מכון מעלה אדומים

El Instituto Maale Adumim



אוצר הלשון הספניולית (לאדינו) לדורותיה
המילון המקיף ההיסטורי

46110 ערך מספר

asperar v.

חיכה, המתין, ציפה; קיווה

asperar kon ojos de papel

לחכות בקוצר רוח

sin asperar

מיד, בלי שיהוי

no asperar de ningunos

להסתפק במה שיש לו

asperar a la goterika del Dio

לעבוד קשה ולהמתין בסבלנות לפרנסה צנועה

פתגמים

Siske aspero asta le viene el meoyo, estonses no kerira kazar

Aspera azno a la yerva mueva

Aspera muerto, vos kontare un buen kuento

Ken aspera kome la pera

Gozate de tu manseves - porke non saves komo de vejes te aspera

Kuando azis bundad a la djenti non asperis paga

Lavor echa, dinero aspera

Mantente kon onor i no asperes de otro favor

Arrastate kon tu kulo i non asperes de ninguno

'Sta asperando kon ojos de papel

Ken de otro aspera, se despera

Ninguno ke no aspera de otro

La pera no aspera

שירה קלאסית ודרמה

ke un ajeno tan mucho aspere a la puerta; de eya (Odisea)

i a mis kompanyos ke despasensiados m'estan asperando; (Odisea)

Ya es serka mediodia, mi padre me esta asperando, i si se aravia, ke se aravie, (Rinio, 1906)

קופלאס

Yo aspero enel Dio ke es piadadero (Koplas de Purim, 1545)

penas munchas ya yevo ke no le kedo vago / porke era muy malo ya tuvo su pago / se trusho en negro kavo / de no topar plazer / ay ijo de un mamzer / mas ke asperavas / de muchiguar esklavas (manus. Teza, 1820)

תנ"ך, משנה ומדרש

i aspero azer uvas i izo lambrushkos (Biblia, Const. 1743)

רומנים ועיתונות

los invitados pasavan en la sala de komer onde un bufe muy kumplido los asperava (La sinyatura del kontrato, Yerushalayim 1907)

las dos sigieron las instruksiones demandadas i asperaron ayi adientro serka media ora sin nada ver ni oir (Muerta de mala muerte, Yerush. 1911)

דיגומים מילוניים

vo a saltar por un fecho; aspérame aki una orika i mos iremos en una (Nehama)

mal yevando, bien asperando: (Nehama)

kien del Dio aspera no dezespera: (Nehama)

no asperar de ningunos: (Nehama)

i aspero azer uvas i izo lambrushkos (Biblia, Const. 1743)