חזרה לדף הראשי של מכון מעלה אדומים                             tornar a la pajina prinsipal del Instituto

   חזרה לדף הראשי של אוצר הלשון הספניולית    tornar a la pajina prinsipal del Trezoro

 

 

 

 

אוצר הלשון הספניולית (לאדינו) לדורותיה – המילון המקיף ההיסטורי

חיפוש במילון

לפי סדר אלפביתי

 

 

Trezoro de la Lengua Djudeoespanyola (ladino)

 a traves de las Epokas - Diksionario amplio istoriko

Bushkida dentro del diksionario

Segun el orden alfabetiko

 

 

 

רשום שתי אותיות או יותר של התחלת הערך

Eskrivir dos letras o mas del empesijo de la palavra

 

ערכים ראשיים

Entradas prinsipales

תרגום אנגלי

פירוש

תעתיק עברי

ערך

מפתח

traduksión inglez

esplikasion

transkripsión ebrea

entrada

indeks

אפ'אראר ר' אפ'יראר

afarrar cf. aferrar

5430

ugly; blamed, outcast, improper, indecent

מכוער; מוקע, מגונה

אפ'יאדו

afeado adj.

5540

accuser, prosecutor

מאשים, קטיגור

אפ'יאדור

afeador m.

5550

uglify; to defame; reprimand harshly

כיער; הטיל דופי; נזף קשות

אפ'יאר

afear v.

5560

to become ugly; to blame oneself

התכער; האשים את עצמו

אפ'יארסי

afearse v. refl.

5570

troubled

מוטרד

אפ'ידינטאדו

afedentado adj.

5580

to trouble, to bother

הטריד, הטריח

אפ'ידינטאר

afedentar v.

5590

nuisance, inconvenience; trouble

טרדה, אי נעימות; צרה

אפ'ידינטו

afedento m.

5600

excuse me

סלח לי

אפ'ידירסין/אפ'ידיסין

afedersín/afedesín (t.) interj.

5610

to stink

הסריח, הצחין

אפ'ידיסיר

afedeser v.

5620

to begin to raise stench

התחיל להעלות צחנה

אפ'ידיסירסי

afedeserse v. refl.

5630

foul-smelling; loathsome, repulsive

מצחין; מאוס, מעורר גועל

אפ'ידיסידו

afedesido adj.

5640

to bore, to become a burden, to tire

שעמם, היה לטורח, עִייף

אפ'יאינטאר

afeentar v.

5645

to be bored, to be tired of, to become tired

השתעמם, נמאס לו, התעייף

אפ'יאינטארסי

afeentarse v. refl.

5647

trouble, worry, concern

צרה, דאגה

אפ'יאינטו

afeento m.

5648

to apply make up, to adorn, to embellish

איפר, פירכס, קישט

אפ'ייטאר

afeitar v.

5650

to apply make up on oneself, to adorn oneself, to embellish oneself

התאפר, התפרכס, הצטבע

אפ'ייטארסי

afeitarse v. refl.

5660

decoration, adornment; make up

קישוט, עיטור; איפור

אפ'ייטי

afeite m.

5670

affection, fondness, love

חיבה, אהבה

אפ'יקסייון

afeksión f.

5690

to like, to be fond of; likeable, liked

מחבב; חביב, אהוד

אפ'יקסייונאדו

afeksionado adj.

5700

to like, to be fond of, to love, to desire

חיבב, אהב, חשק

אפ'יקסייונאר

afeksionar v.

5710

to show affection for -

גילה חיבה ל-

אפ'יקסייונארסי

afeksionarse v. refl.

5720

affected, emotional, excited; sad; artificial; hurt, infected

מושפע, מרוגש, תוסס; נעצב; מעושה; פגוע, נגוע

אפ'יקטאדו

afektado adj.

5730

to influence; to sadden

השפיע; העציב, פגע ב-; נגע ללב; העמיד פנים

אפ'יקטאר

afektar v.

5740

to become angry; to be enthusiastic

התרגז; התלהב

אפ'יקטארסי

afektarse v. refl.

5750

pretending, hypocrisy

העמדת פנים, צביעות

אפ'יקטאסייון

afektasión f.

5760

shows affection; amiable, warm, emotional, cordial

מגלה חיבה; חביב, חם, רגשני, לבבי

אפ'יקטואוזו

afektuozo adj.

5770

becoming ugly, making ugly; accusation

התכערות, הכערה; האשמה

אפ'יאו

afeo m.

5780

affair, matter, incident; love affair

עניין, מאורע; פרשית אהבים

אפ'ירה

afera f.

5790

אפ'ירים! ר' אפ'ירון!

aferim! (t.) cf. aferún!

5800

אפ'ירמוזיאר ר' אפ'ירמוזיגואר

afermozear cf. afermoziguar

5810

אפ'ירמוזיארסי ר' אפ'ירמוזיגוארסי

afermozearse cf. afermoziguarse

5820

beautified, adorned

מיופה, מקושט

אפ'ירמוזיגואדו

afermoziguado adj.

5830

to beautify, to decorate, improve

ייפה, קישט, שיפר

אפ'ירמוזיגואר

afermoziguar v.

5840

to become beautiful, to beautify oneself

התייפה

אפ'ירמוזיגוארסי

afermoziguarse v. refl.

5850

to grasp, to hold, to catch

אחיזה, תפיסה

אפ'יראדה

aferrada f.

5860

occupied; consumed with love; infected with a disease

תפוס; נטרף מאהבה; שהודבק במחלה

אפ'יראדו

aferrado adj.

5870

catch, hold; comprehend; to arrive

תפס, אחז, החזיק; תפס (שכלית), הבין; הגיע

אפ'יראר

aferrar v.

5880

to be caught, to clutch at; to fall inlove; to confront; to 'catch' a disease

נתפס, נאחז; התאהב; התעמת עם; ''תפס'' מחלה

אפ'ירארסי

aferrarse v. refl.

5890

hurrah! bravo!

הידד! בראבו!

אפ'ירון!

aferún! (t.) interj.

5900

disturbed, bothered

שהפריעו לו, שהטרידוהו

אפ'ישוגאדו

afeshugado adj.

5910

disturbance, bothering

הטרדה

אפ'ישוגאמיינטו

afeshugamiento m.

5920

bothersome, disturbing; nauseating/sickening (told about food)

טורדני, מטריד; (על אוכל:) מעורר בחילה/סלידה

אפ'ישוגאנטי

afeshugante adj.

5930

to stroke, pamper; seduce, flatter; to bother, interrupt, disturb, to 'strangle' with hugs

ליטף, פינק; פיתה, החניף; הטריד, הפריע (סלוניקי ויוגוסלביה), חנק בחיבוקים

אפ'ישוגאר

afeshugar v.

5940

disturbing, disturbance; bother, boredom; caressing, pampering; seduction ,flattery

הטרדה, הפרעה; טירדה, שעמום; ליטוף, פינוק; פיתוי, חנופה

אפ'ישוגו

afeshugo m.

5950

disturbing, interruptive, tiring; nauseating/sickening (told about food)

מטריד, מפריע, מלאה; (על אוכל:) מבחיל, מעורר בחילה/סלידה

אפ'ישוגוזו

afeshugozo adj.

5960

אפ'לייטאר ר' אפ'ייטאר

afietar cf. afeitar

5990

אפ'לייטארסי ר' אפ'ייטארסי

afietarse cf. afeitarse

6000

אפ'לייטי ר' אפ'ייטי

afiete cf. afeite

6010

אפ'ישוגאמיינטו ר' אפ'ישוגאמיינטו

afishugamiento cf. afeshugamiento

6390

אפ'ישוגאר ר' אפ'ישוגאר

afishugar cf. afeshugar

6400

אפ'ישוגו ר' אפ'ישוגו

afishugo cf. afeshugo

6410

אפ'ישוגוזו ר' אפ'ישוגוזו

afishugozo cf. afeshugozo

6420

אפ'ורמוזיאר ר' אפ'ירמוזיגואר

aformozear cf. afermoziguar

6890

אפ'ורמוזיגואר ר' אפ'ירמוזיגואר

aformoziguar cf. afermoziguar

6900

אפ'ורמוזיגוארסי אפ'ירמוזיגוארסי

aformoziguarse cf. afermoziguarse

6910

אפ'רים! ר' אפ'ירון!

afrim! (t.) cf. aferún!

7230

crafty, cunning

ערום, ''אחיתופל''

אחיתופל

ahitofel (ebr.) adj.

9830

children disease; experience 'bought' in suffering

מחלת ילדים; נסיון שנקנה בייסורים

אלפ'יריזיאה

alferezía f.

16200

commercial or business activity; a flow of buyers

פעילות מסחרית, עסקית; זרם של קונים

אליש פ'יריש/אליש ב'יריש

alish ferish/alish verish (t.) m.

17450

to rot, decompose

רָקַב, נָמַק

אמופ'יסיר

amofeser v.

22670

rotten, decomposing

רקוב, נרקב

אמופ'יסידו

amofesido adj.

22680

אמופ'יסירסי ר' אינמופ'יסירסי

amofeserse cf. enmofeserse

22690

אנפ'יראר ר' אפ'יראר

anferrar cf. aferrar

24930

אנפ'ירון ר' אפ'ירון

anferún cf. aferún

24940

אנפ'ירום ר' אפ'ירון

anfirum (t.) cf. aferún

24960

to enhance, to improve

שכלל

אפירפ'יקסייונאר

aperfeksionar v.

29300

אפורפ'יטיזאר ר' אפרופ'יטיזאר

aporfetizar cf. aprofetizar

30300

to prophesy, to predict

התנבא, חזה

אפרופ'יטיזאר

aprofetizar v.

31570

atmosphere; airspace

אווירה; חלל האוויר, אטמוספירה

אטמוספ'ירה

atmósfera f.

48740

באפ'י ר' בופ'י

bafe cf. bofe

56890

in a way that

באופן ש-

באופן קי

beofen ke (ebr.) adv.

66215

ביינפ'יג'ינסייה ר' ביינפ'יזינסייה

bienfechensia cf. bienfezensia

68530

generous, doing good, doing benevolence

נדיב, גומל טוב, גומל חסד

ביינפ'יטור/טריסה

bienfetor/trisa (fr.) n.

68540

charitable giving

גמילות חסד, צדקה

ביינפ'יזינסייה

bienfezensia (fr.) f.

68550

doing benevolence

גומל חסד

ביינפ'יזינטי

bienfezente (fr.) adj.

68560

ביינפ'יזיינטי ר' ביינפ'יזינטי

bienfeziente (fr.) cf. bienfezente

68570

ביאופ'י ר' בופ'י

biufé (fr.) cf. bufé

70820

desecrated

מחולל, מנואץ

בלאספ'ימאדו

blasfemado adj.

72010

heretic, desecrater

כופר, מחלל השם

בלאספ'ימאדור/דירה

blasfemador/dera n.

72020

to desecrate

כפר, חילל את השם

בלאספ'ימאר

blasfemar v.

72030

desecration, humiliation, insult

חילול השם, השפלה, בזיון,גידוף

בלאספ'ימיאה

blasfemía f.

72040

heresy, desecration, contempt

כפירה, חילול השם,ביזוי

בלאספ'ימו

blasfemo m.& adj.

72050

lung

ריאה

בופ'י

bofe m.

72810

slap

סטירה

בופ'יטאדה

bofetada f.

72860

slap, slap in the face; insult

סטירה, סטירת לחי, סנוקרת;עלבון

בופ'יטון

bofetón m.

72870

buffet (furniture); buffet (for selling food); buffet (table of delicacies at the wedding, etc.

מזנון (רהיט); מזנון (למכירת מזון); מזנון (שולחן מטעמים בחתונה וכו')

בופ'י

bufé/byufet (fr.) m.

81010

buffet owner

בעל מזנון, מזנונאי

בופ'יג'י

bufedjí (fr.) m.

81020

slap

סטירה

בופ'יטון

bufetón m.

81030

defective, damaged

לקוי, פגום

דיפ'יקטאדו

defektado adj.

95200

to damage

פגם (לפגום)

דיפ'יקטאר

defektar v.

95210

defect, drawback

פגם, מגרעת, חסרון, ליקוי, מום, חסר, פגימה

דיפ'יקטו

defekto m.

95220

דיפ'יקטוזו ר' דיפ'יקטואוזו

defektozo cf. defektuozo

95230

defect, drawback

פגם, חסרון

דיפ'יקטואוזידאד

defektuozidad f.

95240

defective, damaged

לקוי, פגום

דיפ'יקטואוזו/דיפ'יטואוזו

defektuozo/defetuozo adj.

95250

defender, defense attorney, attorney

מגן, סניגור, פרקליט

דיפ'ינדידור/דירה

defendedor/dera m.

95260

to protect, to advocate; to prevent, to forbid

הגן על, גונן על; לימד זכות על, סינגר; מנע, אסר

דיפ'ינדיר

defender v.

95270

to avoid; to defend

נמנע; התגונן

דיפ'ינדירסי

defenderse v. refl.

95271

forbidden; protected

אסור, מנוע ; מוגן

דיפ'ינדידו

defendido adj.

95320

prohibition

איסור

דיפ'ינדימיינטו

defendimiento m.

95330

דיפ'ינדור ר' דיפ'ינדידור

defendor cf. defendedor

95335

protection, defense; prohibition, prevention

הגנה, התגוננות; איסור, מניעה

דיפ'ינסה

defensa f.

95340

defender, defense attorney, attorney

מגן; סניגור, פרקליט

דיפ'ינסור

defensor m.

95360

defensive

הגנתי

דיפ'ינזיב'ו

defenzivo adj.

95370

defeatism

תבוסנות

דיפ'יטיזמו

defetizmo m.

95380

דיפ'יטו ר' דיפ'יקטו

defeto cf. defekto

95390

protection

הגנה

דיפ'יזה

defeza (it.) f.

95400

sleepwalker, hallucinating

סהרורי, הוזה

דיליפ'יספ'יס

delifesfes (t.) m.

97050

defeat, failure

תבוסה, מפלה, כשלון

דיספ'יג'ה

desfecha f.

102270

destruction, confusion

הרס, בלבול

דיספ'יג'ו

desfecho m.

102280

disorganized, dismantled

לא מסודר, בלתי מאורגן,מפורק

דיספ'יג'ו

desfecho adj.

102290

distinguished, discriminated, differentiated; has a different opinion, is in conflict with others, detached from others

מובדל, מופלה, מובחן; בעל דעה נבדלת, מסוכסך עם האחרים, מנותק מהאחרים

דיספ'ירינסייאדו

desferensiado adj.

102300

conflict of interest, quarrel; total indifference to someone or something

ניגוד עניינים, ריב; אדישות מוחלטת למישהו או משהו

דיספ'ירינסייאמיינטו

desferensiamiento m.

102310

to be differentiated, to differentiate oneself, to exclude oneself from, to stand out, to be distinguished; to disengage from, to be indifferent

נבדל (להיבדל), הבדיל עצמו, הוציא עצמו מ-, התבלט, התייחד; התנתק מ-, היה אדיש ל-

דיספ'ירינסייארסי

desferensiarse v. refl.

102320

lack of trust, lack of faith

חוסר אמון, חוסר אמונה

דיספ'יוזיאה

desfeuzía f.

102330

דיספ'יאוזייאדו ר' דיספ'יאוזייאדו

desfeuziado cf. desfiuziado

102340

דיספ'יאוזייאר/סי ר' דיספ'יאוזייאר/סי

desfeuziar/se cf. desfiuziar/se

102350

loss of affection, resentment

אבדן חיבה, טינה

דיזאפ'יקסייון

dezafeksión f.

113060

to lose affection, to feel resentment

איבד את החיבה, חש טינה

דיזאפ'יקסייונאדו

dezafeksionado adj.

113070

to disconnect, stop feeling affectionate

התנתק, חדל לחוש חיבה

דיזאפ'יקסייונארסי

dezafeksionarse v. refl.

113080

to change something of its destination

הפקיע מיעודו

דיזאפ'יקטאר

dezafektar v.

113090

change of destination

שינוי היעוד

דיזאפ'יקטאסייון

dezafektasión f.

113100

grudge

טינה

דיזאפ'יקטו

dezafekto m.

113110

to mow down tree branches, to prune

כיסח ענפי עץ, גזם,זמר

דיזאפ'ירמוזיגואר

dezafermoziguar v.

113120

failure, defeat

כשלון, מפלה

דיזיג'ה ר' דיספ'יג'ה

dezecha f. cf. desfecha

114590

disinfection

חיטוי

דיזינפ'יקסייון

dezenfeksión f.

114770

disinfected, sterile

מחוטא, סטרילי

דיזינפ'יקטאדו

dezenfektado adj.

114780

to disinfect

חיטא

דיזינפ'יקטאר

dezenfektar v.

114790

to disinfect oneself

התחטא, חיטא עצמו

דיזינפ'יקטארסי

dezenfektarse v. refl.

114800

disinfection, purification

חיטוי, טהור

דיזינפ'יקסייון

dezinfeksión f.

115870

antiseptic; disinfectant

מחטא; חומר מחטא

דיזינפ'יקטאנטי

dezinfektante adj. & m.

115880

to disinfect

חיטא

דיזינפ'יקטאר

dezinfektar v.

115890

difference, gap; distinction; division of opinion

הבדל, הפרש, שוני, פער; הבדלה, הבחנה; מחלוקת

דיפ'ירינסייה

diferensia f.

120930

distinguish, differentiate

הבחין, הבדיל

דיפ'ירינסייאר

diferensiar v.

120940

to be different, to dissociate oneself

נבדל, התבדל

דיפ'ירינסייארסי

diferensiarse v. refl.

120950

distinct, different

שונה, נבדל, אחר

דיפ'ירינטי

diferente adj.

120960

דיפ'יריר ר' דיפ'ירינסייאר

diferir v. cf. diferensiar

120970

defect in product/garment, etc., physical defect, missing; behavioral impairment

פגם במוצר/בגד וכו' דפקט; ליקוי פיזי, חסר; ליקוי בהתנהגות

דיפ'יטו

difeto (it.) m.

120980

defective

פגום, לקוי

דיפ'יטוזו

difetozo (it.)) adj.

120990

defense

הגנה, התגוננות

דיפ'יזה

difeza f.

121000

different

נבדל, שונה

דיספ'ירינסייאדו

disferensiado adj.

123730

דיספ'ירינסייאר ר' דיפ'ירינסייאר

disferensiar cf. diferensiar

123735

דיספ'ירינסייארסי ר' דיפ'ירינסייארסי

disferensiarse cf. diferensiarse

123737

crimson

ארגמני

ג'אנפ'יס

djanfés (t.) adj.

126260

taffeta fabric

בד טפטה

ג'אנפ'יס

djanfés (t.) m.

126270

efficiently, effectively; in fact

ביעילות, בצורה יעילה; לאמיתו של דבר, למעשה

איפ'יקטיב'אמינטי

efektivamente adv.

138680

effective, that really exists

יעיל, אפקטיבי, שקיים באמת

איפ'יקטיב'ו

efektivo adj.

138690

cash

מזומנים

איפ'יקטיב'ו

efektivo m.

138700

result, effect

תוצאה, השפעה, אפקט

איפ'יקטו

efekto m.

138720

to execute, to realize

הוציא לפועל, ביצע, מימש

איפ'יקטואר

efektuar v.

138750

Effendi (Turkish degree)

אדון (תואר תורכי)

איפ'ינדי

efendi (t.) m.

138760

איפ'יטיב'ו ר' איפ'יקטיב'ו

efetivo cf. efektivo

138780

איפ'יטואר ר' איפ'יקטואר

efetuar cf. efektuar

138790

איפ'יטו ר' איפ'יקטו

efeto (it.) cf. efekto

138800

hemispheric

דמוי חצי כדורי

אימיספ'יריקו

emisferiko adj.

144440

hemisphere

חצי כדור

אימיספ'ירו

emisfero m.

144450

to bewitch

כישף

אינפ'יג'יזאר

enfechizar v.

149670

to rotten

רקב, נרקב, נמק

אינפ'ידיסיר

enfedeser v.

149680

to stink

העלה צחנה, הצחין

אינפ'ידיסירסי

enfedeserse v. refl.

149690

putrefaction, decay

רקבון, הנמקות

אינפ'ידיסימיינטו

enfedesimiento m.

149700

having faith

בעל אמונה

אינפ'יגוזייאדו

enfeguziado adj.

149710

to make sick

החליא

אינפ'ירמאר

enfermar v.

149720

weakness, malformation, disease, illness

חולשה, מום, מחלה, חולי

אינפ'ירמידאד

enfermedad f.

149730

nurse

אחות רחמניה

אינפ'ירמירה/אינפ'ירמיירה

enfermera/enfermiera f.

149740

clinic

מרפאה, חדר חולים

אינפ'ירמיריאה

enfermería f.

149750

אינפ'ירמידאד ר' אינפ'ירמידאד

enfermidad cf. enfermedad

149760

paramedic

אח, חובש

אינפ'ירמייר

enfermier (fr.) m.

149770

אינפ'ירמיירה ר' אינפ'ירמירה

enfermiera cf. enfermera

149780

sick; exhausted; disabled

חולה; תשוש; נכה, בעל מום

אינפ'ירמו

enfermo m.

149790

אינפ'ירוז'אר ר' פ'ארוז'יאר/פ'ורוז'ינטיאר

enferujar cf. farujear/furujentear

149800

who is trusted, worthy of trust

שנותנים בו אמון, ראוי לאמון, שבוטחים בו

אינפ'יאוזייאדו

enfeuziado adj.

149805

to trust

נתן אמון, בטח ב-

אינפ'יוזייאר

enfeuziar v.

149810

to have an absolute trust in support/protection

היה בעל אמונה מוחלטת בתמיכת/בהגנת, נתן מבטחו ב-

אינפ'יאוזייארסי

enfeuziarse v. refl.

149820

אינפ'ירמידאד ר' אינפ'ירמידאד

enfirmedad cf. enfermedad

150060

אינפ'ירמירה ר' אינפ'ירמירה

enfirmera cf. enfermera

150070

אינפ'ירמיריאה ר' אינפ'ירמיריאה

enfirmería cf. enfermería

150080

אינפ'ירמו ר' אינפ'ירמו

enfirmo (fr.) cf. enfermo

150100

אינימיסטידאד איפ'ינימיסטאד

enimistidad cfenemistad

152690

to cause rot/mold

עיפש, הרקיב

אינמופ'יסיר

enmofeser v.

156560

to become mouldy, to rot

התעפש, רקב

אינמופ'יסירסי

enmofeserse v. refl.

156570

musty, rotting

מעופש, נרקב

אינמופ'יסידו

enmofesido adj.

156580

אירידה ר' פ'ירידה

erida cf. ferida

164900

איריר ר' פ'יריר

erir cf. ferir

164930

ball, circle; environment, area of influence, sphere

כדור, עיגול; סביבה, תחום השפעה, ספירה

איספ'ירה

esfera f.

165910

spherical

כדורי

איספ'יריקו

esfériko adj.

165920

בלדר, רץ

איסטאפ'יטה

estafeta f.

175600

פ'ארוז'ה ר' פ'ירוז'ה

faroja cf. ferroja

184130

פ'ארוז'ה ר' פ'ירוז'ה

faruja cf. ferroja

184240

פ'ארוז'יאר ר' פ'ירוז'ינטיאר

farujear cf. ferrojentear

184250

פ'ארוז'ינטיאדו ר' פ'ירוז'ינטיאדו

farujenteado cf. ferrojenteado

184260

פ'ארוז'ינטיאר ר' פ'ירוז'ינטיאר

farujentear cf. ferrojentear

184270

פ'ארוז'ינטו ר' פ'ירוז'ינטו

farujento cf. ferrojento

184280

fraud, deception; joke

הונאה, תרמית, גניבת דעת; מהתלה

פ'אספ'יג'ה

fasfecha f.

184360

to cheat; to mock, to offend

הונה, רימה; היתל, פגע ב-

פ'אספ'יג'אר

fasfechar v.

184370

פ'י ר' פ'יי

fe cf. fey

185350

ugliness; despicability, lowliness, villainy, blemish

כיעור; נבזות, שפלות, מעשה נבלה, דופי

פ'יאלדאד

fealdad f.

185360

February

פברואר

פ'יבראייו

febrayo m.

185370

February

פברואר

פ'יברירו

febrero m.

185380

February

פברואר

פ'יברואר

februar m.

185390

פ'יג'ה ר' איג'ה

fecha cf. echa

185400

פ'יג'ינדור/דירה ר' פ'אזינדור/דירה

fechindor/era n. cf. fazindor/era

185410

פ'יג'יזיריאה ר' איג'יזיריאה

fechizería cf. echizería

185420

פ'יג'יזירו ר' איג'יזירו

fechizero cf. echizero

185430

פ'יג'יזו ר' איג'יזו

fechizo cf. echizo

185440

פ'יג'ו ר' איג'ו

fecho cf. echo

185450

פ'יג'ורה/פ'יג'ורייה ר' איג'ורה

fechura/fechuria cf. echura

185460

"Suicidal", a person who sacrifices his life for a cause; a man who works for a leader

'מתאבד'', אדם המקריבחייו למען מטרה; אדם הפועל למען מנהיג

פ'ידאליי

fedayí (t.) m.

185470

to stink; to disturb

הסריח, הבאיש, העלה צחנה, הדיף ריח רע, הצחין; הטריד, הפריע

פ'ידיר

feder v.

185480

united

מאוחד

פ'ידיראדו

federado adj.

185520

federal

פדרלי

פ'ידיראל

federal adj.

185530

federalism

פדרליות, פדרליזם

פ'ידיראליסמו

federalismo m.

185535

to unite in federation

התאחד בפדרציה

פ'ידירארסי

federarse v. refl.

185540

federation

התאחדות, פדרציה

פ'ידיראסייון

federasión f.

185550

federative

בעל מבנה פדרטיבי

פ'ידיראטיב'ו

federativo adj.

185560

to be spoiled, to rot; to become arrogant; to be bored

התקלקל, נרקב, הבאיש; השתחצן; השתעמם

פ'ידירסי

federse v. refl.

185570

פ'ידיסינה ר' פ'ידיטינה

fedesina cf. fedetina

185580

stench; arrogance; annoying requests, full and annoying repetition

צחנה, סרחון; שחצנות; בקשות טורדניות, חזרה מלאה וטורדנית

פ'ידיטינה/פ'ידינטינה

fedetina/fedentina f.

185590

פ'ידידו ר' פ'ידיינדו

fedido cf. fediendo

185600

stinking, disgusting; rotten; arrogant; bothersome

מסריח, מבאיש, מצחין; רקוב; שחצן; מטריד

פ'ידיינדו

fediendo adj.

185610

פ'ידיינטי ר' פ'ידיינדו

fediente cf. fediendo

185620

stench

סרחון

פ'ידייונדה

fedionda f.

185630

פ'ידייונדו ר' פ'ידיינדו

fediondo cf. fediendo

185640

stench, bad smell; scandal; arrogance

סרחון, צחנה, באשה, ריח רע; שערוריה; שחצנות, רהב

פ'ידור

fedor m.

185650

פ'ידוראנה ר' פ'ידור

fedoraná cf. fedor

185660

stinking; arrogant; worthless, miserable

מסריח; שחצן; חסר כל ערך, עלוב

פ'ידורינטו

fedorento adj.

185670

stench; arrogance, boastfulness

סרחון, באשה; שחצנות, רברבנות, יהירות

פ'ידורינה

fedorina f.

185680

פ'יאילדאד ר' פ'יאלדאד

feeldad cf. fealdad

185690

marvel, wonder, magic

פלא, מעשה פלא, מחזה קסמים

פ'יאיריאה

feería (fr.) f.

185700

wonderful, charming

מופלא, נפלא, מקסים

פ'יאיריקו

feeriko (fr.) adj.

185710

פ'יגאדו ר' איגאדו

fégado cf. ígado

185720

but, only

אך, אבל, רק

פ'יקאט

fekat (t.) adv.

185730

bear fruit, reproduce

פרה

פ'יקונדאר

fekondar v.

185740

fertilization, insemination

הפריה, הזרעה

פ'יקונדאסייון

fekondasión f.

185750

fertility

פוריות, פריון

פ'יקונדידאד

fekondidad f.

185760

fruitful

פורה

פ'יקונדו/פ'יקונדו

fekondo/fekundo adj.

185770

farmer

פלח, ערבי כפרי

פ'ילאח

felah (t.) m.

185780

the language of the Arab segments (in a ridiculous way)

לשון הפלחים הערביים (בצורה מלעיגה)

פ'ילאחיסקו

felahesko m.

185790

an Arab willing to sacrifice his life in battle

ערבי המוכן להקריב חייו בקרב

פ'ילאאי

felaí m.

185800

period, time, present; fate

תקופה, זמן, ההווה; גורל

פ'יליק

felék (t.) m.

185810

happy

מאושר

פ'יליג'י

feliche (it.) adj.

185850

felicity, happiness

אושר

פ'יליג'ידאד

felichidad (it.) f.

185860

פ'יליג'יטאר ר' פ'יליסיטאר

felichitar (it.) cf. felisitar

185870

פ'יליג'יטאסייון ר' פ'יליסיטאסייון

felichitasión (it.) cf. felisitasión

185880

happy, lucky

מאושר, בר מזל

פ'יליס

felis adj.

185890

felicity, happiness

אושר

פ'יליסידאד

felisidad f.

185900

to praise, to wish, to bless; to compliment

שיבח, איחל, ברך; החמיא

פ'יליסיטאר

felisitar v.

185910

congratulations, best wishes; compliment, praise

ברכה, איחול; מחמאה, שבח

פ'יליסיטאסייון

felisitasión f.

185920

best wishes

איחולים

פ'יליסיטאסייוניס

felisitasiones f. pl.

185930

paramedic

פראמדיק, חובש

פ'ילשיר

felsher (alem.) m.

185940

פ'ימברה/פ'ימברי ר' אימברה

fembra/fembre cf. embra

185950

feminine

נקבי, נשי

פ'ימינין/נו/פ'ימיניל

feminin/o/feminil adj.

185960

פ'ינדיר/פ'ינדיר ר' אינדיר

fender/fendir cf. endir

185970

פ'ינדידורה ר' אינדידורה

fendidura cf. endidura

185980

flashlight, street lamp; lighthouse

פנס, פנס רחוב; מגדלור

פ'יניר/פ'יניל

fener/fenel (t.) m.

185990

lantern, small lamp

עששית, מנורה קטנה

פ'יניריקו/ליקו

feneriko/liko (t.)

186020

trick, tactics

תחבולה, תכסיס

פ'ינק/י

fenk/é (t.) m.

186030

fenomenal

תופעתי, בלתי רגיל

פ'ינומינאל

fenomenal adj.

186040

fenomen

תופעה, מופת, מקרה נדיר

פ'ינומין/נו

fenómen/o m.

186050

superficial

שטחי

פ'ינטיס

féntis adj.

186060

ugly

מכוער, כעור, חסר חן

פ'יאו

feo adj.

186070

feudal; feudal lord

פאודלי; פאודל

פ'יאודאל

feodal adj. & m.

186140

feudalism

פאודליזם

פ'יאודאליזמו

feodalizmo m.

186150

פ'יראג'י ר' פ'יריג'י

feradjé (t.) cf. feredjé

186160

פ'יר ר' אזיר

fer cf. azer

186170

spacious; generous, broad-handed; broad-minded

מרווח, רחב ידיים; נדיב, בעל יד רחבה; רחב דעת

פ'יראח

ferah (t.) adj.

186180

pleasure, enjoyment, well-being

עונג, תענוג, הנאה, הרווחה

פ'יראח

ferah (t.) m.

186190

to occupy a place where there is no nuisance and disturbance

תפס מקום שאין בו מטרד והפרעה

פ'יראחלאניאר

ferahlanear (t.) v.

186200

to relish, to relax, to unwind, to sit comfortably

התענג, התרגע, התרווח, ישב לו בנוחיות

פ'יראחלאניארסי

ferahlanearse (t.) v. refl.

186210

pleasant, pleasing, delightful

נעים, ערב, מהנה, מענג

פ'יראחלי

ferahlí (t.) adj.

186220

פ'יראחליק/פ'יראחליליק ר' פ'יראח

ferahlik/ferahlilik (t.) cf. ferah m.

186230

a headscarf customary among the Turk women; outerwear for a woman outside the home

מטפחת ראש נהוגה בקרב התורכיות; בגד עליון לאשה מחוץ לבית

פ'יריג'י

feredjé (t.) m.

186240

coffin

ארון קבורה

פ'יריטרו

feretro m.

186250

fair

יריד

פ'ירייה

feria f.

186260

wound, bruise, blow

פצע, חַבּוּרה, מכה

פ'ירידה

ferida f.

186290

wounded

פצוע

פ'ירידו

ferido m. & adj.

186310

flogging

מלקות

פ'ירימיינטו

ferimiento m.

186320

to injure

פצע, חבל

פ'יריר

ferir v.

186330

ship

ספינה

פ'ירקאטה/פ'ירגאטה

ferkata/fergata (it.) f.

186345

difference

הבדל, הפרש

פ'ירקי/פ'ארקי

ferki/farki (t.) m.

186350

order, order of the Sultan (ferman)

צו, פקודה, צו שולטני

פ'ירמאן

fermán (t.) m.

186360

whoever was issued an arrest warrant against him

שהוצא כנגדו צו מעצר

פ'ירמאנלי

fermanlí (t.) adj.

186365

embroidered sweater

אפודה רקומה

פ'ירמילי

fermelé (t.) m.

186380

ferment

תסס, חומר מתסיס, פרמנט

פ'ירמינט/ו

ferment/o m.

186390

to ferment; to get excited; to agitate

תסס; התרגש; התסיס

פ'ירמינטאר

fermentar v.

186400

fermentation

תסיסה, התססה; ריגשה

פ'ירמינטאסייון

fermentasión f.

186410

fermentative

מתסיס

פ'ירמינטיקו

ferméntiko adj.

186420

פ'ירמיזה ר' פ'ירמיזה

fermeza cf. firmeza

186430

פ'ירמו ר' פ'ירמו

fermo cf. firmo

186440

פ'ירמוזו ר' אירמוזו

fermozo cf. ermozo

186450

פ'ירמוזורה ר' אירמוזורה

fermozura cf. ermozura

186460

yellow fever

קדחת צהובה

פ'ירניג'אלה

fernedjala (it.) f.

186470

drunk

שתוי

פ'ירניט

fernet (it.) adj.

186480

hallucination, confusion of mind

הזיה, בלבול השכל

פ'ירניטיקו

fernétiko (it.) m.

186500

cruel, wild

אכזר, פראי

פ'ירוג'י

feroche (it.) adj.

186510

cruelty

אכזריות

פ'ירוג'יטה

ferochitá (it.) f.

186520

cruel, wild

אכזרי, פראי

פ'ירוס

feros adj.

186530

פ'ירושי ר' פ'ירוג'י

feroshe (it.) cf. feroche

186540

cruelty, savagery, malice

אכזריות, פראות, קשי/רוע לב

פ'ירוסידאד

ferosidad f.

186550

פ'ירוז ר' פ'ירוס

feroz cf. feros

186560

the gravedigger's tools

כלי הקברן

פ'יראמינטה

ferramenta f.

186570