אוצר הלשון הספניולית (לאדינו) לדורותיה
המילון המקיף ההיסטורי
229840 ערך מספר
| irse v. refl. | הלך לו, יצא, נסע; נעלם לו, עבר לו (זמן, מחלה וכו'); נפטר, מת | 
| irse atrás | נסוג אחור | 
| irse bivo bivo/bivo i sano | נפטרבאופן פתאומי | 
| irse de la mano | נשמט מידו | 
| irse de la manyana | לצאת לבלות אתהזמן אצל קרובים או חברים | 
| irse del ojo | 'יצאו לו העיניים'' - קנא מאוד במישהו על דבר מה שבידו | 
| irse por arriva i por abasho | להקיא ולשלשל בעת ובעונה אחת | 
| yirse | 
פתגמים
| Guay del ke se va (el ke se muere) | 
| Desha padre i madre, i vate kon el marido | 
| Disho la tizna a la karvunera vate mas ayi | 
| Lus kushinis si fueron, las fronias kedaron | 
| El ken se va a la gerra ayi no keda | 
| Al lado de lo seko se va i lo fresko | 
| Al deavlo se vaya, de chiko fin grande | 
| Nada vale di korrer si kali ir a tiempo | 
| Boz de perros no se va a los sielos | 
| Kuando entra vino se hue el tino | 
| A la mar si va, no topa agua | 
| Piojo, piojo, sale de mi, vate ande mi vizina | 
| Muncho ay, muncho se va | 
| Se fueron al mundo de la verdad | 
| El guerko ke se va es mijor del ke viene | 
| Kien tiene de azerte bien, o se muere, o se va por afuera | 
קופלאס
| Se fueron eyos dos, kada uno kargado. Le pregunto Yis.hak a su padre amado: (Puertas de veluntad) | 
ספרות תורנית
| Alevantate i vate a Sefat, i seras li-kvurat Erets Israel, siendo tus dias seran pokos bar-minan (Shivhe 'ha-Ari, 1911) | 
תנ"ך, משנה ומדרש
| Porke, ek, el invierno paso, la luvia paso i se fue (Biblia, Const. 1873) | 
| i topo una nave ke se iva a Tarshish i pago su pasaje i desendio en eya para irse kon eyos a Tarshish (Biblia, Const. 1873) | 
רומנים ועיתונות
| I porke no se va a pie o a kavayo? (Banyos de sangre, 1912) | 
| Despues eya se fue de nuevo i torno kon kundurias de seda blanka i otros adornamientos de tualeta. (Rolando i Eleonora, 1953) | 
| Sarina, todos los rios se van ande el gran oseano. Solo un arroyo chiko persiste a sirkular Yamando tu nombre. (Otniel Hodja, 2002) | 
| yo amo mijor irme i deshar el lugar libero a Ruben (La dezgrasiada Luiza, Tel Aviv 1953) |