אוצר הלשון הספניולית (לאדינו) לדורותיה
המילון המקיף ההיסטורי
219440 ערך מספר
| ilo m. | חוט; להב (צד חותך של סכין/חרב) | 
| ilo defierro | חוט ברזל | 
| ilo de kuzir | 'חוט תפירה'' - כינוי לאדםכחוש | 
| ilo de masa | 'חוט'' מבצק של לחם; קשררופף; עסק רופף; טיעון חלש | 
| pedrer el ilo | לאבד את חוט המחשבה;לחדול לטפל בעסק בלי יכולת לחזור ולהפעילו באותה הצלחה | 
| tener lavida dekolgada en un filo | להיות נתון בסכנת מוות | 
| tomar el ilo | לרכוש נסיון ומיומנות | 
| filo | 
פתגמים
| Ay barvas ke kada pelo es un ilo de oro, i ay barvas ke no sierven ni para eskova de alimpiar | 
| Si tomas de todos un iliko te lavoras un paltiko | 
שירה קלאסית ודרמה
| Entiende lo ke pasa, un djesto brusko aze, i komo si son filos las kuedras las dezaze. ('Ha-Elion: Shimshon, 2003) | 
קופלאס
| Razon rishon envelunto para azer palasio, en presipio mando El Rey filo santo de suyo, i desho El un nekuda, sierto es aver suyo (Donme, sig 18) | 
| Se espandio el filo santo kavako en gulgata (Donme, sig 18) | 
ספרות תורנית
| i en medio del mizbeah avia una senyal kolorada komo un  | 
תנ"ך, משנה ומדרש
| Tu atarash esta madesha de ilo de grana en la ventana (Biblia, Const. 1873) | 
| I los aseladadores estavan kon eya en la kamara; i eya le disho: ¡los Pelishteos, sovre ti Shimshon! I el  | 
רומנים ועיתונות
| I ke koza era ke estavan traendo? Ala punta de la kuedra avia un filo kon una bolsa media arazgada i adientro avia . . . savesh endivinar? Vo lo vo a dezir, un . . . guevo! (el Rizón, Salon. 1939) | 
| Yo puedo muy bien topar el filo de la red en la kuala la enserraron (Mujer kriminala, Tel Aviv 1954) | 
| Lo mas de estas mujeres traian kon eyas sus enstrumento de torser ilo i sus algujas i sus kalsas empesapas (Mujer kriminala, Tel Aviv 1954) |