חזרה לדף הראשי של מכון מעלה אדומים                             tornar a la pajina prinsipal del Instituto

   חזרה לדף הראשי של אוצר הלשון הספניולית    tornar a la pajina prinsipal del Trezoro

 

 



 

 

 

הצגת הערך
Prezentasion de la entrada

 

409290 ערך מספר

entrada numero 409290

romper v.

שבר, ניפץ, ריסק; קלקל; עצר, הפסיק, ביטל; הפר ברית, חילל שבועה

el frío rompio

הקור נשבר

los presios estan rompiendo

המחירים יורדים

romper a uno

להכחיש דברי מישהו בצורה בוטה; לסרב לבקשה בצורה בוטה

romper el ilo

לנתק יחסים

romper el pie de Satán (ebr.)

לעצור, להפסיק (''לשבור את רגל השטן'')

romper el trespil (t.)

לשבור את הקרח - לעשות צעד ראשון להפשרת יחסים

romper el yelo

לשבור את הקרח; ליצוק מים חמים כדי לחמם מים קפואים

romper la fyel/los guesos a alguno

לכעוס מאוד על מישהו; להכות מישהו קשות

romper meoyos/selevros/kavesas

מדבר בלי הרף עד שעמום וגרימת כאב ראש לנוכחים - מנפח את השכל

romper un despozorio

לבטל אירוסין

romper un kazamiento

לשבור קשר נישואין, להביא לגירושין

romper un kontrato

לבטל חוזה

te lo rompe el fransez

הוא דובר צרפתית בקלות וברהיטות

arromper

40270



דיגומים מילוניים Enshemplos leksikales


romper djames (Nehama)

romper kopos; romper redomas (Nehama)



שירה קלאסית ודרמה Poezia klasika i Drama


Dicho de profetas romper el eskudo (Gaon, Poezias)



קופלאס Koplas


Y luego le ronpia sus panyos a Yosef. (Poema de Yosef)

se la ronpen sus ermanos, i de el lodo ke se ponga. (Toledo, Koplas de Yosef)

A' rey fuerte azien abashar i azien enalteser / kon dichas de santos i kon setensia de andjeles / despedasan penyas i rompen montes (A' oyi i me estremesi, Mahzor Rosh a-Shana, Sal. 1876)



ספרות תורנית Literatura relijioza


Dita flama ronpe montes i despedasa penyas (Shevet musar, Const. 1740)



שאלות ותשובות Responsa


en esto se ronpio el seren i estavamos chalisheando por atar el seren ke estava el kaik arrodeando de germin djini (Rosh Mashbir I, Sal. 1821)



תנ"ך, משנה ומדרש Biblia, Mishna, Midrash


i rompio Yaakov sus panyos i puso sako en sus lomos i alimunyose sovre su ijo dias muchos (Biblia, Const. 1547)



רומנים ועיתונות Novelas i Periodizmo


la eksplozion kavzo danyos en material, en rompiendo los vidros de las ventanas del lugar. (Luz de Israel, 1989)

Artadvos agora de altigueza i altura, i vos kero ver ke artes a esta alma ambrienta, la kuala esta morando en este dezierto i penyasko, o a lo menos rompelde un poko la sed de el agua a esta alma sekioza en una tierra seka i apurada! (Asolado en la izla, 1881)

Los kazados bevieron este vino i el novio rompio el vazo. (Shalom, 2007)

Algo se avia rompido en mi motor. (El Princhipiko, 2010)

Se akodro ke le avian kontado kuando el era bien bien chiko, la estoria de un enventador ke aviendo konstruido una maravioza makina la rompia un dia a golpes de martio, delantre la indiferensia de la djente. (Nantes, Tel Aviv 1952)

kalia ke trushera algunos fierros por romper el kadenado (El prove doktor, Const. 1904)

me meti a atar una nave kon otra i a mezura ke la atava le rompia la kadena ke la detenia al gancho (Guliver, Yerush. 1912)

ke me emporta, nozotros no devemos nunka vermos, demas ke todo ya se rompio entre nozotros (La dezgrasiada Luiza, Tel Aviv 1953)

Se akodro ke le avian kontado kuando el era bien bien chiko, la estoria de un enventador ke aviendo konstruido una maravioza makina la rompio un dia a golpes de martio, delantre la endeferensia de la djente. (Nantes, Tel Aviv 1952)



ספרות עממית Literatura popular


Disho el rey: ''Beravo, beravo! ke podites arronper a la sitra ohra!'' (Yihya al Akra, Manus. Yerushalayim 1920)



סגולות ותרופות עממיות Segulot i Melezinas populares


Segula para arronper la piedra de la bulba: ke keme bezbas muertas i ke beva la seniza o ke keme dientes grandes de kavayo i ke beva la seniza kon vino antes de la komida (manus. Papo, Sarajevo 1840)

Segula para ronper la piedra ke en su evar ke beva 3 dias urina de hamor (manus. Papo, Sarajevo 1840)

para arronper la sarna toma kuero de arnevet i lo untara kon miel i ke esparza enriva vidro minudo sernido i ke se meta sovre la sarna i la kevrara luego i despues ke se unte la untasion ke deshe arriva i se milizinara b'''h (manus. Papo, Sarajevo 1840)