Back to main page of Maaleh Adumim Institute                             tornar a la pajina prinsipal del Instituto

   Back to main page of the dictionary    tornar a la pajina prinsipal del Trezoro

 

Searching the dictionary

Bushkida - ladino 

English search

Bushkida - inglez

Idioms

Lokusiones

Popular l.

L. popular

Proverbs

Refranes

Coplas

Koplas

Liturgic l.

L. relijioza

Bible and Midrash

Biblia i Midrash

Nobels and press

Novelas i Periodizmo

Lexical samples

Enshemplos leksikales

Classicism

Klasika

Shortening table

Abreviasions

 



 

 

 

Entry presentation
Prezentasion de la entrada

 

Entry No. 488490

entrada numero 488490

viejo m. & adj.

old, out of date; ancient; worn, used

a la vieja

מיושן, שאבד עליו הכלח, מחוץ לאופנה, באופנה הישנה

al tiempo viejo

מימים ימימה, מזמן קדמון

de viejo

מזמן

dizen de viejo

הפתגם/המאמר הישן אומר

la kaza vieja

הבית הישן שבו גרנו שנים אחדות לפני שעקרנו לביתנו החדש

la ropa vieja al eskidjí (t.)

על הזקנים לעמוד בצד ולתת לצעירים לחיות את חייהם

la vieja de las alhasaras

זקנה בלה, מכשפה

la vieja malfadada

הזקנה שמראיתה בלבד מביאה מזל רע

lo pishó la vieja

עבודת יד שנזנחה באמצע

pedo de vieja

סרחון בלתי נסבל

tener de viejo

לדעת מתוך המסורת; לשמר מתוך כבוד למסורת

tener por fierro viejo

לדעת היטב ומשכבר כל פרט הנוגע לעניין

viejo avijentado

ישן נושן, בלה מזוקן

viejo malo

זקן תאוותן ושטוף זימה

ya se topó de viejo

זה מנהג עתיק ששומרים עליו מעשה שגרה

zarro viejo

זקן מקומט; זקן אשמאי



Lexical samples / Enshemplos leksikales


daínda uza a vestir a la vieja (Nehama)

kada uno kon su gana i la vieja kon su érrema tayarina (Nehama)

kuando la vieja de­mandó karne no degoyaron los karneseros (Nehama)

la vieja no se kiería muerir por mas ver i mas oír (Nehama)

la ropa vieja al eskidjí (Nehama)

lo ke m'estas kontando ya es viejo (Nehama)

ni vieja sin pedo ni boda sin pandero (Nehama)

un ombre viejo; una mujer vieja (Nehama)

un vestido viejo (Nehama)

una siya vieja (Nehama)

el viejo tura porke se kura (Nehama)

viejo en kama entrompieso de kaza (Nehama)

viejo onrado, ten tu kavod (ebr.) en tu mano (Nehama)

el chapeo le esta viejo aviejentado (Moscona)

ni al viejo dize alevantar ni al chiko echar (Moscona)

si no tienes viejo en kaza - merkatelo (Moscona)

del viejo el konsejo (Moscona)

si keres ser viejo onrado, tiente el kavod en tu mano (Moscona)

lo ke la vieja keria en su es.huenyo lo via (Moscona)

kuando la vieja se kere alegrar, se akodra de su anshugar (Moscona)



Proverbs / Refranes


El Dio ke nos guadre de merkader nuevo i de puta vieja

El Dio mos guadre de pedo de vieja i de ayre de kaleja

Bandera vieja, onor de kapitan

El viejo non se kere murir, para mas ver mas sentir

Lo ke me dan ya es viejo

Kuando la vieja dizeya - la kaza - pana si seka

Lo ke la vieja keria, entre esfuenyos se lo via

Marido viejo si echas a la kama paresi a un gato

Komo viejo malo ke landres vo se aga

La vieja porke tura, porke se kura

Viejo malo

Kuando ay amores nuevos se olvidan de los viejos

Kuando el merkader kevra, bushka defteres viejos

Aunke seas savio i viejo nunka desdenyes el buen konsejo

Kuando la vieja se kere alegrar, se rekorda de su ajugar

La vieja en kaza la djoya en la kasha

A kavayo nuevo, kavayero viejo

Las anyadas no azen sezudos, eyas non azen ke viejos

I el viejo su fue a su eterno repozo

No ay mejor espejo ke un amigo viejo

La korona de los viejos es los inietos

Eskucha a los viejos, saven dar buen konsejo

Amigos viejos, nunka se azen enimigos

El mansevo por dolor, el viejo por onor

Konsejo de perro viejo

Es botezika vieja

Komer kon viejos i dormir kon mansevos

El viejo le parese el mundo mal echo, el djoven ve el mundo kon muncho prometa

Vieja en kaza, droga en kaza ; viejo en kaza entrompezo kaza

El mansevo por no saver, el viejo por no poder, deshan las kozas perder



Clasic poetry and drama / Poezia klasika i Drama


Avagar de sus kostias saka pues su vieja lira (Gaon, Poezias)

Un viejo ainda ven orasionando (Gaon, Poezias)

De otra parte tengo un padre viejo ke es bivdo, (Rinio, 1906)

destorvar los dias de alkavo de tu viejo padre. (Rinio, 1906)

De Rikita ke non tiene piadad de viejo ni de kriatura? (La segunda Ester, 1911)

Tomad un poko konsejo de este ombre viejo, seash un buen djudio i seed kerido del Dio; (8 dias antes de Pesah, 1909)

Vieja kon mesta / holera i pesta / mujer mal onesta / punision del Dio (La Epoka, Sal. 1900)



Coplas / Koplas


Tambien a mi me plazio azer tu konsejo komo perro viejo (Purim, De-Fes, sig. 18)

Por no olvidarmos esta nimistad meldamos kon amistad de la vieja istoria, tenerlo en memoria. (Koplas de Purim, Saadi 'Halevi. sig 19)



Religious literature / Literatura relijioza


U-vi-frat algunos viejos o dolientes ke estan enserrados en kaza (Meam Loez Bereshit)

i es grande i onrado de vista i viejo de dias, (Leket 'ha Zo'har, 1855)



Bible, Mishna, Midrash / Biblia, Mishna, Midrash


Moshe resivio la ley enel monte de Sinay, i diola a Yeoshua, i Yeoshua a los viejos, (Pirke avot, siglo XV)

Kien estudia siendo viejo asemeja ala tinta eskrita sovre papel viejo (Tefilat Imanuel, 1924)

Kien aprende de los viejos es komo si komiera uvas maduras i biviera vino viejo (Tefilat Imanuel, 1924)

Un kantaro viejo no kontiene vezes ni vino nuevo (Tefilat Imanuel, 1924)

Es konosido en los konsejos su marido en su asentar kon viejos de tierra (Tefilat kol Pe, 1891)

pregunta a tu padre, i el te denunsiara; a tus viejos, i eyos te diran. (Biblia, Const. 1873)

i ayo el vizir a este viejo ke savia en toda sensia i saver, i veendolo ansi ensalsolo i onrolo, i fue en su kaza de kontinuo (Sefer 'ha-yashar, manus. sig. 17)

i ayo todo modo de komida, i vino muncho muncho, i ayo ayi un viejo ke estava asentado i meldava en estos livros (Sefer 'ha-yashar, manus. sig. 17)

Tambien kuando venia algun forastero a sus sivdades i traia su merkaderia ke merkava o keria vender, i se adjuntavan sovre el varones i mujeres, i famiyas, i mosos i viejos, i se ayegavan todos al varon i le tomavan por fuersa de la merkaderia asta ke se atemava la merkaderia del patron (Sefer 'ha-yashar, manus. sig. 17)



Novels and press / Novelas i Periodizmo


o algunas de estas viejas elegantes donde nada djustifika sus elegansa (La dam o kamelia)

kon la proklamasion por los suksesores de los viejos reyes de Israel, (La boz de Turkiye, 1948)

en el otel tenido por un viejo servidor de nuestra famiya ke tu no tuvites konosido (Banyos de sangre, 1912)

Fato ke un viejo del lugar ke los vido naser i morir se lo tuvo kontado. (Pavlo i Virdjinia, 1912)

Este es demaziado viejo, kero un kodrero ke biva muncho tiempo. (El Princhipiko, 2010)

kon grande onor se tratavan las viejas. (La mujer sefardí de Bosna, 1931)

a sus mas grande regreto eyos vian el respektavle viejo pujar en anyos i en gloria (La Epoka, Sal. 1900)

Todos dos avian estudiado en una mezma eskola i sus amistad era de viejo (Mujer kriminala, Tel Aviv 1954)

Un tiempo el era muy renomado i riko. Agora, el es viejo, borrachon i sufre de kora-son. (La boz de Yerushalayim, Yerush. 1953-4)

Un tiempo el era muy renomado i riko. Agora, el es viejo, borrachon i sufre de kora-son. (La boz de Yerushalayim, Yerush. 1953-4)

la idea ke yo dezvelopo en este eskrito es muy vieja es la kreasion del estado djidio (Herzl, El estado djidio, Sal. 1931)

en pasando por el kazal fui enkantado de ver los todos los moradores del lugar dirijendosen kon kuriozidad i espanto verso una lokanda delantre de la puerta de la kuala dos viejas karosas de kargo eran pozadas (Manon Lescaut, Yeru. 1906)

la vieja gritava en esklamando ke era una barbaria, una desgrasia ke azia sakudir las karnes de frio i de tembla (Manon Lescaut, Yeru. 1906)

las esklamasiones de una vieja me izieron de nuevo enteresar (Manon Lescaut, Yeru. 1906)

kon todo tenia una vista mas presto de vieja ke de manseva (Muerta de mala muerte, Yerush. 1911)

kualo so yo, djovena o vieja? ermoza o fea? Muchacha o bivda? Kita o kazada? (Muerta de mala muerte, Yerush. 1911)



Popular literature / Literatura popular


Mozos los viejos, no aprestamos mas para nada! (Sipure Sefarad)

Avia un viejo en la sivdad muy haham. (Hidot de Izopeto)

ansi es, ke a sus kuestas estavan siete krios, mujer, padre i madre viejos i una ermana ke avia kedado sin kazar. (Sipure Sefarad)

asta ke los ermanos se lo avinieron de tomárselos a los viejos en sus kazas un anyo Persiado i uno Daniel. (Sipure Sefarad)

pensimos sea ke le damos mano, es mas mal, ke los viejos dizen si el vidro da en la piedra, guay del vidro, i si la piedra da en el vidro guay del vidro (manus. Papo, Sarajevo 1840)