חזרה לדף הראשי של מכון מעלה אדומים                             tornar a la pajina prinsipal del Instituto

   חזרה לדף הראשי של אוצר הלשון הספניולית    tornar a la pajina prinsipal del Trezoro

 

 



 

 

 

הצגת הערך
Prezentasion de la entrada

 

409410 ערך מספר

entrada numero 409410

romperse v. refl.

נשבר; שבר, קרע; נקע את הירך

ke se rompe

שביר

romperse el puerpo

להתעייף מאוד

arromperse

40280



דיגומים מילוניים Enshemplos leksikales


no se rompe por ser delgado, se rompe por ser mal filado (Nehama)



פתגמים Refranes


Tanto va el kantaro a la fuente asta ke se rompe

La kavesa ti aromp[i]o - la palavra non

Non se rompe de delgado si non de godro i mal filado

Ke te se arompa el vazo

Kochiyiko kayo, martiyiko se rompio



קופלאס Koplas


se le rompio su tripa de ver la reboltina; (Rebuelta de Yenicheris, siglo 18)

I las tavlas se ronpieron (Donme, sig 18)



ספרות תורנית Literatura relijioza


si es ropa flosha no la toka muncho porke tiene miedo no se le ronpa. (Meam Loez Bereshit)

el kuento del ke estava abashando ala nave i se le rompio el pie, kedo del kamino, despues vino haber ke se undio la nave (Pele Yoets I, Viena 1870)



שאלות ותשובות Responsa


i preguntimos a eyos: onde akontesio esto? i mos disheron: en Medile se ronpio el kaik i mos tomo una fortuna i mozotros eskapimos ke mos topimos en la punta de la vanda de tierra (Devar Moshe, Sal. 1748)



תנ"ך, משנה ומדרש Biblia, Mishna, Midrash


i A' echo un grande viento en la mar i uvo tempestad grande en la mar i se penso ke la nave se romperia (Biblia, Const. 1873)

i fue kuando fuyo kon torva, i se le rompio la alda de Yosef en mano de Zeliha, i se fue a la kaye ke tuvo miedo (Sefer 'ha-yashar, manus. sig. 17)



רומנים ועיתונות Novelas i Periodizmo


De esta eksplozion uvo danyos en material ke se rompieron los vidros de las ventanas de los buros (Luz de Israel, 1989)

despues de aver estado sufriendo en mar mientres munchas semanas la nave eskapo kon romperse kontra un penyasko (Guliver, Yerush. 1912)

el era este ombre, el traiya en el una fuersa nueva, un mekanizmo raro de entelijensa i de veluntad, i el iva destruir esta makina, en echandose por la ventana a la kaye i rompiendose el meoyo en las lajas. (Nantes, Tel Aviv 1952)



סגולות ותרופות עממיות Segulot i Melezinas populares


Segula para la piedra ke en los rinyones: ke tome siete kavesas de ajos i ke los eche en una oya nueva kon 3 v' de agua i ke lo meta en la lunbre apurar asta ke viene la metad i ke ?? inche 3 vazos i ke beva esto en el banyo i kon esto se arronpera la piedra i sarla kon la urina (manus. Papo, Sarajevo 1840)