Back to main page of Maaleh Adumim Institute                             tornar a la pajina prinsipal del Instituto

   Back to main page of the dictionary    tornar a la pajina prinsipal del Trezoro

 

Searching the dictionary

Bushkida - ladino 

English search

Bushkida - inglez

Idioms

Lokusiones

Popular l.

L. popular

Proverbs

Refranes

Coplas

Koplas

Liturgic l.

L. relijioza

Bible and Midrash

Biblia i Midrash

Nobels and press

Novelas i Periodizmo

Lexical samples

Enshemplos leksikales

Classicism

Klasika

Shortening table

Abreviasions

 



 

 

 

Entry presentation
Prezentasion de la entrada

 

Entry No. 477910

entrada numero 477910

umo m.

smoke

le suven los umos a la kavesa

התכעס, התרגז

tener umos

להיות שחצן ויומרני מאוד

umos de kavakos

עשן העולה מנסרי עץ דקים ומתפוגג - התלהבות רגעית, מרץ הדועך במהרה

umos m. pl.

יומרה, יוהרה

fumo

196590



Lexical samples / Enshemplos leksikales


ya me suvieron los umos a la kavesa (Moscona)



Proverbs / Refranes


Lenya sin fumo no ay

La rikeza es un fumo; la grandeza nada vale, porke la terrivle muerte siempre vindikara

Fumo es la fin de todas las lazerias



Clasic poetry and drama / Poezia klasika i Drama


ver de su tierra alsarse el fumo, aun ke de londje, (Odisea)

I sin kedar un punto, de kuatro chemineas, suvia al sielo fumo i flamas kon sinteas. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000)



Coplas / Koplas


En el dia tresero sinyos del lugar el via kon un umo bien preto ke se esparzia; (Puertas de veluntad)



Religious literature / Literatura relijioza


i su mujer en kada dia de viernes echava lumbre en su orno por ke saliera umo de su kaza para ke les pareska a sus vizinas ke eya tambien esta koziendo pan [...] por no arrejistarse de su aniyut (Meam Loez Yeoshua II, Izmir 1870)



Bible, Mishna, Midrash / Biblia, Mishna, Midrash


Como vinagre a los dientes, y como humo a los ojos, assi el perezoso a sus embiantes. (Biblia de Ferrara, 1553)

Kien es esta ke suve del dezierto komo pilares de umo, (Biblia, Const. 1873)

Sal de sedomit kuarto de la medida yerva suvien fumo todo loke el (Mishna: Tefilat kol Pe 1874)

Suvio umo de su nariz, i de su boka fuego konsumio, brazaa se ensendieron de el (Biblia, Const. 1873)

noche i dia non se amatara para siempre suvira su umo de djerenansio a djerenansio (Biblia, Const. 1743)



Novels and press / Novelas i Periodizmo


en una tavla vazia pikiavan la karne ke no avia, i atakavan papeles para ke salga fumo de la chiminea! solo ke no se sepa, i ke no se sienta. (La mujer sefardí de Bosna, 1931)

un umo espeso kuvre la chika kaza asolada (La dezgrasiada Luiza, Tel Aviv 1953)



Popular mascots and remedies / Segulot i Melezinas populares


segula para la mujer ke se le murio la kriatura en la tripa: ke la safumeen kon soa de hamor preto asta ke le entre el guezmo en la tripa del fumo (manus. Papo, Sarajevo 1840)

segula para la mujer ke tiene huerte parto: ke la safumeen a eya kon ensensio de debasho de eya asta ke le entre el fumo en su kuerpo (manus. Papo, Sarajevo 1840)

Segula para sanedad de el ojo: ke se guarde de fumo i de polvo i el aver ke sale de la kalor o de el frio i de mucho yorar i el mirar mucho en kozas blankas o menudas i de borraches i de es.huenyo muncho i de komidas agras komo dezir sevoyas ajos i hardal i de kozas saladas i el fumo de la pes aguza la vista i deveda la lagrima i kita la sarna de el ojo (manus. Papo, Sarajevo 1840)