מכון מעלה אדומים

El Instituto Maale Adumim



אוצר הלשון הספניולית (לאדינו) לדורותיה
המילון המקיף ההיסטורי

21700 ערך מספר

ambezarse v. refl.

למד

ambezarse uno kon otro

להתרגל זה לזה, ללמוד לחיות בהרמוניה

ambezarse el ojo

ללמוד להעריך נכונה את הכמות הנדרשת

embezarse kon uno

להתרגל לחיות עם מישהו

embezárse a lo bueno/a lo negro

להתרגל לחיי רווחה/לחיי מצוק

פתגמים

Ken tiene buen vizino se anbeza buen dotrino

Kamina el karkanyal si ambeza il paladar

קופלאס

ke ansi se lo anbezo la suegra de Moshe Dasa. (Gizados de berendjena, siglo 18)

ספרות תורנית

ke siempre se anbeze a alesharse de los visios de este mundo (Meam Loez Bereshit)

la lingua ebrea no deve de seer mas solo la lingua dela keila, azemos yamar a nuestra manseves de embezarsen el ebreo komo preferan a embezarsen otras linguas (manus. Vitali Varon, Const. 1948)

תנ"ך, משנה ומדרש

i apersivete en tu favla, por ke no se anbezen de eya a mentir. (Pirke avot, siglo XV)

רומנים ועיתונות

Kada dia eyos tenian un poko de tiempo apartado para embezarsen a meldar i eskrivir, (Pavlo i Virdjinia, 1912)

Un doktor Palestiniano esta diziendo ke, Hadasa es el mijor lugar de ambezarse los asiertos de salvar vidas, (Shalom, 2007)

Las personas mayores me deskorajaron de mi kariera de pintor a la edad de sesh anyos i no me ambezi a pintar otra koza ke boas serradas i boas aviertas. (El Princhipiko, 2010)

Tuvi, dunke, ke eskojer otro ofisio i me ambezi a pilotar aviones. (El Princhipiko, 2010)

si en las eskolas djudias de la Turkia se adotava el espanyol vero en lugar de el muestro las kriaturas embezarian kon muncha fachilita (La Epoka, Sal. 1875)

Del espanto no se enbezen negro los ke se topan ayi, i eyos tambien ordenan por ke la puerta le sea serrada. (El Djugeton, Const. 1908)

דיגומים מילוניים

Te ambezates la novedad? (Moscona)

el ombre deve ambe­zarse a lo bueno i a lo negro (Nehama)

ambezate a favlar! (Nehama)

ambezárse la orasión (Nehama)