Back to main page of Maaleh Adumim Institute                             tornar a la pajina prinsipal del Instituto

   Back to main page of the dictionary    tornar a la pajina prinsipal del Trezoro

 

Searching the dictionary

Bushkida - ladino 

English search

Bushkida - inglez

Idioms

Lokusiones

Popular l.

L. popular

Proverbs

Refranes

Coplas

Koplas

Liturgic l.

L. relijioza

Bible and Midrash

Biblia i Midrash

Nobels and press

Novelas i Periodizmo

Lexical samples

Enshemplos leksikales

Classicism

Klasika

Shortening table

Abreviasions

 



 

 

 

Entry presentation
Prezentasion de la entrada

 

Entry No. 415010

entrada numero 415010

salud/salut/salú f.

health

-salú i vida! -salud, buenos días!

ברכת בוקר טוב והמענה עליה

a la salud bueno!/para salud buena! -provecho i salud!

לחיים!

arrogar por la salu de uno

להתפלל לבריאותו של הנדיב התורם

asi el Dio te de salú/salú i anyos de vida!

אני מאחל לך בריאות ואריכות ימים!

atagentar la salud

להטריד

bever a la salud de

לשתות לחיי

buena salu i vida!

(שתזכה ל)בריאות ואריכות ימים!

bueno para la salud

מבריא, טוב לבריאות, מביא ברכה ותועלת

demandar por la salud de uno

לשאול לשלומו ובריאותו של מישהו

en salú m'esté!

שיידע תמיד בריאות! (דברי האם על בנה האוכל בתיאבון בריא)

estar en buena salud

לחוש בטוב, להיות שרוי בבריאות טובה

esto es la salud!

זו התרופה הטובה ביותר!

ganarse la salud

'להרוויח'' בריאות

kon salud

לבריאות! תתחדש!

kon salud ke lo yeves/ke lo kulaneyes/ke lo gozes!

תתחדש!

kon salú ke vayas i kon salú ke vengas!

תצא בשלום ותשוב בשלום!

kédate/kedávos en salú

היה/היו שלום! (מילות פרידה של מי שעוזב)

le fue la salud

זו הייתה התרופה שהצילה אותו

me tengas salud!

שכה תהיה לי בריא! (בדיוק כמו שאמרת, אנו באותה דעה ואותה עצה)

mirarse la salud

להקפיד על בריאותו; באירוניה: לענג עצמו בדברים הטובים

mos komió la salud/no mos deshó salud

גרם לנו לחלות בנדנוד שלו

no ay ken demande por su salud

איש אינו מתעניין בגורלו

no kedar salud

להיחלש מאוד

no mos desho salud

עצבן והטריד אותנו

pedrer la salud detrás de uno

לאבד את הבריאות בטיפול במישהו ודאגה לו

salú!/salú ke tenga!

תהיה לי בריא!.. (נאמר בעקבות קבלת סירוב: אינך חייב לי דבר!)



Lexical samples / Enshemplos leksikales


kon salu ke lo yeves!/ke lo gozes! (Nehama)

un ''kon sa­lu'', mil dukados (Nehama)

al mez venidero vamos a partir para Pa­ris, salú ke ayga/salú i vidas ke mos de el Dio! (Nehama)

kortar de fumar es ganarse la salú (Nehama)

no tiene salud/le manka salud (Nehama)

tiene buena salud (Nehama)

poko favlar viene bueno para la salú (Nehama)

kayades bulisu, ke para vos es salu (Moscona)

buenos dias - salud i vidas (Moscona)

bever a la salud de alguno (Moscona)

kuando uno esta sano no apresia la salud (Moscona)

struir la salud (Moscona)

kon esto ke kavimos pozo en el kurtijo, mos ganimos la salud (Moscona)



Proverbs / Refranes


No ay mas grande rikeza de la salud

La salud del kuerpo se fragua en el estomago

Vida sin salud, la muerte es mas dulse

Salud es una chika palavrika

Kon vida i salud todo se aze

Ken padre i madre mira, el Dio l'alarga la vida i la salu

Komer pan i sal, ma kon salud

Poko komer, salud para el puerpo

Mas poko saver - salud para el puerpo

Le va vinir el mioyo, kuando le va vinir la salud a mi vava

Kayades Bulisu, ke es la salud

Lavor ke aya, ke salud no manka

Al riko kon salud, al prove: donde te vino?

Te nombrimos ! Ke te nombran kon bueno o kon salud

Non ay grande virtud ke la mas buena salud

Poko avlar - salud para el puerpo



Clasic poetry and drama / Poezia klasika i Drama


Meresio a anyos, salud i rikeza (Gaon, Poezias)



Bible, Mishna, Midrash / Biblia, Mishna, Midrash


el Señor poderoso es, e fuerte a su gente, que les dio la ley, les dé la pas, e les dé la salud para sienpre. Amen. (Midrash aseret adibrot, manus. Sig 15)



Novels and press / Novelas i Periodizmo


Ke diavlo esta mandando estas dos povres kriaturas en este otel de mala fama? Poveretos! ... Ma... poko avlar, salud para el kuerpo. (Banyos de sangre, 1912)

la madre de kriaturas, la guardiana de kaza, kuando ya enkolgava estos presiozos sakos dizia ''kon salut i alegría ke se koma. amen'' (La mujer sefardí de Bosna, 1931)

Sinyor de Mino ke los doktores kondanavan avia el dunke raportado la salud i la vida de su kaza a Milton? (La sinyatura del kontrato, Yerushalayim 1907)