Back to main page of Maaleh Adumim Institute                             tornar a la pajina prinsipal del Instituto

   Back to main page of the dictionary    tornar a la pajina prinsipal del Trezoro

 

Searching the dictionary

Bushkida - ladino 

English search

Bushkida - inglez

Idioms

Lokusiones

Popular l.

L. popular

Proverbs

Refranes

Coplas

Koplas

Liturgic l.

L. relijioza

Bible and Midrash

Biblia i Midrash

Nobels and press

Novelas i Periodizmo

Lexical samples

Enshemplos leksikales

Classicism

Klasika

Shortening table

Abreviasions

 



 

 

 

Entry presentation
Prezentasion de la entrada

 

Entry No. 324420

entrada numero 324420

moso m.

servant, boy (servant); lad, guy

el moso de la media boko

אדם שאינו עומד על שלו/אינו תובע את המגיע לו

el moso de los piezes kemados

אין לי משרתים (אירוני)

meterse por moso

השכיר עצמו כמשרת

moso de amo

מי שעוסק באופן קבוע בעבודות הבית

moso de boda

משרת נוסף הנשכר כדי לטפל בכל הנדרש לאירוח והכיבוד בשמונת ימי החופה; משרת מיוחד ששוכרים להגשה במשתה/קבלת פנים

tomar por moso

לקחת משרת; לנצל מישהו ולהתייחס אליו כאילו היה משרת



Lexical samples / Enshemplos leksikales


kien kiere moso ke koma poko (Nehama)

al moso bueno le dan la fija del mestro (Nehama)

el moso i el gayo un anyo, al de dos una koz (Nehama)

mi moso tiene otro moso (Nehama)

el moso haragán da muchos konsejos (Nehama)

Ya me ize moso de la djente (Moscona)

Ken kere ser amo prime ke ampese de moso (Moscona)

Moso fui, tambien me enviejesi I no vidi al djusto deshado (Moscona)

Ken es mosa I no se lo goza, al otro mundo no repoza (Moscona)



Proverbs / Refranes


Kome poko toma moso

Mi moso tiene moso, mi amo 28

Moso i gayo, solo un anyo

Mi moso manda mi moso

Ke moso va pedrer mi amo por un poko de agua

Komo el amo i el moso

El moso bueno se yeva a la ija del amo

Moso del pie kosho



Clasic poetry and drama / Poezia klasika i Drama


el rav alos mosos torna enkomenda (Gaon, Poezias)

los degoyaron. I mosos lijeros los stavan serviendo, (Odisea)

i mosos fina los bodres inchian djarros kon bevienda. (Odisea)



Coplas / Koplas


pensando esta en mientes el moso, ya es de edad: (Toledo, Koplas de Yosef)

Les demando a sus mosos si algo vieron; estuvieron kayados i no respondieron. (Puertas de veluntad)

Madrugo en la manyana kon grande alegria, tomo sus dos mosos i por kompanyia. (Puertas de veluntad)

Riko i meskino mosos de edad agale su veluntad mujeres i onbres yamados por nombres (Purim, De-Fes, sig. 18)

Shelishi de su partensia en el lugar arrivo, de ver una nuve en la muntanya de esto le prevo, i los dos mosos no vieron, los ke kon el yevo, los desho i se fue (Tarika, Shira Hadasha, Izmir 1861)

amanyaneo i madrugo por andar por la manyana / i dos sus mosos de varones de la falsedad / dia el tresero ayegaron a los peshkerimientos / i vido asemejansa de onra i loor i ermozura / parose i paro mientes por seer untado (Puertas de veluntad, Mahzor Rosh a-Shana, Sal. 1876)

supieron sus mosos ke los yamo por dezir: / luz si vitesh espuntan en kavesera de monte de almiskle / i disheron: no vimos salvo ke el almiskle / respondio: estad aki puevlo enshemplado a el azno / i yo i el moso por seer espandido (Puertas de veluntad, Mahzor Rosh a-Shana, Sal. 1876)



Religious literature / Literatura relijioza


En viendo el rey toda esta fieldad de el moso o de el servidor, ke azia todo tanto kon prisa komo kon djustedad i derechedad i amor, (Lel Shimurim, 1819)

i era akel moso sezudo i agudo en kuanto le enkomendo el rey, i akeyos ombres de kien avia de resivir de eyos la moneda afalagaronlo … kon palavras (Hovot 'ha-Levavot, Const. 1569)

i esto asemeja a un moso ke le enkomendo el rey ke resiviese sierta moneda de suertos ombres de un lugar i ke kontase la moneda i la pezase i la guardase (Hovot 'ha-Levavot, Const. 1569)

i si el moso no fuera platike en el kavzo no tuviera tanta pena (Hovot 'ha-Levavot, Const. 1569)

i les disheron a los mosos asperavos aki vozotros asta ke suviremos mozotros ande muestro padre a azerselo saver a poko a poko porke es ombre viejo no se dezmaye de la alegria. (Tokpo shel Yosef, Yerush. 1887)



Bible, Mishna, Midrash / Biblia, Mishna, Midrash


I el moso ministrava a A' delante de Eli el saserdote. (Biblia, 1873)

I vijito A' a Hana i se ensinto i pario tres ijos i dos ijas, i el moso Shemuel se engrandesio delante de A'. (Biblia, 1873)

e dixeron: en verdat, aqui esta un moҫo cuytado, que commo vio la tormenta en la nao, desҫendió a un rrencon de la nao, e esta durmiendo, e paresҫenos que es de los Ebreos. (Midrash aseret adibrot, manus. Sig 15)

i destruyeron todo lo ke avia en la sivdad, tanto varones komo mujeres, tanto mosos komo viejos, asta los bueyes i ovejas i aznos, a tajo de espada (Biblia, Const. 1873)

i si algun ombre le dezeava el alma a merkar alguna koza de vedrura mandava al moso (P. R. Eliezer, 1876)

i el moso savio muncho i entendido en sensia de echizo (Sefer 'ha-yashar, manus. sig. 17)

ke este moso ke tienes en tu kaza mos shasheo de mirarlo, ke no pudimos kitar los ojos de el de ver su ermozura (Sefer 'ha-yashar, manus. sig. 17)

Tambien kuando venia algun forastero a sus sivdades i traia su merkaderia ke merkava o keria vender, i se adjuntavan sovre el varones i mujeres, i famiyas, i mosos i viejos, i se ayegavan todos al varon i le tomavan por fuersa de la merkaderia asta ke se atemava la merkaderia del patron (Sefer 'ha-yashar, manus. sig. 17)



Novels and press / Novelas i Periodizmo


Eyos entraron adientro i el ermano grande, konosiendo de vista al patron, ke era sus viejo moso, le dize en espandiendole la mano: (Banyos de sangre, 1912)

el moso gizandon izo una espesia de peshka kon espangos i klavos ma por falta de komida para meter, la peshka keda siempre vazia (Perdidos en mar, Yerushalayim 1907)

los marineros forman un gizadon, un moso gizandon, un kapitan loko, un preto marango, un fierrero. un maestro de los tayfas i 7 marineros (Perdidos en mar, Yerushalayim 1907)

el banker prezento al moso su tarjeta (karta de vijita) (El prove doktor, Const. 1904)

un moso le demando su nombre i fue dar avizo a la sinyorita Losirul (La dezgrasiada Luiza, Tel Aviv 1953)

un moso abasho avrio la puertizika i una dama entera kuvierta kon un longo palto i un kapushon (kakula) en la kavesa abasho de la karrosa (Muerta de mala muerte, Yerush. 1911)



Popular literature / Literatura popular


I fue H' kon el moso i se engrandesio i lo bendisho, (Sipure Noraot,1885)

En la persona del rey el konosio a akel merkader ke kon su moso pasaron una noche en la mandra (Sipure Sefarad)

Se vistió komo un sempli merkader, tomu kon si un moso i salió al kamino. (Sipure Sefarad)

Fue el moso i le merko djube i anteri. (Yihya al Akra, Manus. Yerushalayim 1920)