חזרה לדף הראשי של מכון מעלה אדומים                             tornar a la pajina prinsipal del Instituto

   חזרה לדף הראשי של אוצר הלשון הספניולית    tornar a la pajina prinsipal del Trezoro

 

 



 

 

 

הצגת הערך
Prezentasion de la entrada

 

418890 ערך מספר

entrada numero 418890

saver m.

ידע, הבנה, שכל, דעה

Knowledge, understanding, intellect, opinion

a mi poko saver

לעניות דעתי

a tu saver/según tu saver

לדעתך, לפי שיפוטך

el saver ke lo piedra!

הוא מתכחש בשל אינטרסים למה שהוא יודע היטב - ענשו יהיה שיאבד באמת את הידע העצום שלו!

es tu saver

אתה נוהג לפי ראות עיניך, עליך לחשוב מה אתה עושה - אני איני מתערב

ke sepas/ke lo sepas

לידיעתך, דע לך ש-

ken save si ...

מי יודע אם (לא) ..., יתכן מאוד שזה אפשרי

kon mi saver

לדעתי

no kerer saver nada de kozas de este mundo

מעוניין להיות שרוי בבדידותו הרחק מן העולם הזה ענייניו ותענוגותיו

no save mas onde meter las liras

עשה רווחים כאלה שאין הוא יודע עוד מה לעשות בכספו

no saver partes de este mundo

להיות בור בענייני העולם הזה

no se ni yo komo/ni yo se komo

זה נעשה מבלי ששמתי לב, זה נעשה ללא ידיעתי, כבמטה קסם

pedrer el saver

להעמיד פני לא יודע

ya no se?

אני יודע זאת, אינך מחדש לי דבר

ya se save ke ...

זה ידוע, כל העולם יודע ש...



דיגומים מילוניים Enshemplos leksikales


dar a saver al mundo/a la djente (Nehama)

fina ke grado lo kulpa, el Dio i su alma lo saven (Nehama)

lo ke save el lo se i yo (Nehama)

mas save el loko en su kaza ke el savio en kaza de otro (Nehama)

saver meldar; saver eskrivir (Nehama)

saver linguas (Nehama)

solo un Dio i mi alma saven lo ke tengo sufrido (Nehama)

se yora por el muerto porke perdio la vida i por el loko ke perdio el saver (Moscona)

del espanto se le tomo el saver (Moscona)



פתגמים Refranes


El ombre goza el nombre i la mujer pierde el saver



שירה קלאסית ודרמה Poezia klasika i Drama


Alos eskalones del saver sagrado (Gaon, Poezias)



קופלאס Koplas


Saveldo muy sierto ke Suleman Pasha del rey le vino fuersa en ferman muy fuerte ke esta muy potente (Zimrat 'ha-Arets, 1745)

Alkansolo a saver el rey Nimrod esto, mando ke lo traigan aina i presto: (El rey Nimrod)

Guay de su madre kuando eya lo savra! (Puertas de veluntad)

Haserim son de saver no ay ken los entienda no les abasta a ver para sus biviendas (Purim, De-Fes, sig. 18)

Kon rizo i kante fueron a bever i pedrieron el saver i sus buenas manias kon mosas estranyas (Purim, De-Fes, sig. 18)

Atorgaras i kreeras ke no ay mas ela Hu. Saver savras i serviras no fayaras ela 'Hu (Donme, sig 18)



ספרות תורנית Literatura relijioza


i ansi, aun ke todos no eran hahamim de saver estudiar Gemara, (Meam Loez Bereshit)

ma todavia savian una parasha kon Rashi i En Yaakov, i Midrash i Shulhan Aruh, (Meam Loez Bereshit)

i afilu los ke saven los biervos no entienden lo ke kitan por la boka, (Meam Loez Bereshit)

i makare tuviera yo ken me arifte en los yerros ke ago por no saverlos; (Meam Loez Bereshit)

i el no save si no dos tres sedarim, (Meam Loez Bereshit)

I sierto ke se topara muy averguensado por no saver ke responder, (Meam Loez Bereshit)

ke era muy savio i entendido, ke alkanso a saver de todo lo ke ay en los sielos i la tierra (Meam Loez Bereshit)

No seash komo el kavayo o el mulo ke non entiende por no saver en su entronpesa (Shevet musar, Const. 1740)

I se fue de ayi a tierra de Oksidrakos, i kijo saver sensia de sus varones ke eran muy hahamim (Ben Gorion, 1743)

Disho rabi Elazar: deshala a esta presona: ke koza mueva ay en el ke mozotros no savemos? (Leket 'ha Zo'har, 1855)

vaday es ke el Sh.Yit. tomo el daat i el saver de eyos i no se fuyeron para ke se entregaran todos en mano de Yeoshua (Meam Loez Yeoshua II, Izmir 1870)



תנ"ך, משנה ומדרש Biblia, Mishna, Midrash


Yo en mi djustedad vere tus fases; (Biblia, Const. 1873)

Si tu no saves, o ermoza entre las mujeres! Sal tu por las patadas del revanyo (Biblia, Const. 1873)

ma erl no savia ke avia aselada kontra el detras de la sivdad (Biblia, Const. 1873)

i ayo el vizir a este viejo ke savia en toda sensia i saver, i veendolo ansi ensalsolo i onrolo, i fue en su kaza de kontinuo (Sefer 'ha-yashar, manus. sig. 17)

i ayo el vizir a este viejo ke savia en toda sensia i saver, i veendolo ansi ensalsolo i onrolo, i fue en su kaza de kontinuo (Sefer 'ha-yashar, manus. sig. 17)



רומנים ועיתונות Novelas i Periodizmo


Ektor no savia kualo dezir, kualo responder. (Banyos de sangre, 1912)

Ninguno no lo save ni lo entiende. (Banyos de sangre, 1912)

Antes de todo, es enteresante de saver la istoria de esta sinagoga. (Shalom, 2007)



ספרות עממית Literatura popular


i de su grande borraches no supo ni kuando se echo ni kuando se alevanto, i paso la ora kon eya noche entera. (Kuentos de Yerushalayim, 1923)

ma ansina el padre purfiava de ambezarlo a penar i a saver el kiimet de la pará. (Sipure Sefarad)

porke ya savia ke tadre o temprano, vo tornar a mi ufisio -del puevlo sali i un dia tornaría a ser lo ke era antes. (Sipure Sefarad)

El ombre salió del saray yeno de espanto i sin saver kualo azer. (Kuentos, 1986)



סגולות ותרופות עממיות Segulot i Melezinas populares


segula para la mujer ke tiene huerte parto: ke le de a bever soa de kavayo seka kon agua o kon vino sin ke lo sepa lo ke es (manus. Papo, Sarajevo 1840)

segula para saver si la mujer esta prenyada de ijo o ija kuando es de zahar las karas tiene arreluzientes i kuando es de nekeva las karas tiene airadas (manus. Papo, Sarajevo 1840)

segula: el ke aze seuda i envelunta para saver ken lo ama i ken lo aborrese ke apunte en el panyo de meza una aguja ke kuzieron kon eya tahrihim de muerto i ken ke te aborrese non podra por komer (manus. Papo, Sarajevo 1840)

para saver de ken es el devedamiento de el prenyes: ke urine kada uno en un tefsin i ke mete en dos atuendos en un lugar asta 3 dias u el atuendo ke avra guzanos de akel es el devedamiento (manus. Papo, Sarajevo 1840)