Back to main page of Maaleh Adumim Institute                             tornar a la pajina prinsipal del Instituto

   Back to main page of the dictionary    tornar a la pajina prinsipal del Trezoro

 

Searching the dictionary

Bushkida - ladino 

English search

Bushkida - inglez

Idioms

Lokusiones

Popular l.

L. popular

Proverbs

Refranes

Coplas

Koplas

Liturgic l.

L. relijioza

Bible and Midrash

Biblia i Midrash

Nobels and press

Novelas i Periodizmo

Lexical samples

Enshemplos leksikales

Classicism

Klasika

Shortening table

Abreviasions

 



 

 

 

Entry presentation
Prezentasion de la entrada

 

Entry No. 287190

entrada numero 287190

lavarse v. refl.

to wash up

lavarse las manos

לרחוץ בנקיון כפיו, להתנער מאחריות



Proverbs / Refranes


El gato se 'sta lavando la kara - va kaer luvia/va venir djente



Clasic poetry and drama / Poezia klasika i Drama


en una paila de plata la echo, ke se laven sus manos, (Odisea)

Ire serka la fuente me lavare la kara por refreskarme un poko... (Rinio, 1906)

Su kaveyera blonda al ombro abashava, en banyo de parfumes el puerpo se lavava. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000)



Coplas / Koplas


Melizelda, melizelda la ija del enperante ke venia de los banyos de los banyos de lavarse (Donme, sig 18)



Religious literature / Literatura relijioza


En la manyana non se lave la presona sus manos kon aguas deskovijadas toda la noche (Shevet musar, Const. 1740)

i rav Yeuda kuando eskalsava los sapatos para lavarse los pies para rogar al Sh.Yit. ke mandase la luvia luego liovia (Hovot 'ha-Levavot, Const. 1569)

ansi kuando toma netila ke se lave la mano derecha al presipio (Pele Yoets I, Viena 1870)



Bible, Mishna, Midrash / Biblia, Mishna, Midrash


kuando entravan en la tienda del plazo, i kuando se ayegavan al ara, se lavavan, komo A' enkomendo a Moshe. ( Biblia, Const. 1873)



Popular literature / Literatura popular


A lavarme i a afeitarme i atrokarme una kamiza, (Blanka Flor)

La madre lo abraso, lo afalago i lo mando ke se lave la kara. (Sipure Sefarad)

Era viernes después de mediodía. Komo de uzo, Yomtov se fue al banyo. Se lavo bueno, bueno, batió palmas para ke le traygan el havli, salió i se echo en la kama para repozar. (Sipure Sefarad)



Popular mascots and remedies / Segulot i Melezinas populares


segula mujer ke ay a eya dolor muncha despues ke ya pario ke tome vino korelado ke se lave el karkanyal del pie estierdo i ke se lo beva (manus. Papo, Sarajevo 1840)

segula para mujer ke non le abasha leche: ke incha agua de dos huentes i de un arroyo i ke se lave sus pechos (manus. Papo, Sarajevo 1840)

Segula para ke non le guelan los dientes: kuando se lava la boka la manyana ke se alimpie su boka kon el dedo el ke es djunto al gudal de la mano derecha i ansi kon el dedo de la mano istierda i non kon resto de dedos (manus. Papo, Sarajevo 1840)

Segula para shemuá tová: ke se lave la manyana en su oreja kon el dedo de kemitsá i ansi kon la otra mano istiedra i kon el dedo de amá ke se lave el ojo (manus. Papo, Sarajevo 1840)

Refua para holi de los pechos ke le guelen mehamat ke los tiene grosos de mucha leche i del muncho hamimut i muncha sangre i non puede mundjir leche i tiene pasion: la melezina es ke tome paja de sevada i ke meta en un tendjere kon agua, ke buya bien i despues ke sonportar 6 vezes ke se lave en dos dias i se melezinara (manus. Papo, Sarajevo 1840)

[segula para prenyes]: ke tome leche de perra, ke se lave la erva i ke sea meshamesh kon eya luego i aprovechara` i tiene demenester de azer esto munchas vezes (manus. Papo, Sarajevo 1840)

refua para la mujer ke enprenye: toma ajo blanko i muele a el kon miel i az a el una mecha i ke lo entre en su tripa i ke lo deshe ayi asta dos oras, despues ke se lo kite i ke se lave kon vino i ke sea meshamesh lugo kon su marido i enprenyara (manus. Papo, Sarajevo 1840)