חזרה לדף הראשי של מכון מעלה אדומים                             tornar a la pajina prinsipal del Instituto

   חזרה לדף הראשי של אוצר הלשון הספניולית    tornar a la pajina prinsipal del Trezoro

 

 



 

 

 

הצגת הערך
Prezentasion de la entrada

 

284650 ערך מספר

entrada numero 284650

lado m.

צד; צד הגוף

side; body side

al lado

ליד, על יד, בסמוך ל-

al lado de mi la gano i el

הודות לי גם הוא זכה

al lado de mi papu

'ליד קבר סבי'' - דבר מה שנעלם מזמן

de dos lados

משני הצדדים

de lado

מצד, מהצד

de un lado ... del otro lado

מצד אחד ... מצד שני

deshar todo a un lado

להניח הכל בצד (כדי להתרכז בנושא אחד)

dolores de lado

כאבי צד, כאב צלעות

echar la kunduria de lado

לשפשף את עקב הנעל מצידו האחד (בשל הליכה עקומה)

el del lado

זה העומד לצידו

este moble va de lado

הרהיט הזה נוטה על צידו

ir de un lado al otro

ללכת בזיגזג, להתנודד מצד אל צד

kaer de lado/kaer a un lado

נוטה על צידו

kien se kemó? el d'al lado

הניזוק הוא שכנו של המבעיר

lado kon lado

גובל, סמוך, משיק

meterse la fez de un lado

'לחבוש את התרבוש נטוי'' - להיות משוחרר מדאגה

mirar de lado

להביט בעין רעה

no deshar lados/no deshar lados de reir

לגרום צחוק גדול מתפרץ ומתמשך

no kedar lados

לצחוק עד כאב בצלעות

no pasar por al lado de

אפילו לא מתקרב ל-, אינו דומה כלל

tenerse los lados

להתפקע מצחוק

tomar a uno a su lado

לקחת מישהו כשוליה

tomar a uno a un lado

לקחת מישהו הצידה (כדי לדבר עימו בארבע עיניים)



דיגומים מילוניים Enshemplos leksikales


tener una ferida en el lado (Nehama)

me duele el lado (Nehama)

al lado de mi kaza (Nehama)

ven a mi lado (Nehama)

tener un fijo de kada lado (Nehama)

al lado de el la yori i yo (Nehama)

no pasar por al lado de una persona/de una koza (Nehama)

lados no mos kedo de reir (Nehama)

al lado de lo seko se kemo i lo vedre (Nehama)

ken ladra no modre (Nehama)

Lo estavan yevando dos personas una de kada lado (Moscona)

Lados no me kedaron de riir (Moscona)



פתגמים Refranes


Al lado de un muerto - miter i a un bivo

No desha lados de riir

Keres matar al savio metele un bovo al lado

A perro alokado no estesh ir al lado

Al lado de lo seko se va i lo fresko

Lo de enfrente gole, lo de al lado fiede



שירה קלאסית ודרמה Poezia klasika i Drama


pues ordena ke yo ande kalmamente asu lado. (Gaon, Poezias)

uno viene ami lado i kon boz muy ezmoviente: (Gaon, Poezias)

de varias karnes, i kopos de oro pozo a sus lado; (Odisea)

Tiempo enuvlado / haver malavlado / mirada de lado / angustia del Dio (La Epoka, Sal. 1900)



קופלאס Koplas


Yitshak apronto su kueyo delikado, i su padre se aego a su lado (Im afes, Papo 1894)

kuando sintio la sinyora de Sara todo esto ke le fue avlando, le disho: muncha razon tenesh en la ora buena yevaldo, vos rogo sinyor no lo fuesh de guestro lado (Tarika, Shira Hadasha, Izmir 1861)

Yoro la sinyora de Sara toda akea noche por su regalado: komo sera mi vida de espartirte de mi lado? i les izo la komania kon los ojos chorreando (Tarika, Shira Hadasha, Izmir 1861)

va i mira tu heshbon i ven ami lado / a kaza disho de irse el arrematado / ande vas tu enkonado? / ke estas en prezo / grosh te komites sin pezo / ven veras la muestra / ya me bolo la testa (manus. Teza, 1820)



ספרות תורנית Literatura relijioza


I estando durmiendo, vido un ombre ke estava parado a su lado i le dezia: ke estas durmiendo? (Shivhe 'ha-Ari, 1911)

i no avia haluka ke pudiera avlar un mitsri kon su haver aun ke estava a su lado … tanta era la shemata de las ranas (Meam Loez Shemot I)



שאלות ותשובות Responsa


a el lado muestro estavan muchachikaz djugando, i bihlal estava ,ha-yetoma Ester (Rosh Mashbir I, Sal. 1821)

siendo el lugar de esta tierra muy estrecha i por los dos lados muy fondo, se arresvalo dela tierra a la mar i no lo vimos mas (Rosh Mashbir I, Sal. 1821)

i lo konosi sierto ke era el, i le vidi su tsura ke tenia i la shiga i la barva ke tenia para abasho ruvio i en los lados preto (Bet David, Sal. 1740)

le dieron kon shish en el peskueso i otro shish en el lado, despues lo kitaron del pozo ('Hon Rav, Sal.(1777



תנ"ך, משנה ומדרש Biblia, Mishna, Midrash


Non inchira ombre plato de azeite i ponerloa en lado de la kandela i meter kavesa de mecha entre eya para ke sea apozante (Mishna: Tefilat kol Pe 1874)

a kada uno una mosa, o dos; el espojo de kolores de brosladura, la ropa de kolor broslada de ambos lados, para lo servizes de los ke toman el espojo. (Biblia, Const. 1873)

i se asentava al lado de el i lo sombaia kon palavras kada dia para ke yaziera kon eya (Sefer 'ha-yashar, manus. sig. 17)



רומנים ועיתונות Novelas i Periodizmo


Deke, despues kuando me izitesh venir a vuestro lado, existio siempre entre vos i mi una sorte de espartision? (Rolando i Eleonora, 1953)

Por vozotros en pasando otro un punto kada uno la espada se mete a su lado (Asolado en la izla, 1881)

Demas, agora ke tenia un ijiko, sera bueno de tener a mi lado a mi prima ke por siguro me va ayudar un poko. (Luz de Israel, 1985)

Yo no te puedo dar atras ni tu padre ni tu madre ni tus sesh sovrinos ni lo ke fue destruido en tus tierras, ma keres ver i tener a tu lado a tu mujer i a tu ija? (Leonidas el nadador, 1911)

El karnaval se azia mijor de kualunke vanda, en la Kaye Ancha. Algunas karnavalias, kon las fechas ke fazian, no mos deshavan lados de reir; i ainda oy fazen algunas de akeas shakás, de las kualas yo vos vo a kontar unas kuantas: (el Rizón, Salon. 1939)

asentado delantre su meza kuzia kon muncha alegria, su mujer i su ijo regalado se asentavan a su lado i le ayudavan (El rey i el shastre, Yerushalayim 1903)

Musyu Izidor se aserko a su lado, i le pregunto diziendo: (Hamal Izidor, Istanbul 1930)

el dio un fuerte rempushon a la djente ke estavan a su lado i se echo sovre la karosa por echar la karta a los pies del rey (El rey i el shastre, Yerushalayim 1925)

en aziendo bien atension i en esforsandome a meterme de lado para no tener harvados los ojos por los rayos del sol, yo vide chikas kriaduras mas chikas muncho de kuklas (bunyekas) ke kaminavan kon lansas en las manos (Guliver, Yerush. 1912)

Despues de aver echo algunos pasos en la varanda, la viuda se sintio kayerse de lado a lado (Mujer kriminala, Tel Aviv 1954)

topo bien presto la de la valija ke sinyor Jak avia metido sovre los kavesales a su lado (La linda Anjela, Tel Aviv 1953)

yami a mi lado al kapo de las guardias i le demandi por ke el me diera algunos detayos sovre esta muchacha (Manon Lescaut, Yeru. 1906)



ספרות עממית Literatura popular


Se bolto de la otra parte se topo al rey al lado. (Blanka Flor)

Ke tenesh un lunar de oro debasho del lado siedro. (Blanka Flor)

al mi lado se asentava, su mano en mi korason. (Kalendario de kantigas)



סגולות ותרופות עממיות Segulot i Melezinas populares


segula para ke non podeste aynará en el ninyo: es bueno muncho para meter serka de el ninyo en su lado derecho ojo de gayo viejo pretoi debasho de la kavesera ke le metan la charkula de dito gayo (manus. Papo, Sarajevo 1840)