מכון מעלה אדומים

El Instituto Maale Adumim



אוצר הלשון הספניולית (לאדינו) לדורותיה
המילון המקיף ההיסטורי

5880 ערך מספר

aferrar v.

תפס, אחז, החזיק; תפס (שכלית), הבין; הגיע

aferrar por la yaká

לאחוז מישהו בדש הבגד - לא להרפות ממנו

aferrar a uno por el garón (ebr.)

לאחוז מישהו בגרון - תחת איומים

aferrar por la palavra

לתפוס מישהו במלה

aferrar kon la mentira

לתפוס מישהו בשקר

aferrar peshe godro

העלה בחכתו "דג שמן"

aferrar hazinura

"תפס" מחלה

le aferró ashlamá (t.)

החיסון "תפס" (הצליח)

no me aferra el meoyo

אינני מסוגל לתפוס זאת

afarrar

5430

anferrar

24930

ferrar

186580

פתגמים

La aferran por la manga, se fuye por la falda

Echa el pese chiko para aferar el grande

Echar una vazia, aferar una yena

El gato no aferra raton sino ke por su razon

L'afero de la koda (Lo kojio por la kola)

Kiere aferrar el sielo kon las manos

שירה קלאסית ודרמה

i beveraje, kuando la kanseria aferra sus miembros, (Odisea)

La rezia lansa aferro, kon la punta aguda de bronzo, (Odisea)

se aserko, l'aferro por la mano, su lansa de bronzo (Odisea)

En segida kon gritos: ''Shimshon, te aferrimos! Estas en muestras manos! No puedes mas salvarte!'' ('Ha-Elion: Shimshon, 2003)

Es ke s'esta sonyando? Es ke esta despierta? La aferró el espanto, su alma se alerta. ('Ha-Elion: En Kampos, 2000)

קופלאס

Komo los kito afuera, su shevet todo viera ke izo de esta manera korrieron aferrarlo i matarlo a Eliau (Koplas de Eliau, sig. 18)

ספרות תורנית

Ya tomates la manya de el djidio, ke kuando lo aferan por un kavo se fuye por el otro (Shevet Yeuda, Viena 1859)

תנ"ך, משנה ומדרש

Aferradnos las rapozas, las rapozas pekenyas ke danyan kas vinyas (Biblia, Const. 1873)

I Shimshon se fue, i aferro tressientas rapozas; i tomo tizones, i bolto kola a kola, i pozo un tizon en medio entre las dos kolas. (Biblia, Const. 1873)

I suvieron a eya los prinsipes de los Pelishteos, i le disheron: sombaylo, i mira en ke esta su fuersa grande, i komo lo podremos venser, para ke lo atemos para aferrarlo, (Biblia, Const. 1873)

רומנים ועיתונות

Bianka le aferro las manos i mirandola en los ojos, disho: (Rolando i Eleonora, 1953)

Bianka, esfavoresida de sentir semejantes palavras, aferro las manos de Emperia.. (Rolando i Eleonora, 1953)

Desho el vazo sovre la meza, me aferro en los brasos, en kuvriendome de sus bezos. (Luz de Israel, 1985)

En aferrandosen de gritar i akuzar al inglez por ser elevo o profesor del nazismo, (La Boz de Yerushalayim, 1954)

al punto dos esklavos del rey lo aferraron i lo enserraron en una kamareta de la kazerna (El rey i el shastre, Yerushalayim 1925)

Se tratava de aferrar esta okazion por azerse remarkar, por azer avlar de el, por ganarse una nombradia (Mujer kriminala, Tel Aviv 1954)

Un dia es una mujer ke se desmaya de vista ke eya vido el kadavre, Presto la aferran entre kuatro I la yevan adientro de la sala de adientro de la morgue (Matador de kriaturas, Yerush. 1908)