חזרה לדף הראשי של מכון מעלה אדומים tornar a la pajina prinsipal
del Instituto
חזרה לדף הראשי של אוצר הלשון הספניולית tornar a la pajina prinsipal del Trezoro
|
אוצר הלשון הספניולית (לאדינו) לדורותיה – המילון המקיף ההיסטורי חיפוש במילון לפי סדר אלפביתי |
|
Trezoro
de la Lengua Djudeoespanyola (ladino) a traves de las
Epokas - Diksionario amplio istoriko Bushkida dentro del diksionario Segun el orden alfabetiko |
ערכים ראשיים
Entradas prinsipales
|
תרגום אנגלי |
פירוש |
תעתיק עברי |
ערך |
מפתח |
|
traduksión inglez |
esplikasion |
transkripsión ebrea |
entrada |
indeks |
|
to announce, to notify; to caution/reprimand/ scold a- |
הודיע; התרה /נזף/גער ב- |
אמוניסטאר |
amonestar v. | |
|
to benefit, to be useful |
הועיל, היה לתועלת |
אפריסטאר |
aprestar v. | |
|
to use a-, to make use, exploit; to help, to offer help |
השתמש ב-, הפיק תועלת, ניצל; הושיט עזרה, הציע עזרתו |
אפריסטארסי |
aprestarse v. refl. | |
|
to gamble/wager, to bet |
הימר, התערב |
אפואיסטאר |
apuestar v. | |
|
to imprison, to put in prison; to stop the activity/walk; to arrest for review |
עצר, אסר, חבש בבית סוהר;עצר את הפעילות/ההליכה; עצר לביקורת |
אריסטאר |
arrestar v. | |
|
to stop, to brake himself |
חדל, הפסיק, נעצר, בלם עצמו |
אריסטארסי |
arrestarse v. refl. | |
|
to testify, to give testimony |
העיד, הצהיר, נתן עדות |
אטיסטאר |
atestar v. | |
|
to be in great danger |
להיות שרוי בסכנה גדולה |
ביני סיטי- איסטאר אין ביני סיטי |
bené seté- estar en bené seté (ebr.) | |
|
well-being, good health |
רווחה, בריאות טובה |
בייניסטאר |
bienestar m. | |
|
to hate, to despise |
שנא, תעב, בחל ב- |
דיטיסטאר |
detestar v. | |
|
to lend; to borrow |
הלווה; השאיל |
אימפריסטאר |
emprestar v. | |
|
to borrow |
לווה; שאל |
אימפריסטארסי |
emprestarse v. refl. | |
|
to survey, to investigate, to interrogate |
סקר, חקר, תיחקר |
אינקואיסטאר |
enkuestar v. | |
|
|
|
אינפריסטאר ר' אימפריסטאר |
enprestar cf. emprestar | |
|
|
הימצאות; מצב |
איסטאר |
estar m. | |
|
|
היה, נמצא; שהה, התעכב; פועל עזר לציון התמשכות הפעולה |
איסטאר |
estar v. | |
|
|
|
איסטארסי ר' איסטאר |
estarse cf. estar | |
|
|
|
איסטארנודאר ר' סארנודאר |
estarnudar cf. sarnudar | |
|
to withdraw; to get off the assets; to die |
לסגת; לרדת מן הנכסים; למות |
פ'ארה- אירסי/איסטאר די לה פ'ארה אבאשו |
fará- irse/estar de la fará abasho | |
|
to celebrate, eat and drink, to enjoy |
חגג, אכל ושתה, נהנה |
פ'ייסטאר |
fiestar v. | |
|
to be celebrated |
נחוג, הוחג |
פ'ייסטארסי |
fiestarse v. refl. | |
|
|
|
אימפריסטאר ר' אימפריסטאר |
imprestar cf. emprestar | |
|
to infest |
התנפל על, פלש, פשט על, שדד; זיהם |
אינפ'יסטאר |
infestar v. | |
|
to answer; to dispute |
השיב, ענה; חלק על, ערער |
קונטיסטאר |
kontestar v. | |
|
feeling bad/uncomfortable |
הרגשה רעה/לא נוחה |
מאליסטאר |
malestar m. | |
|
to manifest |
גילה, הראה, הודיע, פרסם; הפגין |
מאניפ'יסטאר |
manifestar v. | |
|
to be manifested |
נגלה, נודע, פורסם, נעשה גילוי דעת |
מאניפ'יסטארסי |
manifestarse v. refl. | |
|
be dressed modestly but well-groomed |
להיות לבוש בצורה צנועה אך מטופחת |
מיטידיקו- איר/איסטאר ביין מיטידיקו |
metediko- ir/estar bien metediko | |
|
to disturb, to bother, to harass |
הטריד, הטריח, הפריע/הדריך מנוחה, הציק ל- |
מוליסטאר |
molestar v. | |
|
to control, to dominate, to rule over; to overcome (enemies) |
שלט על, חלש על, משל, רדה ב-; הכריע (אויבים) |
פודיסטאר |
podestar v. | |
|
|
|
פריסטאר ר' אימפריסטאר |
prestar cf. emprestar | |
|
to protest, to complain about, to appeal |
מחה, התלונן על, ערער |
פרוטיסטאר |
protestar v. | |
|
|
כבש |
ריקונקואיסטאר |
rekonkuestar v. | |
|
|
השתייר; נשאר, נותר, עצר, עמד מלכת |
ריסטאר/ריסטארסי |
restar/restarse (fr.) v./. refl. | |
|
|
|
סירקואיסטאר ר' סיקואיסטראר |
serkuestar cf. sekuestrar | |
|
|
|
שושושו- איסטאר שושושו/אזיר |
shushushu- estar shushushu/azer | |
|
|
|
סוקריסטאר ר' סיקואיסטראר |
sokrestar cf. sekuestrar | |
|
|
|
סטאר ר' איסטאר |
star cf. estar | |
|
stubborn, obdurate |
עקשן, קשה עורף |
טיסטארודו |
testarudo adj. | |
|
to dress elegantly (named after the Tiring clothing store in Istanbul) |
להתלבש בהידור (ע''ש חנות בגדים טירינג באסטנבול) |
טרינגה (2)- איסטאר טרינגה |
tringa (2)- estar tringa |