Back to main page of Maaleh Adumim Institute                             tornar a la pajina prinsipal
del Instituto
Back to main page of the dictionary tornar a la pajina prinsipal del Trezoro
| 
 Entry presentation | 
Entry No. 352530
entrada numero 352530
| parir v. | to give birth | 
| deznudo asigún lo parió su madre/komo lo parió su madre | ערום כביום הוולדו | 
| dolores de parir | צירי לידה; בהשאלה: חרדות נוכח מצב חמור | 
| echarse/asentarse para parir | כרעה ללדת | 
| estar pariendo | לעבור שעות של חרדה וייאוש | 
| ke parites? | באירוניה: מה הרית וילדת? איזה חידוש אתה מביא לעולם? | 
| kitar las ganas de parir | להוציא את החשק לבילויים, לקלקל את השמחה | 
| no pare de si | אין בו שום דבר מקורי, את הכל הוא שואל מאחרים | 
| pare mujer, no pare! | כרעי ללדת, אשה! (נאמר באירוניה למישהו המדמה כי הגיע לפתרון בעיה סבוכה ואשר כל מאמציו עולים בתוהו) | 
| parir kon ganchos | ללדת עם מלקחיים | 
| ya parió! | באירוניה: סוף סוף הצליח! ההר הוליד עכבר! | 
| ya vo a parir! | ספר כבר, אני מת לדעת! | 
| yo ke lo parí | אני מכיר אותו לפני ולפנים, על חסרונותיו ויתרונותיו | 
Lexical samples / Enshemplos leksikales
| kien parió ke mesha (Nehama) | 
| kien no parió no se adolorió (Nehama) | 
| guay de las yervas de parir kuando no se traen kon si (Nehama) | 
| tu stuvistes al djugo, yo stuve pariendo (Moscona) | 
| mama dami almishada kon pan! - agora te la vo parir (Moscona) | 
| deznudo asegun lo pario su madre (Moscona) | 
| un sako de chinchas ke pariera su madre i no a este ugursuz (Moscona) | 
| madre ke pario kulevros se apiado de eyos (Moscona) | 
Proverbs / Refranes
| Tres pari, tres movi, i kon mi kara limpia sali | 
| La vezina pario, a mi me se apego | 
| Lo ke non pari non biva | 
| No ay ken se duele mas de la ke pare | 
| Kien no pario, no se dolorio | 
| De kuando pari mi papo no enchi | 
| Pari kolevros para ke me kiten los ojos | 
| Poko parir, muncho luzir | 
| No ay madre mas de la ke pare | 
| Mas vale parir i no un panaris | 
| Bendichas tripas de madre, ke esto parieron | 
| Akeya madre ke pario kulevros yine demando por eyos | 
| Una madri pario kulevra - ine se abulto pur eya | 
| Al ke el Dio le kere bien, la perra le pare puerkos | 
| Unas paren, otras beven los kaldos | 
| Lo ke pare la gata - gatikos | 
| Kanta manyera ke no pario | 
| Ken pario ke mesha, ken kresio ke tesha | 
| Echarse a parir es echarse a la muerta | 
Clasic poetry and drama / Poezia klasika i Drama
| al avenir, siendo ke tal ke sos te pario Penelope. (Odisea) | 
Coplas / Koplas
| bendicha sea tal vientre, i madre ke tal pario. (Toledo, Koplas de Yosef) | 
| A los mueve mezes parir keria, se hue kaminando por kampos i vinyas; (El rey Nimrod) | 
| Dezilde a mi madre Sara ke su gozo perdio, el ijo regalado ke de noventa anyos lo pario, el kuchio lo degoyo i el fuego lo ardio (Tarika, Shira Hadasha, Izmir 1861) | 
| Pensad de azer buendad al desmamparado / el povre i guerfano sea bien mirado / si esta atrazado / darle la instruksion / i dezir de korason / todos somos keridos / de una madre paridos (La Amerika, 1911) | 
| avlad a mi madre ke su gozo se movio / el ijo ke  | 
Religious literature / Literatura relijioza
| ke kuando lo pario a Moshe tenia siento i trenta anyos. (Meam Loez Bereshit) | 
Bible, Mishna, Midrash / Biblia, Mishna, Midrash
| Asta ke lo trushi en kaza de mi madre i en la kamara de la ke me pario (Biblia, Const. 1873) | 
| Asta ke la manyera pario siete, i la ke tenia muchos ijos se enflakesio. (Biblia, 1873) | 
| Sovre tres pekados las mujeres murientes en ora de su parir (Mishna: Tefilat kol Pe 1874) | 
| muchiguar muchiguare tu lazerio i tu ensintamiento, kon dolor pariras ijos i a tu marido tu deseo i el podestara en ti (Biblia, Const. 1547) | 
| I tambien el era muy ermozo de forma; i su madre lo pario despues ke Maaha pario a Avshalom. (Biblia, Const. 1873) | 
Novels and press / Novelas i Periodizmo
| En kazandolos de agora i ke Virdjinia vendra a parir, nozotros resentiremos ainda mas pena (Pavlo i Virdjinia, 1912) | 
| aviendo eya tambien parido una ijika, la yamaron Virdjinia. (Pavlo i Virdjinia, 1912) | 
| Ah ! porke eya pario a esta ija? porke la amava tanto? (Rolando i Eleonora, 1953) | 
| Entro en la meane de Ham Bohor Esperansa i ayi lo pario. (Otniel Hodja, 2002) | 
| kuando me hui onde el rabino i le konti el masal diziendo ke aze diez anios ke me topo kazado kon ti no parites fin oy ayom, pishin ya da la ley a mano ke mos kitemos sin pagarvos ni un de sinko de ketuba (Hamal Izidor, Istanbul 1930) | 
| nuevos adjentes de kambio le empesavan a azer konkerensia, i su echo se empesava a destruir, a grado ke del dia ke su mujer  | 
| Tenemos dos ijikos i dezeavas tener una ijika, na el Patron del Mundo ke te mando una ijika sin ke sufras dolores de  | 
Popular literature / Literatura popular
| Kien estuviera pariendo en el palasio del rey mi padre, (Blanka Flor) | 
| A la 'ntrada de la puerta Mira-i-beya pario un ninyo. (Blanka Flor) | 
| Kon dolores de parir ke no las puede somportare. (Blanka Flor) | 
| Kuando m'asento a parir ke me diga: '''El Dio t'eskape''. (Blanka Flor) | 
| Tu madre kuando te pario i te kito al mundo, (Kalendario de kantigas) | 
| Esto es mashal a una perra ke estava prenyada i eya iva a parir. (Hidot de Izopeto) | 
| Le arrogo ke le enprestara su chosa para parir. (Hidot de Izopeto) | 
| Afilu su padre i su madre non entravan serka de eya, ke non les dava el korason por veer lo ke iva a parir, (Sipure Noraot,1885) | 
| I kunplieron sus dias por parir i pario un ijo, i vido a el ke bueno el, ermozo de vista i bueno de forma; (Sipure Noraot,1885) | 
| i komo la preva, Perla su mujer, le paria kada dos anyos i el grande de la mishpaha apenas avia kumplido minyan. (Sipure Sefarad) | 
| En tanto, la famiya pujava. A la tiya Roza la parió en tiempo de la Rumelia i a la tiya Rebeka - en la gerra kon el sirbo (de 1885). (Sipure Sefarad)Sefarad) | 
Popular mascots and remedies / Segulot i Melezinas populares
| segula mujer ke ay a eya dolor muncha despues ke ya pario ke tome vino korelado ke se lave el karkanyal del pie estierdo i ke se lo beva (manus. Papo, Sarajevo 1840) | 
| segula para la mujer ke tiene huerte parto: ke meta mujer otra su mano sovre la tripa de la mujer ke esta pariendo i ke diga eya kon la parida siete vezes pasuk este: ve-'hu ke-hatan yotse me-hupato (manus. Papo, Sarajevo 1840) | 
| segula para la mujer ke tiene huerte parto: ke tome un poko reziane ke lo keme i ke le de a bever i luego parira (manus. Papo, Sarajevo 1840) | 
| segula para la mujer ke tiene huerte parto: kuando esta pariendo ke tome en su mano piedra ke sakan de eya huego i luego parira (manus. Papo, Sarajevo 1840) | 
| para saver si la mujer prenyada va a  | 
| [segula para la mujer ke  | 
| para la mujer ke para zeharim: si le dara a la ke  | 
| segula para la mujer ke pera fijo: ke tome fyel de vaka i ke lo enbruje en lana i ke se lo meta la mujer en la boka djunto a su venir la uzansa i  |