Back to main page of Maaleh Adumim Institute                             tornar a la pajina prinsipal del Instituto

   Back to main page of the dictionary    tornar a la pajina prinsipal del Trezoro

 

Searching the dictionary

Bushkida - ladino 

English search

Bushkida - inglez

Idioms

Lokusiones

Popular l.

L. popular

Proverbs

Refranes

Coplas

Koplas

Liturgic l.

L. relijioza

Bible and Midrash

Biblia i Midrash

Nobels and press

Novelas i Periodizmo

Lexical samples

Enshemplos leksikales

Classicism

Klasika

Shortening table

Abreviasions

 



 

 

 

Entry presentation
Prezentasion de la entrada

 

Entry No. 249630

entrada numero 249630

kaza f.

house, apartment; a room

a mi kaza

אצלי

alevantar la kaza

להזעיק את כל אנשי הבית

alevantar la kaza de gritos

לעשות מהומות בבית

azer la kaza

לרהט ולצייד את הבית

azerse de kaza

להפוך לבן בית, להתחיל להרגיש בבית

de kaza

ביתי

desazer la kaza

לפרק בית (למכור את תכולתו)

deshar la kaza en tavlas

למכור במכירת חיסול את כל תכולת הבית

echar de kaza

לסלק (בן משפחה) מן הבית

echar la kaza en basho

להפוך את הבית בחיפוש אחר משהו שהלך לאיבוד

echar la kaza por la ventana

לבזבז בלי חשבון את כל המזונות שבבית

echar una kaza

להרוס בניין

echarse la kaza al ombro

(על עקרת בית:) לשאת את כל עול משק הבית על שכמה מבלי להתלונן

echo de kaza

תוצרת בית

entrar i salir por una kaza/ser de kaza

להיות בן בית; להרגיש/ לחוש בבית

fuirse de kaza

לנטוש את הבית בטריקת דלת

inchir la kaza

למלא את הבית במזונות

ir en kaza

ללכת הביתה

kaza arrevertida

בית שופע מכל טוב

kaza de Moshe Rabenu (ebr.)

בית מכניס אורחים (''בית משה רבנו'')

kaza de djugo

בית הימורים, בית משחקי מזל

kaza de lokos

בית משוגעים

kaza de padre

בית אבא

kaza de reprezentasión

בית ייצוגי

kaza de reyes

בית עשיר ושופע טוּב

kaza por servir

מגורי משרתים

kaza real

המשפחה המלכותית

kaza santa

בית המקדש

kaza sía i almenara

אש''ל

kedarse en kaza

להשאר בבית, לא לצאת

kemar la kaza

לגרום הפסדים גדולים

kemar la kaza a uno

לגרום למישהו הפסדים גדולים

la kaza kemada, los ijos karvón

כל האסונות שבעולם

la kaza konta por uno

הוצאות אחזקת הבית הן כמו עוד פה להאכיל

los de kaza

בני הבית

meter en kaza i morada

לספק למישהו מגורים ומחיה

mirar la kaza

לסדר את הדירה

morar en kaza de uno mizmo

לחיות בבית משלו, להיות בעל בית

mudar/trokar de kaza

לעבור דירה, להחליף מגורים

no lo vido en su kaza

הוא לא למד זאת במשפחתו

sernir la kaza

לחפש בכל פינות הבית; לרוקן את הבית

tener kaza i morada

יש לו קורת גג משלו

tener la kaza barrida

הבית ''מגולח''

tener la kaza vazia

לסבול ממחסור

tomar kaza

לשכור דירה

tornar a kaza

לחזור הביתה

traer d'en kaza

להשקיע את ההון העצמי והחסכונות בעסק

venir d'en kaza

להגיע מן הבית

ya estamos en kaza

סוף סוף אנו דורכים על קרקע המציאות



Lexical samples / Enshemplos leksikales


ke bivamos, estamos sinko, padre i madre i tres fijos i la kaza sesh (Nehama)

en kaza yena presto se giza la sena (Nehama)

en kada kaza i en kada kashon ay una dolor de korason (Nehama)

en kaza del djugador poko tura la alegría (Nehama)

la kaza del riko se vazia i la del prove no se inche (Nehama)

el kuento d'en kaza no sale a la plasa (Nehama)

la butika faze kaza, la kaza no faze butika (Nehama)

kaza mueva, vida mueva: (Nehama)

la kaza es de la mujer (Nehama)



Proverbs / Refranes


Buena kaza, buena braza

Ken de kaza fuye, a kaza viene

La kaza i la lana, in la mano ke lada

La kaza yena presto se aze la sena

Las kamizas suzias lavalas en kaza

Kandela de la kay eskurina de kaza

La mujer mala mete la meza i abolta la kaza

Ken ve el palasio del rey, derroka su kaza

Kuando s'enrikesa el ijo del ombre se la aza la kaza chika, la mojer feya

Manda para tres, ke l'otro kedo en kaza

Mas save el loko en su kaza ke el segazo en la kaye

Kuando la vieja dizeya - la kaza - pana si seka

La vieja en kaza la djoya en la kasha

Ke steiga en kaza, pan no demanda

Ken muchas kriaturas tiene, ke no vaiga a la gerra, ke gerra tiene en kaza

El mal avlar, bozeya kaza

Mofina de kaza, alegria de las kayes

Alegria de la plasa, nuvlidad en kaza

En kada kaza ay avas las kualas son desmazaladas

Kaza i karne sin dara no ay

Marido en kaza dolor de keshada

Ni kaza, ni morada, ni hastra enkan(e)
yada

El yerno en la kaza del esfuegro es liviano komo el salvado

El kuento de kaza no lo kitas en el bazar

Djoha gana kon los de kaza

Kuanto keres bulisa, yevalo a kaza

La mujer buena fragua su kaza, la mujer loka la derroka

De ladron de kaza no te puedes guadrar

Mas vale una loka en su kaza ke una sizuda en la plasa

La butika traya kaza i la kaza no traya butika

La kaza es un podzo

Mas save el nesio en su almena, ke el savio en kaza ajena

Bien giza la mi nuera kon la kaza yena

Kaza mia, nido mio

Kuando ay pletos en kaza no se rekoje ni la seniza

Lo barato entinye la kaza de mi padre

Vieja en kaza, droga en kaza ; viejo en kaza entrompezo kaza

Kaza de ospides



Clasic poetry and drama / Poezia klasika i Drama


kontan ya kemaron numerozas kazas (Gaon, Poezias)

portanto su kaza es sentro de gozo (Gaon, Poezias)

ma yo sere el patron de mi kaza i de los esklavos (Odisea)

el es bien mirado en kaza, Katerina lo sierve muy bien i el tambien la kere muncho. (Rinio, 1906)

El sielo esta puro, el sol relumbra kon muncha grasia, (Rinio, 1906)

Barajas en kaza / insonia sin kavza / kon lokas kien kaza / postemas del Dio (La Epoka, Sal. 1900)

Barajas en kaza / insonia sin kavza / kon lokas kien kaza / postemas del Dio (La Epoka, Sal. 1900)



Coplas / Koplas


veamos la kaza santa, nos i todo nuestro semen; (Toledo, Koplas de Yosef)

A dar la Ley a su puevlo kaza de Israel (Ketuba de la Ley)

No desho todas kozas ke eran kavzantes para derrokar kazas i kon los morantes (Zimrat 'ha-Arets, 1745)

ke ansi lo vido azer en la kaza de Hazaniko. (Gizados de berendjena, siglo 18)

kortava sevoya menuda komo los fideos de kaza, (Gizados de berendjena, siglo 18)

Atento Ahashverosh kemado en braza ke el primo de kazaros vino a la kaza (Purim, De-Fes, sig. 18)

De muestras kazas mos kitaron, en una braza mos enkasharon, de dehi en dehi mos arrastaron (Asidio de Belogrado 1788)

Hevrot salen akojer de kaza en kaza, bushkan de arrekojer asigún su kavza. (Koplas de Purim, Saadi 'Halevi. sig 19)



Religious literature / Literatura relijioza


siendo se vido Yosef rejidor i patron de la kaza, (Meam Loez Bereshit)

fue rejido esto para ke lo echara Potifar de su kaza, (Meam Loez Bereshit)

U-vi-frat algunos viejos o dolientes ke estan enserrados en kaza (Meam Loez Bereshit)

I se krio tambien de la tierra propia ke en eya se fraguo la Kaza Santa. (Meam Loez Bereshit)

una de las kozas buenas ke tenia es ke nunka eskatimo kon la djente de su kaza (Meam Loez Bereshit)

Rava en aviendo mortaldad serrava las ventanas de su kaza (Menorat 'Hamaor, 1762)

Non eche el ombre miedo demaziado entre su kaza (Shevet musar, Const. 1740)

Bendizeme kon la paz i sekutaras a mi i a toda djente de mi kaza i a todo tu puevlo kaza de Israel por vidas buenas i por paz (Tefilat kol Pe,1891)

Ma kon todo esto se konto komo ke komieran bishule goyim por ser ke estavan en la kaza del goy (Meam Loez Ester, Izmir 1864)

echemos goral a ken le kaye el goral ke se yeve el musafir a su kaza (Meam Loez Yeoshua II, Izmir 1870)

i fueron a su kaza i vieron la amargura i los yoros grandes (manus. Minhat Ani, Yerushalayim 1880)



Bible, Mishna, Midrash / Biblia, Mishna, Midrash


Se asemejan al leon ke dezea a arrevatar, i al leoniko asentado en lugares enkuviertos. (Biblia, Const. 1873)

i los profetas la enkomendaron a los varones de la kaza santa la grande. (Pirke avot, siglo XV)

I temieron los varones por loke fueron traidos en kaza de Yosef (Biblia, Const. 1873)

Asta ke lo trushi en kaza de mi madre i en la kamara de la ke me pario (Biblia, Const. 1873)

Me trusho a la kaza del vino i su bandera sovre mi fue amor (Biblia, Const. 1873)

I alevantose en medio de noche i dio governo para su kaza i governo para sus mosas (Tefilat kol Pe, 1891)

I suvio el varon Elkana kon toda su kaza para sakrifikar a A' el sakrifisio anual i su prometa. (Biblia, 1873)

Por kaza de A' nuestro Dio bushkare bien a ti (Mishna: Tefilat kol Pe 1874)

yo so Dios tu Señor, que te saco de tierra de Egibto, de casa de seruidunbre. (Midrash aseret adibrot, manus. Sig 15)

si diere a mi Balak yenura de su kaza de plata i oro non podre por pasar a dicho de A' (Biblia, Const. 1547)

solamente Rahav la eskarada bivira eya i todos los ke estan kon eya en kaza (Biblia, Const. 1873)

i agora ke esta estruida la kaza santa i mos se baldo el servimiento ([Mishnayot], Seder Maamadot, Viena 1821)

korason de savios en kaza de limunio, i korason de lokos en kaza de alegria (Biblia, Viena 1841)

I fue ke al dia seteno, disheron a la mujer de Shimshon: sombaye a tu marido a ke nos deklarare el enigma, no sea ke te kemamos a ti i a la kaza de tu padre kon fuego. (Biblia, Const. 1873)

I se ensendio su fulor, i suvio a la kaza de su padre. I la mujer de Shimshon fue dada a su kompanyero, ke lo akompanyava. (Biblia, Const. 1873)

I kemo la kaza de A', i la kaza del rey, i todas las kazas de Yerushalayim; i todas las kazas de los grandes kemo a fuego. (Biblia, Const. 1873)

a boz de tus maraviyas i tus barraganias ke izites a puevlo kaza de Israel se estremesieron todos los puevlos (Shir a-Shirim Targum II, Mahzor Sal. 1876)

Venid pues agora, i entraremos, i demos avizo en kaza del rey.(Biblia, Const. 1873)



Novels and press / Novelas i Periodizmo


Kuando no los vian en kaza los bushkavan por el kampo, (Pavlo i Virdjinia, 1912)

La povera madre de Virdjinia torno yorando a kaza. (Pavlo i Virdjinia, 1912)

De esta manera ambezi una segunda koza muy importante: su planeta de orijen era apenas mas grande ke una kaza. (El Princhipiko, 2010)

le enkomenda de tener siempre en su kaza kada dia una meza kon diez hahamim meldando. (El Djugeton 1917)

esto era en kaza de famiya una rezerva bendicha i muy bienvenida. (La mujer sefardí de Bosna, 1931)

aki no mora ninguno agora esta kaza fue serkuestada de parte la polisia (El prove doktor, Const. 1904)

la mujer konose la kaza el ombre konose la plasa (El prove doktor, Const. 1904)

despues de un anyo de kazamiento malgrado el nasimiento de un ijo, los yelores entraron en la kaza (La Epoka, Sal. 1900)

izi dunke kaza i asiento en el palasio ke todos me venian a ver i saludar kon kuriozidad (Guliver, Yerush. 1912)

Agora el devia abasteser a todos los menesteres de la kaza. (Nantes, Tel Aviv 1952)



Popular literature / Literatura popular


'A!'' le disho Djoha, ''Ande mozotros ay un top de oro en kaza. (Djoha ke dize)

Yevo muncho zahmet asta ke lo echo de kaza. (Hidot de Izopeto)

kuando se izo fiesta, asuvio ribi Meir a Yerusalayim i se fue a pozar en la kaza de ribi Yeuda el gizandon. (Kuentos de Yerushalayim, 1923)

Le disho ribi Meir: No tengo lisensia de entrar en su kaza fin ke me da la lisensia. (Kuentos de Yerushalayim, 1923)

klaro, ke kon el pasar del tiempo la kazika tenia menester de una serioza reparasion. (Sipure Sefarad)

Mintirozo! Esto no es la repuesta de mi marido! Esto es el kontrato de kaza! (Kuentos, 1986)

Al otro día se hue onde el, i le demandó kualo aze en la vida. Le disho el karnesero ke el día entero sta vendiendo karne i a la tadre se va a kaza, i kome i se durme. (Kuentos, 1986)

Del día ke esta ija entró en su kaza, vino la berahá en kaza. (Kuentos, 1986)

asta ke los ermanos se lo avinieron de tom?rselos a los viejos en sus kazas un anyo Persiado i uno Daniel. (Sipure Sefarad)

De los otros echos de kaza se okupavan Liza i su ermana mas chika Djoya. Haim yevava el gaste. (Sipure Sefarad)

Kon una palavra, era djusto de akeyas viejas por las kualas el refr?n dize: Vieja en kaza -alegr?a de la kaza. (Sipure Sefarad)

Se vistió en un shemaisrael i korriendo torno a kaza para ver lo ke es de azer. (Sipure Sefarad)

i se hue a su kaza i se enserro en una kamareta kon taanit de 3 dias i tres noches, dia de viernes korto el taanit i mando a yamar un djidio ke le merke todo el gaste de shabat i ke se lo kuzine kasher en su kaza (manus. Papo, Sarajevo 1840)

kuando ya vino en la sivdad no veye sino dos o tres kazas entro en kaza le disho el baal a-bayit al moel: entre asente fin ke vienen la djente (El moel eskarso, Manus. Yerushalayim 1920)

lo kito de akeya kaza, lo entro en otra kaza yena de yaves; el moel de ver las yaves kedo enkantado (El moel eskarso, Manus. Yerushalayim 1920)



Popular mascots and remedies / Segulot i Melezinas populares


segula para ke no entre haya raa en kaza: eskriva en la pared nombre de Adam i Hava (manus. Papo, Sarajevo 1840)

Segula kuando sale el ombre su kaza a irse a kamino i se olvido alguna koza, ke non torne a su kaza desierto ke se pare delantre la kaza i ke demande lo ke se olvido i ke non meta amojar los chismes el dia ke va a partir a el kamino (manus. Papo, Sarajevo 1840)

Segula para pulgas: kaza ke se fayan munchas pulgas, ke incha en un chunko sangre de kavra blanka i ansi si meteras de sangre de dita kavra en ramas de adas o de anetó 22 oras se muriran todas (manus. Papo, Sarajevo 1840)

dos presonas non moren en kaza una ke sus nombres iguales ke el uno muere i el segundo o muere o enprovese (manus. Papo, Sarajevo 1840)

kuando yevan al muerto de kaza ke se akavide ke no sea ke salga el al presipio de kaza (manus. Papo, Sarajevo 1840)

Segula: si meteras diente de onbre sovre umbral de la puerta arriva se durmiran todos los ke ay en kaza (manus. Papo, Sarajevo 1840)

Sekana para durmir en una kaza solo afilú en el dia (manus. Papo, Sarajevo 1840)