חזרה לדף הראשי של מכון מעלה אדומים                             tornar a la pajina prinsipal del Instituto

   חזרה לדף הראשי של אוצר הלשון הספניולית    tornar a la pajina prinsipal del Trezoro

 

 

 

 

אוצר הלשון הספניולית (לאדינו) לדורותיה – המילון המקיף ההיסטורי

חיפוש במילון

לפי סדר אלפביתי

 

 

Trezoro de la Lengua Djudeoespanyola (ladino)

 a traves de las Epokas - Diksionario amplio istoriko

Bushkida dentro del diksionario

Segun el orden alfabetiko

 

 

 

רשום שתי אותיות או יותר של התחלת הערך

Eskrivir dos letras o mas del empesijo de la palavra

 

ערכים ראשיים

Entradas prinsipales

תרגום אנגלי

פירוש

תעתיק עברי

ערך

מפתח

traduksión inglez

esplikasion

transkripsión ebrea

entrada

indeks

sink

כיור

אבדיזליק

abdizlik (t.) m.

710

day worker

שכיר יום, עובד יומי

אלקילאדיזו

alkiladizo m.

18000

given to renting

נתון להשכרה

אלקילאדיזו

alkiladizo adj.

18010

אלב'ידאדיזו ר' אולב'ידאדיזו

alvidadizo cf. olvidadizo

20150

אנג'אדיזו ר' אינג'אדיזו

anchadizo cf. enchadizo

24020

audience, public, crowd, gathering, assembly

קהל, ציבור, המון, התקהלות, אסיפה

אפאנייאדיזו

apanyadizo m.

27890

finding something lost

מציאת משהו שהלך לאיבוד

אלייאדיזו/אלייאדיז'ו

ayadizo/ayadijo m.

53790

בינדיזידור ר' בינדיזידור

bendizidor cf. bendezidor

65960

בינדיזיר ר' בינדיזיר

bendizir cf. bendezir

65970

בינדיזיר ר' בינדיזיר

bindizir cf. bendezir

69720

Buddhism

בודהיזם

בודיזמו

budizmo m.

80180

sack needle, a needle for sewing sacks

מחט שקאים, מחט לתפירת שקים

ג'וב'אלדיז

chuvaldiz (t.) m.

90240

דיסינייו (2) ר' דיזינייו

desenyo (2) cf. dizenyo

101910

דיסינייו ר' דיזינייו

desinyo (fr.) cf. dizenyo

104440

דיזמינואיר ר' דיזמינואיר

dezminuir cf. dizminuir

117480

דיסינייו ר' דיזינייו

disenyo cf. dizenyo

123650

דיסמינואיר ר' דיזמינואיר

disminuir cf. dizminuir

124500

knee

ברך

דיז

diz (t.)

125530

dysentery

דיזינטריה

דיזאנטירייה

dizanteria f.

125540

drawing, sketching, diagram; planning, design; project

ציור, שרטוט, רישום, תרשים; תכנון, עיצוב; מיזם, פרוייקט

דיזינייו

dizenyo m.

125550

דיזיסיז' ר' דייזיסיש

dizesej cf. diezisesh

125560

דיזיסייטי ר' דיזיסייטי

dizesiete cf. dizisiete

125570

דיזגוסטאר ר' דיסגוסטאר

dizgustar cf. disgustar

125580

bundle

צרור

דיזי

dizí m. (t.)

125585

common, conventional

שגור

דיזידירו

dizidero adj.

125590

the speaker

האומר/האומרת

דיזיינטי

diziente n.

125595

דיזיירטיר ר' דיזירטאר

diziertir cf. dezertar

125610

דיזיירטו ר' דיזיירטו

dizierto cf. dezierto

125620

דיזימואיב'י ר' דייזימואיב'י

dizimueve cf. diezimueve

125630

דיזינואיב'י ר' דייזימואיב'י

dizinueve cf. diezimueve

125640

דיזייוג'ו ר' דייזייוג'ו

diziocho cf. dieziocho

125650

דיזיר ר' דיזיר

dizir cf. dezir

125660

דיזיסיש ר' דייזיסיש

dizisesh cf. diezisesh

125670

דיזיסייטי ר' דייזיסייטי

dizisiete cf. diezisiete

125680

דיזלאג'אדו ר' יזלאג'אדו

dizlachado cf. izlachado

125690

דיזלאג'אר ר' יזלאג'אר

dizlachar cf. izlachar

125700

dissolving

התמוססות

דיזליימיינטו

dizleimiento m.

125710

דיזלייר ר' דיסלייר

dizleir cf. desleir

125720

underpants

מכנסיים תחתונים

דיזליק

dizlik (t.) m.

125730

to discontinue use

חדל מלהשתמש

דיזלישיאר

dizlishear (t.) v.

125740

to become out of use, to become obsolete

יצא משימוש, התיישן

דיזלישיארסי

dizlishearse (t.) v. refl.

125750

reduce, minimize

הפחית, המעיט, צמצם

דיזמינואיר

dizminuir v.

125760

to become diminished, to be decreased

פחת, התמעט, הצטמצם

דיזמינואירסי

dizminuirse v. refl.

125765

disassembled, crushed

מפורק, מרוסק

דיזמינוזאדו

dizminuzado adj.

125770

to disassemble, to smash

פרק, ריסק

דיזמינוזאר

dizminuzar v.

125780

דיזנודאר ר' דיסנודאר

diznudar v. cf. desnudar

125790

דיזנודארסי דיסנודארסי

diznudarse desnudarse

125800

דיזנודיז ר' דיסנודיז

diznudez cf. desnudez

125810

דיזנודו ר' דיסנודו

diznudo cf. desnudo

125820

דיזוניסטו ר' דיזוניסטו

dizonesto cf. dezonesto

125830

to clean the ashes

ניקה את האפר

דיזסיניזאר

dizsinizar v.

125840

דיזוזאר ר' דיזוזאר

dizuzar cf. dezuzar

125850

דיזוזו ר' דיזוזו

dizuzo cf. dezuzo

125860

דיזב'יסטידו ר' דיסב'יסטידו

dizvistido cf. desvestido

125870

דיזב'יסטיר ר' דיסב'יסטיר

dizvistir cf. desvestir

125880

דיזב'יסטירסי ר' דיסב'יסטירסי

dizvistirse cf. desvestirse

125890

reptile

שרץ, רמש

דיזייאנג'יר

dizyancher (t.) m.

125900

idol

אליל, פסל, צלם

דולאדיזו

doladizo m.

131120

goiter (swollen crop); nerve junction

זפקת (זפק נפוח), מוראה; חרצוב, צומת עצבים

אינג'אדיזו

enchadizo m.

147620

indescribable

בלתי ניתן לתיאור

אינדיזיב'לי

endizivle adj.

148660

beginning, entry into the matter; surprisingly unwanted arrival

התחלה, כניסה לעניין; הגעה לא רצויה במפתיע

אינטראדיזו

entradizo m.

161510

פ'אלייאדיזו/יז'ו ר' אלייאדיזו/אלייאדיז'ו

fayadizo/ijo cf. ayadizo/ayadijo

185150

פ'ואידיזו ר' פ'וז'יטיב'ו

fuídizo cf. fujitivo

196020

grandiosely

באופן מפואר

גראנדיזאמינטי

grandizamente adv.

205850

Hasidism, the Hasidic movement

חסידות, תנועת החסחדות

חסידיזמו

hasidizmo (ebr.) m.

214145

news, rumor

ידיעה, חדשה, שמועה

חאב'אדיז

havadiz (t.) m.

214500

swelling

תפיחה, נפיחות

אינג'אדיזו

inchadizo m.

222060

קאייאדיזו ר' קאייאדו

kayadizo cf. kayado

248910

to curse, to speak ill of

קילל, דיבר רעות

מאלדיזיר/מאלדיזיר

maldezir/maldizir v.

298340

dirt, stain; part of the stained cloth

לכלוך, כתם; חלק הבד המוכתם

מאנג'אדיזו

manchadizo m.

300390

מואינדיז ר' מואינדיז

moendiz (t.) cf. muendiz

321450

immigrant, resident, foreigner

מהגר, גר, נוכרי

מוראדיזו

moradizo m.

323180

engineer, architect

מהנדס, ארכיטקט

מואינדיז

muendiz (t.) m.

325640

engineering; Idleness

הנדסה; בטלנות, הליכת בטל

מואינדיזליק

muendizlik (t.) m.

325650

forgetful, ungrateful

שכחן, כפוי טובה

אולב'ידאדיזו

olvidadizo m.

340230

paradise; nickname for a pleasant and magical place

גן עדן; כינוי למקום נעים ומלא קסם

פאראדיזו

paradizo (it.) m.

351230

פאראאיסו ר' פאראדיזו

paraíso cf. paradizo

351301

פירדיז ר' פידריז

perdiz cf. pedriz

363290

press, journalism

עתונאות, עתונות

פירייודיזמו

periodizmo m.

363950

to say in advance, to predict

הגיד מראש, ניבא

פרידיזיר

predizir v.

378700

profetism

נבואה, חזון

פרופ'ידיזמו

profedizmo m.

383300

רידיזיר ר' רידיז'יר

redizir cf. redijir

394910

נקישה, המיה, רחש

רואידיזיקו

ruidiziko m.

410630

Sadism

סדיזם

סאדיזמו

sadizmo m.

411570

סוב'ראדיז'ו/סוב'ראדיזו ר' סוב'ראז'י

sovradijo/sovradizo cf. sovraje

443590

something that is brought reluctantly; something that is received with displeasure.

דבר שמביאים בחוסר רצון; דבר שמקבלים במורת רוח

טראאידיזו

traedizo m.

468090

ב'ארדיזיטו ר' ב'ידרולי

vardizito cf. vedrolí

482070

ב'אזייאדיזו ר' ב'אזייאדורה

vaziadizo cf. vaziadura

482720

ב'ידיזה ר' ב'יליז'ה

vediza cf. velija

483100

metal shavings, gold powder, or metal sprinkled on paint to give it a shiny look

גרודת מתכת, אבקת זהב או מתכת מפוזרת על צבע להענקת מראה נוצץ

ייאלדיז

yaldiz (t.) m.

492490

to dust a painted surface with gold powder to give it shine

לאבק באבקת זהב משטח צבוע להענקת ברק

ייאלדיזיאר

yaldizear (t.) v.

492500

shiny gold

מבריק כזהב

ייאלדיזלי

yaldizlí (t.) adj.

492510