מכון מעלה אדומים

El Instituto Maale Adumim



אוצר הלשון הספניולית (לאדינו) לדורותיה
המילון המקיף ההיסטורי

11630 ערך מספר

aki adv.

כאן, פה

aki aya

פה ושם

por aki

מכאן, סמוך לכאן

de aki dos oras

בעוד שעתיים

de aki endelantre

מכאן ואילך

fin aki hue!

עד כאן! (אי אפשר להמשיך במצב הזה)

kitame de aki méteme para ay

חלץ אותי מן הצרה הזו ואני כבר אסתדר בעצמי

de ayer aki/del otro anyo aki

מאז אתמול ועד עתה/מאז לפני שנה ועד היום

mas para aki

יותר קרוב לכאן

no puederse manear de aki para ay

אינו מסוגל להזיז עצמו - אינו מסוגל ליטול יוזמה

de kuando aki?

מה פתאום? מה קרה?

aki esto yo

אני ערב/לוקח עלי את האחריות

ir de aki ayí

לשוטט בלי מטרה

פתגמים

El peshkado esta en la mar aki azemos el bazar

Aki disho mi padre, aki disho mi madre

Aki te meto, a el guerko te enkomendo

שירה קלאסית ודרמה

i suvir aki podites ven veras tu mi asiento. (Gaon, Poezias)

asta tu djentio aki en Estrahan. (Gaon, Poezias)

קופלאס

Lo vine a bushkar si esta por aki; si es ke esta bivo me konsolo yo. (El rey Nimrod)

De aki aya, i es para Tevaria, ordenes de gerra mas ke la primera. (Zimrat 'ha-Arets, 1745)

ספרות תורנית

Le respondio el rav 'ha-Ari asta aki tengo lisensia de dezirvos (Shivhe 'ha-Ari, 1911)

los tres ya les demudo sus karas i ya se enpesaron a tenblar enteros i ir de aki para aki (manus. Minhat Ani, Yerushalayim 1880)

de aki dotrino grande de tener heshek de meldar en la ley ... sin estajar (manus. Minhat Ani, Yerushalayim 1880)

רומנים ועיתונות

Aki el princhipiko es demaziado grande i aya es demaziado chiko. (El Princhipiko, 2010)

דיגומים מילוניים

por aki abolti la kara ke (Nehama)

aki me apego mi madre (Nehama)

en kurto, k'es aki? se trata de rezikar sien groshes, kaminando (Nehama)

no viene por aki (Nehama)

ke bueno, ke bushkas por aki (Nehama)