Back to main page of Maaleh Adumim Institute                             tornar a la pajina prinsipal del Instituto

   Back to main page of the dictionary    tornar a la pajina prinsipal del Trezoro

 

Searching the dictionary

Bushkida - ladino 

English search

Bushkida - inglez

Idioms

Lokusiones

Popular l.

L. popular

Proverbs

Refranes

Coplas

Koplas

Liturgic l.

L. relijioza

Bible and Midrash

Biblia i Midrash

Nobels and press

Novelas i Periodizmo

Lexical samples

Enshemplos leksikales

Classicism

Klasika

Shortening table

Abreviasions

 



 

 

 

Entry presentation
Prezentasion de la entrada

 

Entry No. 310340

entrada numero 310340

meldar v.

to read; to learn; to study the Torah; to pray

ay ke meldar

הדבר צריך עיון

el haham vino a meldar

הרב בא לשאת דרשה שבועית/דו שבועית בבית פרטי ולברך את המקום (תמורת תשלום)

estar melda melda

לשקוע בקריאה בלי הפסקה

meldar a la yeshivá

ללמוד בישיבה

meldar a un hazino

להוציא את "הדיבוק" מחולה

meldar a uno

להנחות מישהו איך לנהוג

meldar de muevo

קרא שוב, חזר וקרא

meldar kabalá (ebr.)

לחפש הסברים סבוכים לעניין פשוט

meldar la megilá

לקיים מצוות קריאת מגילה

meldar la perashá

לקרוא (בביהכ"נ) את פרשת השבוע

meldar teilim

לקרוא תהילים (קריאה פולחנית)

saver meldar i eskrivir

לדעת קרוא וכתוב

maldar

298310



Lexical samples / Enshemplos leksikales


meldar livros; mel­dar el djornal (Nehama)

i no el meldar es el ikar, salvo las echas (Nehama)



Proverbs / Refranes


Ken melda arba veesrim sienpre topa hayim tovim

Kon meldar la Ley proviene la fe

Melda kon saviduria tu tefila i el Senyor Dio te mandara beraha

Onbres ke no saven meldar ke echen su bien a la mar

Los ke dezean muncho bivir tienen ke meldar i eskrivir

Si tienes grande grande fe en Gan Eden meldaras Ley

Keres empushar a los mazikim melda kon kavod los Ti'hilim

Keres azer maasim tovim, melda diez salmos de te'hilim

Las gezirot fuertes ke uvo a los sefaradim fue a kavza ke non meldaron el arbavesrim

Si estash sentiendo kolera presto melda libro de Tora



Clasic poetry and drama / Poezia klasika i Drama


El ya tuvo meldado, ansi el es akavidado de no suvir kon kalsado i sin averse eskarvado. (8 dias antes de Pesah, 1909)

Sus manos delikadas en agua no metía, brodando o meldando, ansi pasava el dia. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000)



Coplas / Koplas


Ke la melde i la yeve en su pecho dekontino (Ketuba de la Ley)

Bilbul grande se izo las kartas meldando, i komo el erizo se van detravando, (Zimrat 'ha-Arets, 1745)

I meldaras eskrituras, veras no mas ela 'Hu (Donme, sig 18)

Por no olvidarmos esta nimistad meldamos kon amistad de la vieja istoria, tenerlo en memoria. (Koplas de Purim, Saadi 'Halevi. sig 19)

Shabat viene no meldamos, kon dibur shel hol lo menospresiamos, a los hahamim no eskuchamos, los senyores de la tierra (Tarika, Shira Hadasha, Izmir 1861)

En estando yo en la Afrika / me determini de avlar de Amerika / me asenti a eskrivir estac poezia / i rogo ke kada uno la melde demazia (La Amerika, 1916)



Religious literature / Literatura relijioza


Por ke no asetiguastes oras kada dia para meldar la Ley Santa? (Meam Loez Bereshit)

el tiempo del meldar es de kinze anyos endelantre, (Meam Loez Bereshit)

tenia muncho gusto de meldar livros de todas las nasiones por saver del mundo. (Meam Loez Bereshit)

i de dia en dia se va apokando el meldar (Meam Loez Bereshit)

ke es ovligo de meldarla i entenderla? (Meam Loez Bereshit)

Pero kuando viene la presona de su butika no topa ke meldar, (Meam Loez Bereshit)

tambien ke se melde dia de rosh 'ha-shana en el sefer Tora, (Meam Loez Bereshit)

ke muy pokos son los ke saven meldar un pasuk a las derechas, (Meam Loez Bereshit)

no abastasen para sostener la ambre a ke puedan la djente meldar dos palavras de Ley, (Meam Loez Bereshit)

I si tambien ke es un livro pekenyo ke se akava de meldar en poko tiempo, (Meam Loez Bereshit)

tiene ovligasion de meldar este deklaro para ke entienda la parasha. (Meam Loez Bereshit)

El ke su veluntad es por meldar i ke se le sostenga su meldadura sake los biervos kon su boka (Menorat 'Hamaor, 1762)

Por esto eskuche mijor en el djugego mas ke el de meldar (Shevet musar, Const. 1740)

haham ribi Hayim, porke no keres venir a meldar kon mi i deprender Ley mi boka? (Shivhe 'ha-Ari, 1911)

I le demandavan en kuala yeshiva keria meldar akea noche. (Shivhe 'ha-Ari, 1911)

Sierto ke a kada uno es muy bien konosido i savido kuanto grande i provechozo es el deshar meldar a las kriaturas (Lel Shimurim, 1819)

tuvi meldado en un jurnal datado del 21 Mayo 1946 ke aparese aktualmente en nuestra sivdad lo sigiente: (manus. Vitali Varon, Const. 1948)

oy remarkamos munchos ijikos ke meldan korrektamente el ebreo, entienden lo ke meldan i mizmo avlan el ebreo (manus. Vitali Varon, Const. 1948)

i tresladimos dito maase en ladino para ke lo melden todos, ombres i mujeres i sepan la grandeza de los santos nombres i la grandeza de muestra Ley santa i bendicha.(Yosef de la Reina, manus. Chorlu 1893)

I dito haham tenia sinko talmidim ke estavan kon el, meldando dia i noche, i eran prontos en la Kabala, (Yosef de la Reina, manus. Chorlu 1893)

de aki dotrino grande de tener heshek de meldar en la ley ... sin estajar (manus. Minhat Ani, Yerushalayim 1880)

estavan meldando el dia entero kon talet i tefilin kon muncha hasidut (manus. Minhat Ani, Yerushalayim 1880)

sienpre es de dizir tefila be-vet a-keneset i de meldar mala-mata kuanto media ora (manus. Minhat Ani, Yerushalayim 1880)

i me disho ke era hasid muy grande ke esta solo meldando, i non ve fases de la djente (Shivhe Hayim Vital, Sal. 1892)

el kusur del dia ke enplee en meldar (Pele Yoets I, Viena 1870)

por esto vidi yo el menor de deklararvos el livro de las Az'harot ke meldamos kada Shavuot (Meshivat nefesh I , Const. 1743)

i Hizkiya siendo rey yevava a sus ijos a meldar sovre su onbro (Meshivat Nefesh II, Const. 1754)

i esta djente vienen enkuentra de lo bueno por meldar alguna avla manka enel livro de un pilosof (Meshivat Nefesh II, Const. 1754)



Bible, Mishna, Midrash / Biblia, Mishna, Midrash


I mas meldo Bar Kapara si era dan en eya una damla de miel no el podia por sostenerse por amor de su guezmo (Mishna: Tefilat kol Pe 1874)

Meldador de kaza de Eliyau dizien: todo el ke melda alahot en kada dia enfeuziado a el (Mishna: Tefilat kol Pe 1874)

meldamos kualmente demandaron los talmidim a ribi Nehunia ijo de Akana: kon loke alargastes dias? le disho a eyos: en mis dias non me onri kon dezonra de mis konpanyeros ([Mishnayot], Seder Maamadot, Viena 1821)

i ayo todo modo de komida, i vino muncho muncho, i ayo ayi un viejo ke estava asentado i meldava en estos livros (Sefer 'ha-yashar, manus. sig. 17)

i entre kon mi estos livros para meldar en eyos , i entre kon mi kantidad de mi bivienda (Sefer 'ha-yashar, manus. sig. 17)

i komo vino este livro a mano de Talmay, meldo en el i plugo en sus ojos muncho, i peshkiro en el kon su sensia , i prevo i ayo su bushkida , i desho de sovre el todos livros ke apanyaron a el (Sefer 'ha-yashar, manus. sig. 17)



Novels and press / Novelas i Periodizmo


Kada dia eyos tenian un poko de tiempo apartado para embezarsen a meldar i eskrivir, (Pavlo i Virdjinia, 1912)

El kantor Vladovski kon la boz de seda meldo las orasiones. (Shalom, 2007)

Malgrado esto, sin kerer, nuestras miradas se enkontravan i komo ke meldava en sus ojos una rogativa pasionante. (Luz de Israel, 1985)

I kuando eskapares de meldar asta la fin, vas a ver komo yo tuve razon i komo yo no avli falso ni inventado. (El muerto ke esta bivo, 1912)

eyos kortan de venir a meldar (El Djugeton 1917)

mientras kinze dias los rabanim kedavan sin meldar en la yeshiva (El Djugeton 1917)

Eyos meldan la presa amerikana i aman todo lo ke es amerikano. Triste situasion. (La Amerika 1910)

Nuestro jornal les puederia traer muncho provecho si lo enkorajavan, ma malorozamente los munchos no lo saven ni meldar anke lo imprimamos kon letras grandes ebreas (La Amerika 1910)

Otros mos responden para kualo mos prime meldar esta lengua espanyola de la kuala mos keremos olvidar a kavza de su mala istoria de inkvizision en espanya. A nuestra demanda si konosen el ebreo komo djudios se restan kayados (La Amerika 1910)

en meldando el jurnal mis ojos fueron alos diversos fatos entre los kualos meldi el insendio ke tuvo lugar en un chiko kazal (Anna Maria, Yerushalayim 1905)

meldi kon mayor interes lo ke usted eskrivio relativamente a la tesis ke sostengo en estas kolumnas (La Boz de Turkiye, 1947)

Ken non meldo el romanso de avanturas renomado ''El Esklavo de Zenda''? (La boz de Yerushalayim, Yerush. 1953-4)

Ken non meldo el romanso de avanturas renomado ''El Esklavo de Zenda''? (La boz de Yerushalayim, Yerush. 1953-4)

El ke melda la traduksion al ladino ke trushimos mas ariva no puede liberarse del sintimiento ke nos topamos frente a una lengua avlada ke esta aziendo sus primeros pasos komo lengua eskrita, kuando esta lengua tiene un pasado de mas de 500 anyos de kreasion literaria. (Aki Yerushalayim, 2019)

ma a lo menos el se puede bazar sovre la konosensia de las letras ebreas ke permete de meldar tekstos en ladino eskritos kon letras ebreas. (Aki Yerushalayim, 2019)

el esprito ya meldo vuestras demandas ? despues de tres dias vos tendresh la repuesta (Muerta de mala muerte, Yerush. 1911)

meldo bien la tavla ke era apegada enriva (Muerta de mala muerte, Yerush. 1911)



Popular literature / Literatura popular


Yo las tenia mas blankas de meldar la Ley del Dio. (Blanka Flor)

Antes tiempo meldi, no se si era en ''Ashofar'' o en otro lugar, un nekrolog. (Sipure Sefarad)

i ayi, mi kerido ijiko, a meldar t'ambezaras. (Kalendario de kantigas)

Dio shalom a todos i se asento a meldar kon eyos, i vieron a el ke era haham grande, ke tenia kon el muncha hohma. (Sipure Noraot,1885)

I lo topo ke estava asentado en la yeshiva meldando kon sus talmidim. (Sipure Noraot,1885)

Avla klaro!'' le disho Djohá, ''Tú me dishites ke es letra, i yo te la meldí komo letra! Me dizías ke es kontrato, te la meldava komo kontrato!'' (Kuentos, 1986)

Puedes estar siguro! No me mires ke so un mandradji ke ni meldar save a las derechas. (Sipure Sefarad)

No vino sesh mezes ke ya esta meldando gemara. (Yihya al Akra, Manus. Yerushalayim 1920)

Si save meldar se apiadan de el i lo meten por haham i se mantiene. (Yihya al Akra, Manus. Yerushalayim 1920)

Ya se izo de teres anyos lo enpeso a meldar, diziendo: no abasta ke tiene de ser ani i no tambien ke no sepa meldar. (Yihya al Akra, Manus. Yerushalayim 1920)

i les amostro la plata i meldaron las kartas, estonses se ensanyo el rey i kon grande ravia mando a yamar los negidim dela sivdad i a los grandes i vinieron a la djustisia todos (manus. Papo, Sarajevo 1840)

el si[nyor] Ben Ezra z''l se invistio en demut del mansevo i kon su vestido i se entro en la prizion kon las kadenas, la noche entera meldando i aziendo su echo kon kedusha (manus. Papo, Sarajevo 1840)

tomo la karta i la meldo; le kayeron las lagrimas de meldarla i disho al shaliah: yerahem ashem (manus. Papo, Sarajevo 1840)