echar v.

to throw; to shoot; to reject from; to lay down; to expel, to divorce; to activate

a mi ni el guerko me echa muestras

'אותי אף אחד לא ילמד''

al echar i al alevantar

'בשכבו ובקומו'' - כל ימי חייו, ללא הפסקה

ay k'echar i ke verter

יש הרבה מהלומר כנגד, הדבר מעורר התנגדות מרובה

echa i echa i no se inche

שופכיםושופכים בלי למלא – הוצאות שאין להן סוף

echa!

'שפוך את הכסף'', שלם (נאמר עם השלמת עסקת מכר)

echar a bever

לתת לשתות, להציע משקה, להציע כוסית

echar a la endevina

להוועץ במגיד עתידות/אסטרולוג

echar a la kashika

לחסוך, להפריש, לשים בצד

echar a la kaye

לזרוק לרחוב, לגרש

echar a la pantufla

להגיד למישהו ברמזים את מה שיש נגדו

echar a la rifa

להעמיד להגרלה

echar a las kartas/al kavé (t.)

לקרוא בקלפים/בקפה

echar a los dados

להכריע בעלות בהטלת קוביה

echar a los ijos

להשכיב את הילדים לישון

echar a olvidar

להפסיק לדאוג אודות מישהו/משהו שדואגים לו כל הזמן

echar a pares i a nones

להכריע בין שנים (התובעים אותו דבר) ב''זוג או פרט''

echar aguas a las meyinas

להשביע את רצון הכל, להביא לידי פשרה/הסכמה

echar al depedrer

להשחית זמן ללא תועלת

echar al despedrer

לבזבז ממון ללאתועלת

echar al enkante

להציע במכירה פומבית

echar al moso/muchacha/morador

לגרש את המשרת/לסלק את השוכר

echar al sako

להטיל לשק - לרמות, ''לעבוד'' על

echar al sedaso

לנפות, להעביר בנפה: לדון בדקדקנות אדם/עניין/רעיון, לבחור בעקבות עיון מעמיק

echar ashkava

לומר תפילת אשכבהלמת; בהשאלה לאבד תקווה למצוא דבר מה שאבד או נלקח

echar baskas

להחנק מרוב חום במקום סגור, לחוש אי נוחות, להלחץ אל הקיר

echar bendisión

לברך

echar de kaza

לסלק/לגרש מן הבית (אשה/בן משפחה)

echar de la eskola

לסלק מבית הספר

echar de la mano

להשמיט מן היד הזדמנות טובה

echar detrás de la espalda

לזלזל, לעכב משהו במכוון

echar djaveres (t.) al aire

לפזר את הונו ואוצרותיו לרוח

echar el prenyado

להפיל (את הוולד),לעשות הפלה

echar el tiempo en nada/echar tiempo

לבזבז/לאבד זמן, להוציא את הזמן לבטלה

echar embasho

הפיל, הטיל לארץ

echar en alto

לשגות ביומרות מוגזמות

echar en basho

לחשוף, לגלות בפומבי את הכל

echar en fondinas de mar

לשקוע בעומק שכחה, לא להעלות אף ברמז קל דבר מה

echar en kama

להטריד בבקשות ודרישות חוזרות ונשנות

echar en kara

להגיד בפנים

echar en prezo

לאסור, להטיל לכלא

echar en tefter

לכתוב בספר החשבונות- לחרוט בזכרון

echar fierro

הטיל עוגן, להתקע במקום מסויים בלי לזוז

echar fuego en siete kazales

לעורר תככים

echar fuego v.

הבעיר באש, שרף, הצית, שלח אש

echar gayos

להשמיע יבבות תינוק

echar gaz

לשבח יתר על המידה את הערך, להפריז בערך

echar goral (ebr.)

להטיל גורל

echar gritos a los sielos

לצעוק עד לב השמים

echar i alevantar

להשפיל ולרומם; לשבח ולגנות חליפות

echar kapak (t.)

לטשטש את העסק/השערוריה

echar kavesa

להשלים עם המצב, להכנע, לקבל מרות

echar komer

להאכיל, לשים בצלחת של כל אחד את המנה המגיעה לו

echar kon yave

לנעול על מנעול ובריח,לשמור משהו לבל יגע בו אדם

echar kon zembeliko

לתת למישהו את כל צרכיו מבלי שישקיע מאמץ (אירוני)

echar kuento/hasbón (ebr.)

לסדר את החשבון, לבחון אותו

echar kushak (t.)/echar kushak para pelear

לבקש מדנים, להתגרות במישהו כדי להכנס במריבה

echar la boka en bueno

להשמיע דברים לסימן טוב

echar la fiel i la miel

להשמיע דברים רעים למישהו, לשפוך את מררתו

echar la kara en el lodo

לבייש מישהו, להלבין פנים

echar la kulpa a otro

להטיל את האשמה על מישהו אחר

echar la lisión

להורות את השעור לתלמיד, לסייע לו להבין

echar la mano en basho

במשחקקלפים: להטיל את ''היד'' על השולחן, להתחיל סיבוב חדש

echar la par

להשיל את השליה, ללדת

echar landras de la boka

לרטון ולהתלונן, לזעוף

echar las parás (t.) a la kaye

לבזבז כסף, ''לזרוק את הכסף לרחוב''

echar las parás (t.) por la ventana

לבזבז כסף, ''לזרוק את הכסף מן החלון''

echar las tripas

להקיא

echar las tripas abasho

לגרום דכאון ויאוש, לנבא כשלון ומפלה, אכזבה בלתיצפויה

echar lashón (ebr.)

לפטפט

echar los dedos al garón (ebr.)

להחזיק בגרונו של מישהו באיום/סחיטה/נסיון לכפות עליו דבר מה

echar los ojos en blanko

למות; לגלגל את העין (לצד הלבן), להתעלף

echar lumbre

להדליק אש (בכיריים)

echar maldisión

לקלל

echar mangada

להתרברב, להעמיד פני גיבור

echar medias es.huelas

להתקין חצי סוליה חדשה

echar meoyo/sumo de meoyo

לתת עצות (אירוני)

echar miedo a alguno

להפחיד מישהו

echar moshkas

להתבטל, לא לעשות דבר

echar muestras a uno

ללמד אותו שיעור, להתנצח עם מישהו, להראות לו כיאני מוכשר ממנו

echar ojadas

לזרוק מבטים רוגזים במישהו, לגלות כלפיו חוסר שביעות רצון

echar oras/dias

לדחות, להשתהות,להתמהמה, להרוויח זמן, להתחמק

echar palavra/moabet

להחליף מלים,לשוחח שיחה קלה

echar papada

להיות בעל סנטר כפול, להיות שמן ומפוטם; להיות גאה ושחצן,להתרברב

echar paras por la ventana

לבזבז כסף בלי חשבון

echar pasuk (ebr.)

לקרוא פסוק בקול בביהכ''נ

echar pedos de boka

לפזר איומי שוא/הבטחות באוויר

echar perlas de la boka

להפיק פנינים מן הפה, לומר דברי חכמה

echar peskueso

להשמין, להיות בעלעורף שמן

echar pie de temel (t.)

להניח יסודות, להתחיל לבנות; לסעוד ארוחת בוקר בריאה בשביל כל היום

echar piedra i pedrisko

לידותאבנים, להביע חוסר שביעות רצון במלים בוטות וחריפות

echar piedras al kanyo

לידות אבן לתוך הרפש ולהתלכלך - להשמיץ אחרים ולספוג את הרפש

echar por azo

להתחיל מבראשית

echar rachas/varas

לרשום ב''חובות אבודים'', לנתק קשר עם מישהו, לחדול להתעסק איתו

echar raiz

להכות שורש

echar sal a la koda

'לזרות מלח על הזנב'' - לגרום לברוח, להוציא את כל החשק לחזור

echar sal en la karne

להשליך, לגרש, לפטר (''להמליח את הבשר'')

echar sal en los ojos

לזרות חול בעיניים

echar saltos

לקפוץ באוויר מרוב שמחה ושביעות רצון

echar sam

לזרוע חשד, להשמיץ, להוציא דיבה

echar sangre por el garón

לגרוםלמישהו להקיא דם - לגרום לו סבל השפלה ועינוי

echar siete kadenados

לנעול על שבעה בריחים

echar sovre

הטיל על

echar suelas

לתקן את הנעלים, להחליףסוליות

echar tierra onde no apresta

לחדול לדבר על ארוע בלתי נעים, לעשות ככל יכולתו שהעניין לא יעלה עוד

echar tijera

לגזור חיתולים לתינוק

echar tino

לשים לב, להאזין בתשומת לב

echar tiros

לירת בתותח, להפגיז; לזעוק זעקות שמחה בעקבות נצחון או השג בלתי צפוי

echar todo en basho

לבטל כל מה שהוסכם מראש

echar tres piedrikas atrás

להקל ראש בדבר בעל חשיבות

echar tripa

להשמין, להעלות כרס

echar un dado

'להטיל קוביה'' - להסתכן, לנסות מתוך סיכון

echar un dushesh (t.)

התמזל מזלו

echar un empiegado

לפטר עובד

echar un enyudo/inyudo v.

קשר

echar un ojo

להעיף מבט, לסקור סקירה קלה

echar un pregón

לצאת בהכרזה

echar una korretina

לפרוץ במרוצה

echar una pared/kaza enbasho

להרוס קיר/בניין

echar una vazía para aferrar una yena

לגרות מישהו לגלות סוד ע''י השמעת דברים לא נכונים (כדי שהוא יתקן ומתוך כך יגלה את הסוד)

echar varas

מחק

echar volda/s

'להטיל חכה'' - לבדוק את השטח, לנסות לגלות מה מסתתר

echar yave

לנעול

echar zayret/komanya

להצטייד במזון ומצרכים

echarla kon hen (ebr.)

לומר דברים בלתי נעימים בעדינות ובלי לפגוע

echarla kon uno

לכעוס בלי הצדקה על מישהו, להפכו לשעיר לעזאזל

echarlas

לגנות/להוכיח מישהו ברמיזה

kon mi las echó

'נפל עלי'' - כאילו רק בי האשמה

lo echó

הפילה (תינוק)

no m'echan las paras kon zembelikos de los sielos

הכסף אינו נופל לי מן השמים, אני עמל קשה להשיגו

resivir a echar

הלין, איכסן

se la echó

הודיע לו ישירות, הודיע לו בפנים ישר ולעניין

uno echa otro alevanta

להשמיע גינויים ושבחים חליפות

echar la fyel i la miel i las tripas de hormet (Nehama)

bendezir al Dio al echar i al ale­vantar (Nehama)

Aze una buendad i echala a la mar

Echo el ojo a la kuzina

Lo echas por la puerta, entra por la ventana

Djuha no se iva a ichar sin sehura mueva

Echar una vazia, aferar una yena

El Dio lo echo i no lo vijito

Echa tu pan a la mar, un dia lo toparas

El rey esta hazino, al vizir le echan las ayudas

El dia bueno echalo a la tripa

Las maldisiones son komo los papeles, ken los echa los rekoje

Kuando las manos no tokan, las paredes lo echan

Echa el pelisko i skonda la mano

Ni sal, ni lugar ande echar

Al riko, i el gayo le echa guevos - al prove ni la gayna

La novia por se engrasiar icho un pediko

Ken tiene tejado de vidro no echa piedra a su vezino

Los ke son muy miop todo echan al chop

Ken tiena muncho asafran, echa i a las koles

No es d'echar a por aya

No eches la boka al negro

Le echo sal en los ojos

Le echo sal en la koda

Lavor echa, dinero aspera

Aze bueno i echalo a la mar

El loko la echa, el savio la yeva

Lo echo al sako

Echar la fez para pelear

Echar sal a la mar

Tres kozas fuertes : Echar i no durmir, azer i no agradeser, esperar i no venir

En mi echar i en mi alevantar yo no penso ke a el. (Rinio, 1906)

Ah! Por amor de mi nasion echo gritos de esklamasion. (8 dias antes de Pesah, 1909)

En pozo lo echemos al malo de Yosef.'' (Poema de Yosef)

i ensima le echava salsa kon un ajiko majado. (Gizados de berendjena, siglo 18)

El nemsí dizen que es budalá, mos enpesó a echar kunbaras asta ke se kemó la sivdad (Asidio de Belogrado 1788)

El turko se enserró en la kalé i mos izo muasilé, el nemsí enpesó a echar muchas djulés (Asidio de Belogrado 1788)

Le murio el ijo de la aniya suvio lo echo en su aliya yoro su madre una alguaya: ''Si por matar a mi ijo vinites por aki Eliau?'' (Koplas de Eliau, sig. 18)

Echara fama por Roma fuistes mujer desfamada (Donme, sig 18)

sedaká al meskino devemos de dar sin echar a ulvidar manot a ermanos, tanbién a serkanos. (Koplas de Purim, Saadi 'Halevi. sig 19)

mira tu i mete tino no lo eskucha al espino, no te piedras del kamino porke te echa en la tierra (Tarika, Shira Hadasha, Izmir 1861)

por muncho ke fue akavidada i tanbien akondjurada lo echa detras de la espalda i se apega kon la tierra (Tarika, Shira Hadasha, Izmir 1861)

Avlo el rey kon los savios de enfrente; Disho: miradle su juizio, i echadle suerte. (sova semahot, Livorno 1782)

Dos sinklavos en el rey reveyaron, tosigo en el vazo le echaron; en linguaje de [P]ersianos se akonsejaron para ke ninguno los entendiera, no. (sova semahot, Livorno 1782)

del tsaar ke resivio kuando lo echaron al pozo de kulevros se adolensio (Meam Loez Bereshit)

fue rejido esto para ke lo echara Potifar de su kaza, (Meam Loez Bereshit)

i ke Nimrod lo echo a Avra'ham Avinu dientro del orno de Ur Kasdim, i eskapo, (Meam Loez Bereshit)

I esto es el deklaro de la 'hashkava ke le echan al muerto (Meam Loez Bereshit)

le echo sovre el una tardema grande, (Meam Loez Bereshit)

un poko el dia antes de ir a la butika, i otro poko la noche antes de echar a dormir, (Meam Loez Bereshit)

Si es ke echo tierra o eskupina no inpide (Menorat 'Hamaor, 1762)

Non eche el ombre miedo demaziado entre su kaza (Shevet musar, Const. 1740)

I se ensanyo kon mi i me echo, i vine aki por servirte. (Ben Gorion, 1743)

fin ke mos izimos bezer de muestra vida lo tomimos i lo echimos al pozo para espantarlo (Tokpo shel Yosef, Yerush. 1887)

porke mozotros siendo ijos de la sinyora puede ser ke no terna korason muestro padre de alesharmos, ama a vozotros sierto ke echa la ravia (Tokpo shel Yosef, Yerush. 1887)

si izimos esta mankansa kon muestra lokura ay milizina para esto ke muestros manos ke lo echaron eyas ke lo asuvgan (Tokpo shel Yosef, Yerush. 1887)

i su mujer en kada dia de viernes echava lumbre en su orno por ke saliera umo de su kaza para ke les pareska a sus vizinas ke eya tambien esta koziendo pan [...] por no arrejistarse de su aniyut (Meam Loez Yeoshua II, Izmir 1870)

echemos goral a ken le kaye el goral ke se yeve el musafir a su kaza (Meam Loez Yeoshua II, Izmir 1870)

i le troko el nombre para baldarle la muerte i le echaron nombre muevo (manus. Minhat Ani, Yerushalayim 1880)

i ke eches en porfundinas de mar todos muestros pekados (Tashlih, Mahzor Rosh a-Shana, Sal. 1876)

dio la setensia ke lo enforkaran, en su punto le echaron la kuedra en la garganta por dolashearlo por las kayes i por las plasas (Imre Bina, Belgrad 1837)

ayi se arrapavan en akel dia i echavan los kaveyos en la lumbre debasho la kaldera (Meshivat nefesh I , Const. 1743)

No me eches de tu prezensia, i tu esprito santo no tomes de mi. (Biblia, Const. 1873)

ponen sus ojos para echarnos a tierra. (Biblia, Const. 1873)

echemoslo en uno de los pozos i diremos: bestia mala lo komio i veremos ke seran sus suenyos (Biblia, Const. 1547)

i echaron los atuendos ke avia en la nave a la mar para alivianarla de eyos (Biblia, Const. 1873)

i me echaste en el profundo, en medio de las mares i la korriente me rodeo (Biblia, Const. 1873)

disho a eyos: muevos kon viejos, venid i echa goral ken suvia mienbros de la eskalera para la ara ([Mishnayot], Seder Maamadot, Viena 1821)

tomava uno a la pala i la echava entre el patio a el mizbeah ([Mishnayot], Seder Maamadot, Viena 1821)

i echavan el goral i a el ken lo kaia el goral akel tenia el meresimiento de tomar las yaves i avrir la puerta chika ([Mishnayot], Seder Maamadot, Viena 1821)

I fue, ke komo akavo de avlar, echo de su mano la keshada, i yamo a akel lugar Ramat-Lehi. (Biblia, Const. 1873)

la prometa ke avia echo al duke, no le fue difisil ke a mantenerla, (La dam o kamelia)

En mizmo tiempo el echo sovre el chiko Andre una mirada salvaje. (Banyos de sangre, 1912)

Nozotros kale ke arrivemos temprano a Paris, porke kale ke nos echemos temprano a dormir. (Banyos de sangre, 1912)

Los guardianes disheron estonses: sovre kien echaremos mozotros muestra verguensa? (Vaye de los yoros, 1935)

A la fin de los sinko mezes, los lavoros aviendo kaminado bien presto i en regla, la primera nave era pronta i la ivan echar a la mar. (Leonidas el nadador, 1911)

'Sin mesklarlos kon agua'', adjusto otro, aludiendo a lo ke uzavan dezir los eskarnesidors, ke ham Bohor, echa agua kita vino. (Otniel Hodja, 2002)

despues de 15 o 20 dias se korta de kolor i la echan abasho (El Djugeton 1917)

un servidor ke kome i viste de su patron i ke tiene una paga de la kuala puede esparanyar los 2 tersios puede tambien, en kazo ke el mestro lo echa, aprovecharse de las paras ke depozito fina a topar un muevo empiego (La Epoka, Sal. 1875)

esperar i no venir, echar i no dormir son dos kozas las mas fuertes de mundo, i nuestro sinyor Valker sufria de esta maladia (El prove doktor, Const. 1904)

entre estos, uno de los ke fuian aviendo i el tambien echado un chiko gritiko yo me sinti de vista burakado de mas de sien flechas ke me pikavan kuanto algujas (Guliver, Yerush. 1912)

ma el enemigo dudandose de alguna malechoria empeso a echarme flechas entosegaderas (Guliver, Yerush. 1912)

las eksperiensas ke fueron echas delantre muncha djente eran muy kuriozas (El Tiempo, 1896)

antes de azer este lavoro el mansevo miro al burako ke se avia avierto i en su punto echo un grito de aperkanto (El Alakran, Tel Aviv 1954)

la djimenea no echava mas flamas, ma era ainda yena de brazas ardientes (La dezgrasiada Luiza, Tel Aviv 1953)

eya paso a la kamareta de echar (La dezgrasiada Luiza, Tel Aviv 1953)

dizir ke el se echava i durmia en frente el Luvre portanto el se komportava komo un jeneral i se durmia komo en una alberga (han) al bodre de una kaleja delantre la imensa sivdad de Paris, ke un dia el devia revoltarla. (Nantes, Tel Aviv 1952)

la markeza ? echo un grito de espanto i devino entera amaria (Muerta de mala muerte, Yerush. 1911)

Ke echa mansanas de amores el envierno i el enverano. (Blanka Flor)

Pregon echo el buen rey por la sivdad de Arago[n]: (Blanka Flor)

Komo vido el ombre esto kijo echarlo de kaza i el kulevro no keria salir de kaza. (Hidot de Izopeto)

No puedia englutirlo ni echarlo por la boka. (Hidot de Izopeto)

Yevo muncho zahmet asta ke lo echo de kaza. (Hidot de Izopeto)

A media noche vino un leon, mauyo, echo los dientes i le arranko una kostiya de el lugar, i se la komio. (Kuentos de Yerushalayim, 1923)

por esto vini delantre de el, ke todo lo ke me va a dezir, murir o bivir, propio si me echas a los leones, arresivo yo sovre mi. (Kuentos de Yerushalayim, 1923)

Tomó un anvelop i el adereso lo izo kon puntos mas godros. ''E,'' le disho, ''va, mete un pul i échala a la posta!'' (Kuentos, 1986)

Danailov se aserko por ver si la pinturia yevava firma i el anyo en el kual fue echa, después se alesho i la kedo mirando kon los ojos medio serrados, (Sipure Sefarad)

Mamo lo atino i echo un grito de sorpreza: Mira, mira Yako! Naldo el mansevo de la pinturia de Gogumagogu. (Sipure Sefarad)

El patrón le echo dos gritos i se fue a kalmarlo: ''Ke es esta ravia, al rey lo tienes enfrente eske? De, kálmate, ke ya los espantates a mis musafires!'' (Sipure Sefarad)

I esta vez tomó el padre la moneda i la echó por la ventana, diziendo: Tráeme otra moneda, porké ni ésta no la ganates tú! (Kuentos, 1986)

No sea ke sos la dunya gyuzeli or ija de Partam pasha! Mair es de famiya rika i no es de echar aporaya

Savesh loke Rahelu, dameme sinko paras para echar azeite al kal. (Sipure Sefarad)

El ijo izo una kasha kon yave i la serro i le dio la yave al padre, i todo lo ke vendia lo echava al tefter. (Yihya al Akra, Manus. Yerushalayim 1920)

i se entro el rav dientro de la foya deznudo i tomaron el kantaro de agua i se lo echaron enriva i izo tevila i lo vistieron (manus. Papo, Sarajevo 1840)

luego los djidios resivieron taanit i se vistieron de sako i echaron seniza en los ehalot de los sefarim i los vistieron de preto (manus. Papo, Sarajevo 1840)

un anyo echaron goral i kayo el goral al ijo del rav de la sivdad, i era mansevo regalado de su padre yeno de Ley i mitsvot i hasid i kumplido en todo, i pertenesia a kunplir el lugar de su padre (manus. Papo, Sarajevo 1840)

segula para la mujer ke se le murio la kriatura en la tripa: ke la safumeen kon soa de hamor dos o tres vezes i lo echara (manus. Papo, Sarajevo 1840)

segula si echara enriva de haya i de alakran: eskupinada de uno ke esta anbriento i sekiozo se murira (manus. Papo, Sarajevo 1840)

Segula para arrelumbrar los ojos i para melezinarlos: ke los lave la noche kuando se va a echar kon agua de finojo i en la manyana kon su urina (manus. Papo, Sarajevo 1840)

Segula para azer a kedar la mar de su ira: ke tome ka-zayit de matsá shemurá de el afikomín i ke eche a la mar de las 4 partes de la nave (manus. Papo, Sarajevo 1840)

Segula para detener la sangre de la nariz: si la sangre sale del burako derecho de la nariz ke eche agua en la oreja istierda, i si korre del burako istierdo ke eche agua en la oreja derecha, i si le korre de todos dos burakos ke eche agua en todas dos orejas (manus. Papo, Sarajevo 1840)

Segula para azer de el vino vinagre: toma sumo de espinaka ke eche en el vino i se aboltara todo el vino vinagre antes de mediodia (manus. Papo, Sarajevo 1840)