מכון מעלה אדומים

El Instituto Maale Adumim



אוצר הלשון הספניולית (לאדינו) לדורותיה
המילון המקיף ההיסטורי

232760 ערך מספר

kadena f.

שרשרת, שלשלת; שרשרת ארועים הקשורים זה בזה

detener a uno kon kadenas

לעצור בכח מישהו המבקש ללכת

estar en kadenas

להיות אסור; להיות משולל עצמאות

kadenas

אזיקים

romper la kadena

לעשות דבר מה שעד כה נמנעו מלעשותו

kavena

247410

פתגמים

Diez anyos in kadenas i no uno debasho de tierra

שירה קלאסית ודרמה

vino el Dio firme rankar sus kadenas. (Gaon, Poezias)

i komo ke atan mis pies kon kadenas. (Gaon, Poezias)

eyas le kolgaron la kadena santa. (Gaon, Poezias)

No puedes mas sufrir mis kadenas, (Papo, Navot)

las dulses kadenas ke te detenian atado, (Papo, Navot)

se va kedar; i si mizmo va star kon kadenas atado, (Odisea)

ספרות תורנית

Viene de esto ke aborrese en su marido i la kadena kolgada en sus gargantas (Shevet musar, Const. 1740)

ke komo a el perro kudus ke modre kere atado kon kadenas ansi ke se rijga el padre kon su ijo (ve-'Hohiah Avraam, Izmir 1877)

תנ"ך, משנה ומדרש

el doladizo lo kuvrio maestro i platero kon el oro lo espande i kadenitas de plata le adjunta el platero (Biblia, Const. 1743)

I degoyaron a los ijos de Tsidkiya'hu delante de sus ojos; i kito a Tsidkiya'hu los ojos, i lo ato kon kadenas, i lo trusho a Bavel. (Biblia, Const. 1873)

רומנים ועיתונות

en teniendo mi pie atado en una kadena de fierro ke diez mil fierreros metieron una semana de tiempo para fabrikar (Guliver, Yerush. 1912)

me meti a atar una nave kon otra i a mezura ke la atava le rompia la kadena ke la detenia al gancho (Guliver, Yerush. 1912)

si puditesh kreer un punto ke yo konsenteria a remeterme en la garganta la longa kadena de la kual yo me desbarasi un dia (La dezgrasiada Luiza, Tel Aviv 1953)