אוצר הלשון הספניולית (לאדינו) לדורותיה
המילון המקיף ההיסטורי
51970 ערך מספר
|
aver v. |
היה (יש), היה לו, הכיל, היה ל-, התקיים, קרה |
|
avía de ser |
היה היה |
|
ay de |
כדאי ל- |
|
ay ke |
צריך ל-, יש צורך ל- |
|
tener dar i aver kon uno |
לשאת ולתת עם מישהו |
|
tengo de aver |
אני חייב לקבל |
|
avras de saver |
עליך לדעת ש- |
|
a no aver avía sien personas |
נכחו שם לפחות 100 בני אדם |
|
ay koza en el |
יש בו משהו |
פתגמים
|
Kon parientes ke no tengas dar i aver |
|
Ken marido ay di servir, la noche no ay dormir |
|
Ande ay franses, no ay fez |
|
Ande no ay madre no ay ni padre |
|
Mar i guerta ki no ay buelta |
|
Dale ke le daras, guay ke de si no ay, de su mano no ay |
|
Kituba sin ketata no ay |
|
Ajo dulse no ay |
|
Ay altas i bashas |
|
Ande no ay banyo, no ay danyo |
|
Bet-ahayim de ambre no ay |
|
Ay dar, ay saludar |
|
Emprestimo bueno no ay |
|
Kura dulse no ay |
|
Lenya sin fumo no ay |
|
Malorozo, mas malorozo ay |
|
Mashal mentirozo non ay |
|
Muerta dulsi no ay |
|
Muncho ay, muncho se va |
|
Ande ay bien kerer, no kave mal meter |
|
Kuando mazal no ay, ventura ke buska? |
|
Kuando ay dar sos bueno |
|
Kuando ay luvia aze friyo |
|
Ande ay ahadu ay beraha |
|
Lavor ke aya, ke salud no manka |
קופלאס
|
Y kon la alegria uvoselo olvidado, (Poema de Yosef) |
תנ"ך, משנה ומדרש
|
I tu, mi senyor rey, los ojos de todo Yisrael estan sovre ti, para ke les des a saver kien se a de asentar sovre la siya de mi senyor despues de el. (Biblia, Const. 1873) |
רומנים ועיתונות
|
No aviya muncho a ensistir sovre el presio ke Izidor le pagava, (Hamal Izidor, Istanbul 1930) |
|
un merkader disho averse enkontrado kon el konde en Alemania, ma ke el avia tomado otro nombre i no kijo azerse rekonoser del merkader italiano (La Epoka, Sal. 1900) |
|
|
דיגומים מילוניים
|
ay Dio en los sielos (Nehama) |
|
uvo pleito: (Nehama) |
|
buen aver de djente! (Nehama) |
|
aver ay de ver/d'ambezar/de meldar/d'estudiar/de entender (Nehama) |
|
ay ke ver/ke meldar/ k'estudiar/ k'entender: (Nehama) |