חזרה לדף הראשי של מכון מעלה אדומים tornar a la pajina prinsipal
del Instituto
חזרה לדף הראשי של אוצר הלשון הספניולית tornar a la pajina prinsipal del Trezoro
הצגת הערך |
55420 ערך מספר
entrada numero 55420
azerse v. refl. |
נעשה, הפך ל-, היה ל-; העמיד פנים, עשה עצמו; הבשיל, השלים בישולו; מת |
azerse a la una |
להתאחד, להתמזג |
azerse de kaza |
להתחיל להרגיש בבית/ בן בית |
azerse de mil leyes |
להתעצבן ולכעוס |
azerse del Mordehay |
'לעשות עצמו מרדכי'' - להעמיד פני חרש |
azerse del bovo/del azno |
לתת לאחרים לשלם/לעשות את העבודה במקומך כשאתה מעמיד פנים כלא יודע |
azerse del loko i del bovo |
להעמיד פני שוטה |
azerse del muevo |
להעמיד פנים שאינו יודע על כך |
azerse del siego/de kosho/del mudo/del loko/del hazino |
להעמיד פנים כעיוור/פיסח/חרש/משוגע/חולה |
azerse grande |
לגדול, להתבגר |
azerse kon uno/todos |
להתרגל לחברת מישהו; להיות חברותי לכל |
azerse luvia |
(החל) לרדת גשם |
azerse maskara del mundo |
להפוך עצמו ללעג |
ke se aze! |
מה אפשר לעשות! |
la del Dio se aze! |
לא נורא, כך רצה אלוהים! |
los frutos se azen al sol |
הפירות מבשילים בשמש |
no azerse kon ninguno |
קשה לו להקים קשר עם אחרים |
no me se aze |
אינני מעז; לא הולך לי |
ya se izo de noche |
כבר ירד הלילה; זה מאוחר מדי |
פתגמים Refranes
Se aza del bovo i del loko |
El ke se aze vaftiz sin duvda es kademsiz |
El ke kiere azerse hazan i moel tiene ke esperar el mashiah o goel |
Kuando el marido se azi riko - la mujer se azi feya |
Nada non se azi sin ke venga la ora del Dio |
Amigos viejos, nunka se azen enimigos |
Adova paliko - se aze ermoziko |
Lo ke no se aze en la boda no se aze en ninguna ora |
Kon vida i salud todo se aze |
Komo viejo malo ke landres vo se aga |
A damla, a damla, si azi un lak |
Era lovo si izo moshka |
La sangre no se aza agua |
שירה קלאסית ודרמה Poezia klasika i Drama
Los sielos se izieron de kovre por tus maldades, (Papo, Navot) |
קופלאס Koplas
Bilbul grande se izo las kartas meldando, i komo el erizo se van detravando, (Zimrat 'ha-Arets, 1745) |
ספרות תורנית Literatura relijioza
siendo lo vendemos por esklavo, no es posivle ke se aga rey, (Meam Loez Bereshit) |
lo tuvieron tan fuerte kuanto el dia ke se izo el bezero. (Meam Loez Bereshit) |
Si esta aziendo muncho friyo i se esta dezrepozando es patur de estar en la Suka. (El Gid,1967) |
savresh ke dita megila es menester de azerse komo sefer tora ke sea eskrita kon tinta en gevil o kelaf i kon sirtut en las reglas i deshan un amud sin eskrivir (Meam Loez Ester, Izmir 1864) |
i ya |
שאלות ותשובות Responsa
i al djidio lo apretaron ke |
תנ"ך, משנה ומדרש Biblia, Mishna, Midrash
i el korason del puevlo se diritio i se izo komo agua (Biblia, Const. 1873) |
todo el ke non es, non siego i non kosho i non mudo i se aze komo uno de eyos non se muere de la vejes asta ke se aze komo uno de eyos ([Mishnayot], Seder Maamadot, Viena 1821) |
רומנים ועיתונות Novelas i Periodizmo
I ke le akontesio para ke el se aga ansi tan desformado? (Banyos de sangre, 1912) |
kunduchu se azea puro i mesklado kon agua. (La mujer sefardí de Bosna, 1931) |
Alegrate ke ya te vino paras para raki, no te estas pensando ke tenias 2 kriaturas de mantener i te |
i esta tresera no asemeja a las dos ke ya |
ספרות עממית Literatura popular
Ya me kazo yo kon vos si vos azesh todos djidios. (Blanka Flor) |
Por lo enkovrir del padre se izo de la hazina. (Blanka Flor) |
Kaminando, kaminando, alkanso asta'l pazar, ke en akeya sivdad se azia en dia de lunes. (Sipure Sefarad) |
Dale las keshas a Haim i dile, ke esta manera de djugos no se azen kon ijos de los amigos, (Sipure Sefarad) |
kuando se izo fiesta, asuvio ribi Meir a Yerusalayim i se fue a pozar en la kaza de ribi Yeuda el gizandon. (Kuentos de Yerushalayim, 1923) |
misyu Abenshoan, 200 levos no son pokas paras, ma para ke se aga el trato te daré otros 10 levos i ke se agan 210. (Sipure Sefarad) |
Ansina es, me dishe entre mi, agora veras de ke palo se aze la kuchara! (Sipure Sefarad) |
Para azerse el kef por entero, enkomendó ke le traygan un dulse de devá. (Sipure Sefarad) |
un djidio troko su leyi |