חזרה לדף הראשי של מכון מעלה אדומים                             tornar a la pajina prinsipal del Instituto

   חזרה לדף הראשי של אוצר הלשון הספניולית    tornar a la pajina prinsipal del Trezoro

 

 



 

 

 

הצגת הערך
Prezentasion de la entrada

 

453360 ערך מספר

entrada numero 453360

tapar v.

סתם, חסם, אטם, כיסה; עמעם, האפיל על

to block, to seal, to cover; to dim, to overshadow

bushkar de tapar

לנסות לכסות על (משגה, מעשה לא יפה וכו')

kere tapar el sielo kon la mano

אינו רוצה לראות את העובדות

tapa

סתום! די לדבר שטויות! עבור הלאה!

tapar bokas de la djente

לעצור את השמועות/הרכילות

tapar burakos

סתם חורים; למלא התחייבות, לשלם חוב

tapar el ojo

סינוור; לספק מישהו בעל דרישות מופרזות באופן שלא יוכל להתלונן

tapar faltas

לכסות על משגים וחסרונות

tapar la boka de alguno

לסתום למישהו את הפה, למנוע ממנו לדבר

tapar la boka/tapar el garón

להשתיק, להטיל שקט (באיומים)

tapar la gana

לסתום את התיאבון

tapar la kavesa/tapar los pechos

לכסות את הראש/לכסות את החזה

tapar la lumbre

להסתיר את האש (של המחתה, התנור)

tapar la luz/tapar el sol

להסתיר את האור/להסתיר את אור השמש

tapar la vista

לגרום תחושה לא נעימה על ידי הצבת משהו מכוער לפני העינים

tapar ojos i boka

טיפול במת לפני הקבורה



דיגומים מילוניים Enshemplos leksikales


tapar una redoma; tapar un kutí (Nehama)

tapa lo ke no kieras ke se vea (Nehama)

mama i devantal tapan mucho mal (Nehama)

no tapes, no vayas tapando a la sirá, kon tapar no se gana nada (Nehama)

tapar la boka de alguno (Moscona)

ken kere tapar la boka de la djente, ke serre enprimero el kampo kon puertas (Moscona)



פתגמים Refranes


Azeme bien la kama i tapame kon una rama

Si la boka li van a tapar, por no se onde va avlar

Bienes de mi padre tapan mis korkovas

El mas fuerte ombre tapa la tierra

Non tapis el sielo kon sidazu



שירה קלאסית ודרמה Poezia klasika i Drama


Por tapar nozotros la boka de Rikita (La segunda Ester, 1911)



קופלאס Koplas


matad i arematad, toda alma se pierda, destruilda asta ke le tape yerva, (Rebuelta de Yenicheris, siglo 18)

kon masa tapava el plato i las yamava kaplama. (Gizados de berendjena, siglo 18)

La su boka agudika kon un pinyon la tapare. (Donme, sig 18)



ספרות תורנית Literatura relijioza


dito ribi Yohanan era muy viejo i sus pestanyas eran muy grandes ke le tapavan los ojos i sus talmidim tenian pinzetas de plata ke kuando keria ver alguna presona le alevantavan las pestanyas kon eyas (Meam Loez Yeoshua II, Izmir 1870)



רומנים ועיתונות Novelas i Periodizmo


tapad estos ojos kon un velo preto ke kuando abasha ke eche una solombra sovre la manyifika penturia de las karas, (La dam o kamelia)

Los ayudantes eran ayi esperando, el degoyado era tapado kon una savana, no deshando nada ver de lo ke avia atras de eya. (El muerto ke esta bivo, 1912)

travo de su sinturio el kuchiyo, suvio vagarozamente sovre el lecho i tapando kon la mano iskierda la boka del baron enfinko kon la mano derecha el kuchiyo en la garganta (El prove doktor, Const. 1904)

Yo konosko al padre, el puede murir de esto, mi plan tapara las faltas de su ija. El kreera a una repasion, i el mal es ke el verdadero enganyador es kazado. (Nantes, Tel Aviv 1952)

una pared de zarzales espinozos nos tapa el kamino (La linda Anjela, Tel Aviv 1953)



ספרות עממית Literatura popular


Me kitas la rida del diep, me tapas boka i ojos. (Kalendario de kantigas)

lo ke ganava Mamo presto lo dava enbasho para tapar los gastes de su famiya kon sesh krios i kere no kere, era ovligado de abokar kavesa i darle a Yako su parte. (Sipure Sefarad)

Ke es gips? Akeyo ke amasamos para tapar los burakos de la chinchas! (Sipure Sefarad)



סגולות ותרופות עממיות Segulot i Melezinas populares


Segula si le entro algun grano de alguna koza en la oreja: ke tome chirikote ke se meta en los burakos de la nariz i ke tape los burakos de la nariz i la boka estonses salira el grano de la oreja (manus. Papo, Sarajevo 1840)