חזרה לדף הראשי של מכון מעלה אדומים                             tornar a la pajina prinsipal del Instituto

   חזרה לדף הראשי של אוצר הלשון הספניולית    tornar a la pajina prinsipal del Trezoro

 

 



 

 

 

הצגת הערך
Prezentasion de la entrada

 

331110 ערך מספר

entrada numero 331110

nariz f.

אף, חוטם

nose

aferrar/tener a uno por la nariz

לשלוט במישהו, להובילו לאן שרוצים

avlar de la nariz

אנפף, דיבר מהאף

azer la nariz

לעקם את האף, לחוש טינה ותרעומת כלפי

dar por la nariz

לשים לפני האף (קרובמאוד)

enkasharse la nariz en kada lugar

לתחוב את האף לכל מקום

enklavar a uno una koza por la nariz

להכריח מישהו לקנות סחורה שהתחרט מלקנותה; להכריח מישהו לאכול או לקחת תרופה

entrar por la nariz

להטריד, להרגיז

estar kon la nariz enriva un musho

לזעוף

kedar kon un palmo de nariz

נשאר עם אף ארוך - נאמר על מי שעבדו עליו

le kito la nariz

אני נחוש בדעתי להשתמש באמצעים חריפים כדי לאלץ אותו לעמוד בהתחייבויותיו/בהבטחתו

nariz d'albornía

אף גדול מאוד

nariz des.hachada

אף פחוס

nariz puntuda

אף מחודד

no ver mas aya de su nariz

לא לראות מעבר לאף

se lo vo kitar por la nariz

אמאיס עליו את זאת

tener a uno fina la nariz

לחוש טינה וכעס כלפי מישהו

tener una nariz una borneta

להיות בעל אף גדול ומכוער

tiene buena nariz

הוא בעל חושים מחודדים, מבין עניין

yevar/travar por la nariz

למשוך מישהו באף - להוליכו למקום שרוצים



דיגומים מילוניים Enshemplos leksikales


asegún la nariz el panarís (Nehama)



פתגמים Refranes


A Djoha le disheron ke se amoke, se kito la nariz

Le disheron ki si amoka, si kito la nariz

Fuimos del prishil, mos kresio en la nariz

Munchas amigavlas i amistad salin pur la naris

Le kresio en la punta de la naris

Ken ti gueli, la naris li kai

Ken de mi gueli si intuzega

El amor es komo ablilris, entra por la boka, sale por la naris

Skorido por la nariz



שירה קלאסית ודרמה Poezia klasika i Drama


I eya, en los viendo kon la nariz en basho, se konsentio kulpavle, ('Ha-Elion: Shimshon, 2003)



קופלאס Koplas


a un djenisero le kortaron la nariz por el derecho (Rebuelta de Yenicheris, siglo 18)

La su nariz perfilada pendolikas de notare. (Donme, sig 18)



ספרות תורנית Literatura relijioza


El ke uza por poner su mano alareyo en bodre de su nariz, le es eskalera ke le trae pavor (Menorat 'Hamaor, 1762)

lo mizmo lo akontesio a el rey Avimeleh por kavza de Sara se le serraron los ojos i la boka i la nariz i resto de lugares ke non podian tomar resfolgo tanto eyos tanto sus beemot (Meam Loez Shemot I)

Le demandimos si tenia alguna ferida en su kara i disho ke en su kara non tenia otro ke en la nariz una kuchiyada (Yosef Mitrani responsa II, 1645)



שאלות ותשובות Responsa


i le vidi las karas i la frente i la nariz i, i las karas tenia un poko enkanyadas de arena de el rio i se las alimpyi kon la mano (Shaar Asher v.I, Sal. 1877)

i la nariz tenia un poko eskachada i pari mientes bien en la seja de las karas i lo konosi (Shaar Asher v.I, Sal. 1877)

i le vidi la nariz ke tenia un poko eskachada la punta i era mi-siba dela araba ke lo trusheron de boka abasho i de ayi se le eskacho (Shaar Asher v.I, Sal. 1877)



תנ"ך, משנה ומדרש Biblia, Mishna, Midrash


Suvio umo de su nariz, i de su boka fuego konsumio, brazas se ensendieron de el (Biblia, Const. 1873)

kon sudor de tus narizes komeras pan asta tu tornarte a la tierra, ke de eya fuiste tomado, ke polvo tu i a polvo tornaras (Biblia, Const. 1547)

pondran saumerio a tu nariz, i kemado entero sovre tu ara. (Biblia, Const. 1873)

pondran saumerio a tu nariz, i kemado entero sovre tu ara. (Biblia, Const. 1873)



רומנים ועיתונות Novelas i Periodizmo


deziniad una naris fina, derecha, spirituala, kon kanyutos un poko aviertos, (La dam o kamelia)

Sus narizes eran aviertas i fumantes (Mujer kriminala, Tel Aviv 1954)

estos tonos se modifikan despues en sones artikolados por la interpozision i los movimientos de la garganta los dientes las narizes i los lavios, ma espesialmente de la lengua (La eskalera, Const. 1888)

la garganta, el paladar, las narizes, las dientes, los lavios i la lengua (La eskalera, Const. 1888)

los pulmones se pueden yamar el foyo; la garganta i las narizes, los tubos; la kavidad de la boka, el arko del aire; i las interiores diviziones de la boka, las teklas (La eskalera, Const. 1888)



סגולות ותרופות עממיות Segulot i Melezinas populares


segula para la mujer ke tiene huerte parto: ke tome soa de hamor i ke la keme i ke le venga el guezmo a la nariz (manus. Papo, Sarajevo 1840)

Segula si le entro algun grano de alguna koza en la oreja: ke tome chirikote ke se meta en los burakos de la nariz i ke tape los burakos de la nariz i la boka estonses salira el grano de la oreja (manus. Papo, Sarajevo 1840)

Segula para detener la sangre de la milá o de la nariz : ke tome kashka de guevo i ay dizientes davká de guevo ke salieron poyos i ke la keme por seniza i ke meta (manus. Papo, Sarajevo 1840)

Segula para detener la sangre de la milá o de la nariz: ke tome de la sangre mizma ke le esta korriendo i ke la meta a friir en la lunbre asta ke se aze seniza i ke meta akeya seniza sovre la nariz o sovre la milá (manus. Papo, Sarajevo 1840)

Segula para detener la sangre de la nariz: el ke guesme ojas de 'hadas detiene la sangre de la nariz (manus. Papo, Sarajevo 1840)

Segula para detener la sangre de la nariz: ke tome ojas de apio i ke las pize bien i ke se meta en la nariz i se deterna la sangre (manus. Papo, Sarajevo 1840)

Segula para detener la sangre de la nariz: si la sangre sale del burako derecho de la nariz ke eche agua en la oreja istierda, i si korre del burako istierdo ke eche agua en la oreja derecha, i si le korre de todos dos burakos ke eche agua en todas dos orejas (manus. Papo, Sarajevo 1840)

para detener la sangre ke sale dela nariz ke no puede destajar ke le sake de el sangre kon atuendo dela metsitsa de detras dela shidra i se deterna la sangre o ke lo ensangren del braso ke es del burako dela nariz se le korre de burako derecho ke lo ensangren del braso derecho i ansi la buelta (manus. Papo, Sarajevo 1840)