מכון מעלה אדומים

El Instituto Maale Adumim



אוצר הלשון הספניולית (לאדינו) לדורותיה
המילון המקיף ההיסטורי

52680 ערך מספר

avla f.

דיבור, דבר; נאום, הרצאה, דרשה, שיחה (ברדיו, בציבור), כושר דיבור

dar avla

לשאת הרצאה

prestez de avla

שטף דיבור

tener una avla

לשאת הרצאה

tomarse la avla

נתקעו לו המלים בפה

favla

184960

פתגמים

Ken no entiende avla ajena, no entiende ni la suya

Tu avla seya kon umildansa, en tu enimigo no dezeyes vengansa

שירה קלאסית ודרמה

Senyores estas avlas veniash kitar de vuestra boka? (La segunda Ester, 1911)

Avlas de bovo / ojada de lovo / de fuego I rovo / te guadre el Dio (La Epoka, Sal. 1900)

קופלאס

Madre, la mi madre, ke avlas avlas? un ijo presiado, komo lo deahas? (El rey Nimrod)

Yom sinko de Elul le dio dolor en su entranya, i luego la avla perdio komo la animalia; (Zimrat 'ha-Arets, 1745)

shalom le damos kon buena kara al mushteri kon avla klara, la ropa mos kosta kara, ropa fina de Ingletierra (Tarika, Shira Hadasha, Izmir 1861)

sys dichas muchigua i sus avlas aliza i muchigua por tomar nedarim i kuando ya sale a el espasio esbivla sus palavras (Keter Malhut, Mahzor Saloniki 1876)

ספרות תורנית

ke ninguno sea lisensiado de pujar ni menguar, ni trokar, ni demudar ninguna avla (Meam Loez Bereshit)

ma siendo no konosiya su avla de los filahim iva apregonando kon otro modo de avlas (Meam Loez Bereshit)

si me-hamat ke el lo eskrivio a su modo kon modos de avlas espanyolas, (Meam Loez Bereshit)

ke es un livro muy luzio, pero sus avlas son muy serradas. (Meam Loez Bereshit)

kuando para entender la 'havana de las avlas, (Meam Loez Bereshit)

i lo ke ize yo no es si no trezladar sus avlas de leshon 'ha-kodesh en ladino (Meam Loez Bereshit)

tanto ke sea algun maase ke se trusho apropozito en medio de la avla. (Meam Loez Bereshit)

ke toda su avla era en targum, (Meam Loez Bereshit)

I estas son las kushiyot ke ternesh ke demandar en ditas avlas: (Meam Loez Bereshit)

Disho una avla de echizo i les detuvo la nave (Menorat 'Hamaor, 1762)

Siendo ainda estava kazado kon Vashti i por esto no pudo entender la soltura de ditas avlas (Meam Loez Ester, Izmir 1864)

i dito akojimiento de Israel izo Yeoshua por kastigarlos kon avlas razonavles por ke siervan a el Sh.Yit. kon emuna kumplida (Meam Loez Yeoshua II, Izmir 1870)

malgrado ke yo no me apronti para una konferensia, ni ke posedo las kualidades de un konferansero fui enkorajado por mis kolegas para avlarvos una chika avla (manus. Vitali Varon, Const. 1948)

rekonto a mi ke en su salir de ayi kon un senyor haham ke savia atidot i le disho en su espartision por su kamino estas avlas (Shivhe Hayim Vital, Sal. 1892)

ainda puede ser ke el propio ke la disho akeya avla eskrivio en otro lugar areves de eya (Meshivat Nefesh II, Const. 1754)

i esta djente vienen enkuentra de lo bueno por meldar alguna avla manka enel livro de un pilosof (Meshivat Nefesh II, Const. 1754)

i makare entendieran el ladino de sus avlas i makare se rijiran rijo ke se rijian los ke odrinaron los livros (Meshivat Nefesh II, Const. 1754)

su avla era poko i kon muncho repozo (Meshivat Nefesh II, Const. 1754)

תנ"ך, משנה ומדרש

i apersivete en tu favla, por ke no se anbezen de eya a mentir. (Pirke avot, siglo XV)

רומנים ועיתונות

El eks prezidente de los Estados Unidos sr. Ruzevelt estos dias vijito munchos lokales en el kuartal de los djudios onde detuvo avlas de politika a la okazion de las eleksiones del 8 korrien por delegados para el kongreso de Vashington, la kapitala de los Estados Unidos. (La Amerika 1910)

muestra avla non esta bazada komo las otras sovre el rezio fondamiento de una gramatika (La Epoka, Sal. 1875)

Despues ke kada uno tomo su lugar, el prezidente del Talmud Tora, Senior Elias Katalan, en unas kuantas avlas bien sentidas rengrasio la asistensia por el apresuramiento ke eya metio para prokurarse los bilietos ke fueron, se puede dezir, revatados komo el pan. (La Boz de Turkiye, Istanbul 1948)

ande mas todas las vezes ke por una razon o por otra yo lo tomo en partida i el avla de si mizmo (La Epoka, Sal. 1900)