Back to main page of Maaleh Adumim Institute                             tornar a la pajina prinsipal del Instituto

   Back to main page of the dictionary    tornar a la pajina prinsipal del Trezoro

 

Searching the dictionary

Bushkida - ladino 

English search

Bushkida - inglez

Idioms

Lokusiones

Popular l.

L. popular

Proverbs

Refranes

Coplas

Koplas

Liturgic l.

L. relijioza

Bible and Midrash

Biblia i Midrash

Nobels and press

Novelas i Periodizmo

Lexical samples

Enshemplos leksikales

Classicism

Klasika

Shortening table

Abreviasions

 



 

 

 

Entry presentation
Prezentasion de la entrada

 

Entry No. 301960

entrada numero 301960

mano f.

hand

a mano a mano

בלי למהר, בזה אחר זה

aferrarse de mano

לשים ידו על משהו שישמש ערבות לפרעון החוב

ah! si entre manos tenia!

אח! אילו רק היה נופל לידי ...!

aki se keren manos

יש צורך בעובדים רבים כדי לעשות את העבודה

akordar la mano

ליעד את הבת לנישואין למישהו

ala mano

ביד

alargar la mano

להפריז בהוצאות

alevantar las manos

לומר לאו לכל

alevantar mano

להרים יד על מישהו

alevantar manos

להרים יד, לאיים במכות

anchar/anchear la mano

גילה נדיבות, לא קפץ ידו

asperar de Su Mano la larga

לתלות את כל התקוות בחסדי שמיים

atar las manos

לכבול ידי מישהו, למנוע ממנו פעולה

atarse las manos

כבל את ידיו - הטיל על עצמו מגבלה

atrás mano

בסתר, במסתרים, בחשאי, בחשאין

ay hazino en mano

עדיין לא הכל אבוד

ay mano de fulano

יד בוחשת של מישהו מעורבת בכך

ay muncho en su mano

יש לו הסמכות והכוח לפעול

bezar la mano

לבקש בתחנונים

bezar mano

נשק יד, נפטר לשלום; התפטר

boka sin manos

ילד שעדיין יש לפרנסו (אינו מרוויח את לחמו)

chaptear manos

מחא כפיים

dar a mano

לתת עדיפות ל-

dar a mano para mal/para lo negro

לתת ידו למעשה רע/לעבירה

dar en mano

מסר, הסגיר

dar la mano

נתן יד/תקע כף - הסכים להכנס לעסק

dar los guesos en la mano

להכות מכות נאמנות

dar una mano

לתת יד, לעזור, להושיט עזרה

dar una mano de boyá

למרוח שכבת צבע

darse a dos manos

לחבוט בעצמו (בפניו) בשתי הידיים מרוב ייאוש

darse en mano

הסגיר את סודותיו

darse las manos

להושיט יד לשלום, להשלים בעקבות מריבה

darse/meterse en manos de uno

לתת למישהו אחר לטפל בענייניו

de mano a mano

"מיד אל יד" - בלי תיווך

de mano adj.

מלאכת יד

de mano adv.

ביד, באופן ידני

de mano de maestro

מעשה ידי אומן

de mano de maestro

מעשה ידי אומן

de otra mano ke mos venga el bien

ממנו אין מה לצפות - רווח והצלה יעמדו לנו ממקום אחר

de prima mano

ממקור ראשון

de segunda mano

'יד שניה''

debasho mano

בחשאי, בסתר

demandar la mano

לבקש ידה של בחורה

deshar un lavoro de la mano

להותיר את העבודה בלי לגמור

djugar una mano

לשחק סיבוב אחד במשחק

echar el bien kon la mano

להשליך במו ידיו את הטוב

echar la mano en basho

להכריז על סיבוב במשחק כבטל (בלתי תקף); לבטל הסכם בין הצדדים

echar las manos al garon

לכפות על מישהו בכוח לעשות דבר מה

echarse las manos al garón

לנסות לחנוק את עצמו

echo de mano

עבודת יד

el Dio ke meta su mano!

השם יהיה בעזרנו! (כשהכל כמעט מושלם אך יש עדיין סיכוי להכשל בעסק)

en la mano

שבא לידינו

en mano

ביד

en tu mano está

הדבר תלוי בך

es las manos

הוא חיוני, אי אפשר בלעדיו

es todo por una mano

כל העבודה נופלת על שכמו של אדם אחד

eskrito de mano

בכתב יד

espander/espandir la mano

לפשוט יד לקבץ נדבות

estar en buenas manos

הדבר נמצא בידים טובות

estar en manos del Dio

להיות במצב של בין חיים ומוות - הכל נתון בידי אלוהים

estar kon manos vazias

להיות חסר כל

estar mano sovre mano

estrechar/arrekojer la mano

להצטמצם, לצמצם את ההוצאות

está de no meter mano!

הכל ביוקר!

faltan/mankan manos

חסרים עובדים לביצוע העבודה

ir de la mano

להצליח

kayer en buenas manos

ליפול בידים טובות

kayó a mi mano

נפל לידי

ke aga todo lo ke le viene de la mano i ke no deshe nada atras!

תשובה לאיום: שיחולל את כל הרע שביכולתו לעשות עד תום!

ke tengo en la mano?

אין לאל ידי להשיג יותר מזה

kedar entre las manos

להתעלף, לאבד את ההכרה, לקבל הלם; למות פתאום

kedar kon manos aplegadas

להתבטל

kitar d'entre las manos

להציל מישהו מיד שונאיו; לגנוב למישהו את העסק מתחת ידיו

kitar lavoro de la mano

להשלים עבודה גדולה

kon el korason en la mano!

עם יד על הלב!

kon la mano en el korasón!

עם יד על הלב!

kon mano de piadad

במידת החסד

kon mano larga

בנדיבות

kortarse la mano

'לחתוך את היד'' (מוכן לחתוך ידי - עד כדי כך אני בטוח ש-)

la ley le da a mano

החוק לצידו

lavarse las manos

לרחוץ בנקיון כפיו

lavoro de mano

מלאכת יד

le tomó de pies a manos

תקף אותו שיתוק מוחין; נתקף כעס גדול

le tomó de pies a manos

עבר ארוע מוחי; נכנס להתקפת חימה

man mano

מיידית, בזה אחר זה; בה בעת ש-

mano apretada

יד קפוצה, קמצנות

mano avierta

יד רחבה, נדיב לב

mano burakada

בזבזן, ''יד נקובה''

mano d'abutargo

צמד מקלות בוטרגה (ביצי דגים מיובשות)

mano d'ovra

כוח אדם

mano de almirez

עלי (במכתש)

mano de gato su ayuda es

כל דבר יכול להיות לתועלת

mano de ovra

כוח אדם

mano de papel

כמות של 25 גליונות

mano empies

איש ריב ומדון

mano gurlía (t.)

אדם המביא מזל טוב, כל מה שנוגע בו מצליח

mano gursuza (t.)

בעל מזל רע, כל דבר שהוא נוגע בו נכשל

mano kon mano

יד רוחצת יד

mano serrada

יד קפוצה, קמצנות

mano yakshiklí (t.)

בעל ידים טובות, מיומן

mano(s) d'oro

'ידי זהב''; עקרת בית למופת

manos de fada

ידי קסם (''ידי פיה'')

me dio el guerko en la mano

השטן עיכב בידי (מלהשלים עסקה טובה)

me fuyó la mano

שמתי יותר ממה שהיה צריך

me kayó de la mano/me se fuyó de la mano

נתתי להזדמנות לחמוק מידי

me kome la mano

היד מגרדת לי - אם זו הימנית, סימן שאוציא כסף, אם השמאלית סימן שאקבל כסף

me se tuviera la mano!

חבל שלא יבשה ידי! (כשחתמתי על העסק המפוקפק הזה)

menear manos

לשחק קלפים

merkar kon paras en la mano

לרכוש במזומן

meter la mano al djep/al pecho

להכניס את היד לכיס - כדי לתת כסף

meter la mano en fuego

'אני שם ידי באש'' - להשבע על נכונות משהו

meter mano

החרים, הפקיע

meter un fijo/una fija en mano de korredor

להחליט לחתן את הבן/הבת, למסור את הדבר בידי שדכן

meterse las manos al meoyo

לתקן את דרכיו, לחזור לדרך הישר

mirarse las manos

להסתכל בידיים (סימן שמישהו מרכל עליך)

no ay nada en mi mano

הדבר אינו בידי - אין לי הרשאה לפעול

no ay onde meter mano

אין מה לעשות - כל האופציות גרועות!

no dar a mano

לא להצליח לענות על הביקוש

no es de tokar kon la mano

זה עניין/אדם מפוקפק שאסור להתקרב אליו

no me viene de la mano

זו אינה עבודה שביכולתי לעשות

no meter manos en agua fría

לא להכנס לעסק בעל סיכון

no se da a mano de avlar/de komer

אינו חדל לדבר/לאכול

no se l'enkanya la mano

אינו מלכלך ידיו בעסקים מפוקפקים

no se mete mano!

זה יקר מאוד!

onde mete la mano kita poyos

שום דבר אינו עולה בידיו; כל מה שהוא נוגע בו נדון לכשלון

pasar de mano a mano

להעביר מיד אל יד

pasar la mano

להפעיל מעשה מגי למישהו - לטוב או לרע

pasar la mano

לוותר על התור במשחק קלפים ("עבור!")

pasó por mi mano

הדבר כבר הזדמן לי בעבר

por mano de mesajero

בעקיפין, באמצעות שליח/צד שלישי

salir kon manos vazías

לצאת בידים ריקות

salir una mano, dos manos

לעשות פעולת מעיים פעם ופעמיים (בזו אחר זו)

ser la mano derecha de uno

להיות יד ימינו של מישהו

ser mano

להיות הפותח/המחלק במשחק קלפים

shakas de mano

בדיחות מטופשות

tal mano tal dado

מאדם רע ניתן לצפות רק לדברים רעים

tener a la mano

להחזיק בהשג יד

tener buena mano

להיות בעל כתב נאה; להיות בעל כשרון ציור

tener de mano a uno

להחזיק מישהו בידים, להחזיק ביכולת לכפות עליו לבצע את התחייבויותיו

tener debasho de la mano

נמצא בהשג יד

tener en mano

החזיק ב-, החזיק בידו

tener la mano lijera

להיות זריז ומיומן; יד קלה - ממהרת להכות

tener mano suelta

להיות בזבזן, לבזבז בקלות את הכסף; להיות בעל יד קלה (להרביץ)

tener para la mano

להחזיק בהשג יד

tener para menear las manos

יש לו הון בסיסי בשביל להתחיל את העסק

todo le viene de la mano

זריז ומיומן

tomar a uno en mano

לקחת מישהו בידיים (להנחותו בדרך הנכונה)

tomar de mano

פיתה, שידל, ריכך

tomar el echo en la mano

לקחת את העניינים לידיים

tomar el poder en mano

לתפוס את השלטון

tornar kon manos vazías

לחזור בידיים ריקות - לא להשיג מאומה

traerse el mal kon sus manos

להביא את הצרה על ראשו בעצם ידיו

una metedura de mano

מאמץ קטן ומהיר מבלי שירגישו אחרים

untar en la mano

לשחד, לתת שוחד; לתת טיפ

untar la mano

לתת דמי שתיה, לתת בקשיש

venir a manos

להתקוטט

venir kon la mano yena

לבשר על הצלחה והשג

venir muncho de la mano

יש לו ידי זהב, יש לו כשרון ידים

yevar por la mano

להוליך ביד, להדריך צעד צעד



Lexical samples / Enshemplos leksikales


man-mano k'estava kaminando estava trikotando (Nehama)

se le tomo la mano en la mákina (Nehama)

aferrar a uno kon el rovo en la mano (Nehama)

beza manos ke kieres kortar (Nehama)

lo ke fazes kon tus manos no te lo faze ni tu ermano (Nehama)

merkar una ropa de mano a mano (Nehama)

una mano lava la otra, las dos lavan la kara (Nehama)

en manos del Dio todo ay (Nehama)

meter en mano de korredor (Nehama)

de mano a mano krese un palmo (Nehama)

dar una mano para el karreado (Nehama)

salga de mi mano, vaya ende mi ermano (Nehama)

la karmadera le pasó la mano i las dolores de kavesa le amaharon (Nehama)

kuando kome la mano derecha es para dar, l'astiedra para tomar (Nehama)

kien la mano espande, no muere de fambre (Nehama)

Te vea tomado de pie I de mano (Moscona)



Proverbs / Refranes


Las manos azen i el Dio ayuda

Dar kon las manos, tomar kon los pieses

Lu kue azi la mano siedra, non deve de saver la derecha

Salga de mi mano vaiga a mi ermano

Una mano lava la otra i las dos lavan la kara

Bueno viene de mano del bueno i malo viene de mano del malo

Kon una mano no se da palmas ama kon dos se pueden konfortar almas

La mano pezo no tiene

Munchas manos en un plato presto lo meten de boka abasho

El Dio ke mos de de su mano l'ancha

Kuando las manos no tokan, las paredes lo echan

Tiene manos largas

Negro a pie, negro a kavayo, negro si lo yevan por la mano

Ke no traye el Dio a kayer in manos de kriyos

Kiere aferrar el sielo kon las manos

Arroja la piedra i eskondre la mano

Dale ke le daras, guay ke de si no ay, de su mano no ay

El leon tiene piskueso godro porke se lo aze todo kon su mano

Mosas i mansevos tovajas de manos

El Dio aharva kon una mano, apeyada kon la otra

Korason del rey en mano del Dio

Echa el pelisko i skonda la mano

Pleito de ermanos, alhenia de manos

Kuando ay masha no se keman las manos

Entre ermanos no metes manos

El ke no tiene ermano, no tiene ni pie ni mano

El ken se aharva kon sus manos ke no yore

Ijos i aziendas no se azen kon manos ajenas

La kaza i la lana, in la mano ke lada

In mano de madrasta ke no kayas

Al malo tomalo de la mano

Purim, Purim lanu, Pesah en la mano

El sielo no se tapa kon la mano

Ke tura el pie i la mano

Vazo malo no kaye de la mano

Damos i damos kon la pendola en la mano

Le dan el pie kiere i la mano

Ke te des de pieses i de manos

La rikeza 'sta en manos del Dio

El Dio no aharva kon dos manos

Ken mete la mano entre dos piedras, las kita machukada

Lo ke azes kon tu mano, no lo aze ni tu ermano

Bendichas manos, ke esto azieron

Beza mano ke keres ver kortada

Ke no kayas en manos de medko i de avokato

No ay mijor mandado del ke lo aze kon su mano

Los dedos de la mano no son todos los mezmos

Alevanta la mano ke te pika el gayo

Kampo krio en mano del rey

Tomar los kaminos en las manos

La ida esta en mi mano, la venida no se kuando

Hazino en mano

Tiene manos de oro

Onde van los piezes, van las manos

Pie kon pie, mano kon mano

De mano a mano kreska un palmo

Una mano de un gato alevanta un buen plato

Una mano sola no kanta i no yora

dame la mano



Clasic poetry and drama / Poezia klasika i Drama


andando kon una roza en su mano (Gaon, Poezias)

un livro pezgado en su mano trae (Gaon, Poezias)

i pregoneros enriva sus manos agua les vertian, (Odisea)

para ke sovre los novios gavientos el meta sus manos! (Odisea)

El salvo a nuestros padres de Mitsrayim de mano del rey Par'o (La segunda Ester, 1911)

Una letra bien eskrita Su Eminensia entrege en mis manos (La segunda Ester, 1911)

Sus manos delikadas en agua no metía, brodando o meldando, ansi pasava el dia. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000)

guadrame sovre todo de akel falsador / ke se amostra a la kara amigo mijor / i aze atras mano un tal grande mal / ke non lo aria ni un kriminal (Rekolyo de Poezias Diversas, Tel Aviv 1931)



Coplas / Koplas


I al rey espremia de eyas en la su mano.'' (Poema de Yosef)

Aspros dad kon las dos manos a proves guestros ermanos i a turkos i krisianos aunke no mos pueden ver. (Mandjares de Purim, sig. 18)

Anda a el rey i avla kon el, ke no se pierde Yehudah ni 'Ariel, i no sea por tu mano fin de Yisrael, ke no venga tal dia, no. (sova semahot, Livorno 1782)

reada les travo de oyir estos biervos / la dezventura ke les hue al patri de eyos / aspros i dineros no le aprovecho / kon su mano lo echo/ no le izo hayre / se le hue el aire (manus. Teza, 1820)

todo este mal kon su mano se lo kijo / a el meleh perfijo disho ke era ijo / este negro rijo / de amostrarle el kyar / se esta topando en sar / keda muy kayado / i muy shasheado (manus. Teza, 1820)



Religious literature / Literatura relijioza


siendo Rivka es ija de reyes, komo akomete a tomarla por mano de su esklavo? (Meam Loez Bereshit)

Sierto ke el poder esta en tu mano de azer lo ke tu enveluntas (Meam Loez Bereshit)

esta en un lugar ke no podesta la mano (Meam Loez Bereshit)

ke si tomara un midrash en la mano, o En Yaakov, o Shulhan Aruh, o resto de livros, (Meam Loez Bereshit)

I algunos tienen munchos livros nahalat avot i no los tokan en la mano, (Meam Loez Bereshit)

i las manos i los pies, de la tierra del mundo. (Meam Loez Bereshit)

El ke uza por poner su mano alareyo en bodre de su nariz, le es eskalera ke le trae pavor (Menorat 'Hamaor, 1762)

El treser dia, tomo otro maamar en la mano, no entro ni salio. (Shivhe 'ha-Ari, 1911)

Siendo ke vine a el ka'hal i vide ke kada uno tienen livro en su mano, (Shivhe 'ha-Ari, 1911)

i se apanyavan ayi todos I se enkorvavan I dizian a toda la djente ke es razon de servirla i espantar de dita estreya ke en su mano esta de azer bien o mal (Meam Loez, Devarim II, Const. 1773)

i la muchacha korrio kon alegria i tomo el pandariko kon su mano i fue i se asento en frente de Yaakov a sonar i kantar komo le disheron. (Tokpo shel Yosef, Yerush. 1887)

i por muncho ke avlo Gavriel no izo provecho, ke el papel ya se avia entregado en mano de dito sar (Meam Loez Ester, Izmir 1864)

Por esto lo mas mijor es akolantar i matar a Belshatsar por mi mano i yevare la kavesa de Belshatsar a Koresh (Meam Loez Ester, Izmir 1864)

Tuvo razon de enpesar a kontarmos el mesiut de la grandeza de Ahashverosh por ke entiendan Israel ke en este modo de fortaleza i grandeza no avia mesiut de eskapar de su mano (Meam Loez Ester, Izmir 1864)

i uvo de eyos ke se echo al rio i se aogo i se mataron kon sus manos (Meam Loez Yeoshua II, Izmir 1870)

vaday es ke el Sh.Yit. tomo el daat i el saver de eyos i no se fuyeron para ke se entregaran todos en mano de Yeoshua (Meam Loez Yeoshua II, Izmir 1870)

es avon grande komo kuando avla entre tefilin de la mano al dela kavesa (manus. Minhat Ani, Yerushalayim 1880)

i avista vino en Yerushalayim, i vino a mi kaza i bezo mis manos i mis pies (Shivhe Hayim Vital, Sal. 1892)

en el anyo el tersero, la behira en sus manos por morar ande le plaze (Shivhe Hayim Vital, Sal. 1892)

i la regla de el mundo es ke si un djidio kere eskrivir una karta, o otro hizmet, si es por mano de algun ombre bayagi le da su paga 20 paras (Imre Bina, Belgrad 1837)

si es por mano de algun haham grande kale ke le de un yermilik [una lira] (Imre Bina, Belgrad 1837)

ansi kuando toma netila ke se lave la mano derecha al presipio (Pele Yoets I, Viena 1870)

le disho: tente de esta kuerda i no la soltes de la mano, porke si la soltas no tienes vidas (Meshivat Nefesh II, Const. 1754)

les dio Ley santa en monte de Sinay por mano de Moshe sinyor de todos los neviim (Meshivat Nefesh II, Const. 1754)

sea mi kandela en tu mano ke es la Ley, i tu kandela ke es tu alma en mi mano (Meshivat Nefesh II, Const. 1754)



Bible, Mishna, Midrash / Biblia, Mishna, Midrash


Yo lo afiansare, de mi mano lo bushkaras (Biblia, Const. 1873)

H' a entregado toda la tierra en nuestra mano (Biblia, Const. 1873)

Kuando uno kome del travajo de sus manos sera orozo (Tefilat Imanuel, 1924)

I se alevanto Avraam demanyana i le eskrivio get pturin a Agar i le dio el get en su mano (P. R. Eliezer,1876)

Me gualardono A' segun mi djustedad, segun la limpieza de mis manos me pago (Biblia, Const. 1873)

i a ovra de A' no katan i echa de sus manos no vieron (Biblia, Const. 1743)

estiende la lansa ke tienes en tu mano a ti porke en tu mano la entregare (Biblia, Const. 1873)

mira, yo entregi en tu mano a Yeriho, i a su rey, kon los barraganes valientes (Biblia, Const. 1873)

r. Yeuda dize kualmente el Shir a-Shirim enkona a las manos i sovre Koelet disputa ([Mishnayot], Seder Maamadot, Viena 1821)

todas las eskrituras santas enkonan a las manos ([Mishnayot], Seder Maamadot, Viena 1821)

mijor ke traves en esto i tambien de esto no deshes a tu mano, porke temien del Dio saldra de todas eyas (Biblia, Viena 1841)

I Moshe, i A'haron, i sus ijos lavavan en el sus manos i sus pies: ( Biblia, Const. 1873)

Ke sus manos le basten, i tu le seas ayuda kontra sus angustiadores. (Biblia, Const. 1873)

i el espirito de A' paso sovre el, i las kuerdas ke estavan sovre sus brasos fueron komo lino ke esta kemado kon fuego, i sus atadores se kayeron de sovre sus manos. (Biblia, Const. 1873)

Ke sus manos le basten, i tu le seas ayuda kontra sus angustiadores. (Biblia, Const. 1873)

no sea ke digan: nuestra mano alta ovro todo esto, i no A'. (Biblia, Const. 1873)

i fue komo mos meneo el Shem meneadura de varon por manos de reyes de Edom, de lugar en lugar, de sivdad en sivdad, kon mal i amargura (Sefer 'ha-yashar, manus. sig. 17)

i fue kuando fuyo kon torva, i se le rompio la alda de Yosef en mano de Zeliha, i se fue a la kaye ke tuvo miedo (Sefer 'ha-yashar, manus. sig. 17)

i komo vino este livro a mano de Talmay, meldo en el i plugo en sus ojos muncho, i peshkiro en el kon su sensia , i prevo i ayo su bushkida , i desho de sovre el todos livros ke apanyaron a el (Sefer 'ha-yashar, manus. sig. 17)



Novels and press / Novelas i Periodizmo


La mano en la mano, eyos se metieron a kaminar entre los sembrados kaidos i rompidos, (Pavlo i Virdjinia, 1912)

Bianka le aferro las manos i mirandola en los ojos, disho: (Rolando i Eleonora, 1953)

Por despertar mis piadades ande el, a ke no serre mi mano de el, i ke le diera a el mas i mas, (Asolado en la izla, 1881)

Si tala koza vos viene de la mano, esklamo Leonidas yorando, yo sere vuestro esklavo mientres toda mi vida. (Leonidas el nadador, 1911)

Ma, antes de empesar a meter mano, el se metio a djinoyos i kon toda su alma, kon todo su korason, el rogo de Dios por ke le ayudara en su eksperiensa i ke le mandara yena reushita. (El muerto ke esta bivo, 1912)

Todos mos estrmesimos i sin kererlo, de suyo, komo por darmos koraje, nozotros nos apretimos las manos unos kon otros. (El muerto ke esta bivo, 1912)

Sarina, la flor en mi mano yora kon lagrimas de sangre. (Otniel Hodja, 2002)

Un kavo de kuedra en su mano, travando detras de el a su azna, famoza i bien konosida por toda la sivdad. (Otniel Hodja, 2002)

kalia un tiempo ser maestra para ke el frijaldo salga bueno de la mano. (La mujer sefardí de Bosna, 1931)

una ves tambien ke las gayinas se topavan ayinda en las manos del kliente, el kazalino disho: (Hamal Izidor, Istanbul 1930)

i el deskonosido le metia las gayinas en las manos de Izidor deshandoselas en el. (Hamal Izidor, Istanbul 1930)

los malinos ke esperan las okaziones mueren de miseria sin meter nunka la mano sovre un merkader (Nantes, Tel Aviv 1952)

una buena apretada de mano se paso de parte a parte (El prove doktor, Const. 1904)

yo lo tomi en la planta de mi mano i a su manera de avlar kiji entender ke el me tomava basho su guardia i me iva yevar a su palasio (Guliver, Yerush. 1912)

el viento yelado empeso a entezar las manos i las orejas del ovrador (El Alakran, Tel Aviv 1954)

El dezea rekompensar el korajozo Papas ke salvo su mujer de las manos de los brigantes (Gul Bahar, Tel Aviv 1953)

En estos momentos un joven riko se prezenta i demanda la mano de Nermin (es el nombre de la muchacha) en dandole miles de liras para reglar la situasion de su padre. (La Boz de Turkiye, Istanbul 1948)

Despues el tuvo una sonriza, es ke topan a vendersen? los malinos ke esperan las okaziones mueren de mizeria sin meter nunka la mano sovre un merkader (Nantes, Tel Aviv 1952)

Eh! es un buen echo, vos me vash a rengrasiar mas tadre. Yo pudia topar un ombre kon titolos. Yo konosko uno ke me tuviera bezado las manos, ma, ma, yo preferi eskojer afuera del mundo de esta kriatura. (Nantes, Tel Aviv 1952)

su mano eskiedra la tenia dientro de un manshon (La linda Anjela, Tel Aviv 1953)

Yohanan ha-metabbel de su parte, en tomando la palavra, keda en las manos (El Djugeton, Const. 1908)

Ma kuando se trata de algun matado, el kual la djustisia no ave ainda metido la mano sovre el matador, ke azen? (Matador de kriaturas, Yerush. 1908)

Para letras i dokumentos eskritos de mano se uzava una eskritura yamada ??soletreo??. (Aki Yerushalayim, 2019)



Popular literature / Literatura popular


Ya te perdono la reina kon la espada'n la mano. (Blanka Flor)

Yo lo arondjo a los otros krios, eyos me lo arondjan de mano en mano. (Djoha ke dize)

Todo ke ayuda a el rasha su kavo es de kayer en su mano. (Hidot de Izopeto)

Haskito se torno kon las manos vaziyas. (Sipure Sefarad)

atalde las manos i los pies i deshaldo ayi, i aparavos sovre los arvoles, i mira ke va ser de el: (Kuentos de Yerushalayim, 1923)

Tomó el haham el puntero de la mano del shamásh, i meldó kada u - i, kada i -u. i ansí a kada yerro ke el azía, el kal entero se mitía a korrijarlo a gritandos. (Kuentos, 1986)

Yako entendió ke el trato ya se esta koziendo, le tomo la mano del mansevo entre sus dos manos i sakudiéndola kon fuersa le disho (Sipure Sefarad)

Vino un mansevo i le demandó la mano de la ija. (Kuentos, 1986)

La mujer ke lo vido, se ampeso a dar a dos, a dos manos i korrio ande el vizindado para bushkar remedio por el grande mal ke les vino a la kavesa. (Sipure Sefarad)

No demandes Rahelu, el echerio de oy. Me vinieron un bilyuk de mushteris, ke no me di a mano de vender. (Sipure Sefarad)

le dieron una karta bien ordenada kon sus firmas kon buen korason i los 500 gro' en la mano i le disheron: vate en la buena ora, asegun aras, del Dio lo toparas (manus. Papo, Sarajevo 1840)

les disho el rav a los haverim: azeme una rodancha enbasho kon las manos fonda kantidad ke kepo yo, i izieron komo disho el rav (manus. Papo, Sarajevo 1840)

pensimos sea ke le damos mano, es mas mal, ke los viejos dizen si el vidro da en la piedra, guay del vidro, i si la piedra da en el vidro guay del vidro (manus. Papo, Sarajevo 1840)

respondieron los djidios: senyor, en tu mano estamos, rey sos, ya puedes azer loke kieres, ama deshamos avlar i diremos la verdad komo hue (manus. Papo, Sarajevo 1840)

i disho el Sh.Yit. a los de la yeshiva: por mano de ken vos parese ke sea la eskapadura del mansevo? (manus. Papo, Sarajevo 1840)

kuando ya se faltavan 3 mezes para el echo eskrivio el rav 1 karta temeroza i la afirmo i se la dio en mano de 1 shaliah i le enkomendo: mira esta karta no la des en mano ajena sino en su mano davka (manus. Papo, Sarajevo 1840)

le dio la mano i lo asento alado; en un kuarto de ora vinieron a la sivdad de Roma (manus. Papo, Sarajevo 1840)



Popular mascots and remedies / Segulot i Melezinas populares


segula para batidero de pies i de manos: meter mila de kriatura chika en la boka de otra kriatura para ke non tenga holi de batidero de pies i de manos (manus. Papo, Sarajevo 1840)

segula para la mujer ke tiene huerte parto: ke meta mujer otra su mano sovre la tripa de la mujer ke esta pariendo i ke diga eya kon la parida siete vezes pasuk este: ve-'hu ke-hatan yotse me-hupato (manus. Papo, Sarajevo 1840)

Segula i kabala de ribi Yeuda 'he-hasid ke kuando va por kamino ke beva kon la mano derecha de las aguas primeras ke eskontra al presipio i non se espantara de tefisá ke lo achaparan(manus. Papo, Sarajevo 1840)

Segula para ken ke ay a el sangluto: ke akontene para mirar en la palma de su mano (manus. Papo, Sarajevo 1840)

Segula para para traer es.huenyo: ke se unte su kara , sus manos, sus pies kon sumo de afion (manus. Papo, Sarajevo 1840)

para kefiya ke es batidero de pies i de manos, holi a-nofel: ke beva 9 vezes seniza de shilia ke es el pelejo de la kriatura primera, zahar para zahar, i nekeva para nekeva; mesklado kon vino lavan, o ke beva en la manyana seniza de figado de lovo i se mlezinara (manus. Papo, Sarajevo 1840)