומטם; מגושם, כבד תנועה, חסר כשרון, בעל ידיים שמאליות, נרפה |
|
I a ti torpe Ah'av, aleshado de lo bueno, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5168 |
torpedad f. |
קשי הבנה, טפשות, אטימות שכל; מעשה סכלות, מעשה של טמטום מוח |
|
Torpedad, lokura / hazindad sin kura / prizion sin mankura / desplazer del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1997 |
torre f. |
מגדל, צריח |
|
Por las sferas el me gia sovre torres enkaladas (Gaon, Poezias) |
|
ma derroka torres sovre los berbantes (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
1999 |
torsido adj. |
מפותל, מעוקם, עקמומי, פתלתול, שזור, מושזר |
|
torsidos, palidos, i deskalavrados (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2000 |
torva f. |
סופת שלגים; אימה, פחד, חרדה, בעתה |
|
Osman: El muhamedano no konose torva (Gaon, Poezias) |
|
i fue en la tierra turva i kevranto. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2002 |
traer v. |
הביא, לקח איתו, הוליך; גרם |
|
un livro pezgado en su mano trae (Gaon, Poezias) |
|
siempre sus istoria - me trae konsuelo. (Gaon, Poezias) |
|
Eya es traida kon delikadeza (Gaon, Poezias) |
|
i perkuro de salvarse i a kaza trayer sus kompanyos. (Odisea) |
|
Yo so vuestro marido ke siempre vo akorrido por traer lo menesterozo; (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Les dize ke se vaygan, ke topen siete kuedras i presto ke las traygan. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2005 |
traerse v. refl. |
הביא על עצמו |
|
i de las muntanyas kayadez se traye (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2006 |
traido adj. |
מובא; מרופט, בלוי; אסופי |
|
Un vino se beve otro es traido (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5578 |
traishedor m. |
בוגד |
|
ladron, ipokrita, ingrato i |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5053 |
trajedia f. |
טרגדיה, דרמה; ארוע מעציב |
|
O es ke la esperansa ke va venir el dia, ke meterá un kavo a esta trajedia, ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2007 |
trankuelo adj. |
שָׁלֵו, שוקט, שקט |
|
Bruklof la judia trankuela resta (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2008 |
transformar v. |
חידש, שינה/החליף את הצורה |
|
transformar keria en sordo dezierto. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2009 |
transirse v. refl. |
מת |
|
sospirando ondo ora de transirse. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2010 |
trasar v. |
שרטט, רשם, התווה |
|
Por nuves kargadas la luna se trasa (Gaon, Poezias) |
|
sovre el kamino, k'Atena l'avia trasado, pensava. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3687 |
tratar v. |
התמקח, נשא ונתן; התייחס אל, עסק ב-, טיפל ב-; ניסה |
|
'Yo te saludo, ajeno! Seras bien tratado; i kuando (Odisea) |
|
Mas de ochenta ombres, mujeres, kriaturas, tratados komo perros, pasavan oras duras. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2011 |
travajar v. |
עבד, עמל; קיים יחסי מין |
|
me asento verguensozo travajar en la Ley Santa. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4301 |
travajo m. |
עבודה, עמל, יגיעה; יצירה |
|
por los fuertes travajos ke les dio kon tuvlas i barro. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2012 |
travar v. |
משך, הוציא, גרר, סחב, הוציא, משך (כסף), משך (בקסם); דמה ל-; סבל |
|
Travan sus kaveyos rezgunian su frente (Gaon, Poezias) |
|
i serka d'eyos travo i metio una meza lustrada. (Odisea) |
|
i de la sala salio, i la puerta travo por el mango (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2894 |
traversar (fr.) v. |
עבר, חצה |
|
Veo bien? Ah'av penseriozo traversa el ponte! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2895 |
travestido adj. |
לבוש בגדי המין הנגדי, מחופש |
|
Solo entravestido komo un vero espion, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2013 |
trazyerrar v. |
התעה, הטעה |
|
De chikez ke yo traziero i leo livros de sensia (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2014 |
tremblando (fr.) adj. |
רופף, רועד, רוטט |
|
Los ombres al templo korrieron tremando (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2015 |
tremblar (fr.) v. |
רעד, רטט, הבהב, התנועע, הזדעזע, חרד |
|
i asta la tierra trema i resona. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2016 |
trensa f. |
מקלעת, מחלפה, צמה |
|
Lugo la lavaron izieron su trensa (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4632 |
trespasar (port.) v. |
עבר, חצה לעבר השני; פילח, חילחל; חלף על פני, הקדים, עבר את, עלה על, הצטיין; אפה יתר על המידה; מת |
|
Una semana paso ke el ijo trespaso; I dize ke es mi pekado loke le tuvo arrivado! (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2017 |
trezoro (fr.) m. |
אוצר, מטמון; ''אוצר'' (שם חיבה) |
|
Ami me mostraron un grande trezoro (Gaon, Poezias) |
|
no meresio al trezoro por entrar otra persona. (Gaon, Poezias) |
|
i por su trezoro eskojo un dia (Gaon, Poezias) |
|
ke este par reinante, para inchir su trezoro, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2020 |
tribuna f. |
דוכן, תיבה, במה |
|
Oras son de miedo i en la tribuna (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2021 |
tribunal m. |
טריבונל, בית דין |
|
al tribunal firme se savra lo djusto (Gaon, Poezias) |
|
guadrame de la falsa testimoniansa / de akel ke pushado por la vengansa / va delantre el |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3690 |
trigo m. |
תבואה, דגן, חיטה |
|
i servideras kanistros kon panes de trigo servian, (Odisea) |
|
Por los rikos ordenaron komer trigo ke guadraron; por los povres ombres todo modo de legumbres. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
El ke kemo sus kampos de trigo i olivares, por mezo de rapozas - sien i sinkuenta pares ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2897 |
trionfante adj. |
מנצח |
|
i perdi mi prestidjio de rey triumfante. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2022 |
tripa f. |
מעי; בטן, כרס |
|
nasido de tripa ken ke este sea (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2023 |
triste adj. |
עצוב, נוגה, עגום, קודר |
|
vengan i aklaren mis tristes penserios (Gaon, Poezias) |
|
yeno era igualmente i de tristes impresiones. (Gaon, Poezias) |
|
por bushkar el nido de su triste rasa. (Gaon, Poezias) |
|
kon tanta dezorden, triste i dezmelenada? (Papo, Navot) |
|
Gritos de donzeyas tristes ke razgaron sus velos, (Papo, Navot) |
|
visto ke entre los novios estava asentado muy triste, (Odisea) |
|
triste, ke siempre arazga mi buen korason en mi pecho, (Odisea) |
|
Los dias se suksiden, la vida es muy dura, su korason 'sta triste i yeno d'amargura. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
portefolio vazio non puedo apiadar segun kero / yo bivo |
|
puedes tiranizar a la bivda al meskino / al |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2900 |
tristeza f. |
עצבות, עצב, צער, יגון, תוגה |
|
ke kargan mi alma de una tristeza imensa! (Papo, Navot) |
|
porke i a mi me taksaron los diozes tristeza i males. (Odisea) |
|
porke mas d'otra mujer tengo inolvidavle tristeza; (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2026 |
trivo m. |
שבט, מטה |
|
a el lo adoran trivos kativados (Gaon, Poezias) |
|
Shimshon, ke los Daneos, la djente de su trivo, kontavan ke un andjel viniendo del Dio bivo, predisho a su madre, mujer ke no paria, k'en manko de un anyo un ijo teneria, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2027 |
trokamiento f. |
חילוף, התחלפות, שינוי, שינוי צורה, גלגול, תמורה, היפוך; חידוש, שינוי, מפנה, רפורמה; סילוף, זיוף |
|
todo falso i impuro todo loko trokamiento. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2028 |
trokar v. |
החליף, המיר, שינה, חידש; סילף, פגם |
|
pues la konvertieron trokaron sus panyos (Gaon, Poezias) |
|
ke vuestra kovdisia por las rikezas / |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5056 |
trokarse v. refl. |
השתנה, התחלף; החליף בגדים |
|
Ma kuando a Birkenau, el kampo de la muerte entro, d'un punto al otro, se le troko la suerte. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2029 |
trompeta f. |
חצוצרה; שופר |
|
tambien las trompetas tanyan i pregonen (Gaon, Poezias) |
|
A nuestra trompeta venga el fonsado (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2031 |
tronko m. |
גזע |
|
kon tronkos aberlantados resakados de tu lira. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2032 |
trublado adj. |
עכור, דלוח; מסוחרר, סובל מסחרחורת; נבוך, מבולבל; מעורפל |
|
despues el replika kon alma trublada: (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2901 |
trueno m. |
רעם |
|
i kon una boz de trueno grito: ''Tembla malino! (Papo, Navot) |
|
kijera el Alto machukarte kon su trueno (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5374 |
trupa (fr.) f. |
קבוצה, להקה, חבורה; גדוד |
|
muestras |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2033 |
truviado adj. |
דואג, נטרד |
|
ke el pensamiento truviado aklara (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2034 |
truviarse v. refl. |
נבוך, התבלבל, איבד את בטחונו, דאג |
|
ma oy konosi el yerro pues truviarse mi konsensia. (Gaon, Poezias) |
|
stando, no se truvie de sus tumulto i piedra la gana (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5057 |
tuerserse v. refl. |
התעוות (גם מוסרית) |
|
Se le tuersio la spalda de tanto esforsarse, de lenya la estanyan, si oza apozarse. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2903 |
tuertedad/tuerteldad f. |
עקמומיות, עקלקלות, עיוות; עיוות דין |
|
En tu pais sangretado duerme la tuertaldad, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3696 |
tumulto m. |
רעש, שאון, מהומה |
|
mos gozaremos agora komiendo, sin azer tumulto, (Odisea) |
|
stando, no se truvie de sus tumulto i piedra la gana (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3698 |
tumultuozo adj. |
רועש, מקים מהומות |
|
fija de Forkis, ke sovre la tumultuoza mar reina, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3699 |
turavle adj. |
חסון, חזק, יציב, חסין, מאריך ימים, קבוע, בר קיימא |
|
d'oro, turavles, ke sovre la likida mar i la tierra (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4302 |
tuvla (t.) f. |
לבֵנה |
|
por los fuertes travajos ke les dio kon tuvlas i barro. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2035 |
ultimamente adv. |
לאחרונה |
|
ma ultimamente danyo su kamino (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3700 |
último adj. |
אחרון, קיצוני; סופי, מוחלט |
|
ke es el último de los Ahayos kon mayas de kovre (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3701 |
umbral m. |
סף, מפתן |
|
serka el umbral del kortijo; la lansa de bronzo en su palma, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2036 |
umilde adj. |
ענו, צנוע |
|
Bruklof la umilde mostra seer kalma. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4855 |
umiliado adj. |
פגוע, נעלב |
|
Agora se topava a la prizion, atado, sin ojos, sin kaveyos, firido, umiliado. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2904 |
umiliar v. |
העליב, פגע, הקניט, השפיל, דיכא |
|
Maldiz mi vano poder! Desterame! Umiyame! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2037 |
umiliarse v. refl. |
השפיל עצמו, נכנע, התבזה |
|
vernan umiyarsen en Yerushalayim. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4856 |
umiliasión f. |
הטרדה, הרגזה, הקנטה, השפלה |
|
Viniendo a su kaza: ''Ermana'', le disheron, ''los aktos de Shimshon, ya lo saves, mos trusheron, umiliasion, verguensa. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3702 |
umo m. |
עשן |
|
ver de su tierra alsarse el fumo, aun ke de londje, (Odisea) |
|
I sin kedar un punto, de kuatro chemineas, suvia al sielo fumo i flamas kon sinteas. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4634 |
un/una adj. |
תווית מסתמת; אחד/אחת |
|
Ke vos diga una: parese ke vos izites a la una kon el vezino de alado, ke i el es un atavanado. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3703 |
undido adj. |
טבוע, שקוע; מוטבע |
|
se estiro en su kama ayi, en pensadas undido. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4303 |
undir v. |
הטביע, טיבע |
|
i undio los mitsriyim en la agua komo la piedra. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2038 |
unidad/unitá f. |
אחדות, תמימות דעים; יחידת מידה |
|
unidad aprendan de el las nasiones. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4304 |
unión f. |
איגוד, איגוד מקצועי, אגודה, התאגדות, איחוד, התאחדות; אחדות, הרמוניה, התחברות |
|
La union i la konkordia de todas komunidades. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5583 |
universo m. |
תבל, יקום, עולם |
|
O Kreador! Dio santo i poderozo / kreates un mundo grande i ermozo / sielo i tierra todo inmenso / nada non manka en tu |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2039 |
uno/una num. |
אחד/אחת |
|
Adonay es uno i su nombre uno. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2040 |
untado adj. |
משוח; שקיבל שוחד (ש''מרחו'' את ידו) |
|
Ma aparesiendo nuestro rey untado (Gaon, Poezias) |
|
Todos se ezmoven sentir al Untado (Gaon, Poezias) |
|
yo so la espoza de el rey untado. (Gaon, Poezias) |
|
Solo al Untado sere yo espoza (Gaon, Poezias) |
|
El untado lugo manda sus koreos (Gaon, Poezias) |
|
kantos al Untado yenos de dezeo. (Gaon, Poezias) |
|
solo al Untado espera ainda. (Gaon, Poezias) |
|
A el rey untado es eya espoza (Gaon, Poezias) |
|
kuando del Untado no tenesh respekto (Gaon, Poezias) |
|
venga el Untado en este sekundo. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3704 |
untar v. |
משח, סך, מרח; טבל, הרטיב, שרה |
|
para untarlas kon eya; ma akel de los diozes temiendo, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4537 |
urina f. |
שתן |
|
Ni kere otra koza ke kave en la mezuza; por buena melezina un poko de orina. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4540 |
urtí (t.) m. |
כיסוי |
|
Mirad i azed dikat ke no kedo urti ni makat (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2050 |
uzar v. |
היה רגיל, היה בעל הרגל; השתמש ב-; השמיש (עשה משומש); הרגיל |
|
segun se uzaron i ere su mania. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4305 |
uzarse v. refl. |
היה נהוג; התרגל, רכש הרגל, הרגיל עצמו |
|
Estos djudios se uzaron solo kon taanit i orasion (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4635 |
uzo (gr.) m. |
יי''ש יווני |
|
De nuestros padres vimos, en sus uzos kaminimos. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Dezilde al puevlo djudio: na la pura Ley del Dio, no mesklada de tantos uzos, kometiendo abuzos. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2051 |
uzurpar v. |
תפס שלא כדין, הסיג גבול, עשק, חמס |
|
dez ke uzurpado vos fue el suelo - (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3956 |
vagarozamente adv. |
לאט, באיטיות |
|
Esta fuente ke sintio munchas vezes mis suspiros korre dulsemente i vagarozamente, (Rinio, 1906) |
|
De mas nos mandas la blanka nieve ke vagarozamente / kae de los sielos kantando silensiozamente / komo la mirada de una madre serka la kuna / kuando durme su kriatura kontandole de luna (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5059 |
vagón m. |
קרון |
|
Sesh dias i sesh noches, stuvieron enserrados, adientro de vagones, eskuros i siyados. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5169 |
vakante adj. |
פנוי |
|
Yerno vakante / esfuegro sekante / su bien al enkante / dezgrasia del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3705 |
valer v. |
היה שווה, עלה; היה יעיל, היה בעל תועלת |
|
seguramente valia k'el ombre akel se muriera; (Odisea) |
|
Ke me vale todos estos kampos de mi padre ke me kedaran a mi por eredad, (Rinio, 1906) |
|
Ke me valen todos los karneros ke me desho mi padre? (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3706 |
valor m. |
ערך, שווי; תוקף של תעודה; בבנקאות: יום ערך; גבורה |
|
skoje un lindo, i uno de mizma valor vo a darte.'' (Odisea) |
|
ladron, ipokrita, ingrato i traishedor / andjel de aparensia, satan de korason / esto loke en este sieklo tiene |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3959 |
valorozo adj. |
בעל ערך, יקר; אמיץ, גיבור |
|
Ah!... Yo me topo valorozo oy, si! valorozo... (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3960 |
valutozo/valudozo adj. |
בעל ערך, יקר |
|
Yo no tengo en el mundo ninguna koza mas valutoza ke el amor de mi amante. (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5585 |
vanitozo adj. |
יהיר, גאה, גאוותן, פוחז |
|
puedes tiranizar a la bivda al meskino / al triste i abatido, kitarles el tino? / el ser |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2905 |
vano adj. |
ריק, ריקא, איש ריק ונבוב, יהיר, רברבן, שחצן; טפל, של שוא/הבל/סרק |
|
En ken? - En Baal! un Dio vano de palo i piedra, (Papo, Navot) |
|
me akayi, me kontenti kon su repuesta vana, (Papo, Navot) |
|
Maldiz mi vano poder! Desterame! Umiyame! (Papo, Navot) |
|
de la virtud el ombre pedrio la memoria / de la santedad non kedo ke la estoria / la fey la karedad son una |
|
las mizerias i las desgrasias me azen suspirar / las lamentasiones i los djemidos me azen yorar / ma en |
|
portefolio |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3707 |
vario adj. |
שונה, מגוון, רבגוני |
|
de varias karnes, i kopos de oro pozo a sus lado; (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2052 |
varón m. |
גבר, בן אדם, אדם, איש, אדון |
|
vieron de el sielo kayer los varones (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2053 |
vasto adj. |
רחב, נרחב, רחב ידיים |
|
Mi vasto palasio me es ami karga (Gaon, Poezias) |
|
d'agua en las vastas mares, en manos de ombres salvajes, (Odisea) |
|
en el kortijo ermozo, en sitio kon vista muy vasta, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3961 |
vaye m. |
עמק, בקעה |
|
Los chikos vayes entornados de pinyaskos i de yervas forman un lugar de resfolgo i repozo (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2054 |
vaziar v. |
שפך, הגיר, הערה; יצק; רוקן, הריק |
|
vazian asus bokas kon apresuransa (Gaon, Poezias) |
|
Tambien en nuestras moradas pasan estas bavajadas: kon los echos dela fiesta nos vazian la testa. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Ke modo kon endjenios, el ombre apanyaron, los ojos le vaziaron i lo enkarselaron. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3710 |
vedar v. |
חדל, הפסיק; התחמק מ-, השתמט מ-, נמנע מ-; אסר, מנע |
|
se los komieron, i el les vedo el dia del retorno. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3962 |
vedre adj. |
ירוק; לא בשל, בוסרי; טירון; טיפש, חסר דעה והשכלה; שפניו הוריקו |
|
los kampos estan vestidos de sus mantos vedres i kolorados, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2087 |
vedrolí adj. |
ירקרק, נוטה לירוק |
|
empesavan ser mis venas verdolientes i yeladas. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2055 |
vedrugo m. |
נצר; שרביט; פרגול, רצועה, גיד של שור לשימוש כשוט; טבעת; חבּוּרה; שוחט בהמות; רוצח, תליין |
|
Verdugos eternos asombrantes flama (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2056 |
vejés/vejez f. |
זיקנה |
|
Yo ninyo delas vejezes veo tu sos ken me gia (Gaon, Poezias) |
|
Supi prima vez en mi vida respektar la vejes? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5375 |
vela f. |
מפרש; וילון, מסך, מחיצה; שבשבת, דגל, נס; אדם הפכפך; שמירה (מת/יולדת), ליל שימורים; נר |
|
la shena reprezenta un buro militar, dos eskritorios, uno enfrente del otro, serka la puerta de una chika ventana ? la |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2057 |
velar v. |
היה ער, שמר כל הלילה, עמד על המשמר, השגיח על מישהו; ציעף, כיסה בצעיף |
|
ma oy las nasiones velan vuestros kavos (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2909 |
velo m. |
צעיף, רדיד, רעלה, הינומה, לוט (הסיר את הלוט) |
|
Gritos de donzeyas tristes ke razgaron sus velos, (Papo, Navot) |
|
un velo resplandesiente tuviendo delantre sus karas; (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2058 |
veluntad f. |
רצון |
|
la veluntad puede prender su olgansa (Gaon, Poezias) |
|
Verguensa por un rey ke governa kon su voluntad! (Papo, Navot) |
|
No, yo governo siempre kon mi veluntad de fierro, (Papo, Navot) |
|
star kontra la veluntad de todos los diozes imortales.'' (Odisea) |
|
de Femios, ke kontra su veluntad el tanyia a los novios. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2062 |
vena f. |
וריד, עורק (של שיש, עץ); רובד; מצב רוח, שגעון חולף |
|
i entre las venas es su movimiento - (Gaon, Poezias) |
|
Ken las noches viene mis venas sakude (Gaon, Poezias) |
|
empesavan ser mis venas verdolientes i yeladas. (Gaon, Poezias) |
|
dientro las venas es su influensa (Gaon, Poezias) |
|
yo tembli, i mi sangre se enkuajo en mis venas. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2066 |
vender v. |
מכר |
|
vender no lo viene a el enemigo - (Gaon, Poezias) |
|
'No vendo eredad de mi padre''. O ke repuesta! (Papo, Navot) |
|
El patron refuzo de vendermela kon buen presio, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2067 |
vendido adj. |
מכור, מסור, נכנע, צייתן |
|
Esklava devino i sierva vendida - (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5589 |
veneno m. |
רעל, ארס |
|
guadrame del menterozo del falsador / komo de akel kulevro entosegador / ke el |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2068 |
venerado adj. |
מכובד, נשוא פנים, נערץ |
|
Me akodro yo su djura, sus ordenes venerados (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2069 |
venerar v. |
העריץ, כיבד, הוקיר; עבד את ה' |
|
Ke Dio se venere sin ninguna preva (Gaon, Poezias) |
|
Venerar se deven vuestras provezias (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2071 |
vengansa f. |
נקמה, פעולת גמול |
|
seran esforsadas dias de vengansa. (Gaon, Poezias) |
|
Ke vengansa me digas barbara! ke plan infernal (Papo, Navot) |
|
i iria ver ansi la vengansa del Dio bendicho. (Papo, Navot) |
|
si Zeus va permeter, ke se agan aktos de vengansa; (Odisea) |
|
I ke a los enemigos les azia vengansas i manzias. (La segunda Ester, 1911) |
|
Riir kon despecho / paras non en pecho / ofisial sin echo / vengansa del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
guadrame de la falsa testimoniansa / de akel ke pushado por la |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3715 |
vengar v. |
נקם |
|
porke Orestes se va a vengar por el fijo de Atres, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2072 |
vengarse v. refl. |
התנקם |
|
podia vengarse i sin el inferno. (Gaon, Poezias) |
|
No! La bushko solo para vengarme por tu nombre. (Papo, Navot) |
|
si el atras va tornar i si va o no va a vengarse, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4307 |
venidero adj. |
הקרוב, הבא |
|
La semana venidera ke es tamien dia de su enkoronamiento. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2073 |
venir v. |
בא, הגיע; התאים; היה לה מחזור |
|
Muchachos se moven, yendo i viniendo (Gaon, Poezias) |
|
Otra vez el se sakude i por sferas venir suve (Gaon, Poezias) |
|
i el rosio [no] viene kaentar mas tus praderas. (Papo, Navot) |
|
ke el atras va venir. Ya se hue el dia de su retorno! (Odisea) |
|
No sea ke esta maldicha de Katerina no lo esta deshando venir, (Rinio, 1906) |
|
O es ke la esperansa ke va venir el dia, ke meterá un kavo a esta trajedia, ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2075 |
venirse v. refl. |
הגיע; טרף חלבון עד שעשהו סמיך |
|
i ansi se viene terminar la fiesta. (Gaon, Poezias) |
|
dirijir se vienen para el konvento. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4308 |
venser v. |
ניצח, הכריע, גבר; ריסן, הבליג |
|
Si nozotros lo puedemos venser a poder de moneda (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4404 |
ventana f. |
חלון, צוהר |
|
El tambien se va raviando kon su mujer peleando ke en estando deskuvierta arenava ventana i puerta. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2077 |
vente num. |
עשרים |
|
antes vente anyos ke fuimos matados (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2078 |
ventura f. |
מזל, אושר; מציאת בעל |
|
sea por ventura i por alegria (Gaon, Poezias) |
|
kisas por ventura kisas por kastigo. (Gaon, Poezias) |
|
ke lucho oras enteras sin tener ventura. (Papo, Navot) |
|
yo te defendo de azer el mas chiko paso por destruir la ventura de tu mujer, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2080 |
venturozo adj. |
מאושר, בר מזל |
|
el es venturozo veer su grandeza (Gaon, Poezias) |
|
Ken fue venturozo salvar su kavesa (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2082 |
ver v. |
ראה, הסתכל; בחן, שפט, העריך |
|
Prevas ke mi puevlo vieron sus katares (Gaon, Poezias) |
|
En mi esfuenyo yo no veo ke su dulse figura, (Rinio, 1906) |
|
este andjel ke kuando la veo todas mis fuersas se abaten, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3718 |
verdad f. |
אמת |
|
si en verdad esto es k'a los diozes bendichos les plaze, (Odisea) |
|
Mostrad loke es verdad, bushkad siempre la buendad. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Invierno, sezon indjustamente aborresida / sos mi amiga, porke debasho tu kara palida / ay ermozuras komo las ke en suenyo pasan / figuras, vistas, tanto lindas ke plasan la realidad / ma son mas puras ke la verdad (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2084 |
verdadero adj. |
אמיתי, נכון, נאמן, כן, מקורי, ממשי |
|
se krio al sielo su fey verdadera. (Gaon, Poezias) |
|
este es seguro el Dio verdadero (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2086 |
verdjel m. |
בוסתן, גינה; גן יפה המרחיב את הלב; אדם המביא שמחה ומצב רוח טוב; אדם קודר ועגמומי |
|
Al verdjel eterno afin delos dias (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2088 |
verga f. |
מטה, שבט, שרביט, מקל, מוט, מקל הליכה, מקל להורדת פירות |
|
Harvaron kanezes kon virgas de fierro, (Gaon, Poezias) |
|
kualo vezes akontese - ma son virgas de demones. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2920 |
verguensa f. |
בושה, בושת, בושת פנים, חרפה, כלימה, בזיון; ביישנות, צניעות; האברים האינטימיים בגוף |
|
Verguensa por un rey ke governa kon su voluntad! (Papo, Navot) |
|
Si, es la ravia, el despecho i la verguensa (Papo, Navot) |
|
Yo sinti la verguensa pintarse sovre mi frente, (Papo, Navot) |
|
La djente van a dezir ke Lefteri tiene dos kriaturas i ke es verguensa lo ke esto aziendo... (Rinio, 1906) |
|
Viniendo a su kaza: ''Ermana'', le disheron, ''los aktos de Shimshon, ya lo saves, mos trusheron, umiliasion, verguensa. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2090 |
verguensozo adj. |
ביישן, בוש, נכלם, מבוייש; מביש |
|
me asento verguensozo travajar en la Ley Santa. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2923 |
verguensozamente |
בצורה מבישה, באופן מביש |
|
Imitas verguensozamente Avimeleh i Par'o, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2091 |
vero adj. |
אמיתי, נכון, מקורי, נאמן |
|
dizen en sus livros ke esto es vero (Gaon, Poezias) |
|
Tu eres kerida nuestra ija vera (Gaon, Poezias) |
|
komo es tu nombre, tu famiya vera (Gaon, Poezias) |
|
ke solo Muhamed fue vero profeta. (Gaon, Poezias) |
|
Solo entravestido komo un vero espion, (Papo, Navot) |
|
i sus orasiones sean al Dio vero ofresidas. (Papo, Navot) |
|
Ke nuestros veros savios pronunsiaron kon sus lavios: (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
el |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2095 |
versar (fr.) v. |
הפקיד (כסף); יצק |
|
de pasharos ke reluchan por versar sus salmo antes. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2096 |
verse v. refl. |
ראה עצמו, נראה, השתקף; התראה |
|
alguno djimiendo inda desha verse (Gaon, Poezias) |
|
apenas es noche no se ve mas alma (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2098 |
verso (it.) prep. |
אל, לעבר, לקראת, כלפי, לעומת, נגד, בערך |
|
ser verso Medina siempre se enkorva (Gaon, Poezias) |
|
pues verso Muhamed su duva sekreta. (Gaon, Poezias) |
|
i verso las otras mucho mas promete (Gaon, Poezias) |
|
|
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2101 |
verter v. |
שפך, הריק, יצק, הגיר, הערה |
|
viertira su sanya sovre el kulpozo. (Gaon, Poezias) |
|
i pregoneros enriva sus manos agua les vertian, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2102 |
verterse v. refl. |
נשפך |
|
rabi Meir kae su sangre se vierte (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5592 |
vertud f. |
מעלה; טוהר מידות, יושר, מוסריות, יושרה |
|
de la |
|
ke vuestra kovdisia por las rikezas / trokaron estos visios en |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3968 |
vestido adj. |
לָבוּש |
|
los kampos estan vestidos de sus mantos vedres i kolorados, (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2103 |
vestido m. |
בגד, לבוש, מלבוש, חליפה; שמלה; מעיל לספר תורה |
|
razgan su vestido - yorando bramando (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3720 |
vestimienta/vestimiento f./m. |
לבוש, הלבשה, ביגוד |
|
ke de ser rikos i yenos estar d'oro i vestimienta. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5061 |
vestir v. |
הלביש; נהג ללבוש |
|
Kon seda la vistian, yevava djoyas d'oro, la alondjavan siempre de males i de yoro. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
Nombre gastado / kaer de su stado / vestir emprestado / es flama del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2104 |
vestirse v. refl. |
התלבש, לבש |
|
se viste i kome siempre a artura. (Gaon, Poezias) |
|
Vistete agora presto ke los ministros vienen a la lokanda. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2105 |
vez f. |
פעם |
|
Vezes akontese ke eya durmiendo (Gaon, Poezias) |
|
vezes se ensanya i repuesta tiene (Gaon, Poezias) |
|
En vezes a la kama, djuzgando su estado, al avenir medita, i a lo sentensiado. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3974 |
vezino m. |
שכן |
|
Es dezgrasia! Somos tambien vizinos, i esta mizeravle ve kuando salgo i kuando entro. (Rinio, 1906) |
|
A la vezina kale ver, ke eya kon su saver al marido i su ijo te los kito al kortijo. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Ke vos diga una: parese ke vos izites a la una kon el vezino de alado, ke i el es un atavanado. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Vizino borozo / haver mentirozo / amigo selozo / enfastio del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
guadrame de akel |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3969 |
viajador/dera n. |
נוסע |
|
El viajador kansado kontempla las blankas palombas ke vienen a banyarsen... (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2107 |
vid f. |
גפן |
|
basho de sus vides i de su igera. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2108 |
vida f. |
חיים, קיום |
|
i no vo a otro konsekrar mi vida. (Gaon, Poezias) |
|
antes se amate la luz de mi vida (Gaon, Poezias) |
|
sea en la vida o pues de la muerte. (Gaon, Poezias) |
|
Yena es de vida la sivdad Livorno (Gaon, Poezias) |
|
Yo vo korrer a salvarlo al presio de mi vida ...! (Papo, Navot) |
|
Si tienes korason, salva mi vida i mi onor! (Papo, Navot) |
|
Mi vida no es mia es suya; mi alma es para el. (Rinio, 1906) |
|
Por el otro lugar el korason me grita: Tu sos mansevo, la vida es la vida, (Rinio, 1906) |
|
La azera mas fuerte i muy mas dechidida, de garrear la gerra i a kedar en vida? ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
Los dias se suksiden, la vida es muy dura, su korason 'sta triste i yeno d'amargura. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2112 |
vidro m. |
זכוכית, זגוגית |
|
un tablo de vidro luzio espejante. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2113 |
viejo m. & adj. |
זקן, בא בימים; ישן, ישן נושן, עתיק; בלה, משומש |
|
Avagar de sus kostias saka pues su vieja lira (Gaon, Poezias) |
|
Un viejo ainda ven orasionando (Gaon, Poezias) |
|
De otra parte tengo un padre viejo ke es bivdo, (Rinio, 1906) |
|
destorvar los dias de alkavo de tu viejo padre. (Rinio, 1906) |
|
De Rikita ke non tiene piadad de viejo ni de kriatura? (La segunda Ester, 1911) |
|
Tomad un poko konsejo de este ombre viejo, seash un buen djudio i seed kerido del Dio; (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
Vieja kon mesta / holera i pesta / mujer mal onesta / punision del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2115 |
viento m. |
רוח |
|
Osman: Soplaron los vientos del Sahara santo (Gaon, Poezias) |
|
sakrifisiar a los diavlos o segir el viento. (Papo, Navot) |
|
yevado en el aire sovre las alas del viento. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2116 |
vijitar v. |
ביקר |
|
Djente de Livorno vienen vijitarlo (Gaon, Poezias) |
|
Osman: Vijitar Medina ken bivo merese (Gaon, Poezias) |
|
siempre en fiestas mos veremos i mos vijitaremos (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2930 |
víktima f. |
קרבן |
|
te prezenti mi korason, viktima la mas tierna, (Papo, Navot) |
|
Djemidos de munchas viktimas de la tirania, (Papo, Navot) |
|
el ke formo vuestra oreja i la mia / non oira los gritos del prove, del meskino / enfin de las |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4312 |
viktoriozo adj. |
מנצח, עטור נצחון |
|
I porke non abandono su relidjion es viktoriozo en kada kombate i gerra. (La segunda Ester, 1911) |
|
Shimshon, esta en prezio en sus sivdad, i eyos, fideles sivdadinos i buenos Pelishteos, se konsentian fuertes, en alto, viktoriozos, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2932 |
vil adj. |
שפל, נבזה, נבל, נקלה |
|
Puevlo vil, abandono su kulto a Adonay! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2118 |
vino m. |
יין |
|
Un vino se beve otro es traido (Gaon, Poezias) |
|
invitar el vino asus kompanieros (Gaon, Poezias) |
|
unos, en anforas, vino kon agua stavan meleskando, (Odisea) |
|
i los enchia kon vino un moso, ke iya-venia. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2933 |
vinya f. |
גפן, כרם |
|
Un malo kanez ke una ermoza vinya tiene, (Papo, Navot) |
|
i se arrasta kon pena suviendo a su vinya fekonda. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2120 |
visio (1) m. |
עונג, תענוג, סיפוק |
|
Mi alma konsiente visio enkuvierto (Gaon, Poezias) |
|
Los visios mundiales son por un momento (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5596 |
visio (2) m. |
חיסרון, פגם, עיוות; פגם מוסרי, מידה רעה |
|
ke vuestra kovdisia por las rikezas / trokaron estos |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2122 |
vista f. |
ראיה, ראות, חוש הראיה; מראה, נוף; תחזית, פרספקטיבה; דעה, השקפה; ארון זכוכית; החלק הנראה לעין |
|
ala vista es solido pero kavza ataganto. (Gaon, Poezias) |
|
el baldo devista todas las setensias (Gaon, Poezias) |
|
Ke es esto? de ke spetaklo es mi vista ferida? (Papo, Navot) |
|
en el kortijo ermozo, en sitio kon vista muy vasta, (Odisea) |
|
Invierno, sezon indjustamente aborresida / sos mi amiga, porke debasho tu kara palida / ay ermozuras komo las ke en suenyo pasan / figuras, vistas, tanto lindas ke plasan la realidad / ma son mas puras ke la verdad (La Amerika, 1917) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3725 |
visto adj. |
שראוהו, נחשב כ- |
|
visto ke entre los novios estava asentado muy triste, (Odisea) |
|
visto ke es mucho bueno ke a un poeta oygamos, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3727 |
vizar v. |
כיוון, כיוון למטרה; נתן ויזה; אישר, חתם על |
|
en embiando a Ermes ke bien viza, matador d'Argos, (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2935 |
vizera f. |
מצחה, מצחיה |
|
abashates tu echa vizera sovre tu frente (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2124 |
vizión f. |
ראיה; חזיון, חזות; הזיה, חזיון תעתועים, סיוט, חזיון שוא, התגלות; נקודת מבט |
|
Entre sus viziones una noche kalma (Gaon, Poezias) |
|
Ken mas te se mostra entre las viziones (Gaon, Poezias) |
|
Yo mirando eksitado la vizion estremesiente (Gaon, Poezias) |
|
i tormentarte siempre kon sus viziones orrivles, (Papo, Navot) |
|
este espasio ke tu vites de las viziones. (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2938 |
voluntariamente adv. |
מרצון חופשי, מתוך בחירה, בהתנדבות |
|
i voluntariamente esklavo de Beliyaal! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4313 |
voluntario/volontario m. & adj. |
מתנדב; רצוני, ספונטני, מרצון חופשי |
|
de prezentarse onde el rey komo voluntaria. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2127 |
volver v. |
חזר, שב |
|
volve por preturas manka de olgansa (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2939 |
vosiferasión f. |
זעקה, צעקה, צריחה |
|
Roivan, inchian el aire de vosiferasion, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2128 |
vozotros/as pr. |
אתם/אתן; אתה/את בפניה של נימוס רב |
|
Siervos vozos fuitesh por tierras ajenas (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2940 |
yagar v. |
פצע |
|
se disputo tu prea i te yago el korason? (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4643 |
yamar v. |
קרא, קרא ל-, זימן, הזמין; נתן שם, קרא שם, כינה |
|
No se kere doktor yamar; ansi el ninyo se va kalmar, frios no le va tomar. (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2129 |
yanto m. |
בכי, התיפחות; קינה; התאוננות |
|
kansarla empesa un amargo yanto (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5597 |
yanura f. |
עמק, שפלה; שטיחות |
|
porke de los sielos non rondja sovre eyos / komo tambien en las sivdades de la |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5377 |
yave f. |
מפתח |
|
de afuera yo senti el sonido de aserradura de |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2941 |
yazer v. |
שכב, ישן; נח/שכן בקבר; רבץ |
|
Dezgrasiado pais onde yaze la barbaria! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2130 |
yegar v. |
הגיע, קרב; זכה ל-, הגיע ל- |
|
i bezar las Leyes kuando el se yega. (Gaon, Poezias) |
|
kontra el divino Odises, fina ke yego a su tierra. (Odisea) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2131 |
yelado m. |
אדם קר/מנוכר; גלידה |
|
empesavan ser mis venas verdolientes i yeladas. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2132 |
yelarse v. refl. |
התקרר, הצטנן; נקרש; איבד את ההתלהבות והחשק, התקרר רגשית |
|
sin pensar los vino yelar la ferida (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2133 |
yelo m. |
כפור, קרח |
|
me pensava son senteas en un mar preto de yelo. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2134 |
yeno adj. |
מלא, גדוש |
|
Yena es de vida la sivdad Livorno (Gaon, Poezias) |
|
De puevlo torvado yena es la plasa (Gaon, Poezias) |
|
kantos al Untado yenos de dezeo. (Gaon, Poezias) |
|
yenos de fatiga i de esperansa (Gaon, Poezias) |
|
yeno era igualmente i de tristes impresiones. (Gaon, Poezias) |
|
Detestavle Sedom nueva yena de sus orrores! (Papo, Navot) |
|
Alevanto un garson i aneyos servio platos yenos (Odisea) |
|
Mi korason esta yeno de amor por mi kerido Lefteri. (Rinio, 1906) |
|
Su puerpo, antes fino i yeno de supleza, parese komo muerto, kien save kuanto peza! ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
5174 |
yerno m. |
חתן |
|
Yerno vakante / esfuegro sekante / su bien al enkante / dezgrasia del Dio (La Epoka, Sal. 1900) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2139 |
yerro (1) m. |
שגיאה, טעות, משגה, שיבוש |
|
bushko perdonansa del Dio por su yerro (Gaon, Poezias) |
|
i alos kulpozos alimpia del yerro (Gaon, Poezias) |
|
ma oy konosi el yerro pues truviarse mi konsensia. (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
3976 |
yerva f. |
עשב, דשא; טחב |
|
Los chikos vayes entornados de pinyaskos i de yervas forman un lugar de resfolgo i repozo (Rinio, 1906) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4644 |
yeshivá (ebr.) f. |
ישיבה (מקום לימוד); ישיבה, הסבה |
|
Aki dezir todo no se va, siendo no es yeshiva; ma komo un amigo, por la verdad vos digo ke los savios kudiaron i todo bien aranjaron: (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2142 |
yevar/yevarse v./v. refl. |
לקח, נטל, נשא, הביא; ''סחב'', גנב, גזל; הוביל, הוליך, נהג, העביר; נשא; לבש; הכיל; סבל, התיסר |
|
kandiles pekenyos yevan en sus palmas (Gaon, Poezias) |
|
yevado en el aire sovre las alas del viento. (Papo, Navot) |
|
el desgrasiado, ke londje de sus kamaradas mal yeva (Odisea) |
|
a la sivdad, ma ke londje a los kampos sta males yevando, (Odisea) |
|
Un dia los almanes del nido l'arrankaron, kon su padre i madre al lager la yevaron. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2143 |
yorar v. |
בכה |
|
razgan su vestido - yorando bramando (Gaon, Poezias) |
|
yorar por ruvina de el santuvario. (Gaon, Poezias) |
|
I kaje kada noche estando a la kama, se kuvre la kavesa, los yora i esklama: ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2145 |
yoro m. |
בכי, נהי, הי |
|
rogando kon yoros i kon despasensia (Gaon, Poezias) |
|
De echarme a sus pies kon yoros i rogativa. (La segunda Ester, 1911) |
|
Kon seda la vistian, yevava djoyas d'oro, la alondjavan siempre de males i de yoro. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2944 |
yugo m. |
עול (על צואר בהמה), עבדות; חריצות, להיטות |
|
Sakudidvos del yugo de vuestros reyes impios! (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4645 |
yukrí/yukurí (t.) m. |
ארון קיר, ארון כלי מיטה |
|
Los pusos i los punyos yenos de reskunyos delos klavos ke enkontri enel armario i yukuri; (8 dias antes de Pesah, 1909) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2146 |
zafir/zafira m. |
ספיר |
|
Sovre lazos enreshados ezmeraldas i zafira (Gaon, Poezias) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
4315 |
zahú/zahud (ebr.) m. |
זכות; מצווה; חסד; כבוד, יוקרה; גמול |
|
Kon fuersa de mi Dio i zahut de nuestra ley. (La segunda Ester, 1911) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2147 |
zelo m. |
קנאה; להט |
|
sin zelo, sin sanya, ansi yo setensio (Gaon, Poezias) |
|
pues ranka espinos i kanta kon zelo. (Gaon, Poezias) |
|
En akeos tiempos empeso el zelo (Gaon, Poezias) |
|
O par odiozo! Si mi zelo via el Eterno, (Papo, Navot) |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2150 |
zelozo adj. |
מלא התלהבות ומרץ |
|
ma oras de jusgo nuestro Dio zelozo (Gaon, Poezias) |
|
somos unos dezgrasiados sotometidos a unos kuantos burokrates i una polisia mucho |
|
מפתח |
מפתח |
ערך |
פירוש |
|
número |
indeks |
entrada |
esplikasion |
|
2946 |
zíngano/zinganó (t.) m. |
צועני |
|
ke arastan por las kaes peor ke los zinganos, (Papo, Navot) |