מכון מעלה אדומים

El Instituto Maale Adumim



אוצר הלשון הספניולית (לאדינו) לדורותיה
המילון המקיף ההיסטורי

82190 ערך מספר

burako (port.) m.

חור, נקב, חריר; פתח

el burako (port.) de la kashareta

אחד מארבעת הצדדים של העצם הקטנה במשחק העצמות (''חמש אבנים'')

el burako (port.) de Pesa

'בחור של פסח (שבו מסתירים את החמץ)'' - בשום מקום, באיזשהו חור

el burako (port.) del barril

מגופת החבית

entrar por el burako (port.) de la yavedura

'להכנס בחור המנעול'' - להסתנן, להתגנב במיומנות

kashkaval kon burakos/kezo sin burako (port.)

גבינה עם חורים/ גבינה ירוקה בלי חורים (מלמד על טיב מעולה)

keres saver el klavo i el burako (port.)

אתה מבקש לרדת עד שורש העניין , רוצה לדעת הכל

morar en un burako (port.)

לגור ב''חור''

no deshar burako (port.) sano

'לא להשאיר חור אחד נקי'' - לבלוש ולחפש בכל הפינות

no topar burako (port.) por onde fuir

לא למצוא פתח מילוט - להיות שקוע בבעיה בלי מוצא

tapar burakos (port.)

סתם חורים

tener un burako (port.) onde arrepozar la kavesa

יש לו מקום להניח את ראשו

arrepozar la kavesa

יש לו מקום להניח את ראשו

furako

196800

פתגמים

Ken se mete al burako, siente su negro fado

El Dio mos guadre de vizino malo i de aire de burako

Raton ke tiene un burako, presto lo kaptura el gato

Kere saver el klavo i el burako

שירה קלאסית ודרמה

remishkan kon kudio todos sus burakos (Gaon, Poezias)

ספרות תורנית

I badkara en los burakos i en las indrizes (Shevet musar, Const. 1740)

deve kontrolar toda su kaza i todo modo de lugar ke tiene dubio ke ayi pudria aver hamets komo: bodrum, tarrasa, kortijo, butika i semejantes, kontrolan tambien en todos los burakos i en los indrizes asta ke la mano alkansa (El gid, Istanbul 1967)

todos los atkuendos (kap) ke son: payla, kuchiyos, mezikas, palos redondos, i semejantes no deven tener ningun burako o indriz (aralik) (El gid, Istanbul 1967)

todos estos modos de danyadores negros los abasho a eyos al burako de el teom grande, i ata el hamor ke es kelipa gedola (manus. Minhat Ani, Yerushalayim 1880)

רומנים ועיתונות

Ma su figura era yena de granos i de burakos, i uno ke se aserkaria bien alado de el goleria tambien una fedor terrivle. (Banyos de sangre, 1912)

El degoyado avrio i serro los ojos i sus lavios temblaron, un reflo un poko longo entro i salio por los burakos de sus narizes i un ronkido ke no tenia del todo raporto kon el ronkido umano salio de su garon (El muerto ke esta bivo, 1912)

Ma vos diré ke los chinís, las kyasés, eran todos rotos i chatleados, ansí ke los chokales eran saltados i yenos de burakos. (el Rizón, Salon. 1939)

sigun una bestia salvaje torna a su nido por murir en su burako, ansi Nantes se enserrava en su kamareta sin komer ni bever dizde 2 dias. (Nantes, Tel Aviv 1952)

el ovrador se bolto i vido ke el avlador era un kolega (amigo de lavoro) ke avia pasado la kavesa por un burako del techo (El Alakran, Tel Aviv 1954)

antes de azer este lavoro el mansevo miro al burako ke se avia avierto i en su punto echo un grito de aperkanto (El Alakran, Tel Aviv 1954)