מכון מעלה אדומים

El Instituto Maale Adumim



אוצר הלשון הספניולית (לאדינו) לדורותיה
המילון המקיף ההיסטורי

373330 ערך מספר

pleito m.

מריבה, ריב, מחלוקת, קטטה, תגרה, סכסוך, מדון

bushkar/kitar/avrir/ordenar pleito

לבקש מדנים

pleito de gatos

סכסוך הממהר להתלקח וממהר להרגע

pleito sin razón

מריבה על לא דבר

fuir pleitos

להימנע ממריבות וסכסוכים

mos pasó pleito

רבנו, החלפנו מלים לא נעימות

pleto

373460

פתגמים

Pleito de ermanos, alhenia de manos

Kuando ay pletos en kaza no se rekoje ni la seniza

El pleito se puede terminar kuando no de deshan arraviar

El muncho ir entrar i salir kon el vizino a la fin sale pletos

Kuando ay negreguras, ladronisio, teror, matansinas, pletos de ermanos, mismo en kipur el Dio no mos perdona

En ora de pleto - non se da bonbones

Shabat kon pletos i desrepozado aunke de mucha karne i peshe artado

Mas vale un mal arreglo que un pleito ganado

La persona en pleito se konose

Del pleto el djuzgador gana

Pleto entre marido i mujer, la kolcha tiene de venser

Un buen pleito trae una buena paz

En kaza ke ay pleto, el guerko no esta kieto

קופלאס

enpesaronse a harvar ke les entro grande pleito, (Toledo, Koplas de Yosef)

Kuanto bueno es ke los Estados Unidos / komo seheludo paes tuviendo buenos grandinos / i ministros finos / ke deklararon neotralidad / Vilson mostro abilidad / en este pleito agudo / el se rijo muy seheludo (La Amerika, 1915)

ספרות תורנית

sera sentidora de las avlas de la djente i kavzara pleito entre eyos (Meam Loez Bereshit)

para no tener pleito en kaza, ke ningun bien sale del pleito. (Meam Loez Bereshit)

i se muchiguavan los pleitos i las matansas en el mundo (Meam Loez, Devarim II, Const. 1773)

asta agora avia pleito entre la djente de Kush kon los mitsriyim en el tehum de la tierra ke kada uno dizia asta aki es mi tehum (Meam Loez Shemot I)

kayo pleito entre la mujer de este hasid i entre la madre de akea muchacha ke era enterrada kon estera de kanyas (Meam Loez Yeoshua II, Izmir 1870)

תנ"ך, משנה ומדרש

kuando estuvieren los del pleito ante ti, anbos sean serka de ti malisiozos, (Pirke avot, siglo XV)

i les entro pleito grande entre eyos i dezvainaron kada uno su espada i enpesaron a matarsen unos kon otros (P. R. Eliezer, 1876)

רומנים ועיתונות

algunos administradores de keilot tomaran mezuras porke despues de tefilá no aiga pleitos (El Djugeton, 1922)

tuvo amantes, litigas, pleitos, duelos, paso nochadas enteras en los klubes al djugo i los dias a divertirse [...] entre el i la mujer ya avia akontesido una despartision definitiva (La Epoka, Sal. 1900)

Un pleito se rekrese i Suat Masit roja al Doktor de una parte i sale de su klinika. (La Boz de Turkiye, Istanbul 1948)