Back to main page of Maaleh Adumim Institute tornar a la pajina prinsipal
del Instituto
Back to main page of the dictionary tornar a la pajina prinsipal del Trezoro
|
Entry presentation |
Entry No. 495140
entrada numero 495140
|
yevar/yevarse v./v. refl. |
to take, to carry, to bring; to steal, to rob; to lead, to drive, to convey; to wear; to contain; to suffer |
|
al bedahey ke lo yeven! |
קללה: שיובילוהו לקבורות! |
|
aínda la yeva |
הוא יוכל להחזיק עוד מעמד, הוא אינו נכנע בקלות! |
|
el guerko se lo yeve! |
ייקחהו השד! |
|
estar de mal yevar |
נראה חולני וחלש |
|
kon ti no te lo vas a yevar |
את הכסף הרי לא תישא אתך לקבר! |
|
la yeva otro un anyo dos |
הוא יוכל להחזיק מעמד עוד שנה שנתיים |
|
me están yevando |
אני עומד להתעלף |
|
me lo yevates de la boka |
לקחת את המלים מפי, עמדתי לומר זאת |
|
no la yeva muncho |
זה לא יימשך עוד הרבה - תוך זמן לא רב הוא יידרדר למצב גרוע; (לגבי חברה:) היא נעה במהירות לקראת פשיטת רגל |
|
no yeva ni bragas ni yeva kalsas al pie |
עני מרוד וחסר כל |
|
un Dio solo save lo k'está yevando |
רק אלוהים יודע מה רב הסבל העובר עליו |
|
ya la yeva enriva |
כל הסימנים מראים שהוא סובל משחפת |
|
ya se lo yevan |
עומד למות |
|
yevar al kamino derecho |
להדריך בדרך הישר |
|
yevar aniyos |
לענוד טבעות |
|
yevar arma |
לשאת נשק |
|
yevar atrás |
לקחת בחזרה |
|
yevar bastón |
לשאת מקל הליכה |
|
yevar chapeo (fr.) |
לחבוש כובע |
|
yevar de aki aya |
ללכת רכיל, להפיץ שמועה |
|
yevar djoyas |
לענוד תכשיטים |
|
yevar el echo |
לנהל את העסק |
|
yevar el pato al orno |
לסבול את תוצאות מעשיו של מישהו אחר |
|
yevar en la boka a uno |
ללכת רכיל במישהו |
|
yevar en palavras |
להבטיח בלי לקיים |
|
yevar en prezo |
להוביל לכלא |
|
yevar entre los ojos |
להשגיח בשבע עינים |
|
yevar estrechura |
לסבול ייסורים |
|
yevar franka/devantal |
ללבוש סנור של תלמידי בית ספר/ללבוש סנור של עקרת בית |
|
yevar i traer |
ללכת רכיל, להוציא לעז |
|
yevar kofia |
לחבוש קופיה (שביס נשי) |
|
yevar kon sus aguas |
להביא בחשבון את הרגליו וטעמיו של מישהו |
|
yevar kuchiyo/revolver |
לשאת סכין/אקדח |
|
yevar mal por zorlá (t.) |
לסבול את אי הנוחות אף על פי שניתן היה למנעה בקלות |
|
yevar sar (ebr.) |
לדאוג מאוד |
|
yevar sharga |
להשתייך למעמד הנמוך ביותר |
|
yevar una karta |
לשאת מכתב |
|
yevar vestido a la franka |
להתלבש בלבוש אירופאי |
|
yevarse al sol |
לגנוב לאור יום, לעיני כל |
|
yevarse el kaldo/la telada |
לקחת את הנתח השמן |
|
yevarse la kolada |
לתפוס את הנתח השמן בחלוקה |
|
yevarse lo seko i lo vedre |
לחטוף הכל |
|
yevarse un echo |
לשדוד את העסק ממישהו |
|
yevarse un posto |
לסלק מישהו ולתפוס את משרתו |
|
yevarse une idea |
לגנוב רעיון ממישהו |
Lexical samples / Enshemplos leksikales
|
el aire se yevó la kolada (Nehama) |
|
flako i atemado komo es, ya se lo yeva el aire (Nehama) |
|
kien se kema, debasho lo yeva (Nehama) |
|
este atuendo yeva un litro (Nehama) |
|
el ambar del vapor yeva mucha ropa (Nehama) |
|
el bolsero me yevó el djustán (Nehama) |
|
tiene yevado mucho mal en su vida (Nehama) |
|
mal yevando bien esperando (Nehama) |
|
desfiate de este benadam; es kapache de se yevar al sol al bel mediodía (Nehama) |
|
se lo yevaron los ladrones (Nehama) |
|
yevar a pasear una kriatura (Nehama) |
|
yevar karrosa (Nehama) |
|
yevar palto (Nehama) |
|
yevar una karga (Nehama) |
|
yeva este tipsi al orno (Moscona) |
|
yevadlo ke se kamine (Moscona) |
|
me esta paresiendo ke la vas a yevar (Moscona) |
|
esta yevando lo ke no yevo Par'o (Moscona) |
|
yevar mal kon okas (Moscona) |
|
yevar mil okas de mal (Moscona) |
|
el sapatero yeva el sapato roto (Moscona) |
|
ya son dos anyos ke yevo este kalsado sin darlo a adovar (Moscona) |
|
ya me yevaron bivo (Moscona) |
|
lo kontado se lo yeva el gato (Moscona) |
|
yeva el ombre mas ke el fierro (Moscona) |
|
yevando mal asperando yesurim (Moscona) |
Proverbs / Refranes
|
El ke izo este hohombro se lo yeve al'ombro |
|
El yeva la masa al orno |
|
Lus grandes yevan la pita al orno |
|
Lus lokus i bovos yevan la masa al orno |
|
El loko la echa, el savio la yeva |
|
Ijo ganador, yeva tres, trae dos |
|
Djoha yevava bogos al banyo, los suyos los dava a yevar |
|
Kien mal yeva, bien espera |
|
La persona yeva mas ke el fierro |
|
El ombre yeva mas ke la piedra |
|
Kuanto keres bulisa, yevalo a kaza |
|
Negro a pie, negro a kavayo, negro si lo yevan por la mano |
|
el derecho yeva kavesa rota |
|
Eskrito esta en la palma lo ke tiene de yevar l'alma |
|
Abolta tu panyo - tura otro un anyo |
|
Kon buena djente lo digo, uno yevaron, uno trosheron |
|
El ombre ke no yeva heshbon, el heshbon le sale de suyo |
|
No ay ni tinta ni papel lo kue yevo |
|
Dizi ke no es la mana, las yevaresh haltona # |
|
El sapatero yeva el sapato roto |
|
El guerko lo yeve, el satan lo arraste |
|
Mal yevando i bien esperando |
|
Si mi papa si murio las mintiras non si yivo |
|
Luvia i timpesta se yevo el arado i sembrado |
|
Gueso ke te kayo en parte, yevatelo kon grande arte |
|
En la guerta grande yevate el sesto chiko |
|
Asta ke alevantes un pie el otro se yeva el gato |
|
De lo kontado se lo yeva el gato |
|
El moso bueno se yeva a la ija del amo |
|
Aire, yevate esta arina! |
Clasic poetry and drama / Poezia klasika i Drama
|
kandiles pekenyos yevan en sus palmas (Gaon, Poezias) |
|
yevado en el aire sovre las alas del viento. (Papo, Navot) |
|
el desgrasiado, ke londje de sus kamaradas mal yeva (Odisea) |
|
a la sivdad, ma ke londje a los kampos sta males yevando, (Odisea) |
|
Un dia los almanes del nido l'arrankaron, kon su padre i madre al lager la yevaron. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000) |
Coplas / Koplas
|
I ansi la yevaron al padre de Yosef. (Poema de Yosef) |
|
Yosef ya lo yevavan por karreras de Efrat (Poema de Yosef) |
|
A mi madre yevara i kon esto se afalagara. (Puertas de veluntad) |
|
akea korkovadika ke yevava la sarma, (Gizados de berendjena, siglo 18) |
|
ke la yevo el arnaut i kedo dezmamparada: (Gizados de berendjena, siglo 18) |
|
Todo lo resto kede para el Dio, si de los sielos se dio lo soportaremos i lo yevaremos (Purim, De-Fes, sig. 18) |
|
Los sirpís al kortijo entraron, a los djidiós de kaza mos kitaron, asta las mashás mos yevaron.. (Asidio de Belogrado 1788) |
|
Al hazán lo apanyaron, onde el abdán lo yevaron; todos los djidiós yoraron (Asidio de Belogrado 1788) |
|
Apiada a mi alma A-donay, yevi males munchas bevaday, konsolame kon luz de rey Shabetay. (Donme, sig 18) |
|
Sadikim de akel dor kuanto mal yevaron, kon penas i kon sudor muncho perkuraron (Koplas de Purim, Saadi 'Halevi. sig 19) |
|
Los transportos mos kansaron, de lager en lager mos yevaron, a la fin de la trajedia a Belzen mos akantonaron (En los kampos de la muerte, Violet i Sara Fintz, 1945) |
|
kuando sintio la sinyora de Sara todo esto ke le fue avlando, le disho: muncha razon tenesh en la ora buena yevaldo, vos rogo sinyor no lo fuesh de guestro lado (Tarika, Shira Hadasha, Izmir 1861) |
|
Non pensas a tu padre ni mizmo a tu madre / ke yoran manyana i tadre / siendo yevan amarguras / i tienen sekaturas / i tu non vienes en sus ayuda (La Amerika, 1914) |
|
Munchos anyos estuvimos eskondidos / i en el abizmo estuvimos undidos / kuando un grande djudio la bandiera keria alsar / Ah! Lo yevo la muerte sin su dezeo alkansar (La Amerika, 1916) |
|
Despues de dias ke se arrodearon, a la senyora Ester ayaron, delante 'Ahashverosh la |
|
penas munchas ya |
|
yesurin va |
Religious literature / Literatura relijioza
|
ke es el kavzo ke kuantos buenos djudios yevan mala vida kon muncho tsaar? (Meam Loez Bereshit) |
|
Disho ke era el haradj ke se lo yevava al rey. (Meam Loez Bereshit) |
|
de ke yeva a kamino de olvidarse la Ley de Yisrael, has ve-shalom. (Meam Loez Bereshit) |
|
Les disho: ''savres ke ay en Sefat un haham ashkenazi i kada noche la kita mi neshama i la yeva a su lado (Shivhe 'ha-Ari, 1911) |
|
Onde keria lo yevavan i deprendia ayi sodot ve-razin ilain. (Shivhe 'ha-Ari, 1911) |
|
I lo ayaron i lo yevaron delantre Poros, rey de la India. (Ben Gorion, 1743) |
|
si lo venderemos a eyos i eyos lo yevan a Mitsrayim i ayi lo venden i eskapamos de el (Tokpo shel Yosef, Yerush. 1887) |
|
Por esto lo mas mijor es akolantar i matar a Belshatsar por mi mano i yevare la kavesa de Belshatsar a Koresh (Meam Loez Ester, Izmir 1864) |
|
echemos goral a ken le kaye el goral ke se yeve el musafir a su kaza (Meam Loez Yeoshua II, Izmir 1870) |
|
si el Sh.Yit. les da ke aga baskinlik, el mas bayagi |
|
kuando |
|
i Hizkiya siendo rey |
Bible, Mishna, Midrash / Biblia, Mishna, Midrash
|
I el ke yevare su kalavrina, lavara sus vestidos i sera enkonado asta la tarde. (Biblia, Const. 1873) |
|
i siete saserdotes yevaran siete trompetas de kuernos de karneros delante del arka (Biblia, Const. 1873) |
|
i Aaron yevara sus nombres delante de A' sovre sus dos ombros por membrasion (Biblia, Const. 1873) |
|
i kon el tenia un azno ke |
Novels and press / Novelas i Periodizmo
|
mientres su alta kariera militara, el empeso a yevar una vida de lukso, (Luz de Israel, 1989) |
|
pasando por la shara de Senyar, se dirijian para el kamino ke yeva a Paris. (Banyos de sangre, 1912) |
|
yo te vo a yevar ayi kon los papeles de nobleza ke tenemos de nuestra famiya, (Banyos de sangre, 1912) |
|
Saves ke nombre yeva tu madre? (Rolando i Eleonora, 1953) |
|
dainda avia un uzo muy ijieniko, i una o dos vezes al mes se yevava la madre a todas las kriaturikas al banyo fin la nena de teta no mankava de se embanyar! (La mujer sefardí de Bosna, 1931) |
|
es enbaldes ke vos estash yevando a muestro ijo, el es libero del servisio militar (El rey i el shastre, Yerushalayim 1903) |
|
Ke deshe a el puevlo elektar giadores kapaches ke yevaran la organizasion a buena fin (La Boz del Puevlo, 1918) |
|
el se akordava de la indjustisia ke le avian echo en yevandosen a media noche a su ijo regalado (El rey i el shastre, Yerushalayim 1925) |
|
es enbaldes ke vos estash yevando a muestro ijo, el es libero del servisio militar (El rey i el shastre, Yerushalayim 1925) |
|
ay sesh oras ke nozotros embarkimos todos en la barka i ke eya nos yeva en medio de la ancha mar (Perdidos en mar, Yerushalayim 1907) |
|
este sekreto sera bien guadrado, ninguno no lo savra i mizmo el dia de mi muerte yo me lo yevare kon mi a la tomba (El prove doktor, Const. 1904) |
|
yo lo tomi en la planta de mi mano i a su manera de avlar kiji entender ke el me tomava basho su guardia i me iva yevar a su palasio (Guliver, Yerush. 1912) |
|
ansi fue ke sus parientes sufrieron muncho por azerlo |
|
Despues de munchas diskusiones entre marido i mujer, dieron karar de |
|
Ma el marido se opozava de |
|
i en examinando a este konvertido, vido ke el |
Popular literature / Literatura popular
|
Ke yevash aki el buen konde en faldar de vuestra kamiza? (Blanka Flor) |
|
Deke yevash la kara de un ombre hazino? (Blanka Flor) |
|
L'echare guesos al perro ke non vos se vaya de detras. (Blanka Flor) |
|
Lindos son los vuestros ermanos ma es vos ke yevash la flor (Blanka Flor) |
|
ven djugaremos a los dados, el ke la gana, su mazal. (Kalendario de kantigas) |
|
Lugo lo yevaron a la shara, le ataron pies i manos, i se asuvieron por ver a los arvoles. (Kuentos de Yerushalayim, 1923) |
|
Danailov se aserko por ver si la pinturia yevava firma i el anyo en el kual fue echa, después se alesho i la kedo mirando kon los ojos medio serrados, (Sipure Sefarad) |
|
Le merkó una ermoza forasiá, i al día demanyana lo izo suvir a su karrosa i se le yevó kon sí a la Bursa. (Kuentos, 1986) |
|
De los otros echos de kaza se okupavan Liza i su ermana mas chika Djoya. Haim yevava el gaste. (Sipure Sefarad) |
|
La inyeta grande ke yevava el nombre de su vava, Dona, se kazo en Samakov kon un galanteristo de buena pozision. (Sipure Sefarad) |
|
Yamo a los shedim i les demando: ''En kuanto tiempo lo yevash a la sivdad de Yihya el Akra?'' Uno disho en teres mazes, vino uno i disho en dos dias. (Yihya al Akra, Manus. Yerushalayim 1920) |
|
este se vistio i se fue kon el, lo |
Popular mascots and remedies / Segulot i Melezinas populares
|
Segula prevada para el ke sale a el kamino ke yeve kon el ka-zayit del afikomín ke al yede de esto aze fuir los mazikin (manus. Papo, Sarajevo 1840) |
|
Segula: si yevaras sovre ti diente de perro preto non landereara a ti ningun perro (manus. Papo, Sarajevo 1840) |
|
Segula: si yevaras sovre ti luenga de mursiegano non podestaran en ti tus enemigos (manus. Papo, Sarajevo 1840) |
|
kuando yevan al muerto de kaza ke se akavide ke no sea ke salga el al presipio de kaza (manus. Papo, Sarajevo 1840) |
|
Segula: si bevera el ke lo yevan a la prizion algun bevraje, afilú si non topa, de su urina, no se deterna ayi (manus. Papo, Sarajevo 1840) |
|
si keres ke no te mauyen los perros sovre ti, toma luenga de perro i la sekaras a eya i |