מכון מעלה אדומים

El Instituto Maale Adumim



אוצר הלשון הספניולית (לאדינו) לדורותיה
המילון המקיף ההיסטורי

6150 ערך מספר

afilú (ebr.) conj.

אפילו

afilú ke (ebr.)

אפילו ש-, אף על פי ש-

פתגמים

Del mal pagador, afilu piedras

ספרות תורנית

Disho el fulano ke no podia ser, ke el no tenia odren de desharlo afilu un dia (Meam Loez Bereshit)

a tanto ke afilu el avel, ke no tiene odren de meldar ninguna lision (Meam Loez Bereshit)

i afilu los ke saven los biervos no entienden lo ke kitan por la boka, (Meam Loez Bereshit)

por esto afilu en akeya propia ora no enpeso a venir kon furia, (Meam Loez Bereshit)

ke afilu los ke son vazios kon todo se topa en eyos sensia de saver responder djustamente. (Meam Loez Bereshit)

No beva la presona ningun modo de bevraje ke kedo deskovijado afilu en el dia (Shevet musar, Const. 1740)

I por esto fueron forsados, por la grande bondansa ke trava en si, de meterlo en la orasion de kada dia i afilu en Shabat i moed. (Lel Shimurim, 1819)

kuartena, komo ke fueron afilu las nasiones bendichos kon el; (Lel Shimurim, 1819)

afilu ke el teva de la parra i la tierra ya es buena es menester ke el patron de la vinya tenga kargo de azer las mitsvot komo es su hehreah (Meam Loez, Devarim II, Const. 1773)

Antes de ora de kindi entro dita mosa kon dos mujeres .. i no salio dita mosa del han afilu a la puerta (Yosef Mitrani responsa II, 1645)

afilu se alevanto i no alkansa ala keila para dizir tefila be-tsibur kon todo esto no es lisensiado de dizir tefila en kaza (manus. Minhat Ani, Yerushalayim 1880)

afilu ke sea negosiante o banker grande es hiyuv de asitiguar una ora al dia i una la noche (manus. Minhat Ani, Yerushalayim 1880)

ke no se kontenga la mujer sovre el marido si afilu tiene por onde kontenerse ke es de djente grande o ke le trusho muncho kontado i ashugar (Pele Yoets I, Viena 1870)

la presona se sonya kon ben adam afilu despues ke esta muerto (Pele Yoets I, Viena 1870)

i afilu ke el yetser 'ha-ra mos sonbae diziendo: ke ganas de afirmar esta mitsva ke no tiene ningun taam? (Meshivat nefesh I , Const. 1743)

i afilu los kastigerios i dotrinos buenos ke mos anbezaron los sinyores hahamim, todo lo resivio Moshe Rabenu en Sinay (Meshivat nefesh I , Const. 1743)

i savresh ke las mitsvot se esparten en tres partidas: ay de eyas sihliyot, kere dizir ke afilu ke no se enkomendavan era razon de afirmarlas (Meshivat nefesh I , Const. 1743)

ke si afilu avia algun muerto debasho, no enbarasava, ke el lugar vazio estajava i no suvia la tum'a (Meshivat nefesh I , Const. 1743)

i afilu ke tiene muncho travajo para afirmar las mitsvot kon todo esto las ara las mitsvot kon mucho gusto (Meshivat Nefesh II, Const. 1754)

afilu los kastigerios i dotrinos buenos ke mos anbezaron los sinyores hahamim todos los resivio Moshe rabenu (Meshivat Nefesh II, Const. 1754)

דיגומים מילוניים

afilu hazino se va al fecho (Nehama)

una madre kiere bien a su fijo afilu si es un bandido (Nehama)