חזרה לדף הראשי של מכון מעלה אדומים                             tornar a la pajina prinsipal del Instituto

   חזרה לדף הראשי של אוצר הלשון הספניולית    tornar a la pajina prinsipal del Trezoro

 

 



 

 

 

הצגת הערך
Prezentasion de la entrada

 

336180 ערך מספר

entrada numero 336180

novio/via n.

חתן/כלה; ארוס/ארוסה

bride/groom; fianc?

el abashar de novia

הבאת הכלה מלוּוה אל החופה

el novio

הגיבור הראשי (בסיפור)

estar novio/a

'להיות במעמד של חתן/כלה'' - להיות שרוי במצב מעורר רחמים

kaminar komo un novio

להלך בצורה חגיגית

kom'al novio

ממושמע מאוד

novia ke te vea!

שאזכה לחופתך!

novio/via de kaza

הבן/הבת הבכור/הבבית

ya estas un novio/una novia

את/הלבוש/ה בהידור



דיגומים מילוניים Enshemplos leksikales


buena es la novia siega d'un ojo (Nehama)

novia chika, novia grande, su tálamo kiere (Nehama)

la novia por s'engrasiar se suvió al mosandará (Nehama)

ni la novia ni la tela no las mires a la kandela (Nehama)

asónate, le dizen a la novia, ma no para kitarte la nariz (Nehama)

sien novios para una novia/sien novias para un novio (Nehama)

los de la novia a la kuzina, los del novio a la kurtina (Nehama)

ni novia sin seja, ni boda sin kesha (Nehama)

Por vos novia toda la boda (Moscona)

Novio kon padre I madre (Moscona)

Novio kero, presto lo kero (Moscona)

Los novios a sus novias embien dulse, rozas I briles I de djoya algunas kozas ke les kedan a dever (Moscona)



פתגמים Refranes


Durmi mi novia, aze nalgones, el ashugar lo lavren los ratones

La novia por se engrasiar icho un pediko

La novia por grandeza, se suvio a la meza

Novios i novias peshkires de meza

Ni novia sin sejas, ni boda sin keshas

Ni la novia, ni la semola, no las mires a la kandela

Buena es la novia siega de un ojo

La novia de las siete tachas

Ni mierkoles sin sol, ni novia sin amor

Muncho trusho el padre de la novia

Novia chika, novia grande, talamo kere

Pan i pan i medio pan i la novia sin desayunar

Di kuando sos novia? Di dia i medio

Amokate novia, ni poko ni muncho

Mi ijo kocho i rekocho novias a vente (i)ocho

La novia eskondida, la bos en la meshkita

La novia kale ke amostre la (a)shugar, el gato esta arriva de la kasha no lo save echar

Avlo la novia de mala manera, entinyo toda la parentera

La novia muy apresurada, el sonete no me agrada

Ni novia sin velo, ni mujer sin selo

Los del novio son lo ke son, los de la novia no son nada

Todo komo todo i la novia a su modo.

Ondi non mi konosiran - novio mi daran

El padre del novio trusho muncho

Novios i novias peshkires de meza

Novio kero, presto lo kero



שירה קלאסית ודרמה Poezia klasika i Drama


i a los novios les favle, ke sin fin estan degoyando (Odisea)



קופלאס Koplas


Tambien El mos aplazo komo novio kon grande hiba (Ketuba de la Ley)



ספרות תורנית Literatura relijioza


la primera noche de la hupa se moria el novio. (Meam Loez Bereshit)

estando el novio kon la novia en el talamo, se le aparesio Eliya'hu 'ha-navi (Meam Loez Bereshit)

kuando se la trusho el Sh.-Yit. a la novia de Adam, los bendisho la beraha de los novios, (Meam Loez Bereshit)

i la meta a su novia ke beva vino i burle kon eyos (ve-'Hohiah Avraam, Izmir 1877)

i la meta a su novia ke beva vino i burle kon eyos (ve-'Hohiah Avraam, Izmir 1877)



תנ"ך, משנה ומדרש Biblia, Mishna, Midrash


I el es komo novio ke sale de su talamo, (Biblia, Const. 1873)



רומנים ועיתונות Novelas i Periodizmo


En esto entro la novia i kuando vino debasho la Hupa el novio en pies en medio, los parientes asentados debasho la Hupa, la novia se abolto siete vezes en el doredor del novio. (Shalom, 2007)

munchas nikocheras van a mundar liparidas i munchas ijas van a peshkar ayi novios (El Djugeton, 1922)

eya resivio al novio komo resivia los djovenes kuando era chika, lo resivio enfin sin afeksion i sin amor, komo una koza ke le era devida i nada mas (La Epoka, Sal. 1900)

El enkuentra solo en un salon al novio i le akavida de no kometer este krimen. (La Boz de Turkiye, Istanbul 1948)



ספרות עממית Literatura popular


Ya abasha la novia para el varandado. (Kalendario de kantigas)

Siete novias vo kitar. Ah! Yo a ti, yo a ti me vo tomar (Kalendario de kantigas)

En akea ora trusheron a la novia en kaza ke aparejo el novio; (Sipure Noraot,1885)

I fue en la noche mizma, en entrando el novio en kamara de la novia, (Sipure Noraot,1885)

Disho el manseviko ke stava despozado kon esta ija, i se la rovaron d'el, i agora la vido vistida de novia. (Kuentos, 1986)

Un dia, la madre le dize ke ya vino la ora de verla novia de Mair. Eya le respondió ke turka se aze i a este mokozo no lo toma! (Sipure Sefarad)

Ma la psa Donu no keria ni sintir por este kazamiento, porke el ke tenia ke ser su novio, ainda era un ijiko kon la media kavesa a las olas de la tinya ke tenia pasado, mientres ke eya ya era una muchacha formoza i bien kumplida. (Sipure Sefarad)

'Este mansevo te kere por novia, ke dizes?'' Le disho la novia: Si su mersed tiene gusto yo esto poronta por azer su palavra.'' (Yihya al Akra, Manus. Yerushalayim 1920)



סגולות ותרופות עממיות Segulot i Melezinas populares


segula i sekreto grande ke si el novio se akavida a meter su pie el derecho sovre el pie estierdo de la novia en la ora de dizir las sheva berahot estonses akel pozamiento de pie es mesugal a podestar sovre eya todos sus dias i sera shushiguada i ovedesien a todas sus palavras (manus. Papo, Sarajevo 1840)