מכון מעלה אדומים

El Instituto Maale Adumim



אוצר הלשון הספניולית (לאדינו) לדורותיה
המילון המקיף ההיסטורי

219440 ערך מספר

ilo m.

חוט; להב (צד חותך של סכין/חרב)

ilo defierro

חוט ברזל

ilo de kuzir

'חוט תפירה'' - כינוי לאדםכחוש

ilo de masa

'חוט'' מבצק של לחם; קשררופף; עסק רופף; טיעון חלש

pedrer el ilo

לאבד את חוט המחשבה;לחדול לטפל בעסק בלי יכולת לחזור ולהפעילו באותה הצלחה

tener lavida dekolgada en un filo

להיות נתון בסכנת מוות

tomar el ilo

לרכוש נסיון ומיומנות

filo

188880

פתגמים

Ay barvas ke kada pelo es un ilo de oro, i ay barvas ke no sierven ni para eskova de alimpiar

Si tomas de todos un iliko te lavoras un paltiko

שירה קלאסית ודרמה

Entiende lo ke pasa, un djesto brusko aze, i komo si son filos las kuedras las dezaze. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003)

קופלאס

Razon rishon envelunto para azer palasio, en presipio mando El Rey filo santo de suyo, i desho El un nekuda, sierto es aver suyo (Donme, sig 18)

Se espandio el filo santo kavako en gulgata (Donme, sig 18)

ספרות תורנית

i en medio del mizbeah avia una senyal kolorada komo un ilo ke lo arrodeava al mizbeah ? para apartar entre las sangres (Meshivat nefesh I , Const. 1743)

תנ"ך, משנה ומדרש

Tu atarash esta madesha de ilo de grana en la ventana (Biblia, Const. 1873)

I los aseladadores estavan kon eya en la kamara; i eya le disho: ¡los Pelishteos, sovre ti Shimshon! I el arranko las kuerdas, komo se arranka un ilo de estopa kuando guele el fuego. I su fuersa no fue konosida. (Biblia, Const. 1873)

רומנים ועיתונות

I ke koza era ke estavan traendo? Ala punta de la kuedra avia un filo kon una bolsa media arazgada i adientro avia . . . savesh endivinar? Vo lo vo a dezir, un . . . guevo! (el Rizón, Salon. 1939)

Yo puedo muy bien topar el filo de la red en la kuala la enserraron (Mujer kriminala, Tel Aviv 1954)

Lo mas de estas mujeres traian kon eyas sus enstrumento de torser ilo i sus algujas i sus kalsas empesapas (Mujer kriminala, Tel Aviv 1954)