מכון מעלה אדומים

El Instituto Maale Adumim



אוצר הלשון הספניולית (לאדינו) לדורותיה
המילון המקיף ההיסטורי

296430 ערך מספר

maestro m.

מנהל עבודה; מורה; אדם מיומן במקצועו, רב אמן; מנצח, מאסטרו

de ma(e)stros

חזק מאוד, ברוטלי

sinyor m(a)estro/el m(a)estro grande

חמיו של הפטרון

un frío de mestros/maestros

קור מקפיא עצמות

ser maestro en su ofisio

להיות בר סמכא במקצועו

ir onde el maestro

לדרוש בעצת מומחה

una lenya de mestros

מלקות, מכות נאמנות

una kalada de mestros

הצטננות קשה

mestro (port.)

314620

פתגמים

Uzates i seras maestro

La ovra alava al maestro

Kuando tu ias onde el maestro del pie kortado, yo ya estava tornado

קופלאס

un maestro muy delgado en todo modo de figura; (Toledo, Koplas de Yosef)

Zevulun era el sezeno, un maestro marinero; (Toledo, Koplas de Yosef)

tu sos savio i de tu sensia apartastes por kriar a el mundo komo el poel i el maestro por kriar el kriamiento de el mundo de sontraemiento de la nada (Keter Malhut, Mahzor Saloniki 1876)

kon pendola de eskrivano maestro kavakadas de eyas senyoras i de eyas servideras (Keter Malhut, Mahzor Saloniki 1876)

ספרות תורנית

I enkomendo a los maestros ke izieran semeja de varones de kovre, vazios por adientro, i puzieron lumbre por adientro. (Ben Gorion, 1743)

Komo las djoyas echas del maestro, ke las aze sin dubio kon mucha atansion i maestria a ke no manke ninguna koza de su valor. (M''L Kantar de los Kantares,1899)

enbio por un ombre ke savia djugar chirit i era muy maestro en arrojar de la saeta i savia arrojar ael lugar de el nishan (ve-'Hohiah Avraam, Izmir 1877)

תנ"ך, משנה ומדרש

faz para ti maestro, i konpra para ti amigo,i juzga a todo ombre a buena parte. (Pirke avot, siglo XV)

Sea la onra a tu proksimo komo la ke deves a tu maestro (Tefilat Imanuel, 1924)

Sea la temor de tu maestro kuanto ala ke reviene por Dio (Tefilat Imanuel, 1924)

el doladizo lo kuvrio maestro i platero kon el oro lo espande i kadenitas de plata le adjunta el platero (Biblia, Const. 1743)

maestro de maderos tendio linia asenyalalo kon la almagra azelo kon las aplanaderas i kon el kompas lo asenyala i azelo komo asemejansa de varon (Biblia, Const. 1743)

diez telas lino torsido i kardeno i aljaguán i tinto vermejo keruvim ovra de maestro izo a eyos (Biblia, Const. 1547)

i aran el espaldar de oro i kardeno i purpura i karmezi i lino fino torsido de echura de maestro (Biblia, Const. 1873)

i aras el pechoral de djuisio de echura de maestro … kuadrado sera i doblado, un palmo sera su longura i un palmo su anchura (Biblia, Const. 1873)

רומנים ועיתונות

La sigunda fue oferta por el Komite en memoria de la defonta Ester Behar, madre del Maestro Daniel Behar. (La boz de oriente, 1931)

Maestro, todo esta pronto, le disheron los ayudantes. (El muerto ke esta bivo, 1912)

eran maestras en el eskonder la provaya! (La mujer sefardí de Bosna, 1931)

kalia un tiempo ser maestra para ke el frijaldo salga bueno de la mano. (La mujer sefardí de Bosna, 1931)

No es alesensiada la entrada a djente ke vienen a algun adereso fikso onde terna okupasion (eksepsion se aze a aktores, maestros de arte, muzika, papazes, profesores). (La Amerika 1910)

un servidor ke kome i viste de su patron i ke tiene una paga de la kuala puede esparanyar los 2 tersios puede tambien, en kazo ke el mestro lo echa, aprovecharse de las paras ke depozito fina a topar un muevo empiego (La Epoka, Sal. 1875)

nuestros periodistas, teniendo a su kavesera el maestro ke fue David Fresco [...] ya avian realizado un grande progreso en el dezarroyo de la lengua [...] (La Boz de Turkiye, 1947)