חזרה לדף הראשי של מכון מעלה אדומים                             tornar a la pajina prinsipal del Instituto

   חזרה לדף הראשי של אוצר הלשון הספניולית    tornar a la pajina prinsipal del Trezoro

 

 



 

 

 

הצגת הערך
Prezentasion de la entrada

 

372980 ערך מספר

entrada numero 372980

plato m.

צלחת, מגש; מנה; שי פירות/ממתקים/פרחים הנשלח לרגל ארוע

a plate, tray; a dish; of fruit/candy/flowers sent on the occasion of an event

plato yano/fondo

צלחת שטוחה/עמוקה



דיגומים מילוניים Enshemplos leksikales


en una famiya medianera, para un komer regolar se sierven algunos mezetes para avrir la gana, uno o dos platos i fruta para kitar la savor de la boka (Nehama)

no dates haber ke el plato se chatleo (Moscona)

en las kazas djudias uzan gizar en viernes ocho platos , a dos para kada meza asta noche de alhad (Moscona)



פתגמים Refranes


En el plato ke komio, eskupio

De koles i navos no de enshugan los platos

Ni prove ni malato non kave en mi plato

Yo arto, mis ijos artos, levantad los platos

Una mano de un gato alevanta un buen plato

Munchas manos en un plato presto lo meten de boka abasho

Kien manda platos, resive supieras

Ken embia platikos, arsiva platikos

Al ruido de los platos vienen los gatos



שירה קלאסית ודרמה Poezia klasika i Drama


Alevanto un garson i aneyos servio platos yenos (Odisea)



קופלאס Koplas


i esparzio por el suelo platos rotos i kucharas, (Toledo, Koplas de Yosef)

kon ajikos i kezikos eskudiyadas en un plato, (Gizados de berendjena, siglo 18)

kon masa tapava el plato i las yamava kaplama. (Gizados de berendjena, siglo 18)



ספרות תורנית Literatura relijioza


El ke beve aguas kon plato le trae siegedumbre (Menorat 'Hamaor, 1762)

Tanbien ke no enshugue los platos en la Suka. (El Gid,1967)



תנ"ך, משנה ומדרש Biblia, Mishna, Midrash


Non inchira ombre plato de azeite i ponerloa en lado de la kandela i meter kavesa de mecha entre eya para ke sea apozante (Mishna: Tefilat kol Pe 1874)

El demando agua, i eya le dio leche, en plato de novles, prezento manteka. (Biblia, Const. 1873)



רומנים ועיתונות Novelas i Periodizmo


Vidi el Sultan asentado en un trono de oro a una meza de oro komiendo de un plato de oro (Otniel Hodja, 2002)

el entrava a su kaza komer algun plato de patatas kochas kon su padre malato, (Nantes, Tel Aviv 1952)

despues levantandose un poko i pozando avagarozamente sovre el plato de fina porselena la tasa al fondo de la kuala se topavan ainda algunas notas del tosigo sinyor de Mino disho kon otoridad (La sinyatura del kontrato, Yerushalayim 1907)

El torno vino a la piesa intitulada ''Doktorun Odevi, (Konsejo del doktor) ke fue el plato de rezistensia i ke solevanto todos los sufrajes en el auditorio. (La Boz de Turkiye, Istanbul 1948)



ספרות עממית Literatura popular


Las de la novia komen peshkado, las del novio lamben los platos, (Kalendario de kantigas)

Eya se akodrava mizmo i de algunos platos de un zeman komo: bulgur, garvanso, yalandji yaprak; (Sipure Sefarad)



סגולות ותרופות עממיות Segulot i Melezinas populares


Refua para la prenyada ke no mova la kriatura ke tiene en la tripa: ke tome dientes de una muchacha ke le kayo antes ke toke en la tierra, ke metan ditos dientes en un plato de plata o de oro, despues ke los enkolge ditos dientes la prenyada sovre eya i non movera (manus. Papo, Sarajevo 1840)