Back to main page of Maaleh Adumim Institute                             tornar a la pajina prinsipal del Instituto

   Back to main page of the dictionary    tornar a la pajina prinsipal del Trezoro

 

Searching the dictionary

Bushkida - ladino 

English search

Bushkida - inglez

Idioms

Lokusiones

Popular l.

L. popular

Proverbs

Refranes

Coplas

Koplas

Liturgic l.

L. relijioza

Bible and Midrash

Biblia i Midrash

Nobels and press

Novelas i Periodizmo

Lexical samples

Enshemplos leksikales

Classicism

Klasika

Shortening table

Abreviasions

 



 

 

 

Entry presentation
Prezentasion de la entrada

 

Entry No. 386740

entrada numero 386740

puerpo m.

body

alivianar el puerpo

להתגמש

apezgar el puerpo

להכביד על הגוף

arrepozar el puerpo

לתת לגוף לנוח אחרי מאמץ קשה

avrir el puerpo

לגרום שלשול

azer el puerpo un remo/una meshedera

להניע את הגוף בתנועות מהירות וחזקות; ללכת הלוך ושוב/עלה ורד בלי הרף

dar/darse sar al puerpo

למתוח את כוחותיו, להטיל על עצמו מלאכות קשות ומפרכות

dos puerpos grandes

זוג מבוגרים בריאים שאינם נזקקים לטיפול מיוחד

dos puerpos pezgados

זוג קשישים המצריכים טיפול מתמיד ומייגע

echar en puerpo

להשמין, להעלות משמנים

echarse al puerpo

למלא את הכרס

ir del puerpo

לעשות פעולת מעיים

meter un alma en el puerpo

לעודד, לאמץ, לנטוע תקווה

mirar a uno komo puerpo de reyes

לטפל במישהו טיפול מסור

no tener puerpo

להיות רזה מאוד

poko mal para tal puerpo

לא די בסבל שבא עליו - הוא ראוי לסבל גדול כפל כפליים על רשעותו

puerpo despechozo

אדם מעורר טינה וקנאה

puerpo repotrón

שוחר תענוגות

puerpo sin alma

'גוף בלי נשמה'' - חסר אופי, חסר כוח רצון, אפטי

salir del puerpo

עשה צרכים גדולים, היתה לו פעולת מעיים

serrar el puerpo

לגרום קשיי עיכול ועצירות

traer el puerpo al ayar

להסדיר את צרכי הגוף במשטר ראוי ובמקצב הנכון



Lexical samples / Enshemplos leksikales


el melón avre el puerpo (Nehama)

la harrova serra el puerpo (Nehama)



Proverbs / Refranes


Poko komer, salud para el puerpo

Mas poko saver - salud para el puerpo

Poko avlar - salud para el puerpo

Si puerpo i korason no estan aunados orasiones ke azes no salen venturozos



Clasic poetry and drama / Poezia klasika i Drama


Tambi?n se konsentio ke su puerpo sta atado. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003)

Se ferira el puerpo. Se kedara echada. Se fuyira del rango. Ensultara soldada. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000)

Su kaveyera blonda al ombro abashava, en banyo de parfumes el puerpo se lavava. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000)

Su puerpo, antes fino i yeno de supleza, parese komo muerto, kien save kuanto peza! ('Ha-Elion: En Kampos, 2000)



Coplas / Koplas


Ansi traiya su puerpo komo roza en rozale (Donme, sig 18)

Yo so Tova ke kayi en fuego, i kon esto mi puerpo derroko (Donme, sig 18)

el puerpo se deskulpa: no izi pekado, la alma peko i yo ao livrado, kuando se va la alma so asemejado komo piedra kaida en la tierra (Tarika, Shira Hadasha, Izmir 1861)

pense en su puerpo el enkonado, en su vida va penando, en su muerte es djuzgado, el hibut akever en la tierra (Tarika, Shira Hadasha, Izmir 1861)

responde la alma: yo so alavada; el puerpo peko i yo no kulpo nada, por aver del mundo so abolada kuando me vo de la tierra (Tarika, Shira Hadasha, Izmir 1861)

i su puerpo es mas grande de el puerpo de tierra sien i setenta tantos segun amostrasiones (Keter Malhut, Mahzor Saloniki 1876)



Religious literature / Literatura relijioza


tierra amariya, ke de eya se krio la karne del puerpo. (Meam Loez Bereshit)

i su puerpo, kon los agavot, de la tierra de Bavel; (Meam Loez Bereshit)

ma despues los aparto en dos puerpos apartados. (Meam Loez Bereshit)

I el puerpo se sostiene kon la alma i eya se sostiene kon poder del Sh.-Yit. (Meam Loez Bereshit)

el puerpo kon la alma tienen buena razon de diskulparse en dia del djuzgo, (Meam Loez Bereshit)

ke siendo vemos ke saliendo la alma keda el puerpo muerto komo una piedra, (Meam Loez Bereshit)

despues ke muere la presona, le tornan la alma dientro del puerpo i los apenan a los dos''. (Meam Loez Bereshit)

su vista de leon i sus ojos relanpagos [i lo mizmo] su puerpo (manus. Minhat Ani, Yerushalayim 1880)

Tu sos Dio de muestra salvasion ? i kon muchidumbre de de tus piadades da a mozotros vidas largas, vidas de pas i repozo. vidas de bien ? vidas de folgura de puerpo (Tashlih, Mahzor Rosh a-Shana, Sal. 1876)

se estremese el puerpo de tal sentir, guay de ojos ke tal vieron, guay de oyidos ke tal oyeron (Imre Bina, Belgrad 1837)

siendo estas vestido kon este puerpo de lodo eskuro no es posivle ke puedas alkansar las enkuviertas del Sh.Yit. (Meshivat Nefesh II, Const. 1754)



Bible, Mishna, Midrash / Biblia, Mishna, Midrash


Polvo kolorado i polvo preto i polvo blanko i polvo verde: el kolorado es la sangre i preto es las tripas, el blanko es los guesos i los niervos, el vedre es el puerpo (P. R. Eliezer,1876)



Novels and press / Novelas i Periodizmo


a esta repuesta unas algujadas pasaron por mi puerpo entero (Perdidos en mar, Yerushalayim 1907)

en el mizmo tiempo ke eya pronunsiava estas palavras se kito el manto ke la kuvria deskuvriendo ansi su puerpo bien formado (La Epoka, Sal. 1900)

tomo el papel de una mano segura i korajoza kuanto no puedrian kreer en este delgado puerpo de mujer (Muerta de mala muerte, Yerush. 1911)



Popular literature / Literatura popular


Para este puerpo Parize ke ofisio ash tomado? (Blanka Flor)

Aun k'era '1 mi marido sinyal del mi puerpo dierash. (Blanka Flor)

I la trusheron kon sus karas kovijadas i embolvida en un manto grande a ke se le kovijara su puerpo entero. (Sipure Noraot,1885)



Popular mascots and remedies / Segulot i Melezinas populares


Segula para detener la salida ke a las vezes sale sin sangre i tiene dolor grande kuando va del kuerpo i tiene sehorá i dezea todo modo de komida i esta malato de kara: ke beva vinagre kayente, se melezinara (manus. Papo, Sarajevo 1840)

Segula i kabala el kere ir del kuerpo i non puede ir: ke se alevante i se asente asta munchas vezes i provechara (manus. Papo, Sarajevo 1840)

Segula para echar los kaveyos de la mujer de akel lugar i de todo su kuerpo i ke non le tornen a kreser nunka: ke se unte kon sangre de mursiegano mesklado kon leche de mujer (manus. Papo, Sarajevo 1840)