חזרה לדף הראשי של מכון מעלה אדומים                             tornar a la pajina prinsipal del Instituto

   חזרה לדף הראשי של אוצר הלשון הספניולית    tornar a la pajina prinsipal del Trezoro

 

 



 

 

 

הצגת הערך
Prezentasion de la entrada

 

248920 ערך מספר

entrada numero 248920

kayado adj.

שקט, דומם, שותק; שתקן

quiet, still, silent; silent person

kayado estáte!

שתוק! כבר שמעתי מספיק

kedarse kayado

לשתוק

kayadizo

248910



דיגומים מילוניים Enshemplos leksikales


espántate de los kayados (Nehama)



פתגמים Refranes


Aguas kayadas son enganyozas

El oro i el prenyado, no se keda kayado

Azno kayado, por savio kontado

Tanto yora la bien kazada, ke la mal kazada se keda kayada



שירה קלאסית ודרמה Poezia klasika i Drama


Mas boz no se siente - todos son kayados (Gaon, Poezias)

bevan sus vino kayados; ma no kantes mas este kante (Odisea)

kualo? el Todo Poderozo l Abastado / a estas indjustisias se keda kayado? / porke komo el tiempo antiguo / el kastigar non es su ovligo? (Rekolyo de Poezias Diversas, Tel Aviv 1931)



קופלאס Koplas


Porke non favlades, i estais kayados?'' (Poema de Yosef)

bushkare algun kamino; mas vale estar kayado.'' (Toledo, Koplas de Yosef)

Les demando a sus mosos si algo vieron; estuvieron kayados i no respondieron. (Puertas de veluntad)

Nombre de Tu apropiado, antes de todo fayado, Tova, no esta kayado (Donme, sig 18)

Si tu piensas de estar kayada, kien save si por esta ora fiste enreinada, (sova semahot, Livorno 1782)

todo este mal kon su mano se lo kijo / a el meleh perfijo disho ke era ijo / este negro rijo / de amostrarle el kyar / se esta topando en sar / keda muy kayado / i muy shasheado (manus. Teza, 1820)



ספרות תורנית Literatura relijioza


Mijor es loko kayado mas ke haham avlador (Shevet musar, Const. 1740)

estavos kayados metevos de enfrente i yo pensare a djirar la koza en modo ke no entiendan i se los vendere (Tokpo shel Yosef, Yerush. 1887)



שאלות ותשובות Responsa


le disho avagariko: estate kayado ke esta el djidio aki! i se kayo el togar ke no avlo mas ('Hon Rav, Sal.(1777



תנ"ך, משנה ומדרש Biblia, Mishna, Midrash


I lo rodearon , i lo aseladaron toda la noche en la puerta de la sivdad; i estuvieron kayados toda la noche, diziendo: asta la luz de la manyana, entonses lo mataremos. (Biblia, Const. 1873)



רומנים ועיתונות Novelas i Periodizmo


Kedate kayada, Bianka, kayada, murmureo eya. (Rolando i Eleonora, 1953)

Otros mos responden para kualo mos prime meldar esta lengua espanyola de la kuala mos keremos olvidar a kavza de su mala istoria de inkvizision en espanya. A nuestra demanda si konosen el ebreo komo djudios se restan kayados (La Amerika 1910)

El novio perkura a darle moneda por ke el este kayado; el refuza i korre al telefon por prevenir la polisia. (La Boz de Turkiye, Istanbul 1948)



ספרות עממית Literatura popular


Ijo sin padre i sin madre, estate kayado. (Sipure Noraot,1885)

Si diskutimos por el puntiko de la yod; si no deshamos repozo al ke está meldando la Tora, i no mos kedamos kayados kuando se yerra, komo podemos akseptar todas akeyas kreyensas, ke vozotros kristianos akseptásh sin diskusiones? (Kuentos, 1986)

Le disho a la mujer: ''Tu, estate kayada! No es tu echo. A la noche vo azer en el al shehitat mamzer, i si avlates tu, te mato a ti kon el!'' (Yihya al Akra, Manus. Yerushalayim 1920)

les disho el mansevo: le-maan a-shem estavos kayados porke no tengo lesensia de deskuvrir loke vidi asta ke se aga nekama de estos perros (manus. Papo, Sarajevo 1840)



סגולות ותרופות עממיות Segulot i Melezinas populares


Segula para fayar la perdita: lugo ke la perdio ke se kede kayado i ke se kite la kamiza i ke la abolte i ke se la vista otra vez aboltada i ke vaya i ke se eche kon eya tres dias i 3 noches i le tornara a el su perdita luego, estas palavras si no demando i non se lo konto a ningun onbre de antes i non deskuvrio este sekreto afilu a sus amigos, enpero si lo deskuvre alguno non le aprovechara (manus. Papo, Sarajevo 1840)