חזרה לדף הראשי של מכון מעלה אדומים                             tornar a la pajina prinsipal del Instituto

   חזרה לדף הראשי של אוצר הלשון הספניולית    tornar a la pajina prinsipal del Trezoro

 

 



 

 

 

הצגת הערך
Prezentasion de la entrada

 

309040 ערך מספר

entrada numero 309040

médiko m.

רופא

doctor, physician

mediko grande

רופא ידוע ומפורסם; רופא מוסמך

médiko de kaza

רופא משפחה

mediko de matasanos

רופא גרוע

medko

309580



דיגומים מילוניים Enshemplos leksikales


no vayas ende el médiko sino en kien lo pasa (Nehama)

médiko savio i entendido (Nehama)

el médiko dize ke ya veo, ma yo no veo nada (Nehama)

yerro de médiko la tierra lo kovija (Nehama)

médiko viejo, berber mansevo (Nehama)

La hevra tiene su mediko apropiado (Moscona)

Mediko I dulier ande el enimigo (Moscona)

El mijor mediko tiene su bedahaim aparte (Moscona)



פתגמים Refranes


Ken es el mediko, akel ke pasa los males

Onor'al mediko antes ke lo tenga diminester

Ande no ay medko, ke no bivas

Kada uno es el mas buen mediko para si

Ke no kayas en manos de medko i de avokato

El Dio ke mos guarde de medkus i de indivinas

El mas abil mediko solo kura kon tienpo

Yerro del mediko, veluntad del Patron del mundo

Por yerro di mediko la tierra lu kovija

El mas buen mediko es la natura, el tiempo i la pasensia

Onde el sol no entra, ayi el mediko entra



שירה קלאסית ודרמה Poezia klasika i Drama


Dishe yamar un mediko, eya izo aldulko. Por sanar su ijo eya kuras no kijo (8 dias antes de Pesah, 1909)



קופלאס Koplas


Esto tened muncho en mientes: a los hahamim, prezentes, a el médiko sin dolientes ke vos tenga ke dever. (Mandjares de Purim, sig. 18)



ספרות תורנית Literatura relijioza


Ribi Moshe ben Maymon fue nominado Mediko del Sultan Salahattin en el Cairo, (El Gid,1967)

demandimos a los medikos si ay milizina para esto disheron ke no ay dinguna milizina para esto (Tokpo shel Yosef, Yerush. 1887)



רומנים ועיתונות Novelas i Periodizmo


Onorado djentilomo, yo me yamo Erman Zoltsberg, so diplomado mediko, (Banyos de sangre, 1912)

Yo so muy korajozo. En mi longa kariera de mediko yo vide munchas hazinuras i asisti a munchas muertes. (El muerto ke esta bivo, 1912)

su estado se empeso a agravar i los medikos disheron ke no avia esperansa de salvarlo porke el kuerpo era flako (El Djugeton 1917)

el ijo fue examinado por un mediko, viendo ke el era saludozo, el fue en akel dia mizmo vestido vestidos de soldado a servir en la armada (El rey i el shastre, Yerushalayim 1903)

No es alesensiada la entrada a djente ke kaen al aire, a djente ke vienen kon si kon algun sertifikato de algun mediko ke la makula restada de su malatia no le empide de puederse mantener (La Amerika 1910)

un travajador ke se echo hazino ke non tiene mezos para kurarse si pudo esparanyar algo de paras el non tiene mas el penserio de los gastes de milizinas i de medko (La Epoka, Sal. 1875)

El joven, kontinuando sus estudios el deviene mediko i konta azerse una buena situasion para kazarse kon la bien amada de su korason. (La Boz de Turkiye, Istanbul 1948)



ספרות עממית Literatura popular


aki no ay ni medko, ni tenemos otro remedio (Sipure Sefarad)

Madre, si 'sto hazina, medikos no kero yo. (Kalendario de kantigas)

Disho una haya ya te topi mi senyor un mediko muy valido ke te kite este gueso (Hidot de Izopeto)

Pishin lo trusheron delantre el haham, i enkomendo a los medikos ke lo melezinen. (Kuentos de Yerushalayim, 1923)

ama entre mi me vo diziendo: ''Bohor, detente Bohor, al yidish ke esta yendo este mediko de matasanos te puede deshar sin dientes!'' (Sipure Sefarad)