Back to main page of Maaleh Adumim Institute                             tornar a la pajina prinsipal del Instituto

   Back to main page of the dictionary    tornar a la pajina prinsipal del Trezoro

 

Searching the dictionary

Bushkida - ladino 

English search

Bushkida - inglez

Idioms

Lokusiones

Popular l.

L. popular

Proverbs

Refranes

Coplas

Koplas

Liturgic l.

L. relijioza

Bible and Midrash

Biblia i Midrash

Nobels and press

Novelas i Periodizmo

Lexical samples

Enshemplos leksikales

Classicism

Klasika

Shortening table

Abreviasions

 



 

 

 

Entry presentation
Prezentasion de la entrada

 

Entry No. 375960

entrada numero 375960

por prep.

as; because of; for, in order to, for the sake of; in favor of, through; by means of; for, during; in, within

atorgar por uno

להעיד לטובת מישהו

azlo por el alma de tu padre!

הפצרה: עשה זאת למען תנוח נשמת אביך!

azlo por zahú!

עשה זאת ותעמוד לך זכות המצווה!

bushkar por todos los lugares

לחפש בכל פינה

diez por sien

עשרה אחוז

es hazino por hazino

הוא חולה מאוד

es kamino por kamino

זו דרך ארוכה

es riko por riko

הוא עשיר מופלג

estar por días

להשאר למשך ימים אחדים

eyo por eyo

זה תמורת זה

iré yo por ti

אלך אני במקומך

komer por fuersa

לאכול בלי כך תיאבון

no estar ni por uno ni por otro

לשמור על ניטרליות

pasar por la kaye

לעבור ברחוב

por abasho

למטה

por adelantre/por atrás

לפנים/מאחור

por akí

פה, לכאן

por arriva

למעלה

por ayí

שם, לשם

por debasho

למטה, מתחת ל-

por demás/demazía

יתר על כן

por el Dio k'es uno!

אני נשבע באל אחד!

por enriva

מעל

por eskrito

בכתובים

por esto

משום כך, על כן

por fuersa

בכח

por kavza

מסיבה, מן הסיבה

por ke?

מדוע, למה?

por kontra

להיפך

por la vida de tu padre/por el Dio de tu padre!

הפצרה/השבעה: "בחיי אביך/באלוהי אביך!"

por mahsus (t.)

בכוונה תחילה, דווקא

por mano de

באמצעות

por mazal (ebr.)

במקרה

por modo de

למען, בשביל ש-

por modo ke

בגלל, בשל, מפני

por modre

בגלל, בשל, מפני, למען

por oras

לפי שעה

por prova

לראיה, בהתבסס על הניסיון

por si por no

על כל מקרה

por sien

אחוז, אחד למאה

por sierto

בוודאי

por sovresalú

בנוסף לכך

por su kuento

על חשבונו

por tanto

יחד עם זאת, למרות זאת

por todo bueno/por si o por no/por yuse

ליתר זהירות

por un azar (fr.)

במקרה

por ver!

בוא נראה!

te lo do por bueno

אני מחשיבו (וממליץ עליו) כאדם ישר

tomar a uno por loko

להחשיב מישהו כמשוגע

tomar por moso

לקחת לו למשרת

tomar por mujer

לקחת לו לאשה



Lexical samples / Enshemplos leksikales


Abel hue matado por Kaín (Nehama)

arrivar/partir por treno/por va­por/por avión (Nehama)

dar a Lea por Rajel (Nehama)

dar una koza por otra (Nehama)

darse a entender por djestos (Nehama)

el pan es fecho por el panadero (Nehama)

empesar por el empesijo/por enmedio/por el kavo (Nehama)

es luvia por luvia (Nehama)

esta kaza esta por arkilar/por vender (Nehama)

estar en una sivdad por un día (Nehama)

ganar tanto por día/por semana (Nehama)

ir por lana i salir treskilado (Nehama)

lavorar por interés/por amistad/por negregura/por vengansa (Nehama)

merkar una koza por bavas (Nehama)

ninguno lo kiere por su negregura (Nehama)

pasar por el ponte (Nehama)

pasar por la puerta (Nehama)

pasearse por el molo (Nehama)

pasearse por las guertas (Nehama)

por bueno lo fizo (Nehama)

salir por/para tomar aire (Nehama)

sufrir por modre de uno (Nehama)

tener a un negro por amigo (Nehama)

tomar a uno por otro (Nehama)

tomar por empiegado (Nehama)

travar por las orejas (Nehama)

viajar por todos los tiempos/por tiempos serenos i por tiempos truvios/por las luvias/por las nieves (Nehama)

pasar por la kaye (Moscona)

luchar por la pas (Moscona)

una koza por otra (Moscona)

el artikolo fue eskrito por [...] (Moscona)

por su buendad (Moscona)

por mi mansevez buena (Moscona)

por moso (Moscona)

por mujer (Moscona)

por tres levos (Moscona)

pasar por savio (Moscona)

darse por vensido (Moscona)

ainda esta por vinir (Moscona)

la kaza esta por vender (Moscona)

por poko (Moscona)

por mi parte (Moscona)

por mas bueno (Moscona)

por amor de (Moscona)



Proverbs / Refranes


El mansevo por dolor, el viejo por onor

Kalavasa por onde pasa non enbarasa

El kavod i la amistad, non se alkansan por la fuersa

Mas vale un malo konosido ke un bueno por konoser

Le entro por un oyido, le salio por el otro

Lo echas por la puerta, entra por la ventana

Gameo por una para es muncho kuando no esta la para

Lijera por arraviar i mas lejera por afalagar

El ke no es venturozo por si no puede azer venturozos a los otros

Dame al gato por kompanya

El apio por ande pasa no embarasa

La aferran por la manga, se fuye por la falda

Matan a el padre i tornan por la madre

Kuando no savemos por ken yorar, yoramos a los movitos de bedahen

Kemar una kolcha por una pulga

Azno kayado, por savio kontado

Lakirdi de mar, por tierra

Komi, komi - a mi sta kumiendo pur arientro

Lo komido por lo servido

Lo vo mandar por la komadre

No ay mal ke por bien no venga

No es d'echar a por aya

Espina por milizina

Komer por no morir

Mochacha por las orejas

Gato por pato

Ketana por sehora

Kien kamina por el sol, save el savor de la sombra



Clasic poetry and drama / Poezia klasika i Drama


Mas ni ombre bivo anda por la kaye (Gaon, Poezias)

ninguno ainda se ve por la kae (Gaon, Poezias)

no meresio al trezoro por entrar otra persona. (Gaon, Poezias)

sea por ventura i por alegria (Gaon, Poezias)

ay Dio ke podesta por seko i mares. (Gaon, Poezias)



Religious literature / Literatura relijioza


kon dekorar algun hidush o peshat de los livros i dizirlo por suyo, (Meam Loez Bereshit)

ke si lo tienen por haham grande ke save los sesh sedarim de Mishna, (Meam Loez Bereshit)

i savresh ke lo ke no lo aklaro la Ley fue por tres sevarot (Meam Loez, Devarim II, Const. 1773)



Bible, Mishna, Midrash / Biblia, Mishna, Midrash


Por las kayes i por las plasas bushkare al ke ama mi alma (Biblia, Const. 1873)