Back to main page of Maaleh Adumim Institute                             tornar a la pajina prinsipal del Instituto

   Back to main page of the dictionary    tornar a la pajina prinsipal del Trezoro

 

Searching the dictionary

Bushkida - ladino 

English search

Bushkida - inglez

Idioms

Lokusiones

Popular l.

L. popular

Proverbs

Refranes

Coplas

Koplas

Liturgic l.

L. relijioza

Bible and Midrash

Biblia i Midrash

Nobels and press

Novelas i Periodizmo

Lexical samples

Enshemplos leksikales

Classicism

Klasika

Shortening table

Abreviasions

 



 

 

 

Entry presentation
Prezentasion de la entrada

 

Entry No. 172090

entrada numero 172090

espada f.

sword

a tajo de espada

באבחת חרב

espada de el Dio

כינוי לקשת בענן

espada de siete kortes

לשון הרע (''חרב של שבעה להבים'')

la eluenga le va espada

בעל שטף דיבור

tener espada desvainada en la mano

בעל טיעון מכריע



Lexical samples / Enshemplos leksikales


Espada de siete kortes (Moscona)



Proverbs / Refranes


Espada desvainada

Estiyas de espada

El ken a la mar se kaye, de la espada se dentiene



Clasic poetry and drama / Poezia klasika i Drama


El kanez temblando mira la espada (Gaon, Poezias)

La espada presto aze su ovligo (Gaon, Poezias)

altigozamente tomi mi espada en mano (Papo, Navot)



Coplas / Koplas


Ken kon espada, i ken kon muerte supitiana. (Untane Tokef)

Turkos i krisianos estaresh prontos mira no seash tontos mosas kon espadas sean destripadas (Purim, De-Fes, sig. 18)

Ke de tal kevranto el nos resgato, ke poko i nada falto ke eramos djugados, de espada kortados. (Zimrat 'ha-Arets, 1745)

La su frente reluziente espada dulse [de] kortare (Donme, sig 18)

Si tu me los atorgarash serash reina enkoronada i si no me los atorgarash kortare kon la mi espada (Donme, sig 18)

aharvados de espada i kombatidos de saetas (Keter Malhut, Mahzor Saloniki 1876)

En sus manos flama de la espada la bolviense (Keter Malhut, Mahzor Saloniki 1876)

i los ke sos alanseados de sus enemigos eyos dezvainan espada kontra eyos (Keter Malhut, Mahzor Saloniki 1876)

en la gerra entra i la espada lo fiere, le pasa un arkol azerado i lo buraka i lo arrodean ansias i lo arravdonan aguas furientes (Keter Malhut, Mahzor Saloniki 1876)

Disho 'AbashverOsh: la plata sea tuya emprezentada, i la lisensia sea en tu mano dada, i a este puevlo mata kon tu espada, ke no kede ninguno de eyos, no. (sova semahot, Livorno 1782)

Las kartas se eskrivieron en lenguaje de los djentios: ke se aparejesen kon espadas i kuchiyos, todos los ke estan dientro de los kastiyos, de mandado de 'Abashverosh ke no kedase ninguno, no. (sova semahot, Livorno 1782)



Religious literature / Literatura relijioza


siendo el patron ke lo kativo, puede matarlo kon espada o de ambre, (Meam Loez Bereshit)

lo mizmo si lo toparon enforkado o afogado, o echado ensima de la espada dientro de su kaza (Meam Loez Bereshit)

Aviendo mortaldad en la sivdad no ebtre el ombre solo a el kal porke el malah amavet guadra ayi su espada (Menorat 'Hamaor, 1762)

Si kera matarlo espande el djudio su derecha i lo trava si es kon espada lo adjuntara ala derecha i si es kon vara lo adjuntara a la iskierda (Menorat 'Hamaor, 1762)

I oyo Poros el rey su fama, i le enbio karta diziendo: fuyete i vate de mi tierra, porke te matare kon espada. (Ben Gorion, 1743)

I es ke los reyes uzan a enprezentar espadas kon diamantes i otras djoyas i ansi van estos prezentes a klasa a klasa, tanto abashando i asuviendo, (Lel Shimurim, 1819)

Siendo ke al tiempo venidero no tiene ke aver mas gerras en el mundo, segun promete el Dio santo por boka de Yeshaaya el profeta: Non alsara djente a djente espada, i non anbezaran mas pelea. (M''L Kantar de los Kantares,1899)



Bible, Mishna, Midrash / Biblia, Mishna, Midrash


eskapa mi alma del malo kon tu espada; (Biblia, Const. 1873)

Kada uno tiene su espada sovre su anka a kavza del pavor en las noches (Biblia, Const. 1873)

Todos eyos tienen espadas, praktikos en la gerra (Biblia, Const. 1873)

Ni la espada de Shaul no tornava en vazio (Biblia, Const. 1873)

tus varones en la espada kayeran i varones de tu barragania enla pelea (Biblia, Const. 1743)

i destirro a el omre i izo morar de orien a guerto de Eden a los keruvim i kon flama de la espada la trastornanse (Biblia, Const. 1547)

i destruyeron todo lo ke avia en la sivdad, tanto varones komo mujeres, tanto mosos komo viejos, asta los bueyes i ovejas i aznos, a tajo de espada (Biblia, Const. 1873)

i la miatad de los ke eran no kedaron, ke kayeron en la espada (P. R. Eliezer, 1876)

i les entro pleito grande entre eyos i dezvainaron kada uno su espada i enpesaron a matarsen unos kon otros (P. R. Eliezer, 1876)

I endecharon, i yoraron, i ayunaron asta la tarde, por Shaul, i por Ye'honatan su ijo, i por el puevlo de A', i por la kaza de Yisrael; porke avian kaido a espada. (Biblia, Const. 1873)

Bienaventurado tu, o Yisrael! kien komo tu, puevlo salvo en A', el kual es el eskudo de tu ayuda, i ke es la espada de tu losania! i tus enemigos seran sodjiftados a ti, i tu pizaras sovre sus alturas.(Biblia, Const. 1873)

Bienaventurado tu, o Yisrael! kien komo tu, puevlo salvo en A', el kual es el eskudo de tu ayuda, i ke es la espada de tu losania! i tus enemigos seran sodjiftados a ti, i tu pizaras sovre sus alturas.(Biblia, Const. 1873)

Emborrachare mis saetas de sangre, i mi espada tragara karne; (Biblia, Const. 1873)

Kuando agozare mi reluziente espada, i mi mano travare de djuisio, (Biblia, Const. 1873)

Por afuera desijara la espada, i en las kamaras espanto; (Biblia, Const. 1873)

i apersuro i desvaino la espada ke tenia debasho de sus vestidos i se la puzo en la garganta de Yosef (Sefer 'ha-yashar, manus. sig. 17)

i se alevanto Sefo sovre la alimanya la esta i la mato kon su espada (Sefer 'ha-yashar, manus. sig. 17)



Novels and press / Novelas i Periodizmo


A todos los djidios ke ivan venido de los paizes londjanos, los izieron pasar a tajo de espada en este dia de dezolasion. (Vaye de los yoros, 1935)

Una muchedumbre de djidios se fuyeron de los paizes de Alemania en Espanya i en Inglaterra, fuyendo delantre la espada, (Vaye de los yoros, 1935)

Por vozotros en pasando otro un punto kada uno la espada se mete a su lado (Asolado en la izla, 1881)

Los jandarmas a kavayo, espada desvainada en mano, ivan rondjando a la djente, desparziendola i mizmo firiendo a munchos. (El muerto ke esta bivo, 1912)

El djornal Figaro envita el publiko franses a una suskrision por ofreser al kzar una espada de onor i a la kzarina una kuna destinada a la kriatura ke eya tiene en su seno porke eya se topa de nuevo en pozision (El Tiempo, Const. 1896)



Popular literature / Literatura popular


Por esta 'spada me korto i si no la vo a matare. (Blanka Flor)

El rey travo la espada la kavesa le kortaria. (Blanka Flor)

Travo la suya espada i la kavesa le ay kortado. (Blanka Flor)

Ya te perdono la reina kon la espada'n la mano. (Blanka Flor)



Popular mascots and remedies / Segulot i Melezinas populares


Segula ke non le danye ninguna espada: ke tome kulevro muerto seko ke lo seke en el sol i ke lo kuzga en un kushak i ke se le meta alderedor del kuerpo debasho del kushaken las karnes (manus. Papo, Sarajevo 1840)

para ke no le danye espada: se kuzira kuerpo de kulevro entero en su kushak, no lo danyara herev espada sino alanseado (manus. Papo, Sarajevo 1840)