Back to main page of Maaleh Adumim Institute                             tornar a la pajina prinsipal del Instituto

   Back to main page of the dictionary    tornar a la pajina prinsipal del Trezoro

 

Searching the dictionary

Bushkida - ladino 

English search

Bushkida - inglez

Idioms

Lokusiones

Popular l.

L. popular

Proverbs

Refranes

Coplas

Koplas

Liturgic l.

L. relijioza

Bible and Midrash

Biblia i Midrash

Nobels and press

Novelas i Periodizmo

Lexical samples

Enshemplos leksikales

Classicism

Klasika

Shortening table

Abreviasions

 



 

 

 

Entry presentation
Prezentasion de la entrada

 

Entry No. 433210

entrada numero 433210

sielo m.

Heaven, firmament

abashado de los sielos

(באירוניה:) ''צדיק תמים''

aboltar los ojos al sielo

לגלגל עינים (בחסידות מזוייפת)

alevantar los ojos al sielo

לשאת עיניו למרומים בייאוש, כאות להכנעה בפני רצון השמיים

ay un Dio en los sielos!

יש אלוהים בשמים והוא רואה את עוולותיך ויענישך עליהן!

azer un sielo de papel

להרחיב בלי סוף בתיאור היתרונות

bushkar por sielos i por tierra

לחפש בכל מקום, לעשות חיפושים קפדניים

d'el par'al sielo no ay un dedo

באירוניה: "הוא קרוב מאוד לאלוהים" - הוא מתחסד וצבוע

dar un punyo al sielo

לנסות לעשות דבר מה בלתי אפשרי

de los sielos kijeron

מן השמים גזרו

de los sielos lo kijeron bien

ניצל בנס

el Dio de los sielos

ריבונו של עולם, אלוהים שבמרומים

el sielo esta enkargado

השמים מעוננים

el sielo se aklaró

השמיים התבהרו, חזרה וזרחה השמש

el sielo se eskuresió

התרחש ליקוי חמה; האפילו השמים

es de alavar al Sielo!

השבח לאל! (נאמר בעקבות הופעת חסדי ההשגחה העליונה)

estar al de siete sielos

להיות ברקיע השביעי

estar por el aver del sielo

מדובר במיזם מעורפל שסיכויי הצלחתו לוטים בערפל, הסיכון בו רב והוא עשוי להתפוגג

esto mos asetensiaron de los sielos

אל נייסר עצמנו - מה שאירע הוא גזירה מלמעלה

kerer tapar el sielo kon la mano

לנסות להסתיר את העובדות הידועות לכל

komo de los sielos ke mos vino

נקבל זאת כגזירה משמים!

me kayó de los sielos

'נפל לי מן השמים'' - רווח שבא באקראי ובמפתיע

mira este sielo azul maví!

(נאמר למי שאיבד כל תקווה לעתיד:) ראה את תכול השמיים - שמי אל חנון ורחום - והתאזר באומץ ותקווה לטוב

pasar por los siete sielos

לשלם דמי תיווך להרבה סוכנים

por estos sielos bendichos!

(לשון שבועה:) שהדי במרומים!, אלוהים עדי שאמלא את הבטחתי!

se avrieron los sielos

נפתחו ארובות השמים

se serraron los sielos

נכלא הגשם; אין למצוא רחמים

sielo estreyado

שמיים מכוכבים

sielo kargado

שמיים מעוננים

suvir a uno a los sielos

להפריז בשבחיו של מישהו

tiene bueno de los sielos i negro de la tierra

יש לו כל הנדרש כדי להיות מאושר אך סובל מתגרת ידם של הסובבים אותו, מצרות שבתוך ביתו

traer los sielos abasho

להשבע בשבועה חמורה; לקרוע שמים בתפילה ותחנון (שלילי)

ya se apiadaron de los sielos

נכמרו עלינו לבסוף רחמי שמיים!

chielo (it.)

86720



Lexical samples / Enshemplos leksikales


boz del puevlo, boz del sielo (Nehama)

boz de puerko no suve al sielo (Nehama)

kien al sielo eskupe en la kara le kae (Nehama)

la gayina beve agua i mira al sielo (Nehama)

todo lo ke fazen de los sielos es por bien (Nehama)

el sielo no se toka kon la mano (Moscona)

bien de los sielos, males de la tierra (Moscona)

todo lo ke rijen de los sielos es para bueno (Moscona)

el sielo ke este en muestro ayudo (Moscona)

aboltar los ojos al sielo (Moscona)

el sielo esta enkargado (Moscona)

se avrieron los sielos (Moscona)



Proverbs / Refranes


Yo do poko, de los sielos - muncho

El Dio de los sielos ke solos non mos desha

El sielo no se tapa kon la mano

Non tapis el sielo kon sidazu

Lo ke dan del sielo, ke lo resiva la tierra

Yora el sielo, yora la tierra

Nada non keda eskondido adibasho de sielo

Boz de perros no se va a los sielos

La gayna beve agua mira al sielo

Fue demandado en la yeshiva de los sielos

El selo es un kastigo del sielo

Kon sestos no mandan de los sielos

Una luvia kayo, ke s'avrieron los sielos

El ke eskupe al sielo a la kara le kaye

Kiere aferrar el sielo kon las manos

La diferensia es de los sielos a la tierra

Se murio en dia de luvia, los sielos lo yoran

Kuando aze luvia los sielos yoran, la tierra riye

A dipasho del sielo non ay koza mueva



Clasic poetry and drama / Poezia klasika i Drama


avrirsen los sielos razgarsen los mares; (Gaon, Poezias)

beza el terreno i mira el sielo (Gaon, Poezias)

Yo mirava las estreas devanarsen por el sielo (Gaon, Poezias)

kontra los kreentes a el Dio del sielo- (Gaon, Poezias)

Kon tembla la alsa i mira el sielo (Gaon, Poezias)

anjel de los sielos es i nada manka. (Gaon, Poezias)

ma eya refuza i mira al sielo: (Gaon, Poezias)

ke oy de los sielos lo aven mandado (Gaon, Poezias)

formo sielos, tierra, sin tener ayudo (Gaon, Poezias)

el sielo se razga i en dos se parte (Gaon, Poezias)

Los sielos se izieron de kovre por tus maldades, (Papo, Navot)

Miles de gritos orrivles suvieron a los sielos: (Papo, Navot)

porke de los sielos non rondja sovre eyos / komo tambien en las sivdades de la yanura / fuego i ashufre i de esta manera / los arremata debasho de los sielos ?`` (Rekolyo de Poezias Diversas, Tel Aviv 1931)



Coplas / Koplas


De lo alto del sielo una boz sale: ''Desha este ijo ke tanto te vale! (Im afes, Papo 1894)

Mirad mirad ke sinyor es Moshe Rabenu ke asuvio i abasho alos altos sielos (Pizmon de Moshe, 1893)

Kuando el rey Nimrod al kampo saldria mirava en el sielo a la estreyeriya, (El rey Nimrod)

Tu as de deprender de tus aguelos, tus ojos en el sielos al Dio ke es uno tres dias de ayuno (Purim, De-Fes, sig. 18)

De los sielos le disheron: ''Keuna de de sienpre te dieron vidas a ti muchiguaron asta ke venga el Mashiah i Eliau'' (Koplas de Eliau, sig. 18)

siendo fue vendido por el terekié, bushko de echar lekyé, ke tenía selo no miró al sielo. (Koplas de Purim, Saadi 'Halevi. sig 19)

Kol de los sielos salio a Avraam Avinu fue yamado: tu ijo regalado no sea degoyado; un barvez en su lugar aea ayegado (Tarika, Shira Hadasha, Izmir 1861)

Avrieronse los sielos / mostrarmos ke ay un Dio / mos apedreo kon yelos / por puntos non mos undio (La Epoka, Sal. 1898)

sabika tenia por munchas partes / de los sielos le vino estos desbarates / ya tuvo mezates / i muy buenos / rikos i muy yenos / i los mashkadores kon / los bushkadores (manus. Teza, 1820)

disho a Sara ke tu kovdisiado Yits.hak se engrandesio i no embezo servisio de el sielo / andare i le amostrare ke a el Dio fuero / disho: anda sinyor empero no te aleshes / respondio: sea tu korason en el Dio enfiuzianse (Puertas de veluntad, Mahzor Rosh a-Shana, Sal. 1876)



Religious literature / Literatura relijioza


sino ke su maaraha es muy grande i es muy estimado en los sielos, (Meam Loez Bereshit)

Ma todo fue rijido de los sielos, (Meam Loez Bereshit)

i ay ken dize ke era kuanto de la tierra a los sielos; (Meam Loez Bereshit)

Ke savresh ke es ayuda grande a la presona i muncho provecho de mirar al sielo (Meam Loez Bereshit)

I era muy ermozo, ke su kara alumbrava komo la klaridad del sielo (Meam Loez Bereshit)

I stuvo meldando ayi yom ve-layla sesh anyos, bi-kdusha uv-toara asta ke tuvo zehut ke asuvian a su neshama kada noche a la yshiva de los sielos, (Shivhe 'ha-Ari, 1911)

I vido mas ayi peshes kuanto naves, i paso de ayi a otro dezierto i non vido ayi otro ke mar i sielos i tierra. (Ben Gorion, 1743)

En korto, mira ke achakes de la ley santa sielos i tierra se sostienen, (Lel Shimurim, 1819)

Ansi le dieron a saver de los sielos i enpesaron a azer de akel modo de figura i metian en los palasios I en las puntas de de las muntanyas I debasho de los arvoles (Meam Loez, Devarim II, Const. 1773)

En la ora ke estavan beviendo salio una palma de mano de los sielos iI eskrivio en la pared en frente de la almenara ditos biervos (Meam Loez Ester, Izmir 1864)

eskrivio 'ha-Rambam z''l ke todos los fonsados ke en los sielos deayno el sol i la luna i las estreyas todas son kozas bivas patrones de alma (Meam Loez Yeoshua II, Izmir 1870)

ke oyites detras del perde de los sielos? le disho: oyi ke todo el ken ensembra en segundo tienpo, el shidafon, ke lo yamamos kiragi kema a los ensembrados (Meam Loez Yeoshua II, Izmir 1870)



Bible, Mishna, Midrash / Biblia, Mishna, Midrash


Los sielos rekontan la onra del Dio, (Biblia, Const. 1873)

Del kavo de los sielos es su salida, i su rodeo asta su otro kavo, (Biblia, Const. 1873)

Sovre eyos tronara dezde los sielos. (Biblia, 1873)

I en sus dias de estos reyes alevantara el Dio de los sielos un reino ke nunka se danyara (P. R. Eliezer,1876)

I puzo eskuridad al derredor de si komo por kavanyas, apanyamiento de aguas, nuves de los sielos (Biblia, Const. 1873)

aquel que dixo al mundo: sed, y fue; e con el su man­damiento los ҫielos e la tierra se ordenaron; (Midrash aseret adibrot, manus. Sig 15)

E dixeron los sabios que crio el Señor Dios sobre la tierra el ҫielo alunbrante, (Midrash aseret adibrot, manus. Sig 15)

a ken arrepodiaste i denostastes? sovre ken enaltesiste boz i alsaste a los sielos tus ojos? (Biblia, Const. 1743)

i temio i disho: kuanto temerozo el lugar el este non este ke salvo kaza de el Dio i esta puerta de los sielos (Biblia, Const. 1547)

yo so ebreo i temo a A' Dio de los sielos ke izo la mar i lo seko (Biblia, Const. 1873)

i el sol se paro en medio de los sielos i no apresuro a ponerse kaje un dia entero (Biblia, Const. 1873)

i tamien fraguaremos una kale grande adientro de eya i mos suviremos a los sielos (P. R. Eliezer, 1876)

en tienpo ke Israel eran paran mientes a arriva i azian su servitud kon buen korason a su padre ke en los sielos se eran melizantes i si non, eran kurkumantes ([Mishnayot], Seder Maamadot, Viena 1821)

No ay otro komo el Dio de Yeshurun, ke kavaya en los sielos para tu ayuda, i kon su losania sovre la nuves. (Biblia, Const. 1873)

No ay otro komo el Dio de Yeshurun, ke kavaya en los sielos para tu ayuda, i kon su losania sovre la nuves. (Biblia, Const. 1873)

De los sielos pelearon, las estreyas de sus kaminos pelearon kontra Sisera. (Biblia, Const. 1873)

Porke yo also a los sielos mi mano, i digo: bivo yo para siempre. (Biblia, Const. 1873)

a lo kual el kapitan avia respondido al varon del Dio, diziendo: ek, si A' iziera ventanas en los sielos, seria tal koza? I el disho: tu lo veras kon tus ojos, ma no komeras de eyo.(Biblia, Const. 1873)



Novels and press / Novelas i Periodizmo


Las nuves empesaron a kaminar mas despues en el sielo (Pavlo i Virdjinia, 1912)

Todo, dunke, es pasajero en este mundo i no ay otro ke el sielo ke keda en su lugar. (Pavlo i Virdjinia, 1912)

Mis ojos se alevantaron a el sielo, i mis lavios avlaron loor i alavasion al Dio mi salvador i mi eskapador de esta negra tempesta de fortuna. (Asolado en la izla, 1881)

'Mas Arriva de los sielos!'', Respondio Sarina kon una sonriza misterioza. (Otniel Hodja, 2002)

El adjusto: Entonses, tu tambien vienes del sielo! De ke planeta sos tu? (El Princhipiko, 2010)

Dios ya tuvo piadad de nozotros, la luvia kae a godras gotas i todos kon la boka avierta estamos mamando este regalo del sielo (Perdidos en mar, Yerushalayim 1907)

yo estava echado la kara al sielo i mis kaveos kon mis brasos i mis piernas i todo el resto de mi kuerpo estava komo atado enklavado enbasho (Guliver, Yerush. 1912)

i savesh lektores komo son afirmados todos estos ''mozotros'' ke azen kreer a una kuantedad de eskrividores mas numerozos ke las estreas delos sielos (La Epoka, Sal. 1900)

las dos mujeres entraron en una segunda kamara espandida entera de preto i aklarada solamente por una lampa a tres bikos enkolgada en el sielo razo (tavan) (Muerta de mala muerte, Yerush. 1911)



Popular literature / Literatura popular


Rogo ke non te venges de mi alma, porke de los sielos fue esto. (Sipure Noraot,1885)

Disho ribi Meir: Ya resivi djuzgo de los sielos; enkomenda lo ke dishites. (Kuentos de Yerushalayim, 1923)

nada de remarkavle en esta famiya i en esta kazika si no era la bendision de los sielos ke inchiva la kaza de Mordu kon otrun krio. (Sipure Sefarad)

dos mezes antes eskrives una karta para el kon shaliah neemani el en el punto ya viene i el amostrara su vengansa de estos reshaim kon poder del Sh.Yit.siendo ya se dio gemar por el echo en los sielos (manus. Papo, Sarajevo 1840)