אוצר הלשון הספניולית (לאדינו) לדורותיה
המילון המקיף ההיסטורי
426180 ערך מספר
serrar v. |
סגר, נעל, חסם, רכס, פרף |
no serrar ojo |
לא לעצום עין, לא להצליח לישון |
serrar boka i ojos |
לעצום עיני המת |
serrar bokas de la djente |
לא לתת לבריות סיבה ללכת רכיל |
serrar butika |
למשוך ידיו מן העסק/ העניין |
serrar el día |
לסיים יום עבודה; להרוויח לחם יום |
serrar kontrakto |
לסגור עסקה |
serrar kuento |
לסיים/לסגור חשבון |
serrar la boka |
לסרב לאכול; להאלם דום |
serrar la kasha |
לסגור קופה |
serrar la ventana |
להחליט להסיר ולהוציא מן הראש דאגה/עניין מטריד |
serrar papeles |
לכתוב תנאים (לאירוסין) |
serrar la nochada |
להכין את הבית לקראת השינה |
serrar una partida de ropa |
לסגור עסקה של קניית סחורה |
aserrar |
sarrar |
פתגמים
Aserra la kortina, la farsa ya termino |
Los ke serran los ojos, van a topar piojos |
Serra tu puerta alava a tu vezino |
Despues del kavayo fuido, serrar la puerta |
Serraron el defter de su vida |
Despues ke la bivda se emprenya, serra la puerta |
El ke viene despues de mi ke serre la puerta |
A tu enemigo no le seres todas las puertas |
Serrar los ojos por sienpre |
שירה קלאסית ודרמה
serra sus parparos i se durme presto. (Gaon, Poezias) |
de plata, i el kadenado serro kon la fita de kuero. (Odisea) |
Despu?s de poko tiempo la djovena en viendo ke el serro sus ojos i ya esta durmiendo, se va a la ventana, los kapitanes yama - ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) |
קופלאס
Boteah fue en el Dio, gran feuziamiento, ke nos arremetio en el su asiento por enserramiento, ke puertas serraran, la serka rodearan, (Zimrat 'ha-Arets, 1745) |
Teve[kiel] lo llamavan, no se despertaba, i los papazim modriskos le davan; el hodjá diferente gusto se tomava, serravan las puertas, plazer les entrava. (Kalumnia de sangre, sig 18) |
zayin de Adar se apregono kon muncha bealá: serrad las puertas de los sielos i no resivas su tefila, ke ya se le fue la gedulá (Tarika, Shira Hadasha, Izmir 1861) |
ספרות תורנית
Rava en aviendo mortaldad serrava las ventanas de su kaza (Menorat 'Hamaor, 1762) |
Ke no venga alguno i danye i arranke alguna raiz, siendo le kosta kara i por esto serran la puerta de la guerta i no deshan entrar a ninguno (Meam Loez Ester, Izmir 1864) |
dos oras antes de serrar el sol es defendido de komer kualsiker koza ke son echos kon matsa (El gid, Istanbul 1967) |
i el kamino de Yafo lo |
תנ"ך, משנה ומדרש
Aunke A' avia serrado su bulba (Biblia, 1873) |
רומנים ועיתונות
La puerta la serri de por adientro kon tavlas, i de por afuera kon una kasha grande (Asolado en la izla, 1881) |
Por despertar mis piadades ande el, a ke no serre mi mano de el, i ke le diera a el mas i mas, (Asolado en la izla, 1881) |
En travando esta fotografia, una doktora Palestiniana se serro la kara kuando se apersivio ke la estan fotografeyando. (Shalom, 2007) |
Agora Djidios, serrad vuestros ojos i en unos pokos minutos vos toparesh bolando kon mi por los siete sielos. (Otniel Hodja, 2002) |
mesklados unos kon otros le formavan un ermozo medikamento (kura) por no desharlo serrar parparo (El prove doktor, Const. 1904) |
Si la Lishka |
Ke kurioza koza, ayer |