Back to main page of Maaleh Adumim Institute                             tornar a la pajina prinsipal del Instituto

   Back to main page of the dictionary    tornar a la pajina prinsipal del Trezoro

 

Searching the dictionary

Bushkida - ladino 

English search

Bushkida - inglez

Idioms

Lokusiones

Popular l.

L. popular

Proverbs

Refranes

Coplas

Koplas

Liturgic l.

L. relijioza

Bible and Midrash

Biblia i Midrash

Nobels and press

Novelas i Periodizmo

Lexical samples

Enshemplos leksikales

Classicism

Klasika

Shortening table

Abreviasions

 



 

 

 

Entry presentation
Prezentasion de la entrada

 

Entry No. 484800

entrada numero 484800

venir v.

to come, to arrive; to suit; to have her period

a la fin vino a lo mío

סוף סוף נוכח בטעותו וקיבל את דעתי

bien venido!

ברוך הבא!

daínda está viniendo

אמנם הבטיח לבוא אבל מהיכרותי אותו אתם מחכים לשווא

de suyo viene ke

מובן מאליו ש-

el primo venido

פלוני אלמוני

este vestido no me viene bueno

הבגד הזה אינו מתאים לי

iné (t.) vino a lo suyo

למרות כל דברי השכנוע נותר בדעתו

ir i venir

התרוצצות

ke venga ke no venga, la negra yelada ke lo detenga!/ke nunka venga ni ayege a venir!

כלפי אדם המסרב ומתחמק מלבוא: שיילך לעזאזל!

ken viene detrás de mi ke serre la puerta

הבא אחרי שיסגור את הדלת; אין זה מענייני - שמישהו אחר יטפל בכך

komo del Dio ke mos vino

נברך על הרעה (כשם שמברכים על הטובה)

kon la prezente vengo a dizirte

פתיח שגור למכתב: במכתב זה הריני להודיעך

me viene

נראה לי

me viene de muevo

פעם ראשונה שאני שומע על כך

no ay venir

מחכים לו זמן רב אך הוא אינו מגיע

no me viene de la mano

אין לאל ידי, אין ביכולתי, איני מסוגל

no viene a meoyo

לא ייאמן, לא יעלה על הדעת

ser bien venido, ser el bien venido

להתקבל בסבר פנים יפות

tan kolay (t.) ke mos venga el bien!

הלוואי שבאותה קלות יבואו אלינו הטוב והעושר

te viene djusto ke ..?

נראה לך שזה לא צודק ש- ... ?

todo le viene de baldes

כל מה שהוא קונה נראה בעיניו כזול; זוכה לקבל כל מיני דברים חינם אין כסף

todo le viene de la mano

הכל עולה בידיו יפה, הכל מצליח בידיו

todo le viene kolay (t.)

הכל בא לו בקלות

todos los sayos le vienen djustos

בעל אופי נוח, מקבל הכל ברצון

ven en ti!

שים לב אתה טועה - חזור לדרך הנכונה!

venga bien!

שיבוא לטובה!

vengamos a lo muestro

נחזור לענייננו, הבה נעסוק במה שנוגע לנו

venir a estar

עלה (הרבה כסף)

venir a fuerte/venir a fuerte a la muerte

לחוש טינה/כעס

venir a la mano

מזדמן

venir a los pies

לרדת על ברכיים, להתחנן

venir a luz

לצאת לאור

venir a mankar

ליצור חלל בהעדרו

venir a palavras/manos/kuchiyos/pistoles

להגיע לידי תגרה מילולית/ גופנית וכו'

venir a pekado

נחשב לו כחטא

venir a ser moso de otros

לרדת במעמד עד הצורך לשרת אחרים

venir a zahú (ebr.)

נחשב לו כמצווה

venir a/al tino

לזכור, להזכר

venir al mundo

להוולד, לבוא לעולם

venir arrepentido

נוכח לבסוף בטעותו והצטער

venir atrás

לסגת אחור

venir averguensado/venir arrebashado

ערכו ירד בעיני האחרים

venir bueno

התאים

venir de

לנבוע מ-, להגזר מ-, לבוא מ-

venir de djente/de famiya/de soy (t.)

להיות בעל ייחס משפחתי

venir de londje

להגיע ממרחקים; להגיע בנסי נסים ממקום שאף אחד לא האמין שייצא ממנו

venir de suyo

הגיע באופן ספונטני מבלי שהתבקש; נאמר על אירוע המתרחש מעצמו

venir duro i amargo

לחוש קושי ומרירות (נוכח משימה קשה)

venir en oras negras/en oras apretadas

לבוא לידי מצוקה

venir en si

להתאושש (אחר התעלפות, הלם וכו')

venir kontra

לצאת כנגד, להתעמת

venir la alma a la boka

לקבל בחילה, להאחז קבס, להקיא את הנשמה

venir la gana

להתחשק

venir podón podón

לבוא בעצלתיים

venir presto i koriendo

להזעק, להגיע במהירות

venir tiempo

עבר זמן, חלף

venir yelado

להחשיב זאת כמעשה חסר טאקט

viene a meoyo

בגדר האפשר

vino i no vino, viene i no viene

בקושי הגיע

ya le vino la ora

הגיעה שעת מזלו

ya viene por akí

לעתים מראה פניו כאן

ya vino bueno

התמזל מזלנו, הדברים התפתחו לטובה

vinir

489420



Lexical samples / Enshemplos leksikales


venir de la kaye (Nehama)

venir de viaje (Nehama)

venir kanso (Nehama)

kien d'ahuera verna en medio la kaye vos meterá (Nehama)

algunas vezes este djénero de ropa ya me viene a la mano (Nehama)

lo ke está akontesiendo estos días no viene a meoyo (Nehama)

lo ke estás kontando ya viene a meoyo (Nehama)

no me vino a tino (Nehama)

échate un nyudo a la rizá (t.) para ke lo ke tienes ke fazer te venga a tino (Nehama)

me viene karo (Nehama)

me viene estranyo (Nehama)

la boda de su fijo le vino a estar mucha pará (t.) (Nehama)

un chiko yerro viene a estar en vezes los ojos de la kara (Nehama)

de suyo no viene la pará (t.) (Nehama)

nada no reushe sino viene la ora del Dio (Nehama)

ya vino la ora del Dio (Nehama)

el aver de la mar le vino bueno (Nehama)

en kavesa grande no viene chapeo chiko (Nehama)

en piedregal no viene a kaminar deskalso (Nehama)

esta yave no viene a este kadenado (Nehama)

este vestido no me viene bueno (Nehama)

faz todo lo ke te viene bue­no (Nehama)

las kundurias muevas no me vienen bueno (Nehama)

no viene ke un mansevo kede asentado kuando un aidado esta en pies (Nehama)

sin aguja no viene a kuzir (Nehama)

sin luz no viene a eskrivir (Nehama)

kon la prezente vengo a dizirte (Moscona)

dainda no me vino haber (Moscona)

el vistido no m'esta viniendo (Moscona)

vaya i no venga (Moscona)

de si ke le venga (Moscona)

el dia ke no bari vino el ke no asperi (Moscona)

el kazar i el arrepintir por un kamino los veo vinir (Moscona)

de afuera vino, de ariento te echo (Moscona)

vinir a mujer (Moscona)

i el vino a Agar (Moscona)



Proverbs / Refranes


El dia ke no esperi vino el ke no pensi

Dalelde a Sara, ke venga mi sira

A ken es de yorar al ke tinia bien i vino en mal

El mez va i viene, korra komo el kavayo

La salvasion de Israel es kuando viene el Goel

De vez ke vengo yeno, so marido bueno

Al riko kon salud, al prove: donde te vino?

No te burles del borracho, te viene a la kavesa

El ke viene despues de mi ke serre la puerta

Lo ke ves enfrente es fasil, lo ke va a venir es defisil

El guerko ke se va es mijor del ke viene

A la haragana, la noche le viene la gana

No ay mal ke por bien no venga

Kuando el malor viene tomalo a pasensia

Ke venga el Mashiah, ke no sea en muestros dias

De noche te vengo a ver, ke de dia non puede ser

Kuando los tuyos ian, los mios ya venian

La piedra grande viena del amigo

Pensa lo negro, ke te venga lo bueno

Asta ke al riko le viene la gana, al povre le sale la alma

Al ruido de los platos vienen los gatos

Konviene o no konviene kale tomar la vida komo viene

Kuando no se bare viene djente

Nada non se azi sin ke venga la ora del Dio

Ke azesh ke ya vine kedavos in buena ora ke ya me vo ir

Kien esta mijor eskoje, venga uno se la anoje

El apetit vieni en komiendo

No keras mal al de enfrente ke te vieni a ti

Non azes al de enfrente, eso ke non keris ke te lu azin a ti

Ken de kaza fuye, a kaza viene

Ke kaza Sara - ke venga mi sera

No agas mal al malo, ke mal no te vendra

Si es la mi ija venga en los mis brasos

Le va vinir el mioyo, kuando le va vinir la salud a mi vava

Dulse me vengash



Clasic poetry and drama / Poezia klasika i Drama


Muchachos se moven, yendo i viniendo (Gaon, Poezias)

Otra vez el se sakude i por sferas venir suve (Gaon, Poezias)

i el rosio [no] viene kaentar mas tus praderas. (Papo, Navot)

ke el atras va venir. Ya se hue el dia de su retorno! (Odisea)

No sea ke esta maldicha de Katerina no lo esta deshando venir, (Rinio, 1906)

O es ke la esperansa ke va venir el dia, ke meterá un kavo a esta trajedia, ('Ha-Elion: En Kampos, 2000)



Coplas / Koplas


Su padre lo keria kerensia muy granada, (Poema de Yosef)

Avraam ya entendio ke al lugar vinieron, los desho a eyos i kon Yis.hak se fueron. (Puertas de veluntad)

lo ke vido de Salomon el ke vino de Malta. (Gizados de berendjena, siglo 18)

Deshate a este fecho, ven a el Dio, ven a el Dio.De nada no ay provecho, ven a el Dio, ven a el Dio. (Donme, sig 18)

Le murio el ijo de la aniya suvio lo echo en su aliya yoro su madre una alguaya: ''Si por matar a mi ijo vinites por aki Eliau?'' (Koplas de Eliau, sig. 18)

Vengamos a la komida: sea muncha i sin medida; mas en la bevida sea muncho el bever. (Mandjares de Purim, sig. 18)

gran kavod eya tenia de estar debasho de la siya, muncho sar eya sentia de venir a la tierra (Tarika, Shira Hadasha, Izmir 1861)

los vestidos mas validos ke de keten son teshidos de Frankia son venidos, son kresidos de la tierra (Tarika, Shira Hadasha, Izmir 1861)

por su pezar es abashado i por su pezar es afigurado, i por pizar es kriado a venir a la tierra (Tarika, Shira Hadasha, Izmir 1861)

Anda a el rey i avla kon el, ke no se pierde Yehudah ni 'Ariel, i no sea por tu mano fin de Yisrael, ke no venga tal dia, no. (sova semahot, Livorno 1782)

sabika tenia por munchas partes / de los sielos le vino estos desbarates / ya tuvo mezates / i muy buenos / rikos i muy yenos / i los mashkadores kon / los bushkadores (manus. Teza, 1820)

A' mi korason, de flamas de fuego de tus brazas se fuye / temerozo en puevlo alto, mi korason kon amargura esklama / komo suvira i verna pelado (A' oyi i me estremesi, Mahzor Rosh a-Shana, Sal. 1876)



Religious literature / Literatura relijioza


siendo vos izo favor el Sh.-Yit. de darvos alma santa ke es venida de lugar alto (Meam Loez Bereshit)

Ke les viene sovre eyos kon heshbon te todos sus pensamientos i sus echos (Menorat 'Hamaor, 1762)

Agora vengamos otra vez a el prisipio, ke es Avraam avinu: (Lel Shimurim, 1819)

En esto ke estava i los ijos ke ya vinieron kon los kavayos i las karrosas (Tokpo shel Yosef, Yerush. 1887)

i le disho a el ke el era Avraam avinu a''h ke vino a eyos por kumplirles el minian (Meam Loez Yeoshua II, Izmir 1870)

No pasaron dias pokos i vinieron muvashires de Istanbul i ferman de el meleh, ke a punto ke binee i venga a Istanbul (manus. Minhat Ani, Yerushalayim 1880)

Siendo ke el viene a azer vikuah, non konviene ke empese kon amenazamientos (Shevet Yeuda, Viena 1859)

kon esto vinimos a ti kon aprimimiento de kavesa i bashura de boy i flakeza de fuersa por enmentar i despertar piadades (Tashlih, Mahzor Rosh a-Shana, Sal. 1876)

agora ke vengan unos ke ainda no golieron golor de hohma a asaventarse sovre eyos (Meshivat Nefesh II, Const. 1754)



Bible, Mishna, Midrash / Biblia, Mishna, Midrash


Levantate kompanyera mia, ermoza mia, i vente. (Biblia, Const. 1873)

Respondio mi kerido i me disho: levantate, kompanyera mia, ermoza mia i vente (Biblia, Const. 1873)

I de todas las males ke pasaron sovre Avraam no le vinieron tanto a fuerte kuanto le vino a fuerte esto (P. R. Eliezer,1876)

non verna a la sivdad la esta i non arrondjara ayi saeta i non la akonantara eskudo i non vertira sovre eya trabuko (Biblia, Const. 1743)

ke es tu ofisio? i de onde vienes? kual es tu tierra? i de ke puevlo eres? (Biblia, Const. 1873)

I suviresh detras de el, i vendra, i se asentara sovre mi siya, i el reinara en mi lugar (Biblia, Const. 1873)

i fue, ke komo vino a David, se echo a tierra, i se enkorvo. (Biblia, Const. 1873)

I los ijos de Yisrael komieron el man kuarenta anyos, asta ke vinieron a la tierra povlada; el man komieron asta ke vinieron al borde de la tierra de Kenaan. (Biblia, Const. 1873)

No se kitara la vara deYe'huda, ni ledjislador de entre sus pies, asta ke venga Shilo; i a el sera la ovediensia de los puevlos. (Biblia, Const. 1873)

I anduvo Shimshon a Aza, i vido ayi una mujer eskarada, i entro a eya. I fue dicho a los de Aza: Shimshon es vinido aki. (Biblia, Const. 1873)

No se kitara la vara deYe'huda, ni ledjislador de entre sus pies, asta ke venga Shilo; i a el sera la ovediensia de los puevlos. (Biblia, Const. 1873)

i komo vino este livro a mano de Talmay, meldo en el i plugo en sus ojos muncho, i peshkiro en el kon su sensia , i prevo i ayo su bushkida , i desho de sovre el todos livros ke apanyaron a el (Sefer 'ha-yashar, manus. sig. 17)

I vinieron, i yamaron al portalero de la sivdad. I les dieron avizo, diziendo: vinimos al real de los Arameos,(Biblia, Const. 1873)



Novels and press / Novelas i Periodizmo


El djudaizmo amerikano kontinuo, este anyo tambien, a venir en ayuda de los djudios de la Evropa oriental (El Tiempo, 1924)

Rabbi Alfasi vino en Espanya i se estabilio en Kordova en el anyo 4848. (Vaye de los yoros, 1935)

Le vino un esfuenyo muy klaro i muy kuriozo. (Otniel Hodja, 2002)

Es sierto ke, ensima de esto, no puedes venir de muy leshos... (El Princhipiko, 2010)

eyos kortan de venir a meldar (El Djugeton 1917)

por onde vash i onde venish en estos dias no se oye mas ke lakirdí de grev (El Djugeton 1917)

esperar i no venir, echar i no dormir son dos kozas las mas fuertes de mundo, i nuestro sinyor Valker sufria de esta maladia (El prove doktor, Const. 1904)

el konde se avia retirado en un kanton para kontemplar mijor a las muevas venidas (La Epoka, Sal. 1900)

yo no admeteria nunka ke unas observasiones (nasihat) semejantes vengan de vuestra parte (La dezgrasiada Luiza, Tel Aviv 1953)

el nombre de madmazel Shoen, non le venia de embezar nada, el tomo el partido de esperar, ke eya kijera bien eksplikarse. (Nantes, Tel Aviv 1952)

Toda la ravia, de sus dos mezes de bushkidas le vino al korason. (Nantes, Tel Aviv 1952)

Kuando el vapor entrava al Porto el disho: ''Te akavido Amerika! Yo vengo por okuparte.'' (La boz de Yerushalayim, Yerush. 1953-4)

Kuando el vapor entrava al Porto el disho: ''Te akavido Amerika! Yo vengo por okuparte.'' (La boz de Yerushalayim, Yerush. 1953-4)

si dezgrasadamente la gerra venia a deklararse munchas tropas edjisianas se toparan en el urdi otomano (El Tiempo, Const. 1877)

vamos a rogar a todos nuestros lektores de venir kon nozotros a Yeni Mahale de Beshiktas (La famoza kantadera, Tel Aviv 1950)

Melamed: Be-hayay, ke esto es koza pele! Komo viene esto? Adientro de una tan chika gazeta, komo entro un treato? (El Djugeton, Const. 1908)

Por exempio, una persona viene de ser topada matada, kien es el matador, ninguno lo save, sovre ninguno no tienen sospechos (Matador de kriaturas, Yerush. 1908)

me aserki de la ke de un momento al otro venia de azerse patrona de mi korason i la saludi kon grande kortezia (terbiyelik) (Manon Lescaut, Yeru. 1906)



Popular literature / Literatura popular


Todos vienen de la gerra al k'aspero no a venido, (Blanka Flor)

Kon tienpo, se desho de venir de otra sivdad un mansevo muy ermozo. (Hidot de Izopeto)

A medianoche vino un leon alado de el, lo golio i se fue. (Kuentos de Yerushalayim, 1923)

Si lo keres aprevar, toma el kontrato de kaza o alguna eskritura otra, mételo en un anvelop i dízile ke te lo melde, ke ya te vino repuesta de tu marido.'' (Kuentos, 1986)

De vista izo vinir al vezir i le ordeno ke lo topen al mandradji i ke lo metan por vali en uno de los vilaetes leshanos, famozo por la mizeria ke reinava en esta rejion. (Sipure Sefarad)

Vino el ijo grande i disho ke se va kazar kon la muchacha. Aprontaron la boda, i kombidaron a la sivdad entera, diziendo: Ken kere vinir a la boda, ke venga! La kaza sta avierta! (Kuentos, 1986)

Los krios ampesaron a vinir uno detras de otro. (Sipure Sefarad)

En beviendo kave andel Hafiz, Bohor i Persiado vinieron en avlas sovre el kapricho i los kaprichozos. (Sipure Sefarad)

i les amostro la plata i meldaron las kartas, estonses se ensanyo el rey i kon grande ravia mando a yamar los negidim dela sivdad i a los grandes i vinieron a la djustisia todos (manus. Papo, Sarajevo 1840)

vernas ayi, platikaremos enel echo i ala ora se mirara algun remedio i ke vaya la koza en sekretada (manus. Papo, Sarajevo 1840)

ya keriamos malsinarlo al rey ama mos espantimos ke no avle despues la buelta i se kree el rey de el i mos viene muncho mal (manus. Papo, Sarajevo 1840)

le dio la mano i lo asento alado; en un kuarto de ora vinieron a la sivdad de Roma (manus. Papo, Sarajevo 1840)



Popular mascots and remedies / Segulot i Melezinas populares


Segula para si has ve-halila le akontesio dolor de korason i si le vino flakeza de korason mehamat de sangre muncha: ke lo echen a el sovre su espalda i su kara para arriva i ke le echen aguas klaras i yeladas por la kara i ke le den a goler pan kayente i aguas de sinamomo i ke le metan tabako para ke sarnude (manus. Papo, Sarajevo 1840)

para baldar los fichizos a un ombre ke non puede venir sovre su mujer: ke vaya i ke urine sovre un monton de aguas ke aboltan la rueda del molino i ke no avle dela ora ke va al molino asta ke torna a su kaza i ke tome un aniyo de oro de ufaz i ke urine por el burako del aniyo 3 vezes (manus. Papo, Sarajevo 1840)

segula para la mujer ke pera fijo: ke tome fyel de vaka i ke lo enbruje en lana i ke se lo meta la mujer en la boka djunto a su venir la uzansa i parira ijo (manus. Papo, Sarajevo 1840)