מכון מעלה אדומים

El Instituto Maale Adumim



אוצר הלשון הספניולית (לאדינו) לדורותיה
המילון המקיף ההיסטורי

327270 ערך מספר

muncho adj.

מאוד, רב

a lo muncho/a lo mas muncho/a lo muncho muncho

לכל היותר

este i munchos!

איחול ללבישת בגד חדש

kon muncho plazer!

בעונג רב!

munchas grasias!

תודה רבה!

muncho i negro

בשפע ובאיכות גרועה

munchos ke aga!

איחול לילד: שיגדל וירבה שנים!

munchos/chas

רבים/רבות

para munchos anyos!

(איחול:) לאורך ימים!

poko muncho

פחות או יותר; נסתפק בזה

por muncho ke sea!

יקשה כאשר יקשה ...

munchos kreen ke

רבים הם הסבורים כי ..

karrear a muncho i a bueno

נאמר על בעל הבית: הביא הביתה שפע וכל טוב

tener todo a muncho i a bueno

לחיות בשפע וברווחה

ya pasó mucho tiempo

עבר זמן רב מזה - אפשר כבר לשכוח

lo muncho se hue, lo poko kedo

תחזיקו מעמד - רוב העבודה כבר מאחורינו!

mucho

325220

פתגמים

Mal de muchos, medio mal

Ande ves muncha djente no te enkashes

El muncho ir entrar i salir kon el vizino a la fin sale pletos

Lo muncho paso lo poko kedo

Ken bushka lo muncho piedre i lo poko

La mujer kon pokas palavras non avla munchas bavajadas

Ken non konose avuelo, mankura de muncho bueno

Muncho vino es danyozo, un pokito es savrozo

Melizina para el borracho tiene ke bever muncho gazpacho

El poko avlar es oro, lo muncho es lodo

Munchas amigavlas i amistad salin pur la naris

Munchos bienis, muncho dulor de kavesa

Muncho bien te kero, la bolsa no me tokes

Kon muncha tefila balda la gezira

Donde viene el mal, non ay muncho mazal

Ken no tiene krios, tiene una dolor, ken tiene, tiene munchas

Ken izo uno, izo munchos

Muchos pokos azen un mucho

קופלאס

I Aman kon muncho guay le arrespondia: son munchos los Mordehay en la djuderia (Purim, De-Fes, sig. 18)

ספרות תורנית

no por uno tienen de pedrer los munchos, (Meam Loez Bereshit)

siendo kijo akortar kon dar aentender muncha sensia kon pokas palavras, (Meam Loez Bereshit)

i el, temerozo muncho, i su vista de barragan grande (manus. Minhat Ani, Yerushalayim 1880)

תנ"ך, משנה ומדרש

Anbeza Ley muncha i daran a ti presio muncho i save ke dadiva de su presio de los djustos a lo aparejado por venir (Mishna: Tefilat kol Pe 1874)

kuala es kondision muncha midat buena muncha o midat mala mas muncha? ([Mishnayot], Seder Maamadot, Viena 1821)

Porke oy desendio , i degoyo bueyes, i engordados, i muy muchas ovejas, (Biblia, Const. 1873)