מכון מעלה אדומים

El Instituto Maale Adumim



אוצר הלשון הספניולית (לאדינו) לדורותיה
המילון המקיף ההיסטורי

31360 ערך מספר

apreto m.

לחץ, מועקה; עינוי, ענות, מצוקה, רעב, דוחק, ייסורים

yevar apreto

לסבול, לדעת ענות וסבל

שירה קלאסית ודרמה

Por apreto de nuestro puevlo les are una demanda. (La segunda Ester, 1911)

קופלאס

ke yevan grande apreto; guadran tu ley kon gran tormiento (Toledo, Koplas de Yosef)

Enkorvandomos tu nombre envokamos, En nuestro apreto la akeda kontamos; (Im afes, Papo 1894)

Tuvieron Yisrael grande apreto: (Rebuelta de Yenicheris, siglo 18)

Teilot a el Dio alto estonses las dimos en oras de apreto ke mos respondimos (Zimrat 'ha-Arets, 1745)

Eya guardaria este sekreto por muncho ke apreto porke muncho presto sale bien de esto (Purim, De-Fes, sig. 18)

Dio, porke mos traesh en tal apreto, ke fue este sekreto? (Purim, De-Fes, sig. 18)

Bueno es ke se fuygan agora en sekreto, mas en antes ke vengan los dias de apreto, (Zimrat 'ha-Arets, 1745)

Serbia ya fue echa en una bolema / ayuda kijo de la Grecha ma kedo kon la postema / ainda eya se kema / siendo al grego ayudo / kuando en apreto se topo / al tiempo de la Bulgaria / kuando aharvado se via (La Amerika, 1915)

tsar li meod! mi flakeza i de mi korason el apreto / me impidio de kontinuar a mi grande regreto (manus. Vitali Varon, Const. 1948)

Israel en grande apreto / de ke pekado mos vino este mal amargo i preto? / esk[l]amimos a el Dio muy presto / kisa mos apiadara el Dio (manus. Teza, 1820)

ספרות תורנית

I estonses estuvieron los grandes de los djidios en grande aprieto (Shevet Yeuda, Viena 1859)

por no ancharse muncho en su echo i su trato, ke mijor es komer pan seko kon repozo i sin rebolvimiento de su daat i miedo i pavor mas de engodrados kon saar i apreto (Pele Yoets I, Viena 1870)

רומנים ועיתונות

Estonses vide ke en enveluntando el Dio baruh 'hu los kaminos de la persona, es bien aventurado tambien el una tierra de angustia i apreto. (Asolado en la izla, 1881)

דיגומים מילוניים

toparse en apreto (Nehama)

kitar/salir de apreto (Nehama)