חזרה לדף הראשי של מכון מעלה אדומים                             tornar a la pajina prinsipal del Instituto

   חזרה לדף הראשי של אוצר הלשון הספניולית    tornar a la pajina prinsipal del Trezoro

 

 

 

 

אוצר הלשון הספניולית (לאדינו) לדורותיה – המילון המקיף ההיסטורי

חיפוש במילון

לפי סדר אלפביתי

 

 

Trezoro de la Lengua Djudeoespanyola (ladino)

 a traves de las Epokas - Diksionario amplio istoriko

Bushkida dentro del diksionario

Segun el orden alfabetiko

 

 

 

רשום שתי אותיות או יותר של התחלת הערך

Eskrivir dos letras o mas del empesijo de la palavra

 

ערכים ראשיים

Entradas prinsipales

תרגום אנגלי

פירוש

תעתיק עברי

ערך

מפתח

traduksión inglez

esplikasion

transkripsión ebrea

entrada

indeks

apricot tree

עץ משמש

אבריקוקירו

abrikokero m.

2080

אג'אק ר' אג'אקי

achak cf. achake

2530

excuse, pretext; cause, reason

תירוץ, אמתלה, תואנה; סיבה, גורם

אג'אקי

achake m.

2550

אג'אקיאר ר' אג'אקאר

achakear cf. achakar

2555

אג'אקינטו ר' אג'אקוזו

achakento cf. achakozo

2556

because, because of

בגלל, מפני ש-, בשל

אג'אקיס

achakes conj.

2557

acquire, attain

רכש, השיג

אדקיריר

adkerir v.

4150

motionless, slow, apathetic; peaceful, relaxed; humble, agreeable; lacks initiative

חסר תנועה, איטי, אפטי; שלו, רגוע; צנוע, נוח לבריות; חסר יוזמה

אקידאדו

akedado adj.

11410

stagnation, indifference, feebleness ,apathy; slowness; quietly

קפאון, אדישות, שוויון נפש, רפיון, אפטיה; איטיות; השקט

אקידאמיינטו

akedamiento m.

11420

very quiet, to quiet; slightly delayed; drawing his words

שקט מאוד, שקט מדי; מפגר פיגור קל; מושך את המילים

אקידאנטאדו

akedantado adj.

11430

to delay, to slow down

עיכב, השהה, האט

אקידאנטאר

akedantar v.

11440

to stop, to delay, prevent

עצר, הפסיק, עיכב, מנע

אקידאר

akedar v.

11450

to be stopped, to be delayed; to calm down, to return to your senses

נעצר, התעכב; נרגע, חזר לחושיו

אקידארסי

akedarse v. refl.

11460

quietly, secretly

בשקט, בחשאי

אקידו

akedo adv.

11470

that, that one

ההוא

אקיל

akel pron. dem.

11480

אקיאה/אס ר' אקילייה/אס

akea/s cf. akeya/s

11490

אקיאו/ס ר' אקילייו/ס

akeo/s cf. akeyo/s

11500

to yearn, long for, to pine; to torture oneself, to be tortured

נכסף ל-, ערג; עינה עצמו, התענה

אקירארסי

akerarse v. refl.

11510

loved, that is liked

אהוב, שמחבבים אותו

אקירינסייאדו

akerensiado adj.

11520

to like; to fall in love

חיבב; התאהב

אקירינסייאר

akerensiar v.

11530

to be liked

התחבב

אקירינסייארסי

akerensiarse v. refl.

11540

love, fondness

אהבה, חיבה

אקירינסימיינטו

akerensimiento m.

11545

אקירינסייוזו ר' קירינסייוזו

akerensiozo cf. kerensiozo

11550

to acquire

רכש

אקיריר

akerir v.

11560

אקישארסי ר' קישארסי

akesharse cf. kesharse

11570

אקיסטה ר' אקילייה

akesta cf. akeya

11575

אקיב'ראנטארסי ר' קיב'ראנטארסי

akevrantarse cf. kevrantarse

11580

that one/ those (female)

ההיא/ההן

אקילייה/אקילייאס

akeya /akeyas pron. dem.

11590

a verb that expresses an undefined action

פועל המביע פעולה בלתי מוגדרת

אקילייאר

akeyar v.

11600

that thing; 'what's his name' (when you can't find the right word)

הדבר ההוא; ''מה שמו'' (כאשר חסרה המילה המתאימה)

אקילייו

akeyo pron. dem.

11610

those (male)

ההם

אקילייוס

akeyos pron. dem.

11620

boiling flask, refinery

אביק, מזקקה

אלאמביקי

alambike m.

14080

pocket, purse

כיס, ארנק

אלדיקירה

aldikera f.

15100

אלדיריקה ר' אלדיקירה

aldireka cf. aldikera

15130

אלדוקירה ר' אלדיקירה

aldukera cf. aldikera

15180

אלדוקואירה ר' אלדיקירה

aldukuera cf. aldikera

15190

it's exactly the opposite

זה בדיוק להפך

אלטרו קי

altro ke (it.) adv.

19800

to that person (male)

להוא

אנאקיל

anakel pron. demons.

23580

to that person (female)

להיא

אנאקילייה

anakeya pron. demons.

23590

despite of; moreover, add to that; nevertheless, in spite of

למרות ש-; הגם ש-, נוסף לכך, יתירה מזאת; אף על פי כן, בכל זאת

אנקי

anke (it.) prep.

25810

survey, review

סקר

אנקיטה

anketa (fr.) f.

25820

antiquity, ancient time; things that are 'has been's'

עתיקוּת, ימי קדם, התקופה העתיקה; דבריםשחלף זמנם

אנטיקידאד/אנטיקידאד/אנטיקיטה

antikedad/antikidad/antikitá f.

26740

to become diminished, to grow smaller, to be minimized

התמעט, קטן, הצטמצם

אפוקינטארסי

apokentarse v. refl.

30190

ארג'ירו ר' ארקירו

archero cf. arkero

33010

archeologist

ארכיאולוג

ארקיאולוגו

arkeologo m.

33910

archeology

ארכיאולוגיה

ארקיאולוז'ייה

arkeolojía f.

33920

archeological

ארכיאולוגי

ארקיאולוז'יקו

arkeolójiko adj.

33930

archer

קשת, רובה קשת

ארקירו

arkero m.

33940

burnt; tortured, teased

שרוף; מעונה, מוקנט

אריקימאדו

arrekemado adj.

36480

burn; torment, tease

שרף; עינה, הקניט

אריקימאר

arrekemar v.

36490

to be burnt; to feel pain, to torment oneself, suffer

נשרף; חש כאב לב,עינה עצמו, סבל

אריקימארסי

arrekemarse v. refl.

36500

while, nevertheless, even though

בעוד ש-, בכל זאת, אף על פיכן, למרות ש-

אסיר קי

aser ke conj.

43090

apparently, clearly

אל נכון, כנראה, בפשטות, בבירור

אשיקירי

ashekeré (pers.) adv.

43500

ashkenazi (Jew from east Europe)

אשכנזי

אשכנזי

ashkenazí (ebr.) m. & adj.

43660

despicable, disgusting

נתעב, גורם גועל

אסקיאדו

askeado adj.

44740

disgust, nausea, disgust; spasm of nausea

גועל, בחילה, שאט נפש;העוית בחילה

אסקיאמיינטו

askeamiento m.

44750

to cause disgust; to be disgusted, to feel disgust

הגעיל, גרם גועל ושאט נפש; נגעל, חש גועל

אסקיאר

askear v.

44760

to be disgusted, to feel disgust and nausea, to reject with contempt

נגעל, מאס ב-, חש גועל ובחילה, דחה בבוז וזלזול

אסקיארסי

askearse v. refl.

44780

tends to exhibit rapid rejection and disgust

נוטה להפגין מהר דחיה וגועל

אסקינטו

askento adj.

44800

repulsive filth; disgust

זוהמה דוחה; העוויית גועל

אסקיאוזידאד

askeozidad f.

44810

who felt disgusted, easily disgusted; dirty, repulsive

שחש גועל, נגעל בקלות; מזוהם, דוחה

אסקיאוזו

askeozo adj.

44820

אסקיר ר' אסקייר

asker (t.) cf. askier

44830

army, armed forces

צבא

אסקיריי

askerié (t.) m.

44840

military

צבאי

אסקיריאי

askerií (t.) adj.

44850

אסקירליק ר' אסקיירליק

askerlik cf. askierlik

44860

disgusting

דוחה, מעורר גועל, מגעיל,מעורר קבס

אסקירוזו

askerozo adj.

44870

אסקילייארסי ר' אסקיארסי

askeyarse cf. askearse

44880

אסקיינטו ר' אסקינטו

askiento cf. askento

44890

אסוקיאר ר' אסוקאריאר

asukear cf. asukarear

46820

sugar seller; sugar bowl

מוכר סוכר; מִסְכֶּרֶת, כלי סוכר

אסוקירו

asukero m.

46830

onslaught, attack

התקפה, התנפלות, מתקפה; התקף

אטאקו/אטאקי

atako/atake m.

47600

also, equally, the more-

גם, באותה מידה, ככל ש-, יותר

אטאן (קי)

atán (ke) adv.

47680

אאונקי ר' אאון קי

aunke cf. aún ke

50540

is it possible?

היתכן?

היתכן בעולם ?

ayiteken baolam? (ebr.)

54310

crybaby, pessimistic

בכיין, פסימי,רואה שחורות

באחוטירקי

bahotirké (ebr.) m. & f.

57280

excitement, palpitations

התרגשות, דפיקות לב

באקי

bake m.

57620

באנקיר ר' באנקירו

banker cf. bankero

59210

banker

בנקאי

באנקירו

bankero m.

59220

באנקיט ר' באנקיטו

banket (fr.) cf. banketo

59230

stool, bench; a round of card game

שרפרף, ספסל; סיבוב במשחק קלפים

באנקיטה

banketa f.

59240

blow with a stool

חבטה באמצעות שרפרף

באנקיטאדה

banketada f.

59260

bunk, stool, child seat

דרגש, שרפרף, כיסא לילד

באנקיטיקה

banketika f.

59270

banquet, gala dinner, party

משתה, סעודה חגיגית, בנקט, מסיבה

באנקיטו

banketo (fr.) m.

59290

באנקייר/ו ר' באנקירו

bankier/o (fr.) cf. bankero

59300

sailor; boat owner

ספן, שייט; בעל סירה

בארקירו

barkero m.

60370

to suffer from heat waves/nausea, to feel unwell, to be restless, to have convulsions

סבל מגלי חום, מבחילה, חשברע, היה לא רגוע, נתקף עוויתות

באסקיאר

baskear v.

62030

suffers from nausea/hot flashes/cramps and convulsions

סובל מבחילה, גלי חום, התכווצויות ועוויתות

באסקיוזו

baskeozo adj.

62040

cemetery

בית קברות, בית עלמין

בית הקברות

bedakevarot/bidakivarot (ebr.) m.

64540

drinker, alcoholic

שתיין, אלכוהוליסט

ביקיי

bekei (t.)

64990

in a way that

באופן ש-

באופן קי

beofen ke (ebr.) adv.

66215

abundance, fertility; crop; blessing, the blessing of food; rain at the time beneficial to grain

שפע, פוריות; יבול; ברכה, ברכת המזון; גשם בעתו המועיל לתבואה

ביריקיט/ביריקייט/ביריקייאט

bereket/berekiet/berekiat (t.) m.

66450

ביריקייאט ר' ביריקיט

berekyat (t.) cf. bereket

66500

בירקייאט ר' ביריקיט

berkiat (t.) cf. bereket

66550

synagogue

בית הכנסת

בית הכנסת

bet akeneset (ebr.)

66915

home for the aged

מושב זקנים

בית זקנים

bet zekenim (ebr.) m.

66960

בייאנקיריאה ר' בלאנקיריאה

biankería (it.) cf. blankería

67950

affection, friendship, sympathy

חיבה, ידידות, אהדה

ביינקירינסייה

bienkerensia f.

68610

affection, friendship, sympathy

חיבה, אהדה, ידידות

ביינקיריר

bienkerer m.

68620

to love

אהב

ביינקיריר

bienkerer v.

68630

handcuffs

אזיקים

ביליג'יקיס

bilidjikes (t.) m. pl.

69410

ביליז'יקיס ר' ביליג'יקיס

bilijikis (t.) cf. bilidjikes

69440

riddle

חידה

בילמיג'יקי

bilmedjeke (t.)

69500

whitish, bleached

לבנבן, מולבן

בלאנקיאדו

blankeado adj.

71690

bleaching, whitening

הלבנה

בלאנקיאדורה

blankeadura f.

71700

bleaching, whitening

הלבנה

בלאנקיאמיינטו

blankeamiento m.

71710

to whiten

הלבין

בלאנקיאר

blankear v.

71720

to become white

הלבין (נעשה לבן)

בלאנקיארסי

blankearse v. refl.

71730

bleaching, whitening

הלבנה

בלאנקיאו

blankeo m.

71740

bedding, linen; the dowry articles

כלי מיטה, לבנים; כלי הנדוניה

בלאנקיריאה

blankería (it.) f.

71750

to whiten; heat (metal)

הלבין; ליבן

בלאנקיסיר

blankeser v.

71770

to turn white

הלבין; (נעשה לבן)

בלאנקיסירסי

blankeserse v. refl.

71785

soap; (Izmir :) coal

סבון; (אזמיר:) פחם

בלאנקיטי

blankete m.

71790

בלאנקילייאר ר' בלאנקיאר

blankeyar cf. blankear

71800

בלאנקיזה ר' בלאנקורה

blankeza cf. blankura

71810

בליקילייאר/סי ר' ביקליאר/סי

blikeyar/se (t.) cf. beklear/se

72150

siege, quarantine

מצור, הסגר

בלוקיו

blokeo m.

72260

kidneys

כליות

בובריקיס

bobrekes (t.) m. pl.

72410

בוג'וקיס ר' בוג'וקיס

bochukes (t.) cf. buchukes

72490

snoring; opening the mouth

חרחור, נחרה; פעירת פה

בוקיאדה

bokeada f.

74330

to speak, to express, to discover indirectly and out of hesitation; to drool; to snore, to breathe heavily

דיבר, ביטא, הפטיר, גילה בעקיפין ומתוך היסוס; רייר, הוריד ריר; נחר, חרחר, נשם בכבדות

בוקיאר

bokear v.

74340

wound on the lips/oral cavity

פצע בשפתים/בחלל הפה

בוקירה

bokera f.

74350

בוקיטיירה ר' בוקיטיירה

boketiera cf. buketiera

74360

בוקיטו ר' בוקיטו

boketo cf. buketo

74370

בוקילייאדה ר' בוקיאדה

bokeyada cf. bokeada

74380

dismissal, severing ties

הדחה, ניתוק קשרים

בוש קיאט

bosh keat (t.) adv.

76140

בושקי/בושקו ר' בוסקי/בוסקו

boshke/boshko cf. boske/bosko

76160

forest, grove; bush

יער, חורש, חורשה; שיח

בוסקי/בוסקו

boske/bosko m.

76190

בריריקייט ר' ביריקיט

brerekiet (t.) cf. bereket

78810

brick factory

ביח''ר ללבֵנים

בריקיטיריאה

briketería (fr.) f.

79000

peach tree

עץ אפרסק

בריסקירו

briskero m.

79170

firmness

תקיפות

ברוסקידאד

bruskedad f.

79730

firmness

תקיפות

ברוסקיריאה

bruskería f.

79740

foolishness, vanity, childishness

סכלות, הבלים, ילדותיות

בוג'וקג'ולוקיס

buchukchulukes (t.) m. pl.

80090

twins

תאומים

בוג'וקיס

buchukes (t.) n. pl.

80110

בוקירה ר' בוקירה

bukera cf. bokera

81170

flowers seller, flowers interweaver

מוכרת פרחים, שוזרת פרחים

בוקיטיירה

buketiera (fr.) f.

81180

bouquet

זר פרחים

בוקיטו

buketo (fr.) m.

81190

בוקייטו ר' בוקיטו

bukieto (fr.) cf. buketo

81200

בושקידה/בושקידאד ר' בושקידה

búshkeda/bushkedad cf. búshkida

83040

blow, stroke, punch; sudden blow; shock

מהלומה, מכה פתאומית, הלם

ג'אקיאדה

chakeada (t.) f.

84050

tipsy, slightly drunk

מבוסם, שתוי מעט

ג'אקיאדיקו

chakeadiko (t.) adj.

84060

drunk, drunkard; bumps into walls and absorbs bumps

שיכור, שתוי, נתקל בקירות וסופג מהלומות

ג'אקיאדו

chakeado (t.) adj.

84070

hit (furniture, object)

פגע ב- (חפץ, רהיט), הָלַם, גרם הלם

ג'אקיאר

chakear (t.) v.

84080

got a hit; got into a fight, to quarrel; got into a fight of infidations

חטף מהלומה; נכנס לריב, התקוטט, החליף גידופים

ג'אקיארסי

chakearse (t.) v. refl.

84090

blow, push; exchanging blows/cursings

מהלומה, דחיפה; ריב, החלפת מהלומות, החלפת גידופים

ג'אקיאו

chakeo (t.) m.

84100

blow, slap

מכה, סטירה, מהלומה

ג'אקיטון

chaketón (t.) m.

84110

ג'אקיטון ר' ג'אקיטון

chakitón (t.) cf. chaketón

84150

ג'אמושקירו ר' ג'אמושקינה

chamushkero (t.) cf. chamushkina

84610

only those who have suffered will understand it

רק מי שסבל - יבין זאת

ג'יקינביליר

chekénbilir (t.)

85870

woman's waistcoat

לסוטת אשה

ג'ירקיס

cherkés (t.) m.

86250

circassian

צ'רקסי

ג'ירקיס

cherkés (t.) adj. & m.

86260

'Too bad everything would have been different if...', if only!

'חבל, הכל היה אחרת אם ...'', הלוואי!

ג'יסקי

cheske (t.) adv.

86330

ג'יקיניארסי ר' ג'יקיניארסי

chikenearse (t.) cf. chekinearse

86940

candy manufacturer

יצרן ממתקים

ג'יקירג'י

chikerdjí (t.)

86950

childhood, youth; smallness

ילדות, קטנות; קוטן

ג'יקיז

chikez f.

86960

smallness; childhood

קוטן, קטנות

ג'יקיזה

chikeza f.

86970

ג'יקיטורה ר' ג'יקיזה

chikitura cf. chikeza

87090

ג'יליש ר' קיליש

chilesh (t.) cf. kelesh

87310

to beat, to strike, to hit, to push, to push by elbows

הלם, חבט, היכה, הדף, דחק במרפקים

ג'וקיאר

chokear v.

88650

why

למה, מדוע

דיקי

deke interog.

96230

December

דצמבר

דיקימב'רי

dekemvri m.

96240

destruction, demolition, smashing; desolation, noise of destruction and devastation

השמדה, הריסה, ניתוץ; הרס, חורבן, שממה, שאיה; רעש של הרס וחורבן

דירוקיאו/דירוקיו

derrokío/derrokeo m.

100300

since ..

מאז .., משעה ש-, מיום ש-

דיסקי

deske prep.

105620

indifference, lack of affection; resentment, hostility, hatred

אדישות, העדר חיבה; טינה, איבה, שנאה, עוינות

דיסקירינסייה

deskerensia f.

105630

non affectionate, emotionless, indifferent; rejected

נטול חיבה, חסר רגש, אדיש; דחוי, שנוטרים לו איבה

דיסקירינסייאדו

deskerensiado adj.

105640

to stop liking someone/something

חדל לחבב מישהו/משהו

דיסקירינסייארסי

deskerensiarse v. refl.

105650

hostile

עויין

דיסקירינסייוזו

deskerensiozo adj.

105660

whose jaw is sprained/broken/protruding, with a thin face

שהלסת שלו נקעה/נשברה/בולטת, בעל פנים רזים

דיסקישאדו

deskeshado adj.

105670

to sprain the jaw

נקע את הלסת

דיסקישאר

deskeshar v.

105680

to lose weight in a way that his jaw is prominent

רזה באופן שהלסת שלו בולטת

דיסקישארסי

deskesharse v. refl.

105690

דיקי? ר' דיקי

dike? cf. deke

121360

short coat, jacket, vest

מיקטורן, מעיל קצר, ז'קט, וסט

ג'אקיטה

djaketa f.

126030

tunic with split sleeves

לסוטה בשרוולים שסועים

ג'יבקין

djebkén (t.) m.

126600

water jet, fountain

סילון מים, מזרקה

ג'וסקי

djuske m.

130085

דוסקיל ר' דאסקאל

doskel (bulg.) cf. daskal

132700

duke

דוכס

דוקי

duke m.

134010

duchess

דוכסית

דוקיסה/דוקיזה

dukesa/dukeza f.

134020

דונגי ר' דונקי

dunge (it.) cf. dunke

134580

hence, therefore, as a result

לפיכך, לכן, אפוא, כתוצאה מכך

דונקואיי

dunke/dunkuey (it.) conj.

134590

without owner

הפקר

הפקר

efker (ebr.) m.

138860

which, that-, that which-, those that-

אשר, ש-, זה ש-, זו ש-, אלה ש-

איל קי/לה קי ,לוס קואלוס/לאס קואלאס

el ke/la ke, los kualos/las kualas pron.

141190

אילוקינטי ר' אילוקואינטי

elokente cf. elokuente

142155

to whiten, to make white

הלבין, עשה לבן

אימבלאנקיסיר

emblankeser v.

143320

to become white

הלבין, נעשה לבן

אימבלאנקיסירסי

emblankeserse v. refl.

143330

bleaching

הלבנה

אימבלאנקיסימיינטו

emblankesimiento m.

143350

packed

ארוז, צרור

אימפאקיטאדו

empaketado adj.

144630

to pack

ארז, צרר

אימפאקיטאר

empaketar v.

144640

to reduce

הקטין

אימפיקינלייסיר

empekenyeser v.

145160

to decrease, to become small

קטן, נעשה קטן

אימפיקינלייסירסי

empekenyeserse v. refl.

145170

to reduce the amount

צמצם את הכמות

אימפוקיסיר

empokeser v.

146230

limited in quantity

מצומצם בכמות

אימפוקיסידו

empokesido adj.

146240

reduction, the action of reducing the quantity

צמצום, פעולת הקטנת הכמות

אימפוקיסימיינטו

empokesimiento m.

146250

to soil, to pollute

לכלך, זיהם

אימפורקאר/אימפורקיסיר

emporkar/emporkeser v.

146320

to get dirty

התלכלך, הזדהם

אימפורקארסי/אימפורקיסירסי

emporkarse/emporkeserse v. refl.

146330

אינבלאנקיאר ר' בלאנקיאר

enblankear cf. blankear

147500

אינבלאנקיסיר ר' בלאנקיסיר

enblankeser cf. blankeser

147505

to be diminished, to be decreased, to grow smaller

קטן, פחת, הצטמצם

אינג'יקיסירסי

enchikeserse v. refl.

147690

to reduce, to minimize

הקטין, מיזער, המעיט, צמצם

אינג'יקיסיר

enchikeser v.

147700

reduced, minimized

מוקטן, ממוזער

אינג'יקיסידו

enchikesido adj.

147710

diminution, reduction, minimization

הקטנה, מזעור

אינג'יקיסימיינטו

enchikesimiento m.

147720

to make thin, to weaken

עשה רזה, החליש

אינפ'לאקיסיר

enflakeser v.

150150

to lose weight

רזה, הרזה, כחש

אינפ'לאקיסירסי

enflakeserse v. refl.

150160

weight loss, weakening

הרזיה, החלשות

אינפ'לאקיסימיינטו

enflakesimiento m.

150170

who became western/French (ironic)

שהפך למערבי/צרפתי(אירוני)

אינפ'ראנקיאדו

enfrankeado adj.

150480

to give a western look (ironic)

העניק מראה מערבי (אירוני)

אינפ'ראנקיאר

enfrankear v.

150490

to drive insane, to madden

שיגע

אינלוקיסיר

enlokeser v.

155870

to go crazy

השתגע, יצא מדעתו

אינלוקיסירסי

enlokeserse v. refl.

155880

crazy

משוגע, מטורף

אינלוקיסידו

enlokesido adj.

155890

madness; debauchery

שגעון; הוללות

אינלוקיסימיינטו

enlokesimiento m.

155895

אינפיקינלייסיר ר' אימפיקינלייסיר

enpekenyeser cf. empekenyeser

156850

אינריקיסיר ר' אינריקיסיר

enrekeser cf. enrikeser

157420

אינריקיסידו ר' אינריקיסידו

enrekesido cf. enrikesido

157430

אינריקיסימיינטו ר' אינריקיסימיינטו

enrekesimiento cf. enrikesimiento

157440

to enrich

העשיר

אינריקיסיר

enrikeser v.

157520

to get rich

התעשר

אינריקיסירסי

enrikeserse v. refl.

157530

enriched

שהתעשר, מועשר

אינריקיסידו

enrikesido adj.

157540

enrichment

התעשרות

אינריקיסימיינטו

enrikesimiento m.

157550

to cause hoarseness

הצריד

אינרוקיסיר

enrokeser v.

157930

to become hoarse

נצרד, הצטרד

אינרוקיסירסי

enrokeserse v. refl.

157940

hoarse

צרוד

אינרוקיסידו

enrokesido adj.

157950

hoarseness

צרידות

אינרוקיסימיינטו

enrokesimiento m.

157960

אינרונקארסי ר' אינרוקיסירסי

enronkarse cf. enrokeserse

157970

אינרונקיסידו ר' אינרוקיסידו

enronkesido cf. enrokesido

157980

to cause hoarseness

הצריד

אינרונקיסיר

enronkeser v.

157990

to become hard, to become stubborn

הקשיח, נעשה עקשני, נעשה קשה עורף

אינטירקיסיר

enterkeser v.

160220

אינטירקיסידו ר' אינטריקיסידו

enterkesido cf. entrikesido

160230

to fade, to darken, to stain

הדהה, הכהה, הכתים

אינטריקיסיר

entrekeser v.

162450

to fade, to become dark/stained; to darken his face (depressing, suffering)

דהה, נעשה כהה/מוכתם; כהו פניו (מדכדוך, סבל)

אינטריקיסירסי

entrekeserse v. refl.

162460

dark, dull; worn out; 'whose face is dark (depressing, suffering)

כהה, עמום; בלה, בלוי; שפניו כהו (מדכדוך, מסבל)

אינטריקיסידו

entrekesido adj.

162470

fading, staining; darkening of the face (depression, suffering)

דהייה, הכתמה; הכהית הפנים (מדכדוך, סבל)

אינטריקיסימיינטו

entrekesimiento m.

162480

to wear out

בילה

אינטריקיסיר

entrikeser v.

162860

to become worn out

התבלה

אינטריקיסירסי

entrikeserse v. refl.

162870

male

זָכָר

אירקיק

erkek (t.) m.

164990

chess

אשקוקי, שחמט

אישקאקי

eshkake (ebr.) m.

166520

intestine

מעי, קֶרֶב (קְרָבַיִם)

אישקימבי

eshkembé (t.) m.

166570

a clog blow

מכת קבקב

איסחואיקיאדה

es.huekeada f.

166690

to go with clogs; walking around the house without a purpose

הלך על קבקבים; הסתובב בבית בלי תכלית

איסחואיקיאר

es.huekear v.

166700

manufacturer of clogs

יצרן קבקבים

איסחואיקירו

es.huekero m.

166710

Is not it so?

האין זה כך?

איסקי ?

eske? interog.

168860

skeleton

שלד

איסקיליטו

eskeleto m.

168870

skinny, skin and bones

רזה וצנום, עור ועצמות

איסקיליטיקו

eskelétiko adj.

168880

Ashkenazic

אשכנזי

אשכנזי

eskenazí (ebr.) m. & adj.

168890

card game name: "Mercenary"

משחק קלפים: ''חייל שכיר''

איסקיני

eskené m.

168910

בריכה

איסטאנקי

estanke m.

175870

פח אשפה, ערימת זבל; זבלן

איסטיירקירו

estierkero m.

176990

תווית, מדבקה; נימוס, כללי התנהגות

איטיקיט/איטיקיטה

etiket/etiketa f.

180040

הדביק תוית

איטיקיטאר

etiketar v.

180060

רשמי, לפי כללי הטכס; טקסני, מקפיד על גינונים ונימוסים

איטיקיטוזו

etiketozo adj.

180070

פ'אלדיקירה ר' פ'אלדוקירה

faldikera cf. faldukera

182650

pocket, wallet

כיס, ארנק

פ'אלדוקירה/פ'אלדוקואירה

faldukera/faldukuera f.

182670

pocket contents

תכולת הכיס

פ'אלדוקיראדה

faldukerada f.

182700

פ'אלטריקירה ר' פ'אלדוקירה

faltrikera cf. faldukera

183310

tokens, chips

אסימונים, ז'טונים

פ'ינקיס

finkes (t.) m. pl.

189480

thinness, blight; weakness, exhaustion, anemia

רזון, שידפון; חולשה, תשישות, אנמיה, תורפה

פ'לאקיזה

flakeza f.

190500

westernized

מתמערב; מְצוּרְפָת

פ'ראנקיאדו

frankeado adj.

193780

to westernize

מיערב, הפך למערבי

פ'ראנקיאר

frankear v.

193800

to become westernized/european

התמערב, נעשה אירופי

פ'ראנקיארסי

frankearse v. refl.

193820

a ridiculous imitation of European manners

חיקוי נלעג של הליכות אירופאיות

פ'ראנקידאד/פ'ראנקיריאה

frankedad/frankería f.

193830

French (mocking, joking)

צרפתית (בלעג, בצחוק)

פ'ראנקיסקו

frankesko m.

193840

honesty, openness

כנות, ישרות, גילוי לב

פ'ראנקיזה

frankeza f.

193850

coolness; cool breeze

קרירות; משב קריר

פ'ריסקיז

freskez f.

194650

safety pin; head pin

סיכת בטחון; סיכה; סיכת ראש

פ'ורקיטה

furketa (t.)

196970

slowness, idleness, apathy, indifference, phlegmaticism

איטיות, בטלנות, אדישות, שוויון נפש, פלגמטיות

פ'ייאקידאד

fyakedad (it.) f.

197460

carriage, baby stroller

כרכרה, עגלת תינוק

פ'ייאקיר

fyaker (fr.) m.

197470

an act of demons; mischief; agility, shrewdness

מעשה שדים; מעשה שובבות;זריזות, פקחות

גואירקיריאה

guerkería f.

208680

agile and playful youth; naughty child restless and noisy

עלם זריז ושובבני; ילד שובב חסר מנוחה ורעשן

גואירקיזיקו

guerkeziko m.

208690

(appears only in the above proverb): never

(מופיע רק בפתגם הנ''ל): אף פעם

חאמאס (קין ניגרו נאסי חאמאס סי אינדיריג'י)

hamás adv. (Ken negro nase hamas se endereche)

212450

חידיב'י ר' קידיב'

hedive cf. kediv

215372

Hevra Kaddisha (Jewish burial society)

חברא קדישא

חברה קדושה/חברהקדישא

hevra kedushá/hevrá kadishá (ebr.)

215830

let him enjoy it!

שיהנה מן הדבר!

חילה קי סי אגה!

hila (t.) ke se aga!

215990

torture

עינוי

איסקינג'י

iskendjé (t.) m.

230250

jacket

מקטורן, ז'אקט

ז'אקיט/ז'אקיטה

jaket/jaketa m.

230900

all the more so

לא כל שכן, על אחת כמה וכמה

כל שכן

kal sheken (ebr.) prep.

234190

קאליפטין ר' קירפידינ

kaleptén (t.) cf. kerpedén

235100

הצליף; זרז, המריץ (בצעקות ואיומים)

קאנג'יקיאר

kandjikear (t.) v.

238260

visor cap

כובע מצחיה, קסקט

קאסקיט/ה

kasket/a f.

245640

קאסקיטי ר' קאסקיט/ה

kaskete cf. kasket/a

245650

manufacturer/seller of visor caps

יצרן/מוכר קסקטים

קאסקיטירו

kasketero m.

245660

which

ש-, אשר

קי

ke pron.

250510

What? Which?

מה? איזה?

קי?

ke? interog.

250570

Minister of the Court; in charge; mukhtar, head of a village/neighborhood

שר החצר; ממונה; מוכתר, ראש כפר/שכונה

קיאלייה

keaya (t.) m.

250660

employment, preoccupation

תעסוקה, התעסקות

קיאזיר

keazer m.

250670

קיבאפ ר' קייבאפ

kebap (t.) cf. kiebap

250680

kebab seller

מוכר קבב

קיבאפג'י

kebapchí(t.) m.

250690

קיבאר ר' קלייבאר

kebar (t.) cf. kyebar

250700

to be frightened

נבעת, נפחד, נבהל

קיבראנטארסי

kebrantarse v. refl.

250710

disaster, blow, destruction

אסון, מכה, שבר, שברון, גזירה

קיבראנטו

kebranto m.

250720

felt

לבד

קיג'י

keché(t.) m.

250730

stop, pause; stay

עצירה, הפסקה; שהייה, שהות, השארות

קידאדה

kedada f.

250740

delay

התעכבות

קידאדיז'ו

kedadijo m.

250750

stationary, non-moving, non-operative; which was left

נייח, שאינו זז, שאינו פועל; שנותר, שנשאר

קידאדו

kedado adj.

250760

slow

איטי

קידאדוזו

kedadozo afj

250770

קידאמיינטו ר' אקידאמיינטו

kedamiento cf. akedamiento

250780

to remain; to cease; to stop

נשאר, נותר; חדל, הפסיק; עצר

קידאר

kedar v.

250790

to camp; to remain, to stay; to stop, to stop moving

חנה; נשאר, נותר, שהה; נעצר, חדל לנוע

קידארסי

kedarse v. refl.

250940

in order that

כְּדֵי

כדי

kede (ebr.) prep.

250955

deputy to the Sultan, ruler of Egypt

משנה לשולטן שליט מצרים

קידיב'

kediv (t.) m.

250960

indifferent, passive, apathetic; peaceful, quiet, calm, complacent; awkward; still, stationary, motionless

אדיש, פסיבי, אפטי; שלו, שקט, רגוע, שאנן, שווה נפש; מגושם, מסורבל; דומם, נייח, בלי תנועה

קידו

kedo adj.

250970

קדושים ר' קידושים

kedushín (ebr.) cf. kidushim

250980

holiness

קדושה

קדושה

kedushá (ebr.) f.

250990