מכון מעלה אדומים

El Instituto Maale Adumim



אוצר הלשון הספניולית (לאדינו) לדורותיה
המילון המקיף ההיסטורי

48140 ערך מספר

atemarse v. refl.

נבעת, נחרד, התייגע; כלה, נשמד; התאבד

ande se ateman los buenos dias

בקץ כל הימים, בסוף העולם

ande se ateman los peros

בקצה העולם, הרחק מכאן

פתגמים

La ija i el Pesah nunka se atema

קופלאס

Veamos vengansa en los enemigos ke presto se atemen: (Ketuba de la Ley)

i komo la nuve ke se atema, (Untane Tokef)

Komo oyo esto Elia, disho: ''En el Dio ten figuzia no se ateme el azeite ni la arina komo palavra de Dio ke avlo a Eliau'' (Koplas de Eliau, sig. 18)

ermana pekenya, sus orasiones / ordena i responde sus loores / Dio, rogo melezina sus dolores / se ateme la anyada kon sus maldisiones (Ermana pekenya, Mahzor Rosh a-Shana, Sal. 1876)

ספרות תורנית

Despues de 12 mezes su guf se atema i sus almas se les kema (Menorat 'Hamaor, 1762)

תנ"ך, משנה ומדרש

Tambien kuando venia algun forastero a sus sivdades i traia su merkaderia ke merkava o keria vender, i se adjuntavan sovre el varones i mujeres, i famiyas, i mosos i viejos, i se ayegavan todos al varon i le tomavan por fuersa de la merkaderia asta ke se atemava la merkaderia del patron (Sefer 'ha-yashar, manus. sig. 17)

ek, eyos son komo todo el fonsado de Yisrael ke kedaron en eya; ek, eyos son komo todo el fonsado de Yisrael ke se atemaron;(Biblia, Const. 1873)

רומנים ועיתונות

Ainda non se atemaron las surprizas en Hollywood. Esto lo provo Edward G. Robinson en el klup Mokambo en abrasando a Miss World (La ermoza del mundo) la franseza Kristine Martel. (La boz de Yerushalayim, Yerush. 1953-4)

Ainda non se atemaron las surprizas en Hollywood. Esto lo provo Edward G. Robinson en el klup Mokambo en abrasando a Miss World (La ermoza del mundo) la franseza Kristine Martel. (La boz de Yerushalayim, Yerush. 1953-4)